ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1. Γενικά μιλώντας, πόσο θα λέγατε ότι ενδιαφέρεστε για την πολιτική στην Ελλάδα και τον κόσμο γενικότερα; Θα λέγατε ότι ενδιαφέρεστε πολύ, αρκετά, λίγο ή καθόλου; 1. Πολύ 2. Αρκετά 3. Λίγο 4. Καθόλου 5. Πείραμα 1: Επένδυση Συνθήκη 1 Περιοχές σαν τη δική σας έχουν επιλεγεί για πιλοτικά προγράμματα τοπικής ανάπτυξης και διάφοροι διεθνείς φορείς όπως το Παγκόσμιο Εβραϊκό Συμβούλιο έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για τη χρηματοδότησή τους. Σε μια κλίμακα από 0 έως 10, όπου 0 σημαίνει απολύτως αρνητικά και 10 απολύτως θετικά, πόσο αρνητικά ή θετικά βλέπετε αυτήν την εξέλιξη; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Αρνητική Εξέλιξη Θετική Εξέλιξη Συνθήκη 2 Περιοχές σαν τη δική σας έχουν επιλεγεί για πιλοτικά προγράμματα τοπικής ανάπτυξης και διάφοροι διεθνείς, δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς όπως ο Γαλλικός Εμπορικός Σύνδεσμος έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για τη χρηματοδότησή τους. Σε μια κλίμακα από 0 έως 10, όπου 0 σημαίνει απολύτως αρνητικά και 10 απολύτως θετικά, πόσο αρνητικά ή θετικά βλέπετε αυτήν την εξέλιξη; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Αρνητική Εξέλιξη Θετική Εξέλιξη Συνθήκη 3 1
Περιοχές σαν τη δική σας έχουν επιλεγεί για πιλοτικά προγράμματα τοπικής ανάπτυξης και διάφοροι διεθνείς, δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω ΕΣΠΑ έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για τη χρηματοδότησή τους. Σε μια κλίμακα από 0 έως 10, όπου 0 σημαίνει απολύτως αρνητικά και 10 απολύτως θετικά, πόσο αρνητικά ή θετικά βλέπετε αυτήν την εξέλιξη; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Αρνητική Εξέλιξη Θετική Εξέλιξη Πείραμα 2: Λίστα Συνθήκη: 1 Τώρα θα σας διαβάσω ορισμένες προτάσεις που αφορούν πράγματα που πιθανόν μας εκνευρίζουν ή μας αναστατώνουν. Αφού σας τις διαβάσω θα ήθελα να μου πείτε πόσες από αυτές σας αφορούν. Δεν χρειάζεται να μας πείτε ποιες, αλλά απλά πόσες. 1. Η υπερφορολόγηση των επιχειρήσεων 2. Η υποχρεωτική χρήση ζώνης ασφαλείας κατά την οδήγηση 3. Οι υψηλοί μισθοί των ποδοσφαιριστών 4. Επιβάτες που δεν πληρώνουν εισιτήριο στα ΜΜΜ Συνθήκη: 2 Τώρα θα σας διαβάσω ορισμένες προτάσεις που αφορούν πράγματα που πιθανόν μας εκνευρίζουν ή μας αναστατώνουν. Αφού σας τις διαβάσω θα ήθελα να μου πείτε πόσες από αυτές σας αφορούν. Δε χρειάζεται να μας πείτε ποιες, αλλά απλά πόσες. 1. Η υπερφορολόγηση των επιχειρήσεων 2. Η υποχρεωτική χρήση ζώνης ασφαλείας κατά την οδήγηση 3. Οι υψηλοί μισθοί των ποδοσφαιριστών 4. Επιβάτες που δεν πληρώνουν εισιτήριο στα ΜΜΜ 5. Οι Εβραίοι και οι πρακτικές τους Πείραμα 3: Επιπτώσεις Συνωμοσιολογίας Συνθήκη 1: Τα τελευταία χρόνια η χώρα και οι πολίτες πέρασαν δύσκολα. Πολλοί εντοπίζουν τα αίτια της κρίσης στο πολιτικό προσωπικό της μεταπολιτευτικής περιόδου. Πολλοί τώρα λένε ότι έχουμε σημειώσει τεράστια πρόοδο αλλά ίσως χρειαστούν και άλλες θυσίες. 2
Σε μια κλίμακα από 0 έως 10, όπου 0 σημαίνει καθόλου πρόθυμος/η και 10 απολύτως πρόθυμος/η, πόσο πρόθυμος/η είστε να κάνετε παραπάνω θυσίες για να σωθεί η χώρα; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Καθόλου Πρόθυμος/η Πρόθυμος/η Συνθήκη 2: Τα τελευταία χρόνια η χώρα και οι πολίτες πέρασαν δύσκολα. Πολλοί εντοπίζουν τα αίτια της κρίσης στον τρόπο που οι πολίτες εξέλεγαν κυβερνήσεις. Πολλοί τώρα λένε ότι έχουμε σημειώσει τεράστια πρόοδο αλλά ίσως χρειαστούν και άλλες θυσίες. Σε μια κλίμακα από 0 έως 10, όπου 0 σημαίνει καθόλου πρόθυμος/η και 10 απολύτως πρόθυμος/η, πόσο πρόθυμος/η είστε να κάνετε παραπάνω θυσίες για να σωθεί η χώρα; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Καθόλου Πρόθυμος/η Πρόθυμος/η Συνθήκη 3: Τα τελευταία χρόνια η χώρα και οι πολίτες πέρασαν δύσκολα. Πολλοί εντοπίζουν τα αίτια της κρίσης σε εξωθεσμικούς παράγοντες και διεθνείς συνωμοσίες. Πολλοί τώρα λένε ότι έχουμε σημειώσει τεράστια πρόοδο αλλά ίσως χρειαστούν και άλλες θυσίες. Σε μια κλίμακα από 0 έως 10, όπου 0 σημαίνει καθόλου πρόθυμος/η και 10 απολύτως πρόθυμος/η, πόσο πρόθυμος/η είστε να κάνετε παραπάνω θυσίες για να σωθεί η χώρα; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Καθόλου Πρόθυμος/η Πρόθυμος/η 2. Σε μια κλίμακα από 0 έως 10, όπου 0 σημαίνει «καθόλου» και 10 «απολύτως», εσείς πόσο εμπιστεύεστε τις γνώσεις σας για το τι συμβαίνει στον κόσμο; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Καθόλου 99 Κατά πόσο συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τις παρακάτω προτάσεις; Θα ήθελα να μου πείτε τη γνώμη 3
σας χρησιμοποιώντας την ακόλουθη κλίμακα: 3. Η προσσελήνωση του Νηλς Άρμστρονγκ στο φεγγάρι το 1968 ήταν σκηνοθετημένη. 4. Η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους ήταν αποτέλεσμα καλά οργανωμένου σχεδίου με στόχο την επιβολή της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. 5. Οι σύγχρονοι Έλληνες είναι συνεχιστές του ένδοξου αρχαιοελληνικού πολιτισμού. 6. Οι Ισραηλινοί κάνουν στους Παλαιστίνιους ό,τι ακριβώς τους έκαναν οι Γερμανοί. 7. Το φάρμακο κατά του καρκίνου έχει βρεθεί αλλά οι φαρμακευτικές εταιρίες παρεμποδίζουν την έκδοσή του. 4
8. Η κρίση της ελληνικής οικονομίας ήταν προσχεδιασμένη από διάφορα εξωθεσμικά κέντρα. 9. Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης είναι εβραϊκής καταγωγής Πείραμα 4 Συνθήκη ελέγχου 10a. Οι Εβραίοι έχουν μεγάλη δύναμη στον κόσμο των επιχειρήσεων. Συνθήκη 1 10b. Το Ισραήλ έχει μεγάλη δύναμη στον κόσμο των επιχειρήσεων. 5
Συνθήκη 2 10c. Οι σιωνιστές έχουν μεγάλη δύναμη στον κόσμο των επιχειρήσεων. Πείραμα 5 Συνθήκη 1 11a. Οι Έλληνες Εβραίοι νιώθουν περισσότερο Εβραίοι παρά Έλληνες. Συνθήκη 2 11b. Οι Έλληνες καθολικοί νιώθουν περισσότερο καθολικοί παρά Έλληνες. Συνθήκη 3 11c. Οι Έλληνες μουσουλμάνοι νιώθουν περισσότερο μουσουλμάνοι παρά Έλληνες. 6
12. Οι Εβραίοι εκμεταλλεύονται το Ολοκαύτωμα για να έχουν καλύτερη αντιμετώπιση από διεθνή κέντρα αποφάσεων. 13. O Ελληνισμός έχει υποστεί γενοκτονίες ισάξιες ή χειρότερες από την εξόντωση των Εβραίων 14. Εσείς προσωπικά έχετε συναντήσει ή γνωρίσει κάποιον/α Εβραίο/α; 1. Ναι 2. Όχι 15. Χρησιμοποιώντας μια κλίμακα από το «0» έως το «10», όπου το «0» αντιστοιχεί στη μηδενική εμπιστοσύνη και το «10» στην πλήρη, πόσο πολύ θα λέγατε ότι εμπιστεύεστε καθέναν από τους παρακάτω θεσμούς ή ομάδες; Εβραίους Αμερικανούς Εκκλησία Μετανάστες Κοινοβούλιο Τούρκους Ομοφυλόφιλους Ευρωπαϊκή Ένωση 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ΔΞ 7
16. Στην πολιτική οι άνθρωποι μιλούνε συχνά για την «αριστερά» και τη «δεξιά». Σε μια κλίμακα όπου το «0» αντιστοιχεί στην «αριστερά» και το «10» στη «δεξιά», πού θα τοποθετούσατε τον εαυτό σας; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 99 αριστερά δεξιά 17. Aν γίνονταν σήμερα εθνικές εκλογές, πόσο πιθανό θα ήταν να ψηφίσετε κάποιο από τα παρακάτω κόμματα; Χρησιμοποιήστε την κλίμακα «0-10», όπου το «0» αντιστοιχεί στη μηδενική πιθανότητα να ψηφίσετε ένα κόμμα και το «10» αντιστοιχεί στη βεβαιότητα. Α. ΠΑΣΟΚ-ΕΛΙΑ Β. ΝΔ Γ. ΚΚΕ Δ. ΑΝΕΛ Ε. ΣΥΡΙΖΑ ΣΤ. ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ Ζ. ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ΔΞ 18. Φύλο ΑΝΔΡΑΣ 1 ΓΥΝΑΙΚΑ 2 19. Πόσων χρονών γίνατε στα τελευταία σας γενέθλια; 20. Ποια είναι η σημερινή επαγγελματική σας κατάσταση; ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ 1 ΕΜΠΟΡΟΣ 2 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ 3 ΜΙΣΘΩΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ 4 ΜΙΣΘΩΤΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ 5 ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ 6 ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ 7 ΟΙΚΙΑΚΑ 8 ΑΝΕΡΓΟΣ 9 ΦΟΙΤΗΤΗΣ 10 99 Άλλο 98 21. Ποιο είναι το μορφωτικό σας επίπεδο; 8
ΧΩΡΙΣ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1 ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 2 ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 3 ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ ΛΥΚΕΙΟΥ 4 ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ή ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ 5 ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 6 ΚΑΤΟΧΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΤΙΤΛΟΥ 7 99 22. [Αν 5,6, 7] Ποιο γνωστικό πεδίο καλύπτουν κυρίως οι σπουδές σας στο πανεπιστήμιο; Θα μπορούσατε να μου πείτε τον ακριβή τίτλο σπουδών σας; 23. Γενικά πιστεύετε ότι τους περισσότερους ανθρώπους μπορεί κανείς να τους εμπιστευτεί ή ότι πρέπει κανείς να είναι πολύ προσεκτικός και καχύποπτος με τους ανθρώπους. Εάν το «1» αντιπροσωπεύει την πρώτη περίπτωση και το «5» τη δεύτερη, εσείς πού θα τοποθετούσατε τον εαυτό σας; Μπορεί κανείς να εμπιστευτεί τους περισσότερους ανθρώπους Πρέπει κανείς να είναι πολύ προσεκτικός και καχύποπτος με τους ανθρώπους 24. Θα σας διαβάσω μια σειρά από προτάσεις που αφορούν γενικά θέματα. Θα ήθελα για καθεμιά πρόταση να μου αναφέρετε αν πιστεύετε ότι η πρόταση είναι σωστή ή λάθος. 1. Υπουργός Εξωτερικών είναι ο Δημήτρης Αβραμόπουλος Α. Σωστό Β. Λάθος 2. Στην Ελλάδα κατοικούν σήμερα πάνω από 300.000 Εβραίοι Α. Σωστό Β. Λάθος 3. Μέχρι και τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, η πόλη με τους περισσότερους Εβραίους στην Ελλάδα ήταν τα Γιάννενα. Α. Σωστό Β. Λάθος 4. Τα Δωδεκάνησα προσαρτήθηκαν στο Ελληνικό κράτος μετά το τέλος του Α Παγκοσμίου Πολέμου Α. Σωστό Β. Λάθος 25. Θα σας αναφέρω τρία σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν στην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια. Θα ήθελα αν μπορείτε να επιλέξετε ένα ή το πολύ δύο και να μου πείτε ποιο ή ποια από αυτά θεωρείτε το πιο δυσάρεστο. Αν κανένα από αυτά τα γεγονότα δε θεωρείτε ότι ήταν δυσάρεστο μπορείτε να μου πείτε «κανένα από τα παραπάνω». 9
1. Η κρίση με την υπόθεση των Ιμίων 2. Η μη αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες 3. Η κρίση χρέους που ξεκίνησε το 2010 4. Κανένα από τα παραπάνω 26. Ορισμένοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον εθνικό τους πολιτισμό ως ανώτερο και δυσκολεύονται να αποδεχθούν συνήθειες και αξίες άλλων πολιτισμών, ενώ κάποιοι άλλοι αντιλαμβάνονται τον ανθρώπινο πολιτισμό ως ενιαίο και προσαρμόζονται εύκολα στις συνήθειες και στις αξίες άλλων πολιτισμών. Αν η άποψη των πρώτων αντιστοιχεί στη θέση 0 και η άποψη των δεύτερων αντιστοιχεί στη θέση 10, εσείς πού θα τοποθετούσατε τον εαυτό σας; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 99 Ο εθνικός μας πολιτισμός είναι ανώτερος και δυσκολεύομαι να αποδεχθώ τις συνήθειες και τις αξίες άλλων πολιτισμών Ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι ενιαίος και προσαρμόζομαι εύκολα στις συνήθειες και στις αξίες άλλων πολιτισμών 27. Σε μια κλίμακα όπου το «0» αντιστοιχεί στη πολιτική μείωσης φόρων, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται μικρότερο κοινωνικό κράτος, και το «10» αντιστοιχεί στη πολιτική μεγαλύτερου κοινωνικού κράτους, ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερους φόρους», εσείς που θα τοποθετούσατε τον εαυτό σας; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 99 Μείωση Κοινωνικό φόρων κράτος 28. Πόσο σημαντικά θεωρείτε τα παρακάτω χαρακτηριστικά για την ταυτότητα και τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου; Χρησιμοποιήστε μια κλίμακα όπου το 1 σημαίνει καθόλου σημαντικό, το 2 λίγο σημαντικό, το 3 αρκετά σημαντικό και το 4 πολύ σημαντικό. Καθόλου σημαντικό Λίγο Σημαντικό Αρκετά Σημαντικό Πολύ σημαντικό Θρησκεία 1 2 3 4 99 Εθνικότητα 1 2 3 4 99 Κοινωνική τάξη 1 2 3 4 99 10
29. Κατά πόσο θα λέγατε ότι συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τη παρακάτω πρόταση: «Αν και οι ειδήσεις μιλάνε συχνά για εθνικά και διεθνή γεγονότα και εξελίξεις, αυτά τα νέα είναι λιγότερο ενδιαφέροντα με το τι γίνεται στη τοπική κοινωνία». Παρακαλώ, απαντήστε μου χρησιμοποιώντας την παρακάτω κλίμακα: 30. Σε συζητήσεις στη δουλειά, με φίλους η στο σπίτι, πόσο συχνά εκφράζετε την άποψή σας για τα τρέχοντα πολιτικά γεγονότα, ποτέ, σχεδόν ποτέ, συχνά, πολύ συχνά; 1 2 3 4 99 Ποτέ Σχεδόν Ποτέ Συχνά Πολύ Συχνά 31. Για το τέλος μια έκπληξη. Μετά το τέλος όλων των συνεντεύξεων, ένας ή μια από τους συμμετέχοντες στην έρευνα θα κερδίσει μετά από κλήρωση μια δωροεπιταγή 250 ευρώ. Μπορεί να είστε εσείς. Σ αυτή την περίπτωση πρέπει να σας ρωτήσω το εξής. Αν κερδίσετε, μπορείτε φυσικά να κρατήσετε όλα τα χρήματα. Μπορείτε όμως και να μας υποδείξετε ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα της αρεσκείας σας ώστε να καταθέσουμε μέρος αυτών των χρημάτων. Δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή να σκεφτείτε το πού ακριβώς. Θα ήθελα όμως μια πρώτη εκτίμηση. Θα θέλατε να δωρίσετε μέρος αυτών των χρημάτων σε κάποιο οργανισμό ή θα προτιμούσατε να τα κρατήσετε; 1. Θα δώριζα ένα ποσό 2. Θα τα κρατούσα [ΑΝ 1] Πόσα χρήματα θα θέλατε να δωρίσετε από αυτά τα 250 ευρώ; [ ] 11
Την ευθύνη για τη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων της έρευνας είχε ο Γιάννης Κωνσταντινίδης, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. 12