ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Γ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΟΜΕΑΣ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α.Π.Θ. Πρόλογος Ο Εσωτερικός Κανονισµός Λειτουργίας της Γ' Πανεπιστηµιακής Ψυχιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης έχει ως πλαίσιο τους σχετικούς και συναφείς Νόµους, ιατάγµατα και Αποφάσεις που αφορούν τη λειτουργία των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυµάτων, τον Εσωτερικό Κανονισµό Λειτουργίας του Α.Π.Θ., τον Εσωτερικό Κανονισµό Λειτουργίας της Ιατρικής Σχολής, όλες τις µέχρι τώρα ισχύουσες αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης και του ιοικητικού Συµβουλίου της Ιατρικής Σχολής, τη Νοµολογία και το πλαίσιο του Ε.Σ.Υ. καθώς και την εφαρµοζόµενη πρακτική λειτουργίας της Κλινικής. Στα πλαίσια του εσωτερικού κανονισµού λειτουργίας της κλινικής συνεχίζεται και βελτιώνεται το παρεχόµενο εκπαιδευτικό, ερευνητικό και κλινικό έργο καθώς επίσης και η επιστηµονική συνεργασία µε κλινικές και µονάδες στον εσωτερικό και εξωτερικό χώρο. Άρθρο 1 Ίδρυση Το 1986 ιδρύθηκε η Γ Ψυχιατρική κλινική Α.Π.Θ. µε τη ιυπουργική Απόφαση Α3β/οικ/4407/(ΦΕΚ 142/2.4.86) κι εγκαταστάθηκε στο κτίριο νευροεπιστηµών του Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, µε σκοπό την εξυπηρέτηση διδακτικών, ερευνητικών και νοσηλευτικών αναγκών στο γνωστικό αντικείµενο της Ψυχιατρικής. Η Κλινική συγκροτείται από τις ακόλουθες υπηρεσίες: Α. Υπηρεσίες ενηλίκων ασθενών: Υπηρεσίες Εσωτερικών Ασθενών: Τµήµα Εσωτερικής Νοσηλείας, Συµβουλευτική ιασυνδετική. Υπηρεσίες Εξωτερικών Ασθενών: Μονάδα Ηµερήσιας Νοσηλείας, Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία, Ιατρείο Επανερχοµένων, Ψυχογηριατικό Ιατρείο, Υπηρεσία Εξαρτήσεων, Μονάδα αντιµετώπισης ουσιοεξαρτηµένων ατόµων (σε συνεργασία µε τον ΟΚΑΝΑ), Ιατρείο Σεξουαλικών υσλειτουργιών, Ιατρείο Μαθησιακών ιαταραχών, Ψυχοθεραπευτική Υπηρεσία, Κ. Υ. περιοχών ευθύνης Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ. Εργαστήρια: Ψυχοφυσιολογίας, Νευροψυχολογίας, Ψυχοακουστικής, Ψυχολογικό. Β. Υπηρεσίες παιδιού και εφήβου: Ιατροπαιδαγωγικός Σταθµός, Συµβουλευτική ιασυνδετική, Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία, Ξενώνας εφήβων. Άρθρο 2 Σκοπός 1. Η Γ Ψυχιατρική Κλινική έχει ως σκοπό: α) την κάλυψη των διδακτικών κι ερευνητικών αναγκών της Ιατρικής Σχολής, σε προπτυχιακό και µεταπτυχιακό επίπεδο, σε θέµατα που εµπίπτουν στα αντικείµενα δραστηριότητας της κλινικής, όπως αυτά προσδιορίζονται στο άρθρο 1 της παρούσης.
β) την κάλυψη των κλινικών, διαγνωστικών και θεραπευτικών αναγκών σε ασθενείς µε ψυχικά προβλήµατα. γ) την εκπαίδευση των φοιτητών της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. δ) την ειδίκευση ιατρών, νοσηλευτών καθώς και άλλων επαγγελµατιών ψυχικής υγείας και τη συνεχή εκπαίδευση και επιµόρφωση αυτών, ε) την εκτέλεση ερευνητικών προγραµµάτων µε σκοπό τη µελέτη και την προώθηση των γνώσεων γύρω από τη βιοψυχοκοινωνική θεώρηση της ψυχικής υγείας του ασθενούς. στ) τη συνεργασία και ανταλλαγή επιστηµονικών γνώσεων µε άλλα ακαδηµαϊκά ή ερευνητικά ιδρύµατα της ηµεδαπής ή της αλλοδαπής αναφορικά µε ερευνητικά προγράµµατα, ανταλλαγή γνώσεων, εκπαίδευση και επιµόρφωση προσωπικού και άλλων επαγγελµατιών ψυχικής υγείας. ζ) την οργάνωση σεµιναρίων, συµποσίων, διαλέξεων, συνεδρίων, µε σκοπό την ενηµέρωση του ιατρικού και λοιπού προσωπικού της κλινικής, των υπολοίπων κλινικών του νοσοκοµείου στα πλαίσια της διασυνδετικής ψυχιατρικής, αλλά και άλλων ιατρικών υπηρεσιών. η) την εκπόνηση και δηµοσίευση επιστηµονικών άρθρων, µονογραφιών και βιβλίων για εκπαίδευση φοιτητών, ιατρών και άλλων επαγγελµατιών υγείας σε θέµατα Ψυχιατρικής. 2. Ειδικότερα, το έργο της Γ Ψυχιατρικής Κλινικής διακρίνεται σε εκπαιδευτικό, ερευνητικό και κλινικό. α) Στον εκπαιδευτικό τοµέα η κλινική παρέχει έργο σε προπτυχιακό και µεταπτυχιακό επίπεδο, τόσο σε φοιτητές ιατρικής όσο και σε ειδικευόµενους στην ψυχιατρική, τη νευρολογία, την παιδοψυχιατρική, τη γενική ιατρική, ενώ µέλη ΕΠ της κλινικής συµµετέχουν στο πρόγραµµα των Μεταπτυχιακών Σπουδών της Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. Στόχος της προπτυχιακής εκπαίδευσης είναι η βασική γνώση της κλινικής ψυχιατρικής, η εξοικείωση του φοιτητή µε τον ψυχιατρικό ασθενή, τόσο σε επίπεδο ενδονοσοκοµειακής νοσηλείας όσο και σε επίπεδο εξωτερικής περίθαλψης, η βιοψυχοκοινωνική αντίληψη και η κατανόηση βασικών αρχών της κοινωνικής-κοινοτικής ψυχιατρικής, της ψυχοσωµατικής ιατρικής, της ψυχογηριατρικής, της παιδοψυχιατρικής, της επικοινωνίας αρρώστου-γιατρού κ. ά. Η εκπαίδευση των φοιτητών είναι θεωρητική και πρακτική και γίνεται από τα µέλη ΕΠ ή µε την ευθύνη του ΕΠ της κλινικής. Η θεωρητική εκπαίδευση περιλαµβάνει την παρακολούθηση µαθηµάτων, διαλέξεων και σεµιναρίων. Στα υποχρεωτικά µαθήµατα περιλαµβάνεται η Ψυχιατρική στα Η, ΙΑ, ΙΒ εξάµηνα, ενώ στα επιλεγόµενα η Παιδοψυχιατρική (Ε εξάµηνο), η Ψυχοβιολογία της Συµπεριφοράς (Γ εξάµηνο), η Ιατρική Ψυχολογία (Β εξάµηνο), οι Εξαρτήσεις από ουσίες ( εξάµηνο), η Νευροψυχολογία (Ζ εξάµηνο), η Ψυχιατρική εφήβου και νέου ενήλικα (ΣΤ εξάµηνο), η Εισαγωγή στις Νευροεπιστήµες (διασυνδεδεµένο, Ε εξάµηνο) και οι ιαταραχές επικοινωνίας (διατοµεακό, Ζ εξάµηνο). Η πρακτική άσκηση περιλαµβάνει την επικοινωνία των φοιτητών µε τους ασθενείς µε στόχο την ολοκληρωµένη εκπαίδευσή τους στην διάγνωση (φαινοµενολογική και ψυχοδυναµική), την πρόγνωση της πορείας της νόσου και το σχεδιασµό των αναγκαίων θεραπευτικών χειρισµών, στο πνεύµα πάντα της βιοψυχοκοινωνικής θεώρησης. Οι φοιτητές παρακολουθούν κατά οµάδες τις κλινικές δραστηριότητες όλων των επί µέρους υπηρεσιών της κλινικής. Η µεταπτυχιακή ψυχιατρική εκπαίδευση ακολουθεί το σύγχρονο πνεύµα της βιοψυχοκοινωνικής θεώρησης. Το εκπαιδευτικό πρόγραµµα καταρτίζεται και βελτιώνεται διαρκώς, έτσι ώστε οι εκπαιδευόµενοι να αποκτήσουν µια σφαιρική αλλά και αναλυτική σκέψη και εµπειρία των τρόπων συµµετοχής βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων στην αιτιοπαθογένεια, στην εξέλιξη και στην θεραπεία των ψυχικών διαταραχών. Εκτός των βασικών κατευθύνσεων, περιλαµβάνονται και ειδικά πεδία γνώσης ψυχιατροδικαστικής, ουσιοεξαρτήσεων.
Τα σεµινάρια της Γ Ψυχιατρικής κλινικής σχεδιάστηκαν µε τριετή πρόβλεψη, δεδοµένου ότι η κλινική χορηγεί πλήρη ειδικότητα Ψυχιατρικής και είναι τα παρακάτω: Ι. Βασικά Σεµινάρια: Σεµινάριο Κλινικής Ψυχιατρικής (Ψυχοπαθολογίας) ΙΙ. Ειδικά Σεµινάρια: 1. Σεµινάριο Ουσιοεξαρτήσεων (Α' εξάµηνο), 2. Σεµινάριο Παιδοψυχιατρικής και Ψυχιατρικής Εφήβων (Β' εξάµηνο) 3. Σεµινάριο Νευροψυχολογίας (Γ' εξάµηνο), 4. Σεµινάριο Ψυχοφυσιολογίας ( Γ' εξάµηνο ), 5. Σεµινάριο Ψυχιατροδικαστικής ( ' εξάµηνο), 6. Σεµινάριο Ψυχογηριατρικής ( Ε' εξάµηνο), 7. Σεµινάριο Κοινωνικής-Κοινοτικής Ψυχιατρικής (Στ' εξάµηνο) ΙΙΙ. Σεµινάριο Ψυχαναλυτικής Θεωρίας / Ψυχοθεραπείας IV. Σεµινάρια Θεραπειών 1. Βιολογικές Θεραπείες ( Α' και Γ' εξάµηνο) 2. Βραχείες Ψυχοδυναµικές ψυχοθεραπείες (Β' και ' εξάµηνο) 3. Άλλες Ψυχοθεραπείες (Γνωστική, συστηµική, οικογενειακή, Ε' εξάµηνο) 4. Θεραπεία ζεύγους, σεξουαλικών προβληµάτων ( Στ' εξάµηνο) Για την πρακτική άσκηση οι ειδικευόµενοι εργάζονται µε συγκεκριµένη χρονική διάρκεια και σειρά σε όλες τις ανεπτυγµένες επί µέρους υπηρεσίες της κλινικής. Η λειτουργία της Γ Ψυχιατρικής Κλινικής σε Γενικό νοσοκοµείο προσφέρει όλες τις δυνατότητες, για εστιασµό στην «Ψυχοσωµατική Θεώρηση των νοσηµάτων», όπως ορίζεται και απ το προεδρικό διάταγµα 415. β) Το ερευνητικό έργο περιλαµβάνει την επιτέλεση και δηµοσίευση κλινικών µελετών απ τα µέλη ΕΠ της κλινικής, αυτοτελώς ή σε συνεργασία µε µέλη ΕΠ άλλων κλινικών, πρωτότυπων διδακτορικών διατριβών, πτυχιακών εργασιών του µεταπτυχιακού προγράµµατος της Ιατρικής Σχολής. γ) Το κλινικό έργο περιλαµβάνει την κλινική διάγνωση, η οποία επιτυγχάνεται µε τη βοήθεια διερεύνησης και αξιολόγησης του ρόλου βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων στην αιτιοπαθογένεση των ψυχικών διαταραχών, τη θεραπευτική αντιµετώπισή τους τόσο ενδονοσοκοµειακά όσο και εξωνοσοκοµειακά µε σκοπό την ολοκληρωµένη συνέχεια στη φροντίδα. Οι επί µέρους υπηρεσίες της Γ Ψυχιατρικής Κλινικής, στελεχωµένες µε το απαραίτητο προσωπικό επαγγελµατιών ψυχικής υγείας, επιλαµβάνονται της αντιµετώπισης ολόκληρου του φάσµατος των ψυχικών διαταραχών, υπό την εποπτεία των ειδικών ιατρών της κλινικής, ΕΠ ή ΕΣΥ, και την γενική επίβλεψη και ευθύνη του διευθυντή της κλινικής. Άρθρο 3 Προσωπικό Η Γ Ψυχιατρική Κλινική του Α.Π.Θ. στελεχώνεται από ιατρικό και λοιπό προσωπικό που υπηρετεί στην Ιατρική Σχολή του Α.Π.Θ. και στο Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ, όπου είναι εγκατεστηµένη και λειτουργεί. Το ιατρικό προσωπικό αποτελείται από το ιευθυντή και µέλη του διδακτικού ερευνητικού προσωπικού ( ΕΠ) της Ιατρικής Σχολής, που η επιστηµονική τους δραστηριότητα εµπίπτει στα διδακτικά, ερευνητικά και κλινικά ενδιαφέροντα της Κλινικής. Ειδικοί ψυχίατροι του ΕΣΥ στελεχώνουν επίσης την κλινική καθώς και ειδικευόµενοι για ψυχιατρική ενηλίκων, παιδοψυχιατρική, νευρολογία, γενική ιατρική, που τοποθετούνται σύµφωνα µε τοις ισχύουσες διατάξεις. Το λοιπό προσωπικό της κλινικής αποτελείται από επαγγελµατίες ψυχικής υγείας (ψυχολόγοι, εργοθεραπευτές). Νοσηλευτές (µε ή χωρίς ψυχιατρική ειδικότητα) και φύλακες συµπληρώνουν το νοσηλευτικό έργο ευρισκόµενοι υπό συνεχιζόµενη ψυχιατρική εκπαίδευση. Υπάλληλοι του νοσοκοµείου (γραµµατέας, βοηθητικό προσωπικό) προσφέρουν έργο στην κλινική. Η τοποθέτηση στην
κλινική των µελών του ιδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού και των µελών του Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού γίνεται µε τη διαδικασία των διατάξεων της πανεπιστηµιακής νοµοθεσίας, ενώ των υπολοίπων µελών µε τις ισχύουσες διατάξεις. Το έργο και οι επιστηµονικές δραστηριότητες των οµοτίµων καθηγητών διέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις (παρουσία στην κλινική, συµµετοχή στο εκπαιδευτικό, ερευνητικό έργο, συµβουλευτικός ρόλος σε οργανωτικές διαδικασίες). Άρθρο 4 ιοίκηση - Αρµοδιότητες 1. Η Γ Ψυχιατρική κλινική διευθύνεται από µέλος του ιδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ( ΕΠ) της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης, που ορίζεται µε τη διαδικασία που ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 28 παρ. 22 του ν. 2083/1992. 2. Ο ιευθυντής ασκεί τις αρµοδιότητες που ορίζονται στο άρθρο 7 του ν. 1268/1982 µεταξύ των οποίων περιλαµβάνονται η κατάρτιση και υποβολή στη Γενική Συνέλευση της Ιατρικής Σχολής και στη Γενική Συνέλευση του οικείου Τοµέα του ετήσιου προγράµµατος λειτουργίας για τις διδακτικές και ερευνητικές δραστηριότητες και η µέριµνα για την εφαρµογή του, η µέριµνα για την υλοποίηση των αποφάσεων των συλλογικών οργάνων του Νοσοκοµείου στο οποίο λειτουργεί η Κλινική, η µέριµνα για την παροχή νοσηλευτικού έργου, η µέριµνα για τη στελέχωση και την οικονοµική διαχείριση των εσόδων της Κλινικής, η µέριµνα για την υποβολή του ετήσιου απολογισµού των δραστηριοτήτων, η εισήγηση στη Γενική Συνέλευση του οικείου Τοµέα για τον ορισµό υπευθύνων στις επί µέρους υπηρεσίες, για αναλώσιµα υλικά και για τον κινητό εξοπλισµό και η υπογραφή κάθε εγγράφου. Τα κριτήρια επιλογής των υπευθύνων των ειδικών µονάδων, ιατρείων, εργαστηρίων αφορούν την επιστηµονική γνώση, τη µετεκπαίδευση, τη µακρόχρονη εµπειρία και τη δραστηριότητά τους στο αντικείµενο µε το οποίο ασχολείται η οικεία µονάδα, ιατρείο ή εργαστήριο. Οι επιστηµονικοί υπεύθυνοι µεριµνούν για την απρόσκοπτη λειτουργία της υπηρεσίας, στα πλαίσια των αποφάσεων του ιευθυντή και των οδηγιών των οργάνων διοίκησης του Νοσοκοµείου, στο οποίο λειτουργεί η Κλινική. Ο ιευθυντής µπορεί να καλεί τους υπεύθυνους των υπηρεσιών όταν συζητούνται θέµατα της υπηρεσίας τους και να αναθέτει συγκεκριµένες αρµοδιότητες σ αυτούς. Άρθρο 5 Εγκατάσταση Λειτουργία 1. Η Κλινική εγκαθίσταται και λειτουργεί στο Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ µε τη διαδικασία του άρθρου 13 παρ. 1 του Νόµου 1397/1983 «Εθνικό Σύστηµα Υγείας» (ΦΕΚ 143/7-10-83, τεύχος Α). Η εγκατάσταση και λειτουργία της κλινικής εγκρίθηκε µε τη διυπουργική απόφαση Α3β/οικ./4407 και δηµοσιεύτηκε στην Εφηµερίδα της Κυβέρνησης ΦΕΚ 142/2-4- 86, τεύχος Β). 2. Ο ιευθυντής της Κλινικής έχει την ευθύνη για την εύρυθµη λειτουργία της µετά των επί µέρους υπηρεσιών της, τη χρησιµοποίηση οργάνων και υλικών και την παραµονή των εργαζοµένων στους χώρους που πραγµατοποιούνται πειραµατικές µελέτες. Ο ιευθυντής ενηµερώνει και εγκρίνει τη διενέργεια κάθε ερευνητικής εργασίας πριν από τη διεξαγωγή της και καθορίζει την προτεραιότητα χρήσης οργάνων και χώρων όταν δεν υπάρχει σχετική απόφαση.
3. Η χρησιµοποίηση ειδικών οργάνων επιτρέπεται στο προσωπικό της Κλινικής ή σε ερευνητές που έχουν ειδική επί των οργάνων αυτών εκπαίδευση. Άρθρο 6 Έσοδα Τα έσοδα της κλινικής προέρχονται από: α) τις πιστώσεις του Τακτικού Προϋπολογισµού και των ηµοσίων Επενδύσεων που διατίθενται απ την Ιατρική Σχολή. β) την εκτέλεση ερευνητικών προγραµµάτων που πραγµατοποιούνται για ίδιο λογαριασµό ή λογαριασµό τρίτων. γ) τις κληρονοµίες, τις δωρεές και τις κληροδοσίες που καταλείπονται στο Πανεπιστήµιο εφ όσον δεν τίθενται όροι που αντιβαίνουν στους σκοπούς της Κλινικής και του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης. Άρθρο 7 Τηρούµενα βιβλία 1. Τα βιβλία και στοιχεία που τηρούνται απ την Κλινική είναι τα εξής: Πρωτόκολλο εισερχόµενης-εξερχόµενης αλληλογραφίας, βαθµολογία φοιτητών, αρχεία ασθενών (µητρώα καταγραφής ασθενών σε κάθε επί µέρους υπηρεσία, φύλλα νοσηλείας ασθενών, βιβλίο λογοδοσίας νοσηλευτικής υπηρεσίας), βιβλίο περιουσιακών στοιχείων της Κλινικής, φάκελοι οικονοµικών στοιχείων κάθε έτους, κατάλογος επιστηµονικών βιβλίων, περιοδικών και οργάνων, παρουσιολόγιο φοιτητών και επαγγελµατιών ψυχικής υγείας που παρακολουθούν το εκπαιδευτικό πρόγραµµα της Κλινικής. 2. Με απόφαση του ιευθυντή µπορεί ακόµα να τηρείται και κάθε άλλο βιβλίο ή στοιχείο το οποίο κρίνεται απαραίτητο ή προβλέπεται από ειδικές διατάξεις. Άρθρο 8 Τίτλος - Σφραγίδα 1. Ο Τίτλος της Κλινικής είναι: «Γ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ», ο οποίος αναγράφεται σε κάθε έντυπό της. Αυτός ο τίτλος καθώς και τα στοιχεία του ιευθυντή της Κλινικής αναγράφονται στους χώρους του νοσοκοµείου που είναι εγκατεστηµένη και δραστηριοποιείται η Κλινική. 2. Η Κλινική χρησιµοποιεί για την αλληλογραφία της όµοια σφραγίδα µ αυτή της Ιατρικής Σχολής και την προσθήκη του τίτλου της Κλινικής. 3. Ανάλογη σφραγίδα, µε τα στοιχεία στην Αγγλική γλώσσα, χρησιµοποιεί η Κλινική για την ξενόγλωσση αλληλογραφία και τα έγγραφά της.