ΤΑΜΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑΣ / ΤΑΜΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ «ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ» ΚΑΙ ΤΗΣ «ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ» ΓΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ Η «Λογιστική Κατάσταση για στατιστικούς σκοπούς» και η «Ανάλυση Κίνησης στοιχείων της Λογιστικής Κατάστασης για στατιστικούς σκοπούς» των Ταµείων Προνοίας/Ταµείων Σύνταξης περιλαµβάνει την ανάλυση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, όπως απαιτείται από την Κατευθυντήρια Γραµµή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ/2005/13) σχετικά µε τις υποχρεώσεις παροχής στατιστικών στοιχείων στην ΕΚΤ για τους Τριµηνιαίους Χρηµατοοικονοµικούς Λογαριασµούς. I. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ/ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Α. ΜΕΤΡΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ 1. ΜΕΤΡΗΤΑ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει όλα τα υπόλοιπα που έχει το Ταµείο Προνοίας/Σύνταξης σε τραπεζογραµµάτια και κέρµατα σε κυκλοφορία, που χρησιµοποιούνται γενικά για την πραγµατοποίηση πληρωµών. 2. ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει όλων των ειδών καταθέσεις, τόσο σε κυπριακές λίρες όσο και σε ξένο νόµισµα π.χ. καταθέσεις άµεσα µετατρέψιµες σε µετρητά, καταθέσεις µεταβιβάσιµες µε επιταγή, τραπεζική εντολή, χρεωστική εγγραφή ή παρόµοιους τρόπους, καταθέσεις προθεσµίας οι οποίες υπόκεινται σε συγκεκριµένη χρονική προθεσµία ή περίοδο προειδοποίησης πριν από την ανάληψη, καταθέσεις ταµιευτηρίου, βιβλιάρια ταµιευτηρίου, πιστοποιητικά ταµιευτηρίου ή πιστοποιητικά καταθέσεων προθεσµίας, βραχυπρόθεσµες συµφωνίες επαναγοράς (repos). ΟΙ «καταθέσεις» θα πρέπει να αποτιµούνται ως τα ποσά 1 / 10
του αρχικού κεφαλαίου τα οποία οι χρεώστες έχουν συµβατική υποχρέωση να πληρώσουν στο Ταµείο µε βάση τους όρους των καταθέσεων αν αυτές ρευστοποιούνταν την ηµεροµηνία που καταρτίζεται η Λογιστική Κατάσταση. Στα υπόλοιπα αυτά θα πρέπει να συµπεριλαµβάνονται και οι δεδουλευµένοι τόκοι της περιόδου. Β. ΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει τα χρηµατοπιστωτικά εκείνα στοιχεία που αντιπροσωπεύουν δικαιώµατα ιδιοκτησίας σε εταιρείες, τα οποία κατά κανόνα δίνουν στους κατόχους τους το δικαίωµα σε µερίδιο των κερδών των εταιρειών και σε µερίδιο των καθαρών περιουσιακών στοιχείων τους σε περίπτωση εκκαθάρισης. Οι «µετοχές και οι λοιπές συµµετοχές σε κεφάλαιο» θα πρέπει να αποτιµούνται στις τρέχουσες τιµές τους. 1. Μετοχές εισηγµένες σε χρηµατιστήρια Περιλαµβάνει τις µετοχές µε τιµές που ορίζονται σε αναγνωρισµένα χρηµατιστήρια ή άλλες µορφές δευτερεύουσων αγορών. Εξαιρούνται οι µετοχές/µερίδια Αµοιβαίων Κεφαλαίων ή Αµοιβαίων Κεφαλαίων Χρηµαταγοράς που παρουσιάζονται σαν ξεχωριστή κατηγορία, όπως περιγράφεται πιο κάτω. Η αποτίµηση των «µετοχών που είναι εισηγµένες σε χρηµατιστήρια» πρέπει να γίνεται µε βάση µια αντιπροσωπευτική τιµή που παρατηρείται στο χρηµατιστήριο ή στις άλλες οργανωµένες χρηµατοοικονοµικές αγορές. 2. Μη εισηγµένες µετοχές και λοιπές συµµετοχές σε κεφάλαιο Περιλαµβάνει: - όλες τις µετοχές που δεν διακινούνται σε χρηµατιστήρια - τις µορφές συµµετοχής στο κεφάλαιο εταιρειών, που δεν είναι µετοχές π.χ. συµµετοχή στο κεφάλαιο µετοχικών εταιρειών εκ µέρους οµόρρυθµων εταίρων, συµµετοχή στο κεφάλαιο ανωνύµων εταιρειών οι ιδιοκτήτες της οποίας είναι εταίροι και όχι µέτοχοι, συµµετοχή σε συνεταιριστικές 2 / 10
εταιρείες. Η αξία των «µη εισηγµένων µετοχών και λοιπών συµµετοχών σε κεφάλαιο» θα πρέπει να εκτιµάται σε σχέση µε την τιµή µετοχών που έχουν εισαχθεί στο χρηµατιστήριο. Η εκτίµηση αυτή θα πρέπει να λαµβάνει υπόψη τις διαφορές µεταξύ των δύο τύπων µετοχών και ιδιαίτερα τη ρευστότητα καθώς και τα αποθεµατικά που έχουν συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια ζωής της εταιρείας και τον τοµέα δραστηριότητάς της. 3. Μερίδια ή Μετοχές Αµοιβαίων Κεφαλαίων, εκτός Αµοιβαίων Κεφαλαίων Χρηµαταγοράς Περιλαµβάνει µετοχές ή µερίδια που εκδίδονται από αµοιβαία κεφάλαια, επενδυτικές εταιρείες, µονάδες καταπιστευµάτων (unit trusts), και άλλους οργανισµούς συλλογικών επενδύσεων. Οι µετοχές αυτές µπορεί να έχουν εισαχθεί σε χρηµατιστήριο ή όχι. Οι επενδύσεις σε µερίδια Αµοιβαίων Κεφαλαίων Χρηµαταγοράς δεν συµπεριλαµβάνονται στην κατηγορία αυτή, αλλά παρουσιάζονται σαν ξεχωριστή κατηγορία, όπως περιγράφεται πιο κάτω. Η αποτίµηση των «µεριδίων/µετοχών των αµοιβαίων κεφαλαίων» θα πρέπει να γίνεται µε βάση την τιµή του χρηµατιστηρίου, εάν έχουν εισαχθεί σε χρηµατιστήριο, ή την τρέχουσα τιµή εξαγοράς, εάν είναι εξαγοράσιµες από το ίδιο το αµοιβαίο κεφάλαιο. 4. Μερίδια Αµοιβαίων Κεφαλαίων Χρηµαταγοράς Περιλαµβάνει µετοχές ή µερίδια αµοιβαίων κεφαλαίων ή άλλων οργανισµών συλλογικών επενδύσεων, τα οποία κατά βάση επενδύουν σε µέσα χρηµαταγοράς δηλ. µεταβιβάσιµα χρεόγραφα µε εναποµείνουσα διάρκεια εώς ένα χρόνο ή/και σε τραπεζικές καταθέσεις οι αποδόσεις των οποίων προσεγγίζουν τα επιτόκια των µέσων χρηµαταγοράς ή/και σε µερίδια άλλων Αµοιβαίων Κεφαλαίων Χρηµαταγοράς. Η αποτίµηση των µεριδίων/µετοχών των αµοιβαίων κεφαλαίων χρηµαταγοράς θα πρέπει να γίνεται µε βάση την τιµή του χρηµατιστηρίου, εάν έχουν εισαχθεί σε 3 / 10
χρηµατιστήριο, ή µε την τρέχουσα τιµή εξαγοράς, εάν είναι εξαγοράσιµες από το ίδιο το αµοιβαίο κεφάλαιο χρηµαταγοράς. Γ. ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει εκείνα τα χρηµατοπιστωτικά περιουσιακά στοιχεία που είναι πληρωτέα στον κοµιστή, είναι συνήθως εµπορεύσιµα, διακινούνται σε δευτερεύουσες αγορές και δε δίνουν στον κάτοχο δικαιώµατα ιδιοκτησίας στη θεσµική µονάδα που τα εκδίδει. Τα χρεόγραφα δίνουν στον κάτοχό τους απεριόριστο δικαίωµα σε σταθερό ή συµβατικά καθορισµένο µεταβλητό χρηµατικό εισόδηµα µε τη µορφή τοκοµεριδίων (τόκων) ή/και σε ένα καθορισµένο σταθερό ποσό σε µια ορισµένη ηµεροµηνία ή ηµεροµηνίες. Παραδείγµατα τέτοιων περιουσιακών στοιχείων είναι τα γραµµάτια, οι οµολογίες, τα δικαιόγραφα, οι οµολογίες χρέους (debentures), υποσχέσεις πίστωσης, συναλλαγµατικές, ευρωοµολογίες, χρεόγραφα που προκύπτουν από τη µετατροπή δανείων κ.ά. 1. Χρεόγραφα µε αρχική διάρκεια λήξης µέχρι ένα χρόνο Τα χρεόγραφα µε αρχική διάρκεια λήξης µέχρι ένα χρόνο εκδίδονται συνήθως µε έκπτωση λόγω προεξόφλησης. Η αποτίµησή τους πρέπει να γίνεται µε βάση τις τρέχουσες αγοραίες τιµές τους. Εάν οι αγοραίες τιµές δεν είναι διαθέσιµες: α) τα βραχυπρόθεσµα χρεόγραφα που εκδίδονται στο άρτιο θα πρέπει να αποτιµώνται στην τιµή όψης συν τους δεδουλευµένους τόκους που δεν είναι πληρωτέοι ή δεν έχουν πληρωθεί β) τα προεξοφληθέντα χρεόγραφα θα πρέπει να αποτιµώνται στην τιµή έκδοσης συν τους δεδουλευµένους τόκους. 2. Χρεόγραφα µε αρχική διάρκεια λήξης πέραν του ενός έτους Τα χρεόγραφα µε αρχική διάρκεια λήξης πέραν του ενός έτους εκδίδονται συνήθως µε κουπόνια τοκοµεριδίων. Η αποτίµηση των χρεογράφων αυτών πρέπει να γίνεται µε 4 / 10
βάση την τρέχουσα τιµή τους στην αγορά.. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει τα χρηµατοπιστωτικά εκείνα στοιχεία που βασίζονται ή προέρχονται από ένα διαφορετικό βασικό µέσο. Το βασικό µέσο είναι συνήθως άλλο χρηµατοπιστωτικό περιουσιακό στοιχείο, αλλά µπορεί να είναι και ένα αγαθό ή ένας δείκτης τιµών. Παραδείγµατα χρηµατοοικονοµικών παραγώγων είναι τα δικαιώµατα επιλογής ή ενεχυρόγραφα (options), οι προθεσµιακές πράξεις, οι συµφωνίες ανταλλαγής (swaps), οι προθεσµιακές συµβάσεις επιτοκίου κ.ά. Η αποτίµηση των «χρηµατοοικονοµικών παραγώγων» θα πρέπει να γίνεται µε βάση την τρέχουσα αγοραία τιµή τους. Στην περίπτωση κατά την οποία δεν υπάρχει καθορισµένη αγοραία τιµή (π.χ. options OTC), η αποτίµηση θα πρέπει να γίνεται είτε µε βάση το ποσό που απαιτείται για την εξαγορά ή την αντιστάθµιση της σύµβασης είτε µε το ύψος του premium που καταβάλλεται. Ε. ΑΝΕΙΑ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει όλα τα υπόλοιπα που δηµιουργούνται όταν το Ταµείο Προνοίας/Σύνταξης δανείζει χρήµατα στους οφειλέτες, απευθείας ή µέσω µεσιτών, και τα οποία είτε τεκµηριώνονται µε µη εµπορεύσιµα έγγραφα είτε δεν τεκµηριώνονται µε έγγραφα. Τα «δάνεια» αποτιµούνται ως τα ποσά του αρχικού κεφαλαίου τα οποία οι χρεώστες έχουν συµβατική υποχρέωση να εξοφλήσουν στους πιστωτές. Στα υπόλοιπα αυτά θα πρέπει να συµπεριλαµβάνονται και οι δεδουλευµένοι τόκοι της περιόδου. Επιπλέον, κάθε υποδιαίρεση των δανείων είναι αναγκαίο όπως ταξινοµηθεί σε τοµείς, ανάλογα µε την οικονοµική δραστηριότητα του αντισυµβαλλόµενου. Νοείται ότι σε περίπτωση εγγυηµένων δανείων, ως αντισυµβαλλόµενος ορίζεται ο οφειλέτης και όχι ο εγγυητής του δανείου. Η περιγραφή των τοµέων παρουσιάζεται στο Μέρος ΙΙΙ των Οδηγιών. 5 / 10
1. άνεια µε αρχική διάρκεια λήξης ένα έτος 2. άνεια µε αρχική διάρκεια λήξης πέραν του ενός έτους Περιλαµβάνει όλα τα δάνεια που έχουν αρχική διάρκεια λήξης µέχρι ένα έτος. Περιλαµβάνει όλα τα δάνεια που έχουν αρχική διάρκεια λήξης πέραν του ενός έτους. Ζ. ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει όλα τα µη χρηµατοοικονοµικά στοιχεία ενεργητικού ενσώµατα ή άυλα, τα οποία προορίζονται να χρησιµοποιηθούν κατ επανάληψη για διάστηµα µεγαλύτερο του ενός έτους π.χ. γη, κτίρια, εξοπλισµός, λογισµικό κ.ά. Η. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει όλα τα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία που δεν µπορούν να ταξινοµηθούν στις κατηγορίες που περιγράφονται πιο πάνω και αφορούν κυρίως υπόλοιπα που δηµιουργούνται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχει χρονική διαφορά µεταξύ µιας συναλλαγής και της αντίστοιχης είσπραξης. Η αποτίµηση των «Λοιπών στοιχείων ενεργητικού» πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε το ύψος του αρχικού κεφαλαίου το οποίο οι χρεώστες έχουν τη συµβατική υποχρέωση να καταβάλλουν στους πιστωτές όταν εκµηδενίζεται η υποχρέωση. 1. Προκαταβολές ωφεληµάτων Περιλαµβάνει το µέρος των ωφεληµάτων που δόθηκαν κατά τη διάρκεια της λογιστικής περιόδου, αλλά πρέπει να αποδοθούν σε επόµενη λογιστική περίοδο. 2. Συνεισφορές εισπρακτέες Περιλαµβάνει το µέρος των εισφορών που αφορούν την υπό αναφορά λογιστική περίοδο και δεν έχουν ακόµα εισπραχθεί. 3. Λοιπά εισπρακτέα Περιλαµβάνονται οποιαδήποτε άλλα εισπρακτέα υπόλοιπα που δεν έχουν περιληφθεί πιο πάνω π.χ. µερίσµατα εισπρακτέα, ενοίκια εισπρακτέα κλπ. 6 / 10
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Θ. ΑΝΕΙΑ Βλέπε ορισµό για (Ε) πιο πάνω. Στην κατηγορία αυτή συµπεριλαµβάνονται και οι τραπεζικές υπεραναλήψεις. Ι. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ Κ. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Βλέπε ορισµό για ( ) πιο πάνω. Η κατηγορία αυτή περιλαµβάνει όλα τα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία που δεν µπορούν να ταξινοµηθούν στις κατηγορίες που περιγράφονται πιο πάνω και αφορούν κυρίως υπόλοιπά που δηµιουργούνται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχει χρονική διαφορά µεταξύ µιας συναλλαγής και της αντίστοιχης πληρωµής. Η αποτίµηση των «Λοιπών στοιχείων παθητικού» πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε το ύψος του αρχικού κεφαλαίου το οποίο οι χρεώστες έχουν τη συµβατική υποχρέωση να καταβάλλουν στους πιστωτές όταν εκµηδενίζεται η υποχρέωση. 1. Ωφελήµατα πληρωτέα Περιλαµβάνει το συνολικό κατ εκτίµηση τελικό κόστος της εκκαθάρισης των απαιτήσεων που προκύπτουν από γεγονότα που συνέβησαν µέχρι το τέλος της λογιστικής περιόδου, είτε έχουν αναφερθεί είτε όχι, µείον τα ποσά που έχουν ήδη πληρωθεί έναντι τέτοιων απαιτήσεων. 2. Προκαταβολές συνεισφορών Περιλαµβάνει το µέρος των εισπραχθέντων συνεισφορών που πρέπει να αποδοθεί στην επόµενη λογιστική περίοδο. 3. Λοιπά πληρωτέα Περιλαµβάνει οποιαδήποτε άλλα πληρωτέα υπόλοιπα που δεν έχουν περιληφθεί πιο πάνω. Λ. ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΜΕΛΩΝ/ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΙΑΘΕΣΙΜΟ ΓΙΑ ΩΦΕΛΗΜΑΤΑ Περιλαµβάνει τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία του Ταµείου που είναι διαθέσιµα για παροχή ωφεληµάτων. 7 / 10
(II). ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΤΟΙΚΟΥ α) Οι έννοιες του κατοίκου Κύπρου και του µη κατοίκου Κύπρου έχουν στατιστικό και µόνο περιεχόµενο. Ο ορισµός του Κατοίκου Κύπρου για στατιστικούς σκοπούς επισυνάπτεται στο Παράρτηµα 1. β) Ο ορισµός του κατοίκου της Ζώνης Ευρώ και του κατοίκου εκτός της Ζώνης Ευρώ προκύπτει εξ αντιδιαστολής από τον ορισµό του κατοίκου Κύπρου. Στη Ζώνη του Ευρώ ανήκουν οι ακόλουθες χώρες: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερµανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Λουξεµβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία και Φινλανδία. Νοείται ότι ο όρος κάτοικος εκτός της Ζώνης Ευρώ δεν περιλαµβάνει τους κατοίκους Κύπρου. (ΙΙΙ) ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΕ ΤΟΜΕΙΣ Α. Κάτοικοι Κύπρου 1. Μη χρηµατοοικονοµικές εταιρείες Περιλαµβάνει όλες τις εταιρείες και άλλους οργανισµούς που ασχολούνται κατά κύριο λόγο µε την παραγωγή εµπορεύσιµων αγαθών και µη χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών. Περιλαµβάνει επίσης όλους τους ηµικρατικούς οργανισµούς, εκτός από αυτούς που κατατάσσονται στην Κεντρική Κυβέρνηση και περιγράφονται πιο κάτω. 2. Τραπεζικά Ιδρύµατα Περιλαµβάνει όλα τα πιστωτικά ιδρύµατα, η κύρια δραστηριότητα των οποίων συνίσταται στην αποδοχή καταθέσεων και στη χορήγηση πιστώσεων ή/και πραγµατοποίηση επενδύσεων σε τίτλους για ίδιο λογαριασµό. Στον τοµέα αυτό περιλαµβάνονται όλα τα τραπεζικά ιδρύµατα και τα ιδρύµατα ηλεκτρονικού χρήµατος που λειτουργούν µε άδεια της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου και οι Συνεργατικές Πιστωτικές Εταιρείες και Ταµιευτήρια. 3. Λοιποί Ενδιάµεσοι Χρηµατοοικονοµικοί και Επικουρικοί Οργανισµοί και Φορείς Περιλαµβάνουν τις εταιρείες/οργανισµούς που ασκούν δραστηριότητες παραπλήσιες µε αυτές του χρηµατοπιστωτικού ιδρύµατος, χωρίς τα ίδια να 8 / 10
εκτελούν χρηµατοπιστωτική διαµεσολάβηση π.χ. επενδυτικές εταιρείες, εταιρείες χρηµατοδοτικής µίσθωσης (leasing), εταιρείες πρακτορείας επιχειρηµατικών απαιτήσεων (factoring), εταιρείες κεφαλαίου επιχειρηµατικών συµµετοχών (venture capital), καθώς και εταιρείες/οργανισµούς που ασχολούνται µε επικουρικές χρηµατοπιστωτικές δραστηριότητες π.χ. εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ), Χρηµατιστήρια Αξιών, ανταλλακτήρια συναλλάγµατος κ.ά. 4. Ασφαλιστικές Εταιρείες και Ταµεία Προνοίας / Συντάξεως Περιλαµβάνει όλες τις ασφαλιστικές εταιρείες, ανεξάρτητα από τα είδη κινδύνων που ασφαλίζουν, τις αντασφαλιστικές εταιρείες και τον Οργανισµό Γεωργικής Ασφάλισης. Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται επίσης τα Ταµεία Σύνταξης, Ταµεία Προνοίας και Ταµεία Υγείας που έχουν αυτονοµία αποφάσεων και τηρούν πλήρη σειρά λογαριασµών, και κατά συνέπεια θεωρούνται ανεξάρτητες µονάδες από τη µονάδα που τα δηµιουργεί. 5. Κεντρική Κυβέρνηση Περιλαµβάνει όλες τις διοικητικές υπηρεσίες της Κυπριακής ηµοκρατίας δηλαδή όλα τα Υπουργεία της Κεντρικής ιοίκησης, τα Γραφεία και οι Επιτροπές που υπάγονται στην Προεδρία και τις ανεξάρτητες υπηρεσίες καθώς και τους ακόλουθους ηµικρατικούς οργανισµούς: Κυπριακός Οργανισµός Αθλητισµού, Κυπριακός Οργανισµός Τουρισµού, Θεατρικός Οργανισµός Κύπρου, Σχολικές Εφορείες, Πανεπιστήµιο Κύπρου. 6. ήµους/αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης 7. Νοικοκυριά και Μη κερδοσκοπικά Ιδρύµατα Περιλαµβάνει τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης ( ήµους) και τα Κοινοτικά Συµβούλια. Περιλαµβάνει όλα τα φυσικά πρόσωπα καθώς και µη κερδοσκοπικά ιδρύµατα που εξυπηρετούν νοικοκυριά. 9 / 10
Β. Κάτοικοι Ζώνης Ευρώ Βλέπε Τµήµα ΙΙ των Οδηγιών. Γ. Κάτοικοι εκτός της Ζώνης Ευρώ Βλέπε Τµήµα ΙΙ των Οδηγιών. 10 / 10