π. 1. ÙÙÈÎ appleúèó applefi 9000 ÚfiÓÈ Δø, ÚÈÙ 110 e-111d Δ ª È ÏÔÁÔ ÚÈÙ Ó ÎÂÈ ÛÙ ÙÂÏ ٠ÚÁ ÙÔ Ï ÙˆÓ (427-347 apple.ã.) Î È ÚÔÓÔÏÔÁÂ Ù È ÛÙËÓ appleâóù ÂÙ 360-355 apple.ã. ÙÔ Û ÁÎÂÎÚÈÌ ÓÔ applefiûapple ÛÌ ÌÈÏ ÂÈ Ô Û ÓÔÌÈ- ÏËÙ ÙÔ ˆÎÚ ÙË ÚÈÙ ( ıëó Ô appleôïèùèîfi Î È appleôèëù ), Ô ÔappleÔ Ô ÌÂÙ Ê ÚÂÈ Ù appleô ÈË- Á ıëî Ó Î appleôùâ ÛÙÔÓ fiïˆó ÔÈ ÈÂÚ ÙË ÈÁ appleùô Û ÂÙÈÎ Ì fiû Û Ó ÈÓ Ó ÛÙËÓ ı Ó Î È ÙËÓ ÙÙÈÎ appleúèó applefi 9000 ÚfiÓÈ. πª 110e ŸÛÔÓ ÊÔÚ ÛÙËÓ Â ÊÔÚ, ÙÔ Â Ò ÊÔ Ù ÓÂ, Ï ÂÈ, ÓÒÙÂÚÔ applefi Î ıâ ÏÏÔØ ÁÈ Ùfi Î È Ë ÒÚ Ù Ó ÙfiÙ Û ı ÛË Ó È ÙÚ ÊÂÈ ÌÂÁ ÏË ÛÙÚ ÙÈ appleô ÂÓ Û ÔÏ - ÙÔ Ì ÁˆÚÁÈÎ Ú ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ.  applefi ÂÈÍË ÁÈ ÙËÓ ÙfiÙ  ÊÔÚ : ΔÔ ÛËÌÂ- ÚÈÓfi appleôìâèó ÚÈ applefi ÙÔ ÊÔ ÂΠÓÔ ÌappleÔÚÂ Ó Û Ó ÁˆÓÈÛÙ ÔappleÔÈÔ appleôùâ ÙfiappleÔ ˆ appleúô ÙÔ fiùè Â Ò Â ÔÎÈÌÔ Ó Ù apple ÓÙ Î È Û Á ÚfiÓˆ apple Ú ÂÈ appleïô ÛÈ Î ÚappleÔÊÔÚ Î È ÊıÔÓË ÙÚÔÊ ÁÈ fiï Ù Ò. ΔfiÙÂ Ì ÏÈÛÙ, apple Ú applefi ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ ÙË, Ë ÒÚ apple Ú Á ÙÂÚ ÛÙÈ appleôûfiùëùâ applefi Ù. 111 Ò ÏÔÈapplefiÓ Ùfi Â Ó È ÙÂÏÈÎ appleèûùâ Ùfi Î È Ì appleôè ÓÓÔÈ ı ÌappleÔÚÔ Û ÌÂ Ó ÌÈÏ ÛÔ Ì ÈÎ ˆ ÁÈ appleôìâèó ÚÈ ÙÔ ÙfiÙ  ÊÔ ; appleâè ÔÏfiÎÏËÚË Ë ÒÚ appleúô- ÂÍ ÂÈ applefi ÙËÓ applefiïôèappleë ËappleÂÈÚˆÙÈÎ ÒÚ Û ÌÂÁ ÏË applefiûù ÛË Ì Û ÛÙË ı Ï ÛÛ, Â Ó È Û Ó ÎÚˆÙ ÚÈ, ÂÓÒ Ë ı Ï ÛÛ appleô ÙË Ú ÂÈ, appleôï ÎÔÓÙ ÛÙÈ ÎÙ Â Ó È - b ıè. Á Ó Ó ÏÔÈapplefiÓ appleôïïô Î È ÌÂÁ ÏÔÈ Î Ù ÎÏ ÛÌÔ ÛÙ ÂÓÓ ÈÏÈ Â ÚfiÓÈ ÁÈ Ù ÙfiÛ ÚfiÓÈ apple Ú Û Ó applefi ÂΠÓÔ ÙÔÓ Î ÈÚfi ˆ Û ÌÂÚ. ÙË È ÚÎÂÈ ÙÒÓ ÙˆÓ ÚfiÓˆÓ Î È ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, ÙÔ Ì ÚÔ ÙÔ Â ÊÔ appleô Î Ù ÈÓ applefi ÙÈ appleâúèô- appleô Ú ÛÎÔÓÙ Ó ËÏ ÂÓ ÂÛ ËÌ ÙÈÛÂ, fiappleˆ Û ÏÏ Ì ÚË, Î appleôè ÍÈfiÏÔÁË appleúfi- Û ˆÛË, ÏÏ appleâêùâ Á Úˆ Á Úˆ Û ıô Î È ÂÍ Ê ÓÈ fiù Ó. ŒÙÛÈ Ô Ó appleôìâ ÓÂÈ, fiappleˆ ÛÙ ÌÈÎÚ ÓËÛÈ, Ù ÛËÌÂÚÈÓ ÛÂ Û ÛË Ì ٠ÙfiÙÂ Û Ó ÔÛÙ ÂÓfi ÛÒÌ ÙÔ appleô Ù apple ıëîâ applefi ÚÚÒÛÙÈ. ΔÔ ÒÌ appleô Ù Ó apple Î È Ì Ï Îfi apple Ú Û ÚıËΠÁ Úˆ Á Úˆ Î È applefiìâèóâ ÌfiÓÔ ÙÔ ÏÂappleÙfi ÛÙÚÒÌ ÁË. ÓÙ ıâù ÙfiÙÂ, ÂappleÂÈ Ë ÒÚ Ù Ó c Ó apple ÊË, Î È Ù Ô Ó ÙË Ù Ó ÏfiÊÔÈ ÛÎÂapple ÛÌ ÓÔÈ Ì ÒÌ Î È ÔÈ (appleâùúò ÂÈ ÂÎÙ - ÛÂÈ ) appleô Ï ÁÔÓÙ È Û ÌÂÚ «appleâ ÙÔ ºÂÏÏ» Ù Ó ÁÂÌ Ù apple ÒÌ Î È Â Â ÛÙ Ô Ó appleôïï ÛË, ÁÈ Ù ÔappleÔ apple Ú Ô Ó ÎfiÌ Î È Û ÌÂÚ Û Ê ÂÓ Â ÍÂÈ. ÁÎÂÎÚÈÌ Ó, Û ÌÂÚ ÌÂÚÈÎ Ô Ó apple Ú Ô Ó ÙÚÔÊ ÌfiÓÔ ÛÙÈ Ì ÏÈÛÛÂ, ÂÓ Â Ó È d fiìˆ Î È ÙfiÛÔ appleôï ÚfiÓÔ applefi ÙfiÙ appleô Îfi ÔÓÙ Ó ÂΠÓÙÚ, appleô ÙÔ Í ÏÔ ÙÔ 110e 111c 111d μεγάλη στρατιά: Εννοεί, στο πλαίσιο της διήγησης για τη μυθική Αθήνα, στρατό που είχε ως αποκλειστικό καθήκον τη φρούρηση της Αττικής. εδώ ευδοκιμούν τα πάντα: Σε απόσπασμα του κωμικού ποιητή Αντιφάνη (4ος αι. π.χ.) αναφέρονται ως μοναδικής σε ολόκληρη την οικουμένη ποιότητας προϊόντα της Αττικής τα εξής: μέλι, ψωμί, σύκα, πρόβατα, μαλλί, καρποί μυρτιάς, θυμάρι, σιτάρι, νερό. «πεδία του Φελλέα»: Δεν γνωρίζουμε πώς προήλθε η ονομασία αυτή. άφθονα νερά από πηγές και ποτάμια: Το νερό στην πραγματική Αθήνα της εποχής του Πλάτωνα ήταν λίγο. [ 9 ]
H Ù Ó Î Ù ÏÏËÏÔ ÁÈ ÛÙ Á ÎÙËÚ ˆÓ, Î È Ì ÏÈÛÙ appleôï ÌÂÁ ÏˆÓ ÔÈ ÛÙ Á ٠ÛÒ ÔÓÙ È ÎfiÌË Î Ú ÈÂ. Àapple Ú Ó Î È appleôïï apple Ó ËÏ ÌÂÚ ÓÙÚ, ÂÓÒ Ë ÒÚ apple Ú  apple Ú ÓÙÔ ÔÛÎfiÙÔappleÔ ÁÈ Ù Ò. ÍÈÔappleÔÈÔ Û Âapple ÛË Î È ÙÔ ÓÂÚfi appleô ÚÈ Ó Πıâ ÚfiÓÔ Ô Ø ÂÓ ÙÔ Ó fiappleˆ ÙÒÚ, appleô ÓÂÙ È applefi ÙËÓ appleôá ÌÓˆ- Ì ÓË ÁË ÛÙË ı Ï ÛÛ, ÏÏ ÂappleÂÈ Â Â appleôï ÒÌ Î È Â fiù Ó ÙÔ ÓÂÚfi Û Ùfi Û ÁÎÚ ÙÒÓÙ ÙÔ ÚË ÛÙÔ Ï ÛappleÒ Â ÛÙÚÒÌ ÙÔ Â ÊÔ, ÊËÓ ÙÔ ÓÂÚfi appleô appleôúúôêô Û applefi Ù Ì ÚË appleô Ú ÛÎÔÓÙ Ó ËÏ Ó ÙÚ ÍÂÈ ÛÙ ÎÔÈÏÒÌ Ù Î È apple Ú -  apple ÓÙÔ ÊıÔÓ ÓÂÚ applefi appleëá Î È appleôù ÌÈ Ø ÂΠappleô Ù Ó ÏÏÔÙ ÔÈ appleëá ÙÔ ÛÒ ÔÓÙ È ÎfiÌ Î È Û ÌÂÚ ÈÂÚ ˆ applefi ÂÈÍË fiùè fiû Ï ÁÔÓÙ È ÙÒÚ ÁÈ Ù Ó Â Ó È ÏËıÈÓ.* * È ÌÂÙ ÊÚ ÛÂÈ ÙˆÓ ÎÂÈÌ ÓˆÓ Â Ó È ÙÔ.. ÙÂÊ ÓfiappleÔ ÏÔ. ƒøδ π - π - ƒ Δ ƒπ Δ Δ 1. Να γράψετε σε δύο στήλες πώς ήταν η μυθική Aττική και πώς η Aττική της εποχής του Πλάτωνα, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο κείμενο. 2. Πώς «αποδεικνύεται» ότι η Aττική της εποχής του Πλάτωνα είναι απομεινάρι της πολύ πιο εύφορης και πολύ πιο πλούσιας μυθικής Aττικής, 9000 χρόνια πριν; 3. Να επισημάνετε ένα ζωτικής σημασίας στοιχείο, στο οποίο αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα ο Ξενοφών (Κείμενο 1 του Βιβλίου σας), ενώ απουσιάζει εντελώς από το κείμενο του Πλάτωνα. 4. AΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ (Φυτό ιδιαίτερα αγαπητό στις μέλισσες το μέλι της Αττικής ήταν φημισμένο) 1 2 3 4 5 6 1. Παραστατική τέχνη που γεννήθηκε στην αρχαία Aθήνα. 2. Bουνό της Aττικής. 3. Περίφημο ήταν το πεντελικό. 4. Eξορυσσόταν στα μεταλλεία του Λαυρίου. 5. Στην Aθήνα έκανε το δυναμικό της ξεκίνημα (β μισό 5ου αι. π.x.) και γνώρισε τη μέγιστη ακμή (4ος αι. π.x.). 6. Tην εξέγερση αυτών των πόλεων την υποστήριξε ενεργά η Aθήνα. [ 10 ]
2. T ÂÍ ÂÎ ÛÙË applefiïâˆ È ÈÒÌ Ù. ANTIºANH, ÕÁÓˆÛÙË ÎˆÌˆ ( applefiûapple. 233) μπ Δ ƒ O ΈÌÈÎfi appleôèëù AÓÙÈÊ ÓË (Ù ÏË 5Ô È.-appleÂÚ. 330 apple.x.) Â Ó È Ó applefi ÙÔ ÛËÌ ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ÂÎappleÚÔÛÒappleÔ ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË M ÛË KˆÌˆ (appleâú. 400-325 apple.x.). Yapple Ú- ÍÂ È È ÙÂÚ apple Ú ÁˆÁÈÎfi. Aapplefi ÙÔ ÚÁÔ ÙÔ ÛÒ ÔÓÙ È appleâúèûûfiùâú applefi 300 appleôûapple ÛÌ Ù appleôèî - ÏÔ appleâúèâ ÔÌ ÓÔ. Δ ª Ú fiïô appleô ÂÓ ÁÓˆÚ Ô ÌÂ Ô Ù ÙÔ ÚÁÔ Ô ÙÂ Ù Û ÌÊÚ fiìâó applefi Ù ÔappleÔ appleúô Ú ÂÙ È ÙÔ applefiûapple ÛÌ, ÂÓ Â Ó È ÛÎÔÏÔ Ó Î Ù Ï Ô Ì ÙÔ appleï ÛÈÔ ÛÙÔ ÔappleÔ Ô apple Ú apple ÌappleÔ Ó ÔÈ Ûˆ fiìâóôè ÛÙ ÔÈ, Ó ÎÚ ÓÔ Ì applefi Ù Ú ÎÙËÚÈÛÙÈÎ appleúô fióù («È ÈÒÌ Ù») appleô Ó Ê ÚÔ- ÓÙ È.. ÀΔ, ÂÚ ªÈÏ ÙÔ (490F2 = ı Ó ÈÔ 12,540 c) μπ Δ ƒ ª ıëù ÙÔ ÚÈÛÙÔÙ ÏË applefi ÙË ª ÏËÙÔ (4Ô È. apple.ã.).  ÁÚ ÂÈ Ó ÚÁÔ ÂÚ ªÈÏ ÙÔ (2 È Ï ), ÙÔ ÔappleÔ Ô ÂÓ ÛÒ ÂÙ È. Á... μ º, ÓˆÚ ÛÌ Ù Δ π ª ΔÔ appleô ËÌ ÓˆÚ ÛÌ Ù ÁÚ ÊÙËΠÙÔ 1895 Î È Ó ÎÂÈ ÛÙ ÏÂÁfiÌÂÓ «Ú ÌÌ - Ó». ÚfiÎÂÈÙ È ÁÈ Ù ÓÔ ÛÙÈ Ô ÚÁËÌ, ÛÙÔ ÔappleÔ Ô Ô appleôèëù ÌÂÙ ÁÚ ÊÂÈ appleèûùfiù Ù Ó ˆÚ Ô applefi ÙÔÓ Û ÁÁÚ Ê πì ÚÈÔ (4Ô È. Ì.Ã.). ªfiÓÔ Ë Ó ÊÔÚ ÛÙÔÓ appleòáˆó ÙˆÓ ÛÛ Ú ˆÓ ÂÓ apple Ú ÂÈ ÛÙÔÓ πì ÚÈÔ. ÙË ı ÛË ÙÔ Ó Ê ÚÂÙ È ˆ ÁÓÒÚÈÛÌ ÙˆÓ ÂÏÊÒÓ Ë ÊÓË. πª ( ) Aapplefi ÙËÓ HÏÂ Ì ÁÂÈÚ, applefi ÙÔ ÕÚÁÔ Î ÓÈ, ÎÚ Û applefi ÙÔÓ ºÏÂÈÔ ÓÙ, ÎÔ ÚÙ applefi ÙËÓ KfiÚÈÓıÔ, ÚÈ applefi ÙË ÈÎ ÒÓ, applefi ÙÔ A ÁÈÔ ÏËÙÚ Â, Ù Ú ÈÎÂÏÈÎfi 5 ÚˆÌ applefi ÙËÓ Aı Ó, ÏÈ applefi ÙË BÔȈÙ. 2 από τον Φλειούντα: Πόλη της βόρειας Πελοποννήσου, κοντά στη Νεμέα. 3 αυλητρίδες: Γυναίκες που έπαιζαν αυλό και συχνά ψυχαγωγούσαν τους άντρες στα συμπόσιά τους. 4 Ο στίχος δεν σώζεται ολόκληρος. [ 11 ]
H πª ( ) O KÏ ÙÔ Ô AÚÈÛÙÔÙÂÏÈÎfi ÛÙÔ Û ÁÁÚ ÌÌ ÙÔ ÁÈ ÙËÓ M ÏËÙÔ Ó Ê ÚÂÈ fiùè Ô Ù Ú ÓÓÔ ÙË ÌÔ ÔÏ ÎÚ ÙË, ÏfiÁˆ ÙË Ù ÛË ÙÔ ÁÈ ÙË ÏÈ, Û ÁÎ ÓÙÚˆÓ applefi apple ÓÙÔ fiï Ù - Ú ÎÙËÚÈÛÙÈÎ appleúô fióù, ÛÎ ÏÈ applefi ÙËÓ appleâèúô, Î ÙÛ Î applefi ÙË Î ÚÔ, appleúfi Ù applefi ÙË M ÏËÙÔ, ÔÈÚÈÓ applefi ÙË ÈÎÂÏ. 2 Πολυκράτης: Τύραννος της Σάμου (535-522 π.χ.). Στις μέρες του η Σάμος έγινε μεγάλη ναυτική δύναμη. Το όνομά του συνδέεται με την κατασκευή μεγάλων έργων (ναός της Ήρας, λιμάνι, υδραγωγείο). Στην αυλή του προσείλκυε καλλιτέχνες και ποιητές. 4 από τη Μίλητο: Περίφημο ήταν το μαλλί της Μιλήτου. πª (Á) øƒπ ª Δ ò ÏÏˆÓ ÌbÓ ÁaÚ ôïï È áú È Î ÚappleáÓ Ù Πd ÙfiÎˆÓ ÂûÊÔÚÔÈØ appleappleô ÂÈÎÓ ÂÈ ÙeÓ ÂÙÙ ÏfiÓ Ø Î Úapplefi b ÙÉÛ Â ÙÉ applefiï∠ÏfiÁÔ Î d ôóıúˆappleô. ΔÔ ÁÓÒÚÈÛÌ ÙË ÂÈ Î ıâ ÒÚ. ÿ ÈÔÓ Â Ó È ÂÛÛ ÏÔ appleappleôè Î È Èappleapple Û Ø Ó ÂÈÎÓ ÂÈ ÙÔ appleôï ÌÔ ÒÚ ÙÔÓ apple ÚÙÈ ÙËÓØ ÂÈ Ë ªË ÙËÓ ÙÚ appleâ Ó ÌÂÙ ÙˆÓ Â ÂÛÌ ÙˆÓØ ÎfiÌË ÂÈÎÓ ÂÈ ÙÔ ÂÏÙÔ, ÙÔ ÛÛ Ú Ô appleòáˆó. È Â ı Ó È ˆ ÁÓˆÚ ÛÌ Ù ÙˆÓ ÙÔÓ ÕÓıÚˆappleÔÓ Ô ÛÈ Î È ÙÔÓ fiáôó. πª ƒπ [ 12 ]
Δ Δ ø π πøª Δ ƒøδ π - π - ƒ Δ ƒπ Δ Δ 1. α) Για καθένα από τα δύο πρώτα κείμενα (α, β) σημειώστε πάνω σε έναν χάρτη τον τόπο προέλευσης κάθε προϊόντος. β) Aπό ποια ευρύτερη περιοχή προέρχονται τα αναφερόμενα στο πρώτο κείμενο χαρακτηριστικά προϊόντα; (Έχετε τη δυνατότητα να αγνοήσετε έναν από τους τόπους προέλευσης.) γ) Δεν γνωρίζουμε πού κατέληγαν τα προϊόντα που αναφέρονται στο πρώτο κείμενο. Mήπως θα μπορούσαμε να αποκλείσουμε κάποιον ή κάποιους τόπους ως τόπους προορισμού; 2. Σε ποιο πλαίσιο παραπέμπουν τα χαρακτηριστικά προϊόντα του πρώτου κειμένου; 3. Tι το κοινό έχουν τα χαρακτηριστικά προϊόντα του δεύτερου κειμένου; 4. AΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ (Bασιλιάς της Mακεδονίας για τον οποίο οι Aθηναίοι δεν είχαν την καλύτερη γνώμη.) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1. Mεγάλος Aθηναίος πολιτικός, σφοδρός πολέμιος του οποίου ήταν ο κωμικός ποιητής Έρμιππος. 2. Aπό εκεί προερχόταν το σκουμπρί που έφτανε στην Aθήνα. 3. Tόπος προέλευσης για τα ξερά σύκα. 4. O θεός που έφερε στην Aθήνα τα αγαθά που αναφέρονται στο Kείμενο 2 του Βιβλίου σας. 5. Έτσι λέγονταν στην αρχαιότητα τα χαρακτηριστικά προϊόντα. 6. Aπό εκεί προερχόταν το σίλφιο. 7. Tο χαρακτηριστικό προϊόν της Kρήτης. 8. Aπό εκεί προέρχονταν οι μισθοφόροι. 9. Aπό εκεί προέρχονταν τα χοιρινά. [ 13 ]
3. K Ù È ı ÔappleˆÏÒÓ. ENAPXO, ÔÚÊ Ú ( applefiûapple. 7) μπ Δ ƒ O Ó Ú Ô Ó ÎÂÈ ÛÙÔ appleôèëù ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË M ÛË KˆÌˆ (appleâú. 400-325 apple.x.). Aapplefi ÙÔ ÚÁÔ ÙÔ ÛÒ ÔÓÙ È appleâú appleô 15 appleôûapple ÛÌ Ù, applefi Ù ÔappleÔ ÌfiÓÔ Ô Ô Ó ÎÙ ÛË ÌÂÁ Ï ÙÂÚË applefi 15 ÛÙ Ô. Δ ª ÔÚÊ Ú ÔÓÔÌ ÂÙ È Ó ÎÔ ÏÈ appleô ÙÔ ÚËÛÈÌÔappleÔÈÔ Û Ó ÁÈ Ó ÊÔ Ó Ù ÚÔ appleôúê Ú. O Ù ÙÏÔ ÙË ÎˆÌˆ ÌappleÔÚÂ Ó Ó Ê ÚÂÙ È Û Πappleôèô appleôúê Úfi Ó Ì Ó Â Ó È fióôì ÂÙ Ú. ÙÔ applefiûapple ÛÌ ÓÂÙ È Ó Û ÁÎÂÎÚÈÌ ÓÔ apple Ú ÂÈÁÌ ÁÈ ÙËÓ Û Ó ÁÒÓÈ- ÛÙË ÂÊ ÚÂÙÈÎfiÙËÙ ÙˆÓ È ı ÔappleˆÏÒÓ, appleô Î ÓÔ Ó Ù apple ÓÙ ÁÈ Ó ÍÂÊ ÁÔ Ó applefi ÙÔÓ ÓfiÌÔ.. A E I, Ë ( applefiûapple. 131) È ÙÔÓ Ô Î È ÙÔ ÚÁÔ ÙÔ ÕÏÂÍË Ï. BÈ Ï Ô Û, ÛÂÏ. 39. Δ ª O Ï Ë Â Ó È ÌÂÙ ÏÏÈÎfi apple ÏÈÓÔ ÁÁÂ Ô ÌÂÁ ÏˆÓ È ÛÙ ÛÂˆÓ Ì ΠÎÏÈÎfi ÛÙfiÌÈÔ.  ÌÈ ÎˆÌˆ Ì ÙfiÓ ÙÔÓ Ù ÙÏÔ, ÙÔ Â appleóô Î È Ô Ì ÁÂÈÚÔ appleú appleâè Ó apple È Ó ÛËÌ - ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ. ÙÔ Û ÁÎÂÎÚÈÌ ÓÔ ÛÙ Ô ÂÁΈÌÈ ÂÙ È Ë ÓÔÌÔıÂÙÈÎ apple Ú Ì ÛË ÙÔ AÚÈÛÙfiÓÈ- ÎÔ Û ÂÙÈÎ Ì ÙÔ È ı ÔappleÒÏÂ. πª ( ) OÈ appleôèëù Â Ó È ÊÔ Ì Ú. ÂÓ Ô Ó ÓÔ appleúˆùôù apple. TÔ ÌfiÓÔ appleô Î ÓÔ Ó fiïôè ÙÔ Â Ó È Ó Á Ú Ô Ó Ù È Î È Ù È ÌÈ ÙÛÈ ÌÈ ÏÏÈÒ. AÓ appleâè fiìˆ ÁÈ ÙÔ È ı ÔappleÒÏÂ, ÂÓ apple Ú ÂÈ ÏÏË Ê Ú 5 appleèô ÂÊ ÚÂÙÈÎ applefi Ù Ô Ù appleèô ÛÙ ÙË. Ú ÂÈÁÌ : Aapplefi ÙfiÙ appleô ÂÓ ÙÔ ÂappleÈÙÚ appleâù È appleï ÔÓ Ó Î Ù Ú Ô Ó Ù ÚÈ Ùfi ÂÈ apple ÁÔÚ ıâ È ÓfiÌÔ, Ó Ù appleô appleô ÂÓ ÂÈ ÈÂÚfi Î È fiûèô, Ï appleôóù Ù ÚÈ Ó ÛÙÂÁÓÒÓÔ Ó, 10 ÛÙËÛ ÂÍÂapple ÙË Â Î Á ÛÙËÓ Ú ÁÔÚ. ÕÚ ÈÛÂ Ó apple ÊÙÂÈ Í ÏÔ. EΠÓÔ, Î ÓÔÓÙ fiùè ÙËΠΠÚÈÔ Ù appleëì, ÛˆÚÈ ÂÙ È Ìˆ Î È, apple ÚÈÛÙ ÓÔÓÙ ÙÔÓ ÏÈappleÔı ÌÈÛÌ ÓÔ, ÌÂÓ appleâûì ÓÔ Ó ÌÂÛ ÛÙ ÚÈ. «NÂÚfi, ÓÂÚfi», ÊˆÓ ÂÈ ÙfiÙ Ó. Ú Ù Î appleôèô applefi ÙÔ ÛÈÓ ÊÈ 15 Úapple ÂÈ Ó Î Ù Ú ٠ÚÈ, Ú ÓÂÈ Ô ÛÙ ÁfiÓ ÛÙÔ ÏÈappleÔı ÌÈÛÌ ÓÔ Î È ÙÔ applefiïôèappleô ÙÔ ÂÈ Û apple Óˆ ÛÙ ÚÈ. E, ı ÏÂÁ fiùè ÌfiÏÈ Ù Â ÓÂ Ú ÂÈ. [ 14 ]
Δ πã À ø ø πª ( ) ÂÓ apple ÚÍ ÌÂÙ ÙÔÓ fiïˆó ÓÔÌÔı ÙË ÓÒÙÂÚÔ applefi ÙÔÓ AÚÈÛÙfiÓÈÎÔ. È Ù Î È ÁÈ Ù applefiïôèapple ÂÈ ıâûapple ÛÂÈ Ë appleôïïô Î È apple ÛË Ê Ûˆ ÓfiÌÔ, Î È ÙÒÚ ÂÈÛËÁÂ Ù È Ó Ó Ô ÓfiÌÔ ÌÔ ÚÏÈ Ø 5 Ó ÌËÓ appleô Ï Ó appleè ÔÈ Ú Â Î ıèûùô Ù ÚÈ, ÏÏ, ÒÛappleÔ Ó ÍÂappleÔ Ï ÛÔ Ó, fiúıèôè. TÔÓ ÂapplefiÌÂÓÔ ÚfiÓÔ ı appleúôùâ ÓÂÈ, Ï ÂÈ, Ó Ù appleô Ï Ó ÎÚÂÌ ÛÌ ÓÔÈ. ŒÙÛÈ, ı ÈÒ ÓÔ Ó appleèô ÁÚ ÁÔÚ ÙÔ appleâï ÙÂ, fiù Ó ı Ù appleô Ï Ó applefi ÌË Ó, fiappleˆ Î Ï ÒÚ ÔÈ ıâô. 2 τον Aριστόνικο: Πολιτικός από τον Mαραθώνα (β μισό 4ου αι. π.x.). O Aριστόνικος εγκωμιάζεται και σε ένα άλλο απόσπασμα από το ίδιο έργο για μια δεύτερη ριζοσπαστική νομοθετική ρύθμιση σχετική με τους ιχθυοπώλες. 9 από μηχανής: Mηχανή ονομαζόταν ένας γερανός, πάνω στον οποίο εμφανίζονταν θεοί στο τέλος τραγωδιών, κυρίως του Eυριπίδη, για να δώσουν λύση ή να υπογραμμίσουν το αδιέξοδο. ƒøδ π - π - ƒ Δ ƒπ Δ Δ 1. Πιστεύετε ότι οι τρεις νομοθετικές ρυθμίσεις που αναφέρονται στα δύο κείμενα (α, β) είναι επινοημένες από τους κωμικούς ποιητές ή ότι κάποια ή κάποιες από αυτές θα μπορούσαν να είναι ρυθμίσεις που ίσχυαν πραγματικά; Γενικότερα, θεωρείτε πιθανό να υπήρχαν σχετικές ρυθμίσεις για τη διακίνηση των ψαριών; 2. Ποιους ποιητές νομίζετε ότι πρέπει να εννοεί ο Ξέναρχος στο πρώτο κείμενο (α), όταν τους καταλογίζει έλλειψη πρωτοτυπίας, τους επικούς, τους τραγικούς ή τους κωμικούς; (Aν δυσκολεύεστε να απαντήσετε, ζητήστε προηγουμένως από τον καθηγητή σας να σας διαβάσει από την Aνθολογία Aρχαίας Eλληνικής Γραμματείας, που έχει εκδώσει ο OEΔB, το Kείμενο 86, τόμ. A, σελ. 480-483.) 3. α) Nα εντοπίσετε μία παρομοίωση που υπάρχει στο δεύτερο κείμενο (β) και μία στο Kείμενο 3α του Bιβλίου σας και να προσδιορίσετε από ποιον χώρο προέρχονται οι παρομοιώσεις. β) Mε βάση τον χώρο από τον οποίο προέρχονται οι παρομοιώσεις, θα μπορούσαμε να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα για την απήχηση που ενδεχομένως είχε ο συγκεκριμένος χώρος; 4. AΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ (H αρχαία ελληνική λέξη που σημαίνει ψάρι.) 1 2 3 4 5 1. Aυτοί ήταν ιδιαιτέρως εφευρετικοί. 2. Eμείς λέμε φαρμάκι (πολύ πικρό). Oι Aρχαίοι έλεγαν; 3. Eμφανίζονταν από μηχανής. 4. Ήταν οι τιμές για τα ψάρια στην αρχαία Aθήνα. 5. Aυτοί δικαιούνταν να έχουν παραπάνω έπαρση από τους άλλους. [ 15 ]
4. Ó Î ÛÙËÓ ı Ó ÙˆÓ ÎÏ ÛÈÎÒÓ ÚfiÓˆÓ. Àƒπ π, ª ÂÈ 228-251 Δ ª È ÛÙ ÔÈ appleúô Ú ÔÓÙ È applefi ÙËÓ ÙÚ Áˆ ÙÔ ÚÈapple Ë ª ÂÈ, appleô apple ÙË- ΠÙÔ 431 apple.ã., ÙË ÚÔÓÈ appleô Í Ûapple ÛÂ Ô ÂÏÔappleÔÓÓËÛÈ Îfi applefiïâìô. ÌÊˆÓ Ì ÙÔÓ Ì ıô, Ë ª ÂÈ Ù Ó ÎfiÚË ÙÔ È ÙË, ÙÔ ÛÈÏÈ ÙË ÔÏ, appleô ÙËÓ ÙÔappleÔıÂÙÔ Û Ó ÔÈ Ú ÔÈ ÛÙË ÛËÌÂÚÈÓ ÂˆÚÁ. ŸÙ Ó ÊÙ Û ÂÎÂ Ô π ÛˆÓ ÁÈ Ó apple ÚÂÈ ÙÔ Ú - ÛfiÌ ÏÏÔ Ú, Ë ª ÂÈ ÙÔÓ ÂÚˆÙ ÙËΠapple Ú ÊÔÚ, ÙÔÓ Ô ıëûâ Ó ÂÍ ÛÊ Ï ÛÂÈ ÙÔ Ú, appleô ÙÔ ÊÚÔ ÚÔ ÛÂ Ó ÎÔ ÌËÙÔ Ú ÎÔÓÙ (Ê È), ı Û Û ÁÈ ÚË ÙÔ Ù apple ÓÙ Î È ÙÔÓ ÎÔÏÔ - ıëûâ ÛÙËÓ πˆïîfi ÙË ÂÛÛ Ï. ÚÁfiÙÂÚ Ô π ÛˆÓ Î È Ë ª ÂÈ Ó ÁÎ ÛÙËÎ Ó Ó Ê ÛÔ Ó ÙËÓ πˆïîfi Î È Ó Î Ù Ê ÁÔ Ó ÛÙËÓ fiúèóıô, fiappleô Ô Ó ÂÍfiÚÈÛÙÔÈ Ì Ì ÙÔ Ô ÁÈÔ ÙÔ. ÙËÓ fiúèóıô Ô π ÛˆÓ ÂÁÎ Ù Ï appleâè ÙË ª ÂÈ Î È Ù apple È È ÙÔ, ÁÈ Ó apple ÓÙÚ Ù ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ Ú ÔÓÙ, ÙÔ ÛÈÏÈ ÙË ÔÚ ÓıÔ. ÙÚ Áˆ ÙÔ ÚÈapple Ë ÂÈ ˆ ÊÂÙËÚ Ù ÙËÓ Î Ù ÛÙ ÛË Î È È Ú Ì Ù ÂÙ È ÛÙËÓ fiúèóıô. ÙËÓ apple ÚÔ Ô ÙÔ ÚÁÔ ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ ÌÂÙ ÙÔÓ appleúfiïôáô ÛÙË È ÚÎÂÈ ÙË ÔappleÔ ÂÈÛ Ú ÂÙ È Ô ÔÚfi ÎÔ ÁÔÓÙ È applefi ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙË ÛÎËÓ Ûapple Ú ÎÙÈÎ ÎÚ Á Î È Î Ù Ú ÙË appleúô ÔÌ ÓË ª ÂÈ. ÙË Û Ó ÂÈ ÂÌÊ Ó ÂÙ È ÛÙË ÛÎËÓ Î È appleâ ı ÓÂÙ È ÌÂ Ó «ÌÔÓfiÏÔ- ÁÔ» ÛÙÈ Á Ó Î ÙË ÔÚ ÓıÔ, appleô apple ÚÙ Ô Ó ÙÔÓ ÔÚfi. applefi ÙfiÓ ÙÔÓ «ÌÔÓfiÏÔÁÔ» appleúô Ú- ÔÓÙ È ÔÈ ÛÙ ÔÈ appleô ı Ì apple Û ÔÏ ÛÔ Ó. «applefi fiï Ù appleï ÛÌ Ù appleô Ô Ó appleóô Î È ÏÔÁÈ- Îfi / ÔÈ Á Ó ÎÂ Â Ì ÛÙ ÙÔ appleèô ÍÈÔÏ appleëùô», Ï ÂÈ Ë ª ÂÈ, appleô Â Ó È Á Ó Î Î È applefi apple Óˆ Í ÓË («Ú ÚË»). È Ó ÙÂÎÌËÚÈÒÛÂÈ ÙfiÓ ÙÔÓ ÈÛ ÚÈÛÌfi, apple Ú ı ÙÂÈ Û ÁÎÂÎÚÈÌ Ó ÛÙÔÈ Â. applefi ÙË ÌÂÏ ÙË ÙÔ ÎÂÈÌ ÓÔ ı Ê ÓÂ Ó Ù appleô Ï ÁÔÓÙ È ÊÔÚÔ Ó ÛÙË Ì ıèî ÂappleÔ, ÛÙËÓ ıëó Î appleú ÁÌ ÙÈÎfiÙËÙ ÙÔ apple ÌappleÙÔ ÈÒÓ ÂÓ Â ÔÌ Óˆ Î È ÛÙË ÈÎ Ì appleú ÁÌ ÙÈÎfi- ÙËÙ.. À π, Àapple Ú ÙÔ Ú ÙÔÛı ÓÔ ÊfiÓÔ appleôïôá 6-20 Δ ª ΔÔ Î ÌÂÓÔ appleô ÎÔÏÔ ıâ, fiappleˆ Î È ÙÔ applefiûapple ÛÌ applefi ÙËÓ ª ÂÈ, Ó ÎÂÈ, ı Ï Á ÌÂ, ÛÙ ÎÏ ÛÈΠΠÌÂÓ ÁÈ ÙË ı ÛË ÙË Á Ó Î ÛÙËÓ Ú ı Ó. Ó È applefiûapple ÛÌ applefi ÙËÓ apple Ú ÌÈÏÏË È ÁËÛË 1 ÈÎ ÓÈÎÔ ÏfiÁÔ ÙÔ Û, appleô appleú appleâè Ó ÂÎÊˆÓ ıëîâ Á Úˆ ÛÙÔ 400 apple.ã. Ï ÁÔ ÌÂÙ. ÚfiÎÂÈÙ È ÁÈ ÙËÓ appleôïôá ÙÔ Ê ÏËÙÔ, ÂÓfi ÁÓˆÛÙÔ Î Ù Ù ÏÏ ıëó Ô, appleô Î ÙËÁÔÚÂ Ù È ÁÈ ÙÔÓ ÊfiÓÔ ÙÔ Ó ÚÔ Ú ÙÔÛı ÓË, Ô ÔappleÔ Ô Â Â Û ÛÂÈ Ì ÙË Á Ó Î ÙÔ Ú ÛÙË. Î ÙËÁÔÚÔ ÌÂÓÔ ÂÓ ÚÓÂ Ù È fiùè È appleú Í ÙÔÓ ÊfiÓÔ, appleôûùëú ÂÈ fiìˆ fiùè Ë appleú ÍË ÙÔ Ù Ó Û ÓÓÔÌË Ë Û ÂÙÈÎ ÓÔÌÔıÂÛ Âapple ÙÚÂapple ÛÙÔÓ Û ÁÔ Ó ÛÎÔÙÒÛÂÈ ÙÈ̈ÚË- Ù ÙÔÓ ÂÚ ÛÙ ÙË Á Ó Î ÙÔ, ÙÔÓ ÌÔÈ fi, fiappleˆ ÏÂÁ Ó ÔÈ Ú ÔÈ, Ó ÙÔÓ Û ÓÂÏ Ì Ó Âapple ÙÔ- ÊÒÚˆ, applefi ÙÔÓ fiúô fiùè ÂÓ ÙÔÓ Â Â apple ÁÈ Â ÛÂÈ. 2 È Û ÁÁÂÓ ÙÔ ı Ì ÙÔ ÈÛ Ú ÔÓÙ Ó, Ê ÓÂ- 1. ŒÓ ÈÎ ÓÈÎfi ÏfiÁÔ appleôùâïâ Ù È Î Ù Î ÓfiÓ applefi Ù ÛÛÂÚ Ì ÚË: ÙÔ appleúôô ÌÈÔ, ÙË È ÁËÛË, ÙËÓ applefi ÂÈÍË Î È ÙÔÓ Âapple ÏÔÁÔ. ÙË È ÁËÛË ÙÔ appleúfiûˆappleô appleô ÌÈÏ ÂÈ ÂÎı ÙÂÈ applefi ÙË ÈÎ ÙÔ apple ÓÙ ÛÎÔappleÈ appleò ÁÈÓ Ó Ù appleú ÁÌ Ù. È ÁËÛË ÂÓ appleôùâïâ ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎ apple ÚÔ Û ÛË ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ. 2. ÓfiÌÔ, Û appleâú appleùˆûë ÌÔÈ Â, appleô Ú ˆÓ ÙÔÓ Û ÁÔ Ó ˆÚ ÛÂÈ ÙË Á Ó Î ÙÔ ÂÈ Ïψ Ó ٠appleô- ÏÈÙÈÎ ÙÔ ÈÎ ÈÒÌ Ù Î È apple ÁfiÚ  ÛÙË Á Ó Î Ó ÊÔÚ ÂÈ ÛÙÔ ÂÍ ÎÔÛÌ Ì Ù Î È Ó ÂÈÛ Ú ÂÙ È Û ËÌfiÛÈ ÈÂÚ. Ó Ë Á Ó Î Ìapple ÈÓ Û ËÌfiÛÈÔ ÈÂÚfi, ÌappleÔÚÔ Û fiappleôèô ıâïâ Ó ÙË Î ÓÂÈ ÔÙÈ appleôùâ appleïëó ı Ó ÙÔ. [ 16 ]
À π Δ Δø π ø Ãƒ ø Ù È, fiùè Ô Ú ÛÙË Â Â apple ÁÈ Â ÛÂÈ ÙÔ ı Ì Î È fiùè Û ÓÂappleÒ Ë appleú ÍË ÙÔ ÂÓ Ù Ó Û ÓÓÔÌË. ÂÓ ÁÓˆÚ Ô Ì appleôè Ù Ó Ë Î ÛË ÙË ÎË. ÙÔ applefiûapple ÛÌ appleô apple Ú ı ÙÔ ÌÂ Ô Î ÙËÁÔÚÔ ÌÂÓÔ ÂÍÈÛÙÔÚ ÙÈ ÁÈÓ applefi ÙfiÙ appleô apple ÓÙÚ - ÙËΠˆ ÙËÓ ËÌ Ú appleô Ì ıâ ÙÈ Û Ó ÈÓ ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÙÔ. ÙÔ appleï ÛÈÔ Ù ÙË ÂÍÈÛÙfiÚËÛË ÓÔ- ÓÙ È appleôïï Î È ÂÓ È Ê ÚÔ Û appleïëúôêôú  ÁÈ ÙÈ Á Ó Î ÛÙËÓ ı Ó ÙË ÂappleÔ ÂΠÓË. Á. [ ª ], Ù ÚÁÔ Î È ªÓËÛÈ Ô ÏÔ Â ÔÌ ÚÙ Ú ˆÓ 55-60 Δ ª ΔÔ applefiûapple ÛÌ appleúô Ú ÂÙ È applefi ÈÎ ÓÈÎfi ÏfiÁÔ appleô Ê ÚÂÙ È ˆ ÚÁÔ ÙÔ ËÌÔ- Ûı ÓË, appleèı ÓfiÙ Ù fiìˆ ÂÓ ÂÈ ÁÚ ÊÙ applefi ÙÔÓ ÌÂÁ ÏÔ Ú ÙÔÚ. È appleúˆù ÁˆÓÈÛÙ ÙË ÈÛÙÔÚ Â Ó È applefi ÙË ÌÈ Ô ÓÒÓ ÌÔ Î Ù ÁÔÚÔ Ùfi appleô ÂÎʈÓ ÙÔÓ ÏfiÁÔ Î È applefi ÙËÓ ÏÏË ÔÈ Î ÙËÁÔÚÔ ÌÂÓÔÈ ÁÈ Â ÔÌ ÚÙ Ú ÂÚÁÔ Î È Ô Á ÌappleÚfi ÙÔ ªÓËÛ Ô ÏÔ. ÚˆÙ ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ Â Â apple ÍÂÈ apple Ï ÈfiÙÂÚ Î È Ô ÂÏÊfi ÙÔ ÂÚÁÔ ÂfiÊË- ÌÔ, Ì ÙÔÓ ÔappleÔ Ô Ô Î Ù ÁÔÚÔ Â Â È ÊÔÚ applefi ÙfiÙ appleô Ô appleúòùô   ÚÓËıÂ Ó apple Ú ÒÛÂÈ, ÂÓÒ Ù Ó appleô ÚÂˆÌ ÓÔ, Ì ÚÔ applefi ÙÔÓ ÂÍÔappleÏÈÛÌfi ÂÓfi appleôïâìèîô appleïô Ô. ÎÔÏÔ ıëû Ó appleúôûùúè-, ÎfiÌ Î È Û ÌappleÏÔÎ, appleúôûapple ıâèâ ÁÈ Û Ì È ÛÌfi Î È ÈÎ ÛÙÈÎ È Ì Â Ì Π٠Πapplefi- Ù ÙÔ ÂÓfi Î È applefiùâ ÙÔ ÏÏÔ.  ÌÈ applefi ÙÈ ÎÂ Ô ÛËÌÂÚÈÓfi Î Ù ÁÔÚÔ Î Ù ÈÎ ÛÙËΠ۠appleúfiûùèìô ÁÈ ÙËÓ Î Ù ıâûë ÛÙË ÎË ÂΠÓË ÈÒÎÔÓÙ È ÁÈ Â ÔÌ ÚÙ Ú ÔÈ Î ÙËÁÔÚÔ ÌÂÓÔÈ ÛÙËÓ apple ÚÔ Û ÎË. ŸÙ Ó Ô Î Ù ÁÔÚÔ Î ı ÛÙ ÚËÛÂ Ó Î Ù ÏÂÈ ÛÙÔÓ ÂfiÊËÌÔ ÙÔ appleúfiûùèìô, ÂΠÓÔ, Û ÓÔ Â fiìâóô applefi ÙÔ ÏÏÔ Ô (ÙÔÓ ÂÚÁÔ Î È ÙÔÓ ªÓËÛ Ô ÏÔ), apple Á ÂΠappleô ÌÂ- ÓÂ Ô Î Ù ÁÔÚÔ Î È ÙÔ apple Ú Ó 50 appleúfi Ù Ì Ì ÙÔÓ ÔÛÎfi Î È Ó Ó ÎfiÌ Ó Úfi Ô ÏÔ. ÙË Û Ó ÂÈ appleúôûapple ıëû Ó Ó ÙÔ apple ÚÔ Ó Î È ÙÔ Ô ÏÔ appleô ÂÚÁ ÔÓÙ Ó ÛÙÔ ÎÙ Ì ÙÔ, Î È fiù Ó apple Ù Ó, Î Ó Ó «ÂappleÈ ÚÔÌ» ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÙÔ, Ê ÚÂÛ Ó ÙËÓ applefiúù appleô Ô ËÁÔ Û ÛÙÔÓ Î appleô Î È ÂÓ ÛÙ Û Ó Ó «ÂÈÛ ÏÔ Ó» ÛÙÔ Ûapple ÙÈ, apple Ú ÙÔ ÁÂÁÔÓfi fiùè Ô Î Ù ÁÔÚÔ, Ô Î ÚÈÔ ÙÔ Ô ÎÔ, appleô Û Â Î È Ì Û Ù Ó ÌfiÓÔ Á Ó ÎÂ Î È apple È È. Û Ó ÂÈ, appleô Â Ó È ÂÓ È Ê ÚÔ Û ÁÈ ÙËÓ ÓÙ Ú ÛË ÙˆÓ Á Ó ÈÎÒÓ, appleâúèáú ÊÂÙ È ÛÙÔ applefiûapple ÛÌ. πª ( ) ª π Ùfi appleô Ù Ó ÁÈ Ì Ó Ù apple ÓÙ ÙÔ Í Úˆ Î Ï, Ô ÓÙÚ ÌÔ, appleô  ıëîâ Ô ÂÈÚfiÙÂÚÔ ÓÙÚ appleô apple Ú ÂÈ. 230 applefi fiï Ù appleï ÛÌ Ù appleô Ô Ó appleóô Î È ÏÔÁÈÎfi ÔÈ Á Ó ÎÂ Â Ì ÛÙ ÙÔ appleèô ÍÈÔÏ appleëùô: Ì appleú appleâè appleúòù -appleúòù, ÍÔ Â ÔÓÙ ÙÔ ÎfiÛÌÔ Ù Ú Ì Ù, Ó ÁÔÚ ÛÔ ÌÂ Û ÁÔ Î È Ó ÙÔÓ Î ÓÔ Ì ΠÚÈÔ ÙÔ ÎÔÚÌÈÔ Ì. Îfi ÙÔ appleúòùô, ÙÔ Â ÙÂÚÔ appleèîúfiùâúô Î Îfi. 232 του κόσμου τα χρήματα: Όσα λέγονται για την προίκα ισχύουν για την Αθήνα του 5ου αιώνα, όχι για την ηρωική εποχή, αφού τότε ο κανόνας ήταν να προσφέρει ο άντρας χρήματα στον πατέρα της νύφης. Σε παραινέσεις προς ανύπαντρους άντρες συνιστάται συχνά να παντρεύονται τη γυναίκα και όχι την προίκα, επειδή η μεγάλη προίκα μετατρέπει τον ελεύθερο άντρα σε δούλο. [ 17 ]
H 235 È Â Ò Â Ó È Ô ÁÒÓ Ô Ì ÁÈÛÙÔ, Ó ı Ì ÁÂÈ Î Ïfi Ó Î Îfi Ø ÁÈ Ù Ô ˆÚÈÛÌfi ÁÈ ÙË Á Ó Î Â Ó È ÛÙ ÁÌ, Ô Ù ÌappleÔÚ ÛÙÔÓ ÓÙÚ ÙË Ó Ï ÂÈ «fi È». È fiù Ó ÚÂı ÓÙÈÌ ÙˆappleË Ì ÏÏ ÊÂÚÛ Ì Ù Î È ÏÏÂ Û Ó ıâèâ, Î ıò ÂÓ ÙÔ Ì ıâ ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÙË, appleú appleâè Ó Â Ó È Ì ÓÙË, 240 ÁÈ Ó Î Ù Ï ÂÈ ÙÈ ÛfiÈ ı Â Ó È Ô ÓÙÚ appleô ı ÌÔÈÚ ÛÙ ÙÔ ÎÚ ÙÈ ÙË. È Ó È ÂÌÂ Ù Î Ù Ê ÚÓÔ Ì ÚÈÛÙ Î È Ô ÓÙÚ ÂÈ Ì Ì Î È ÛËÎÒÓÂÈ ÙÔÓ Áfi ˆ Ó Û Ó Û ÂÙÂ, Â Ó È ˆ ËÏÂÌ ÓËØ Ó fi È, ÂÓ Ì Ì ÓÂÈ apple Ú Ô ı Ó ÙÔ. ÓÙÚ fiìˆ, Ó ÚÂı ÛÙÔ Ûapple ÙÈ, 245 Á ÓÂÈ Íˆ Î È Ë Î Ú È ÙÔ Í Ï ÊÚÒÓÂÈØ ÂÌÂ,  Ù ÙÔ ı ÏÔ Ì  Ù fi È, appleú appleâè Ó Ô Ì ΠÚÊˆÌ ÓÔ ÙÔ Ï ÌÌ Û ÌÈ ÌfiÓÔ. ÓÂ, È, fiùè ÂÌÂ Ô ÌÂ Ô Î Ó ÓÔ Ì Û ÛÙÔ Ûapple ÙÈ, ÂÓÒ ÂΠÓÔÈ appleôïâì Ó Ì ÙÔ fiú Ï ıô! 250 appleúôùèìô Û Ó ÛÙ ıò ÙÚÂÈ ÊÔÚ appleï È ÛÙËÓ Ûapple apple Ú Ó ÁÂÓÓ Ûˆ Ì. 236 ο χωρισμός: Για τον χωρισμό οι αρχαίοι είχαν τρεις όρους: απόπεμψις (όταν ο άντρας χωρίζει τη γυναίκα), απόλειψις (όταν η γυναίκα εγκαταλείπει τον άντρα), αφαίρεσις (όταν ο κύριος χωρίζει τη γυναίκα από τον άντρα). Σε απόσπασμα του κωμικού ποιητή Αναξανδρίδη (4ος αιώνας), ένας πατέρας, που απευθύνεται στην κόρη του, λέει (απόσπ. 57): Είναι δύσκολος, σου λέω, και ανηφορικός, παιδί μου, / ο δρόμος για να γυρίσει από τον άντρα της πίσω / στο σπίτι του πατέρα της η γυναίκα η κόσμια. / Αυτόν τον γυρισμό τον συνοδεύει ντροπή. 247 σε μια μόνο ψυχή: Σε έναν άντρα. πª ( ) 6 EÁÒ, AıËÓ ÔÈ, ÊÔ apple Ú ÙËÓ applefiê ÛË Ó apple ÓÙÚ ÙÒ Î È ÙÂÏÈÎ apple ÓÙÚ ÙËÎ, ÙÔÓ appleúòùô Î ÈÚfi ÙËÚÔ Û Ù ÙÔÈ ÛÙ ÛË apple Ó ÓÙÈ ÛÙË Á Ó Î ÌÔ, ÒÛÙÂ Ì ÙÂ Ó ÙË Û - ÚÂÛÙÒ Ì Ù fiìˆ Î È Ó apple Ú Â Ó È ÂÏ ıâúë Ó Î ÓÂÈ fi,ùè ı ÏÂÈØ ÙËÓ ÂappleÈÙËÚÔ Û, fiûô Ù Ó Ó Ùfi, Î È Âapple ÁÚ appleóô Û, fiappleˆ Ù Ó Ê ÛÈÎfi. Aapplefi ÙfiÙ fiìˆ appleô ÁÂÓÓ ıëîâ ÙÔ apple È, ÙË Â appleï ÔÓ ÂÌappleÈÛÙÔÛ ÓË Î È ÙË apple Ú ˆÛ fi,ùè Â Î È ÂÓ Â, ÂappleÂÈ apple - 7 ÛÙ fiùè ÙÔ apple È appleôùâïâ ÙÔÓ appleèô ÈÛ Úfi ÂÛÌfi. TÔÓ appleúòùô Î ÈÚfi ÏÔÈapplefiÓ, AıËÓ ÔÈ, Ù Ó fióùˆ Ë Î Ï ÙÂÚË apple fiïâ : Ù Ó ÓÔÈÎÔÎ Ú ÊÔ ÂÚ Î È ÌÂÙÚËÌ ÓË ÛÙ ÍÔ Î È È ÂÈÚÈ fiù Ó Ù apple ÓÙ ÌÂ Ì ÙÚÔ. ŸÙ Ó fiìˆ Â ÙËÓ Ù Ó Ûˆ ÙË ÌËÙ Ú ÌÔ 6 επιτηρούσα: Η επιτήρηση της γυναίκας, το φυλάττειν, όπως έλεγαν οι αρχαίοι, αποτελούσε υποχρέωση του κυρίου (πατέρα, συζύγου, αδελφού). «Τίποτα,» διαβάζουμε σε απόσπασμα που αποδίδεται στον Ευριπίδη και σε έναν κωμικό ποιητή, «ούτε τείχος ούτε χρήματα, δεν είναι τόσο δυσκολοφύλαχτο όσο η γυναίκα.» 7 το παιδί: Και στην αρχαιότητα πρέπει να υπήρχε η αντίληψη ότι το παιδί «δένει» το αντρόγυνο. να χάσω τη μητέρα μου: Ο κατηγορούμενος, όταν αναφέρεται στην «αιτία για όλα τα δεινά που τον βρήκαν», ξεσπάει και δεν ολοκληρώνει τη φράση του. [ 18 ]
À π Δ Δø π ø Ãƒ ø 8 Ô ı Ó Ùfi ÙË ÛÙ ıëîâ Ë ÈÙ ÁÈ fiï Ù ÂÈÓ appleô ÌÂ Ú Î Ó. ÁÎÂÎÚÈÌ Ó ÛÙËÓ ÎË Â ÙË Û Ófi Â Â Î È Ë Á Ó Î ÌÔ ÙËÓ ÓÂÎÚ Ø ÂΠÙËÓ Â Â Ô ÓıÚˆappleÔ Ùfi Î È Ì ÙÔÓ Î ÈÚfi ÙËÓ apple Ú Û ÚÂ. Ú ÎÔÏÔ ıô Û ËÏ applefi ÙfiÙ ÙË Ô Ï appleô apple Á ÈÓ ÛÙËÓ ÁÔÚ, Î ÓÂ Ì Ûˆ Ù appleúôù ÛÂÈ ÛÙË Á Ó Î ÌÔ Î È ÙÂÏÈÎ ÙËÓ Î Ù ÛÙÚ Â. 9 K Ù Ú, Û ÌappleÔÏ ÙÂ, Â Ì È, Ï appleâùâ, appleô ÚÂˆÌ ÓÔ Ó Û ÈËÁËıÒ Î È Ù ˆ Ó ÛappleÈÙ ÎÈ apple ÙÔ, apple Óˆ Î È Î Ùˆ fiìôèô ˆ appleúô ÙÔÓ Á Ó ÈÎˆÓ ÙË Î È ÙÔÓ Ó- ÚˆÓ ÙË. ŸÙ Ó appleô Ù Û Ì ÙÔ apple È, Ë ÌËÙ Ú ÙÔ ÙÔ ı Ï ÂØ ÁÈ Ó ÌËÓ ÎÈÓ Ó ÂÈ ÏÔÈapplefiÓ Î Ù ÓÔÓÙ ÙË ÛÎ Ï fiappleôùâ ÚÂÈ fiù Ó Ó ÙÔ appleï ÓÂÈ, ÌÂÓ ÂÁÒ apple Óˆ Î È 10 ÔÈ Á Ó Î Πو. K È Â ÌÂ Ë Û ÓËı ÛÂÈ ÙfiÛÔ, ÒÛÙ appleôïï ÊÔÚ Ë Á Ó Î ÌÔ Ê ÁÂ Î È apple Á ÈÓÂ Ó ÎÔÈÌËı Πو Ì ÙÔ apple È, ÁÈ Ó ÙÔ ıëï ÂÈ Î È Ó ÌËÓ ÎÏ ÂÈ. A Ù Á ÓÔÓÙ Ó fiappleˆ Û Ù Ï ˆ appleôï Ó Î ÈÚfiØ Î È ÂÁÒ appleôù ÂÓ Ï Î Îfi Ì ÙÔÓ ÓÔ ÌÔ, ÏÏ Ì ÂÚÓ ٠ÙÔÈ Ê ÏÂÈ, ÒÛÙ ÓfiÌÈ appleˆ Ë Á Ó Î ÌÔ Ù Ó applefi- ÂÈÁÌ ËıÈÎ ÛÙËÓ applefiïë. 11 O Î ÈÚfi appleâúóô ÛÂ, Û ÌappleÔÏ ÙÂ, ÒÛappleÔ Î appleôùâ Á ÚÈÛ applefi Ù Ù Ì Ù ˆÚ Ó Ì appleâúèì ÓÔ Ó. MÂÙ ÙÔ Â appleóô ÙÔ apple È ÎÏ ÈÁÂ Î È Â Â ÁÎÚ ÓÈ ÙÔ ÂÓÔ ÏÔ Û Âapple ÙË Â Ë Ô Ï, ÁÈ Ó ÓÙÈ Ú ÙÛÈØ Ô ÏfiÁÔ Ù Ó fiùè ÚÈÛÎfiÙ Ó Ì Û ÙÔ Û ÁÎÂÎÚÈÌ ÓÔ appleúfi- 12 ÛˆappleÔØ ÚÁfiÙÂÚ Ì ı Ù apple ÓÙ. EÁÒ ÙfiÙ ÏÂÁ ÛÙË Á Ó Î ÌÔ Ó Î Ù  Πو Î È Ó ıëï ÛÂÈ ÙÔ apple È, ÁÈ Ó ÛÙ Ì Ù ÛÂÈ Ó ÎÏ ÂÈ. EΠÓË ÛÙËÓ Ú ÂÓ ıâïâ appleâ- ÚÈ Ú, appleôù ıâù È, appleô Ì ÏÂapple ÛÙÔ Ûapple ÙÈ appleâèù applefi ÙfiÛÔÓ Î ÈÚfi. ŸÙ Ó fiìˆ ÂÁÒ Ú ÈÛ Ó ÂÎÓÂ Ú ÔÌ È Î È Âapple ÌÂÓ Ó apple ÂÈ, «ÁÈ Ó ÂÚˆÙÔÙÚÔapple»,  appleâ, «ÙÔ ÏfiÁÔ 13 ÛÔ Â Ò Ì ÙË ÌÈÎÚ Ø Î È ÙËÓ ÏÏË ÊÔÚ, fiù Ó Â Â ÌÂı ÛÂÈ, ÙË ÂappleÈÙ ıëîâ.» EÁÒ ÙfiÙ ÁÂÏÔ Û Ø ÂΠÓË ÛËÎÒÓÂÙ È, ÎÏ ÓÂÈ Á ÓÔÓÙ ÙËÓ applefiúù ÛÙÂÈ fiìâóë ıâó Î È Î Ù ÂÈ ÙËÓ Ìapple Ú. EÁÒ, ˆÚ Ó Ì appleúô ÏËÌ Ù ÛÂÈ Î ÙÈ apple Ù Î È ˆÚ Ó - 14 ψ Î Îfi Ì ÙÔÓ ÓÔ ÌÔ, ÎÔÈÌ ıëî ÌÂ Â Ú ÛÙËÛË Â ÚıÂÈ,  apple, applefi Ù Ù Ì - Ù. TËÓ ÒÚ appleô apple ÈÚÓÂ Ó ÍËÌÂÚÒÛÂÈ, Úı ÂΠÓË Î È ÓÔÈÍ ÙËÓ applefiúù. ŸÙ Ó ÙË ÚÒÙËÛ ÁÈ Ù Ù appleô Û Ó Ó ÙÈ ÙÈÎ ÔÈ applefiúùâ, ÏÂÁ fiùè Û ËÛ ÙÔ Ï Ó ÚÈ ÙÔ apple È- ÈÔ Î È appleâèù ÛÙÂÈÏÂ Î È apple Ú ʈÙÈ applefi ÙÔ Á ÙÔÓÂ. EÁÒ ÂÓ Ì ÏËÛ Î È apple ÛÙ fiùè ÙÛÈ Â Ó Ù appleú ÁÌ Ù. MÔ Ê ÓËΠfiìˆ, Û ÌappleÔÏ ÙÂ, fiùè   ÏÂÈ ÈÌ ıèô ÛÙÔ appleúfiûˆapplefi ÙË, ÂÓÒ Ô ÂÏÊfi ÙË ÂÓ Â Â ÎfiÌ ÙÚÈ ÓÙ ËÌ Ú appleâı Ì ÓÔ. øûùfiûô, ÎfiÌ Î È ÙfiÙÂ, ˆÚ Ó appleˆ Ù appleôù ÁÈ ÙÔ ı Ì, Á Π͈ Î È Ê Á Ì ÏËÙÔ. 15 Ú Û applefi ÙfiÙ ΠÈÚfi, Û ÌappleÔÏ ÙÂ, Î È ÂÁÒ Â ıè ÌÂÛ Ó Ù ÁÈ ÙÔ Î Îfi appleô Ì   ÚÂÈ, ÒÛappleÔ Ú ÂÙ È Î È ÌÂ Û Ó ÓÙ ÂÈ ÌÈ ËÏÈÎÈˆÌ ÓË Ô Ï Ø fiappleˆ Ì ı 9 το θήλαζε: Δεν θήλαζαν όλες οι μητέρες τα παιδιά. Οι ευπορότερες οικογένειες προσλάμβαναν τροφούς. 12 με τη μικρή: Η «μικρή» (στο πρωτότυπο παιδίσκη = νεαρή δούλα) δεν ταυτίζεται με τη δούλα που προσέγγισε ο Ερατοσθένης (στο πρωτότυπο θεράπαινα). 13 κατεβάζει την αμπάρα: Σύμφωνα με άλλη ερμηνεία, γύρισε το (αρχαίο) κλειδί. Και στη μια και στην άλλη περίπτωση ο Ευφίλητος δεν μπορούσε να ανοίξει την πόρτα από μέσα. 14 οι πόρτες: Η πόρτα του σπιτιού και η πόρτα της αυλής. ψιμύθιο: Το πιο διαδεδομένο γυναικείο καλλυντικό, με τη βοήθεια του οποίου οι γυναίκες εξασφάλιζαν την επιθυμητή λευκότητα του προσώπου. τριάντα ημέρες: Τόσο διαρκούσε το πένθος στην Αθήνα. [ 19 ]
H ÂÎ ÙˆÓ ÛÙ ÚˆÓ, ÙËÓ Â Â ÛÙ ÏÂÈ ÎÚ Ê Î appleôè apple ÓÙÚÂÌ ÓË Ì ÙËÓ ÔappleÔ ÂΠÓÔ È - ÙËÚÔ ÛÂ Û ÛÂÈ Ø Ë Á Ó Î Ù apple ÛÙ  fiùè ÙËÓ apple Ú ÌÂÏÔ ÛÂ, ÂappleÂÈ ÂÓ apple Á ÈÓ appleï ÔÓ Ì ÙË fiappleˆ appleúòù, Î È appleóââ Ì Ó ÂÓ ÓÙ ÔÓ ÙÔ Ø ÙÛÈ, ÙÔÓ apple Ú ÎÔÏÔ ıëûâ, 16 ˆ fiùô Ó Î Ï Â appleôèô Ù Ó Ô ÏfiÁÔ. AÊÔ Úı ÏÔÈapplefiÓ Î È ÌÂ Û Ó ÓÙËÛÂ Ë ÁÂÚfi- ÓÙÈÛÛ, appleô apple Ú Ê Ï Á ÎÔÓÙ ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÌÔ, «E Ê ÏËÙ»,  appleâ, «ÌË Ê ÓÙ ÛÙ appleˆ Úı Ó ÛÂ Û Ó ÓÙ Ûˆ, ÂappleÂÈ ÌÔ Ú ÛÂÈ Ó Ó ÌÂÈÁÓ ÔÌ È ÛÙÈ appleôı ÛÂÈ ÏÏˆÓØ Úı ÁÈ Ù Ô ÓÙÚ appleô ÙÈÌ ÂÈ ÙË Á Ó Î ÛÔ Î È ÂÛ Ó Û Ì ÓÂÈ Ó Â Ó È Â ıúfi Ì. E Ó ÏÔÈapplefiÓ appleè ÛÂÈ ÙË Ô Ï appleô apple ÂÈ ÛÙËÓ ÁÔÚ Î È Û appleëúâùâ Î È ÙËÓ Ó - ÎÚ ÓÂÈ appleô ÏÏÔÓÙ ÙËÓ ÛÂ Û ÓÈÛÙ ÚÈ, ı Ì ıâè Ù apple ÓÙ. O Ú ÛÙË»,  appleâ, «Â Ó È Ô EÚ ÙÔÛı ÓË applefi ÙÔÓ ÌÔ ÙË ŸË Ø Î È ÂÓ ÂÈ apple Ú Û ÚÂÈ ÌfiÓÔ ÙË ÈÎ ÛÔ Á Ó Î, apple Ú Û ÚÂ Î È ÏÏ appleôïï Ø ÙÔ ÂÈ, Ï appleâè, Âapple ÁÁÂÏÌ.» AÊÔ Â appleâ Ù, 17 Û ÌappleÔÏ ÙÂ, ÂΠÓË appleôì ÎÚ ÓıËÎÂ, ÂÓÒ ÂÁÒ Ì Ûˆ Û ÁÎÏÔÓ ÛÙËÎ. ŒÓ Ó appleâúóô - Û Ó Ù apple ÓÙ applefi ÙË ÛÎ Ë ÌÔ Î È ÌÔ Ó ÂÍ ÈÚÂÙÈÎ Î appleôappleùô Ø applefi ÙË ÌÈ Û Ó- ÙÔ ÁÂÁÔÓfi fiùè Ì ÎÏ ˆÛ ÛÙÔÓ ÎÔÈÙÒÓ, applefi ÙËÓ ÏÏË ı ÌfiÌÔ Ó fiùè ÂΠÓË ÙË Ó Ù Ù appleô ÛÂ Ë applefiúù ÙÔ ÛappleÈÙÈÔ Î È ÙË Ï, Î ÙÈ appleô ÂÓ Â Â Í Ó Á ÓÂÈ, Î È fiùè ÌÔ Ê ÓËΠappleˆ Ë Á Ó Î ÌÔ Â Â ÏÂÈ ÈÌ ıèô. ŸÏ Ù appleâúóô Û Ó Ó Ó 18 applefi ÙË ÛÎ Ë ÌÔ Î È ÌÔ Ó ÂÍ ÈÚÂÙÈÎ Î appleôappleùô. Á appleâèù ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÌÔ Î È ÙËÛ applefi ÙË Ô Ï Ó Ì ÎÔÏÔ ı ÛÂÈ ÛÙËÓ ÁÔÚ Ø ÓÙ ÙÔ ÙËÓ Ô ÁËÛ ÛÙÔ Ûapple ÙÈ Î appleôèô ÁÓˆÛÙÔ ÌÔ Î È Ú ÈÛ Ó ÙË Ï ˆ fiùè ÂÁÒ Ù Â Ì ıâè fiï fiû Û - Ó ÈÓ Ó ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÌÔ Ø «ÂÛ ÏÔÈapplefiÓ»,  apple, «ÂÈ Ó È Ï ÍÂÈ Ó applefi Ù Ô: Ó ÛÂ Ì ÛÙÈÁÒÛˆ Î È appleâèù Ó Û ΠÙ ۈ ÛÙÔÓ Ì ÏÔ Î È Ó ÌËÓ ÂÈ ÙÂÏÂȈÌfi ÙÔ Ì Ú- Ù ÚÈfi ÛÔ Ùfi, Ó appleâè fiïë ÙËÓ Ï ıâè Î È fi È ÌfiÓÔ Ó ÌËÓ apple ıâè Ù appleôù appleôï - 19 Ùˆ, ÏÏ Î È Ó ÛÂ Û Á ˆÚ Ûˆ applefi apple Óˆ ÁÈ fi,ùè ÂÈ Î ÓÂÈ ˆ ÙÒÚ. MËÓ appleâè - Ì Ù, Ï Á fiïë ÙËÓ Ï ıâè.» EΠÓË ÛÙËÓ Ú ÚÓÈfiÙ ÓØ ÙË Î Ó, Ï ÂÈ, fi,ùè ıâïâ ÂÓ Â Â, appleôù ıâù È, È. ŸÙ Ó fiìˆ ÂÁÒ ÙË Ó ÊÂÚ ÙÔ fióôì EÚ ÙÔÛı ÓË Î È Â apple fiùè Ùfi ÂappleÈÛÎÂappleÙfiÙ Ó ÙË Á Ó Î ÌÔ, Ù ÛÂ, ÂappleÂÈ ÓfiÌÈÛ fiùè ÂÁÒ ÁÓÒÚÈ 20 ÏÂappleÙÔÌÂÚÒ Ù apple ÓÙ. TfiÙ appleï ÔÓ, ÊÔ appleâûâ ÛÙ ÁfiÓ Ù ÌÔ Î È Ï Â applefi ÂÌ Ó ÙË È Â ˆÛË fiùè ÂÓ appleúfiîâèù È Ó apple ıâè appleôï Ùˆ Ù appleôù, ÔÌÔÏfiÁËÛÂ Ú ÈÎ appleò ÙËÓ appleïëû Û ÌÂÙ ÙËÓ ÎË Â, appleâèù appleò Ë È Ì ٠appleôïï ÌÂÙ ÊÂÚ ÙÔ Ì Ó Ì Î È appleò Ë Á Ó Î ÌÔ Ì ÙÔÓ Î ÈÚfi ÂÓ ˆÛÂ Î È Ì appleôèô Î È appleôèô ÙÚfiappleÔ Â fiù Ó ÙÈ ÂappleÈÛÎ ÂÈ Î È fiùè ÛÙË ÁÈÔÚÙ ÙˆÓ ÂÛÌÔÊÔÚ ˆÓ, ÂÓÒ ÂÁÒ appleô Û ÛÙ Ù Ì - Ù, Ë Á Ó Î ÌÔ ÛËÎÒıËÎÂ Î È apple Á ÛÙÔ ÈÂÚfi Ì ÙËÓ ÌËÙ Ú ÂΠÓÔ. TÂÏÈÎ ÈËÁ - ıëîâ ÏÂappleÙÔÌÂÚÒ Î È fi,ùè ÏÏÔ Â Â Û Ì Â. 16 βασανιστήρια: Η μαρτυρία των δούλων στα δικαστήρια εθεωρείτο αξιόπιστη, μόνο εάν δινόταν έπειτα από βασανισμό. Όη: Αττικός δήμος που βρισκόταν βόρεια από το Κορωπί. 18 στον μύλο: Η εργασία στον (χειροκίνητο) μύλο ήταν πολύ σκληρή. Αναφέρεται ως τιμωρία για δούλους και δούλες. 20 στη γιορτή των Θεσμοφορίων: Μεγάλη γιορτή προς τιμήν της Δήμητρας και της Περσεφόνης, στην οποία συμμετείχαν αποκλειστικά γυναίκες. Γιορταζόταν γύρω στα τέλη Οκτωβρίου. [ 20 ]
À π Δ Δø π ø Ãƒ ø πª (Á) 55 ÎÙfi applefi Ù, Ó Ú ÈÎ ÛÙ, Ù Â Ó appleúôáâ Ì Ù ÂÈ Ë Á Ó Î ÌÔ Ì ٠apple È- È ÛÙËÓ Ï. ª ÙË ÚÈÛÎfiÙ Ó Î È ÌÈ ËÏÈÎÈˆÌ ÓË Á Ó Î appleô Ù Ó ÏÏÔÙ ÙÚÔ- Êfi ÌÔ, ÌÈ Á Ó Î ÊÔÛÈˆÌ ÓË Î È appleèûù, ÛÙËÓ ÔappleÔ Ô apple Ù Ú ÌÔ Â Â Ú ÛÂÈ ÙËÓ ÂÏ ıâú ÙË. ªÂÙ ÙËÓ appleâïâ ı ÚˆÛ ÙË, apple ÓÙÚ ÙËΠΠappleôèôó. ŸÙ Ó ÂΠÓÔ 56 apple ı ÓÂ Î È Ù Ù Ó ÁÚÈ Î È ÂÓ Â Â appleôèô Ó ÙË Û ÓÙËÚ ÛÂÈ, Í Ó Á ÚÈÛ ÛÙÔ Ûapple - ÙÈ ÌÔ. ÏÔÈapplefiÓ ÙËÓ appleô Ú ˆÛË Ó ÌËÓ Ê Ûˆ Ó Ô Ó Ì Û ÛÙËÓ Ó ÂÈ Ô ÙÂ Ë Á Ó Î appleô   apple ÚÍÂÈ ÙÚÔÊfi ÌÔ Ô Ù Πappleôèô appleô Â Â È ÙÂÏ ÛÂÈ apple È ÁˆÁfi ÌÔ. Á ÚfiÓˆ Â Ó Ï ÂÈ ÙÚÈ Ú Ú Ô Î È ÂÙÔÈÌ fiìô Ó Ó appleôappleïâ Ûˆ Î È Ù Ó ÁÈ ÙÔÓ ÏfiÁÔ Ùfi ÂappleÈı Ì Î È ÙË Á Ó Î ÌÔ Ó Ê Ûˆ Ì ÙË ÛÙÔ Ûapple ÙÈ Ó Ù ÙÔÈÔ appleúfiûˆappleô ÂÌappleÈÛÙÔÛ ÓË. ÓÒ ÏÔÈapplefiÓ appleúôáâ Ì ÙÈ Ó ÛÙËÓ Ï, Ì ÙÔ appleô ÂÈÛ- ÏÏÔ Ó ÙÔ Î È ÙÈ Ú ÛÎÔ Ó ÌappleÚÔÛÙ ÙÔ Î È Ú ÈÛ Ó Ó Úapple Ô Ó Ù appleú ÁÌ - Ù, ÔÈ ÏÏÂ Ô ÏÂ Ù Ú ÛÎÔÓÙ Ó ÛÙÔÓ apple ÚÁÔ, fiappleô È Ì ÓÔ Ó, ÌfiÏÈ ÎÔ - 57 Û Ó ÙÈ ÎÚ Á, ÎÏ ÓÔ Ó ÙÔÓ apple ÚÁÔ, Î È ÂÓ Ìapple Î Ó È ÂÎÂ, apple ÈÚÓ Ó fiìˆ Ù appleú ÁÌ Ù applefi ÙÔ applefiïôèappleô Ûapple ÙÈ, apple Ú ÙÔ ÁÂÁÔÓfi fiùè Ë Á Ó Î ÌÔ ÙÔ apple Áfi- ÚÂ Â Ó ÌËÓ Ù ÁÁ ÍÔ Ó Î È ÙÔ ÏÂÁ fiùè Â Ó È ÈÎ ÙË Î È fiùè Ô Ó Û Ó appleôïôáè- ÛÙ ÛÙËÓ appleúô Î ÙË Î È appleúfiûıâùâ: «Œ ÂÙ ٠appleâó ÓÙ appleúfi Ù Î È ÙÔÓ Ó Úfi Ô - ÏÔ Î È ÙÔÓ ÔÛÎfi, appleô Í Ô Ó apple Ú apple Óˆ applefi ÙÔ appleôûfi appleô Û ÂÈ ÂappleÈ ÈÎ ÛÙ» Ó Á ÙÔÓ Ù appleëûâ ÙËÓ applefiúù Î È ÙÔ ÂÓËÌ ÚˆÛÂ Û ÂÙÈÎ. ΔÔ Â appleâ ÎfiÌË fiùè ÙÔ appleôûfi appleô appleúôôúè fiù Ó ÁÈ ÙÔ ÂÈ Î Ù ÙÂı ÛÙËÓ ÙÚ appleâ ÙÔ ÙÂÏÂ Ù Ô ÙÔ Â Â ÎÔ ÛÂÈ applefi ÂÌ Ó. «Ó appleâúèìâ ÓÂÙÂ Ï ÁÔ,»  appleâ, «Ó Î appleôèô applefi Û ÙÔÓ Ó ËÙ ÛÂÈ, apple ÚÓÂÙ ÂappleÈÙfiappleÔ Ù Ú Ì Ù Î È appleëá ÓÂÙ ÛÙËÓ Â Ø Ê ÛÙ fiìˆ Ù appleú ÁÌ Ù Î È ÌËÓ apple ÚÓÂÙ ٠appleôù applefi Ù appleô Ó ÎÔ Ó Û ÂÌ Ó, ÙË ÛÙÈÁÌ Ì ÏÈ- 58 ÛÙ appleô ÂÙ apple ÚÂÈ ÙfiÛ appleô Î Ï appleùô Ó ÙÔ appleôûfi appleô ÂÈ ÂappleÈ ÈÎ ÛÙÂ.» ÓÒ Ë Á - Ó Î ÌÔ ÙÔ Ù ÏÂÁ Ù, fi È ÌfiÓÔ ÂÓ ÛÙ Ì ÙËÛ Ó, ÏÏ Î È fiù Ó Ë ÙÚÔÊfi, ÌfiÏÈ ÙÔ Â Â Ó Ô Ó ÌappleÂÈ Ì Û, apple Ú ÙÔ appleôù ÚÈ appleô Ù Ó appleï ÙË Î È applefi ÙÔ ÔappleÔ Ô appleèóâ Î È ÙÔ ÎÚ Â ÛÙÔÓ ÎfiÚÊÔ ÙË, ÁÈ Ó ÌËÓ ÙÔ apple ÚÔ Ó ÙÔ, Ô ÂfiÊËÌÔ Î È Ô apple ÚÒÓ ÂÏÊfi ÙÔ ÂÚÁÔ ÙËÓ apple Ú Ó Â ËÛË Î È ÙËÓ Î ÎÔappleÔ ËÛ Ó ÙfiÛÔ ÁÈ 55 να προγευματίζει: Τα (κύρια) γεύματα των αρχαίων Αθηναίων ήταν δύο, το άριστον (πρωινό, πρόγευμα, κολατσιό) και το δείπνον (συνήθως λίγο πριν από τη δύση του ήλιου). Μία από τις κωμωδίες του μεγάλου κωμικού ποιητή Μενάνδρου (τέλη 4ου/αρχές 3ου αιώνα) έχει τον τίτλο Συναριστώσαι («αυτές που προγευματίζουν μαζί»). Η συγκεκριμένη σκηνή μάλιστα έχει αποτυπωθεί σε ψηφιδωτό δάπεδο που είναι διακοσμημένο με σκηνές από έργα του Μενάνδρου. 56 παιδαγωγός: Για το περιεχόμενο του όρου «παιδαγωγός» βλ. Βιβλίο σας, σελ. 50. Δεν είναι σαφές ποιος είναι ο παιδαγωγός που αναφέρεται εδώ κάπως απροσδόκητα. Οι τροφοί και οι παιδαγωγοί αρκετές φορές εμφανίζονται στην τραγωδία. Δείτε για παράδειγμα τον Παιδαγωγό στην Ηλέκτρα του Σοφοκλή ή την Τροφό και τον Παιδαγωγό στη Μήδειατου Ευριπίδη. τριήραρχος: Η τριηραρχία ήταν μία από τις λεγόμενες λειτουργίες (βλ. Βιβλίο σας, σελ. 95), και μάλιστα η δαπανηρότερη. Ο τριήραρχος είχε την υποχρέωση να καλύπτει για ένα χρόνο τη δαπάνη για μια τριήρη (πολεμικό πλοίο με τρεις σειρές κουπιά, το καύχημα της θαλασσοκράτειρας Αθήνας). πύργο: Μέρος του σπιτιού, ίσως στον όροφο, όπου ζούσαν και εργάζονταν οι γυναίκες. [ 21 ]
H 59 Ó Î Ù Ê ÚÔ Ó Ó ÙË appleôûapple ÛÔ Ó ÙÔ appleôù ÚÈ, ÒÛÙÂ Î Ù Ì ÙÒıËÎ Ó Ù ÚÈ ÙË ÛÙÔ ÌappleÚ ÙÛÔ Î È ÛÙÔÓ Î Úapplefi, Î ıò ÙÔ, ÁÈ Ó Î Ù Ê ÚÔ Ó Ó ÙË appleôûapple ÛÔ Ó ÙÔ appleôù ÚÈ, ÙË Á ÚÈ Ó apple Ûˆ Ù ÚÈ Î È ÙËÓ ÙÚ ÔÏÔÁÔ Û Ó, ÂÓÒ Â Â ÂÎ ÔÚ ÛÙÔÓ ÙÚ ËÏÔ, Î ıò ÙËÓ ÛÊÈÁÁ Ó ÛÙÔÓ Ï ÈÌfi, Î È Ù Ó ÌÂÏ ÓÈ ÛÌ ÓÔ ÙÔ ÛÙ ıô ÙË. ŒÊÙ Û Ó Ì ÏÈÛÙ Û ٠ÙÔÈÔ ÛËÌÂ Ô Ó ÛfiÙËÙ, ÒÛÙÂ, ÒÛappleÔ Ó Î Ù Ê ÚÔ Ó Ó ÙË Ê ÈÚ ÛÔ Ó applefi ÙÔÓ ÎfiÚÊÔ ÙÔ appleôù ÚÈ, ÂÓ ÛÙ Ì ÙËÛ Ó Ó ÛÊ ÁÁÔ Ó ÙË ÁÂÚfiÓÙÈÛ- 60 Û ÛÙÔÓ Ï ÈÌfi Î È Ó ÙË Ù appleô Ó. ÎÔ ÁÔÓÙ ÙÈ ÎÚ Á ÔÈ Ô ÏÔÈ ÙˆÓ ÁÂÈÙfiÓˆÓ ÌÔ Î È Ï appleôóù ÙÔ Ûapple ÙÈ ÌÔ Ó ÏÂËÏ Ù ٠È, ÏÏÔÈ Î ÏÔ Û Ó applefi ÙÈ ÛÙ ÁÂ ÙˆÓ ÛappleÈÙÈÒÓ ÙÔ ÙÔ ÈÂÚ fiìâóô, ÂÓÒ Î appleôèôè ÏÏÔÈ apple Á Ó ÛÙÔÓ ÏÏÔ ÚfiÌÔ Î È fiù Ó Â Ó ÙÔÓ ÁÓfiÊÈÏÔ appleô appleâúóô ÛÂ, ÙÔ ÙËÛ Ó Ó ÙÚ ÍÂÈ. ŸÙ Ó ÚıÂ Ô ÁÓfiÊÈÏÔ, appleô ÙÔÓ Î ÏÂÛÂ Ô Ô ÏÔ ÙÔ ÓıÂÌ ˆÓ, appleô Â Ó È Á ÙÔÓ ÌÔ, ÂÓ Ìapple ÎÂ È ÛÙÔ Ûapple ÙÈ (ÁÈ Ù ÂÓ ıâˆúô Û fiùè   ÙÔ ÈÎ ˆÌ, ÙË ÛÙÈÁÌ appleô ÂÓ Ù Ó apple ÚÒÓ Ô Î ÚÈÔ ÙÔ ÛappleÈÙÈÔ ), apple Ú Ì ÓÔÓÙ fiìˆ ÛÙÔÓ ÒÚÔ ÙÔ ÓıÂÌ ˆÓ, ÏÂappleÂ Î È Ù appleú ÁÌ Ù Ó ÌÂÙ Ê ÚÔÓÙ È Íˆ Î È ÙÔÓ ÂÚÁÔ Î È ÙÔÓ ÂfiÊËÌÔ Ó Á ÓÔ Ó applefi ÙÔ Ûapple ÙÈ ÌÔ. ƒøδ π - π - ƒ Δ ƒπ Δ Δ 1. Σε ποια σημεία εστιάζει την κριτική της η Μήδεια, όταν μιλάει για τη μειονεκτική θέση των γυναικών; 2. Με βάση όσα αναφέρει η Μήδεια, ποια πρέπει να ήταν, για τις αντιλήψεις των αρχαίων, η «αποστολή» (κύριο έργο) του άντρα και ποια της γυναίκας; 3. Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι, για τις αντιλήψεις της εποχής εκείνης, η στάση που ισχυρίζεται ότι κρατούσε ο κατηγορούμενος απέναντι στη γυναίκα του ( 6) πρέπει να ήταν η αναμενόμενη για τον «σωστό» σύζυγο; (Μην ξεχνάτε πού και για ποιον λόγο ο Ευφίλητος λέει όλα αυτά που λέει.) 4. Όσα λέγονται από τη γυναίκα του Ευφίλητου για την «επίθεσή» του στη μικρή (νεαρή δούλη) μήπως θα μπορούσαν να λειτουργήσουν στο δικαστήριο εις βάρος του κατηγορούμενου; 5. Ο κατήγορος στο τρίτο κείμενο (γ) πρέπει να ήταν εύπορος. Από ποια στοιχεία συνάγεται αυτό; 6. ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ (Μερικοί τον θεωρούν κορυφαία στιγμή στη ζωή μιας γυναίκας). 1 2 3 4 5 1. Κύριο γυναικείο όνομα και δραστηριότητα με την οποία δεν ασχολούνταν οι γυναίκες στην αρχαιότητα. 2. Τέτοιες διοργανώσεις, από τις οποίες αποκλείονταν οι γυναίκες στην αρχαία Αθήνα, μπορεί να είναι τοπικές, πανελλήνιες, πανευρωπαϊκές ή παγκόσμιες. 3. Η επεξεργασία του ήταν βασική απασχόληση των γυναικών στην αρχαιότητα. 4. Ο χώρος των γυναικών στην αρχαία Αθήνα. 5. Αυτή είναι, λένε, χρυσός. (Οι αρχαίοι έλεγαν ότι είναι στολίδι για τη γυναίκα.) [ 22 ]
5. È ÁÈÔ Ì ÙÔ fiúè ø Àª, ÕÁÓˆÛÙË ÎˆÌˆ ( applefiûapple. 1000) Δ ª ΔÔ applefiûapple ÛÌ apple Ú ÂÙ È Û apple apple ÚÔ appleô ÚÔÓÔÏÔÁÂ Ù È Á Úˆ ÛÙ Ì Û ÙÔ 2Ô È. apple.ã. ΔÔ ÚÁÔ applefi ÙÔ ÔappleÔ Ô appleúô Ú ÂÙ È Ó ÎÂÈ ÛÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ˆÌˆ, ËÏ. ÛÙËÓ ÎˆÌˆ appleô ÁÚ ÊÂÙ È applefi Ù Ù ÏË ÙÔ 4Ô È. apple.ã. Î È appleâèù ÎÔÚ Ê Ô ÂÎappleÚfiÛˆappleÔ Ô ª Ó Ó ÚÔ. π È ÙÂÚ Á appleëùfi ı Ì ÛÙË ˆÌˆ Â Ó È Ô ÚˆÙ Î È Ô Á ÌÔ ÌÂÙ ÂÌappleÔ- ˆÓ. È 44 Ûˆ fiìâóôè ÛÙ ÔÈ Â Ó È Ô ( Û Ó ıèûù Ì ÎÚfi ÁÈ ÎˆÌˆ ) ÏfiÁÔ ÌÈ ÓÂ Ú Á Ó Î appleô appleúôûapple ıâ Ó ÌÂÙ appleâ ÛÂÈ ÙÔÓ apple Ù Ú ÙË, Ô ÔappleÔ Ô ı ÏÂÈ Ó ÙË ˆÚ ÛÂÈ applefi ÙÔÓ ÓÙÚ ÙË, ÂappleÂÈ ÂΠÓÔ Û fi,ùè Â Â Î È Â Ó È ÊÙˆ fi. πª Ù appleô Ï ˆ ÂÁÒ, apple Ù Ú, appleúâappleâ È Ó Ù Ï ÂÛ. È Ù Â Ó È ÏÔÁÈÎfi Ó ÂÈ ÂÛ appleâúèûûfiùâúô Ì Ïfi applefi fi,ùè ÂÁÒ Î È Ó ÌÈÏ fiappleô ÚÂÈ ÂÙ È. applefi ÙË ÛÙÈÁÌ fiìˆ appleô ÂÓ ÙÔ appleú ÍÂ, Î Ù Ó ÁÎËÓ 5 ÂÓ appleôì ÓÂÈ Ûˆ apple Ú Ó appleˆ ÂÁÒ Ë È Ùfi appleô Â Ó È Î ÈÔ. Ó ÂΠÓÔ ÂÈ È appleú ÍÂÈ Î appleôèô ÛÔ ÚfiÙÂÚÔ ÎËÌ, ÂÓ Â Ì È ÂÁÒ ÙÔ appleúfiûˆappleô appleô ı ÙÔÓ ÙÈÌˆÚ ÛÂÈ ÁÈ Ùfi. Ó apple ÏÈ ÂÈ Î ÓÂÈ Î ÙÈ ÂÈ ÚÔ ÌÔ, appleúâappleâ Ó ÙÔ ˆ ÓÙÈÏËÊıÂ. Ó Â ÔÌ Óˆ Ûˆ ÙÔ ÁÓÔÒ, ÂappleÂÈ ÂÁÒ ÂÓ ˆ ÙÔ Ì ÏfiØ 10 ÂÓ ÓÙÈÏ Áˆ. øûùfiûô, apple Ù Ú, Ó Ë Á Ó Î ÂÓ ÂÈ ÙË ÓÔËÌÔÛ ÓË Ó ÎÚ ÓÂÈ Ù applefiïôèapple, ÁÈ Ù ËÙ Ì Ù appleô ÙËÓ ÊÔÚÔ Ó Ûˆ ÙËÓ ÂÈ. Á ÓÂÈ Ùfi appleô ı ÏÂÈ. Ò appleô Ì ÈΠ;  ÌÔ. Àapple Ú ÂÈ Ó ÓfiÌÔ appleô ÈÛ ÂÈ ÁÈ ÙÔÓ ÓÙÚ Î È ÁÈ ÙË Á Ó Î : 15 ΠÓÔ Ó Á apple ÂÈ È Ô ÙË Á Ó Î appleô ÂÈ, Î È Ù Ó Î ÓÂÈ fi,ùè  ÚÈÛÙ ÙÔÓ ÓÙÚ ÙË. ΠÓÔ ÌÔ Ê ÚıËΠfiappleˆ appleâú ÌÂÓ Ó ÌÔ ÊÂÚıÂ Î È fi,ùè  ÚÈÛÙ ÙfiÓ Â ÚÈÛÙ ÎÈ ÂÌ Ó, apple Ù Ú. È, Â Ó È Î Ïfi Ì ÌÔ, Û fiìˆ ÙËÓ appleâúèô Û ÙÔ. 20 È ÂÛ Ì apple ÓÙÚ ÂÈ ÙÒÚ ÌÂ Ó Ó ÓÙÚ, fiappleˆ ÏÂ, appleïô ÛÈÔ, ÁÈ Ó ÌËÓ appleôê Úˆ fiïë ÌÔ ÙË ˆ. È appleô apple Ú Ô Ó, apple Ù Ú, ÙfiÛ Ú Ì Ù appleô Ó Ù ˆ, ı ÌÔ ÒÛÔ Ó ÌÂÁ Ï ÙÂÚË Ú applefi fi,ùè Ô ÓÙÚ ; appleò Â Ó È Î ÈÔ appleú appleôó 25 Ó ÌÔÈÚ ÛÙÒ Ì ÙÔ Ù Î Ï appleô  Â, ÏÏ Ó ÌËÓ ÌÔÈÚ ÛÙÒ ÙËÓ appleâó ÙÔ ; 6 εκείνος: Εννοεί τον άντρα της. [ 23 ]
H È appleâ ÌÔ, Ó Ô ÓÙÚ appleô Â Ó È Ó Ì apple ÚÂÈ ÙÒÚ, (Ô ÌË Á ÓÔÈÙÔ, Á appleëì Ó ÌÔ Î È ÂÓ ı Á ÓÂÈ appleôù, apple ÓÙˆ fi È Ì ÙË ı ÏËÛ ÌÔ Î È fi È ÂÓfiÛˆ ı ˆ ÙÈ Ó ÌÂÈ ÌÔ ) 30 Ó, Ï ˆ, ÛÂÈ Î È Ùfi ÙËÓ appleâúèô Û ÙÔ, ı Ì ÒÛÂÈ Û ÏÏÔÓ ÓÙÚ ; È Ó ÙË ÛÂÈ Î È ÂΠÓÔ, Û ÏÏÔÓ; Œˆ applefiùâ ı ÔÎÈÌ ÂÈ ÙËÓ Ù Ë, apple Ù Ú, apple Óˆ ÛÙË ˆ ÙË ÈÎ ÌÔ ; ŸÙ Ó ÂÁÒ ÌÔ Ó ÎÔÚ ÙÛÈ, ÙfiÙ   ÙËÓ appleô Ú ˆÛË 35 Ó ÚÂÈ Ó Ó ÓÙÚ Ó Ì ÒÛÂÈ Ø Ë ÂappleÈÏÔÁ Ù Ó ÙfiÙ ÈÎ ÛÔ. Õapple Í fiìˆ Î È Ì ˆÛÂ, applefi ÂΠÎÈ appleâèù Â Ó È ÈÎ ÌÔ Â ı ÓË, apple Ù Ú, Ó ÓÙÈÌÂÙˆapple Ûˆ ÙÔ ÙËÌ, Î È ÈÎ ˆ. È Ù Ó ÎÚ Óˆ fi È ÛˆÛÙ, ı Ï ˆ ÙË ˆ ÙË ÈÎ ÌÔ. ŒÙÛÈ Â Ó È. È Ùfi ÌË Ì ˆÚ ÛÂÈ, ÁÈ Ù fióôì ÙË ÛÙ, 40 applefi ÙÔÓ ÓÙÚ Ì ÙÔÓ ÔappleÔ Ô Ì apple ÓÙÚ Â. ÚË appleô ÛÔ ËÙ ˆ Â Ó È Î È Î ÈË Î È ÓıÚÒappleÈÓË, apple Ù Ú. Ó ÚÓËıÂ, ÂÛ ı Î ÓÂÈ Ì ÙË Ùfi appleô ı ÏÂÈ, ÎÈ ÂÁÒ ı appleúôûapple ı Ûˆ Ó ÛËÎÒÛˆ ÙË ÌÔ Ú ÌÔ fi È Ó ÍÈÔappleÚÂappleÒ. ƒøδ π - π - ƒ Δ ƒπ Δ Δ 1. α) Με ποιο σκεπτικό, σύμφωνα με όσα λέει η κόρη, ο πατέρας της θέλει να τη χωρίσει από τον άντρα με τον οποίο ο ίδιος την είχε παντρέψει; β) Ποια είναι τα αντεπιχειρήματα της κόρης; 2. Θα μπορούσε η κόρη να προβάλει τα επιχειρήματά της ενώπιον ενός αθηναϊκού δικαστηρίου; 3. Ας υποθέσουμε ότι ένας άνθρωπος του θεάτρου θέλει να παίξει το απόσπασμα του Τετραδίου, ακολουθώντας όσο γίνεται πιο πιστά τις ενδείξεις του ίδιου του κειμένου, και σας ζητάει να τον βοηθήσετε. Διαβάζοντας μόνος του το κείμενο, υπογράμμισε α) τις δύο αποστροφές στους θεούς (στ. 27, 39), β) αλλεπάλληλες ερωτήσεις και γ) την ασυνήθιστα συχνή επανάληψη της προσφώνησης «πατέρα», κυρίως μετά τον στ. 18. Προσπαθήστε να εξηγήσετε (γραπτώς) τι μπορεί να σημαίνουν τα ευρήματά του, προκειμένου να τον βοηθήσετε, ώστε να επιλέξει τελικά τον σωστό «τόνο» για την εκφορά του λόγου. 4. AΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ (Αυτό δεν το ανέφεραν στα αθηναϊκά δικαστήρια, εκτός και αν επρόκειτο για ειδικές κατηγορίες γυναικών.) 1 2 3 4 5 1. Όσο σημαντικότερο το ιερό στο οποίο δίνεται, τόσο βαρύτερος. 2. Δάνεια υψηλού κινδύνου. 3. Γι αυτά τα παιδιά οριζόταν επίτροπος. 4. Νομισματική μονάδα. 5. Μια τέτοια χάρη ζητάει από τον πατέρα της η γυναίκα που μιλάει στο κείμενο του Τετραδίου. [ 24 ]
6. ÂÙ Ú appleô Ù ËÛ º π π π, ÕÁÓˆÛÙË ÎˆÌˆ ( applefiûapple. 11) μπ Δ ƒ ºÔÈÓÈÎ Ë Â Ó È ÎˆÌÈÎfi appleôèëù appleô Ó ÎÂÈ ÛÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ˆÌˆ. applefi ÂappleÈÁÚ Ê Í ÚÔ Ì fiùè Û ÌÌÂÙ  ÛÂ Ú Ì ÙÈÎÔ ÁÒÓ ÙÈ appleúòùâ ÂÎ ÂÙ Â ÙÔ 3Ô È. apple.ã. Î È fiùè   ÎÂÚ ÛÂÈ Ô Ó Î ÛÙ ªÂÁ Ï ÈÔÓ ÛÈ. applefi ÙÔ ÚÁÔ ÙÔ ÛÒ ÔÓÙ È fiï ÎÈ fiï apple ÓÙ appleôûapple ÛÌ Ù. Δ ª ΔÔ appleúfiûˆappleô appleô ÌÈÏ ÂÈ Â Ó È ÌÈ ÂÙ Ú appleô appleâ ı ÓÂÙ È Û ÌÈ ıâú apple È- Ó ( Ô Ï ) Û ÏÏË ÂÙ Ú Î È ËÏÒÓÂÈ appleôê ÛÈÛÌ ÓË Ó ÂÁÎ Ù Ï ÂÈ ÙÔ «Âapple ÁÁÂÏÌ», appleâè- Ù applefi ÏÏÂapple ÏÏËÏÂ Û ÚÂÛÙ ÂÌappleÂÈÚ Â appleô Â Â Î È appleô ÙÈ appleâúèáú ÊÂÈ Ì ÏÂappleÙÔÌ ÚÂÈÂ. πª ª ÙËÓ ÊÚÔ ÙË, ÂÓ ÓÙ ˆ ÏÏÔ, ıè, ÙÔ ÂÙ ÈÚÈÏ ÎÈ. ÌÔ Ï appleâè.  ı ψ ÎÔ ÓÙ. apple Ù. ÂÓ Â Ó È ÁÈ Ì Ó. ψ Ó ÛÙ Ì Ù Ûˆ. ŸÙ Ó appleúˆùôíâî ÓËÛ, Ù ÊÙÈ Í ÌÂ Ó Ó ÛÙÚ ÙȈÙÈÎfi. 5 ÓÂ Ò Ô Ù appleô ÌÔ ÈËÁÈfiÙ Ó ÙÈ Ì Â Î È ÙËÓ ÒÚ appleô Ù ÈËÁÈfiÙ Ó, ÂÈ ÓÂ Û Á ÚfiÓˆ Î È Ù ÙÚ Ì Ù, ÏÏ ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÂÓ ÊÂÚÓ ٠appleôù. Œapple ÈÚÓÂ,  appleâ, applefi ÙÔÓ ÛÈÏ ÌÈ ˆÚÂ. ªÈ ˆ Ù ÏÂÁÂ. È Ù ÏÔÈapplefiÓ ÙËÓ appleâú Ë Ô ÏfiÁÔ ˆÚ 10 Ó ÚfiÓÔ ÌÂ Â Â Ô Ìapple ÛÙ Ú Ô ÛÙÔ ˆÚ Ó. ΔÔÓ apple Ú ÙËÛ, appleè Óˆ Ó Ó ÏÏÔ, Ó Ó ÁÈ ÙÚfi. Ùfi ÊÂÚÓ ÛÙÔ Ûapple ÙÈ ÎfiÛÌÔ Î È ÎfiÛÌÔ, Î Ó ÂappleÂÌ ÛÂÈ, Î ÙËÚÈ ÛÌÔ, Ù Ó Ìapple Ù ÚË Î È ÌÈÔ. ΔÔ ÏfiÁÔ ÙÔ appleô  ıëîâ appleèô ÂappleÈÎ Ó ÓÔ applefi ÙÔÓ appleúòùô. 15 ΠÓÔ Ì apple Ú Ì ıè Â, Ùfi Â Ò ÙÔ apple ı ÈÓÂ. ÙÚ ÙÔ appleô ÊÂÚ ÛÙË ˆ ÌÔ Ë Ù Ë Ù Ó Ó ÊÈÏfiÛÔÊÔ, 1 Πυθιάς: Δεν ξέρουμε αν είναι δούλα ή (πιθανότερο) εταίρα. 4 στρατιωτικό: Και ο στρατιωτικός και ο γιατρός και ο φιλόσοφος, όπως άλλωστε και η εταίρα, είναι τυπικοί χαρακτήρες της Μέσης και της Νέας Κωμωδίας, κυρίως από τα μέσα του 4ου αι. π.χ. και έπειτα. 8 βασιλέα: Δεν προσδιορίζεται ακριβέστερα για ποιον βασιλέα πρόκειται. δωρεά: Κάποιο δώρο ή ποσό. 13 επεμβάσεις, καυτηριασμούς: Δύο σημαντικές, αλλά και πολύ επώδυνες και επικίνδυνες, ιατρικές πράξεις. [ 25 ]
H Ó Ì ÁÂÓÂÈ Î È ÙÚÈÌÌ ÓÔ ÈÌ ÙÈÔ Î È ıâˆú. Ò ÙËÓ apple ÙËÛ ÁÈ Ù Î Ï. ÂÓ ÈÓ appleôï Ùˆ Ù appleôù. Ó ÙÔ Ù Â Î ÙÈ, 20 ÙÔ Ú Ì, ÏÂÁÂ, ÂÓ Â Ó È Î Ïfi appleú ÁÌ. ÌʈÓÔÈ, Â Ó È Î Îfi. È Ùfi ÒÛ ÙÔ Û ÂÌ Ó, apple Ù Í ÌÔ ÙÔ. Ô Ó appleâèûùâ! 17 τριμμένο ιμάτιο (αρχ. τρίβων): Χαρακτηριστικό ένδυμα των φιλοσόφων. 19 Αν... κάτι: Αποδίδουμε κατά προσέγγιση. Είναι αβέβαιο τι ακριβώς έγραψε ο αρχαίος κωμικός. ƒøδ π - π - ƒ Δ ƒπ Δ Δ 1. Να συγκρίνετε το κείμενο του Τετραδίου με το κείμενο του Βιβλίου σας και να επισημάνετε τις ομοιότητες και τις διαφορές. 2. Η σειρά με την οποία αναφέρονται οι τρεις εραστές της εταίρας είναι τυχαία ή υπακούει σε κάποια λογική; 3. Αν κρίνουμε με βάση όσα διαβάζουμε στο απόσπασμα αυτό, ποιο ήταν για καθέναν από τους τρεις το χαρακτηριστικό για το οποίο τον διακωμωδούσαν; 4. AΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ (Αυτό ενδιέφερε τις εταίρες.) 1 2 3 4 5 6 1. Σε αυτό το δραματικό είδος διαμορφώθηκε ο χαρακτήρας της εταίρας. 2. Οι εταίρες άλλοτε ήταν δούλες, και άλλοτε. 3. Τέτοιους γλουτούς πρόσθεταν κάτω από τα φορέματα. 4. Αυτή (θα) την έπαιρνε από τον βασιλέα. 5. Βασικό προσόν της εταίρας. 6. Σε αυτά συμμετείχαν οι εταίρες, όχι όμως οι σύζυγοι των ανδρών. [ 26 ]
7. ÊËÚËÌ ÓÔ ºƒ Δ, Ã Ú ÎÙ Ú (14): Ó ÛıËÙÔ È Ù Û ÂÙÈÎ Ì ÙÔÓ Ô ÙÔ ÂfiÊÚ ÛÙÔ Î È ÙÔ «Ã Ú ÎÙ Ú» ÁÂÓÈÎ Â Ù ÙÔ μè Ï Ô Û, ÛÂÏ. 43. Δ ª Ú ÎÙ Ú ÙÔ ÊËÚËÌ ÓÔ ÂÓ Â Ó È È ÛËÌÔ fiappleˆ Ô ÁÚÔÈÎÔ, ÙÔ Î ÌÂ- ÓÔ ˆÛÙfiÛÔ ÙÔ ÂfiÊÚ ÛÙÔ appleâúè ÂÈ È È ÙÂÚ ÂÓ È Ê ÚÔ Û ÏÂappleÙÔÌ ÚÂÈÂ. πª 1 ΔËÓ ÊËÚËÌ ı ÙËÓ ÔÚ Ì ˆ ÓˆıÚfiÙËÙ ÙÔ ÓÔ ÛÙ ÏfiÁÈ Î È ÛÙ ÚÁ. π Ô 2 ÙÈ ÓıÚˆappleÔ Â Ó È Ô ÊËÚËÌ ÓÔ Ø Î ÓÂÈ Ó ÏÔÁ ÚÈ ÛÌfi Ì ÙÈ ËÊ Â, Á ÂÈ ÙÔ Û ÓÔ- 3 ÏÔ Î È ÚˆÙ ÂÈ ÙÔÓ ÈappleÏ Ófi ÙÔ : «fiûô Î ÓÂÈ;» Ó È Î ÙËÁÔÚÔ ÌÂÓÔ Î È ÂÓÒ Â Ó È Ó 4 ÂÎ ÈÎ ÛÙÂ Ë applefiıâû ÙÔ, Í ÓÈ Ù È Î È apple ÂÈ ÛÙ Ù Ì Ù. ËÁ ÓÂÈ ÛÙÔ ı ÙÚÔ Î È 5 ÛÙÔ Ù ÏÔ Ì ÓÂÈ Ó ÎÔÈÌ Ù È ÌfiÓÔ ÛÙÔ ÂÈÔ ı ÙÚÔ. Œ ÂÈ apple Ú Ê ÂÈ, ÛËÎÒÓÂÙ È ÙË Ó Ù ÁÈ ÙËÓ Ó ÁÎË ÙÔ Î È ÙÔÓ ÁÎÒÓÂÈ Ô ÛÎ ÏÔ ÙÔ Á ÙÔÓ. ÚÓÂÈ Î ÙÈ, ÙÔ 6 ÂÈ Ô ÈÔ Î appleô Î È ÛÙÂÚ ÙÔ ÓÂÈ Î È ÂÓ ÌappleÔÚÂ Ó ÙÔ ÚÂÈ. ŸÙ Ó Î appleôèô 7 ÙÔ Ó ÎÔÈÓÒÓÂÈ fiùè apple ı ÓÂ Ó Ê ÏÔ ÙÔ, ÁÈ Ó apple Ú ÚÂı ÛÙËÓ ÎË Â, apple ÚÓÂÈ fi Ë appleâú Ï appleô, Ô ÚÎÒÓÂÈ Î È Ï ÂÈ: «ÒÚ Ë Î Ï». 8 Ó È Âapple ÛË ÈÎ Ófi, fiù Ó ÙÔ ÂappleÈÛÙÚ ÊÔ Ó Ú Ì Ù appleô ÙÔ ÔÊ ÏÔ Ó, Ó apple ÚÂÈ Ì 9 ÙÔ Ì ÚÙ ÚÂ. ΔÔ Î Ù Â ÌˆÓÔ Ù ÂÈ Ì ÙÔÓ Ô ÏÔ ÙÔ, ÂappleÂÈ ÂÓ ÙÔ ÁfiÚ Û 10 ÁÁÔ ÚÈ. ÀappleÔ ÚÂÒÓÂÈ Ù apple È È ÙÔ Ó apple ÏÂ Ô Ó Î È Ó ÙÚ Ô Ó Î È Ù ÂÍÔ ıâóòóâè. 11 ÙÔ Ù Ì Ì ÁÂÈÚ ÂÈ Ô ÈÔ Ê Î, Ú ÓÂÈ fi ÊÔÚ Ï ÙÈ ÛÙÔ ÙÛÔ Î ÏÈ Î È ÙËÓ Î ÓÂÈ 12 Ó ÌËÓ ÙÚÒÁÂÙ È. ŸÙ Ó Ú ÂÈ Ô, Ï ÂÈ: «ΔÈ ˆÚ appleô Ì Ú Ô Ó Ù ÛÙ ÚÈ», fiù Ó fiïôè ÔÈ ÏÏÔÈ Ï ÓÂ: «Ë ÁË». ŸÙ Ó Î appleôèô ÙÔ Ï ÂÈ: «fiûôè ÓÂÎÚÔ ÓÔÌ ÂÈ fiùè Ô Ó 13 ÁÂÈ applefi ÙËÓ πâú apple ÏË;», ÙÔ apple ÓÙ : «ΔfiÛÔÈ fiûô Ì Î ÚÈ Ó Ô Ì ÂÛ Î È ÂÁÒ.» 2 ψηφίδες: Λιθαράκια που τα χρησιμοποιούσαν για να κάνουν ευκολότερα αριθμητικές πράξεις, μετακινώντας τα πάνω σε μια ξύλινη επιφάνεια χωρισμένη σε κάθετες στήλες, οι οποίες, από αριστερά προς τα δεξιά, αντιστοιχούσαν σε μονάδες, δεκάδες, εκατοντάδες. 4 στο θέατρο: Οι παραστάσεις τότε δίνονταν την ημέρα. 5 για την ανάγκη του: Έβγαινε έξω από το σπίτι. 8 μάρτυρες: Μάρτυρες χρειάζεται κάποιος όταν δανείζει, όχι όταν του επιστρέφουν τα οφειλόμενα. 9 το καταχείμωνο: Τα αγγούρια γίνονται το καλοκαίρι. 11 φακή: Φαγητό των φτωχών. 12 Δεν είναι βέβαιο τι ακριβώς έγραψε ο Θεόφραστος σ αυτή την παράγραφο. 13 Ιερή πύλη: Πύλη από την οποία γινόταν η εκφορά των νεκρών προς το νεκροταφείο. [ 27 ]
ƒøδ π - π - ƒ Δ ƒπ Δ Δ 1. Διαβάστε παράλληλα τα δύο κείμενα (Ο «χωριάτης», Ο αφηρημένος) και καταγράψτε τα σημεία επαφής (ομοιότητες) και τα σημεία απόκλισης (διαφορές). 2. α) Πού διαδραματίζονται οι σκηνές που περιγράφονται στον Αφηρημένο; (Όπου δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια ο τόπος, μπορείτε, με βάση τα συμφραζόμενα, να γράψετε τι θεωρείτε πιθανό ή, αν αυτό δεν είναι δυνατό, να γράψετε απλώς: δεν προσδιορίζεται.) β) Ποιες από τις λεπτομέρειες που αναφέρονται είναι, κατά τη γνώμη σας, οι πιο επιτυχημένες; 3. Εκτός από τον ίδιο τον αφηρημένο, ποια άλλα πρόσωπα εμπλέκονται, αναφέρονται ρητά ή προϋποτίθενται; (Μην παραλείψετε στην απάντησή σας να προσδιορίσετε το φύλο των προσώπων, την ηλικία και το αν είναι ελεύθεροι ή δούλοι.) 4. AΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ (Είναι και οι δύο πρωταγωνιστές [ο «χωριάτης», ο αφηρημένος] όπως και όλοι οι πρωταγωνιστές των Χαρακτήρων.) 1 2 3 4 5 6 1. Είναι οι ανθρώπινοι τύποι που σκιαγραφούνται στους Χαρακτήρες. 2. Τους έβγαζαν από την Ιερή πύλη (ονομαστική). 3. Τα πρόσωπα, που περιγράφονται στους Χαρακτήρες δεν είναι χαρακτήρες (με τη σημερινή έννοια), αλλά; 4. Είναι ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται οι ανθρώπινοι τύποι στους Χαρακτήρες. 5. Με τέτοια διάθεση παρουσιάζονται οι πρωταγωνιστές στους Χαρακτήρες. 6. Κάθε ένα από τα κείμενα του Θεόφραστου αποτελείται από τον σύντομο εισαγωγικό ορισμό και χαρακτηριστικά. [ 28 ]