Η αναφορά αυτή αποτελεί κοµµάτι και ακριβή µετάφραση ενός εκτεταµένου πονήµατος του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας µε τίτλο Guidelines on Basic Training and Safety in Acupuncture, το οποίο δηµοσιεύθηκε το 1998 µε σκοπό να προσφέρει µια εµπεριστατοµένη ανάλυση των εργασιών που αφορούν τον βελονισµό και να υποστηρίξει (προωθήσει) την εφαρµογή του στις 192 χώρες- µέλη του. Βασίστηκε στα πορίσµατα τριών προηγούµενων συνεδριών που πραγµατοποιήθηκαν µε την αιγίδα του Παγκόσµιου Οργανισµού υγείας το 1979 (Πεκίνο), το 1991 (44 ο World Health Assembly) και 1996 (Ιταλία). Για το πλήρες κείµενο : www.who.int/health_topics/acupunture Μετάφραση : Παπουτσόγλου ήµητρα Επιµέλεια κειµένων : ηµητρακοπούλου Κυριακή, Καράβης Μιλτιάδης ακτυλογράφηση : ηµητρακοπούλου Κυριακή ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Βελονισµός είναι ένα σηµαντικό συστατικό στοιχείο της παραδοσιακής Κινέζικης ιατρικής. Η χρήση του ξεκίνησε πριν από 2500 χρόνια, και η θεωρία του είχε ήδη καλά αναπτυχθεί από νωρίς, όπως φαίνεται σε πολλούς Κινέζους κλασσικούς συγγραφείς. Εισήχθη σε γειτονικές χώρες της Ασίας του 6 ου αι., έγινε γρήγορα αποδεκτός, και στις αρχές τον 16 ου αι., είχε φθάσει στην Ευρώπη. Μέσα στις τρεις τελευταίες δεκαετίες ο βελονισµός εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσµο. Σύγχρονες ιατρικές µελέτες και µεθοδολογικές έρευνες έδειξαν την αποτελεσµατικότητα της µεθόδου γεγονός που ενθάρρυνε την περαιτέρω ανάπτυξή της. Πολλά στοιχεία της παραδοσιακής ιατρικής της Κίνας είναι ευεργετικά και ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας ( Π.Ο.Υ. ) υποστηρίζει και ενθαρρύνει τις χώρες που αναγνωρίζουν και εφαρµόζουν αποτελεσµατικά, σε δηµόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας, φάρµακα και τεχνικές των χωρών της Άπω Ανατολής. Ο Π.Ο.Υ. έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην υποστήριξη τέτοιων ερευνών και στην κατάλληλη εφαρµογή του βελονισµού. Το 1991 η 44 η Παγκόσµια Συνέλευση Υγείας παρότρυνε τα µέλη της Πολιτείας να συστήσουν µέτρα για τους κανονισµούς και τον έλεγχό του (ψήφισµα της ΠΣΥ 44.34). Με την αυξανόµενη χρήση του βελονισµού, η ανάγκη για µια κοινή γλώσσα για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας στην εκπαίδευση, την έρευνα, την κλινική άσκηση και την ανταλλαγή πληροφοριών είχε γίνει επιτακτική, έτσι ώστε το 1989, ο Π.Ο.Υ. συγκάλεσε Επιστηµονική Οµάδα η οποία ενέκρινε µια ιεθνή Επίσηµη Ονοµατολογία Βελονισµού που διαδίδεται και εφαρµόζεται ευρύτατα. Η Επιστηµονική Οµάδα συνέστησε επίσης την δηµιουργία µιας σειράς δηλώσεων και οδηγιών πάνω στο βελονισµό σχετικά µε την εκπαίδευση, την ασφάλεια στην κλινική άσκηση, ενδείξεις και αντενδείξεις και την κλινική έρευνα. Οδηγίες για την κλινική έρευνα πάνω στο βελονισµό εκδόθηκαν από το Περιφερειακό Γραφείο της Π.Ο.Υ. για τον υτικό Ειρηνικό το 1995. Το παρόν έγγραφο αποτελείται από οδηγίες στη βασική εκπαίδευση και την ασφάλεια στο βελονισµό. Περισσότεροι από 50 διεθνείς ειδικοί µοιράστηκαν τις γνώσεις και την εµπειρία τους για την προετοιµασία τους. Βασική εκπαίδευση στο Βελονισµό Οι οδηγίες καλύπτουν βασικές απαιτήσεις για την εκπαίδευση βελονιστών ιατρών και µη, οι οποίοι επιθυµούν να χρησιµοποιήσουν το βελονισµό στην κλινική εργασία τους, και περιλαµβάνουν έναν πυρήνα προγράµµατος µαθηµάτων. Είναι προορισµένες να βοηθήσουν ρις διεθνείς υπηρεσίες υγείας να θέσουν µέτρα και να 1
καθιερώσουν επίσηµες εξετάσεις, καθώς επίσης και ιατρικές σχολές και ιδρύµατα, επιθυµώντας τη ρύθµιση εκπαιδευτικών προγραµµάτων. Ασφάλεια στο Βελονισµό Αυτές οι οδηγίες προορίζονται για νοσοκοµεία, κλινικές και θεραπευτές, όπου παρέχουν µέτρα για την ασφάλεια στην κλινική άσκηση του βελονισµού. Στόχος τους είναι να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο µόλυνσης και ατυχηµάτων, να θέσουν σε επιφυλακή τους βελονιστές για τις αντενδείξεις, και να βοηθήσουν στο χειρισµό των επιπλοκών που εµφανίζονται κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Dr Xiaorni Zhang Ενεργός Συντονιστής της Οµάδας Παραδοσιακής Ιατρικής Παράγραφος 1 Βασική εκπαίδευση στο βελονισµό Η αυξανόµενη δηµοτικότητα του βελονισµού τα τελευταία χρόνια ως µέθοδος θεραπείας και το ενδιαφέρον ορισµένων χωρών για την εισαγωγή του, στην πρωτοβάθµια ιατρική περίθαλψη, σηµαίνει πως οι διεθνείς υπηρεσίες υγείας πρέπει να εγγυώνται την ασφαλή και επαρκή χρήση του. Σε χώρες µε επίσηµο σύστηµα εκπαίδευσης στην παραδοσιακή ιατρική, όπου ο βελονισµός είναι καθιερωµένος ως συστατικό µέρος της ιατρικής περίθαλψης, η εκπαίδευση µπορεί να παρέχεται σε κολλεγιακό επίπεδο, και παράλληλα να δηµιουργηθούν κατάλληλοι µηχανισµοί για την επίβλεψη των θεραπευτών. Ωστόσο, για άλλες χώρες, όπου «η σύγχρονη υτική ιατρική» είναι η µοναδική παράµετρος του εθνικού συστήµατος υγείας, η στάση είναι διαφορετική. Σήµερα, στις περισσότερες χώρες δεν υπάρχει εκπαιδευτική, επαγγελµατική ή νοµοθετική δοµή που να διέπει την άσκηση του βελονισµού. Το να κάνουµε χρήση του βελονισµού στη σύγχρονη ιατρική περίθαλψη σηµαίνει να τον βγάλουµε από το παραδοσιακό γενικό του πλαίσιο και να τον εφαρµόσουµε ως θεραπευτική τεχνική για ένα περιορισµένο αριθµό καταστάσεων για τις οποίες είναι φανερό πως είναι αποτελεσµατικός, χωρίς να χρειάζεται να συµβιβάσουµε τις βαθύτερες θεωρίες της σύγχρονης και της παραδοσιακής ιατρικής. Σε τέτοιου είδους καταστάσεις, µακρές περίοδοι εκπαίδευσης στην παραδοσιακή ιατρική ως φόντο για τον βελονισµό δεν είναι ούτε εφικτές ούτε απαραίτητες, γι αυτό καλό θα ήταν να αρκεστούµε σε συντοµότερη εκπαίδευση. Επιπλέον, σε πολλές χώρες, ο βελονισµός δεν είναι ακόµα επίσηµα αναγνωρισµένος και οι απαιτούµενοι κανονισµοί, όπου υπάρχουν, ποικίλουν σηµαντικά. Σε µερικές απ αυτές, µόνο εξειδικευµένοι ιατροί µπορούν να ασκήσουν τον βελονισµό, ενώ σε άλλες, θεραπευτές εκπαιδευµένοι στην παραδοσιακή ιατρική µπορούν επίσης να κάνουν το ίδιο. Φαίνεται χρήσιµο εποµένως, να παρέχουµε οδηγίες για σχετικά σύντοµες περιόδους θεωρητικής και πρακτικής εξάσκησης στον βελονισµό, οι οποίες µε καλά σχεδιασµένη διδασκόµενη ύλη και ειδικευµένους εκπαιδευτές, θα ήταν επαρκείς ώστε να εγγυηθούν την ασφάλεια και την ικανότητα εκείνων που εκπαιδεύονται. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι θεωρητικές και πρακτικές όψεις του βελονισµού έχουν αναπτυχθεί σε διάφορες χώρες, ειδικά σε εκείνες όπου οι σύγχρονες δυτικές ιατρικές απόψεις και µεθοδολογικές έρευνες έχουν εφαρµοστεί σε µελέτες αυτής της παραδοσιακής θεραπείας. Τα επιτεύγµατα αυτών των µελετών θα πρέπει να συµπεριληφθούν στην εκπαίδευση. Ωστόσο, αφού δεν έχει καθιερωθεί ακόµη ένα νέο 2
θεωρητικό σύστηµα, η παραδοσιακή Κινέζικη ιατρική θεωρία λαµβάνεται ακόµη ως βάση τον πυρήνα του προγράµµατος µαθηµάτων. Βαθµίδες Εκπαίδευσης Οι οδηγίες αφορούν τέσσερις βαθµίδες εκπαίδευσης στο βελονισµό, δηλαδή : 1. Πλήρης εκπαίδευση, γι αυτούς µε λίγη ή καθόλου προηγούµενη ιατρική µόρφωση ή εµπειρία, οι οποίοι επιθυµούν να αναγνωριστούν ως θεραπευτές βελονισµού µε την άδεια σύµφωνα µε τους περιορισµούς που επιβάλλει το Υπουργείο Υγείας (τουλάχιστον 2500 ώρες). 2. Πλήρης εκπαίδευση εξειδικευµένων ιατρών (και ορισµένων άλλων αποφοίτων ιατρικής ) από σχολές της σύγχρονης δυτικής ιατρικής, οι οποίοι επιθυµούν να συµπεριλάβουν το βελονισµό ως τεχνική στην κλινική εργασία τους (περίπου 300-500 ώρες), και, 3. Περιορισµένη εκπαίδευση άλλου προσωπικού υγείας (σύγχρονη δυτική ιατρική ) που εργάζεται στο Σύστηµα Πρωτοβάθµιας Ιατρικής Περίθαλψης στη χώρα τους. Εκπαιδευτικά Προγράµµατα Η βασική εκπαίδευση των τεσσάρων οµάδων είναι διαφορετική. Για τους θεραπευτές του παραδοσιακού βελονισµού, προτείνεται µια πλήρης σειρά µαθηµάτων που ξεπερνά τα δυο χρόνια. Για ιατρούς και µη ιατρούς που έχουν εκπαιδευτεί στην ιατρική, η εκπαίδευση θα πρέπει να προσαρµοσθεί στις συγκεκριµένες ανάγκες τους, και να περιοριστεί στις κλινικές εφαρµογές του βελονισµού. Μια ένδειξη για τον επιθυµητό χρόνο εκπαίδευσης σε κάθε περίπτωση δίνεται στον Πίνακα 1. ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ Κατηγορία προσωπικού Βαθµίδα εκπαίδευσης Βελονισµός Σύγχρονη υτική Επίσηµες ίπλωµα Πυρήνας µαθηµάτων Ιατρική εξετάσεις Θεωρία Επιβλεπόµενη Θεωρία & Πρακτική Κλινική-πρακτική άσκηση Θεραπευτές βελονισµού πλήρης σειρά µαθηµάτων 1000 500 500 500 ώρες βελονισµός βελονισµός (µη ιατροί ) εκπαίδευσης ώρες ώρες ώρες & σύγχρονη δυτική ιατρική Εξειδικευµένοι ιατροί πλήρης σειρά µαθηµάτων 500 500 500 Εκπαίδευσης ώρες ώρες ώρες βελονισµός Εξειδικευµένοι ιατροί περιορισµένη εκπαίδευση όχι λιγότερο στο βελονισµό ως τεχνική από 200 ώρες βελονισµός για την κλινική εργασία τους Άλλο προσωπικό υγείας περιορισµένη εκπαίδευση ποικίλει σύµφωνα στο βελονισµό για χρήση µε την εφαρµογή βελονισµός του στην πρωτοβάθµια που αντιµετωπίζεται ιατρική περίθαλψη Πίνακας 1 3
Παράγραφος 11 Ασφάλεια στο Βελονισµό Σε έµπειρα χέρια, ο βελονισµός είναι γενικά µια ασφαλής διαδικασία µε λίγες αντενδείξεις ή επιπλοκές. Η πιο κοινή µορφή χρήσης του, προϋποθέτει την εισχώρηση βελόνας στο δέρµα και µπορεί να συγκριθεί µε υποδόρια ή ενδοµυϊκή ένεση. Παρολαυτά, πάντα υπάρχει ένας, εν δυνάµει κίνδυνος, µικρός όµως, για τη µετάδοση µόλυνσης από έναν ασθενή σε άλλον ( π.χ. HIV ή ηπατίτιδα ) ή για την εισαγωγή παθογόνων οργανισµών. Η ασφάλεια στο βελονισµό εποµένως απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση στη διατήρηση υψηλού επιπέδου στην καθαριότητα, την αποστείρωση και την τεχνική αντισηψίας. Επιπλέον, υπάρχουν και κίνδυνοι που µπορεί να µην προβλέπονται ή να αποτρέπονται αλλά για τους οποίους ο βελονιστής πρέπει να είναι προετοιµασµένος. Αυτοί περιλαµβάνουν: σπασµένες βελόνες, δυσάρεστες αντιδράσεις, πόνο ή ανησυχία, ακούσιο τραυµατισµό σηµαντικών οργάνων και φυσικά, συγκεκριµένους κινδύνους που συνδέονται µε άλλες µορφές θεραπείας και που ταξινοµούνται κάτω απ την επικεφαλίδα του «βελονισµού». Τέλος, υπάρχουν και κίνδυνοι που οφείλονται στην ανεπαρκή εκπαίδευση του βελονιστή. Αυτοί περιλαµβάνουν ακατάλληλη επιλογή ασθενών, λάθη στην τεχνική και αποτυχία στην αναγνώριση αντενδείξεων και επιπλοκών ή στην αντιµετώπιση των επειγόντων περιστατικών που παρουσιάζονται. 1. Πρόληψη µόλυνσης Όπως µε κάθε υποδόρια ή ενδοµυϊκή ένεση, η αποφυγή µόλυνσης στο βελονισµό απαιτεί : - καθαρό περιβάλλον εργασίας - καθαρά χέρια του θεραπευτή - προετοιµασία των σηµείων που βελονίζονται - αποστειρωµένες βελόνες και εξοπλισµός, και η κατάλληλη αποθήκευσή τους - άσηπτη τεχνική, και, - προσεκτική διαχείριση και διάθεση χρησιµοποιηµένων βελονών και ταµπόν. 1.1. Καθαρό περιβάλλον εργασίας Το δωµάτιο θεραπείας πρέπει να είναι καθαρό από βρωµιά και σκόνη, και θα πρέπει να έχει έναν ειδικό χώρο εργασίας, όπως ένα τραπέζι καλυµµένο µε αποστειρωµένη πετσέτα, πάνω στο οποίο να τοποθετείται ο αποστειρωµένος εξοπλισµός. Αυτός ο εξοπλισµός ( που περιλαµβάνει δίσκους µε βελόνες, τολύπια και 70 % οινόπνευµα), πρέπει να καλύπτεται µε αποστειρωµένη πετσέτα µέχρι να χρειαστεί να χρησιµοποιηθεί. Είναι απαραίτητο να 4
εξασφαλίζεται επαρκής φωτισµός και εξαερισµός µέσα στα δωµάτια θεραπείας. 1.2. Καθαρά χέρια Οι θεραπευτές θα πρέπει πάντα να πλένουν τα χέρια τους πριν τη θεραπεία. Το πλύσιµο των χεριών πάλι πριν τη διαδικασία µε βελονισµό είναι ιδιαιτέρως σηµαντική στην πρόληψη µόλυνσης, και θα πρέπει να περιλαµβάνει προσεκτικό σαπούνισµα, τρίψιµο των χεριών και των νυχιών, ξέπλυµα κάτω από τρεχούµενο νερό για 15 δευτερόλεπτα, και προσεκτικό στέγνωµα σε καθαρή χάρτινη πετσέτα. Πολλοί βελονιστές ψηλαφούν το σηµείο βελονισµού µετά την προετοιµασία της περιοχής που βελονίζεται. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι άκρες των δαχτύλων θα πρέπει να καθαρίζονται µε οινόπνευµα. Η χρήση αποστειρωµένων χειρουργικών γαντιών, ή ατοµικών δαχτυλίθρων, προτείνεται για την προστασία του ασθενή και τον θεραπευτή, ειδικά αν ο τελευταίος έχει κοψίµατα ή γδαρσίµατα. Εκείνα µε µολυσµένες αλλοιώσεις στα χέρια δε θα πρέπει να εφαρµόζει βελονισµό µέχρι να θεραπευτούν. 1.3. Προετοιµασία των περιοχών που βελονίζονται Οι περιοχές που βελονίζονται θα πρέπει να είναι καθαρές, χωρίς κοψίµατα, πληγές ή µολύνσεις. Το σηµείο που πρόκειται να βελονιστεί θα πρέπει να καθαριστεί µε 70 % αιθυλική ή ισοπροπυλική αλκοόλη, απ το κέντρο στη γύρω περιοχή τρίβοντας µε περιστροφική κίνηση και αφήνοντας το οινόπνευµα να στεγνώσει. 1.4. Αποστείρωση και αποθήκευση βελονών και εξοπλισµού Η αποστείρωση είναι υποχρεωτική για όλες τις βελόνες και βεντούζες και όλον τον άλλον εξοπλισµό που χρησιµοποιείται ( δίσκοι αποθήκευσης, λαβίδες, οδηγοί για τις βελόνες, τουλίπια κτλ.). Σε κάθε περίπτωση συνιστώνται ιδιαιτέρως, µιας χρήσης αποστειρωµένες βελόνες και οδηγοί. Εν τούτοις, οι βελόνες µιας χρήσης δε θα πρέπει να εφησυχάζουν τον θεραπευτή στο να µην υιοθετήσει άσηπτες τεχνικές σε άλλες πλευρές της κλινικής άσκησης. Όλες οι βελόνες µιας χρήσης θα πρέπει να πετάγονται αµέσως µετά τη χρήση και να τοποθετούνται σε ειδικό δοχείο. Κάθε αποστειρωµένη βελόνα πρέπει να χρησιµοποιείται για µια και µόνο φορά Οι βελόνες που χρησιµοποιούνται επανειλληµένα στον ίδιο ασθενή, πρέπει να αποστειρώνονται πριν τη χρήση τους, αλλιώς θα πρέπει να χρησιµοποιηθούν µιας χρήσης. Οι διαδικασίες αποστείρωσης πρέπει να συµµορφώνονται µ εκείνες που περιγράφονται στο Παράρτηµα. Ο θεραπευτής είναι υπεύθυνος για την εξασφάλιση της διατήρησης των µέτρων. Αµέσως, µετά τη χρήση, οι επαναχρησιµοποιούµενες βελόνες και ο άλλος ακάθαρτος εξοπλισµός θα πρέπει να βυθίζονται σε δραστικό χηµικό απολυµαντικό, να µουλιάζουν σε νερό µε ή χωρίς απορρυπαντικό και µετά από προσεκτικό καθαρισµό, να ξεπλένονται τέλεια µε νερό, πριν σκευασθούν για να αποστειρωθούν ξανά. Η αποστειρωµένη συσκευασία πρέπει να φυλάσσεται σε ασφαλή και καθαρή περιοχή, µε καλό εξαερισµό και χωρίς υπερβολική υγρασία ώστε να 5
αποκλειστεί κάθε πιθανότητα υγροποίησης και ανάπτυξης µούχλας. Ο ανώτατος χρόνος ασφαλώς αποθήκευσης ποικίλει ανάλογα µε τον τύπο συσκευασίας. Οι βελόνες θα πρέπει να τοποθετούνται σε δοκιµαστικό σωλήνα, ο οποίος µετά να κλείνεται µε βαµβάκι, και πάνω του µια ταµπέλα µε ηµεροµηνία λήξης όχι περισσότερο από 7 µέρες µετά την ηµεροµηνία αποστείρωσης. Όµως, ακατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης, µπορούν να προκαλέσουν την απώλεια στειρότητας του εξοπλισµού, πολύ πριν την ηµεροµηνία λήξης. Η ακεραιότητα της συσκευασίας πρέπει να επιθεωρείται πριν τη χρήση. Οι αποστειρωµένες βελόνες που φυλάσσονται σε δίσκους πρέπει να αποστειρώνονται ξανά στο τέλος της µέρας, επειδή οι δίσκοι µπορεί να µολυνθούν κατά τη χρήση τους στη θεραπεία. 1.5. Άσηπτη τεχνική Η αιχµή της βελόνας πρέπει να διατηρείται αποστειρωµένη πριν απ την εισαγωγή. Οι βελόνες θα πρέπει να χρησιµοποιούνται µε τέτοιο τρόπο ώστε τα δάχτυλα του θεραπευτή να µην αγγίζουν την αιχµή. Εάν υπάρξει δυσκολία στην εισαγωγή µεγάλης βελόνας, όπως αυτήν που χρησιµοποιείται στο βελονισµό του CGB huantiao ή BL 54 rhibian) πιάνοντας απλώς τη λαβή της, η αιχµή θα πρέπει να φυλαχθεί σε σηµείο µε αποστειρωµένο βαµβάκι ή ταµπόν. Η χρήση αποστειρωµένων χειρουργικών γαντιών µιας χρήσης ή δαχτυλίθρων διευκολύνει το χειρισµό των βελονών χωρίς µόλυνση. Στην εξαγωγή της βελόνας, θα πρέπει να χρησιµοποιείται ένα κοµµάτι βαµβάκι για να πιέσουµε το δέρµα στο σηµείο εισόδου, τόσο για την προστασία της τραυµατισµένης επιφάνειας του δέρµατος του ασθενούς απ την επαφή µε εν δυνάµει παθογόνους οργανισµούς, όσο και το θεραπευτή από την έκθεση στη χρησιµοποιηµένη αιχµή της βελόνας και το αίµα του ασθενούς. Όλα τα επιθέµατα ή τα κοµµάτια βαµβάκι που έχουν µολυνθεί µε αίµα ή σωµατικά υγρά πρέπει να πετάγονται σε ειδικό δοχείο για απόβλητα που µπορεί να µολύνουν. 2. Αντενδείξεις Είναι δύσκολο να ορίσουµε απόλυτες αντενδείξεις γι αυτό το είδος θεραπείας. Ωστόσο, για λόγους ασφάλειας, θα πρέπει να αποφεύγεται στις ακόλουθες περιπτώσεις: 2.1 Εγκυµοσύνη Ο βελονισµός µπορεί να προκαλέσει τον τοκετό, και, γι αυτό δε θα πρέπει να γίνεται κατά την εγκυµοσύνη, εκτός εάν είναι αναγκαίο γι άλλους θεραπευτικούς σκοπούς και τότε µόνο µε µεγάλη προσοχή. Παραδοσιακά, ο βελονισµός και η moxa δεν ενδείκνυνται στα σηµεία βελονισµού στο χαµηλότερο µέρος της κοιλιάς και της οσφυοιερής περιοχής κατά τη διάρκεια του πρώτου τριµήνου της κύησης. Μετά τον τρίτο µήνα, τα σηµεία στο πάνω µέρος της κοιλιάς και της οσφυοιερής χώρας, και τα σηµεία που προκαλούν έντονη αίσθηση θα πρέπει να αποφεύγονται, όπως και τα σηµεία βελονισµού στο αυτί τα οποία µπορούν επίσης να προκαλέσουν τοκετό. 6
2.2 Ιατρικά επείγοντα περιστατικά και συνθήκες για χειρουργίο Ο βελονισµός αντενδείκνυται στα επείγοντα περιστατικά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, πρέπει να προσφέρονται οι πρώτες βοήθειες και να γίνεται µεταφορά σε ιατρικό κέντρο επειγόντων περιστατικών. Ο βελονισµός δε θα πρέπει να χρησιµοποιείται αντί κάποιας χειρουργικής επέµβασης. 2.3 Κακοήθεις όγκοι Ο βελονισµός δε θα πρέπει να χρησιµοποιείται για τη θεραπεία κακοηθών όγκων. Ιδιαίτερα, το τρύπηµα της περιοχής του όγκου θα πρέπει να απαγορεύεται. Ωστόσο, ο βελονισµός µπορεί να χρησιµοποιηθεί ως συµπληρωµατικό µέτρο, σε συνδυασµό µε άλλες θεραπείες, για την ανακούφιση του πόνου ή άλλων συµπτωµάτων, των παρενεργειών της χηµειοθεραπείας και ραδιοθεραπείας, και να βελτιώσει έτσι την ποιότητα ζωής. 2.4 Αιµατολογικές διαταραχές Ο βελονισµός θα πρέπει να αποφεύγεται σε ασθενείς µε αιµατολογικές διαταραχές και θροµβώσεις, ή σε αυτούς που ακολουθούν αντιπηκτική αγωγή ή παίρνουν φάρµακα µε αντιπηκτικό αποτέλεσµα. 5. Τραυµατισµός σηµαντικών οργάνων Αν εφαρµόζεται σωστά, ο βελονισµός δε θα πρέπει να τραυµατίζει κανένα όργανο. Εν τούτοις, εάν συµβεί τραυµατισµός, µπορεί να είναι σοβαρός. Υπάρχουν πάρα πολλά σηµεία βελονισµού, µερικά από τα οποία έχουν µικρό ή καθόλου κίνδυνο και άλλα στα οποία, πάντα υπάρχει το ενδεχόµενο σοβαρού τραυµατισµού, ιδιαίτερα σε ανειδίκευτα ή χωρίς εµπειρία χέρια. Καθώς τα εκπαιδευτικά προγράµµατα του βελονισµού προορίζονται για διαφορετικές βαθµίδες προσωπικού, είναι επόµενο πως θα πρέπει να προσαρµόζονται στις γνώσεις, τις ικανότητες και την εµπειρία τους. Στις βασικές βαθµίδες, η επιλογή των σηµείων βελονισµού θα πρέπει να είναι περιορισµένη. Στις επαγγελµατικές βαθµίδες, το πεδίο µπορεί να επεκταθεί, όµως, ακόµη κι έτσι, η χρήση ορισµένων σηµείων και οι χειρισµοί θα πρέπει να περιορίζεται σ εκείνους µε µεγάλη εµπειρία. Τα ακόλουθα αποσπάσµατα παρουσιάζουν παραδείγµατα σηµείων µε συγκεκριµένο ενδεχόµενο κίνδυνο. Όπως, σε κάθε άλλη µορφή θεραπείας, είναι σηµαντικό να περιορίσουµε τον κίνδυνο ενάντια στο αναµενόµενο όφελος. 5.1 Περιοχές που δεν βελονίζονται 7
Ορισµένες περιοχές δε θα πρέπει να βελονίζονται, για παράδειγµα : στα εξωτερικά γεννητικά όργανα, στις θηλές, στον οµφαλό και στο βολβό του µατιού. 8