ShMILE 2. «Από τον πειραματισμό στη διάδοση του οικολογικού σήματος στη Μεσόγειο»

ShMILE 2 «Από τον πειραματισμό στη διάδοση του οικολογικού σήματος στη Μεσόγειο» ρηματοδοτικό Μέσο Έχει εγκριθεί στον Άξονα Προτεραιότητας Ειδικότερα στο Μέτρο Τίτλος Έργου Στόχος του Έργου 2 2.1 EUROPEAN NEIGHBORHOOD PARTNERSHIP INSTRUMENT (ENPI) MEDITERRANEAN SEA BASIN PROGRAMME (2007-2013) Προώθηση της περιβαλλοντικής αειφορίας, η οποία επιδιώκεται μέσω της διατήρησης της φυσικής κοινής κληρονομιάς, τη μείωση των παραγόντων κινδύνου για το περιβάλλον, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την προώθηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Πρόληψη και μείωση των παραγόντων κινδύνου για το περιβάλλον και ενίσχυση της φυσικής κοινής κληρονομιάς «ShMILE 2 - Από τον πειραματισμό στη διάδοση του οικολογικού σήματος στη Μεσόγειο» ShMILE 2 - De l expérimentation à la diffusion de l Ecolabel en Méditerranée Η προώθηση της διάδοσης του οικολογικού σήματος για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων στην περιοχή της Μεσογείου με την υποστήριξη ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου και τη διάδοση των αποτελεσμάτων σε περιφερειακό επίπεδο. Εγκεκριμένη ρηματοδότηση 1.799.098,75 (για το σύνολο των εταίρων) ρηματοδότηση 90% Ημερομηνία Έγκρισης 01/02/2011 Διάρκεια 24 μήνες (2/2012 έως και τον Ιανουάριο του 2014) Επικεφαλής Εταιρικού Επιμελητήριο Εμπορίου και Βιομηχανίας Νίκαιας - Κυανή Ακτή (Γαλλία) Σχήματος 1. ADEME - Οργανισμός Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Ενέργειας (Γαλλία) Λοιπό 2. Παράκτιος Οργανισμός Διατήρησης Περιφέρεια Σαρδηνίας (Ιταλία) Εταιρικό Σχήμα 3. Διαφημιστικό Κέντρο υπηρεσιών για επιχειρήσεις - Ειδική Υπηρεσία του (συμμετέχουν 11 Εμπορικού Επιμελητηρίου Κάλιαρι (Ιταλία) φορείς από 6 χώρες της περιοχής της Μεσογείου ) 4. Περιφερειακή Ενότητα αλκιδικής (Ελλάδα) 5. Ινστιτούτο Τουριστικής Ανάπτυξης (ΙΤΑΜ) Ένωση Ξενοδοχείων αλκιδικής (Ελλάδα) 6. CITET - Διεθνές Κέντρο περιβαλλοντικών τεχνολογιών Τύνιδας (Τυνησία) 7. CEDARE - Κέντρο Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης για την αραβική περιοχή και την Ευρώπη (Αίγυπτος) 1

8. Αστική Κοινότητα της Νίκαιας Κυανής Ακτής (Γαλλία) 9. Εθνικό Ινστιτούτο Τυποποίησης και Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας INNORPI (Τυνησία) 10. Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων (Ιορδανία) Το πρόγραμμα «ShMILE 2 - Από τον πειραματισμό με τη διάδοση του οικολογικού σήματος στη Μεσόγειο» έχει ως στόχο την συμβολή της προώθησης του πράσινου τουρισμού μέσω της αειφόρου ανάπτυξης και μείωσης των περιβαλλοντικών κινδύνων στη λεκάνη της Μεσογείου. Πιο συγκεκριμένα, το ShMILE 2 έχει ως στόχο την προώθηση της αειφόρου τουρισμού, μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των εγκαταστάσεων τουριστικών καταλυμάτων στη λεκάνη της Μεσογείου μέσω της διάδοσης των συστημάτων πιστοποίησης για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων. Η Μεσόγειος είναι μια τεράστια περιοχή θεωρείται από τους περισσότερους τουρίστες ως ένα ενιαίο τουριστικό θέρετρο. Έχει μια μακροχρόνια τουριστική παράδοση διαθέτοντας το 25% του συνολικού αριθμού τουριστικών καταλυμάτων παγκοσμίως και το 33% του παγκοσμίου αριθμού αφίξεων. Επομένως, ο τουρισμός αποτελεί έναν κύριο άξονα της οικονομικής ανάπτυξης σε πολλές χώρες της Μεσογείου και αποτελεί μια ζωτική οικονομική πρόκληση. Ωστόσο, η ανάπτυξη του τουριστικού τομέα δεν περιλαμβάνει μόνο οικονομικά οφέλη αλλά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Τα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκύπτουν κατά τη διάρκεια λειτουργίας των καταλυμάτων - ιδίως σε εκείνα που σχετίζονται με τους υδάτινους πόρους, την κατανάλωση ενέργειας και την παραγωγή στερεών απορριμμάτων - είναι το κύριο μέλημα. Η προστασία του περιβάλλοντος στον τομέα του τουρισμού αποτελεί πλέον προτεραιότητα για όλες τις μεσογειακές χώρες και η σημασία του έχει επισημανθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα από διάφορα μέτρα, πολιτικές και προγράμματα παρέμβασης. Η δημιουργία θεσμικών περιβαλλοντικών πιστοποιήσεων σχετικά με την παροχή τουριστικών υπηρεσιών έχει ως στόχο την αύξηση και προώθηση των κινήτρων της αγοράς για την βελτίωση των περιβαλλοντικών τους επιδόσεων. Το οικολογικό σήμα για τα τουριστικά καταλύματα δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, ενώ τα κριτήρια επιλεξιμότητας του τροποποιήθηκαν το 2009. Το Διεθνές Κέντρο για την Τεχνολογία Περιβάλλοντος της Τύνιδας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη γερμανική GTZ, ξεκίνησε την δημιουργία ενός οικολογικού σήματος για τα καταλύματα της Τυνησίας το 2005, ως μέρος της υλοποίησης της πολιτικής της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης. Σκοπός ήταν να προωθηθούν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της Τυνησίας στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές. Σήμερα, η Τυνησία πρέπει να ενισχύσει τη διοικητική της διάρθρωση (αξιολόγηση, έλεγχο και την ανάθεση του συστήματος) για την αποτελεσματική υλοποίηση του εθνικού οικολογικού σήματος πιστοποίησης. Εκτός αυτού, πρέπει να πραγματοποιηθούν δράσεις ενίσχυσης της ευαισθησίας των φορέων του τουρισμού με σκοπό τη δημιουργία δραστηριοτήτων στήριξης των επιχειρήσεων ώστε να αυξηθεί η διεθνής αναγνώριση του οικολογικού σήματος της Τυνησίας. Οι υπόλοιπες μεσογειακές, μη ευρωπαϊκές, χώρες που μετέχουν στο εταιρικό 2

σχήμα, η Αίγυπτος και η Ιορδανία, θα αναλάβουν την διάδοση του μοντέλο του αειφόρου τουρισμού, δηλαδή τα προώθησης του τουριστικού προϊόντος με χαμηλό συντελεστή περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Οι χώρες αυτές έχουν επί του παρόντος δεν διαθέτουν κανένα εθνικό οικολογικό σήμα για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων. Ενώ, έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους για την αξιολόγηση της δυνατότητας δημιουργίας ενός εθνικού οικολογικού σήματος μέσω του ShMILE 2. Επομένως, ένας ακόμη στόχος του προγράμματος είναι η ενθάρρυνση της γεωγραφική επέκτασης του οικολογικού σήματος για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων. Αυτό θα πραγματοποιηθεί της μελέτης των βασικών παροχών ενός τουριστικού καταλύματος αλλά και ενημέρωσης και εκπαίδευσης με συνεχής εκστρατείες. Όλα αυτά θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη των βέλτιστων πρακτικών που θα επιτρέψουν την αποτελεσματική διάδοση του οικολογικού σήματος και θα εγγυηθούν μια ισχυρή επίδραση στη λεκάνη της Μεσογείου. Τέλος, στόχος του ShMILE 2 μέσω του καταμερισμού των ευθυνών μεταξύ των συμμετεχόντων φορέων είναι η δημιουργία μίας καλής και μακροχρόνιας συνεργασίας. Αντικείμενα / δράσεις A1. Ανάπτυξη μιας κοινής στρατηγικής: ανταλλαγή εμπειριών και οικοδόμηση ικανοτήτων σε θεσμικό επίπεδο Α.1.1. Συλλογή στοιχείων για το τρέχον επίπεδο της διάχυσης του «Ευρωπαϊκού οικολογικού σήματος για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων» και παρόμοιες πιστοποιήσεις σε τρίτες χώρες της Μεσογείου. Έρευνα σε κάθε συμμετέχουσα περιοχή, σε σχέση με τις καλές πρακτικές της βιώσιμης ανάπτυξης. Α.1.2 Ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των εταίρων και των ενδιαφερομένων μερών προς την υιοθέτηση μιας κοινής στρατηγικής ώστε να ενισχυθεί η θεσμική υποδομή που είναι αναγκαία για τη χορήγηση πιστοποιήσεων οικολογικού σήματος στη χώρα, όπου αυτή είναι ανεπαρκής ή απουσιάζει. Α.2 Μαθήματα ενίσχυσης δεξιοτήτων για τους επαγγελματίες Α.2.1. Δημιουργία 12 θεματικών εργαστηρίων/σεμιναρίων που θα απευθύνονται στα περιφερειακά ιδρύματα τουρισμού και νέους επαγγελματίες, σε όλες τις χώρες / περιοχές που συμμετέχουν A.2.2 Εφαρμογή των επιμορφωτικών μαθημάτων που απευθύνονται σε εμπλεκόμενους επαγγελματίες καθώς και νέους επαγγελματίες του χώρου και διάδοση του εκπαιδευτικού υλικού. A.3 Βοήθεια και υποστήριξη σε επιχειρήσεις του τουρισμού Α.3.1 Ενημέρωση και ευρεία διάδοση εργαλείων που αναπτύχθηκαν από το ShMILE I στις δομές των χωρών μελών Α.3.2 Προσαρμογή και διάδοση των εργαλείων του ShMILE I στις δομές των μεσογειακών τρίτων χωρών Α.3.3 Τεχνική Βοήθεια πιλοτικά σε τουριστικές επιχειρήσεις για την απόκτηση του «Οικολογικού Σήματος για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων». Α.4 Διαφήμιση, Πληροφόρηση, Κεφαλαιοποίηση Έργου A.4.1 Δημιουργία και ενημέρωση της ιστοσελίδας του έργου A.4.2 Δημιουργία διαφημιστικού υλικού A.4.3 Οργάνωση των πληροφοριών και των Ενεργειών Προώθησης A.5 Διαχείριση Έργου A.5.1 Διαχείριση και συντονισμός των δραστηριοτήτων 3

A.5.2 Παρακολούθηση και αξιολόγηση A.5.3 Οικονομική Διαχείριση Φορέας / Πακέτα εργασίας Εταίρος 5 Ι. Τ. Α. Μ. Παραδοτέα Διάρκεια 1. 1.1. 1.2. Ανάπτυξη μιας κοινής στρατηγικής: ανταλλαγή εμπειριών και οικοδόμηση ικανοτήτων σε θεσμικό επίπεδο Συλλογή στοιχείων για το τρέχον επίπεδο της διάχυσης του «Ευρωπαϊκού οικολογικού σήματος για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων» και παρόμοιες πιστοποιήσεις σε τρίτες χώρες της Μεσογείου. Έρευνα σε κάθε συμμετέχουσα περιοχή, σε σχέση με τις καλές πρακτικές της βιώσιμης ανάπτυξης. Α.1.2 Ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των εταίρων και των ενδιαφερομένων μερών προς την υιοθέτηση μιας κοινής στρατηγικής ώστε να ενισχυθεί η θεσμική υποδομή που είναι αναγκαία για τη χορήγηση πιστοποιήσεων οικολογικού σήματος στη Διαμοιρασμός ερωτηματολογίων σε 50 ξενοδοχεία ανά χώρα-εταίρο. 1. Έκθεση σχετικά με τη διάδοση και χρήση των οικολογικών εργαλείων πιστοποίησης στον τομέα του τουρισμού και ορθών πρακτικών, σε κάθε χώραεταίρο. Μετάφραση σε αγγλικά και Γαλλικά. Περίληψη στα αραβικά, ελληνικά και ιταλικά. 2. Δημιουργία έκθεσης σχετικά με το συνολικό επίπεδο των περιβαλλοντικών υπηρεσιών των τουριστικών καταλυμάτων με τη βοήθεια του ερωτηματολογίου αυτό-αξιολόγησης του ShMILE 1. Μετάφραση Αγγλικά και Γαλλικά. Περίληψη στα αραβικά, ελληνικά και ιταλικά.. 3. Έκθεση σχετικά με την τρέχουσα ζήτηση για τις «πράσινες» υπηρεσίες στον τομέα του τουρισμού. Μετάφραση Αγγλικά και Γαλλικά. Περίληψη στα αραβικά, ελληνικά και ιταλικά. 4. Δημιουργία "Δεκαλόγου Κοινών Στόχων" για τους οργανισμούς που συμμετέχουν στη δράση Α.1.2. Μετάφραση στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, αραβικά και ελληνικά Συμμετοχή σε 3 Workshop συναντήσεις 1. Γαλλία από την ADEME 2. Τυνησία από την CITET 3. Αίγυπτο από την CEDARE 2 ος μήνας 12 ος μήνας 2 ος 12 ος 4

χώρα, όπου αυτή είναι ανεπαρκής ή απουσιάζει. 2. 2.1. 2.2. 3. 3.1. 3.2. 3.3. Μαθήματα ενίσχυσης δεξιοτήτων για τους επαγγελματίες Δημιουργία 12 θεματικών εργαστηρίων/σεμιναρίων που θα απευθύνονται στα περιφερειακά ιδρύματα τουρισμού και νέους επαγγελματίες, σε όλες τις χώρες / περιοχές που συμμετέχουν Εφαρμογή των επιμορφωτικών μαθημάτων που απευθύνονται σε εμπλεκόμενους επαγγελματίες καθώς και νέους επαγγελματίες του χώρου και διάδοση του εκπαιδευτικού υλικού Βοήθεια και υποστήριξη σε επιχειρήσεις του τουρισμού Ενημέρωση και ευρεία διάδοση εργαλείων που αναπτύχθηκαν από το ShMILE I στις δομές των χωρών μελών Προσαρμογή και διάδοση των εργαλείων του ShMILE I στις δομές των μεσογειακών τρίτων χωρών Τεχνική Βοήθεια πιλοτικά σε τουριστικές x - 2 workshops από την Περιφερειακή Ενότητα αλκιδικής με μετέχοντες ξενοδόχους. 1. Δημιουργία έκθεσης σχετικά με το επίπεδο της ευαισθητοποίησης και του ενδιαφέροντος σε σήματα για τον τουρισμό με τη χρήση ερωτηματολόγιων αξιολόγησης. Μετάφραση στα αγγλικά, γαλλικά. Περίληψη στα ιταλικά, αραβικά και ελληνικά. Εκπόνηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων 30 ωρών για ξενοδόχους και προσωπικό ξενοδοχείων. - 360 άτομα 30 ξενοδοχεία ανά χώρα εταίρο Εκπαιδευτικά σεμινάρια για νεαρούς πτυχιούχους (young graduates) 1 σεμινάριο (250 ωρών ) για 15 πτυχιούχους ανά περιοχή. Περιεχόμενα σεμιναρίου: Εργαλεία ενεργειακής διαχείρισης ξενοδοχείων: ISO 14001, EMAS Κατηγορίες πιστοποίησης με Ecolabel Διαδικασία πιστοποίησης με Ecolabel και κριτήρια αξιολόγησης Παράδειγμα ξενοδοχειακής εφαρμογής 1. ορήγηση N. 360 διπλωμάτων σε ξενοδόχους. 2. ορήγηση N. 90 διπλωμάτων νεαρούς πτυχιούχους. 3. Επιλογή 2 συμμετεχόντων ανά περιοχή/ εταίρο για μελλοντική πιστοποίηση ως αξιολογητές Ecolabel. 1.1Μετάφραση ShMILE 2 Tool Box σε αγγλικά, γαλλικά, ελληνικά και ιταλικά. 1.1Διαμοιρασμός μέσω internet 1000 ShMILE 2 tool box. Target group: μικρές και μεσαίες ξενοδοχειακές μονάδες 180 αξιολογήσεις τουριστικών εγκαταστάσεων σχετικά με τη λήψη και 2 ος 7 ος 12 ος και 2 ος 3 ος 5

4. 4.1. 5. 5.1. 5.2. 5.3. 6. 6.1. 6.2. επιχειρήσεις για την απόκτηση του «Οικολογικού Σήματος για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων». Στρατηγική επικοινωνίας σε θέματα τουρισμού Δημιουργία εκστρατειών επικοινωνίας για κάθε μορφή τουρισμού (συμμετοχή σε σημαντικές εκδηλώσεις τουρισμού και προώθηση ξενοδοχείων που έχουν λάβει το οικολογικό σήμα ή βρίσκονται στη διαδικασία απόκτησής τους) Διαφήμιση, Πληροφόρηση, Κεφαλαιοποίηση Έργου Δημιουργία και ενημέρωση της ιστοσελίδας του έργου Δημιουργία διαφημιστικού υλικού Οργάνωση των πληροφοριών και των Ενεργειών Προώθησης οικολογικού σήματος 30 ανά περιοχή. 15-30 εκθέσεις σχετικά με τις διαδικασίες υποστήριξης στις εγκαταστάσεις του τουρισμού 15-30 ελέγχους πιστοποίησης σε κέντρα τουρισμού 1. 7 δελτία τύπου ShMILE 2- Activities and good practices 2. Έκδοση πρακτικών διεθνούς συμποσίου με τίτλο Αειφόρος τουρισμός στις χώρες της Μεσογείου 3. Συμμετοχή στην Philoxenia και σε ανάλογες, παγκοσμίου κύρους, εκθέσεις 1. ShMILE 2 web portal (στα αγγλικά, γαλλικά και αραβικά) 1. Δημιουργία στρατηγικού σχεδίου επικοινωνίας. Μετάφραση στα γαλλικά, αγγλικά. Περίληψη στα αραβικά, ελληνικά και ιταλικά. 2. N. 2000 εκδόσεις ENPI CBC MED: το έργο και οι ορθές πρακτικές του προγράμματος ShMILE 2. 3. N 5000 φυλλάδια στα αγγλικά. Γαλλικά, ιταλικά, αραβικά και ελληνικά. 1. Έκθεση σχετικά με το ερωτηματολόγιο αξιολόγησης του Ecolabel και τους συμμετέχοντες στο kick-off meeting του ShMILE 2. Μετάφραση στα αγγλικά και γαλλικά. Περίληψη στα αραβικά, ελληνικά και ιταλικά. 2. Έκθεση σχετικά με το ερωτηματολόγιο αξιολόγησης του Ecolabel και τους συμμετέχοντες στο συνέδριο του ShMILE 2. Μετάφραση στα αγγλικά και γαλλικά. Περίληψη στα αραβικά, ελληνικά και ιταλικά. 3 ος 1 ος - 2 ος και 7 ος - 12 ος 7 ος 12 ος 3 ος 7 ος 12 ος 1 ος - 2 ος και 3 ος Διαχείριση έργου 1 ος 12 ος Διαχείριση και συντονισμός των δραστηριοτήτων Παρακολούθηση και αξιολόγηση 1. ShMILE 2 Οδηγός εφαρμογής. Στα γαλλικά και αγγλικά. Μετάφραση στα ελληνικά, ιταλικά και αραβικά. 1. ShMILE 2 Οδηγός παρακολούθησης. Στα γαλλικά και αγγλικά. Μετάφραση στα 1 ος 12 ος 3 ος 4 ος 6 ος και 10 ος 6

6.3. Οικονομική Διαχείριση ελληνικά, ιταλικά και αραβικά. 1. ShMILE 2 (Οικονομικός) Οδηγός εφαρμογής. Στα γαλλικά και αγγλικά. Μετάφραση στα ελληνικά, ιταλικά και αραβικά. 12 ος και 1 ος 12 ος 3 ος 7