«τι συμβαίνει στην εφηβεία;» ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Διευθυντής : Καθηγητής Δημήτριος Καφετζής Επιστημονική Υπεύθυνος : Παιδίατρος Άρτεμις Κ. Τσίτσικα ΤΕΥΧΟΣ 6 FILADIO OUSIES.indd 1 1/15/09 11:31:49 PM
«τι συμβαίνει στην εφηβεία;» Η εφηβεία είναι η περίοδος της ζωής σου που αποκτάς πρωτόγνωρες εμπειρίες και σου αρέσει να δοκιμάζεις ΝΕΑ πράγματα. Μέσα από αυτό το συναρπαστικό ταξίδι γνωρίζεις τον εαυτό σου, στηρίζεσαι στις δυνάμεις σου και προσπαθείς να κατακτήσεις τους στόχους σου. Έχε υπόψη σου ότι : Υπάρχουν επιλογές που οδηγούν σε πραγματικό ΑΔΙΕΞΟΔΟ και μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία σου, και την ίδια σου τη ζωή. Τα ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ είναι ουσίες που μπορεί να σου προσφερθούν σε μια παρέα ή σε χώρους διασκέδασης. Τα ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ οδηγούν σε ένα σκοτεινό λαβύρινθο και καταστρέφουν τη ζωή. Συχνά μπορεί να αμφισβητήσεις τους μεγαλυτέρους σου, ενώ οι φίλοι και η παρέα σου παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή σου. Μην δεχθείς να δοκιμάσεις ναρκωτικές ουσίες, ούτε για ΜΙΑ ΦΟΡΑ FILADIO OUSIES.indd 2-3 1/15/09 11:31:50 PM
Έξι αλήθειες για τα ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ : 1. Δεν είναι απαραίτητα για να διασκεδάσεις και να ψυχαγωγηθείς. 2. Δεν λύνουν προβλήματα και δεν βοηθάνε εάν νιώθεις μόνος/η ή αβοήθητος/η. 3. Δεν θα σε βοηθήσουν να γίνεις δημοφιλής ή πιο αποδεκτός από την παρέα σου (εκτός και εάν πρόκειται για λάθος παρέα) 4. Η χρήση τους δεν αποτελεί επαναστατική πράξη, αλλά αυτοκαταστροφή 5. Μπορούν -χωρίς να το καταλάβεις- να σε οδηγήσουν σε μία πολύ επικίνδυνη κατάσταση εθισμού 6. Δεν υπάρχουν αβλαβείς (μη- βλαβερές) ναρκωτικές ουσίες Οι νέοι με ΕΘΙΣΜΟ σε ναρκωτικές ουσίες: 1. Έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία τους (συμβουλεύσου τη σελίδα ) 2. Δεν φροντίζουν τον εαυτό τους 3. Παραμελούν το σχολείο, τις δραστηριότητες, τα χόμπυ τους 4. Είναι μελαγχολικοί, απομονώνονται και χάνουν τους φίλους τους 5. Μπορεί να γίνουν βίαιοι με τους γονείς ή συνανθρώπους τους 6. Μπορεί να φτάσουν σε ακραίες πράξεις για να εξασφαλίσουν χρήματα για τη χρήση (π.χ. κλοπές, βία ή άλλες παραβατικές συμπεριφορές) 7. Δεν συνειδητοποιούν την κατάσταση, ώστε να αναζητήσουν ή να δεχθούν βοήθεια 8. Μπορεί να χάσουν τη ζωή τους από διάφορες αιτίες (σελίδα ) FILADIO OUSIES.indd 4-5 1/15/09 11:31:50 PM
Βασικοί κανόνες για εφηβική εξερεύνηση χωρίς κινδύνους : Μην δεχθείς να δοκιμάσεις ναρκωτικές ουσίες, ούτε για ΜΙΑ ΦΟΡΑ. Εάν νιώθεις μόνος ή αντιμετωπίζεις οποιεσδήποτε δυσκολίες αναζήτησε βοήθεια-τα ναρκωτικά ΔΕΝ είναι η λύση. Ενημερώσου για τις ναρκωτικές ουσίες και απέκτησε αντικειμενικές γνώσεις, ώστε να είσαι σίγουρος/η για τις επιλογές σου και έτοιμος/η για να προσφέρεις βοήθεια σε φίλους σου Πληροφορίες για τις συχνά χρησιμοποιούμενες από νέους ναρκωτικές ουσίες : 1. Χασίς-Μαριχουάνα Περιέχει 400 χημικές ουσίες, μεταξύ των οποίων και το βενζοπυρένιο, που είναι ισχυρά καρκινογόνο. Περιέχει περισσότερη πίσσα από το κοινό τσιγάρο και μετά από μία μόνο χρήση παραμένει και βλάπτει τον οργανισμό για 30 ολόκληρες ημέρες! Διαταράσσει την πρόσφατη μνήμη και την πνευματική δραστηριότητα. (π.χ. οι νέοι που κάνουν χρήση μπορεί να μην θυμούνται βασικά πράγματα όπως η ημερομηνία γενεθλίων τους ή τις ημέρες της εβδομάδας, ενώ αδυνατούν να κάνουν απλές μαθηματικές πράξεις). Μειώνει τη μυϊκή δύναμη και επηρεάζει τις λειτουργίες που απαιτούν επιδεξιότητα, όπως η οδήγηση. Αν και αμφισβητείται η σωματική εξάρτηση, σίγουρα οδηγεί σε ψυχολογική εξάρτηση και είναι ο προθάλαμος για τη χρήση «σκληρότερων» ουσιών. Βασικές συνέπειες: σύγχυση και διαταραχή αντίληψης του χρόνου, άγχος-φόβος πανικός, βίαιες πράξεις, κατάθλιψη, καρκίνος λάρυγγα, στόματος προστάτη, συνεχής βήχας, αναπνευστικές λοιμώξεις, αναπνευστική ανεπάρκεια. FILADIO OUSIES.indd 6-7 1/15/09 11:31:51 PM
2. Κοκαϊνη Ουσία που προκαλεί διέγερση. Ακολουθούν έντονη κόπωση και ευερεθιστότητα. Ο συνδυασμός της κοκαϊνης με αλκοόλ αυξάνει την πιθανότητα αιφνιδίου θανάτου. Προκαλεί ψυχολογική, αλλά και σωματική εξάρτηση, και συνεπώς σύνδρομο στέρησης : ρίγη, πόνους σε κοιλιά, μέση και αρθρώσεις, διάρροιες, τρόμο, σπασμούς και έντονη επιθυμία για χρήση ουσίας. Η ψυχολογική εξάρτηση επιμένει για πολύ και μπορεί να είναι η αιτία διακοπής της προσπάθειας απεξάρτησης. Βασικές συνέπειες : καρδιακή αρρυθμία, αύξηση της αρτηριακής πίεσης, καρδιακό έμφραγμα, επιληπτικοί σπασμοί, εγκεφαλική βλάβη, καταστροφή διαφράγματος της μύτης, λοιμώξεις (σε ενδοφλέβια χρήση) όπως ηπατίτιδα Β και AIDS, ΘΑΝΑΤΟΣ. 3. Ηρωϊνη Ουσία που παράγεται από τη μορφίνη και είναι πολύ ισχυρό ναρκωτικό που ανήκει στην οικογένεια των οπιοειδών. Όπως προαναφέρθηκε, πρόκειται για πολύ ισχυρή ουσία που προκαλεί ψυχολογική και σωματική εξάρτηση με στερητικό σύνδρομο (βλέπε προηγούμενη παράγραφο για κοκαϊνη). Βασικές συνέπειες : Λοιμώξεις (ηπατίτιδες Β και C, AIDS), τέτανος, οστεομυελίτιδα, πνευμονία, ΘΑΝΑΤΟΣ από υπερβολική δόση. FILADIO OUSIES.indd 8-9 1/15/09 11:31:51 PM
4. Αμφεταμίνες Ουσίες που προκαλούν διέγερση Χαρακτηριστικά του συνδρόμου στέρησης από αμφεταμίνες είναι η απάθεια, η αϋπνία και η κατάθλιψη Βασικές συνέπειες : Ανορεξία-απώλεια βάρους, άγχος, τρόμος, βίαιη συμπεριφορά, υπερκινητικότητα, αύξηση αρτηριακής πίεσης, ταχυκαρδία Η μεταμφεταμίνη είναι ουσία που μοιάζει με την αμφεταμίνη, ωστόσο πολύ πιο ισχυρή και προκαλεί ταχύτατα εθισμό. Ονομάζεται συχνά «πάγος», «γυαλί», «κρύσταλλο» κ.α. 5. LSD Ουσία που χρησιμοποιήθηκε ιδιαίτερα κατά τις δεκαετίες 1960-1970, χρησιμοποιείται και σήμερα Ελάχιστες ποσότητες από το στόμα προκαλούν ψευδαισθήσεις Βασικές συνέπειες : αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, ανόρθωση των τριχών, σπασμοί Η ουσία PCP ανήκει στη ίδια κατηγορία με το LSD. Προκαλεί μούδιασμα, αστάθεια στο βάδισμα, δυσκολία στην ομιλία, κώμα και θάνατο. FILADIO OUSIES.indd 10-11 1/15/09 11:31:52 PM
6. «Τα χάπια του ραντεβού» Τρείς παράνομες ουσίες άχρωμες και άγευστες μπορεί να προστεθούν στο ποτό κοριτσιών και σε συνδυασμό με το αλκοόλ, να προκαλέσουν χαλάρωση και αμνησία μέσα σε 10-20 λεπτά, με διάρκεια έως και 4 ώρες. Στο διάστημα αυτό το θύμα μπορεί να συμμετέχει σε σεξουαλική δραστηριότητα χωρίς την βούλησή του(βιασμός) Είναι επικίνδυνες ουσίες και σε μεγαλύτερη δόση μπορούν να οδηγήσουν σε κώμα ή και ΘΑΝΑΤΟ Εάν ήδη έχεις εσύ ή κάποιος φίλος σου προβλήματα με ναρκωτικές ουσίες ΜΗ ΧΑΝΕΙΣ χρόνο Η χρήση ναρκωτικών ουσιών ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ εάν απευθυνθείς στο κατάλληλο πλαίσιο FILADIO OUSIES.indd 12-13 1/15/09 11:31:53 PM
Επέλεξε τη ΖΩΗ και δώσε στον εαυτό σου και τους φίλους σου ΟΛΕΣ τις ευκαιρίες που σας αξίζουν!! ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Κωνσταντουλάκη Ελευθερία. «Ναρκωτικά-Επιπτώσεις στον Οργανισμό» Στα Πρακτικά του : 1ου Εντατικού Σεμιναρίου στην Εφηβική Ιατρική -1st State of the Art Adolescent Medicine Course, Κτίριο Εντευκτηρίου Πανεπιστημίου Αθηνών «Κωστής Παλαμάς», Απρίλιος 2008. 2. The Adolescent and Substance Abuse: current concepts, Greydanus DE, Patel DR, Disease-a-Month, July 2005 3. American Academy of Pediatrics. Committee on Substance Abuse and Committee on Adolescence. Legalization of marijuana: potential imoact on youth.pediatrics 2004;113:1825-6. 4. Khalsa JH, Genser S, Francis H, et al. Clinical consequences of marijuana.j Clin Pharmacol 2002;42(Supp):7S-10S 5. Stevens LM, Lynm C, Glass RM. Cocaine Addiction.JAMA 2002;287:146 6. Frishman WH, Del Vecchio A, Sanal S., et al. Cardiovascular manifestations of substance abuse. Part I: cocaine.heart Dis 2003;5:189-201. 7. Schwartz RH. Adolescent heroin use: a review. Pediatrics 1998; 102:1461-6 8. National Consesus Development Panel on Effictive Medical Treatment of Opiate Addiction.JAMA 1998;280: 1936-43 9. Methamphetamine abuse.med Lett 2004;46:62-3. 10. Doyon S. The many faces of ecstasy. Curr Opin Pediatr 2001; 13:170-6 11. Hallucinogens and dissociative drugs, including LSD, PCP, Ketamine, and Dextrmethorphan. National Institute on Drug Abuse Research Report. US Department of Health and Human Services. 2001; 01-4209 12. Galhinger PM. Club drugs: NMDA, Gamma-hydroxybutyrate (GHB), Rohypnol, and Ketamine. Am Fam Physician 2004;69:2619-27 FILADIO OUSIES.indd 14-15 1/15/09 11:31:54 PM
ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) ADOLESCENT HEALTH UNIT (A.H.U.) Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΠΑΙΔΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Μεσογείων 24, Τ.Κ. 11527, Γουδί 6ος Όροφος, Πτέρυγα Ε. Δαλακούρα Τηλ. - fax : 210-7710824 e-mail: 2ppk@med.uoa.gr e-mail: info@youth-health.gr www.2pediatric.gr www.youth-health.gr τηλ. 210 6997305 Yπό την αιγίδα του : Mε την υποστήριξη της : www.ddy.gr FILADIO OUSIES.indd 16 1/15/09 11:31:54 PM