Ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης κρίσεων Μελέτη περίπτωσης δασικών πυρκαγιών Βασίλης Βεσκούκης, Επ.Καθ. ΣΑΤΜ ΕΜΠ v.vescoukis@cs.ntua.gr ΗΜΕΡΙ Α: Πρόληψη - ιαχείριση των Φυσικών Καταστροφών. Ο ρόλος του Αγρονόµου Τοπογράφου Μηχανικού Τρίτη 11 εκεµβρίου 2007 1
ιαχείριση κρίσεων Η εργασία του σχεδιασµού και της λήψης αποφάσεων για την αντιµετώπιση µιας κρίσης µε στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών Στον άνθρωπο Στο φυσικό περιβάλλον Στις υποδοµές Στην κοινωνική και οικονοµική ζωή 2
ιαχείριση κρίσεων Επιχειρησιακά εργαλεία Οχήµατα Μονάδες επέµβασης Υποδοµές Σχεδίαση και κατασκευή των κατάλληλων τεχνικών έργων την κατάλληλη στιγµή Σχεδιασµός Σενάρια κλπ εργαλεία για σχεδιασµό δράσεων αντιµετώπισης εκπαίδευση µονάδων, εθελοντών κλπ ενηµέρωση γενικού πληθυσµού 3
ιαχείριση κρίσεων: σχεδιασµός Χρήση τεχνολογικών εργαλείων Μαθηµατικά µοντέλα προσοµοίωσης φυσικών φαινοµένων Μαθηµατικά εργαλεία βελτιστοποίησης (logistics) Εργαλεία διαχείρισης γνώσης Λεπτοµερή γεωγραφικά δεδοµένα Με δεδοµένα ότι οι περιβαλλοντικές κρίσεις Εντείνονται σε συχνότητα και ένταση Εχουν επιπτώσεις που δεν τις συλλαµβάνουµε Και γενικώς δεν έχουµε την πολυτέλεια της προχειρότητας 4
Σύστηµα διαχείρισης κρίσεων Ενα σύνολο από κανόνες και εργαλεία για την αντιµετώπιση συγκεκριµένων περιστατικών ιαδικασίες (νόµοι, κανονισµοί, σχέδια) Ανθρωποι (τακτικές και µη δυνάµεις) Μηχανές (οχήµατα, αεροπλάνα κ.ά.) εδοµένα σχετικά µε την περιοχή και το φαινόµενο Λοιπά εργαλεία (πχ λογισµικό, αισθητήρες φυσικών µεγεθών) ίκτυα επικοινωνίας των παραπάνω Μέσα απεικόνισης (πχ χάρτες) 5
"Ολοκληρωµένο" σύστηµα διαχείρισης κρίσεων Αποτελείται από εργαλεία, διαδικασίες, µηχανές, εργαλεία, δίκτυα, κλπ, κατάλληλα διατεταγµένα ώστε να υποστηρίζουν συµπληρώνουν τεκµηριώνουν βελτιστοποιούν... τις ανθρώπινες ενέργειες στον προγραµµατισµό στηλήψηαποφάσεων στη διαχείριση κρίσεων 6
Ολοκληρωµένο σύστηµα διαχείρισης κρίσεων Ενέργειες αποφάσεις Γεωγραφικά δεδοµένα ιαχείριση γνώσης Μέσα καταστολής Προσοµοίωση φαινοµένων ιαδικασίες κανονισµοί Μετρητικές διατάξεις Operational logistics Ασφάλεια επικοινωνιών 7
Ολοκληρωµένο σύστηµα διαχείρισης κρίσεων Μετρητικές διατάξεις Γεωγραφικά δεδοµένα Προσοµοίωση φαινοµένων Operational logistics ιαχείριση γνώσης Μέσα καταστολής Ενέργειες αποφάσεις Ασφάλεια επικοινωνιών ιαδικασίες κανονισµοί 8
Προβλήµατα Η ύπαρξη και ποιότητα των γεωγραφικών δεδοµένων Η ποιότητα των µαθηµατικών µοντέλων προσοµοίωσης φυσικών φαινοµένων Η ολοκλήρωση µε παραδοσιακά logistics Οι µετρητικές διατάξεις υψηλής χωρικής πυκνότητας Η αξιοπιστία των επικοινωνιών σε κρίσεις Η εξαγωγή γνώσης µε τηµορφή κανόνων Ηδοµή του απαραίτητου λογισµικού Οι "αρµοδιότητες" 9
Μελέτη περίπτωσης Τίτλος: Επιχειρησιακό Σύστηµα Σχεδιασµού και Λήψης Αποφάσεων για ιαχείριση ασικών Πυρκαγιών Πλαίσιο Συντονισµένο Πρόγραµµα "Φυσικό Περιβάλλον" (ΕπΑν, ΓΓΕΤ) Ιστορικά στοιχεία Υποβολή πρότασης (Νοέµβριος 2002) Έγκριση έργου (Μάρτιος 2003) Υπογραφή σύµβασης (Οκτώβριος 2003) Αρχική διάρκεια έργου 1.7.2003-31.6.2006 Παράταση (2005) έως 30.9.2006 (+3 µήνες) 10
Συµµετέχοντες φορείς Ανάπτυξη συστήµατος ΕΜΠ, Σχολή Χηµικών Μηχανικών Μονάδα Υπολογιστικής Ρευστοδυναµικής Επιστηµονικός υπεύθυνος Καθ. Νικόλαος Μαρκάτος CMT Προοπτική ΕΠΕ Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ΜΑΡΑΚ Ηλεκτρονική ΑΒΕΕ ΖΟΕλεκτρόνικ ΕΠΕ Χρήστες Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώµατος Γενική Γραµµατεία Πολιτικής Προστασίας Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων 11
Η κύρια ιδέα Αξιοποίηση - ολοκλήρωση - ανάπτυξη τεχνολογιών αιχµής στη δηµιουργία καινοτοµικών προϊόντων και υπηρεσιών για διαχείριση δασικών πυρκαγιών Αυτο-διοργανούµενα δίκτυα αισθητήρων Προσοµοίωση εξέλιξης πυρκαγιών Logistics και επίλυση προβληµάτων βελτιστοποίησης σε επιχειρησιακά προβλήµατα Κατανεµηµένες και ανοιχτές αρχιτεκτονικές λογισµικού Τεχνολογίες και πρότυπα XML για χάρτες και υπηρεσίες Επεξεργασία δορυφορικών εικόνων Χαρακτηρισµός δασικής καύσιµης ύλης 12
Ολοκληρωµένο σύστηµα διαχείρισης κρίσεων Ολοκληρωµένη διαχείριση δασικών πυρκαγιών = προγραµµατισµός + επιχειρησιακή υποστήριξη + εκπόνηση σεναρίων Προγραµµατισµός δράσεων Προσοµοίωση πυρκαγιών Σενάρια εκδήλωσης περιστατικών Επαγρύπνηση παρακολούθηση δάσους Επιχειρησιακή υποστήριξη Ταξινόµηση γνώσης αντιµετώπισης Ενηµέρωση - εκπαίδευση εθελοντών Υποστήριξη στην τεκµηρίωση αποφάσεων φορέων 13
Καινοτοµία Στοιχεία καινοτοµίας Η ανάπτυξη ενός δικτύου αισθητήρων δασικής πυρκαγιάς Η ολοκλήρωση των συστηµάτων προσοµοίωσης πυρκαγιάς µε operational logistics Ηανάπτυξη/εξέλιξη µαθηµατικών µοντέλων Η διαχείριση γνώσης αντιµετώπισης Ηπαροχήµιας ολοκληρωµένης λύσης εργαλείου για τους εµπλεκόµενους στο σχεδιασµό, την αντιµετώπιση και τη λήψη αποφάσεων 14
Κοινωνική ανάγκη Περιβάλλον - πυρκαγιές Επίκαιρο και αυταπόδεικτο... Το έργο σχεδιάστηκε το 2002... Πολιτική προστασία ιαχείριση κρίσεων Εκπόνηση σχεδίων Ολοκληρωµένα συστήµατα Μετρήσεων Αποθήκευσης Απεικόνισης Σχεδιασµού ιαχείρισης 15
Πιλοτική εφαρµογή Κοινότητα Νέας Πεντέλης ασική έκταση 500.000 τ.µ. Μεγάλη και ενεργή κοινότητα εθελοντών Τοπικές και ευρύτερες πρωτοβουλίες προστασίας του δασικού περιβάλλοντος του Πεντελικού όρους Στόχοι της εφαρµογής Εξαντλητική δοκιµή δικτύου αισθητήρων Απόκτηση άποψης από τους τελικούς χρήστες Εκτίµηση διαδικασίας επέκτασης του συστήµατος σε άλλες περιοχές Προτυποποίηση υπηρεσιών συστήµατος για διαφορετικές κατηγορίες χρηστών 16
Προκλήσεις που αντιµετωπίστηκαν ίκτυο αισθητήρων Ανάµεσα στις πρώτες προσπάθειες παγκοσµίως ιαχείριση ενέργειας vs λειτουργίες δικτύου Υλικά που απαγορεύτηκαν από την Ε.Ε. στα ηλεκτρονικά Ιδιαιτερότητες της υλοποίησης τέτοιων δικτύων για τη συγκεκριµένη κατηγορία εφαρµογών 17
Προκλήσεις που αντιµετωπίστηκαν Λογισµικό Συνεργασία µοντέλων προσοµοίωσης πυρκαγιάς µε µοντέλα δροµολόγησης, χωροθέτησης, αποτίµησης ρίσκου, διαχείρισης γνώσης. Χρήση ανοιχτών προτύπων (XML) για οργάνωση χωρικών δεδοµένων Ενοποίηση δεδοµένων από διαφορετικές πηγές Integration πολλών υπο-συστηµάτων ιαχείριση ποιότητας Λοιπές Ρόλοι εµπλεκόµενων φορέων Ετερογένεια προσεγγίσεων και δεδοµένων 18
Αποτελέσµατα του έργου Ενα σύγχρονο σύστηµα επιτήρησηςδασών (δίκτυο αισθητήρων) Λογισµικό για την υποστήριξη σχεδιασµού και επιχειρησιακής αντιµετώπισης πυρκαγιών Ενα ολοκληρωµένο σύστηµα που περιλαµβάνει και τα δύο υποσυστήµατα ιάφορες επιµέρους εκδοχές (configurations) που περιλαµβάνουν ορισµένα µόνο από τα επιµέρους συστατικά του ολοκληρωµένου συστήµατος 19
Αποτελέσµατα του έργου Ολοκληρωµένη λύση για υποστήριξη του σχεδιασµού άµεσο εντοπισµό και εποπτεία δασικών πυρκαγιών επιχειρησιακή υποστήριξη εκπαίδευση εθελοντών ενηµέρωση - ευαισθητοποίηση φορέων και πολιτών Απευθύνεται σε φορείς καταστολής φορείς πολιτικής προστασίας φορείς διαχείρισης δασών - περιβάλλοντος τοπικές αρχές εθελοντές, ΜΚΟ, κ.ά. 20
Αποτελέσµατα του έργου ίκτυο αισθητήρων Αυτοδιοργανούµενοδίκτυοαναλωσίµων αισθητήρων Τοπικοί σταθµοί ελέγχου µε επικοινωνία µε κεντρικόκόµβο διαχείρισης συστήµατος Λογισµικό - υπηρεσίες Επίλυση προβληµάτων βελτιστοποίησης Προσοµοίωση πυρκαγιών ιαχείριση σεναρίων εδοµένα Παραγωγή χαρτών δασικής καύσιµης ύλης Ενοποιηµένη ανοιχτή πλατφόρµα διαχείρισης 21
ίκτυο αισθητήρων οµή τουδικτύου LOCAL CONTROL NODE(S) PSTN GSM SAT CENTRAL CONTROL NODE RF FTP WIRELESS SENSOR NETWORK FIREMENTOR SOFTWARE Λειτουργία Αναλώσιµοι αισθητήρες θερµοκρασίας Πλεονάζοντες κόµβοι επικοινωνίας «Ευφυής» δροµολόγηση µηνηµάτων Εντοπισµός και παρακολούθηση πυρκαγιάς σε πραγµατικό χρόνο 22
Αποτελέσµατα του έργου Λογισµικό Εποπτεία του δάσους σε πραγµατικό χρόνο Προσοµοίωση δασικής πυρκαγιάς ροµολόγηση στόλου οχηµάτων Χωροθέτηση µονάδων επέµβασης Αποτίµηση ρίσκου κατά την εκκένωση Καταγραφή κανόνων αντιµετώπισης περιστατικών Καταγραφή σεναρίων περιστατικών και αποτελεσµάτων εκτέλεσης Αναφορές σε µορφή HTML Λήψη δεδοµένων χαρτών κλπ σε µορφή XML 23
Επιχειρησιακή χρήση των αποτελεσµάτων Εντοπισµός και εποπτεία φωτιάς σε πραγµατικό χρόνο άµεσος εντοπισµός, προειδοποίηση πιθανότητας φυσικής εκδήλωσης πυρκαγιάς ακριβής κατεύθυνση πυροσβεστικών αεροσκαφών στο µέτωπο Προσοµοίωση πυρκαγιάς άµεσος εντοπισµός κινδύνων πολιτικής προστασίας αξιοποίηση πραγµατικών δεδοµένων κατάστασης ιαχείριση γνώσης υποστήριξη και παροχή επιχειρησιακών δράσεων ιαχείριση σεναρίων συσχέτιση επιχειρησιακών καταστάσεων µε δουλεµένα σενάρια 24
Μη-επιχειρησιακή χρήση των αποτελεσµάτων Εκπαιδευτικό εργαλείο υποστήριξη της κατανόησης δασικών πυρκαγιών εκπαίδευση εθελοντών και οµάδων πυρόσβεσης ενηµέρωση πολιτών σε περιοχές κινδύνου Εργαλείο για τη διαµόρφωση πολιτικών υποστήριξη τοπικών αρχών στην προετοιµασία αντιµετώπισης δασικών πυρκαγιών Σύστηµα υποστήριξης αποφάσεων για την υποστήριξη των αρχών πυρόσβεσης και επιχειρήσεων τεκµηρίωση χαρτών επικινδυνότητας εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών 25
Στην πράξη... Υποστήριξη αποφάσεων Ποιοι δρόµοι θα επιβαρυνθούν περισσότερο σε περίπτωση εκκένωσης της περιοχής σε συνθήκη πανικού; Τι θα συµβεί αν δεσµεύσουµε κάποιους δρόµους για επιχειρησιακή δράση; Τι θα συµβεί αν διανοίξουµε νέους δασικούς δρόµους; Πόσα οχήµατα πυρόσβεσης χρειάζονται και σε ποια σηµεία πρέπει να τοποθετηθούν ώστε να καλύπτεται όλη η δασική περιοχήσεελάχιστοχρόνο; Πόσα οχήµατα παροχής υπηρεσιών πολιτικής υποστήριξης χρειάζονται και σε ποια σηµεία πρέπει να τοποθετηθούν ώστε να καλύπτεταιόληηαστικήπεριοχήσεελάχιστοχρόνο; 26
Στην πράξη... Ποια σηµεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος θα κινδυνέψουν και µετά απόπόσοχρόνο, αν εκδηλωθεί πυρκαγιά σε δεδοµένο σηµείο και µε τις τάδε µεταβαλλόµενες δυσµενείς µετεωρολογικές συνθήκες; Πώς να δροµολογηθούν οχήµατα καταστολής πυρκαγιάς ή πολιτικής προστασίας σε πολλά παράλληλα µέτωπα; Ποιες ενέργειες ενδείκνυται να λαµβάνουν χώρα από κάθε οµάδα καταστολής / πολιτικής προστασίας όταν ισχύουν συγκεκριµένες συνθήκες; Πώς όλα τα παραπάνω µπορούν να οργανωθούν σε επιχειρησιακά σενάρια για την προετοιµασία της καταστολής πυρκαγιών; 27
Αρχιτεκτονική του συστήµατος ίκτυο αισθητήρων Τοπικοί κόµβοι ελέγχου δικτύου αισθητήρων Επικοινωνίες Φορείς επιτήρησης δασών Κεντρικός κόµβος υπηρεσιών συστήµατος Μετεωρολογικά δεδοµένα Υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας Επιχειρησιακοί χρήστες τοπικοί φορείς VPN 28
Σε παραβολή µε τα προηγούµενα... Μετρητικές διατάξεις Γεωγραφικά δεδοµένα Προσοµοίωση φαινοµένων Operational logistics ιαχείριση γνώσης Μέσα καταστολής Ενέργειες αποφάσεις Ασφάλεια επικοινωνιών ιαδικασίες κανονισµοί 29
Αρχιτεκτονική του συστήµατος (2) FTP server FIREMENTOR System control software module WWW server Wireless sensor network control node Wireless sensor network Fire simulation module Risk assessment module Service unit routing module Service unit positioning module Knowledge management module Internet (non-secure) Proprietary, low-level link protocols Proprietary software service protocols Control/Service/Data 30
Αρχιτεκτονική του συστήµατος ίκτυο αισθητήρων και τοπικοί κόµβοι ελέγχου δικτύου Αυτο-διοργανούµενοι αισθητήρες που καταγράφουν και µεταδίδουν τη θερµοκρασία σε ένα κέντρο ελέγχου Κεντρικός κόµβος υπηρεσιών συστήµατος Εξυπηρετητές εφαρµογών που λαµβάνουν την κατάσταση του δικτύου και παρέχουν υπηρεσίες εφαρµογών και παρουσίασης σε κόµβους-πελάτες Υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας ιαχείριση γνώσης, σεναρίων, αναφορές, κ.ά. Μετεωρολογικά δεδοµένα, VPN, επικοινωνίες Ροή µετεωρολογικών δεδοµένων σε πραγµατικό χρόνο και υπηρεσίες δικτύου µέσω διαφορετικών εναλλακτικών δικτύων 31
οµή καιυπηρεσίεςτουfirementor Αρχιτεκτονική του συστήµατος Αυτο-διοργανούµενο δίκτυο αισθητήρων Κύκλος λειτουργίας αισθητήρα Υπηρεσίες συστήµατος εδοµένα και παράµετροι Σενάρια και διαχείριση γνώσης Εφαρµογές 32
Αυτο-διοργανούµενο δίκτυο Μικροί αναλώσιµοι αισθητήρες που τροφοδοτούνται από µπαταρία και τοποθετούνται σε δέντρα µε πυκνότητα της τάξης των 400-500 ανά τετραγωνικό χλµ. Κάθε αισθητήρας µετρά θερµοκρασία και τη µεταδίδει στη γειτονιά του, πάνω από τη µπάντα των 433 MHz Τα µηνύµατα φτάνουν στον τοπικό κόµβο ελέγχου δικτύου, και από εκεί στο κέντρο διαχείρισης του συστήµατος Ηδροµολόγηση των µηνυµάτων επανα-προσδιορίζεται στην περίπτωση καταστροφής αισθητήρων ή του ενεργού κόµβου ελέγχου δικτύου Η επικοινωνία µε το κέντρο ελέγχου γίνεται µε δίκτυοpstn, ISDN, GSM/GPRS, ή δορυφορικά 33
Αισθητήρας πυ οµή του αισθητήρα Antenna CC100 Chipcon RF Tranceiver (433 MHz) ATMega 128L microcontroller Analog I/O Digital I/O Serial port Flash memory Power supply Temperature sensor Κύκλος ζωής αισθητήρα Normal mode Command from LCN Threshold reached Alarm mode Temp raise Critical condition Out of service 34
Λειτουργία δικτύου υναµική δροµολόγηση µηνυµάτων node n (a) (b) (c) operational sensor out-of-service sensor active LCN out-of-service LCN (d) available LCN message from node n 35
Λειτουργία δικτύου (2) Λειτουργία κατά τη διάρκεια πυρκαγιάς Μεγιστοποίηση συχνότητας εκποµπής µηνυµάτων Καταστροφή αισθητήρων από τη φωτιά υναµική επανα-δροµολόγηση δικτύου Ενεργοποίηση εναλλακτικών κόµβων ελέγχου Χρήση εναλλακτικών επικοινωνιών 36
Υπηρεσίες συστήµατος Εποπτεία-έλεγχος δικτύου αισθητήρων Αµεση ανίχνευση και παρακολούθηση εξέλιξης πυρκαγιάς σε πραγµατικό χρόνο Προσοµοίωση πυρκαγιάς Αποτίµηση ρίσκου κατά την εκκένωση περιοχής σε πανικό Βέλτιστη χωροθέτηση µονάδων επέµβασης ροµολόγηση µονάδων επέµβασης ιαχείριση γνώσης και σεναρίων 37
εδοµένα που απαιτούνται Γιατοσύνολοτωνυπηρεσιών 3D ψηφιακός χάρτης της περιοχής ορυφορικές εικόνες υψηλής ευκρίνειας Οικοδοµικά τετράγωνα και πληθυσµός Ψηφιακοί χάρτες οδικού δικτύου Χάρτης καύσιµης ύλης Ροή µετεωρολογικών δεδοµένων Ηδιαθεσιµότητακαιηακρίβειατωνδεδοµένων επηρεάζει τις υπηρεσίες Χρησιµοποιούνται ανοιχτά πρότυπα XML 38
Παράµετροι υπηρεσιών (1) Εποπτεία δικτύου αισθητήρων Θέση αισθητήρων Ροή δεδοµένων Προσοµοίωση πυρκαγιάς Χάρτης καύσιµης ύλης Σηµεία έναρξης Στοιχεία ανέµου Θερµοκρασία, υγρασία Χρόνος προσοµοίωσης 39
Παράµετροι υπηρεσιών (2) Αποτίµηση ρίσκου εκκένωσης Ψηφιακός οδικός χάρτης Χωροθέτηση µονάδων επέµβασης Οδικός χάρτης Μέγιστη απόσταση κάλυψης για κάθε όχηµα ροµολόγηση µονάδων επέµβασης Θέσεις σταθµών Σηµεία πρόσβασης 40
Σενάρια και διαχείριση γνώσης ιαχείριση γνώσης Συνθήκες/δράσεις/εµπιστοσύνη Αντιστοίχιση Μ:Ν ιαχείριση σεναρίων Ενα σενάριο είναι Ενα σύνολο από συνθήκες που συσχετίζεται µε......ενα σύνολο τιµών παραµέτρων παρεχοµένων υπηρεσιών Χρήση σεναρίων Επιχειρησιακή, για παρόµοιες πραγµατικές συνθήκες Υποστήριξη Πολιτικής Προστασίας, εκπαίδευση εθελοντών Υποστήριξη αποφάσεων επιχειρησιακού σχεδιασµού Αναφορές σε µορφή HTML 41
ιαχείριση «συνθηκών δράσεων» Συνθήκη Μια υποθετική µακροσκοπική κατάσταση που περιγράφεται από παραδοχές και από τιµές µεγεθών θερµοκρασίας υγρασίας ανέµου βλάστησης Μια υποθετική επιχειρησιακή κατάσταση ράση Μια στοιχειώδης ενέργεια που µπορεί να λάβει χώρα για την καταστολή της πυρκαγιάς ή την προστασία του πληθυσµού Απεικόνιση Συνθήκες σε ράσεις (πολλά-προς-πολλά) Κλασική προσέγγιση διαχείρισης γνώσης 42
Η έννοια του σεναρίου Σενάριο Μια υποθετική κατάσταση στην οποία ισχύουν συγκεκριµένες συνθήκες εκδήλωσης δασικής πυρκαγιάς µε βάση τις οποίες εκτελούνται µία ή περισσότερες από τις λειτουργίες που περιγράφηκαν, και αποθηκεύονται τα αποτελέσµατά τους (εικόνα + δεδοµένα) Αξία της διαχείρισης σεναρίων Προετοιµασία επιχειρησιακών µέσων Πολιτική προστασία ενηµέρωση Αποτίµηση επιπτώσεων Υποστήριξη αποφάσεων 43
Η έννοια του σεναρίου Ενα σενάριο είναι ένα εργαλείο αποθήκευσης Μεταβαλλόµενων δεδοµένων παραµέτρων Συνθηκών που ισχύουν καθώς και απεικόνισης των αποτελεσµάτων όλων ή µερικών λειτουργιών του λογισµικού Χρήση HTML / XML Εύκολη αξιοποίηση αποτελεσµάτων Συνεργασία µε άλλασυστήµατα 44
ηµοσιότητα έργου Εντυπα Καθηµερινή, Ελευθεροτυπία, Εθνος, Αδέσµευτος, Μετρό, ne.o, ΕΛΚΕ, Πυροσβεστική επιθεώρηση, Handelsblatt, Stern, κ.ά. ΜΜΕ ΕΤ1, ΝΕΤ, ΕΡΤ δορυφορική, ALPHA TV, MEGA, Reuters, BBC World, Deutsche Welle, Al Jazeera κ.ά. Μεγάλος αριθµός δικτυακών τόπων Εκδηλώσεις ΕΙΕ, ΤΕΕ, ήµος Νέας Πεντέλης, Φορείς χρήστες 45