ΘΕΜΑ: «Ασφάλιση στον Κλάδο Παροχών Ασθενείας σε είδος του ΙΚΑ των ανέργων που παρακολουθούν τα επιδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης» Σχετ. εγκύκλιος: 31/6 Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 18 του Ν. 2458/97 (ΦΕΚ 15/Α/14.2.97 και σας γνωρίζουμε τα εξής: 1.ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (Ν. 2335/95) Οπως είναι γνωστό, σύμφωνα με τις διατάξεις ταυ άρθρου 2 παρ. 4 του Ν. 2335/95, υπήχθησαν στην ασφάλιση του ΙΚΑ (για όλους τους κλάδους αυτού), του ΙΚΑ-ΊΈΑΜ, του ΟΑΕΔ (για όλους τους κλάδους & λογαριασμούς αυτού), του ΟΕΚ και του ΟΕΕ, τα πρόσωπα που παρακολουθούν τα επιδοτούμενα, εν όλω ή εν μέρει, από το ΕΚΤ προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Οι εισφορές για την ασφάλιση αυτή υπελογίζοντο επί του ποσού της αποζημίωσης που καταβάλλεται για τις ώρες του προγράμματος και βάρυναν οι μεν εργοδοτικές τον φορέα υλοποίησης του προγράμματος, οι δε εργατικές τους ίδιους τους καταρτιζόμενους. Οι ημέρες ασφάλισης προσδιορίζοντο από την διαίρεση του ποσού της αποζημίωσης δια του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής κλάσης, στην οποία αντιστοιχούσε κάθε φορά το ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη. Τα πρόσωπα αυτά είχαν δικαίωμα επί των παροχών του Ιδρύματος σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις γενικές διατάξεις.
-2- Η ισχύς των διατάξεων αυτών είχε εφαρμογή από την δημοσίευση του Ν. 2335/95, δηλαδή από 6/9/95, και κατελάμβανε τόσο τα πρόσωπα εκείνα που παρακολουθούσαν προγράμματα, η υλοποίηση των οποίων είχε ξεκινήσει μετά την παραπάνω ημερομηνία, όσο και εκείνα που εβρίσκοντο σε εξέλιξη, έστω και αν η υλοποίηση τους ξεκίνησε πριν από την παραπάνω ημερομηνία. Αναλυτικές οδηγίες για την ασφάλιση αυτή έχουν δοθεί με την εγκύκλιο 31/96 κεφ. Α. 2. ΝΕΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (Ν. 2458/97) Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, επέρχονται σημαντικές αλλαγές, στην ασφάλιση των προσώπων αυτών, οι οποίες έχουν εφαρμογή από τότε που ίσχυσε η προηγούμενη διάταξη (Ν. 2335/95) αφού όπως ορίζεται από αυτές η παραγρ. 4 του άρθρου 2 του Ν. 2335/95 αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε. Κατά συνέπεια, το νέο καθεστώς ασφάλισης καταρτιζομένων ανέργων καταλαμβάνει και τα πρόσωπα εκείνα που παρακολούθησαν προγράμματα και κατελαμβάνοντο από τις διατάξεις του Ν. 2335/95 κατά τα οριζόμενα από την εγκύκλιο 31/96. 1.1. Ασφαλιζόμενα πρόσωπα - Κλάδος Ασφάλισης - Διάρκεια Από τις κοινοποιούμενες διατάξεις, ορίζεται, ότι, στην ασφάλιση του ΙΚΑ και μόνο για τον Κλάδο παροχών ασθενείας σε είδος, υπάγονται οι άνεργοι που δεν είναι ασφαλισμένοι σε οποιονδήποτε άλλο δημόσιο ασφαλιστικό οργανισμό και παρακολουθούν τα επιδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Προγράμματα Επαγγελματικής Κατάρτισης στα πλαίσια του 2ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και για όλη τη διάρκεια των προγραμμάτων αυτών. Κατά συνέπεια, από τις διατάξεις αυτές καταλαμβάνονται οι άνεργοι που παρακολουθούν τα προγράμματα αυτά και δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλο δημόσιο ασφαλιστικό οργανισμό. Η ασφαλιστική τους κάλυψη από το ΙΚΑ για οποιαδήποτε αιτία μη οφειλομένη σε απασχόληση (προαιρετική ασφάλιση, ασφάλιση λόγω επιδότησης ανεργίας είτε τακτικής, είτε κατ'εφαρμογή ειδικών μέτρων προστασίας ομάδων ανέργων ασφάλιση μακροχρονίων ανέργων Ν. 2434/96, κλπ) ή υπό την ιδιότητα του έμμεσου μέλους (είτε από άλλο δημόσιο ασφαλιστικό οργανισμό, είτε από το ΙΚΑ) δεν επηρεάζει την κατά τα ανωτέρω υποχρέωση ασφάλισης τους. Τα προγράμματα αυτά, ανάλογα με το θεματικό τους αντικείμενο, παρακολουθούν και άτομα με ειδικές ανάγκες, τα οποία θα πρέπει να ασφαλίζονται με τις διατάξεις αυτές και εφόσον βεβαίως πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται από αυτές κατά τα οριζόμενα παραπάνω.
-3- Είχε δημιουργηθεί στο παρελθόν ο προβληματισμός, εάν η ασφάλιση των ατόμων με ειδικές ανάγκες λόγω συμμετοχής στα προγράμματα αυτά, θα επηρεάσει το δικαίωμα τους για λήψη του επιδόματος που χορηγείται στα άτομα αυτά από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Ομως, με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, ορίζεται ρητά, ότι η ασφάλιση αυτή δεν αναιρεί ούτε αναστέλλει την καταβολή των επιδομάτων αυτών στα άτομα με ειδικές ανάγκες όσο διαρκεί η κατάρτιση τους στα επιδοτούμενα από το ΕΚΤ προγράμματα Η ασφάλιση των προσώπων, που καταλαμβάνονται από τις κοινοποιούμενες διατάξεις, διαρκεί καθόλη την διάρκεια του προγράμματος, περιλαμβάνει δηλαδή τόσο την θεωρητική εκπαίδευση όσο και την πρακτική άσκηση και οι χορηγούμενες παροχές σε είδος αφορούν ατομικά τους καταρτιζόμενους και όχι τα μέλη της οικογενείας τους και καλύπτονται μόνο για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η ασφάλιση τους. 1.2. Εισφορές - Προθεσμία καταβολής Οι ασφαλιστικές εισφορές για την ασφάλιση των προσώπων αυτών υπολογίζονται με βάση το ποσό του εκπαιδευτικού επιδόματος που καταβάλλεται για τις ώρες του προγράμματος και το ποσοστό εισφοράς του κλάδου παροχών ασθενείας σε είδος, που σήμερα ανέρχεται σε 6,45%. Το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών (ασφαλισμένου και εργοδότη) βαρύνουν τον φορέα υλοποίησης (εργοδότη). Κατά συνέπεια, οι καταρτιζόμενοι δεν βαρύνονται με τις εισφορές του ασφαλισμένου. Οι εισφορές θα πρέπει να καταβάλλονται στο ΙΚΑ μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν που καταβλήθηκε το εκπαιδευτικό επίδομα. Εισφορές που καταβάλλονται μετά την εκπνοή της προθεσμίας αυτής, θα επιβαρύνονται με τα αναλογούντα πρόσθετα τέλη που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις του Ιδρύματος (άρθρο 21 Ν. 1902/90) Για τον λόγο αυτό, στις περιπτώσεις που εκδίδονται ΠΕΕ για την υλοποίηση της ασφάλισης των προσώπων αυτών, θα πρέπει να γίνεται σχετική σημείωση επί της ΠΕΕ με την ημερομηνία κατά την οποία έπρεπε να καταβληθούν οι εισφορές, για να είναι δυνατός ο σωστός υπολογισμός των προσθέτων τελών από τα Ταμεία ή τις Ταμειακές υπηρεσίες. 3.ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥ Ν. 2458/97. Από τις κοινοποιούμενες διατάξεις, προβλέπεται, ότι εξαιρούνται από τις διατάξεις αυτές(υπαγωγή στην ασφάλιση του κλάδου παροχών ασθενείας σε είδος) όλοι όσοι παρακολούθησαν προγράμματα επαγγελματικής
κατάρτισης που εγκρίθηκαν μέχρι την δημοσίευση ταυ νόμου και ασφαλίστηκαν σε ιδιωτικό ασφαλιστικό φορέα, σύμφωνα με την παρ. 2.2.3 του άρθρου 7 της απόφασης 115373/11.11.94 του Υπουργού Εργασίας. Με την παραγρ. 2.2.3 του άρθρου 7 της απόφασης αυτής, ορίζεται, ότι η ασφάλιση των καταρτιζομένων (ιατροφαρμακευτική, νοσοκομειακή και κατά ατυχήματος) είναι υποχρεωτική (είτε σε δημόσιο είτε σε ιδιωτικό φορέα) Οπως προαναφέρθηκε, οι κοινοποιούμενες διατάξεις έχουν εφαρμογή από τότε που ίσχυσαν οι διατάξεις του Ν. 2335/95. Από το συνδυασμό των παραπάνω, προκύπτει, ότι η ασφάλιση των προσώπων που συμμετείχαν σε προγράμματα που εγκρίθηκαν μέχρι την δημοσίευση του νόμου αυτού, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ως εξής: 3.1. Κατ'αρχήν, θα ερευνάται, εάν έχει χωρήσει ασφάλιση σε ιδιωτικό φορέα (ασφαλιστική εταιρεία). Θα πρέπει, δηλαδή, να προσκομίζει ο υπεύθυνος εργοδότης (φορέας υλοποίησης) το συμβόλαιο ασφάλισης που έχει συνάψει με την ασφαλιστική εταιρεία, από το οποίο θα διαπιστώνεται η ασφάλιση και στους τρεις κλάδους, όπως ορίζει η προαναφερόμενη Υπουργική Απόφαση (ιατροφαρμακευτική, νοσοκομειακή και κατά του ατυχήματος) και στοιχεία για την εκπλήρωση αυτού (αποδείξεις κλπ). Επισημαίνουμε, ότι, εάν από το συμβόλαιο προκύπτει, ότι έχει χωρήσει ασφάλιση μόνο κατά του κινδύνου ατυχήματος και όχι και για ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη θεωρείται, ότι δεν υπάρχει η προϋπόθεση που ορίζει ο νόμος για την εξαίρεση από την ασφάλιση στο ΙΚΑ (ασφάλιση και στους τρεις κλάδους). Αντίθετα, εάν έχει χωρήσει ασφάλιση μόνον για ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη και όχι κατά του ατυχήματος, θεωρείται ότι έχουν την προϋπόθεση εξαίρεσης από το ΙΚΑ, δεδομένου ότι με την ασφαλιστική κάλυψη στους δύο προαναφερόμενους κλάδους υπάρχει κάλυψη νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και σε περίπτωση ατυχήματος. 3.2.Εφόσον διαπιστωθεί, ότι έχει χωρήσει ασφάλιση σε ιδιωτικό φορέα - κατά τα προαναφερόμενα - οι ενδιαφερόμενοι εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΙΚΑ και, σε περίπτωση που τα άτομα αυτά έχουν ασφαλιστεί στο ΙΚΑ σύμφωνα με τις προηγούμενες διατάξεις (Ν. 2335/95), θα πρέπει η ασφάλιση αυτή να ακυρωθεί. 3.3.Εφόσον δεν έχει χωρήσει ασφάλιση σε ιδιωτικό φορέα (ή έχει χωρήσει μόνο κατά του ατυχήματος), υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης στο ΙΚΑ μόνο για τον κλάδο παροχών ασθενείας σε είδος. Κατά συνέπεια, εάν δεν έχει χωρήσει ασφάλιση για τα πρόσωπα αυτά θα πρέπει να καταλογισθούν εισφορές μόνο του κλάδου παροχών Ασθενείας σε είδος. -4-
-5- Στην περίπτωση πσυ έχει χωρήσει ασφάλιση στο ΙΚΑ σύμφωνα με τις προηγούμενες διατάξεις (Ν. 2335/95), θα πρέπει να ακυρωθεί η ασφάλισή τους στους Κλάδους Σύνταξης και Παροχών Ασθενείας σε χρήμα του ΙΚΑ, του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ και του ΟΑΕΔ, ΟΕΚ και Εργατικής Εστίας. 3.4.Εξυπακαύεται, ότι, εφόσον ακυρωθεί η ασφάλιση κατά τα προαναφερόμενα, θα επιστραφούν και οι εισφορές ως αχρεωστήτως καταβληθείσες. Τόσο για την ακύρωση του χρόνου ασφάλισης, όσο και για την επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών θα εφαρμοστούν οι σχετικές διατάξεις του Ιδρύματος (άρθρο 27, άρθρο 40 του Α.Ν. 1846/51, άρθρο 83 του ΚΕΔΕ) και οι γενικές οδηγίες που έχουν δοθεί για τα θέματα αυτά κατά καιρούς (εγκ. 165/52, 28/78, 39/78, 81/90, 136/56). Επισημαίνεται, ότι, η ακύρωση των ημερών εργασίας θα γίνεται με την έκδοση απόφασης Διευθυντή. Βάσει της απόφασης αυτής θα γίνεται η ακύρωση των ημερών εργασίας στα ασφαλιστικά βιβλιάρια και στα ατομικά δελτία εισφορών των ασφαλισμένων και παράλληλα σχετική αναγγελία στη Δ/νση Πληροφορικής με το έντυπο «ΚΑΗΕ ΠΡΟΣ ΑΦΑΙΡΕΣΗ» (αριθμ. τυποποίησης 120323006 παρ. Α). Η απόφαση τέλος θα κοινοποιείται στο μητρώο του υποκ/τος αρχικής απογραφής και θα τοποθετείται απαραίτητα στο φάκελλο του ασφαλισμένου. Εξυπακούεται ότι, όπου είναι δυνατόν θα ακυρώνεται και η χορηγηθείσα ασφ/κή ικανότητα. 4. ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ Επειδή, σύμφωνα με την κοινοποιούμενη διάταξη, σι εισφορές καταβάλλονται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν που καταβλήθηκε το εκπαιδευτικό επίδομα, δηλαδή πιθανόν με την εκπνοή του εκπαιδευτικού προγράμματος, κρίνεται σκόπιμο να μη χορηγούνται ένσημα, αλλά α εισφορές να καταβάλλονται "τοις μετρητοίς". Για την καταβολή των εισφορών "τοις μετρητοίς", θα προσκομίζεται στο ΙΚΑ κατάσταση με το ονοματεπώνυμο των εκπαιδευομένων, τον αριθμό μητρώου, τις αποδοχές (εκπαιδευτικό επίδομα), τις εισφορές και τη διάρκεια του προγράμματος. Με γραμμάτιο είσπραξης όμοιο με εκείνο για την καταβολή των εισφορών των ΙΕΚ, καταβάλλονται τα αντίστοιχα ποσά. Η κατάσταση με αντίγραφο του εξοφλημένου γραμματίου είσπραξης θα καταχωρείται στο ΒΕΕ. Μέχρι να τυπωθεί το σχετικό γραμμάτιο είσπραξης, θα χορηγείται εκείνο των ΙΕΚ (αριθ. τυποπ. 120302014) προσαρμοσμένο ανάλογα. Οι υπηρεσίες εσόδων θα πρέπει να ενημερώνουν τον εργοδότη, μετά το πέρας της επιδότησης να σφραγίζει τα ΔΑΤΕ των ασφ/νων με τη χρονική διάρκεια της επιδότησης, τις αποδοχές, τις εισφορές και τον Ν.2458/97.
-6-5. ΥΠΟΒΟΛΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ - ΘΕΩΡΗΣΗ ΒΙΒΛΙΑΡΙΟΥ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ Από τις κοινοποιούμενες διατάξεις ορίζεται, ότι οι παροχές κλάδου ασθενείας σε είδος του ΙΚΑ χορηγούνται από την πρώτη ημέρα παρακολούθησης του προγράμματος και μέχρι το πέρας αυτού και μόνο στους καταρτιζόμενους και όχι στα μέλη της οικογενείας τους. Εφόσον λοιπόν η χορήγηση των εν λόγω παροχών είναι ανεξάρτητη της καταβολής των εισφορών και προκειμένου να διασφαλισθεί η ενημέρωση της υπηρεσίας εσόδων για την διεξαγωγή των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, θα πρέπει οι εργοδότες αμέσως μετά την έγκριση του προγράμματος, να προσκομίζουν στις υπηρεσίες εσόδων του Υποκ/τος, στο οποίο υπάγονται, εις διπλούν, κατάσταση επικυρωμένη από τον ΟΑΕΔ ή το Υπουργείο Εργασίας, με τα ονοματεπώνυμα των ανέργων που θα εκπαιδευθούν και τη χρονική περίοδο διάρκειας του προγράμματος. Το Αντίγραφο της κατάστασης θα καταχωρείται στο ΒΕΕ, ενώ το πρωτότυπο θα σφραγίζεται με ειδική σφραγίδα, που θα φέρει την ένδειξη «τα προαναφερόμενα άτομα δικαιούνται παροχών ασθενείας σε είδος του Ν.2458/97 από... έως...» και θα διαβιβάζεται στο Μητρώο του Υποκ/τος. Μετά την ολοκλήρωση της προαναφερόμενης διαδικασίας, ο εργοδότης θα ενημερώνει τους εκπαιδευόμενους να προσέλθουν στο τμήμα Μητρώου του Υποκ/τος απογραφής για να θεωρήσουν τα Βιβλιάρια Ασθενείας. Επισημαίνεται και πάλι ότι το Ατομικό Βιβλιάριο Ασθένειας θα θεωρηθεί μόνο για το χρονικό διάστημα του προγράμματος, όπως αυτό θα αναφέρεται στην σφραγίδα της προαναφερομένης κατάστασης. Όσον αφορά την θεώρηση του βιβλιαρίου για τον οικογενειακό γιατρό, είναι ευνόητο, ότι θα γίνει από το Υποκ/μα κατοικίας. 6. ΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ ΑΣΦ/ΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ Τέλος, υπενθυμίζεται, ότι, όπως αναφέρεται και στην εγκύκλιο 65/95, ο ΟΑΕΔ είναι ΝΠΔΔ και, κατά συνέπεια, χορηγούνται οι γνωστές βεβαιώσεις προκειμένου να εισπραχθούν τα χρήματα για τα προγράμματα. Επίσης, επισημαίνεται ότι: α) Κατά τη χορήγηση βεβαιώσεων θα πρέπει να ερευνάται η αιτία χορήγησης, ώστε, εάν θα χρησιμοποιηθεί για είσπραξη χρημάτων για εκπαιδευτικά προγράμματα, να ζητείται να κατατίθενται στην Υπηρεσία μας οι θεωρημένες από τον ΟΑΕΔ ή το Υπουργείο Εργασίας καταστάσεις των εκπαιδευτών και του διοικητικού προσωπικού του φορέα υλοποίησης του προγράμματος, υπό την προϋπόθεση ότι οι καταστάσεις των εκπαιδευομένων, έχουν υποβληθεί κατά τα προαναφερόμενα.
-7- Επειδή οι εισφορές για το εκπαιδευτικό επίδομα, καταβάλλονται στο τέλος του επόμενου μήνα από την καταβολή του, είμαστε υποχρεωμένοι να χορηγούμε βεβαιώσεις στους εργοδότες, αφού ερευνήσουμε την καταβολή εισφορών των εκπαιδευτών και του διοικητικού προσωπικού. Εάν όμως αποδεικνύεται η καταβολή προκαταβολής επιδομάτων, πρέπει να έχουν καταβληθεί οι αντιστοιχούσες στην προκαταβολή εισφορές. β) Όταν ο φορέας υλοποιεί το πρόγραμμα με εκπαιδευτές άλλης επιχ/σης, θα ζητείται και πάλι η κατάσταση με τα ονόματα τους, πλην όμως δεν μπορούμε να αρνηθούμε την χορήγηση βεβαίωσης, επειδή είναι ανασφάλιστοι οι εκπαιδευτές. Εξυπακούεται βέβαια, ότι θα μεθοδεύσουμε την ασφ/κή τους τακτοποίηση. 7. Δ ΙΑΦΟΡΑ ΘΕΜΑΤΑ Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει μόνιμη επαγγελματική εγκατάσταση για τη διενέργεια εκπαιδευτών προγραμμάτων, όταν δηλ. αυτά διενεργούνται σε χώρους προσωρινά διαμορφωμένους (π.χ. ξενοδοχεία κλπ) για την απογραφή, ασφ/ση, παροχές ασθένειας σε είδος, πρέπει να επικοινωνήσετε με τη Δ/νσή μας. 8. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Οσο αφορά την ασφάλιση τόσο των εκπαιδευτών που απασχολούνται στα εν λόγω προγράμματα, όσο και του διοικητικού προσωπικού, θα συνεχίσουν να έχουν εφαρμογή τα αναφερόμενα στην εγκύκλιο 31/96. Ακριβές Αντίγραφο Η ΤΜΗΜ/ΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ & ΠΡΩΤ/ΛΟΥ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ε. ΠΟΥΛΙΟΥ ΣΤΑΘΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΤΜΗΜΑ 1/Α20/20-5-97