ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ-ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ- ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ-ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ- ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΜΣ: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕ ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΗΜΗΤΡΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Επιβλέπων: Αλέξανδρος Μηλιώνης ΙΟΥΝΙΟΣ 2018

ΤΡΙΜΕΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Αλέξανδρος Μηλιώνης, Αναπληρωτής Καθηγητής Αλέξανδρος Καραγρηγορίου, Καθηγητής Πέτρος Χατζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής 2

Πρόλογος Η παρούσα εργασία αποτελεί τη μελέτη μεταξύ της εκλογικής συμπεριφοράς των ψηφοφόρων και της αντίστοιχης οικονομικής τους κατάστασης στον Ελλαδικό χώρο με το πέρασμα του χρόνου. Ως εργαλείο που να ενδυκνύει την οικονομική κατάσταση του πολίτη θεωρούμε μία σταθμισμένη μέση τιμή των αντικείμενικών αξίων και ως δειγματικό υπόβαθρο είναι η Β Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών. Δηλαδή σκοπός είναι να διερευνηθεί, πρώτιστα, αν η οικονομική κατάσταση (συνθήκες ζωής εν γένει) όπως αντιπροσωπεύεται από τις αντικειμενικές αξίες επηρεάζει και σε ποιο βαθμό την εκλογική συμπεριφορά των εκλογέων της Β Εκλογικής Περιφέρειας Αθηνών και δευτερευόντως, αν η υποτιθέμενη επίδραση αυτή παρέμεινε διαχρονικά σταθερή ή όχι. Για την διεκπεραίωση της μελέτης αυτής απαιτούνται συνδυασμένες γνώσεις πολιτικών επιστημών πολεοδομίας στατιστικής και οικονομετρίας. Όμως κατά κύριο λόγο η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στην στατιστική και την οικονομετρία. Βάσει των ανωτέρω λοιπόν, θα λέγαμε πως στo πρώτο κεφάλαιο θα αναφερθούν κάποια στοιχεία σχετικά με το ερώτημα που απασχολεί ένα μεγάλο ποσοστό ερευνητών και είναι η σχέση μεταξύ της εκλογικής συμπεριφοράς των ψηφοφόρων και της αντίστοιχης οικονομικής τους κατάστασης και τις ευγενείς συνθήκες διαβίωσης των πολιτών. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύονται οι αντικειμενικές αξίες ακινήτων με μια σύντομη ιστορική αναδρομή, στο τρίτο κεφάλαιο αναφέρονται στοιχεία της μελέτης της Β Εκλογικής περιφέρειας Αθηνών καθώς και η ποιοτική ανάλυση των εκλογικών αποτελεσματων και στο τέταρτο κεφάλαιο η ποσοτική ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Στο πέμπτο κεφάλαιο, αναφέρονται και αναλύονται οι στατιστικοί έλεγχοι εξειδίκευσης του υποδείγματος της εν λόγω μελέτης και το έκτο μελετα, οριοθετούνται τα υποδείγματα lin-log και πολυωνυμικής παλλινδρόμησης και αντίστοιχα στο έβδομο κεφάλαιο, οριοθετείται η μελέτη της διαχρονικής σταθερότητας των υποδειγμάτων της απλής παλλινδρόμησης. Επίσης, στο όγδοο κεφάλαιο, τα στοιχεία Μεθοδολογίας της έρευνας. Τέλος, στο έννατο κεφάλαιο, αναφέρονται σχετικά τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα της παρούσης έρευνας αντίστοιχα. 3

Ευχαριστίες Θα ήθελα να εκφράσω τις θερμότατες ευχαριστίες μου στον επιβλέποντα για την επιτυχή εκπόνηση της εργασίας κ. Αλέξανδρο Μηλιώνη για την επίβλεψη και την βοήθεια που μου προσέφερε σε κάθε στάδιο. Επίσης τα μέλη της επίτροπής κ. Καραγρηγορίου Αλέξανδρο και κ. Χατζόπουλο Πέτρο για την πολύτιμη συμβολή τους, την ηθική υποστήριξη τους και την εμπιστοσύνη τους για την διεκπαιρέωση της παρούσας εργασίας. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω την οικογένεια μου, η οποία ήταν πάντα δίπλα μου με εμπιστεύονταν και στήριζαν τις επιλογές κατά την διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων. 4

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 1... 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1... 8 1 Εισαγωγή... 8 1.1 Βασικές Έννοιες σχετικά με τις αντικειμενικών αξιών... 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2:... 12 Αντικειμενικές Αξίες: Σύντομη Ιστορική Αναδρομή... 12 2.1 Εφαρμογή του νόμου των αντικειμενικών αξιών.... 12 2.2. Επιβολή τέλους Ακινήτων... 13 2.3 Αναπροσαρμογή Αντικειμενικών Αξιών... 13 ΕΝΟΤΗΤΑ 2... 15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3... 15 Μελέτη της Β Εκλογικής περιφέρειας Αθηνών... 15 3.1 Β Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών... 15 3.2 Σταθμισμένες μέσες αντικειμενικές αξίες.... 16 3.3 Διαγράμματα Αντικειμενικών Αξιών κατά αλφαβητική σειρά των δήμων.... 19 3.4 Έλεγχος Χ 2... 21 3.5 Ποιοτική Ανάλυση Εκλογικών Αποτελεσμάτων.... 22 ΕΝΟΤΗΤΑ 3... 34 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4:Ποσοτική Ανάλυση Εκλογικών Αποτελεσμάτων... 34 4.1 Υποδείγμα Παλινδρόμησης... 34 4.2 Υποδείγματα Απλής Παλινδρόμησης Ιανουαρίου 2015.... 34 4.3 Ανάλυση Αποτελεσμάτων της εκλογικής Αναμέτρησης 2015.... 36 5

4.3.1 Έλεγχος Durbin-Watson.... 36 4.3.2 Διαγράμματα Διασποράς απλών γραμμικών υποδειγμάτων.... 37 4.3.3 Πίνακας Συσχέτισης.... 43 4.4 Υπόδειγμα Απλής Παλινδρόμησης Σεπτέμβριος 2015.... 46 4.5 Ανάλυση Αποτελεσμάτων της εκλογικής Αναμέτρησης Σεπτέμβριου 2015.... 46 4.5.1 Διαγράμματα διασποράς απλών γραμμικών υποδειγμάτων... 46 4.5.2 Πίνακας Συσχέτισης.... 53 4.6 Υπόδειγμα Απλής Παλινδρόμησης Δημοψηφίσματος.... 54 4.7 Συμπεράσματα Κεφαλαίου 4.... 55 4.8 Απλή Παλινδρόμηση Ανά Κόμματα... 56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5:... 62 Στατιστικοί Έλεγχοι Εξειδίκευσης Υποδειγμάτων... 62 5.1 Ο έλεγχος σφάλματος εξειδίκευσης RESET του Ramsey... 62 5.2 Έλεγχος F-TEST... 64 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 :... 67 Υποδείγματα lin-log και Πολυωνυμικής Παλινδρόμησης... 67 6.1 Αποτελέσματα lin-log model... 67 6.2 Αποτελέσματα Παλινδρόμησης Ιανουάριος 2015... 72 6.3 Πίνακας Συσχέτισης.... 73 6.4 Αποτελέσματα Πολλαπλής Παλινδρόμησης Σεπτεμβρίου 2015.... 76 6.5 Πίνακας Συσχέτισης.... 77 6. Διαγράμματα Διασποράς Πολλαπλής Παλινδρόμησης.... 79 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7:.... 84 7.1 Μελέτη Διαχρονικής Σταθερότητας των Υποδειγμάτων Απλής Παλινδρόμησης... 84 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8:... 85 6

Μεθοδολογία Έρευνας... 85 8.1 Ορισμός Ποιοτικής και Ποσοτικής Μεθόδου... 85 8.1.1 Ποιοτική Έρευνα... 85 8.1.2 Ποσοτική Έρευνα... 86 8.1.3 Ορισμός και Χαρακτηριστικά της Κωδικοποίησης... 87 8.1.4 Ορισμός Ερευνητικών Ερωτημάτων... 87 8.2 Ερευνητικα Ερωτήματα Παρούσης Μελέτης... 87 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9:... 88 Ανασκόπηση και Συμπεράσματα... 88 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:... 92 7

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1 Εισαγωγή Η σχέση μεταξύ πολιτικής και συγκεκριμένα της εκλογικής συμπεριφοράς των ψηφοφόρων και της οικονομίας έχει μελετηθεί σε διεθνές επίπεδα αναλυτικά από πολλούς επιστήμονες και επιβεβαιώνεται από την πληθώρα μελετών που υπάρχουν. Για την περίπτωση της Ελλάδας, μεταξύ άλλων, μερικοί μελετητές οι οποίοι ασχολήθηκαν είναι οι Asteriou et al. (2000), μελέτησαν τη σχέση μεταξύ εκλογών, δημοσιονομικής πολιτικής και οικονομικής ανάπτυξης και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όσο μειώνεται η πιθανότητα επαναεκλογής, οι κυβερνήσεις ακολουθούν κοντόφθαλμη δημοσιονομική πολιτική. Επίσης το ίδιο έτος ο Bratsiotis εξέτασε εάν υπάρχει κάποιου είδους αιτιώδης συνάφεια του επικρατέστερου κόμματος που έδρευε στις εθνικές εκλογές στην Ελλάδα και του πληθωρισμού. Ένα ενδιαφέρον και αμφιλεγόμενο ερώτημα που απασχολεί ένα μεγάλο ποσοστό ερευνητών είναι η σχέση μεταξύ της εκλογικής συμπεριφοράς των ψηφοφόρων και της αντίστοιχης οικονομικής τους κατάστασης. Δυστυχώς για την απάντηση αυτού του ερωτήματος δεν υπάρχουν δημοσίως διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με την οικονομική κατάσταση των ψηφοφόρων. Ως το πλέον πρόσφορο διαθέσιμο στοιχείο που αντανακλά το παραπάνω με ποσοτικό τρόπο θεωρήθηκε ότι είναι οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων. 1.1 Βασικές Έννοιες σχετικά με τις αντικειμενικές αξίες Ορισμός Αντικειμενικής Αξίας Ακινήτου. Είναι η αξία ενός ακινήτου που ορίζει το κράτος ότι κοστίζει βάσει συντελεστών όπως το εμβαδόν του ακινήτου, η τιμή ζώνης, η παλαιότητα, ο όροφος ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται.( http://antikeimenikes-aksies.gr/ ) 8

Σύστημα Αντικειμενικού Προσδιορισμού. Το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού ορίζει τις ελάχιστες τιμές πώλησης των ακινήτων. Για να μπορέσει να υπολογιστεί η ελάχιστη τιμή πρέπει να είναι γνωστή η Ζώνη στην οποία ανήκει το συγκεκριμένο τεμάχιο. Ζώνη. Θεωρείται ένα τμήμα Δήμου ή Δημοτικού Διαμερίσματος ή Οικισμού το οποίο σύμφωνα με τους πίνακες τιμών του Υπουργείου Οικονομικών έχει ενιαία τιμή, την Τιμή Ζώνης(Τ.Ζ). Τιμή Ζώνης (Τ.Ζ). Η ενιαία τιμή αφετέριας που έχει κάθε ακίνητο, το οποίο βρίσκεται στη ζώνη αυτή και αναφέρεται στην συνολική αξία κτίσματος και οικοπέδου και αναλογεί σε ένα τετραγωνικό μέτρο(m 2 ) επιφάνειας, καινούργιας κατοικίας ή διαμερίσματος στον 1 ο όροφο της οικοδομής με πρόσοψη σε ένα μόνο δρόμο με Συντελεστή Εμπορικότητας ίσο με την μονάδα. Οι ζώνες διακρίνονται σε: Α)Κυκλικές Ζώνες. Περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα οικοδομικά τετράγωνα ενός Δήμου ή Δημοτικού Διαμερίσματος και απεικονίζονται στους χάρτες Υπουργείου Οικονομικών περιμετρικά με μία συνεχή κόκκινη γραμμή κατά μήκος των αξόνων των δρόμων. Αν το ακίνητο, του οποίου πρέπει να προσδιοριστεί η αντικειμενική αξία έχει πρόσοψη σε δρόμο ή και δρόμους, από τον άξονα τον οποίο διέρχεται το όριο δύο ή περισσότερων κυκλικών ζώνων, ανεξάρτητα αν οι δρόμοι αυτοί αποτελούν όριο δήμων ή Δημοτικών διαμερισμάτων ή οικισμών λαμβάνεται η μεγαλύτερη από τις τιμές των ζώνων. Β)Γραμμικές Ζώνες. Αναπτύσσονται κατά μήκος της μίας ή και των δύο πλευρών ενός δρόμου ή ενός τμήματος δρόμου, παράλληλα προς τον άξονα αυτού. Αν το ακίνητο έχει πρόσοψη σε γραμμική ζώνη λαμβάνεται η τιμή της γραμμικής ζώνης. Στην περίπτωση που έχει προσόψεις σε δύο 9

γραμμικές ζώνες λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη τιμή ζώνης. Το ίδιο συμβαίνει αν έχει προσόψεις σε γραμμική και κυκλική ζώνη. Την τιμή της γραμμικής ζώνης λαμβάνουν μόνο τα ακίνητα που έχουν πρόσοψη στο δρόμο στον οποίο αναπτύσσεται η γραμμική ζώνη. Τα ακίνητα που έχουν πρόσοψη στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου, σε αίθριο, σε στοά ή βρίσκονται υπόγεια χωρίς άνοιγμα στο δρόμο δεν ανήκουν στη γραμμική ζώνη. Συντελεστής Αξιοποίησης του Οικοπέδου (Σ.Α.Ο). Είναι ο συντελεστής που εκφράζει τη δυνατότητα οικοδομικής εκμετάλλευσης του οικοπέδου και συνήθως συμπίπτει με το συντελεστή δόμησης(σ.δ) αυτού. Συντελεστής Δόμησης Οικοπέδου. Είναι ο συντελεστής που καθορίζει το μέγιστο των τετραγωνικών μέτρων που μπορεί να κτιστεί σε ένα οικόπεδο σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Συντελεστής εμπορικότητας. Είναι ο συντελεστής που εκφράζει την εμπορικότητα ενός δρόμου ή ενός τμήματος δρόμουκαι παίρνει τιμές μεγαλύτερες ή ίσες της μονάδας( 1). Τιμή οικοπέδου. Η αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο, που έχει πρόσοψη σε ένα δρόμο με συντελεστή εμπορικότητας ίσο με την μονάδα. Είναι συνάρτηση της Τιμής Ζώνης και του συντελεστή Αξιοποίησης Οικοπέδου. Κάτοψη. Η απεικόνιση στο χαρτί ενός κτιρίου, χωρίς την σκεπή. Στην κάτοψη αποτυπώνονται όλοι οι χώροι και τα τετραγωνικά μέτρα του κτιρίου. 10

Τοπογραφικό διάγραμμα. Είναι η αποτύπωση στο χαρτί της θέσης του οικοπέδου ή γηπέδου στο οποίο είναι κτισμένο το ακίνητο ως προς τους δρόμους, τα φυσικά σύνορα και τα γειτονικά οικόπεδα. Επιφάνεια ακινήτου. Για τα κτίσματα ως επιφάνεια θεωρείται το εμβαδόν του με τους εξωτερικούς τοίχους. Αν στην επιφάνεια περιλαμβάνονται και κοινόχρηστοι χώροι ως επιφάνεια λαμβάνεται η μικτή μειωμένη κατά ποσοστό 1. Οι ημιυπαίθριοι χώροι δεν περιλαμβάνονται στην επιφάνεια. Πρόσοψη ακινήτου. Η αποτύπωση στο χαρτί της όψης του ακινήτου, δηλαδή οι αποστάσεις από άκρη σε άκρη. 11

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Αντικειμενικές Αξίες: Σύντομη Ιστορική Αναδρομή 2.1 Εφαρμογή του νόμου των αντικειμενικών αξιών. Ο νόμος επιβολής των αντικειμενικών αξιών εφαρμόστηκε το 1982 σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 41 και 41α του Ν.1249/1982και ισχύει μέχρι σήμερα (https://www.taxheaven.gr/laws/law/index/law/610#load_article_19127 ). Σύμφωνα με τον νόμο επιβολής των αντικειμενικών αξιών καθιερώθηκε ένας νέος αντικειμενικός τρόπος εκτίμησης της αξίας των ακινήτων όπου ορίστηκαν οι τιμές εκκίνησης και οι συντελεστές αυξομείωσής τους οι οποίοι θα καθορίζονται σύμφωνα με τις αποφάσεις του Υπουργείου Οικονομικών μετά από εισηγήσεις Επιτροπών. Οι επιτροπές αποτελούνται από οικονομικούς υπαλλήλους, μηχανικούς του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, εκπροσώπους της τοπικής Αυτοδιοίκησης και του τεχνικού Επιμελητηρίου καθώς και πρόσωπα με ειδικές γνώσεις ή ιδιάζουσα εμπειρία. Οι επιτροπές αυτές συγκροτούνται με κοινές αποφάσεις των Υπουργών προεδρίας της Κυβέρνησης και Οικονομικών. Οι τιμές εκκίνησης καθορίζονται από πριν κατά ζώνες ή οικοδομικά τετράγωνα ανάλογα με το είδος του ακινήτου για παράδειγμα, αστικό, αγρόκτημα, κατάστημα, διαμέρισμα, μονοκατοικία. Οι τιμές αυτές θα αυξάνονται ή θα μειώνονται ανάλογα με τους παράγοντες που θα επηρεάζουν την αξία των ακινήτων όπως η ποιότητα κατασκευής της οικοδομής, η παλαιότητα, η θέση κ.λ.π. Σύμφωνα με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών θα καθορίζονται: α)σε πίνακες οι τιμές εκκίνησης και οι συντελεστές αυξομείωσης καθώς και η συσχέτιση τους με διαγράμματα με βάση τους χάρτες. β)λεπτομέρειες σχετικές με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου. 12

Επίσης σε περιοχές όπου δεν εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, η αξία των οικοπέδων καθορίζεται με απόφαση του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών με βάση την κατώτερη τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο οικοπέδου του δήμου ή της κοινότητας. Το Υπουργείο Οικονομικών σύμφωνα με το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού, δηλαδή τις ελάχιστές τιμές πώλησης των ακινήτων, καθορίζει την αντικειμενική αξία ενός ακινήτου. 2.2. Επιβολή τέλους Ακινήτων Σύμφωνα με το σκεπτικό του τότε Υπουργού Οικονομικών κ.βενιζέλου η επιβολή του τέλους ακινήτων ειχε και την έννοια του ασφάλιστρου κινδύνου, αλλά και τη φορολόγηση μη δηλωθέντων εισοδημάτων που χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά ακινήτων : «Το 2009 η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμούσε την αξία της ακίνητης περιουσίας των ιδιωτών (αγοραία) στην Ελλάδα στο 1 τρισεκατομμύριο. Η αγοραία είναι τουλάχιστον διπλάσια από την αντικειμενική, άρα σε αυτή την αγοραία αξία υπήρχε μια τεράστια φορολογική απόκρυψη. Αλλά όταν στην χώρα μας έχουμε επί δεκαετίες το σύστημα των αντικειμενικών αξιών σε απόσταση από τις αγοραιές αξίες και το αποδέχονται όλοι υπάρχει πρόβλημα. Η προσδοκία είναι να φτιαχτεί πάλι αυτή η αγορά μετά την κρίση, όπου αυτό μπορούμε να το πετύχουμε βάζοντας στους πολίτες μία επιβάρυνση της τάξεως του 2 της χιλίοις στην περιουσία αυτή ως ασφάλιστρο κινδύνου για να μπορέσουμε μέσα από την επιβίωση της χώρας να διαφυλάξουμε την περιουσία αυτή ως αίσθηση και ως δυνατότητα.» (https://www.youtube.com/watch?v=jtnvlfjqtbo ) 2.3 Αναπροσαρμογή Αντικειμενικών Αξιών Οι αντικειμενικές αξίες σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία και τις προβλέψεις της αναπροσαρμογής τιμών του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των με οποιαδήποτε αιτία μεταβιβαζόμενων ακινήτων που βρίσκονται σε περιοχές εντός σχεδίου όλης της χώρας πρέπει να αναπροσαρμόζονται ανά διετία. Η προσωπική μου επικοινωνία με 13

το Υπουργείο Οικονομικών μου επιβεβαίωσε ότι το παραπάνω γεγονός, αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών ανά διετία για την χρονική περίοδο 2007 έως 2015 δεν εφαρμόστηκε. Σύμφωνα με τα παραπάνω η μελέτη που θα ακολουθήσει θα βασιστεί στις ίδιες τιμές αντικειμενικών αξιών για τις εξεταζόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Αντίθετα με τις αντικειμενικές αξίες που παρέμειναν σταθερές κατά την παραπάνω χρονική περίοδο οι εμπορικές τιμές παρουσίασαν έντονες διακυμάνσεις με βάση το δείκτη τιμών ακινήτων της Τράπεζας της Ελλάδος. Το διάστημα 1993-2007 ήταν μια περίοδος με έντονη αύξηση στις τιμές των ακινήτων. Οι τιμές των ακινήτων σύμφωνα με τον δείκτη τιμών της Τράπεζας της Ελλάδος στην περιοχή της Αθήνας αυξήθηκαν κατά 308%, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά 30 και στις άλλες αστικές περιοχές κατά 210,5%. Εν συνεχεία μετά το 2007 υπήρξε αύξηση στις τιμές των ακινήτων με την Ελλάδα να κατέχει την δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση από τις εξεταζόμενες χώρες του ΟΟΣΑ με ποσοστό 238,4% και να κορυφώνονται το 2008. Κατά την περίοδο 2008-2014 οι τιμές των ακινήτων υποχωρούν και σύμφωνα με τον πίνακα της Τράπεζας της Ελλάδος έχουμε αύξηση 1,5% για το 2008 (2009: - 4,3%, 2010: -4,4%, 2011: -5,5% και 2012: -11,8%, 2013: -10,9%, ενώ και κατά το α' εξάμηνο του 2014 η πτώση έφθασε στο 3,1%). 14

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Μελέτη της Β Εκλογικής περιφέρειας Αθηνών 3.1 Β Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών Η Β Εκλογική περιφέρεια Αθηνών είναι η μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια της χώρας στην οποία υπάρχουν έντονα στοιχεία κοινωνικής και οικονομικής διαφοροποίησης μεταξύ των ψηφοφόρων. Επιπλέον η Β Εκλογική περιφέρεια Αθηνών αποτελείται από 47 δήμους(συμπεριλαμβανομένων και των δημοτικών διαμερισμάτων). Σύμφωνα με τα στοιχεία των τελευταίων εθνικών εκλογών του Σεπτεμβρίου 2015 ο συνολικός αριθμός στην εκλογική αυτή περιφέρεια αντιστοιχεί στο 14,62% του εκλογικού σώματος και το 16.37% των ψηφισάντων στις εκλογές αυτές. Στην εξεταζόμενη περιφέρεια αξίζει να σημειωθεί ότι ανήκουν 44 έδρες από τις 288 βουλευτικές έδρες που αντιστοιχούν στις 56 εκλογικές περιφέρειες. Οι εκλογικές αναμετρήσεις που θα εξεταστούν είναι οι Βουλευτικές Εκλογές του 2007, 2009, Μάιος 2012, Ιούνιος 2012, Ιανουάριος 2015, Σεπτέμβριος 2015 και το Δημοψήφισμα του 2015. Σύμφωνα με την τελευταία εκλογική αναμέτρηση, Σεπτεμβρίου 2015 η Β Εκλογική περιφέρεια Αθηνών έδωσε τα παρακάτω ποσοστά των κομμάτων της Βουλής (πίνακα 3.1) ΣΥΡΙΖΑ 35.2% ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 27.4% Κ.Κ.Ε 6.8% ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 5.6% ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ 5.6% ΠΑΣΟΚ 4.6% 15

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ 3.9% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3.6% (Πίνακας 3.1) Στο πολιτικό φάσμα δεξιά-αριστερά: ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζεται ως αριστερό ριζοσπαστικό κόμμα, η Νέα Δημοκρατία ως κεντροδεξιό κόμμα, το Κ.Κ.Ε ως παραδοσιακό αριστερό, η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ως ακροδεξιό πολιτικό κόμμα, ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ως κεντροαριστερό ενώ έχει χαρακτηριστεί και ως κόμμα με ασαφές πολιτικό στίγμα, το ΠΑΣΟΚ ως κεντροαριστερό, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες(ΑΝΕΛ) δεν αυτοποθετούνται στο πολιτικό φάσμα Δεξιάς Αριστεράς αλλά αυτοχαρακτηρίζονται από πατριωτισμό και πολυσυλλεκτικότητα όμως από επίσημες δηλώσεις κορυφαίων κοινοτικών αξιωματούχων (π.χ Jean-Claude Juncker)χαρακτηρίζονται ως ακροδεξιό κόμμα (http://www.mononews.gr/politics/ekrixi-kammenou-ke-anel-ton-giounker-ekane-krioitan-nichta-ke-ta-mperdepse)και η ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ως κοινωνικά φιλελεύθερο κεντρώο κόμμα. (https://el.wikipedia.org/wiki/) 3.2 Σταθμισμένες μέσες αντικειμενικές αξίες. Αρχικά είναι απαραίτητος ο υπολογισμός των σταθμισμένων μέσων τιμών των αντικειμενικών αξιών ανά δήμο. Ως σταθμισμένες αντικειμενικές αξίες ανά δήμο χρησιμοποιήθηκαν αυτές που προτάθηκαν από τον Milionis (2018).( MILIONIS A.E 2018 Statistical Analysis of an election results. An alternative approach and interpretation, 31 st ESI conference, Lamia) Για την επίτευξη του υπολογισμού των σταθμισμένων μέσων τιμών των αντικειμενικών αξιών λήφθηκε υπόψη τόσο η έκταση κάθε ζώνης αντικειμενικών αξιών όσο και ο συντελεστής δομήσεως τα οποία συλλέχθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών και Οικονομίας. Στη συνέχεια με τη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού έγινε ακριβής εμβαδομέτρηση κάθε ζώνης αντικειμενικών αξιών για κάθε δήμο (για περισσότερες λεπτομέρειες βλ. Milionis, 2018). Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι οι διαφοροποιήσεις των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων είναι ιδιαίτερα έντονες μεταξύ κάποιων δήμων που υπάγονται στην Β Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών γεγονός επιθυμητό για την μεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθεί. 16

Για κάθε δήμο (ή δημοτικό διαμέρισμα δήμου) της Β Περιφέρειας Αθηνών υπολογίστηκε μία μέση σταθμισμένη αντικειμενική αξία. Ο κάθε δήμος παρουσιάζει μία ελάχιστη και μέγιστη τιμή ζώνης. (Πίνακες Αντικειμενικών Αξιών Τόμος 1 ) Τα αποτελέσματα των υπολογισμών αυτών φαίνονται στον πίνακα 3.2: Δήμοι Β Περιφέρειας Μέση σταθμισμένη Ελάχιστη Μέγιστη τιμή Αθηνών αντικειμενική αξία τιμή ζώνης ζώνης 1 ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ 832 800 900 2 ΙΛΙΟΥ(ΝΕΩΝ ΛΙΟΣΙΩΝ) 876 800 1000 3 ΤΑΥΡΟΥ 961 850 1050 4 ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ 992 750 1000 5 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ 1063 800 1300 6 ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ 1068 1000 1100 7 ΝΕΑΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ 1116 1000 1200 8 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 1132 1050 1300 9 ΔΑΦΝΗΣ 1162 1100 1250 10 ΑΙΓΑΛΕΩ 1166 850 1250 11 ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 1179 1000 1300 12 ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ 1179 900 1400 13 ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ 1250 1100 1300 14 ΥΜΗΤΤΟΥ 1250 1250 1250 15 ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ 1252 1100 1500 16 ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ 1294 1150 1600 17 ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ 1299 900 1550 18 ΜΟΣΧΑΤΟΥ 1317 1150 1500 19 ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ 1337 1100 1550 20 ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ 1365 1000 1750 17

21 ΛΥΚΟΒΡΥΣΕΩΣ 1373 1300 1500 22 ΒΥΡΩΝΟΣ 1382 950 1600 23 ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ 1450 1400 1900 24 ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1483 1200 1900 25 ΖΩΓΡΑΦΟΥ 1492 1400 1500 26 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ 1626 1300 1750 27 ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ 1635 1500 1650 28 ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ 1698 1100 2300 29 ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 1705 1550 2050 30 ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ 1706 1500 2350 31 ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ 1708 1450 3050 32 ΑΛΙΜΟΥ 1714 1500 2000 33 ΠΕΥΚΗΣ 1734 1550 1800 34 ΝΕΑΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ 1739 1450 2300 35 ΒΡΙΛΗΣΣΙΩΝ 1781 1550 2050 36 ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ 1803 1450 2450 37 ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ 1809 1450 1900 38 ΝΕΑΣ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ 1995 1350 3600 39 ΧΟΛΑΡΓΟΥ 2003 1400 2200 40 ΓΛΥΦΑΔΑΣ 2075 1550 4600 41 ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ 2110 1800 2400 42 ΚΗΦΙΣΙΑΣ 2227 1250 4000 43 ΠΑΠΑΓΟΥ 2500 2500 2500 44 ΠΕΝΤΕΛΗΣ 2555 2150 2750 45 ΕΚΑΛΗΣ 3560 2050 4550 46 ΦΙΛΟΘΕΗΣ 4360 3900 5250 47 ΨΥΧΙΚΟΥ 5013 4300 5150 (Πίνακας 3.2) 18

3.3 Διαγράμματα Αντικειμενικών Αξιών κατά αλφαβητική σειρά των δήμων. Με την βοήθεια γραφημάτων θα ερευνήσουμε εάν η οικονομική ευμάρεια η οποία πλέον αντικατοπτρίζεται απο τις σταθμισμένες μέσες αντικειμενικές αξίες σχετίζεται με το ποσοστό που πήρε το κάθε κόμμα στον αντίστοιχο δήμο(ή δημοτικό διαμέρισμα δήμου) δεδομένου ότι οι δήμοι είναι ταξινομημένοι κατά αλφαβητική σειρά. Κόμμα: ΣΥΡΙΖΑ Εκλογικές Αναμετρήσεις: ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015,ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ( στο 3.3 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.4 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% ΣΥΡΙΖΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΣΥΡΙΖΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Σχήμα 3.3 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% ΣΥΡΙΖΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΣΥΡΙΖΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 19

Σχήμα 3.4 Κόμμα:ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εκλογικές Αναμετρήσεις: ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ( στο 3.5 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.6 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 8 7 6 5 4 3 2 1 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Σχήμα 3.5 8 7 6 5 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 4 3 2 1 20

Σχήμα 3.6 Μελετώντας τα ποσοστά των κομμάτων που αναφέρθηκαν παραπάνω για καθένα από τους δήμους που υπάγονται στη Β Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών και για τις εκλογικές αναμετρήσεις του Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου του 2015 παρατηρούνται έντονες διαφορές από δήμο σε δήμο. Οι έντονες διαφορές που παρουσιάζονται οπτικά σύμφωνα με τα σχήματα 3.3 και 3.5 θα επιβεβαιωθούν και στατιστικά με τον κατάλληλο έλεγχο. 3.4 Έλεγχος Χ 2 Με την χρήση στατιστικών ελέγχων θα εξεταστεί αν οι διαφοροποιήσεις που παρατηρήθηκαν είναι στατιστικά σημαντικές για όλα τα κόμματα της Βουλής. Ομοίως και για τα λοιπά κόμματα που δεν εκπροσωπούνται στην Ελληνική Βουλή με βάση τις τελευταίες εκλογές. Ένας απλός έλεγχος με το στατιστικό x 2 θα επιβεβαιώσει αν οι διαφορές αυτές είναι στατιστικά σημαντικές. Η μηδενική υπόθεση διατυπώνεται ως εξής: Η0: Οι διαφοροποιήσεις στα ποσοστά από δήμο σε δήμο είναι τυχαίες και δεν οφείλονται στην επίδραση κάποιου παράγοντα. Χ 2 ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕΝΕ 2015 Σ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ x 2 ΣΥΡΙΖΑ 10042 ΚΡΙΣΙΜΗ ΤΙΜΗ Χ 2 (Κ-1,α)=x 2 (46,0.05) Χ^2(Κ-1,α)=Χ^2(40,0.05)=55.75 Χ^2(Κ-1,α)=Χ^2(50,0.05)=67.50 ΓΙΑ 95% ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ x 2 ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 24375 Χ 2 (Κ-1,α)=x 2 (46,0.05) Χ^2(Κ-1,α)=Χ^2(40,0.05)=63,69 Χ^2(Κ-1,α)=Χ^2(50,0.05)=76,15 21

ΓΙΑ 99% ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ x 2 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 2203 x 2 ΠΑΣΟΚ 654 x 2 Κ.Κ.Ε 5404 x 2 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ 6014 x 2 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ 561 x 2 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 246 Απορίπτωντας την Η0, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι διαφοροποιήσεις είναι στατιστικά σημαντικές αφού οι παρατηρούμενες συχνότητες είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από την κρίσιμη τιμή. Ο ίδιο έλεγχος εφαρμόστηκε και στις υπόλοιπες εκλογικές αναμετρήσεις που προαναφέρθηκαν και καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα. Άρα κάνουμε την υπόθεση ότι οι στατιστικά σημαντικές διαφορές απο δήμο σε δήμο ωφείλονται στο διαφορετική οικονομική κατάσταση των ψηφοφόρων ανάλογα με την περιοχη που κατοικουν. Η οικονομική κατάσταση, όπως προείπαμε, μπορεί να προσεγγιστεί με τις αντικειμενικες αξίες των ακινήτων. 3.5 Ποιοτική Ανάλυση Εκλογικών Αποτελεσμάτων Μετά τον έλεγχο των έντονων διαφορών που παρατηρήθηκαν στα σχήματα 3.3 και 3.5 οι μέσες σταθμισμένες αντικειμενικές αξίες κατατάσσονται κατά αύξουσα τάξη. Δηλαδή στον 22

832 992 1116 1166 1250 1294 1337 1382 1492 1698 1708 1739 1809 2075 2500 4360 ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ ΛΥΚΟΒΡΥΣΕΩΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΠΕΥΚΗΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ ΕΚΑΛΗΣ οριζόντιο άξονα των διαγραμμάτων που θα ακολουθήσουν οι δήμοι παρουσιάζονται κατά αύξουσα σειρά ως προς τις μέσες σταθμισμένες αντικειμενικές αξίες Κόμμα: ΣΥΡΙΖΑ Εκλογική Αναμέτρηση: Μάιος και ΙΟΥΝΙΟΣ 2012, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 (στο 3.7 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.8 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% ΣΥΡΙΖΑ ΜΑΙΟΣ 2012 ΣΥΡΙΖΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΣΥΡΙΖΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΣΥΡΙΖΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Σχήμα 3.7 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% ΣΥΡΙΖΑ ΜΑΙΟΣ 2012 ΣΥΡΙΖΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΣΥΡΙΖΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΣΥΡΙΖΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Σχήμα 3.8 23

832 961 1063 1116 1162 1179 1250 1252 1299 1337 1373 1450 1492 1635 1705 1708 1734 1781 1809 2003 2110 2500 3560 5013 ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ ΤΑΥΡΟΥ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΝΕΑΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΔΑΦΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ ΛΥΚΟΒΡΥΣΕΩΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΒΡΙΛΗΣΣΙΩΝ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΧΟΛΑΡΓΟΥ ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ ΠΑΠΑΓΟΥ ΕΚΑΛΗΣ ΨΥΧΙΚΟΥ Ειναι σαφες οτι τα εκλογικα ποσοστα του ΣΥΡΙΖΑ για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 και του 2015 μειώνονται καθώς αυξάνεται η αντικειμενική αξία. Δηλαδή οι δήμοι (δημοτικά διαμερίσματα ) με υψηλές αντικειμενικές αξίες έχουν μικρό ποσοστό ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ σε σύγκριση με τους δήμους με χαμηλές αντικειμενικές αξίες. Αντιθέτως για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2007 και 2009 δεν παρατηρείται κάτι αντίστοιχο αφού σύμφωνα με το σχήμα 3.9 υπάρχει μία μικρή άνοδος όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία 16% 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% ΣΥΡΙΖΑ 2007 ΣΥΡΙΖΑ 2009 Σχήμα 3.9 16% 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% ΣΥΡΙΖΑ 2007 ΣΥΡΙΖΑ 2009 24

Σχήμα 3.10 Κόμμα:ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εκλογική Αναμέτρηση: ΜΑΙΟΣ και ΙΟΥΝΙΟΣ 2012, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 (στο 3.11 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.12 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 8 7 6 5 4 3 2 1 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΙΟΣ 2012 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Σχήμα 3.11 25

8 7 6 5 4 3 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΙΟΣ 2012 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 2 1 Σχήμα 3.12 Σε αντιθεση με το ΣΥΡΙΖΑ για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 και 2015 τα εκλογικα ποσοστά της αυξανονται καθώς αυξάνεται η αντικειμενική αξία. Κόμμα: ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ Εκλογική Αναμέτρηση: ΜΑΙΟΣ και ΙΟΥΝΙΟΣ 2012, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 (στο 3.13 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.14 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 4 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 35% ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 3 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 25% ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΜΑΙΟΣ 2012 2 15% 1 5% 26

Σχήμα 3.13 4 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 35% ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 3 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΜΑΙΟΣ 2012 25% 2 15% 1 5% Σχήμα 3.14 Για το κόμμα της Χρυσής Αυγής για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 και 2015 τα εκλογικα ποσοστά της μειώνονται καθώς αυξάνεται η αντικειμενική αξία. Δηλαδή η Χρυσή Αυγή ακολουθεί σε γενικές γραμμές παρόμοια πορεία με το ΣΥΡΙΖΑ για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 και 2015. Κόμμα:ΠΑΣΟΚ Εκλογική Αναμέτρηση: ΜΑΙΟΣ και ΙΟΥΝΙΟΣ 2012, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 (στο 3.15 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.16 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 27

35% 3 25% 2 15% 1 5% ΠΑΣΟΚ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΠΑΣΟΚ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΠΑΣΟΚ ΙΟΥΝΙΟΣ2012 ΠΑΣΟΚ ΜΑΙΟΣ 2012 Σχήμα 3.15 35% 3 25% 2 15% 1 5% ΠΑΣΟΚ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΠΑΣΟΚ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΠΑΣΟΚ ΙΟΥΝΙΟΣ2012 ΠΑΣΟΚ ΜΑΙΟΣ 2012 Σχήμα 3.16 Η επίδραση των αντικειμενικών αξιών στα εκλογικά αποτελέσματα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι εμφανής στο ιδιο βαθμο από ότι στα άλλα κόμματα που εξετάστηκαν προηγουμένως.με εξαίρεση τους δήμους με πολύ μεγάλη αντικειμενική αξία όπου υπάρχει μία σαφής καθοδική τάση. Κόμμα: Κ.Κ.Ε 28

Εκλογική Αναμέτρηση: ΜΑΙΟΣ και ΙΟΥΝΙΟΣ 2012,ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ καισεπτεμβριοσ 2015 (στο 3.17 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.18 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 6 Κ.Κ.Ε ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ2015 5 Κ.Κ.Ε ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 4 Κ.Κ.Ε ΙΟΥΝΙΟΣ2012 3 Κ.Κ.Ε ΜΑΙΟΣ2012 2 1 Σχήμα 3.17 29

6 Κ.Κ.Ε ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ2015 5 4 Κ.Κ.Ε ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Κ.Κ.Ε ΙΟΥΝΙΟΣ2012 Κ.Κ.Ε ΜΑΙΟΣ2012 3 2 1 Σχήμα 3.18 Για το κόμμα του Κ.Κ.Ε για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 και 2015 τα εκλογικα ποσοστά του μειώνονται καθώς αυξάνεται η αντικειμενική αξία. Κόμμα:ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ Εκλογική Αναμέτρηση: ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 (στο 3.19 διαγραμμα αναγράφονται οι δήμοι και στο 3.20 οι σταθμισμένες αντικειμενικές αξίες) 30

3 25% 2 15% 1 5% ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Σχήμα 3.19 3 25% 2 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 15% 1 5% Σχήμα 3.20 Το ΠΟΤΑΜΙ για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 τα εκλογικα ποσοστά του κόμματος αυξανονται καθώς αυξάνεται η αντικειμενική αξία. Κόμμα: ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ Εκλογική Αναμέτρηση: ΜΑΙΟΣ και ΙΟΥΝΙΟΣ 2012, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 (στο 3.21 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.22 οι σταθμισμένες αντικειμενικές αξίες) 31

35% 3 25% 2 15% 1 5% ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΑΙΟΣ2012 Σχήμα 3.21 35% 3 25% 2 15% 1 5% ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΑΙΟΣ2012 Σχήμα 3.22 Για το κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων για τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 και 2015 τα εκλογικα ποσοστά της μειώνονται καθώς αυξάνεται η αντικειμενική αξία. Στους δήμους με πολύ μεγάλη αντικειμενική αξία υπάρχει μία μεγάλη καθοδική τάση. Ενώ στους δήμους με 32

αντικειμενική αξία γύρω στο 1250 υπάρχει και για τις 4 εκλογικές ανεμετρήσεις μία ανοδική τάση. Κόμμα:ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ Εκλογική Αναμέτρηση: ΜΑΙΟΣ και ΙΟΥΝΙΟΣ 2012, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ και ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 (στο 3.23 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.24 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες) 8% 7% 6% 5% 4% 3% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΜΑΙΟΣ2012 2% 1% Σχήμα 3.23 33

8% 7% 6% 5% 4% 3% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΜΑΙΟΣ2012 2% 1% Σχήμα 3.24 Όσο αφορά την επίδραση των αντικειμενικών αξιών στα εκλογικά αποτελέσματα της Ένωσης Κεντρώων παρατηρείται μία ασθενής καθοδική τάση. ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ (ΝΑΙ) 2015 (στο 3.25 διαγραμμα αναγράφονται οι δημοι και στο 3.26 οι σταθμισμένες αντικειμενικες αξίες). Το Ελληνικό δημοψήφισμα του 2015 είχε ως ερώτημα αν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας των τριών θεσμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής(Ε.Ε), Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Ε.Κ.Τ) και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου(Δ.Ν.Τ) όπου προτάθηκε στις 25 Ιουνίου. Όσοι από τους πολίτες της χώρας απέρριψαν την πρόταση των τριών θεσμών ψήφισαν ΟΧΙ/ΔΕΝ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ ενώ όσοι συμφωνούσαν με την πρόταση των τριών θεσμών ψήφισαν ΝΑΙ/ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν η απόρριψη της πρότασης του σχεδίου με ποσοστό 61.31%. Στα παρακάτω διαγράμματα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των ψηφοφόρων του ΝΑΙ/ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ ως προς τις μέσες σταθμισμένες αντικειμενικές αξίες. 34

832 992 1116 1166 1250 1294 1337 1382 1492 1698 1708 1739 1809 2075 2500 4360 ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΝΕΑΣ ΑΙΓΑΛΕΩ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ ΒΥΡΩΝΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΝΕΑΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΠΑΠΑΓΟΥ ΦΙΛΟΘΕΗΣ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 2015(ΝΑΙ/ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ) 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ΝΑΙ/ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ Σχήμα 3.25 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 2015 (ΝΑΙ/ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ) ΝΑΙ/ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ Σχήμα 3.26 Στο δημοψήφισμα του 2015 υπάρχει ανοδική τάση ώς προς τους ψηφοφόρους του ΝΑΙ καθώς η αντικειμενική αξία μεγαλώνει. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως προς τους ψηφοφόρους του ΟΧΙ η τάση είναι καθοδική ως προς την αντικειμενική αξία. 35

ΕΝΟΤΗΤΑ 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Ποσοτική Ανάλυση Εκλογικών Αποτελεσμάτων 4.1 Υποδείγματα Παλινδρόμησης Στην συγκεκριμένη ενότητα εξετάζεται η σχέση μεταξύ δύο μεταβλητών. Ως εξαρτημένη μεταβλητή είναι το ποσοστό που πήρε το κάθε κόμμα στην συγκεκριμένη εκλογική αναμέτρηση που εξετάζεται και ανεξάρτητη, η μέση σταθμισμένη αντικειμενική αξία. Σκοπός της ενότητας αυτής είναι να ελεγθεί αν το ποσοστό που παίρνει ένα κόμμα έχει να κάνει με την αντικειμενική αξία στην ίδια περιοχή. 4.2 Υποδείγματα Απλής Παλινδρόμησης Ιανουαρίου 2015. Στο παρακάτω υπόδειγμα μελετήθηκε το ποσοστό κάθε κόμματος για την εκλογική αναμέτρηση των βουλευτικών εκλογών Ιανουαρίου του 2015. Ο πίνακας 4.27 δείχνει χωριστά τις τιμές της παλινδρόμησης για κάθε κόμμα. Iανουάριος 2015: ΚΟΜΜΑ%= α +β *ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΑΞΙΑ+ εi ΚΟΜΜΑ α t-stat β t-stat Durbin-Watson R R 2 ΣΥΡΙΖΑ 0.499 47.442 9 10 5-15.583 1.439-0.918 0.844 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 0.083 6.240 1 10 4 16.476 1.541 0.926 0.858 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 0.07 24.790 8 10 6-5.432 1.220-0.629 0.396 ΠΑΣΟΚ 0.04 24.719 3 10 6-3.793 1.44 0.492 0.242 Κ.Κ.Ε 0.103 21.508 2 10 5-8.797 1.265-0.795 0.632 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ 0.043 10.204 2 10 5 10.407 1.095 0.840 0.706 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ 0.058 40.751 6 10 6-7.957 1.614-0.765 0.585 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 0.0197 26.457 1 10 6-3.391 1.703 0.451 0.203 Πίνακας 4.27 Στον πίνακα 4.27 οι τιμές των συντελεστών της αντικειμενικής αξίας είναι στατιστικά σημαντικές και για τα οκτώ υποδείγματα. 36

4.3 Ανάλυση Αποτελεσμάτων της εκλογικής Αναμέτρησης 2015. 4.3.1 Έλεγχος Durbin-Watson. Η μόνη πηγή πληροφόρησης σχετικά με την καταλληλότητα ενός υποδείγματος είναι η συμπεριφορά των καταλοίπων. Μία οπτική εξέταση του διαγράμματος των καταλοίπων μπορεί να αποκαλύψει την ύπαρξη προβλήματος. Έτσι αν τα κατάλοιπα επιδεικνύουν κάποια συστηματική κίνηση αυτό είναι ένδειξη αυτοσυσχέτισης του διαταρακτικού όρου και μπορεί να ελεγθεί με το στατιστικό Durbin-Watson. Για το τεστ αυτοσυσχέτισης του Durbin-Watson στη συγκεκριμένη περίπτωση για κ=1(εφόσον εξαιρείται η σταθερά) και Ν=47 από τους πίνακες παίρνω τις τιμές αυτοσυσχετίσεων του σχήματος 4.28. Για Ν=45: Για Ν=50: Για Ν=45: dl=1.475 du=1.566 dl=1.503 du=1.585 Θετική Αυτοσυσχέτιση: [0,1.475] [0, 1,503] Δεν υπάρχει αυτοσυσχέτιση: [1.566, 2.434] [1.585, 2.415] Αρνητική Αυτοσυσχέτιση: [2.525, 4] [2.497, 4] Αβεβαια Περιοχη: [1.475, 1.566] & [2.434, 2.525] [1.503, 1.585] & [2.415, 2.497] Πίνακας 4.28 37

4.3.2 Διαγράμματα Διασποράς απλών γραμμικών υποδειγμάτων. Για κάθε υπόδειγμα απλής παλινδρόμησης εμφανίζεται το αντίστοιχο διάγραμμα διασποράς το οποίο παρουσιάζει ένα νέφος σημείων και με την βοήθεια μίας ιδεατής γραμμής δίνει μία πρώτη εικόνα της σχέσης που συνδέει τις δύο μεταβλητές. Η σχέση μεταξύ δύο μεταβλητών είναι τόσο περισσότερο ισχυρή όσο πιο κοντά στην ιδεατή γραμμή βρίσκονται τα σημέια του διαγράμματος της διασποράς. ΣΥΡΙΖΑ : εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Y = 0.499 9 10 5 x Διάγραμμα Διασποράς ΣΥΡΙΖΑ vs Aντικειμενική Αξία 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% y = -9E-05x + 0.4989 R² = 0.8437 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.29 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. 38

Το μοντέλο ερμηνεύει το 84.4% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.439 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση για Ν=45 και Ν=50 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.083 + 1 10 4 x 8 7 6 5 4 3 2 1 Διάγραμμα Διασποράς Νέας Δημοκρατίας vs Aντικειμενική Αξία y = 0.0001x + 0.083 R² = 0.8578 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.30 Όσο αφορά την τιμή του β >0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία αυξάνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας. Το μοντέλο ερμηνεύει το 85.8% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών της Νέας Δημοκρατίας. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.541 άρα δεν μπορώ να αποφανθώ σε καμια από τις δύο περιπτώσεις (Ν=45, Ν=50) ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0697 8 10 6 x 39

1 8% Διάγραμμα Διασπορας Χρυσή Αυγή vs Aντικειμενική Αξία y = -8E-06x + 0.0697 R² = 0.396 6% 4% 2% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.31 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ. Το μοντέλο ερμηνεύει το 39.6% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.220 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. ΠΑΣΟΚ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0392 3 10 6 x 6% 5% Διάγραμμα Διασποράς ΠΑΣΟΚ vs Αντικειμενική Αξία y = -3E-06x + 0.0392 R² = 0.2422 4% 3% 2% 1% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 40

Σχήμα 4.32 Όσον αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Το μοντέλο ερμηνεύει το 24.2% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών του ΠΑΣΟΚ. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.44 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. Κ.Κ.Ε: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.1029 2 10 5 x 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% -2% Διάγραμμα Διασποράς Κ.Κ.Ε vs Aντικειμενική Αξία y = -2E-05x + 0.1029 R² = 0.6323 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.33 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων του Κ.Κ.Ε. Το μοντέλο ερμηνεύει το 63.2% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών του Κ.Κ.Ε. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.265 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.7065 + 2 10 5 x 41

18% 16% 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% Διάγραμμα Διασποράς ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ vs Aντικειμενική Αξία y = 2E-05x + 0.0427 R² = 0.7065 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.34 Όσο αφορά την τιμή του β >0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία αυξάνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ. Το μοντέλο ερμηνεύει το 70.65% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.095 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. Ανεξάρτητοι Έλληνες: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0577 6 10 6 x 7% 6% 5% Διάγραμμα Διασποράς Ανεξάρτητοι Έλληνες vs Αντικειμενική Αξία y = -6E-06x + 0.0577 R² = 0.5846 4% 3% 2% 1% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 42

Σχήμα 4.35 Όσον αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Το μοντέλο ερμηνεύει το 58.46% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.614 άρα δεν υπάρχει αυτοσυσχέτιση. Ένωση Κεντρώων: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0197 1 10 6 x 3% 2% 2% Διάγραμμα Διασποράς Ένωση Κεντρώων vs Aντικειμενική Αξία y = -1E-06x + 0.0197 R² = 0.2035 1% 1% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.36 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων της Ένωσης Κεντρώων. Το μοντέλο ερμηνεύει το 20.35% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών της Ένωσης Κεντρώων. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.703 άρα δεν υπάρχει αυτοσυσχέτιση. **Λογω των τιμών του ελέγχου Durbin Watson οι τιμές του R^2 και του t-statistic παρουσιάζονται με επιφύλαξη. Με τον έλεγχο Durbin Watson για την εκλογική αναμέτρηση Ιανουαρίου 2015 οι αυτοσυσχετίσεις σύμφωνα με τον πίνακα 4.28 είναι οι εξής: 43

Κόμμα Αυτοσυσχέτιση ΣΥΡΙΖΑ Θετική Αυτοσυσχέτιση Νέα Δημοκρατία Όχι Απόφαση Χρυσή Αυγή Θετική Αυτοσυσχέτιση ΠΑΣΟΚ Θετική Αυτοσυσχέτιση Κ.Κ.Ε Θετική Αυτοσυσχέτιση ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ Θετική Αυτοσυσχέτιση ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ Δεν υπάρχει ΕΛΛΗΝΕΣ αυτοσυσχέτιση ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ Δεν υπάρχει αυτοσυσχέτιση Πίνακας 4.37 4.3.3 Πίνακας Συσχέτισης. Ο συντελεστής γραμμικής συσχέτισης r δίνει ένα μέτρο του μεγέθους της γραμμικής συσχέτισης μεταξύ δύο μεταβλητών και παίρνει τιμές στο κλειστό διάστημα [-1,1]. (https://www.aua.gr/gpapadopoulos/files/sisxetisi091.pdf) Τέλεια γραμμική συσχέτιση r = ±1 Δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση(δεν σημαίνει 0,3 r < 0,3 ότι δεν υπάρχει άλλου είδους συσχέτιση μεταξύ των δύο μεταβλητών) Ασθενής γραμμική συσχέτιση 0,5 < r 0,3 ή 0,3 r < 0,5 Μέση γραμμική συσχέτιση 0,7 < r 0,5 ή 0,5 r < 0,7 Ισχυρή γραμμική συσχέτιση 0,8 < r 0,7 ή 0,7 r < 0,8 Πολύ ισχυρή γραμμική συσχέτιση 1 < r 0,8 ή 0,8 r < 1 Θετικές τιμές του r δεν υποδηλώνουν, κατ ανάγκην μεγαλύτερο βαθμό γραμμικής συσχέτισης από το βαθμό γραμμικής συσχέτισης που υποδηλώνουν αρνητικές τιμές του r. Ο βαθμός 44

Μέση Αντικειμενική ΣΥΡΙΖΑ ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΠΑΣΟΚ Κ.Κ.Ε ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗ ΤΟΙ ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ γραμμικής συσχέτισης καθορίζεται από την απόλυτη τιμή του r και όχι από το πρόσημο του r. Το πρόσημο του r καθορίζει το είδος, μόνο, της συσχέτισης (θετική ή αρνητική). Μας πληροφορεί δηλαδή για το αν αύξηση της μιας μεταβλητής αντιστοιχεί σε αύξηση ή σε μείωση της άλλης Στον 4.38 πίνακα συσχέτισης παρατηρούμε ξεκάθαρα την σχέση των κομμάτων με την αντικειμενική αξία, καθώς και την σχέση μεταξύ των κομμάτων. ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Μέση Αντικειμενική Αξία 1 -.919.926 -.629 -.492 -.795.841 -.765 -.451 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.001 ΣΥΡΙΖΑ -.919 1 -.992.583.495.892 -.894.702.456 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.001 ΝΕΑ.926 -.992 1 -.618 -.539 -.883.866 -.723 -.520 ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.000 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ -.629.583 -.618 1 -.018.557 -.689.576.366 Sig. (2-tailed).000.000.000.905.000.000.000.011 ΠΑΣΟΚ -.492.495 -.539 -.018 1.342 -.199.305.559 Sig. (2-tailed).000.000.000.905.019.180.037.000 Κ.Κ.Ε -.795.892 -.883.557.342 1 -.915.457.274 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.019.000.001.063 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ.841 -.894.866 -.689 -.199 -.915 1 -.607 -.246 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.180.000.000.096 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ -.765.702 -.723.576.305.457 -.607 1.445 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.037.001.000.002 45

ΕΝΩΣΗ -.451.456 -.520.366.559.274 -.246.445 1 ΚΕΝΤΡΩΩΝ Sig. (2-tailed).001.001.000.011.000.063.096.002 Πίνακας 4.38 *ΜΕ ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 1%. **ΜΕ ΜΑΥΡΟ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 5%. ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ***ΜΕ ΜΠΛΕ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ. Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά των παραπάνω αποτελεσμάτων που προέκυψαν από τον πίνακα συσχέτισης 4.38. Οι αντικειμενικές αξίες παρουσιάζουν πολύ ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις με τα κόμματα του ΣΥΡΙΖΑ(-), την Νέα Δημοκρατία(+) και ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(+). Επίσης παρουσιάζουν ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις με το Κ.Κ.Ε (-) και τους Ανεξάρτητους Έλληνες(-). Μέσες γραμμικές συσχετίσεις παρουσιάζουν με την Χρυσή Αυγή(-) και ασθενής γραμμικές συσχετίσεις με το ΠΑΣΟΚ(-) και την Ένωση Κεντρώων(-). Όσον αφορά τις συσχετίσεις μεταξύ των κομμάτων πολύ ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις παρατηρούνται μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ με Νέα Δημοκρατία (-), ΣΥΡΙΖΑ με Κ.Κ.Ε(+), ΣΥΡΙΖΑ με ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(-), Νέα Δημοκρατία με Κ.Κ.Ε(-), Νέα Δημοκρατία με ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ (+) και Κ.Κ.Ε με ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(-). Ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις παρατηρούνται μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ με ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ(+) και ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ(-). Μέσες γραμμικές συσχετίσεις υπάρχουν μεταξύ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ και ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ(-), ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ με ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ(-) και ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ ΜΕ ΠΑΣΟΚ(+). 46

4.4 Υπόδειγμα Απλής Παλινδρόμησης Σεπτέμβριος 2015. Σεπτέμβριος 2015: ΚΟΜΜΑ%= α +β *ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΑΞΙΑ+ εi ΚΟΜΜΑ α t-stat β t-stat Durbin- R R 2 Watson ΣΥΡΙΖΑ 0.488 42.757 9 10 5-15.127 1.045-0.914 0.836 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 0.073 4.764 1 10 4 16.533 1.363 0.927 0.859 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ 0.076 24.161 1 10 5-7.661 0,993-0.752 0.566 ΠΑΣΟΚ 0.058 31.151 7 10 6-7.523 1.564-0.746 0.557 Κ.Κ.Ε 0.103 20.376 2 10 5-8.615 1.233-0.789 0.623 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ 0.022 5.191 2 10 5 10.130 0,898 0.834 0.695 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ 0.048 35.807 6 10 6-8.701 1.802-0.792 0.627 ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 0.041 37.997 3 10 6-6.129 1.491 0.675 0.455 Πίνακας 4.39 4.5 Ανάλυση Αποτελεσμάτων της εκλογικής Αναμέτρησης Σεπτέμβριου 2015. 4.5.1 διαγράμματα διασποράς απλών γραμμικών υποδειγμάτων ΣΥΡΙΖΑ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.4876 9 10 5 x 47

Διάγραμμα Διασποράς ΣΥΡΙΖΑ vs Aντικειμενική Αξία 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% y = -9E-05x + 0.4876 R² = 0.8357 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.40 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Το μοντέλο ερμηνεύει το 83.57% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.045 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. Νέα Δημοκρατία: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0728 + 1 10 4 x Διάγραμμα Διασποράς Νέα Δημοκρατία vs Aντικειμενική Αξία 8 7 6 5 4 3 2 1 y = 0.0001x + 0.0728 R² = 0.8586 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.41 48

Όσον αφορά την τιμή του β >0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία αυξάνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας. Το μοντέλο ερμηνεύει το 85.86% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών της Νέας Δημοκρατίας. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.363 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. Χρυσή Αυγή: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0762 1 10 5 x 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Διάγραμμα Διασποράς Χρυσή Αυγή vs Αντικειμενική Αξία y = -1E-05x + 0.0762 R² = 0.566 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.42 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής. Το μοντέλο ερμηνεύει το 56.6% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών της Χρυσής Αυγής. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 0.993 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. ΠΑΣΟΚ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0583 8 10 6 x 49

7% 6% 5% Διάγραμμα Διασποράς ΠΑΣΟΚ vs Aντικειμενική Αξία y = -8E-06x + 0.0583 R² = 0.5571 4% 3% 2% 1% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.42 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Το μοντέλο ερμηνεύει το 55.71% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών του ΠΑΣΟΚ. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.564 και δεν μπορούμε να αποφανθούμε. Κ.Κ.Ε: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.6226 2 10 5 x 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% -2% -4% Διάγραμμα Διασπορας Κ.Κ.Ε vs Aντικειμενική Αξία y = -2E-05x + 0.1028 R² = 0.6226 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 50

Σχήμα 4.43 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων του Κ.Κ.Ε. Το μοντέλο ερμηνεύει το 62.26% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών του Κ.Κ.Ε. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.233 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.022 + 2 10 5 x 16% 14% 12% Διάγραμμα Διασποράς ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ VS Αντικειμενική Αξία y = 2E-05x + 0.022 R² = 0.6952 1 8% 6% 4% 2% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.44 Όσο αφορά την τιμή του β >0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία αυξάνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ. Το μοντέλο ερμηνεύει το 69.52% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 0.898 άρα υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση. 51

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.048 6 10 6 x 6% 5% Διαγραμμα Διασποράς Ανεξάρτητοι Έλληνες vs Aντικειμενική Αξίας y = -6E-06x + 0.048 R² = 0.6272 4% 3% 2% 1% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 Σχήμα 4.45 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Το μοντέλο ερμηνεύει το 62.72% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.802 άρα δεν υπάρχει αυτοσυσχέτιση. ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ: εξίσωση της ευθείας την ελαχίστων τετραγώνων είναι : Υ = 0.0413 4 10 6 x 5% 4% Διάγραμμα Διασποράς Ένωση Κεντρώων vs Aντικειμενική Αξία y = -4E-06x + 0.0413 R² = 0.455 3% 2% 1% 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 52

Σχήμα 4.46 Όσο αφορά την τιμή του β <0, όσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία μειώνεται το ποσοστό των ψηφοφόρων της Ένωσης Κεντρώων. Το μοντέλο ερμηνεύει το 45.5% της μεταβλητότητας των εκλογικών ποσοστών της Ένωσης Κεντρώων. Η αντικειμενική αξία είναι στατιστικά σημαντική. Η τιμή του Durbin Watson= 1.491 από τους πίνακες τιμών των Durbin Watson για δείγμα Ν=45 δεν μπορούμε να αποφανθούμε ενώ για δείγμα Ν=50 υπάρχει θετική αυτοσυσχέτιση των καταλοίπων. Συνοπτικά οι τιμές του Durbin Watson για την εκλογική αναμέτρηση Σεπτεμβρίου 2015 σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πίνακα 4.28 έχουν ως εξής: Κόμμα Αυτοσυσχέτιση ΣΥΡΙΖΑ Θετική Αυτοσυσχέτιση Νέα Δημοκρατία Θετική Αυτοσυσχέτιση Χρυσή Αυγή Θετική Αυτοσυσχέτιση ΠΑΣΟΚ Δεν μπορω να αποφανθώ Κ.Κ.Ε Θετική Αυτοσυσχέτιση ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ Θετική Αυτοσυσχέτιση ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ Δεν υπάρχει αυτοσυσχέτιση ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ Θετική Αυτοσυσχέτιση (για Ν=50) Πίνακας 4.47 53

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚ Η ΑΞΙΑ ΣΥΡΙΖΑ ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΠΑΣΟΚ Κ.Κ.Ε ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 4.5.2 Πίνακας Συσχέτισης. Ο πίνακας συσχετίσεων του Pearson για την εκλογική αναμέτρηση Σεπτεμβρίου 2015 ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΑΞΙΑ 1 -.914.927 -.752 -.746 -.789.834 -.792 -.675 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.000 ΣΥΡΙΖΑ -.914 1 -.989.800.721.895 -.917.701.638 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.000 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.927 -.989 1 -.808 -.752 -.900.884 -.728 -.671 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.000 ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ -.752.800 -.808 1.354.748 -.838.768.455 Sig. (2-tailed).000.000.000.015.000.000.000.001 ΠΑΣΟΚ -.746.721 -.752.354 1.583 -.511.445.549 Sig. (2-tailed).000.000.000.015.000.000.002.000 Κ.Κ.Ε -.789.895 -.900.748.583 1 -.903.558.472 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.001 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ.834 -.917.884 -.838 -.511 -.903 1 -.701 -.483 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.000.000.000.001 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ -.792.701 -.728.768.445.558 -.701 1.530 Sig. (2-tailed).000.000.000.000.002.000.000.000 ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ -.675.638 -.671.455.549.472 -.483.530 1 Sig. (2-tailed).000.000.000.001.000.001.001.000 Πίνακας 4.48 54

*ΜΕ ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 1%. **ΜΕ ΜΑΥΡΟ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 5%. ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ***ΜΕ ΜΠΛΕ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ. Από τον Πίνακα Συσχέτισης προκύπτει ότι οι αντικειμενικές αξίες παρουσιάζουν πολύ ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις με τα κόμματα του ΣΥΡΙΖΑ(-), την Νέα Δημοκρατία(+) και ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(+). Επίσης παρουσιάζουν ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις με την ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ(-), το ΠΑΣΟΚ(-),Κ.Κ.Ε (-) και τους Ανεξάρτητους Έλληνες(-). Μέσες γραμμικές συσχετίσεις παρουσιάζουν με την ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ(-). Όσο αφορά τις συσχετίσεις μεταξύ των κομμάτων πολύ ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις παρατηρούνται μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ με Νέα Δημοκρατία (- ),ΣΥΡΙΖΑ με ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ(+) ΣΥΡΙΖΑ με Κ.Κ.Ε(+), ΣΥΡΙΖΑ με ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(-),ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ με ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ(-),ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ με Κ.Κ.Ε(-),ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ με ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(+), ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ με ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(-) και Κ.Κ.Ε με ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ(-). Ισχυρές γραμμικές συσχετίσεις παρατηρούνται μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ με ΠΑΣΟΚ(+),ΣΥΡΙΖΑ με ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ(+),ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ με ΠΑΣΟΚ(-), ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ(-), ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ με Κ.Κ.Ε(+), ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ με ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ(+) και ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ με ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ(-). 4.6 Υπόδειγμα Απλής Παλινδρόμησης Δημοψηφίσματος. Δημοψηφισμα(ΝΑΙ)%= α +β *ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΑΞΙΑ+ εi α t-stat β t-stat Durbin-Watson R R 2 ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 0.191 9.542 1 10 4 14.372 1.118 0.906 0.821 Πίνακας 4.49 Για το Δημοψήφισμα η εξίσωση που προκύπτει για το γραμμικό υπόδειγμα είναι : Υ = 0.1912 + 2 10 4 55