ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΗΜΟΣ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΗΜ. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕ ΡΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Π Ρ Α Ξ Η µε αριθ. 41 του ηµοτικού Συµβουλίου της µε αριθµό 7 από 28-02-2012 Συνεδρίασης αυτού, που έγινε µε την αριθ. 7/5938/23-02-2012 πρόσκληση του Προέδρου του ηµοτικού Συµβουλίου κ. Πέτρου Μπουρδούκου. ΓΙΑ «Λήψη απόφασης για το σχεδιασµό δικτύου ποδηλατοδρόµων, στο ήµο Ν. Ιωνίας» Π Α Ρ Ο Ν Τ Ε Σ ΗΜΑΡΧΟΣ ΗΡΑΚΛΗΣ ΓΚΟΤΣΗΣ ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΟΥΡ ΟΥΚΟΣ Μ Ε Λ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΦΙΛΙΠΠΑ ΑΘΥΜΑΡΙΤΟΥ Ι. Κολµανιώτης, Σ. Βανδώρος, Ο. Κατηµερτζή, Ξ. Κυριακόπουλος, Φ. Τσοµπάνογλου, Α. Καρβουνιάρης, Χ. Χατζηΐωάννου, Λ. Καραγιαννίδης, Α. Τσαούσης, Γ. Ιωαννίδης, Π. Αβακουµίδης, Π. Κωστάκης, Σπ. Αµανατίδης, Χ. Αναµουρλόγλου,. Κυριαζής,. Κωστιδάκης, Α. ηµητσάνου, Λ. Βουδούρης, Π. Μανούρης, Μ. Καναβός, Ρ. Ουσταµπασίδου, Ι. Λαζαρίδης, Ν. ακουτρός, Π. Τσουκαλάς, Θ. Χαµαλίδης, Σ. Μαλαγάρη, Β. Πατσάκος,. Κουκουλάρης, Α. Χατζησαββίδης,. Θωµαΐδου, Β. Καλογερόπουλος εν προσήλθαν στην συνεδρίαση, παρά το γεγονός ότι κλήθηκαν νόµιµα και εµπρόθεσµα, όπως φαίνεται από τα σχετικά αποδεικτικά επίδοσης, οι ηµοτικοί Σύµβουλοι κ.κ. Ι. Γλυνός, Ε. Αµανατίδου-Χατζηπαυλή, Γ. Αναστασιάδου, Γ. Παπαδόπουλος, Π. Βλασσάς, Ν. Κουκουλάρης, Γ. Τσοµπανίδου,. Σακαλόγλου. Στο σηµείο αυτό o Πρόεδρος του ηµοτικού Συµβουλίου κ. Πέτρος Μπουρδούκος, επειδή απουσιάζει η Γραµµατέας του Σώµατος κ. Γεωργία Αναστασιάδου, αναθέτει τα καθήκοντα του Γραµµατέα του ηµοτικού Συµβουλίου στην ηµοτική Σύµβουλο κ. Φιλίππα Αθυµαρίτου. Αφού υπήρξε νόµιµη απαρτία, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 96 του Ν. 3463/06 "περί ηµοτικού και Κοινοτικού Κώδικα", παρόντος του ηµάρχου κ. Ηρ. Γκότση, κηρύσσεται η έναρξη της συνεδρίασης, από τον Πρόεδρο του ηµοτικού Συµβουλίου κ. Π. Μπουρδούκο, σύµφωνα µε το άρθρο 69 του Ν. 3852/10. Κατά τη συζήτηση του θέµατος αυτού είχε αποχωρήσει ο ηµοτικός Σύµβουλος κ.. Κουκουλάρης. Ο κ. Πρόεδρος εισάγει το 3 ο θέµα της ηµερήσιας διάταξης, µε την αρ. πρ. 5930/23-02-2012 εισήγηση του Τµήµατος ιοικητικής Μέριµνας, η οποία έχει ως εξής: «Από τη ιεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών, κατετέθη η υπ αριθµ. 40553/23.11.2011 εισήγηση προς την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, στην οποία αναφέρονται τα εξής: 1
1. Εισαγωγή Σε µια εποχή που γίνεται µεγάλη προσπάθεια να βελτιωθούν οι συνθήκες περιβάλλοντος στις πόλεις για την υγεία, την ασφάλεια, την ποιότητα ζωής και την οικονοµική ανάπτυξη, η χρήση του ποδηλάτου για τις καθηµερινές µετακινήσεις, έστω και αν µοιάζει στη χώρα µας µε ουτοπία, είναι κοινά αποδεκτό ότι θα ήταν µια πολύ αποτελεσµατική και µοντέρνα λύση. εν θα υπάρξουν λύσεις απέναντι στα προβλήµατα των ελληνικών πόλεων ανεξάρτητες και αδιάφορες ως προς το ποδήλατο. Το τελευταίο είναι αλληλένδετο µε κάθε λύση για το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και την αποτελεσµατική λειτουργία της πόλης. Χωρίς ποδήλατο καµιά λύση δεν θα είναι πλήρης και αποδοτική. Η ένταξη του ποδηλάτου δεν είναι µόνο ζήτηµα συγκοινωνιακού σχεδιασµού, είναι ένα στοίχηµα για διαφορετικές συµπεριφορές µετακίνησης, σε µια διαφορετική πόλη. Όταν ο πεζός µπορεί να κυκλοφορεί άνετα, ευχάριστα και µε ασφάλεια γιατί η πόλη είναι ελκυστική και το αξίζει, τότε εµφανίζεται και ο ποδηλάτης. Η παρουσία του είναι ένα αλάνθαστο κριτήριο ποιότητας για το αστικό περιβάλλον. Οι συνθήκες που ευνοούν την κίνηση του ποδηλάτου ταυτίζονται µε τις συνθήκες που θα χαρακτήριζαν τη βιώσιµη πόλη: µικρές ταχύτητες οχηµάτων, καθαρός αέρας, χαµηλά επίπεδα θορύβου, όµορφο οδικό περιβάλλον, συστηµατικά συντηρούµενο αστικό δάπεδο, επαρκής εξοπλισµός σήµανσης και πληροφόρησης. Πρόκειται για χαρακτηριστικά εκείνης της πόλης που για τη λειτουργία της θα δώσει µεγάλο ρόλο στις συλλογικές µεταφορές, στο περπάτηµα και το ποδήλατο. Αυτοί οι τρεις τρόποι είναι αλληλένδετοι, αποτελούν πυλώνες της βιώσιµης κινητικότητας και είναι ικανοί να απελευθερώσουν τον κάτοικο από την εξάρτηση του αυτοκινήτου. Μετά το περπάτηµα, το ποδήλατο αντιπροσωπεύει τον πιο «αθώο» και ήπιο τρόπο µετακίνησης. Είναι αθόρυβο, δεν ρυπαίνει, δεν καταναλώνει χώρο και καύσιµα, δεν είναι απειλητικό απέναντι στους υπόλοιπους χρήστες του δρόµου και είναι φτηνό και συµπαθές γιατί συνδέεται µε τα παιδικά µας χρόνια. Με το ποδήλατο παραµένεις ευέλικτος, σχεδόν σαν πεζός, και συχνά στα κορεσµένα κέντρα γίνεσαι πιο γρήγορος και από το χρήστη αυτοκινήτου. Ίσως το πιο σηµαντικό είναι ότι µε το ποδήλατο απολαµβάνεις τη µετακίνησή σου διατηρώντας αµεσότερη επαφή µε το χώρο από τον οποίο διέρχεσαι και µε τους ανθρώπους του. 2. Βασικές αρχές σχεδιασµού ποδηλατοδρόµων Για την ασφαλή κίνηση του ποδηλάτου, το δίκτυο σχεδιάζεται µε λίγους και κατανοητούς κανόνες. Οι κανόνες αυτοί επαναλαµβάνονται µε συστηµατικό τρόπο, χωρίς παραλλαγές, για να είναι εφικτό να γίνονται σεβαστοί ακόµη και από άπειρους ποδηλάτες, επισκέπτες της πόλης ή και άτοµα που δεν έχουν εµπειρία ούτε στην οδήγηση αυτοκινήτου. Βασικό χαρακτηριστικό του δικτύου για το ποδήλατο είναι η απλότητά του. Το ποδήλατο είναι ένα απλό όχηµα στην οδήγησή του. Ανάλογα απλή θα πρέπει να είναι η τήρηση των κυκλοφοριακών κανόνων κίνησής του στην πόλη. εν πρέπει να υποτιµάται ότι η ψυχολογία του ποδηλάτη είναι αντίθετη σε µια οδήγηση ιδιαίτερα πειθαρχηµένη σε κανονισµούς, όπως αυτή του οδηγού αυτοκινήτου. Ο ποδηλάτης αισθάνεται σαν ένας πιο γρήγορος και πιο ελεύθερος πεζός και δυσφορεί όταν υποβάλλεται η κίνησή του σε περιορισµούς. Είναι λοιπόν κανόνας η χάραξη του δικτύου για το ποδήλατο να µην περιλαµβάνει περιπορείες αλλά να αξιοποιεί τη µεγάλη ευελιξία του. Το δίκτυο µπορεί να παρέχει στον ποδηλάτη τις ίδιες ελευθερίες κίνησης που παρέχει και στον πεζό. Το ποδήλατο περνάει από παντού και αυτό το πλεονέκτηµα δεν πρέπει να το στερείται. Ο κάτοικος δεν θα επιλέξει το ποδήλατο αν το περιβάλλον των διαδροµών που του προτείνονται δεν είναι ελκυστικό. Ο ποδηλάτης βιώνει µε όλες του τις αισθήσεις το χώρο από τον οποίο διέρχεται. εν αποµονώνεται όπως ο επιβάτης του αυτοκινήτου. Η βελτίωση του περιβάλλοντος των διαδροµών κίνησης µε φυτεύσεις, µε συστηµατικό καθαρισµό, µε θέσπιση κινήτρων για βαφή και ανακαίνιση των όψεων των παρόδιων χρήσεων, µε εξοπλισµό του δρόµου µε αστική επίπλωση, µε πλακοστρώσεις και άλλες οδικές αναπλάσεις, είναι µια πολιτική που πρέπει να συνοδεύει την πολιτική προώθησης του ποδηλάτου. Η αισθητική όλων των παραπάνω στοιχείων εξοπλισµού και κατασκευών πρέπει να εναρµονίζεται µε τη φυσιογνωµία της πόλης ώστε να µην αποτελούν ένα συνονθύλευµα ετερόκλητων έργων, όπως συνήθως συµβαίνει στην Ελλάδα. Συγχρόνως ο ίδιος ο σχεδιασµός του δικτύου µπορεί να συµβάλλει στη βελτίωση της αισθητικής του οδικού περιβάλλοντος. Για παράδειγµα, η κατακόρυφη και η οριζόντια σήµανση καθώς και οι έγχρωµοι τάπητες στα πιο κρίσιµα σηµεία, που κάνουν επίσης το δίκτυο ευκολότερα αναγνώσιµο. Χαρακτηριστικό επίσης της αισθητικής των δικτύων ποδηλάτου είναι το γράφηµα ενός µικρού άσπρου ποδηλάτου που επαναλαµβάνεται ανά διαστήµατα στις λωρίδες και τους αποκλειστικούς διαδρόµους. 2
Ο ποδηλάτης είναι ένας ιδιαίτερα ευάλωτος χρήστης του δρόµου. Σε αντίθεση µε τους οδηγούς του αυτοκινήτου, οι ποδηλάτες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το σύνολο των κοινωνικών κατηγοριών: παιδιά, ηλικιωµένους, άντρες και γυναίκες. Όµως δεν οδηγούν όλοι µε τον ίδιο τρόπο το ποδήλατο. Υπάρχουν ποδηλάτες συνετοί, άπειροι ή έµπειροι, ποδηλάτες ριψοκίνδυνοι, ποδηλάτες αθλητές. Η ελάχιστη επαφή του ποδηλάτη µε το αυτοκίνητο, ακόµη και µε πολύ µικρές ταχύτητες, µπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό τραυµατισµό. Υπάρχουν λύσεις που αποµονώνουν τον ποδηλάτη από το αυτοκίνητο. Όµως, η αποµόνωση αναγκαστικά καταργείται στα τµήµατα µεταξύ των διασταυρώσεων. Στις διασταυρώσεις, ποδήλατα και αυτοκίνητα υποχρεωτικά συνυπάρχουν. Στις διασταυρώσεις, οι οδηγοί αν δεν έχουν συνείδηση της ενδεχόµενης εµφάνισης ποδηλατών αν αυτή συµβεί θα αιφνιδιαστούν. Γι' αυτό ο σχεδιασµός πρέπει να αποφεύγει τους αποκλειστικούς διαδρόµους, τους διαχωρισµένους µε νησίδα από το οδόστρωµα και να προτιµά τις αποκλειστικές λωρίδες που υλοποιούνται µε απλή διαγράµµιση (συνεχή ή διακεκοµµένη). Οι λωρίδες αυτές σηµαίνουν ουσιαστικά ελεγχόµενη συνύπαρξη αυτοκινήτων - ποδηλάτων. Οι αναπλάσεις των κοινόχρηστων χώρων και των νησίδων του οδικού χώρου και η δηµιουργία περιοχών ήπιας κυκλοφορίας, δεν έχουν νόηµα αν δεν ανήκουν σε µια ολοκληρωµένη πολιτική που θα περιλαµβάνει ειδικές συνιστώσες και για το ποδήλατο, όπως κατασκευή ειδικών λωρίδων, εκστρατείες ενηµέρωσης, ευαισθητοποίησης για τη βιώσιµη κινητικότητα, εγκατάσταση κατάλληλης σήµανσης και εξοπλισµού στάθµευσης/προστασίας του ποδηλάτου από τις κλοπές, σχεδιασµό των οχηµάτων και των στάσεων της δηµόσιας συγκοινωνίας ώστε να ευνοείται η συνδυασµένη χρήση της από τους ποδηλάτες, δωρεάν παροχή ποδηλάτων πόλης για τη συλλογική χρήση τους κ.λπ. 3. Η ταυτότητα του ήµου Ο δήµος Νέας Ιωνίας ανήκει στο πολεοδοµικό συγκρότηµα Αθήνας Πειραιά (Χάρτης 1.1). Έχει έκταση 4.421 τετραγωνικά χιλιόµετρα. Συνορεύει νότια µε τους δήµους Αθηναίων και Γαλατσίου, νοτιοανατολικά µε το δήλο Φιλοθέης, ανατολικά µε τον δήλο Αµαρούσιου, βόρεια µε τον δήλο Ηρακλείου και δυτικά µε τον δήλο Νέας Φιλαδέλφειας. Όσον αφορά τις συνοικίες της περιοχής µελέτης, η συνοικία Ιωνία (εκεί βρίσκεται και το εµπορικό κέντρο) βρίσκεται στα βορειοδυτικά του δήµου. Η περιοχή Ειρήνη βρίσκεται δυτικά, στα σύνορα µε τη Νέα Φιλαδέλφεια. Η συνοικία Ελευθερούπολη περικλείεται από τις οδούς Εθνικής Αντιστάσεως, Αλέκου Παναγούλη και τις γραµµές του ΗΣΑΠ. Νότια της οδού Εθνικής Αντιστάσεως και ανατολικά των γραµµών του ΗΣΑΠ εκτείνονται από τα ανατολικά προς τα δυτικά οι συνοικίες Πευκάκια, Ινέπολη και Σαφράµπολη. Ανατολικά της Ελευθερούπολης βρίσκεται η Καλογρέζα, ενώ στο ανατολικό άκρο του δήµου Ν. Ιωνίας η συνοικία της Αλσούπολης. Βόρεια της Καλογρέζας σε κοντινή απόσταση µε το Ολυµπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών στο Μαρούσι, βρίσκεται η µµικρής έκτασης περιοχή των Ανθρακωρυχείων. Νότια, στα σύνορα µε τον δήλο Αθηναίων βρίσκεται η µεγαλύτερη συνοικία της πόλης, ο Περισσός. Χάρτης 1. Θέση του δήµου Νέας Ιωνίας στο λεκανοπέδιο Αττικής 3
Στο εµπορικό κέντρο στα βορειοδυτικά του δήµου και γενικότερα κατά µήκος της λεωφόρου Ηρακλείου υπάρχουν πάρα πολλά καταστήµατα και πολυκαταστήµατα κάθε είδους. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να εισρέουν καθηµερινά στην Νέα Ιωνία πολλοί επισκέπτες από τους γύρω οµόρους δήµους (Ηράκλειο, Νέα Φιλαδέλφεια, Γαλάτσι αλλά και τις βορειότερες συνοικίες του δήµου Αθηναίων όπως τα Πατήσια) για να ψωνίσουν. Παράλληλα, µε την ανάπτυξη των διαφόρων εµπορικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων, τη λειτουργία επαγγελµατικών στεγών, την προσφορά εργασίας και την ανάπτυξη αγοράς εµπορικού χαρακτήρα, η πόλη της Ν. Ιωνίας προσείλκυσε εργαζόµενους αλλά και δηµότες από άλλες περιοχές. Παρόλα αυτά, η παρουσία του προσφυγικού στοιχείου παραµένει ισχυρή σε πολλές συνοικίες της Ν. Ιωνίας. Οι µονοκατοικίες και τα µµονώροφα σπίτια εξακολουθούν να αποτελούν την πλειονότητα των κατοικιών στο δήλο Νέας Ιωνίας. Αυτό το συµπέρασµα µπορεί να φαίνεται κάπως παράδοξο µέσα σε ένα δήλο του πολεοδοµικού συγκροτήµατος της Αθήνας, όµως προκύπτει µε βάση τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του πληθυσµού αλλά και την αρχιτεκτονική κληρονοµιά του δήµου. Οφείλεται επίσης σε µεγάλο βαθµό, στην πολύ µικρή ιδιοκτησία που επικράτησε στην περιοχή λόγω της ανάγκης να στεγαστεί µεγάλος αριθµός ατόµων σε σχετικά µικρό για τις οικιστικές τους ανάγκες χώρο. Η ανάµιξη των χρήσεων γης, ιδίως της χρήσης γης κατοικίας µε τις εµπορικές είναι ασύµβατη και δηµιουργεί προβλήµατα όπως το κυκλοφοριακό, ενώ δεν έχει δηµιουργηθεί τα τελευταία χρόνια κάποιος αξιόλογος χώρος πρασίνου. 4. Κυκλοφοριακή ανάλυση 4.1 Το οδικό δίκτυο της πόλης Η βασική κυκλοφορία πραγµατοποιείται από και προς το κέντρο της Ν. Ιωνίας αλλά και τα κέντρα των όµορων ήµων, µε τη χρήση ως επί το πλείστον αµφίδροµων δρόµων. Προτεραιότητα σήµερα έχει η κίνηση του αυτοκινήτου, έναντι του πεζού και φυσικά υπάρχει απόλυτος παραµερισµός του ποδηλάτη. Η Νέα Ιωνία βρίσκεται σε σηµαντικό κοµβικό σηµείο στον αστικό ιστό της Αθήνας και τέµνεται κατά µήκος από πολύ σηµαντικούς οδικούς άξονες. Η λεωφόρος Ηρακλείου, είναι ο κυριότερος δρόµος που διασχίζει τη Νέα Ιωνία και βρίσκεται στο δυτικό τµήµα του δήµου. ιέρχεται από το νοτιοδυτικό όριο του δήµου, εκεί που συνορεύει µε το δήλο Αθηναίων (συνοικία Ριζούπολης). Στη συνέχεια ακολουθεί µια πορεία παράλληλη µε τη γραµµή του ΗΣΑΠ, περνώντας δηλαδή από τη συνοικία Ειρήνη. Έπειτα, στο ύψος της οδού Ελ Αλαµέιν (τοποθεσία Τροχονόµος), ξεφεύγει από την παράλληλη πορεία µε τον ηλεκτρικό σιδηρόδροµο, για να διασχίσει την περιοχή του εµπορικού κέντρου. Στη συνέχεια, εξέρχεται από το δήλο στο βορειοδυτικό τµήµα του, στα όρια µε το δήλο Ηρακλείου. Η οδός Ηρακλείου, συνδέει µέσω άλλων οδών τη Νέα Ιωνία µε τα βορειότερα προάστια (Πεύκη, Μαρούσι). ηλαδή, η λεωφόρος Ηρακλείου, αποτελώντας τον κυριότερο οδικό άξονα της Νέας Ιωνίας συνδέει τα βορειότερα προάστιά της, µε το κέντρο της Αθήνας. Ωστόσο, τα λειτουργικά χαρακτηριστικά της οδού (µικρή διατοµή οδοστρώµατος στο ύψος του εµπορικού κέντρου, αυξηµένες απαιτήσεις για στάθµευση) δηµιουργούν κυκλοφοριακό πρόβληµα, ιδιαίτερα σε ώρες αιχµής. Μετά τη διασταύρωση µε την Ελ Αλαµέιν και την Εθνικής Αντιστάσεως, τα παραπάνω προβλήµατα γίνονται λιγότερο έντονα, καθώς αρκετά οχήµατα ακολουθούν την οδό Εθνικής Αντιστάσεως, αποσυµφορίζοντας την οδό Ηρακλείου. Σηµαντικός είναι και ο οδικός άξονας που δηµιουργείται από τις οδούς Ελ Αλαµέιν, Εθνικής Αντιστάσεως και Λεωφόρο Καποδιστρίου. Η Ελ Αλαµέιν ξεκινάει από το Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας, και συνεχίζει στα σύνορα του ήµου µε το δήλο Νέας Φιλαδέλφειας, κατευθυνόµενη προς τα ανατολικά. Εκεί διασταυρώνεται µε τη λεωφόρο Ηρακλείου στη διασταύρωση «Τροχονόµος». Έπειτα, η προέκτασή της, η Λεωφόρος Εθνικής Αντιστάσεως, συνεχίζει την πορεία της προς τα ανατολικά. Αφού περάσει κάτω από τις γραµµές του ΗΣΑΠ, διαχωρίζει τις συνοικίες Ελευθερούπολη και Πευκάκια. Στη συνέχεια, οριοθετεί το νότιο σύνορο της συνοικίας «Καλογρέζα». Έπειτα, διασταυρώνεται µε τη Λεωφόρο Κύµης, και φτάνοντας στην οδό Καποδιστρίου, που αποτελεί την προέκταση της, κάµπτεται προς τα νοτιοανατολικά. Η λεωφόρος Καποδιστρίου, οριοθετεί το σύνορο του δήµου (συνοικία Αλσούπολης) µε το δήλο Φιλοθέης. Για τον εντοπισµό των προβληµάτων του παραπάνω άξονα, αξίζει να αναφερθεί τι ισχύει για την περιοχή της Καλογρέζας. Από τη λεωφόρο Εθνικής Αντιστάσεως, η είσοδος και η έξοδος από και προς την συνοικία της Καλογρέζας, περιορίζεται σε δύο κύριες πύλες: στις διασταυρώσεις της λεωφόρου Εθνικής Αντιστάσεως µε τις οδούς Οµορφοκκλησιάς και Βιθυνίας αντίστοιχα, πύλες που δεν επαρκούν για τη σύνδεση της συνοικίας µε τους βασικούς οδικούς άξονες. Επίσης, δεν έχει µέχρι στιγµής πραγµατοποιηθεί κάποια µελέτη για τη σύνδεση της οδού Ελ Αλαµέιν µε την Εθνική οδό, κάτι που θα έδινε λύση για την 4
αποσυµφόρηση της περιοχής. Η λεωφόρος Καποδιστρίου, αντιµετωπίζει και αυτή κυκλοφοριακά προβλήµατα, καθώς διέρχονται από αυτήν οχήµατα από την Αλσούπολη και το ήλο Φιλοθέης, αφού, όπως θα διαπιστωθεί και παρακάτω, η δηµόσια συγκοινωνία αποτυγχάνει να συνδέσει επαρκώς αυτές τις περιοχές µε το κέντρο της Αθήνας, καθιστώντας βέλτιστη λύση από άποψη χρόνου, τη χρήση αυτοκινήτου. Οι οδοί Αλέκου Παναγούλη και Κασταµονής, που αποτελεί την προέκταση της Αλ. Παναγούλη, είναι και αυτές ιδιαίτερα σηµαντικές για τη νέα Ιωνία. Η οδός Κασταµονής, ξεκινάει από την πλατεία Παναιτωλίου (την κεντρική πλατεία της Αλσούπολης). Στη συνέχεια, µε κατεύθυνση βορειοδυτική, διασταυρώνεται µε τη λεωφόρο Κύµης, αποτελώντας το βόρειο όριο της συνοικίας Καλογρέζας καθώς και το σύνορο µε το δήλο Ηρακλείου. Στη συνέχεια και αφού διασταυρωθεί µε την οδό Καραγιώργη Σερβίας, συνεχίζει ως Αλέκου Παναγούλη. Έπειτα συναντάει τις γραµµές του τρένου, και οριοθετεί τη συνοικία της Ιωνίας. Το βασικότερο πρόβληµα που εντοπίζεται, είναι ότι οι οδοί αυτές, διαθέτουν φτωχά λειτουργικά χαρακτηριστικά µε διατοµή µόλις 7 µέτρα. Επίσης, η αλλαγή στις χρήσεις γης, κυρίως κατά µήκος της οδού Κασταµονής, µε τα πολλά εµπορικά καταστήµατα που βρίσκονται εκεί, προκαλούν πολλές παράνοµες σταθµεύσεις, καθώς οι οδοί αυτές είχαν σχεδιαστεί αρχικά για άλλες λειτουργίες (αµιγούς και γενικής κατοικίας) και όχι για να εξυπηρετούν εµπορική περιοχή. Σηµαντική οδό, αποτελεί και η λεωφόρος Κύµης, η οποία διαχωρίζει τις συνοικίες Αλσούπολη και Καλογρέζα. Αποτελεί προέκταση της λεωφόρου Βεΐκου και προς βορά συνδέεται µε την Αττική οδό. Ωστόσο παρά τις κυκλοφοριακές µελέτες που έχουν γίνει για την περιοχή, η αποφόρτιση της Καλογρέζας και της Αλσούπολης δεν επιτεύχθηκε στο βαθµό που οι κάτοικοι θα επιθυµούσαν, κυρίως λόγω υψηλής τιµής των διοδίων της Αττικής οδού. Επίσης, σηµαντικές οδοί του ήµου Νέας Ιωνίας είναι και άλλες µε πιο τοπική σηµασία. Η οδός Βυζαντίου, διασχίζει την Καλογρέζα, και αποτελεί τον κύριο εµπορικό δρόµο, της συνοικίας αυτής. Η οδός Πέραν, που αποτελεί το δυτικό όριο της συνοικίας της Καλογρέζας, η οδός Ελευθέριου Βενιζέλου, που συνδέει τη λεωφόρο Ηρακλείου µε τη λεωφόρο Τατοΐου και η οδός Ρούµελης, που συνδέει την κεντρική πλατεία της Καλογρέζας µε τη λεωφόρο Καποδιστρίου. 4.2 Τα κύρια προβλήµατα στον οδικό χώρο της πόλης Η πόλη σήµερα αποτελεί πεδίο διέλευσης διαµπερών ροών από και προς τους γύρω προορισµούς, αλλά κυρίως εσωτερικών µετακινήσεων µε αυτοκίνητο, που αρκετές από αυτές καταλήγουν στους όµορους ήµους. Οι αποστάσεις είναι µικρές ωστόσο έχουν διαµορφωθεί συνήθειες και νοοτροπίες ως προς τις µετακινήσεις, ζηµιογόνες για το αστικό περιβάλλον και αυτό οφείλεται σε ένα µεγάλο βαθµό και στην αποκοπή των πολεοδοµικών ενοτήτων µεταξύ τους που δηµιουργούν οι µεγάλοι συγκοινωνιακοί άξονες που διέρχονται από την πόλη. Το υφιστάµενο οδικό δίκτυο της Νέας Ιωνίας αδυνατεί να υπηρετήσει τους κατοίκους της. Η επέκταση της πόλης και των δραστηριοτήτων της, η µεγάλη άνοδος του αριθµού των οχηµάτων, οι διαρκώς αυξανόµενες ανάγκες για µετακινήσεις, σε συνδυασµό µε την απουσία νέων έργων και η ελλειµατική διαχείρηση της υφιστάµενης υποδοµής έχουν ως επακόλουθο την κυκλοφοριακή ασφυξία της πόλης. Η λειτουργία της Αττικής οδού, που επρόκειτο να αποσυµφορήσει το βασικό οδικό δίκτυο της πόλης, δεν είχε τα ανάλογα αποτελέσµατα (χρήση διοδίων, µη ελεύθερη πρόσβαση). Παράλληλα η επέκταση της οδού Ελ Αλαµέιν και η άµεση σύνδεσή της µε την εθνική οδό δεν έχει πραγµατοποιηθεί. Τα οδικά έργα στη λεωφόρο Κύµης έχουν δηµιουργήσει πρόβληµα για όσους µένουν στην περιοχή των Ανθρακωρυχείων όσον αφορά την προσπελασιµότητά τους. Οι βασικές οδοί έχουν φτωχά λειτουργικά χαρακτηριστικά (µικρές διατοµές ) και υπάρχει παράνοµη στάθµευση, που εντείνει το πρόβληµα. Η ασφυκτική ζήτηση για στάθµευση σε χώρους µε εµπορικά καταστήµατα (περιοχή εµπορικού κέντρου και οδός Κασταµονής κυρίως) οφείλεται και στην έλλειψη επαρκούς αριθµού εναλλακτικών χώρων στάθµευσης. Υπάρχει ελλιπής σήµανση, ενώ ανεπαρκής κρίνεται η υποδοµή για την κίνηση των πεζών και ανύπαρκτη για τους ποδηλάτες. Οι συνθήκες κυκλοφορίας των πεζών καθορίζονται κυρίως από την κατάσταση και τον εξοπλισµό των πεζοδροµίων. Το µεγαλύτερο πρόβληµα εντοπίζεται στο πλάτος τους, που θα αναλυθεί παρακάτω. Στην περιοχή µελέτης διαπιστώθηκε ότι η επίστρωση ήταν µε πλάκες, ενώ σχεδόν στο σύνολο των πεζοδροµίων υπάρχουν διαµορφωµένα κράσπεδα. Η κατάσταση των πεζοδροµίων από άποψη ποιότητας και συντήρησης της υποδοµής και του εξοπλισµού ποικίλει. Σε γενικές γραµµές δεν είναι σε ικανοποιητική κατάσταση, καθώς υπάρχουν πολλά σηµεία στα οποία η επίστρωση είναι φθαρµένη ή κατεστραµµένη αλλά και κάποιες περιοχές όπου δεν έχουν διαµορφωθεί καθόλου. Συγκεκριµένα το µεγαλύτερο πρόβληµα εντοπίζεται 5
στην επίστρωση, όπου παρουσιάζονται ανωµαλίες της επιφάνειας, οπές, σπασµένα πλακίδια κ.α., λόγω: έλλειψης ή κακής συντήρησης του πεζοδροµίου. τεχνικών εργασιών που µετά το τέλος τους δεν συνοδεύτηκαν από επαναφορά της κατάστασης του πεζοδροµίου στην προτέρα κατάσταση. της ανάπτυξης των δένδρων και συγκεκριµένα του ριζικού τους συστήµατος. Τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσµα τµήµατα των πεζοδροµίων να µην είναι βατά και να εµφανίζουν αυξηµένη επικινδυνότητα χρήσης από τους πεζούς. Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν τα φαινόµενα κατάληψης των πεζοδροµίων (ιδιαίτερα στους κεντρικούς δρόµους) από µόνιµα ή όχι εµπόδια. Συγκεκριµένα υπάρχουν συχνά φαινόµενα (σε πολλές περιπτώσεις έντονα) κατάληψης µέρους του πλάτους των πεζοδροµίων από επαγγελµατίες και περίπτερα. Η κατάληψη των πεζοδροµίων από επαγγελµατίες παρατηρείται κυρίως στους κεντρικούς και εµπορικούς δρόµους. Εκεί οι εµπορικές χρήσεις και οι καφετέριες περιορίζουν κατά πολύ το καθαρό διάδροµο κίνησης επί των πεζοδροµίων. Στην υπόλοιπη περιοχή µελέτης δεν παρατηρείται τόσο έντονα κατάληψη πεζοδροµίων από επαγγελµατίες, αν και αυτό συµβαίνει µε τα περίπτερα, τα οποία συνήθως καταλαµβάνουν χώρο µεγαλύτερο από αυτόν που δικαιούνται (µε ψυγεία, stands, κ.λπ.). Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα να αναγκάζονται οι πεζοί να κατεβαίνουν στο οδόστρωµα ακόµη και από πεζοδρόµια που κατά τα άλλα διαθέτουν ικανό πλάτος. Αυτό που είναι αρκετά συχνό είναι η ύπαρξη κατασκευών επί των πεζοδροµίων από τους κατοίκους καθώς και ραµπών πρόσβασης σε ιδιωτικές θέσεις στάθµευσης. Αυτές δεν περιορίζουν το πλάτος του πεζοδροµίου, δηµιουργούν όµως συχνά αναβαθµούς και ανωµαλίες στην επιφάνειά του, κάτι που προκαλεί προβλήµατα στην κίνηση των πεζών. Το µεγαλύτερο πρόβληµα, όµως, που σχετίζεται µε την κατάληψη των πεζοδροµίων, είναι αυτό της στάθµευσης οχηµάτων. Στο σύνολο σχεδόν της περιοχής µελέτης το πρόβληµα της στάθµευσης είναι έντονο, παρόλο που υπάρχουν αρκετές ιδιωτικές θέσεις στάθµευσης, κυρίως στις πιλοτές των πολυκατοικιών. Αυτό συµβαίνει επειδή η σχετικά υψηλή πυκνότητα κατοικίας συνδυάζεται µε το µεγάλο βαθµό ιδιοκτησίας Ι.Χ. και τους στενούς δρόµους. Αυτά έχουν ως αποτέλεσµα πολύ συχνά να υπάρχει η ανάγκη για στάθµευση και στις δύο πλευρές των δρόµων χωρίς να υπάρχει το ικανό πλάτος και σαν συνέπεια συχνά καταλαµβάνεται µέρος ή όλο το πεζοδρόµιο από οχήµατα. Το µεγαλύτερο πρόβληµα εµφανίζεται και εδώ στην περιοχή του εµπορικού κέντρου και αν συνδυαστεί µε τα προβλήµατα που αναφέρθηκαν προηγουµένως αλλά και µε τους υψηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους που παρουσιάζει η συγκεκριµένη περιοχή, η κίνηση των πεζών καθίσταται εξαιρετικά επισφαλής. Σε ότι αφορά τον λοιπό εξοπλισµό επί των πεζοδροµίων που επηρεάζει την κίνηση των πεζών, το σηµαντικότερο πρόβληµα αποτελούν οι πινακίδες σήµανσης και οι στύλοι της ΕΗ, καθώς συχνά περιορίζουν το διατιθέµενο πλάτος. Εξαιτίας του συστήµατος συλλογής απορριµµάτων (τροχήλατοι κάδοι) παρατηρείται συχνά κατάληψη του πεζοδροµίου από κάδους, ενώ γενικά υπάρχουν και άλλα αντικείµενα, όπως ζαρντινιέρες ή άλλες παρεµβάσεις. Όλα τα παραπάνω δηµιουργούν, σε µικρό ή µεγάλο βαθµό, προβλήµατα στην κίνηση των πεζών επί των πεζοδροµίων, κυρίως εξαιτίας του σχετικά µικρού πλάτους που διαθέτει το µεγαλύτερο ποσοστό τους. Σε ένα µικρό τµήµα της περιοχής µελέτης δεν έχουν διαµορφωθεί πεζοδρόµια, ενώ από το µήκος του οδικού δικτύου όπου έγιναν µετρήσεις, το 30% των οδών έχουν πεζοδρόµια, που το πλάτος είναι µικρότερο του 1,2m, το 69% διαθέτει πεζοδρόµια από 1,2 έως 2,5 m και µόλις το 1% διαθέτει πεζοδρόµια µε πλάτος µεγαλύτερο των 2,5m. Τα δεδοµένα αυτά, σε συνδυασµό µε τα εµπόδια που αναφέρθηκαν προηγουµένως, δεν επιτρέπουν την άνετη κίνηση πεζών και ατόµων µε δυσκολίες κινητικότητας. Ακόµα και σε πεζοδρόµια µε µεγάλο πλάτος εµφανίζονται προβλήµατα, καθώς σε πολλές περιπτώσεις το ριζικό σύστηµα των δένδρων έχει αναπτυχθεί τόσο, που καταλαµβάνει το µεγαλύτερο µέρος του πεζοδροµίου. 4.3 Η δηµόσια συγκοινωνία Ο ηλεκτρικός σιδηρόδροµος έχει τρεις στάσεις στη Νέα Ιωνία. Το γεγονός αυτό αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτηµα για το δήλο και αποτελεί παράγοντα που συντέλεσε στην απόφαση αρκετών να εγκατασταθούν στο δήλο. Οι τρεις σταθµοί του Ηλεκτρικού σιδηροδρόµου είναι οι Περισσού, Πευκκαίων (Ινέπολη) και Νέας Ιωνίας, τα χαρακτηριστικά των οποίων αναφέρονται παρακάτω. Εν όψει των Ολυµπιακών αγώνων του 2004 και οι τρεις σταθµοί είχαν αναδιαµορφωθεί και εξωραϊστεί. Ειδικά στο σταθµό της Ν. Ιωνίας έχει προστεθεί µεγάλη υπέργεια, υπερυψωµένη διάβαση. Παρόλα αυτά η πρόσβαση από τις γειτονιές της πόλης 6
προς τους σταθµούς του ΗΣΑΠ είναι προβληµατική, τόσο για τους πεζούς όσο και για τους ποδηλάτες. Το δίκτυο των λεωφορειακών γραµµών που εξυπηρετεί σήµερα την περιοχή µελέτης και την ευρύτερη περιοχή περιλαµβάνει αρκετές γραµµές λεωφορείων που χωρίζονται σε γραµµές κορµού (π.χ. Α8, Γ8, 500 και 421) και σε γραµµές σύνδεσης της περιφέρειας της Νέας Ιωνίας µε το Κέντρο του Λεκανοπεδίου Αττικής ή άλλες κεντροβαρικές ζώνες (όπως οι γραµµές 602, 054, 605), είτε γραµµές σύνδεσης µε γειτονικούς ήµους. 5. Το προτεινόµενο έργο Η Ν. Ιωνία είναι µια πόλη σύγχρονη, που µετασχηµατίζεται χάρη σε νέες δραστηριότητες που εγκαθίστανται στην επιφάνειά της. Σήµερα δεν διαθέτει κάποια υποδοµή για το ποδήλατο, ενώ είναι απαραίτητο να ληφθούν µέτρα και για την ενίσχυση της προσβασιµότητας από όλες τις κατηγορίες πληθυσµού. Για αυτό το λόγο πρέπει να υπάρξει ένας σχεδιασµός, που θα χαράξει την πολιτική για τα επόµενα χρόνια για µια πόλη βιώσιµη, που θα σέβεται τους κατοίκους της, τους ηλικιωµένους, τα παιδιά, τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες, τους πεζούς και τους ποδηλάτες. Είναι εποµένως αναγκαίο µε το έργο «Σχεδιασµός διαδροµής ποδηλάτου κατά µήκος της Λ. Εθν. Αντίστασης (και άλλων οδών)» να προταθεί ένας ολοκληρωµένος σχεδιασµός, ο οποίος θα ενισχύσει την προσβασιµότητα, θα δηµιουργήσει ένα πρώτο δίκτυο ποδηλατοδρόµων, θα αναβαθµίσει το αστικό περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της πόλης. Το ποδήλατο στη Ν. Ιωνία είναι παρόν. Υπάρχουν κάτοικοι που το επιλέγουν για τις τοπικές µετακινήσεις τους και άλλοι για αναψυχή ή για γυµναστική. Πράγµατι µε την ανάπτυξη πράσινων διαδροµών που ενσωµατώνουν και ειδικό διάδροµο για το ποδήλατο µπορεί να επιτευχθεί η ενίσχυση της σηµασίας πόλων εκπαίδευσης και πολιτισµού, που σήµερα είναι δύσκολα προσπελάσιµοι, καθώς και διαδροµών που η ποιότητά τους είναι χαρακτηριστική για την αισθητική και το περιβάλλον της πόλης. H µελέτη µε τίτλο «Σχεδιασµός διαδροµής ποδηλάτου κατά µήκος της Λ. Εθν. Αντίστασης» που αποτελεί την Α φάση του στρατηγικού σχεδίου για τη βιώσιµη κινητικότητα µέσω µικρής κλίµακας έργων εκπονήθηκε λαµβάνοντας υπόψη της τα εξής: τις σχετικές κυκλοφοριακές και πολεοδοµικές µελέτες τον στόχο ένταξης του δικτύου ποδηλάτου µε τις λιγότερες κατά το δυνατόν παρεµβάσεις στο κυκλοφοριακό καθεστώς, τα φυσικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά της περιοχής, τους πόλους ενδιαφέροντος (π.χ. Αδριάνειες Στήλες, σταθµοί ΗΣΑΠ) τις πύλες εισόδου από τους όµορους ήµους, τους χώρους αναψυχής, τα σχολεία και τις αθλητικές εγκαταστάσεις ( ηµοτικό στάδιο και σύνδεση µε Ο.Α.ΚΑ.), τις περιοχές κατοικίας, που είναι απαλλαγµένες από διαµπερείς ροές και που, µε µικρής έκτασης παρεµβάσεις, µπορούν να µετατραπούν σε περιοχές ήπιας κυκλοφορίας, το µητροπολιτικό δίκτυο ποδηλάτου που έχει προταθεί από τον Οργανισµό Ρυθµιστικού Σχεδίου Αθήνας, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του ΡΣΑ, µε τη σύνδεση Βορρά - Νότου. Αρχές σχεδιασµού του στρατηγικού σχεδίου για το ποδήλατο Κάθε αστική περιοχή, που ανήκει σε ένα ευρύτερο πολεοδοµικό συγκρότηµα έχει τις ιδιαιτερότητές της, που πρέπει να µελετηθούν µε προσοχή για να προσαρµοστεί σωστά το δίκτυο ποδηλάτου. Οι ιδιαιτερότητες αυτές αφορούν στο φυσικό ανάγλυφο, στα πολεοδοµικά χαρακτηριστικά, στη συγκοινωνιακή υποδοµή, στην κυκλοφοριακή οργάνωση, στις σχέσεις της περιοχής µε την υπόλοιπη πόλη. Τα χαρακτηριστικά του ήµου Ν. Ιωνίας είναι ότι: το µεγαλύτερο µέρος της επιφάνειάς του καλύπτεται από κατοικία, στο κέντρο συγκεντρώνονται εµπορικές χρήσεις, διοικητικά και πολιτιστικά κτίρια, χώροι αναψυχής, τα σχολεία και τα αθλητικά γήπεδα και οι ανοικτοί χώροι πρασίνου είναι διασκορπισµένοι στην πόλη, 7
το µεγαλύτερο ποσοστό του οδικού δικτύου αποτελείται από δρόµους γειτονιάς, από δρόµους δηλαδή όπου οι ταχύτητες των αυτοκινήτων είναι χαµηλές και µπορούν εύκολα να περιοριστούν ακόµη περισσότερο, η ζήτηση για στάθµευση είναι µεγάλη σε όλο το οδικό δίκτυο, είτε λόγω των εµπορικών χρήσεων, είτε λόγω των πολυώροφων κτιρίων κατοικίας. Από µετρήσεις των διατοµών σε διάφορα σηµεία του οδικού δικτύου της πόλης διαπιστώθηκε ότι: Υπάρχουν κάποιες κατά µήκος διαφοροποιήσεις στα γεωµετρικά χαρακτηριστικά της διατοµής του κάθε δρόµου. Ένα σηµαντικό ποσοστό του οδοστρώµατος διατίθεται όχι στην κίνηση αλλά στη στάθµευση, ιδιαίτερα στις πυκνοδοµηµένες περιοχές και στο εµπορικό κέντρο. Εκεί κατά κανόνα στάθµευση υπάρχει και από τις δυο πλευρές του δρόµου, ακόµα και ιππαστί στα πεζοδόµια. Τα πεζοδρόµια, στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν εµπόδια κινητά ή ακίνητα, που είναι δύσκολη η κατασκευή πάνω τους λωρίδων για το ποδήλατο, οι οποίες θα παρέµεναν ελεύθερες. Εποµένως αν τα ποδήλατα δεν έχουν µια πυκνή παρουσία στην υποδοµή που θα κατασκευαστεί στο µέλλον γι αυτά, και εφόσον δεν είναι προστατευµένη, υπάρχει κίνδυνος να γεµίσει µε σταθµευµένα αυτοκίνητα ή µηχανοκίνητα δίκυκλα. Οι ταχύτητες που αναπτύσσονται στη µεγάλη πλειονότητα των δρόµων γειτονιάς δεν ξεπερνούν, τα 40 χλµ/ώρα. Στους δρόµους αυτούς εποµένως οι λύσεις θα πρέπει να στραφούν όχι προς το διαχωρισµό των κινήσεων, που θα ήταν µια πολύ δύσκολη και δαπανηρή πολιτική, αλλά προς την ασφαλή συνύπαρξη αυτοκινήτων και ποδηλάτων. Στους κεντρικότερους δρόµους που διασχίζουν την πόλη και που έχουν πολύ µεγάλο πλάτος αναπτύσσονται µεγάλες ταχύτητες και ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχηµάτων, ιδιαίτερα στα σηµεία τοµής τους µε τις κινήσεις των ποδηλατών είναι υπαρκτός. Στους δρόµους αυτούς το ποδήλατο πρέπει να προστατεύεται σε δικό του διάδροµο και στις διασταυρώσεις θα χρειαστούν κάποιες µικρές διορθώσεις για την ασφάλεια πεζών και ποδηλατών. Η διαδροµή κορµού, τα εσωτερικά δίκτυα των µελλοντικών περιοχών ήπιας κυκλοφορίας και οι µεταξύ όλων αυτών συνδέσεις, εκ των πραγµάτων θα τέµνονται µε δρόµους όπου η κυκλοφορία των αυτοκινήτων είναι επικίνδυνη για το ποδήλατο. Τα παραπάνω σηµεία τοµής αποτελούν τις αρθρώσεις του δικτύου. Είναι αναγκαίο ο ποδηλάτης, από οποιοδήποτε σηµείο βρίσκεται στο εσωτερικό µιας περιοχής ήπιας κυκλοφορίας, να προσεγγίζει µε ασφάλεια τη διαδροµή - κορµού. Οι ασφαλείς συνδέσεις µεταξύ των ήσυχων περιοχών και οι διαβάσεις των κεντρικών δρόµων εγγυώνται αυτή τη δυνατότητα. Οι βασικές επιλογές του σχεδιασµού είναι: Το δίκτυο κορµού αποτελείται από αµφίδροµες λωρίδες, είτε όταν η κίνηση του αυτοκινήτου είναι αµφίδροµη, είτε όταν είναι µονόδροµη, εκτός και αν στα σχέδια περιγράφεται διαφορετικά. Οι αµφίδροµες λωρίδες για το ποδήλατο απλοποιούν το δίκτυο. Αν η αµφίδροµη κίνηση του ποδηλάτου διαχωριζόταν σε δύο παράλληλους δρόµους, τότε το δίκτυο θα γινόταν περίπλοκο, δύσκολα αναγνώσιµο και επικίνδυνο καθώς οι διασταυρώσεις µεταξύ του ποδηλάτου και του αυτοκινήτου στους δρόµους διαµπερούς ροής θα διπλασιάζονταν. Αµφίδροµη κίνηση ποδηλάτου στον ίδιο δρόµο σηµαίνει είτε δηµιουργία δύο λωρίδων ένθεν και ένθεν του διαδρόµου κίνησης των αυτοκινήτων είτε δηµιουργία µιας αµφίδροµης λωρίδας. Επελέγη η λύση της µιας αµφίδροµης λωρίδας αντί των δυο στενότερων γιατί έτσι οι οδηγοί των αυτοκινήτων έχουν τα ποδήλατα µόνο από τη µια πλευρά και οδηγούν ανετότερα και ασφαλέστερα για τον ποδηλάτη. Οι αµφίδροµες λωρίδες τοποθετούνται σε εκείνη την πλευρά του οδοστρώµατος ώστε ο ποδηλάτης που βρίσκεται προς την πλευρά των αυτοκινήτων να κινείται σε φορά αντίθετη ως προς αυτά. Αυτός είναι ένας γενικός κανόνας που ενισχύει την ασφάλεια στην κίνηση του ποδηλάτη καθώς οδηγός αυτοκινήτου και ποδηλάτης όταν συναντώνται µε αντίθετη φορά, ελέγχει ο καθένας καλύτερα τις κινήσεις του άλλου. Ο κανόνας αυτός δεν θα ακολουθηθεί σε εκείνες τις περιπτώσεις όπου θα επικρατήσουν άλλα κριτήρια περισσότερο σηµαντικά. Εννοείται επίσης ότι η κατασκευή ποδηλάτου µόνο από τη µια πλευρά του δρόµου περιορίζει σηµαντικά το κόστος του έργου. 8
6. Συνοδευτικές προτάσεις για την εγκατάσταση συνθηκών βιώσιµης κινητικότητας Είναι προφανές ότι ενίσχυση της χρήσης ποδηλάτου θα µπορούσε να επιτευχθεί χωρίς τη δηµιουργία της οποιασδήποτε υποδοµής για αυτό, αλλά µε την άσκηση αποφασιστικών πολιτικών που θα είχαν ως στόχο τον περιορισµό των φόρτων και των ταχυτήτων των υπολοίπων οχηµάτων. Θα ήταν πολιτικές πολύτιµες και για τον πεζό και γενικότερα για κάθε κάτοικο και επισκέπτη διότι ο καθένας µας βρίσκεται καθηµερινά για λίγο ή πολύ στο δρόµο, ο καθένας µας επιθυµεί να αφήσει για λίγο ή πολύ ανοικτό το παράθυρο, ο καθένας µας θα ήθελε να κάτσει για λίγο ή πολύ σε ένα υπαίθριο χώρο για ένα καφέ ή φαγητό. Οι πολιτικές αυτές θα στόχευαν λοιπόν στον περιορισµό της χρήσης και της παρουσίας του αυτοκινήτου αλλά θα έδιναν ως αντάλλαγµα στους µετακινούµενους ένα βελτιωµένο, πιο αποτελεσµατικό, άνετο και ελκυστικό δίκτυο δηµόσιας συγκοινωνίας. Θα εξασφάλιζαν επίσης καλύτερες συνθήκες για τον πεζό, µε φαρδύτερα πεζοδρόµια, ασφαλέστερες διαβάσεις, πιο καθαρό αέρα και λιγότερο θόρυβο. Αυτές θα ήσαν συνθήκες ικανές για να ενθαρρύνουν και τη χρήση του ποδηλάτου. Πιο συγκεκριµένα η διαµόρφωση των διασταυρώσεων είναι κρίσιµης σηµασίας για ένα περιβάλλον ασφάλειας για τον πεζό και τον ποδηλάτη. Πρώτη προϋπόθεση για να είναι οι διασταυρώσεις πιο ασφαλείς είναι ο περιορισµός των κινήσεων που τα οχήµατα εκτελούν σε αυτές. Οι µονοδροµήσεις εποµένως των οδών είναι πολύ σηµαντικές ώστε οι διασταυρώσεις να γίνουν ασφαλέστερες. Σχετικά µε τις διαβάσεις πεζών και ποδηλατών, είναι σκόπιµο να µην είναι, όπως συµβαίνει σήµερα, στην στάθµη του οδοστρώµατος διότι αυτό σηµαίνει ότι ο πεζός παραχωρεί στα οχήµατα προτεραιότητα και όχι το αντίστροφο. Πράγµατι ο πεζός είναι αυτός που αλλάζει στάθµη στη διασταύρωση, περνώντας από το πεζοδρόµιο στο οδόστρωµα και πάλι στο πεζοδρόµιο, ενώ τα οχήµατα έχουν συνέχεια στην κίνησή τους. Αυτό σε περιοχές ήπιας κυκλοφορίας στην Ευρώπη ανατρέπεται και οι διαβάσεις υψώνονται στην στάθµη των πεζοδροµίων (plateaux). Πρόκειται για λύση που επιτυγχάνει συγχρόνως µείωση των ταχυτήτων. Η δηµιουργία plateaux και ενδιάµεσα των διασταυρώσεων καθώς και οι πλακοστρώσεις οδικών τµηµάτων συµβάλλουν στη µείωση των ταχυτήτων και στη διαµόρφωση ενός περιβάλλοντος πιο όµορφου και πιο φιλικού σε πεζό και ποδηλάτη. Εννοείται ότι η διαπλάτυνση των πεζοδροµίων, µε την κατάργηση µιας από τις δυο συνήθως ζώνες στάθµευσης σε κάθε δρόµο της Ν. Ιωνίας, και η επέκταση του πρασίνου συµβάλλουν κατά πολύ στην επίτευξη του παραπάνω στόχου. Ένα έτσι διαµορφωµένο οδικό περιβάλλον µε ήπιες συνθήκες κυκλοφορίας θα στρέψει τον κάτοικο στη δηµόσια συγκοινωνία. Σήµερα η εκρηκτική αύξηση της χρήσης αυτοκινήτου έχει ως αφετηρία της τις δυσκολίες στο περπάτηµα, το οποίο είναι συµπληρωµατικό της δηµόσιας συγκοινωνίας. Οι κάτοικοι καταφεύγουν στο αυτοκίνητο επιθυµώντας να αποφεύγουν την παρουσία στο δρόµο. Το ζητούµενο, ειδικά για πεζούς και ποδηλάτες, είναι να ξαναγίνει ο δρόµος τόπος ζωής. Αφετηρία υλοποιήσεων για µια τέτοια στρατηγική είναι οι περιοχές κατοικίας. Εκείνες δηλαδή οι πολεοδοµικές ενότητες που βρίσκονται ανάµεσα στις αρτηρίες, ανάµεσα στις διαµπερείς ροές. Η κατάλληλη ιεράρχηση του οδικού δικτύου είναι για αυτό πρώτης προτεραιότητας. ιότι σήµερα το σύνολο των δρόµων καλείται να δώσει διέξοδο στην κίνηση του αυτοκινήτου. Αυτό αντανακλά την απουσία σχεδιασµού και την αδιαφορία για την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον. Αντανακλά επίσης το παράλογο του σχεδιασµού έργων όπως το µετρό που, ενώ εξαρτώνται από το περπάτηµα, αδιαφορούν για την ποιότητα των δρόµων που οδηγούν στους σταθµούς, αδιαφορούν τελικά για την πελατεία της δηµόσιας συγκοινωνίας. Μετά τις γειτονιές το επόµενο βήµα είναι το ίδιο το αρτηριακό δίκτυο στο οποίο πολλά µπορούν να γίνουν για να ενταχθεί αµεσότερα στον αστικό ιστό. Η αύξηση του χρόνου πρασίνου για πεζούς/ποδηλάτες στις διασταυρώσεις, η διαµόρφωσή τους, η προστασία των πεζοδροµίων από αυθαίρετες σταθµεύσεις και από άλλα εµπόδια, η πύκνωση του δικτύου δηµόσιας συγκοινωνίας, η αύξηση των δροµολογίων, η εγκατάσταση συστηµάτων ηλεκτρονικής πληροφόρησης για τους µετακινουµένους είναι συµπληρωµατικές λύσεις που θα αποβούν θετικές και για το ποδήλατο. εν πρέπει να υποτιµηθεί ότι πολλοί ποδηλάτες θα επιθυµούν να µετεπιβιβάζονται στη δηµόσια συγκοινωνία για τις µετακινήσεις τους, µεγάλου µήκους. Πρέπει να τονιστεί ότι κατ αρχήν το κέντρο στο σύνολό του και στη συνέχεια όλοι εκείνοι οι πόλοι εκπαίδευσης, πολιτισµού και αθλητισµού που είναι διασκορπισµένοι στην επιφάνεια της Ν. Ιωνίας και που αποτελούν σηµεία προσέλευσης µεγάλου αριθµού νέων ανθρώπων αξίζει να γίνουν ευκολότερα προσπελάσιµοι για πεζούς και ποδηλάτες. Αυτό είναι µακροπρόθεσµα ένα µεγάλο έργο για το ήµο, που θα πρέπει να του αναγνωρίσει την προτεραιότητα που του αξίζει και θα υλοποιηθεί σταδιακά στη Β φάση. 9
ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΠΟ ΗΛΑΤΟ ΡΟΜΟΥ ΣΤΟ ΗΜΟ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Σε συνέχεια των ανωτέρω το µητροπολιτικό δίκτυο Βορρά Νότου που προτείνεται από το ΡΣΑ περιλαµβάνει στα σχέδιά του και το ήµο Ν. Ιωνίας. Συγκεκριµένα, από το Ηράκλειο προς τα Πατήσια προβλέπεται παράλληλα µε τις γραµµές ΗΣΑΠ. Επίσης προβλέπεται δεύτερος κλάδος από Φιλαδέλφεια δια της οδού Ιφιγενείας Ηράκλειο - Σπ. Λούη - οδός Λαυρίου προς Φιλοθέη. Το προτεινόµενο τοπικό δίκτυο στα όρια του ήµου είναι: 1. από το σταθµό ΗΣΑΠ Ν. Ιωνίας προς τη συνοικία της Αλσούπολης (οδός Ελευθερίας) µέσω της Λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως. Αποτελεί την Α φάση της µελέτης. 2. από το σταθµό ΗΣΑΠ Περισσού προς Λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως µέσω των οδών Κολοκοτρώνη, Αιµ. Γρεβενών και Νίγδης. Η συγκεκριµένη διαδροµή συναντά το ποδηλατόδροµο της Α φάσης. 3. από το σταθµό ΗΣΑΠ Ν. Ιωνίας προς Ν. Φιλαδέλφεια µέσω της οδού Ελ. Βενιζέλου και του πάρκου της Ν. Φιλαδέλφειας. 4. κατά µήκος της Λεωφ. Ηρακλείου από την Ελ Αλαµέιν µέχρι να συναντήσει το µητροπολιτικό δίκτυο στην οδό Ιφιγενείας 5. µεσω της οδού Οµορφοκκλησιάς προς τη λεωφόρο Βείκου και το ήµο Γαλατσίου 6. άλλες µικρότερες διαδροµές που συνδέουν τις συνοικίες της Ν. Ιωνίας µέσω των οδών Βοσπόρου, Σινώπης, Μηδείας, Φιλικής Εταιρίας, 28ης Οκτωβρίου κ.λ.π. Αναλυτικά το προτεινόµενο έργο της Α φάσης παρουσιάζεται παρακάτω: ΠΕΖΟ ΡΟΜΟΣ ΠΑΤΡ. ΙΩΑΚΕΙΜ - Ο ΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ Ο ποδηλατόδροµος ξεκινά από τον πρόσφατα διαµορφωµένο πεζόδροµο της Πατριάρχου Ιωακείµ που γειτνιάζει µε το σταθµό του ΗΣΑΠ και το ΚΕΠ του ήµου. Η Χρυσοστόµου Σµύρνης είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Προτείνεται η διαπλάτυνση του πεζοδροµίου που σήµερα είναι 4,50 µέτρα, ώστε να δοθούν 2 µέτρα στην αµφίρροπη κίνηση του ποδηλάτου από την εσωτερική πλευρά των υφιστάµενων δέντρων. Το πλάτος οδοστρώµατος περιορίζεται στα 10 µέτρα, από τα οποία τα 6,40 µέτρα δίνονται στις δυο λωρίδες κίνησης του αυτοκινήτου και από 1,80 µέτρα εκατέρωθεν της κίνησης για παρόδια στάθµευση, η οποία οργανώνεται µε εξοχές πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟΥ Η οδός Αντλιοστασίου είναι σήµερα µονόδροµος µε δυο οµόρροπες λωρίδες κυκλοφορίας και αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Προτείνεται η διαπλάτυνση του πεζοδροµίου από τη δεξιά πλευρά της κίνησης, περιορίζοντας το πλάτος του οδοστρώµατος στα 7,50 µέτρα (2 µέτρα στάθµευση παρά το κράσπεδο και 5,5 µέρα για την κυκλοφορία). Στο πεζοδρόµιο που διαπλατύνθηκε έχουµε συνύπαρξη πεζού µε ποδηλάτη ο οποίος κατευθύνεται προς και από την οδό Χρυσοστόµου Σµύρνης, προς την οδό Ραµνούντος και από την οδό Κυδωνιών. Ο ΟΣ ΡΑΜΝΟΥΝΤΟΣ Η ίδια λογική διέπει και την πρόταση για τη διαµόρφωση της οδού Ραµνούντος, η οποία θα λειτουργεί συµπληρωµατικά µε την οδό Κυδωνιών, αφού εξυπηρετεί την αντίρροπη κίνηση κυκλοφορίας τόσο του αυτοκινήτου, όσο και του ποδηλάτου. Ο ΟΣ ΚΥ ΩΝΙΩΝ Η οδός Κυδωνιών σήµερα είναι µονόδροµος µε παρόδια στάθµευση στα αριστερά της κίνησης. Με την πρόταση οριοθετείται η στάθµευση παρά το κράσπεδο µε προεξοχές στα πεζοδρόµια και πλάτος 1,80 µέτρα, η οποία διακόπτεται ανά τακτά διαστήµατα από παρτέρια µε φύτευση. Στα υπόλοιπα 3,20 µέτρα που αποµένουν στη κυκλοφορία έχουµε συνύπαρξη του αυτοκινήτου µε την οµόρροπη κίνηση του ποδηλάτου. Η οδός µετατρέπεται σε δρόµο ήπιας κυκλοφορίας και ο χαρακτηρισµός αυτό ενισχύεται µε τους υπερυψωµένους κόµβους που προτείνονται στις διασταυρώσεις µε τους κάθετους δρόµους στην οδό, οι οποίοι θα αναγκάζουν σε µείωση των ταχυτήτων 10
Ο ΟΣ ΒΟΤΣΗ Η οδός Βότση σήµερα είναι µονόδροµος µε παρόδια στάθµευση και στις δυο πλευρές της οδού και πλάτος οδοστρώµατος 7 µέτρα. Μετά την παρέµβαση διαπλατύνεται το πεζοδρόµιο στα αριστερά της κίνησης µε τη δηµιουργία αµφίδροµου ποδηλατόδροµου 2 µέτρων και στα 5 µέτρα οδοστρώµατος που αποµένουν ορίζονται 3,20 µέτρα για την κυκλοφορία του αυτοκινήτου και 1,80 µέτρα για στάθµευση παρά το κράσπεδο στα δεξιά της. Ο ΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΠΑ Η οδός Εµ. Παππά από την οδό Βυζαντίου µέχρι την οδό Μάντικα είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε παρόδια στάθµευση και στις δυο πλευρές του. Το σηµερινό πλάτος οδοστρώµατος είναι 10 µέτρα και το πλάτος των πεζοδροµίων είναι 1,5 από την απέναντι πλευρά του σχολείου και αρκετά µεγαλύτερο µε µη σταθερό πλάτος από την πλευρά του σχολείου. Με τη διαµόρφωση που προτείνεται γίνεται επέκταση του πεζοδροµίου από τη µεριά του σχολείου κατά δυο µέτρα για τη δηµιουργία αµφίδροµου ποδηλατόδροµου. Στη συνέχεια ορίζεται παρόδια στάθµευση πλάτους 2 µέτρων, ενώ το υπόλοιπο πλάτος της οδού δίνεται στην αµφίδροµη κίνηση του αυτοκινήτου (3,25 µέτρα για κάθε κατεύθυνση), η οποία διαχωρίζεται στη µέση µε µια νησίδα πλάτους 1,50 µέτρων. Η οδός Εµ. Παππά από την οδό Μάντικα µέχρι την οδό Ραµνούντος είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε παρόδια στάθµευση από τη µια πλευρά της οδού. Με την πρόταση η στάθµευση καταργείται και δηµιουργούνται δυο λωρίδες κυκλοφορίας για το αυτοκίνητο πλάτους 3 µέτρων, οι οποίες διαχωρίζονται µεταξύ τους µε µια νησίδα πλάτους 1 µέτρου. Στα τρία µέτρα κυκλοφορίας της κάθε λωρίδας για το αυτοκίνητο έχουµε και συνύπαρξη της οµόρροπης κίνησης του ποδηλάτου και η οδός µετατρέπεται σε δρόµο ήπιας κυκλοφορίας. ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ (ΑΦΟΡΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΝΗΣΙ Α) Πρόκειται για έναν κεντρικό δρόµο, που συγκεντρώνει υψηλό φόρτο κυκλοφορίας. Είναι αµφίδροµος, µε δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, πλάτους 7,00 µέτρων, οι οποίες διαχωρίζονται µε κεντρική νησίδα φύτευσης, το πλάτος της οποίας µεταβάλλεται από 2-5 µέτρα. Προτείνεται η δηµιουργία λωρίδας αµφίδροµου ποδηλατοδρόµου, 2,00 µέτρων, που θα διέρχεται µέσα από το παρτέρι φύτευσης. Μπροστά από το ΟΕΕΚ, όπου σήµερα είναι χωµατόδροµος, δηµιουργούµε πεζοδρόµιο πλάτους 2,00 µέτρων, παρτέρι 4,00 µέτρων και ποδηλατόδροµο 2,00 µέτρων. Στο ύψος της οδού Περµάτων, υπάρχουν δύο εναλλακτικές λύσεις: Σύµφωνα µε την πρώτη λύση, ο ποδηλατόδροµος ακολουθεί την οδό Εθνικής Αντιστάσεως, αφήνοντας πεζοδρόµιο, πλάτους 2,00 µέτρων. Στο τµήµα όπου ο χώρος δεν επαρκεί, ο πεζός και ο ποδηλάτης συνυπάρχουν. Η δεύτερη λύση αφορά την µονοδρόµηση της οδού Περµάτων, µε κατεύθυνση από την οδό Βιθυνίας προς την Ζωοδόχου Πηγής και περιορισµό του πλάτους οδοστρώµατος σε 4,80 µέτρα. Στα αριστερά της κίνησης, καταργείται η λωρίδα στάθµευσης και στην ίδια θέση δηµιουργείται ποδηλατόδροµος µε διαπλάτυνση του πεζοδροµίου κατά 2,00 µέτρα. Και οι δύο περιπτώσεις, καταλήγουν στην οδό Βιθυνίας, όπου ο ποδηλατόδροµος εξακολουθεί να είναι στο επίπεδο του πεζοδροµίου, παίρνοντας 2,00 µέτρα από το οδόστρωµα. Ο ΟΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ (ΑΠΟ Ε. ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΕΩΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ) Η οδός Αλαµάνας είναι µονόδροµος µε φορά προς την οδό Βυζαντίου. Έχει συνολικό πλάτος οδοστρώµατος 7,00 µέτρων, διαθέτει αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση και συγκεντρώνει ελάχιστη κίνηση οχηµάτων, καθώς πρόκειται για αδιέξοδο. Προτείνεται η οριοθέτηση λωρίδων ποδηλάτων µε στάµπες επί του οδοστρώµατος, εκατέρωθεν της κίνησης των οχηµάτων. Ο ΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ (ΑΠΟ ΑΛΑΜΑΝΑΣ ΕΩΣ ΚΡΗΝΗΣ) Η οδός Βυζαντίου είναι επίσης µονόδροµος, µε φορά προς την οδό Αλαµάνας. Έχει συνολικό πλάτος 10 µέτρα και διαθέτει αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Το υφιστάµενο πλάτος των πεζοδροµίων ορίζεται στα 5,00 µέτρα και 4,70 µέτρα, δεξιά και αριστερά του οδοστρώµατος αντίστοιχα. Προτείνεται η κατάργηση της αριστερής λωρίδας στάθµευσης και η δηµιουργία, στην ίδια θέση, ποδηλατοδρόµου, πλάτους 2,00 µέτρων, µε επέκταση του πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΚΡΗΝΗΣ (ΑΠΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ ΕΩΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ) Πρόκειται για δρόµο µε µία λωρίδα κυκλοφορίας, πλάτους 4,00 µέτρων και µία λωρίδα στάθµευσης στα δεξιά της κίνησης, πλάτους 2,00 µέτρων. Το υφιστάµενο πλάτος των πεζοδροµίων ορίζεται στα 2,00 µέτρα, δεξιά και αριστερά του οδοστρώµατος. Προτείνεται η οριοθέτηση του διαδρόµου κίνησης των οχηµάτων στα 3,00 µέτρα, που θα εξυπηρετεί ΑΔΑ: Β44ΓΩΚΥ-ΠΟΛ 11
την οµόρροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλάτων και η διατήρηση της λωρίδας στάθµευσης. Τέλος, για την contra flow, ως προς τα αυτοκίνητα κίνηση των ποδηλάτων, δηµιουργείται λωρίδα 1,00 µέτρου στα δεξιά του οδοστρώµατος, στο επίπεδο του πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ (ΑΠΟ ΚΡΗΝΗΣ ΕΩΣ Ω ΕΚΑΝΗΣΟΥ) Στο τµήµα της οδού Περγάµου µέχρι την γέφυρα, ακολουθείται ακριβώς η ίδια λογική µε αυτήν της οδού Κρήνης. Έπειτα, ο ποδηλατόδροµος χωρίζεται σε δύο τµήµατα: Η οµόροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλατών εξυπηρετείται από κοινή λωρίδα κυκλοφορίας επί του οδοστρώµατος, πλάτους 6,30 µέτρων, ενώ η contra flow ως προς τα αυτοκίνητα, κίνηση των ποδηλάτων, διέρχεται από τον πλακόστρωτο διάδροµο, ανάµεσα στο παρτέρι. Ο ΟΣ Ω ΕΚΑΝΗΣΟΥ Πρόκειται για µονόδροµο πλάτους 3,00 µέτρων, µε µία λωρίδα κυκλοφορίας που έχει κατεύθυνση από την οδό Ελευθερίας προς την Περγάµου. Στα δεξιά της κίνησης, διαθέτει παρόδια στάθµευση, πλάτους 2,00 µέτρων, ενώ στα αριστερά σε ένα τµήµα της - τα οχήµατα σταθµεύουν κάθετα στο πεζοδρόµιο. Το πλάτος των υφιστάµενων πεζοδροµίων κυµαίνεται από 2,50 έως 9,00 µέτρα. Προτείνεται η οριοθέτηση µε στάµπες επί του οδοστρώµατος, λωρίδας ποδηλάτου, πλάτους 1,00 µέτρου, για την contra flow ως προς τα αυτοκίνητα, κίνηση των ποδηλάτων. Η οµόρροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλατών θα εξυπηρετείται από κοινό διάδροµο κίνησης, πλάτους 3,00 µέτρων. Ο ΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Η οδός Ελευθερίας σήµερα διαθέτει µία λωρίδα κυκλοφορίας, πλάτους 3,00 µέτρων, µε κατεύθυνση από την οδό ωδεκανήσου προς την πλατεία Παναιτωλίου και σε όλο το µήκος της είναι πλακοστρωµένη. Η στάθµευση των οχηµάτων εξυπηρετείται από καθορισµένες θέσεις στάθµευσης, εκατέρωθεν και εναλλάξ της κίνησης, που άλλοτε είναι παράλληλα µε το πεζοδρόµιο και άλλοτε σχηµατίζουν γωνία 45 ο µ αυτό, αποτρέποντας τα οχήµατα να κινούνται µε υψηλές ταχύτητες. Πρόκειται δηλαδή για έναν αρκετά οργανωµένο χώρο και συνεπώς δεν απαιτείται καµία υποδοµή για το ποδήλατο, παρά µόνο η οριοθέτηση της κίνησης του ποδηλάτου µε στάµπες στο οδόστρωµα. 2. Κυκλοφοριακές ρυθµίσεις που απαιτούνται Όλοι οι δρόµοι από τους οποίους διέρχεται ο ποδηλατόδροµος µετατρέπονται σε ήπιας κυκλοφορίας. Για την περίπτωση των οδών Κυδωνιών και Ραµνούντος προτείνεται επιπλέον να εφαρµοστεί η λύση της υπερυψωµένης επιφάνειας (plateau) σε επιλεγµένους κόµβους που παρουσιάζεται στις οριζοντιογραφίες. Στην περίπτωση αυτή έχουµε µια ελαφρώς υπερυψωµένη επιφάνεια, η οποία τραβάει την προσοχή του οδηγού και τον αναγκάζει να ελαττώσει ταχύτητα. Για να είναι οµαλή η ελάττωση της ταχύτητας, η κλίση του οδοστρώµατος προς την υπερυψωµένη επιφάνεια πρέπει να έχει τραπεζοειδή µορφή και σε περίπτωση που υπάρχει ποδηλατόδροµος ηµιτονοειδή µορφή για τη διευκόλυνση του ποδηλάτη. Η διαµόρφωση αυτή είναι ιδιαίτερα αποτελεσµατική για τη µείωση των ταχυτήτων, τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και τη γενικότερη ανάπλαση της οδού, ενώ δίνεται και προτεραιότητα στο πεζό και στο ποδηλάτη. Επίσης για την οδό Εµ. Παππά προτείνεται η κατασκευή κεντρικής νησίδας για την βελτίωση της οδικής ασφάλειας και την αισθητική αναβάθµιση της οδού. Η οδός Αργάνων πεζοδροµείται και επιτρέπεται η είσοδος των οχηµάτων µόνο για εξυπηρέτηση των παρόδιων χρήσεων, αλλά όχι για στάθµευση επί του πεζόδροµου. Η οδός Περµάτων µονοδροµείται µε κατεύθυνση από Βιθυνίας προς Ε. Αντίστασης. Η οδός Αλαµάνας µονοδροµείται µε κατεύθυνση προς Βυζαντίου, η οδός Πάργας µε κατεύθυνση προς Αλαµάνας και η οδός Κω µε κατεύθυνση προς Ηρώων Καλογρέζας. Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής µετά από διεξοδική συζήτηση που έγινε κατά τη συνεδρίασή της, στις 30 Νοεµβρίου 2011, (σχετική η υπ αριθµ. 129/30.11.2011 πράξης της), εισηγήθηκε κατά πλειοψηφία, (επί παρόντων 8- µελών, µε ψήφους 7 υπέρ-οι κ.κ. Π. Κωστάκης, Ι. Λαζαρίδης, Γ. Ιωαννίδης, Α. Καρβουνιάρης, Φ. Αθυµαρίτου, Θ. Χαµαλίδης, Ι. Γλυνός και 1 λευκό ο κ. Κουκουλάρης ηµήτρης), στο ηµοτικό Συµβούλιο, το σχεδιασµό του δικτύου ποδηλατοδρόµων όπως αναλυτικά αναφέρεται στο εισηγητικό µέρος της αρµόδιας υπηρεσίας και διαβίβασε την απόφαση αυτή στην ηµοτική Επιτροπή ιαβούλευσης, προκειµένου να γνωµοδοτήσει κατά τις διατάξεις του άρθρου 76 του Ν. 3852/2010. 12
Η ηµοτική Επιτροπή ιαβούλευσης κατά την από 25-01-2012 συνεδρίασή της, (σχετική η υπ αριθµ. 5/25.1.2012 πράξη της), γνωµοδότησε οµόφωνα θετικά (επί παρόντων 9 µελών οι κ.κ. Ηρ. Γκότσης, Χαρ. Σαπουντζάκης, Χ. Κοντογεώργος, Α. Τζώρου, Ε. Λαγουδάκη, Μ. Κυριόγλου, Ο. Ακιανίδης, Ι. Γεωργαλής, Ι. Πολυχρονόπουλος), για το σχεδιασµό του δικτύου ποδηλατοδρόµων στο ήµο Ν. Ιωνίας, όπως περιγράφεται στο εισηγητικό µέρος της σχετικής πράξης. Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής συζήτησε και πάλι το θέµα κατά τη συνεδρίασή της στις 22.02.2012 και µε την υπ αριθµ. 27 πράξη της, η οποία ελήφθη κατά πλειοψηφία επί παρόντων έξι (6) µελών (µε ψήφους 5 υπέρ οι κ.κ. Π. Κωστάκης, Ι. Λαζαρίδης, Ι. Γλυνός, Α. Καρβουνιάρης, Ι. Κολµανιώτης και 1 λευκό ο κ.. Κουκουλάρης). Απουσίαζαν οι κ. κ. Γ. Ιωαννίδης, Φ. Αθυµαρίτου και Θ. Χαµαλίδης και εισηγείται στο ηµοτικό Συµβούλιο τα ακόλουθα: Τη λήψη Κανονιστικής Απόφασης, για το σχεδιασµό δικτύου ποδηλατοδρόµων στο ήµο Ν. Ιωνίας ως ακολούθως: Το µητροπολιτικό δίκτυο Βορρά Νότου που προτείνεται από το ΡΣΑ περιλαµβάνει στα σχέδιά του και το ήµο Ν. Ιωνίας. Συγκεκριµένα, από το Ηράκλειο προς τα Πατήσια προβλέπεται παράλληλα µε τις γραµµές ΗΣΑΠ. Επίσης προβλέπεται δεύτερος κλάδος από Φιλαδέλφεια δια της οδού Ιφιγενείας Ηράκλειο - Σπ. Λούη - οδός Λαυρίου προς Φιλοθέη. Το προτεινόµενο τοπικό δίκτυο στα όρια του ήµου είναι: από το σταθµό ΗΣΑΠ Ν. Ιωνίας προς τη συνοικία της Αλσούπολης (οδός Ελευθερίας) µέσω της Λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως. Αποτελεί την Α φάση της µελέτης. από το σταθµό ΗΣΑΠ Περισσού προς Λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως µέσω των οδών Κολοκοτρώνη, Αιµ. Γρεβενών και Νίγδης. Η συγκεκριµένη διαδροµή συναντά το ποδηλατόδροµο της Α φάσης. από το σταθµό ΗΣΑΠ Ν. Ιωνίας προς Ν. Φιλαδέλφεια µέσω της οδού Ελ. Βενιζέλου και του πάρκου της Ν. Φιλαδέλφειας. κατά µήκος της Λεωφ. Ηρακλείου από την Ελ Αλαµέιν µέχρι να συναντήσει το µητροπολιτικό δίκτυο στην οδό Ιφιγενείας µεσω της οδού Οµορφοκκλησιάς προς τη λεωφόρο Βείκου και το ήµο Γαλατσίου άλλες µικρότερες διαδροµές που συνδέουν τις συνοικίες της Ν. Ιωνίας µέσω των οδών Βοσπόρου, Σινώπης, Μηδείας, Φιλικής Εταιρίας, 28ης Οκτωβρίου κ.λ.π. Αναλυτικά το προτεινόµενο έργο της Α φάσης παρουσιάζεται παρακάτω: ΠΕΖΟ ΡΟΜΟΣ ΠΑΤΡ. ΙΩΑΚΕΙΜ - Ο ΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ Ο ποδηλατόδροµος ξεκινά από τον πρόσφατα διαµορφωµένο πεζόδροµο της Πατριάρχου Ιωακείµ που γειτνιάζει µε το σταθµό του ΗΣΑΠ και το ΚΕΠ του ήµου. Η Χρυσοστόµου Σµύρνης είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Προτείνεται η διαπλάτυνση του πεζοδροµίου που σήµερα είναι 4,50 µέτρα, ώστε να δοθούν 2 µέτρα στην αµφίρροπη κίνηση του ποδηλάτου από την εσωτερική πλευρά των υφιστάµενων δέντρων. Το πλάτος οδοστρώµατος περιορίζεται στα 10 µέτρα, από τα οποία τα 6,40 µέτρα δίνονται στις δυο λωρίδες κίνησης του αυτοκινήτου και από 1,80 µέτρα εκατέρωθεν της κίνησης για παρόδια στάθµευση, η οποία οργανώνεται µε εξοχές πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟΥ Η οδός Αντλιοστασίου είναι σήµερα µονόδροµος µε δυο οµόρροπες λωρίδες κυκλοφορίας και αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Προτείνεται η διαπλάτυνση του πεζοδροµίου από τη δεξιά πλευρά της κίνησης, περιορίζοντας το πλάτος του οδοστρώµατος στα 7,50 µέτρα (2 µέτρα στάθµευση παρά το κράσπεδο και 5,5 µέρα για την κυκλοφορία). Στο πεζοδρόµιο που διαπλατύνθηκε έχουµε συνύπαρξη πεζού µε ποδηλάτη ο οποίος κατευθύνεται προς και από την οδό Χρυσοστόµου Σµύρνης, προς την οδό Ραµνούντος και από την οδό Κυδωνιών. 13
Ο ΟΣ ΡΑΜΝΟΥΝΤΟΣ Η ίδια λογική διέπει και την πρόταση για τη διαµόρφωση της οδού Ραµνούντος, η οποία θα λειτουργεί συµπληρωµατικά µε την οδό Κυδωνιών, αφού εξυπηρετεί την αντίρροπη κίνηση κυκλοφορίας τόσο του αυτοκινήτου, όσο και του ποδηλάτου. Ο ΟΣ ΚΥ ΩΝΙΩΝ Η οδός Κυδωνιών σήµερα είναι µονόδροµος µε παρόδια στάθµευση στα αριστερά της κίνησης. Με την πρόταση οριοθετείται η στάθµευση παρά το κράσπεδο µε προεξοχές στα πεζοδρόµια και πλάτος 1,80 µέτρα, η οποία διακόπτεται ανά τακτά διαστήµατα από παρτέρια µε φύτευση. Στα υπόλοιπα 3,20 µέτρα που αποµένουν στη κυκλοφορία έχουµε συνύπαρξη του αυτοκινήτου µε την οµόρροπη κίνηση του ποδηλάτου. Η οδός µετατρέπεται σε δρόµο ήπιας κυκλοφορίας και ο χαρακτηρισµός αυτό ενισχύεται µε τους υπερυψωµένους κόµβους που προτείνονται στις διασταυρώσεις µε τους κάθετους δρόµους στην οδό, οι οποίοι θα αναγκάζουν σε µείωση των ταχυτήτων. Ο ΟΣ ΒΟΤΣΗ Η οδός Βότση σήµερα είναι µονόδροµος µε παρόδια στάθµευση και στις δυο πλευρές της οδού και πλάτος οδοστρώµατος 7 µέτρα. Μετά την παρέµβαση διαπλατύνεται το πεζοδρόµιο στα αριστερά της κίνησης µε τη δηµιουργία αµφίδροµου ποδηλατόδροµου 2 µέτρων και στα 5 µέτρα οδοστρώµατος που αποµένουν ορίζονται 3,20 µέτρα για την κυκλοφορία του αυτοκινήτου και 1,80 µέτρα για στάθµευση παρά το κράσπεδο στα δεξιά της. Ο ΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΠΑ Η οδός Εµ. Παππά από την οδό Βυζαντίου µέχρι την οδό Μάντικα είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε παρόδια στάθµευση και στις δυο πλευρές του. Το σηµερινό πλάτος οδοστρώµατος είναι 10 µέτρα και το πλάτος των πεζοδροµίων είναι 1,5 από την απέναντι πλευρά του σχολείου και αρκετά µεγαλύτερο µε µη σταθερό πλάτος από την πλευρά του σχολείου. Με τη διαµόρφωση που προτείνεται γίνεται επέκταση του πεζοδροµίου από τη µεριά του σχολείου κατά δυο µέτρα για τη δηµιουργία αµφίδροµου ποδηλατόδροµου. Στη συνέχεια ορίζεται παρόδια στάθµευση πλάτους 2 µέτρων, ενώ το υπόλοιπο πλάτος της οδού δίνεται στην αµφίδροµη κίνηση του αυτοκινήτου (3,25 µέτρα για κάθε κατεύθυνση), η οποία διαχωρίζεται στη µέση µε µια νησίδα πλάτους 1,50 µέτρων. Η οδός Εµ. Παππά από την οδό Μάντικα µέχρι την οδό Ραµνούντος είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε παρόδια στάθµευση από τη µια πλευρά της οδού. Με την πρόταση η στάθµευση καταργείται και δηµιουργούνται δυο λωρίδες κυκλοφορίας για το αυτοκίνητο πλάτους 3 µέτρων, οι οποίες διαχωρίζονται µεταξύ τους µε µια νησίδα πλάτους 1 µέτρου. Στα τρία µέτρα κυκλοφορίας της κάθε λωρίδας για το αυτοκίνητο έχουµε και συνύπαρξη της οµόρροπης κίνησης του ποδηλάτου και η οδός µετατρέπεται σε δρόµο ήπιας κυκλοφορίας. ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ (ΑΦΟΡΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΝΗΣΙ Α) Πρόκειται για έναν κεντρικό δρόµο, που συγκεντρώνει υψηλό φόρτο κυκλοφορίας. Είναι αµφίδροµος, µε δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, πλάτους 7,00 µέτρων, οι οποίες διαχωρίζονται µε κεντρική νησίδα φύτευσης, το πλάτος της οποίας µεταβάλλεται από 2-5 µέτρα. Προτείνεται η δηµιουργία λωρίδας αµφίδροµου ποδηλατοδρόµου, 2,00 µέτρων, που θα διέρχεται µέσα από το παρτέρι φύτευσης. Μπροστά από το ΟΕΕΚ, όπου σήµερα είναι χωµατόδροµος, δηµιουργούµε πεζοδρόµιο πλάτους 2,00 µέτρων, παρτέρι 4,00 µέτρων και ποδηλατόδροµο 2,00 µέτρων. Στο ύψος της οδού Περµάτων, υπάρχουν δύο εναλλακτικές λύσεις: Σύµφωνα µε την πρώτη λύση, ο ποδηλατόδροµος ακολουθεί την οδό Εθνικής Αντιστάσεως, αφήνοντας πεζοδρόµιο, πλάτους 2,00 µέτρων. Στο τµήµα όπου ο χώρος δεν επαρκεί, ο πεζός και ο ποδηλάτης συνυπάρχουν. Η δεύτερη λύση αφορά την µονοδρόµηση της οδού Περµάτων, µε κατεύθυνση από την οδό Βιθυνίας προς την Ζωοδόχου Πηγής και περιορισµό του πλάτους οδοστρώµατος σε 4,80 µέτρα. Στα αριστερά της κίνησης, καταργείται η λωρίδα στάθµευσης και στην ίδια θέση δηµιουργείται ποδηλατόδροµος µε διαπλάτυνση του πεζοδροµίου κατά 2,00 µέτρα. Και οι δύο περιπτώσεις, καταλήγουν στην οδό Βιθυνίας, όπου ο ποδηλατόδροµος εξακολουθεί να είναι στο επίπεδο του πεζοδροµίου, παίρνοντας 2,00 µέτρα από το οδόστρωµα. Ο ΟΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ (ΑΠΟ Ε. ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΕΩΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ) Η οδός Αλαµάνας είναι µονόδροµος µε φορά προς την οδό Βυζαντίου. Έχει συνολικό πλάτος οδοστρώµατος 7,00 µέτρων, διαθέτει αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση και συγκεντρώνει ελάχιστη κίνηση οχηµάτων, καθώς πρόκειται για αδιέξοδο. Προτείνεται η οριοθέτηση λωρίδων ποδηλάτων µε στάµπες επί του οδοστρώµατος, εκατέρωθεν της κίνησης των οχηµάτων. 14
Ο ΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ (ΑΠΟ ΑΛΑΜΑΝΑΣ ΕΩΣ ΚΡΗΝΗΣ) Η οδός Βυζαντίου είναι επίσης µονόδροµος, µε φορά προς την οδό Αλαµάνας. Έχει συνολικό πλάτος 10 µέτρα και διαθέτει αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Το υφιστάµενο πλάτος των πεζοδροµίων ορίζεται στα 5,00 µέτρα και 4,70 µέτρα, δεξιά και αριστερά του οδοστρώµατος αντίστοιχα. Προτείνεται η κατάργηση της αριστερής λωρίδας στάθµευσης και η δηµιουργία, στην ίδια θέση, ποδηλατοδρόµου, πλάτους 2,00 µέτρων, µε επέκταση του πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΚΡΗΝΗΣ (ΑΠΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ ΕΩΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ) Πρόκειται για δρόµο µε µία λωρίδα κυκλοφορίας, πλάτους 4,00 µέτρων και µία λωρίδα στάθµευσης στα δεξιά της κίνησης, πλάτους 2,00 µέτρων. Το υφιστάµενο πλάτος των πεζοδροµίων ορίζεται στα 2,00 µέτρα, δεξιά και αριστερά του οδοστρώµατος. Προτείνεται η οριοθέτηση του διαδρόµου κίνησης των οχηµάτων στα 3,00 µέτρα, που θα εξυπηρετεί την οµόρροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλάτων και η διατήρηση της λωρίδας στάθµευσης. Τέλος, για την contra flow, ως προς τα αυτοκίνητα κίνηση των ποδηλάτων, δηµιουργείται λωρίδα 1,00 µέτρου στα δεξιά του οδοστρώµατος, στο επίπεδο του πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ (ΑΠΟ ΚΡΗΝΗΣ ΕΩΣ Ω ΕΚΑΝΗΣΟΥ) Στο τµήµα της οδού Περγάµου µέχρι την γέφυρα, ακολουθείται ακριβώς η ίδια λογική µε αυτήν της οδού Κρήνης. Έπειτα, ο ποδηλατόδροµος χωρίζεται σε δύο τµήµατα: Η οµόροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλατών εξυπηρετείται από κοινή λωρίδα κυκλοφορίας επί του οδοστρώµατος, πλάτους 6,30 µέτρων, ενώ η contra flow ως προς τα αυτοκίνητα, κίνηση των ποδηλάτων, διέρχεται από τον πλακόστρωτο διάδροµο, ανάµεσα στο παρτέρι. Ο ΟΣ Ω ΕΚΑΝΗΣΟΥ Πρόκειται για µονόδροµο πλάτους 3,00 µέτρων, µε µία λωρίδα κυκλοφορίας που έχει κατεύθυνση από την οδό Ελευθερίας προς την Περγάµου. Στα δεξιά της κίνησης, διαθέτει παρόδια στάθµευση, πλάτους 2,00 µέτρων, ενώ στα αριστερά σε ένα τµήµα της - τα οχήµατα σταθµεύουν κάθετα στο πεζοδρόµιο. Το πλάτος των υφιστάµενων πεζοδροµίων κυµαίνεται από 2,50 έως 9,00 µέτρα. Προτείνεται η οριοθέτηση µε στάµπες επί του οδοστρώµατος, λωρίδας ποδηλάτου, πλάτους 1,00 µέτρου, για την contra flow ως προς τα αυτοκίνητα, κίνηση των ποδηλάτων. Η οµόρροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλατών θα εξυπηρετείται από κοινό διάδροµο κίνησης, πλάτους 3,00 µέτρων. Ο ΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Η οδός Ελευθερίας σήµερα διαθέτει µία λωρίδα κυκλοφορίας, πλάτους 3,00 µέτρων, µε κατεύθυνση από την οδό ωδεκανήσου προς την πλατεία Παναιτωλίου και σε όλο το µήκος της είναι πλακοστρωµένη. Η στάθµευση των οχηµάτων εξυπηρετείται από καθορισµένες θέσεις στάθµευσης, εκατέρωθεν και εναλλάξ της κίνησης, που άλλοτε είναι παράλληλα µε το πεζοδρόµιο και άλλοτε σχηµατίζουν γωνία 45 ο µ αυτό, αποτρέποντας τα οχήµατα να κινούνται µε υψηλές ταχύτητες. Πρόκειται δηλαδή για έναν αρκετά οργανωµένο χώρο και συνεπώς δεν απαιτείται καµία υποδοµή για το ποδήλατο, παρά µόνο η οριοθέτηση της κίνησης του ποδηλάτου µε στάµπες στο οδόστρωµα. Κυκλοφοριακές ρυθµίσεις που απαιτούνται Όλοι οι δρόµοι από τους οποίους διέρχεται ο ποδηλατόδροµος µετατρέπονται σε ήπιας κυκλοφορίας. Για την περίπτωση των οδών Κυδωνιών και Ραµνούντος προτείνεται επιπλέον να εφαρµοστεί η λύση της υπερυψωµένης επιφάνειας (plateau) σε επιλεγµένους κόµβους που παρουσιάζεται στις οριζοντιογραφίες. Στην περίπτωση αυτή έχουµε µια ελαφρώς υπερυψωµένη επιφάνεια, η οποία τραβάει την προσοχή του οδηγού και τον αναγκάζει να ελαττώσει ταχύτητα. Για να είναι οµαλή η ελάττωση της ταχύτητας, η κλίση του οδοστρώµατος προς την υπερυψωµένη επιφάνεια πρέπει να έχει τραπεζοειδή µορφή και σε περίπτωση που υπάρχει ποδηλατόδροµος ηµιτονοειδή µορφή για τη διευκόλυνση του ποδηλάτη. Η διαµόρφωση αυτή είναι ιδιαίτερα αποτελεσµατική για τη µείωση των ταχυτήτων, τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και τη γενικότερη ανάπλαση της οδού, ενώ δίνεται και προτεραιότητα στο πεζό και στο ποδηλάτη. Επίσης για την οδό Εµ. Παππά προτείνεται η κατασκευή κεντρικής νησίδας για την βελτίωση της οδικής ασφάλειας και την αισθητική αναβάθµιση της οδού. Η οδός Αργάνων πεζοδροµείται και επιτρέπεται η είσοδος των οχηµάτων µόνο για εξυπηρέτηση των παρόδιων χρήσεων, αλλά όχι για στάθµευση επί του πεζόδροµου. Η οδός Περµάτων µονοδροµείται µε κατεύθυνση από Βιθυνίας προς Ε. Αντίστασης. Η οδός Αλαµάνας µονοδροµείται µε κατεύθυνση προς Βυζαντίου, η οδός Πάργας µε κατεύθυνση προς Αλαµάνας και η οδός Κω µε κατεύθυνση προς Ηρώων Καλογρέζας. 15
Στη συνέχεια διεξάγονται συζητήσεις και εκφράζονται απόψεις όπως αυτές καταγράφονται στα αποµαγνητοφωνηµένα πρακτικά. Τέλος ο κ. Πρόεδρος καλεί το Σώµα να αποφασίσει σχετικά. ΤΟ ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ 1. Αφού άκουσε τον κ. Πρόεδρο και τους λοιπούς οµιλητές. 2. Αφού έλαβε υπόψη του την υπ αριθµ. 5930/23-02-2012 εισήγηση του Τµήµατος ιοικητικής Μέριµνας, την υπ αριθµ. 40553/23-11-2011 εισήγηση της ιεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, την υπ αριθµ. 129/30-11-2011 πράξη της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, την υπ αριθµ. 5/25-01-2012 πράξη της ηµοτικής Επιτροπής ιαβούλευσης, την υπ αριθµ. 27/22-02-2012 πράξη της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, 3. Αφού είδε τις διατάξεις των άρθρων 79 παρ. 1.α.4, 2 και 4 και 82 του Ν. 3463/2006, 73 παρ. 1.Β.5 και 76 παρ.2.δ του Ν. 3852/2010, ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΜΟΦΩΝΑ (επί παρόντων 31 - ηµοτικών Συµβούλων, µετά την αποχώρηση του ηµοτικού Συµβούλου κ.κ.. Κουκουλάρη και υπαρχούσης πραγµατικής απαρτίας) Την έγκριση Κανονιστικής Απόφασης, για το σχεδιασµό δικτύου ποδηλατοδρόµων στο ήµο Ν. Ιωνίας ως ακολούθως: Το µητροπολιτικό δίκτυο Βορρά Νότου που προτείνεται από το ΡΣΑ περιλαµβάνει στα σχέδιά του και το ήµο Ν. Ιωνίας. Συγκεκριµένα, από το Ηράκλειο προς τα Πατήσια προβλέπεται παράλληλα µε τις γραµµές ΗΣΑΠ. Επίσης προβλέπεται δεύτερος κλάδος από Φιλαδέλφεια δια της οδού Ιφιγενείας Ηράκλειο - Σπ. Λούη - οδός Λαυρίου προς Φιλοθέη. Το προτεινόµενο τοπικό δίκτυο στα όρια του ήµου είναι: από το σταθµό ΗΣΑΠ Ν. Ιωνίας προς τη συνοικία της Αλσούπολης (οδός Ελευθερίας) µέσω της Λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως. Αποτελεί την Α φάση της µελέτης. από το σταθµό ΗΣΑΠ Περισσού προς Λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως µέσω των οδών Κολοκοτρώνη, Αιµ. Γρεβενών και Νίγδης. Η συγκεκριµένη διαδροµή συναντά το ποδηλατόδροµο της Α φάσης. από το σταθµό ΗΣΑΠ Ν. Ιωνίας προς Ν. Φιλαδέλφεια µέσω της οδού Ελ. Βενιζέλου και του πάρκου της Ν. Φιλαδέλφειας. κατά µήκος της Λεωφ. Ηρακλείου από την Ελ Αλαµέιν µέχρι να συναντήσει το µητροπολιτικό δίκτυο στην οδό Ιφιγενείας µεσω της οδού Οµορφοκκλησιάς προς τη λεωφόρο Βείκου και το ήµο Γαλατσίου άλλες µικρότερες διαδροµές που συνδέουν τις συνοικίες της Ν. Ιωνίας µέσω των οδών Βοσπόρου, Σινώπης, Μηδείας, Φιλικής Εταιρίας, 28ης Οκτωβρίου κ.λ.π. Αναλυτικά το έργο της Α φάσης έχει ως εξής: ΠΕΖΟ ΡΟΜΟΣ ΠΑΤΡ. ΙΩΑΚΕΙΜ - Ο ΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ Ο ποδηλατόδροµος ξεκινά από τον πρόσφατα διαµορφωµένο πεζόδροµο της Πατριάρχου Ιωακείµ που γειτνιάζει µε το σταθµό του ΗΣΑΠ και το ΚΕΠ του ήµου. Η Χρυσοστόµου Σµύρνης είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Προτείνεται η διαπλάτυνση του πεζοδροµίου που σήµερα είναι 4,50 µέτρα, ώστε να δοθούν 2 µέτρα στην αµφίρροπη κίνηση του ποδηλάτου από την εσωτερική πλευρά των υφιστάµενων δέντρων. Το πλάτος οδοστρώµατος περιορίζεται στα 10 µέτρα, από τα οποία τα 6,40 µέτρα 16
δίνονται στις δυο λωρίδες κίνησης του αυτοκινήτου και από 1,80 µέτρα εκατέρωθεν της κίνησης για παρόδια στάθµευση, η οποία οργανώνεται µε εξοχές πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟΥ Η οδός Αντλιοστασίου είναι σήµερα µονόδροµος µε δυο οµόρροπες λωρίδες κυκλοφορίας και αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Προτείνεται η διαπλάτυνση του πεζοδροµίου από τη δεξιά πλευρά της κίνησης, περιορίζοντας το πλάτος του οδοστρώµατος στα 7,50 µέτρα (2 µέτρα στάθµευση παρά το κράσπεδο και 5,5 µέρα για την κυκλοφορία). Στο πεζοδρόµιο που διαπλατύνθηκε έχουµε συνύπαρξη πεζού µε ποδηλάτη ο οποίος κατευθύνεται προς και από την οδό Χρυσοστόµου Σµύρνης, προς την οδό Ραµνούντος και από την οδό Κυδωνιών. Ο ΟΣ ΡΑΜΝΟΥΝΤΟΣ Η ίδια λογική διέπει και την πρόταση για τη διαµόρφωση της οδού Ραµνούντος, η οποία θα λειτουργεί συµπληρωµατικά µε την οδό Κυδωνιών, αφού εξυπηρετεί την αντίρροπη κίνηση κυκλοφορίας τόσο του αυτοκινήτου, όσο και του ποδηλάτου. Ο ΟΣ ΚΥ ΩΝΙΩΝ Η οδός Κυδωνιών σήµερα είναι µονόδροµος µε παρόδια στάθµευση στα αριστερά της κίνησης. Με την πρόταση οριοθετείται η στάθµευση παρά το κράσπεδο µε προεξοχές στα πεζοδρόµια και πλάτος 1,80 µέτρα, η οποία διακόπτεται ανά τακτά διαστήµατα από παρτέρια µε φύτευση. Στα υπόλοιπα 3,20 µέτρα που αποµένουν στη κυκλοφορία έχουµε συνύπαρξη του αυτοκινήτου µε την οµόρροπη κίνηση του ποδηλάτου. Η οδός µετατρέπεται σε δρόµο ήπιας κυκλοφορίας και ο χαρακτηρισµός αυτό ενισχύεται µε τους υπερυψωµένους κόµβους που προτείνονται στις διασταυρώσεις µε τους κάθετους δρόµους στην οδό, οι οποίοι θα αναγκάζουν σε µείωση των ταχυτήτων. Ο ΟΣ ΒΟΤΣΗ Η οδός Βότση σήµερα είναι µονόδροµος µε παρόδια στάθµευση και στις δυο πλευρές της οδού και πλάτος οδοστρώµατος 7 µέτρα. Μετά την παρέµβαση διαπλατύνεται το πεζοδρόµιο στα αριστερά της κίνησης µε τη δηµιουργία αµφίδροµου ποδηλατόδροµου 2 µέτρων και στα 5 µέτρα οδοστρώµατος που αποµένουν ορίζονται 3,20 µέτρα για την κυκλοφορία του αυτοκινήτου και 1,80 µέτρα για στάθµευση παρά το κράσπεδο στα δεξιά της. Ο ΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΠΑ Η οδός Εµ. Παππά από την οδό Βυζαντίου µέχρι την οδό Μάντικα είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε παρόδια στάθµευση και στις δυο πλευρές του. Το σηµερινό πλάτος οδοστρώµατος είναι 10 µέτρα και το πλάτος των πεζοδροµίων είναι 1,5 από την απέναντι πλευρά του σχολείου και αρκετά µεγαλύτερο µε µη σταθερό πλάτος από την πλευρά του σχολείου. Με τη διαµόρφωση που προτείνεται γίνεται επέκταση του πεζοδροµίου από τη µεριά του σχολείου κατά δυο µέτρα για τη δηµιουργία αµφίδροµου ποδηλατόδροµου. Στη συνέχεια ορίζεται παρόδια στάθµευση πλάτους 2 µέτρων, ενώ το υπόλοιπο πλάτος της οδού δίνεται στην αµφίδροµη κίνηση του αυτοκινήτου (3,25 µέτρα για κάθε κατεύθυνση), η οποία διαχωρίζεται στη µέση µε µια νησίδα πλάτους 1,50 µέτρων. Η οδός Εµ. Παππά από την οδό Μάντικα µέχρι την οδό Ραµνούντος είναι σήµερα δρόµος διπλής κατεύθυνσης µε παρόδια στάθµευση από τη µια πλευρά της οδού. Με την πρόταση η στάθµευση καταργείται και δηµιουργούνται δυο λωρίδες κυκλοφορίας για το αυτοκίνητο πλάτους 3 µέτρων, οι οποίες διαχωρίζονται µεταξύ τους µε µια νησίδα πλάτους 1 µέτρου. Στα τρία µέτρα κυκλοφορίας της κάθε λωρίδας για το αυτοκίνητο έχουµε και συνύπαρξη της οµόρροπης κίνησης του ποδηλάτου και η οδός µετατρέπεται σε δρόµο ήπιας κυκλοφορίας. ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ (ΑΦΟΡΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΝΗΣΙ Α) Πρόκειται για έναν κεντρικό δρόµο, που συγκεντρώνει υψηλό φόρτο κυκλοφορίας. Είναι αµφίδροµος, µε δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, πλάτους 7,00 µέτρων, οι οποίες διαχωρίζονται µε κεντρική νησίδα φύτευσης, το πλάτος της οποίας µεταβάλλεται από 2-5 µέτρα. Προτείνεται η δηµιουργία λωρίδας αµφίδροµου ποδηλατοδρόµου, 2,00 µέτρων, που θα διέρχεται µέσα από το παρτέρι φύτευσης. Μπροστά από το ΟΕΕΚ, όπου σήµερα είναι χωµατόδροµος, δηµιουργούµε πεζοδρόµιο πλάτους 2,00 µέτρων, παρτέρι 4,00 µέτρων και ποδηλατόδροµο 2,00 µέτρων. Στο ύψος της οδού Περµάτων, υπάρχουν δύο εναλλακτικές λύσεις: Σύµφωνα µε την πρώτη λύση, ο ποδηλατόδροµος ακολουθεί την οδό Εθνικής Αντιστάσεως, αφήνοντας πεζοδρόµιο, πλάτους 2,00 µέτρων. Στο τµήµα όπου ο χώρος δεν επαρκεί, ο πεζός και ο ποδηλάτης συνυπάρχουν. Η δεύτερη λύση αφορά την µονοδρόµηση της οδού Περµάτων, µε κατεύθυνση από την οδό Βιθυνίας προς την Ζωοδόχου Πηγής και 17
περιορισµό του πλάτους οδοστρώµατος σε 4,80 µέτρα. Στα αριστερά της κίνησης, καταργείται η λωρίδα στάθµευσης και στην ίδια θέση δηµιουργείται ποδηλατόδροµος µε διαπλάτυνση του πεζοδροµίου κατά 2,00 µέτρα. Και οι δύο περιπτώσεις, καταλήγουν στην οδό Βιθυνίας, όπου ο ποδηλατόδροµος εξακολουθεί να είναι στο επίπεδο του πεζοδροµίου, παίρνοντας 2,00 µέτρα από το οδόστρωµα. Ο ΟΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ (ΑΠΟ Ε. ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΕΩΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ) Η οδός Αλαµάνας είναι µονόδροµος µε φορά προς την οδό Βυζαντίου. Έχει συνολικό πλάτος οδοστρώµατος 7,00 µέτρων, διαθέτει αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση και συγκεντρώνει ελάχιστη κίνηση οχηµάτων, καθώς πρόκειται για αδιέξοδο. Προτείνεται η οριοθέτηση λωρίδων ποδηλάτων µε στάµπες επί του οδοστρώµατος, εκατέρωθεν της κίνησης των οχηµάτων. Ο ΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ(ΑΠΟ ΑΛΑΜΑΝΑΣ ΕΩΣ ΚΡΗΝΗΣ) Η οδός Βυζαντίου είναι επίσης µονόδροµος, µε φορά προς την οδό Αλαµάνας. Έχει συνολικό πλάτος 10 µέτρα και διαθέτει αµφίπλευρη παρόδια στάθµευση. Το υφιστάµενο πλάτος των πεζοδροµίων ορίζεται στα 5,00 µέτρα και 4,70 µέτρα, δεξιά και αριστερά του οδοστρώµατος αντίστοιχα. Προτείνεται η κατάργηση της αριστερής λωρίδας στάθµευσης και η δηµιουργία, στην ίδια θέση, ποδηλατοδρόµου, πλάτους 2,00 µέτρων, µε επέκταση του πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΚΡΗΝΗΣ (ΑΠΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ ΕΩΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ) Πρόκειται για δρόµο µε µία λωρίδα κυκλοφορίας, πλάτους 4,00 µέτρων και µία λωρίδα στάθµευσης στα δεξιά της κίνησης, πλάτους 2,00 µέτρων. Το υφιστάµενο πλάτος των πεζοδροµίων ορίζεται στα 2,00 µέτρα, δεξιά και αριστερά του οδοστρώµατος. Προτείνεται η οριοθέτηση του διαδρόµου κίνησης των οχηµάτων στα 3,00 µέτρα, που θα εξυπηρετεί την οµόρροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλάτων και η διατήρηση της λωρίδας στάθµευσης. Τέλος, για την contra flow, ως προς τα αυτοκίνητα κίνηση των ποδηλάτων, δηµιουργείται λωρίδα 1,00 µέτρου στα δεξιά του οδοστρώµατος, στο επίπεδο του πεζοδροµίου. Ο ΟΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ (ΑΠΟ ΚΡΗΝΗΣ ΕΩΣ Ω ΕΚΑΝΗΣΟΥ) Στο τµήµα της οδού Περγάµου µέχρι την γέφυρα, ακολουθείται ακριβώς η ίδια λογική µε αυτήν της οδού Κρήνης. Έπειτα, ο ποδηλατόδροµος χωρίζεται σε δύο τµήµατα: Η οµόροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλατών εξυπηρετείται από κοινή λωρίδα κυκλοφορίας επί του οδοστρώµατος, πλάτους 6,30 µέτρων, ενώ η contra flow ως προς τα αυτοκίνητα, κίνηση των ποδηλάτων, διέρχεται από τον πλακόστρωτο διάδροµο, ανάµεσα στο παρτέρι. Ο ΟΣ Ω ΕΚΑΝΗΣΟΥ Πρόκειται για µονόδροµο πλάτους 3,00 µέτρων, µε µία λωρίδα κυκλοφορίας που έχει κατεύθυνση από την οδό Ελευθερίας προς την Περγάµου. Στα δεξιά της κίνησης, διαθέτει παρόδια στάθµευση, πλάτους 2,00 µέτρων, ενώ στα αριστερά σε ένα τµήµα της - τα οχήµατα σταθµεύουν κάθετα στο πεζοδρόµιο. Το πλάτος των υφιστάµενων πεζοδροµίων κυµαίνεται από 2,50 έως 9,00 µέτρα. Προτείνεται η οριοθέτηση µε στάµπες επί του οδοστρώµατος, λωρίδας ποδηλάτου, πλάτους 1,00 µέτρου, για την contra flow ως προς τα αυτοκίνητα, κίνηση των ποδηλάτων. Η οµόρροπη κίνηση οχηµάτων και ποδηλατών θα εξυπηρετείται από κοινό διάδροµο κίνησης, πλάτους 3,00 µέτρων. Ο ΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Η οδός Ελευθερίας σήµερα διαθέτει µία λωρίδα κυκλοφορίας, πλάτους 3,00 µέτρων, µε κατεύθυνση από την οδό ωδεκανήσου προς την πλατεία Παναιτωλίου και σε όλο το µήκος της είναι πλακοστρωµένη. Η στάθµευση των οχηµάτων εξυπηρετείται από καθορισµένες θέσεις στάθµευσης, εκατέρωθεν και εναλλάξ της κίνησης, που άλλοτε είναι παράλληλα µε το πεζοδρόµιο και άλλοτε σχηµατίζουν γωνία 45 ο µ αυτό, αποτρέποντας τα οχήµατα να κινούνται µε υψηλές ταχύτητες. Πρόκειται δηλαδή για έναν αρκετά οργανωµένο χώρο και συνεπώς δεν απαιτείται καµία υποδοµή για το ποδήλατο, παρά µόνο η οριοθέτηση της κίνησης του ποδηλάτου µε στάµπες στο οδόστρωµα. Κυκλοφοριακές ρυθµίσεις που απαιτούνται Όλοι οι δρόµοι από τους οποίους διέρχεται ο ποδηλατόδροµος µετατρέπονται σε ήπιας κυκλοφορίας. Για την περίπτωση των οδών Κυδωνιών και Ραµνούντος προτείνεται επιπλέον να εφαρµοστεί η λύση της υπερυψωµένης επιφάνειας (plateau) σε επιλεγµένους κόµβους που παρουσιάζεται στις οριζοντιογραφίες. Στην περίπτωση αυτή έχουµε µια ελαφρώς υπερυψωµένη επιφάνεια, η οποία τραβάει την προσοχή του οδηγού και τον αναγκάζει να 18
ελαττώσει ταχύτητα. Για να είναι οµαλή η ελάττωση της ταχύτητας, η κλίση του οδοστρώµατος προς την υπερυψωµένη επιφάνεια πρέπει να έχει τραπεζοειδή µορφή και σε περίπτωση που υπάρχει ποδηλατόδροµος ηµιτονοειδή µορφή για τη διευκόλυνση του ποδηλάτη. Η διαµόρφωση αυτή είναι ιδιαίτερα αποτελεσµατική για τη µείωση των ταχυτήτων, τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και τη γενικότερη ανάπλαση της οδού, ενώ δίνεται και προτεραιότητα στο πεζό και στο ποδηλάτη. Επίσης για την οδό Εµ. Παππά προτείνεται η κατασκευή κεντρικής νησίδας για την βελτίωση της οδικής ασφάλειας και την αισθητική αναβάθµιση της οδού. Η οδός Αργάνων πεζοδροµείται και επιτρέπεται η είσοδος των οχηµάτων µόνο για εξυπηρέτηση των παρόδιων χρήσεων, αλλά όχι για στάθµευση επί του πεζόδροµου. Η οδός Περµάτων µονοδροµείται µε κατεύθυνση από Βιθυνίας προς Ε. Αντίστασης. Η οδός Αλαµάνας µονοδροµείται µε κατεύθυνση προς Βυζαντίου, η οδός Πάργας µε κατεύθυνση προς Αλαµάνας και η οδός Κω µε κατεύθυνση προς Ηρώων Καλογρέζας. Έγινε, αποφασίσθηκε και εκδόθηκε στη Νέα Ιωνία την ίδια ηµέρα. Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ.Σ. Π. Μπουρδούκος Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ.Σ. Φ. Αθυµαρίτου ΤΑ ΜΕΛΗ Ι. Κολµανιώτης, Σ. Βανδώρος, Ο. Κατηµερτζή, Ξ. Κυριακόπουλος, Φ. Τσοµπάνογλου, Α. Καρβουνιάρης, Χ. Χατζηΐωάννου, Λ. Καραγιαννίδης, Α. Τσαούσης, Γ. Ιωαννίδης, Π. Αβακουµίδης, Π. Κωστάκης, Σπ. Αµανατίδης, Χ. Αναµουρλόγλου,. Κωστιδάκης, Α. ηµητσάνου, Λ. Βουδούρης, Π. Μανούρης, Μ. Καναβός, Ρ. Ουσταµπασίδου, Ι. Λαζαρίδης, Ν. ακουτρός, Π. Τσουκαλάς, Θ. Χαµαλίδης, Σ. Μαλαγάρη, Β. Πατσάκος, Α. Χατζησαββίδης,. Θωµαΐδου, Β. Καλογερόπουλος Ακριβές Αντίγραφο από τα πρακτικά Νέα Ιωνία αυθηµερόν Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ.Σ. Πέτρος Μπουρδούκος 19