ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΑΓΟΡΩΝ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΕΩΣ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΤΙΜΗ & ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΜΑPTΙΟΣ 2007 TMHMA ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΑΓΟΡΩΝ 210-326 2070 marketanalysis@alpha.gr
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΙΜΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ, 1860-2005 ΜΗΝΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ 120 100 80 60 40 20 0 1861 1870 1879 1888 1897 1906 1915 1924 1933 1942 1951 1960 1969 1978 1987 1996 2005 ONOMAΣΤΙΚΗ ΤΙΜΗ ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΕΝΗ ΤΙΜΗ Πηγή: BΡ 2006 1950-1983, Arabian Light, 1984-2004: Crude West Texas Intermediate 2
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΙΜΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ, 1950-2007 ΜΗΝΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ 80 70 60 US$/ΒΑΡΕΛΙ Πόλεμος Yom Kippur Επανάσταση στ ο Ιράν Εισβολή Ιράκ στ ο Κουβέιτ Ένταση στ η Μ. Ανατολή (Ισραήλ- Λίβανος) 50 Επέμβαση στ ο Ιράκ 40 30 20 10 0 1/50 1/52 1/54 1/56 1/58 1/60 1/62 1/64 1/66 1/68 1/70 1/72 1/74 1/76 1/78 1/80 1/82 1/84 1/86 1/88 1/90 1/92 1/94 1/96 1/98 1/00 1/02 1/04 1/06 ONOMAΣΤΙΚΗ ΤΙΜΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΡΜΕΝΗ 2006 Πηγή: Bloomberg, TMHMA ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΑΓΟΡΩΝ 1950-1983, Arabian Light, 1984-2007: Crude West Texas Intermediate 3
ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΜΕΝΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ 2005 Δισ. Βαρέλια MEΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ 742,7 ΕΥΡΩΠΗ & ΑΣΙΑ & ΩΚΕΑΝΙΑ 40,2 ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ 59,5 ΝΟΤΙΑ & ΚΕΝΤ. ΑΜΕΡΙΚΗ 103,5 ΑΦΡΙΚΗ 114,3 ΕΥΡΑΣΙΑ 140,5 Πηγή: ΒΡ 2006 4
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ 1985, 1995, 2005 1985: 770,4 δισ. βαρέλια 1995: 1.027,0 δισ. βαρέλια 2005: 1.200,7 δισ. βαρέλια Μέση Ανατολή Νοτ. & Κεντ. Αμερική Ευρώπη & Ευρασία Βόρεια Αμερική Αφρική Ασία & Ωκεανία Πηγή: ΒΡ 2006 5
ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΝΟΙ ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ, 2005 ΤΟΝΟΙ ΤΟΝΟΙ ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΟΙ 10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ, 2005* 1. Σαουδική Αραβία 11,03 6. Κίνα 3,63 2. Ρωσία 9,55 7. Καναδάς 3,05 3. ΗΠΑ 6,83 8. Βενεζουέλα 3,01 4. Ιράν 4,05 9. Νορβηγία 2,97 5. Μεξικό 3,76 10. Η.Α.Ε. 2,75 Πηγή: ΒΡ 2006 * Εκατ. βαρέλια ανά ημέρα. 6
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΙΜΗΣ Πορεία παραγωγής και αποθεμάτων. Εξέλιξηαναπτυξιακώνρυθμώνπαγκόσμιας οικονομίας. Γεωπολιτικά γεγονότα. Προβλήματα στην ομαλή ροή πετρελαίου. Καιρικές συνθήκες & εποχικότητα. Υποκατάστατα προϊόντα ενέργειας. Θέσεις κερδοσκοπικών κεφαλαίων. Έκτακτα γεγονότα. Η παγκόσμια προσφορά και ζήτηση αποτελούσε διαχρονικά τον κυριότερο παράγοντα διαμόρφωσης της τιμής. Οι χώρες μέλη του OPEC καλύπτουν το 40% της παγκόσμιας παραγωγής. Η Ρωσία και οι υπόλοιπες χώρες της πρώην Σοβιετικής Δημοκρατίας εγείρονται ως νέοι ρυθμιστικοί παράγοντες. Η ζήτηση ενεργειακών πηγών από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία αποτελεί τα τελευταία χρόνια καθοριστικό παράγοντα από την πλευρά της ζήτησης. Το ενδεχόμενο κορύφωσης των παγκοσμίων αποθεμάτων συνεχίζει να προβληματίζει. ΑΡΓΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ - ΠΡΟΣΦΟΡΑ & ΖΗΤΗΣΗ 90 6 Εκ. Βαρέλια/ημέρα ΠΡΟΣΦΟΡΑ > ΖΗΤΗΣΗ 4 85 2 80 0 75-2 -4 70-6 ΠΡΟΣΦΟΡΑ < ΖΗΤΗΣΗ Παραγωγή - Ζήτηση (Εκ. Βαρέλια/ημέρα) 65-8 3/95 2/96 1/97 12/97 11/98 10/99 9/00 8/01 7/02 6/03 5/04 4/05 3/06 2/07 Διαφορά Παγκόσμια Ζήτηση Παγκόσμια Προσφορά 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0-20000 -40000-60000 -80000 01/05 02/05 03/05 WTI - TIMH vs ΚΑΘΑΡΕΣ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ 04/05 05/05 06/05 08/05 09/05 10/05 11/05 12/05 01/06 02/06 04/06 Καθαρές Κερδοσκοπικές Θέσεις(LHS) 05/06 06/06 07/06 08/06 09/06 10/06 12/06 01/07 Τιμή($/βαρέλι) (RHS) 80 75 70 65 60 55 50 45 40 Πηγή: Bloomberg, ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΑΓΟΡΩΝ 7
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Η Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας (ΙΕΑ) οριοθετεί (3/2007) την παγκόσμια ζήτηση για το 2007 σε 86 εκ. βαρέλια ημερησίως (+1,8%). Η προηγούμενη εκτίμησή της προέβλεπε αύξηση κατά 1,7% για το 2007. Ο OPEC για την αντίστοιχη χρονική περίοδο εκτιμά αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης το 2007 κατά 1,6% στα 85,5 εκ. βαρέλια ημερησίως. Η IEA θεωρεί ότι η παγκόσμια ζήτηση θα κινηθεί σε χαμηλότερους ρυθμούς λόγω της μεγαλύτερης χρήσης φυσικού αερίου, της ήπιας ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας και της μικρότερης της αναμενόμενης ζήτησηςαπόχώρεςτηςπρώηνσοβιετικήςένωσης. Ο OPEC επιθυμεί τη διακύμανση της τιμής μεταξύ των $55-60 /βαρέλι. Ο Επικεφαλής τμήματος μελετών του OPEC την 22/3 χαρακτήρισε «λογική» την τιμή του αργού πετρελαίου περί των $61/βαρέλι. 8
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 2006 2007 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΖΗΤΗΣΗ 85,2 86,6 EIA ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΧΩΡΕΣ ΕΚΤΟΣ OPEC 49,3 50,0 ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΧΩΡΕΣ OPEC 35,3 35,8 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΖΗΤΗΣΗ 84,5 86,0 IEA ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΧΩΡΕΣ ΕΚΤΟΣ OPEC ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΧΩΡΕΣ OPEC 49,4 50,5 29,0-29,5 30,7-31,6 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΖΗΤΗΣΗ 84,1 85,5 OPEC ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΧΩΡΕΣ ΕΚΤΟΣ OPEC ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΧΩΡΕΣ ΕΚΤΟΣ OPEC 49,5 50,6 30,4 30,4 EIA: Energy Information Administration, IEA: International Energy Agency, ΟPEC: Organization of the Petroleum Exporting Countries * εκατ. βαρέλια ανά ημέρα 9
ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΗΣ ΚΑΜΠΥΛΗΣ ΑΡΓΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ WTI 72 70 68 66 64 62 $/βαρέλι WTI - ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΗΣ ΚΑΜΠΥΛΗΣ 60 58 28/3/2007 9/2006 12/2006 1M 6M 11M 16M 21M 26M 31M 3Y 41M 46M 51M 56M 61M 66M Η προθεσμιακή αγορά προεξοφλεί (28/3/2007) τη μελλοντική πορεία των τιμών περί τα $67/βαρέλι έως $69/βαρέλι για χρονικά διαστήματα 6 έως 12 μηνών. Πηγή: Bloomberg, ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΑΓΟΡΩΝ 10
ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΣΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΤΙΜΗΣ ΑΡΓΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ WTI 80 70 $/βαρέλι WTI - ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΣΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΤΙΜΗΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ 60 50 40 30 20 10 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Ημέσηημερήσιαδιακύμανσητηςτιμήςτουπετρελαίου(αργό WTI) το α τρίμηνο του 2007 διαμορφώθηκε στα $2 έναντι $1,68, $1,72 και $1,35 το 2006, 2005, και 2004 αντίστοιχα. Η ετήσια διακύμανση της τιμής του πετρελαίου στα $23,5 το 2006 και $29,5 το 2005. Η μέση ετήσια διακύμανση στην περίοδο 2000-2006 διαμορφώνεται στα $19,6 έναντι $10,8 στη δεκαετία του 1990. Πηγή: Bloomberg, ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΑΓΟΡΩΝ 11
ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΗ ΤΑΣΗ ΑΡΓΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ WTI Την 18 η Ιανουαρίου 2007 η τιμήτουσμεwti υποχώρησε έως τα $49,90/βαρέλι (χαμηλότερη τιμή από 25/05/2006). Daily QCLc1 BarOHLC, QCLc1, Last Trade 3/28/2007, 64.4, 64.96, 63.36, 64.6 3/2/2005-5/8/2007 (PAR) Price USD Bbl 72 Η επικράτηση ήπιων καιρικών συνθηκών διατηρεί τα αποθέματα πετρελαίου θέρμανσης & diesel στις ΗΠΑ πάνω από το μέσο όρο των 5 τελευταίων ετών περιορίζοντας την άνοδο της τιμής. 68.02 68 64 60 56 Η ανακοίνωση του Γενικού Γραμματέα Ενέργειας των ΗΠΑ (23/1/2007) ότι η κυβέρνηση θα αρχίσει να αγοράζει 100.000 βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως από την άνοιξη προκειμένου να διπλασιάσει τα Στρατηγικά Αποθέματα στα 1,5 δισ. βαρέλια έως το 2027 στηρίζει τις τιμές. Τα παραπάνω αντιστοιχούν σε 55 ημέρες εισαγωγών πετρελαίου και στόχος αποτελεί η αύξησή τους στα 97. Η μείωση της παραγωγής κατά 500.000 από τον OPEC την 1 η Φεβρουαρίου 2007, αν και προγραμματισμένη, αποτέλεσε επιπρόσθετο λόγο εκδήλωσης αγοραστικού ενδιαφέροντος. O OPEC είχε αποφασίσει τον Οκτώβριο 2006 μείωση της ημερήσιας παραγωγής του κατά 1,2 εκατ. βαρέλια. 52 49.89 48.## A M J J A S O N D J F M A M J J A S O N D J F M A Q2 05 Q3 05 Q4 05 Q1 06 Q2 06 Q3 06 Q4 06 Q1 07 [Delayed] Πηγή: Reuters, ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΑΓΟΡΩΝ Από την αρχή του έτους η τιμή του αργού πετρελαίου WTI παρουσιάζει ($66,6/βαρέλι, 30/3/07) άνοδο της τάξεως του 10%. Παραμένει ωστόσο χαμηλότερα κατά 17,7% από το ιστορικό υψηλό που κατεγράφη την 14/7/06 ($78,40/βαρέλι). Ο Επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ενέργειας χαρακτήρισε (26/3) «υψηλές» τις τιμές του αργού πετρελαίου ($63/βαρέλι) και πρότεινε την αύξηση της παραγωγής του OPEC. Σημαντικά σημεία αντίστασης αυτά των $68,5, $73 και $78. Επίπεδα στήριξης τα $62,5, $57,5 και $55. 12
ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΤΑΣΗ ΑΡΓΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ WTI Weekly QCLc1 BarOHLC, QCLc1, Last Trade 4/1/2007, 62.34, 68.09, 62.24, 64.29 100.0% 78.4 61.8% 67.53 50.0% 64.18 38.2% 60.82 23.6% 56.67 3/17/2002-7/8/2007 (PAR) Price USD Bbl 70 65 60 55 0.0% 49.95 50 45 40 35 30 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q 2002 2003 2004 2005 2006 2007 [Delayed].## Η εξασθένιση των αναπτυξιακών ρυθμών της παγκόσμιας οικονομίας και τα αυξημένα αποθέματα αναμένεται να συμβάλουν στην υποχώρηση της μέσης τιμής του αργού πετρελαίου το 2007 στα $60/βαρέλι από $66,5,5/βαρέλι το 2006. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις (λ.χ. Ιράν, Νιγηρία) είναι πιθανό να προκαλέσουν υψηλή διακύμανση των τιμών. 13
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΑΓΟΡΩΝ 210-326 2070 marketanalysis@alpha alpha.gr Πάνος Ρεμούνδος 210-326 4235 premoundos@alpha alpha.gr Μαρία Κουτουζή 210-326 4238 mkoutouzi@alpha alpha.gr Κώστας Καμαρινόπουλος 210-326 4247 kkamarinopoulos@alpha alpha.gr Στέλλα Κορκοντζέλου 210-326 4228 skorkontzelou@alpha alpha.gr ΡΗΤΡΑ ΑΠΟΠΟΙΗΣΕΩΣ ΕΥΘΥΝΗΣ: Οι απόψεις, τιμές, ποσά ή επιτόκια και κάθε προφορική ή γραπτή ανάλυσή είναι ενδεικτικές, αντανακλούν καλόπιστα γενόμενες παραδοχές και εκτιμήσεις μας όπως και τη διαθέσιμη σε μας πληροφόρηση για τα σχετικά δεδομένα της αγοράς, έχουν δε απλώς ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν συνιστούν σε καμία περίπτωση προτροπή για πραγματοποίηση οποιασδήποτε συναλλαγής. Τα δεδομένα που παρατίθενται έχουν ληφθεί από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστεςκαιέχεικαταβληθείκάθεδυνατήεπιμέλειαγιατηνορθήεπεξεργασία τους. Ωστόσο τα δεδομένα δεν έχουν επαληθευθεί από την Τράπεζα και δεν παρέχεται καμία εγγύηση, ρητή ή σιωπηρή, για την ακρίβεια, πληρότητα ή εγκυρότητά τους. Ως εκ τούτου, δεν παρέχουμε οποιαδήποτε διαβεβαίωση ότι οι παραδοχές και εκτιμήσεις μας είναι οι μόνες σωστές, ή ότι η διαθέσιμη σε μας πληροφόρηση είναι πλήρης και ακριβής. Οι απόψεις που διατυπώνονται ισχύουν κατά τη χρονική στιγμή εκδόσεως του εντύπου και υπόκεινται σε αναθεώρηση χωρίς οποιαδήποτε προειδοποίηση. Κάθε επενδυτική απόφαση πρέπει να λαμβάνεται με ίδια κρίση του επενδυτή και ναβασίζεται σε προσωπική ενημέρωση και αξιολόγηση του αναλαμβανόμενου κινδύνου. Η Alpha Τράπεζα A.E. δεν παρέχει (άμεσα ή έμμεσα) συμβουλευτικές υπηρεσίες, παρά μόνον κατόπιν ρητής έγγραφης συμφωνίας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, τόσο δε η Τράπεζα όσο και οι διευθυντές, τα στελέχη και οι εργαζόμενοι σε αυτή δεν φέρουν καμίαευθύνηγιαοποιαδήποτεάμεσηήέμμεσηαπώλειαήζημίαπουμπορείναπροκύψει από τη χρήση του παρόντος εντύπου.