Aποκατάσταση κτηρίου στην Λευκάδα µε βλάβες από τον σεισµό της 14 ης.08.03

Aποκατάσταση κτηρίου στην Λευκάδα µε βλάβες από τον σεισµό της 14 ης.08.03 A. Παπαθανασίου Πολιτικός Μηχανικός I. Παπαθεοδώρου Πολιτικός Μηχανικός Λέξεις κλειδιά: Τρωτό κτήριο, έδαφος, σεισµός, βλάβες, ενφατνούµενα τοιχώµατα, µανδύες, πάσσαλοι, πλάκα θεµελίωσης, Υ.Α.Σ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Τετραώροφο κτήριο χωρίς υπόγειο, µε χρήση καταστηµάτων και κατοικιών στην πόλη της Λευκάδας, παρουσίασε βαριές και εκτεταµένες βλάβες µετά την σεισµική διέγερση της 14 ης.08.03, οπότε και εκκενώθηκε. Πρόκειται για κτήριο ηλικίας 25 ετών, µε φέροντα οργανισµό (φ.ο.) από οπλισµένο σκυρόδεµα (ο.σ.). και µε βαθιά θεµελίωση (πάσσαλοι). Οι βλάβες που δηµιουργήθηκαν αποδίδονται στην ακανονικότητά του σε κάτοψη και καθ ύψος, στην ύπαρξη «µαλακού» ορόφου, στην ύπαρξη κοντών στύλων και στην υποδιαστασιολόγηση φερόντων στοιχείων του. Αποκαταστάθηκε µε ενφάτνωση τοιχωµάτων ο.σ. σε κατάλληλες θέσεις, µε κατασκευή µανδυών σε πεσσούς τοιχοποιίας και µε την κατασκευή νέας πλάκας-διαφράγµατος στη θεµελίωση. Η επέµβαση υλοποιήθηκε στο πλαίσιο που ορίζει η πολιτεία (ΥΑΣ/ΥΠΕΧΩ Ε) για τα σεισµόπληκτα κτήρια. 1 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟ 1.1 Γενικά στοιχεία Πρόκειται για ένα κεντρικό, πανταχόθεν ελεύθερο ακίνητο στην πόλη της Λευκάδας. Αποτελείται από ισόγειο µε πατάρι, το οποίο λειτουργεί ως κατάστηµα, τρεις ορόφους κατοικιών και µικρό δώµα (βλ. εικόνα 1). εν κατασκευάστηκε υπόγειο, πιθανότατα λόγω της υψηλής στάθµης του υδροφόρου ορίζοντα. Το ισόγειο έχει κάτοψη τραπεζίου και έχει την µεγαλύτερη κάλυψη από όλους τους ορόφους ενώ το πατάρι έχει το µισό εµβαδόν. Ο πρώτος όροφος είναι πλήρης σε κάτοψη, στο περίγραµµα του ισογείου, µε εξαίρεση την «πριονωτή» κύρια όψη για την δηµιουργία ηµι-υπαίθριων χώρων κατ επέκταση του εξώστη. Ο δεύτερος και ο τρίτος όροφος είναι όµοιοι µε τον πρώτο, πλην της νότιας γωνίας όπου δηµιουργούνται εσοχές. Το δώµα περιλαµβάνει την απόληξη του κλιµακοστασίου και του ανελκυστήρα και µικρό βοηθητικό χώρο. ΩΜΑ (~30 m2) Γ ΟΡΟΦΟΣ (~305 m2) B ΟΡΟΦΟΣ (~335 m2) A ΟΡΟΦΟΣ (~370 m2) ΙΣΟΓΕΙΟ (~370 m2) ΠΑΤΑΡΙ (~160 m2) Εικόνα 1. Σχηµατική τοµή Εικόνα 2. Πρόσοψη ισογείου 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 1

Το κτήριο κατασκευάστηκε το 1979 σύµφωνα µε σχετική οικοδοµική άδεια από την οποία βρέθηκαν η αρχιτεκτονική και η στατική µελέτη (τεύχη υπολογισµών και σχέδια ξυλοτύπων). Η κατασκευή είναι συµβατική µε φ.ο. από ο.σ. και τοιχοπληρώσεις από συνηθισµένη οπτοπλινθοδοµή. Όλα τα στοιχεία, φέροντα και µη, ήταν επιχρισµένα. Στο ισόγειο και στο ασύµµετρα εν κατόψει τοποθετηµένο πατάρι, πρακτικά δεν υπήρχαν εσωτερικές τοιχοπληρώσεις, εκτός από τους διαχωριστικούς τοίχους του κλιµακοστασίου. Η κύρια όψη, επίσης, καλυπτόταν αποκλειστικά από υαλοστάσιο (βλ. εικόνα 2). Οι δύο πλάγιες όψεις καλύπτονταν από µπατική οπτοπλινθοδοµή µε φεγγίτες και τόξα τα οποία δηµιουργούσαν κοντά υποστυλώµατα. Αντίθετα, οι όροφοι είχαν πυκνή διαµερισµάτωση από δροµική και µπατική οπτοπλινθοδοµή, πυκνή στον Α όροφο, και λιγότερο πυκνή στους υψηλότερους ορόφους. 1.2 Φέρων Οργανισµός Ο φ.ο. αποτελείται από συµπαγείς πλάκες, δοκούς µε πολλές έµµεσες στηρίξεις (χαρακτηριστικό της εποχής κατασκευής), στύλους και τρία τοιχώµατα: δύο στον ανελκυστήρα και ένα στην ΒΑ γωνία του κτηρίου το οποίο δεν εµφανίζεται στους ξυλότυπους της στατικής µελέτης της οικοδοµικής άδειας (βλ. εικόνες 4-9). Σε ότι αφορά την θεµελίωση πρέπει να σηµειωθεί ότι η περιοχή, σύµφωνα µε στοιχεία από δύο ανεξάρτητες γεωτεχνικές έρευνες, παρουσιάζει δυσµενές εδαφικό προφίλ (εικόνα 3) από άποψη σεισµικής επικινδυνότητας. Συγκεκριµένα εµφανίζεται: Έως βάθους ~12.0 m αµµώδης αργιλοϊλύς Έως βάθους ~16.0 m εξαλλοιωµένη µάργα και στη συνέχεια «υγιήs» µάργα. Έτσι, ενώ η αρχική µελέτη προέβλεπε γενική επιφανειακή θεµελίωση µε πλάκα πάχους 40 cm και πεδιλοδοκούς, κατά την κατασκευή άλλαξε και αντικαταστάθηκε από 61 πασσάλους 52 συνδεδεµένους µε κεφαλόδεσµους ύψους 80 cm και συνδετήριες δοκούς. Εικόνα 3. Εδαφικό προφίλ Εικόνα 4. Σκαρίφηµα θεµελίωσης Εικόνα 5. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου µεσοπατώµατος Εικόνα 6. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής ισογείου 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 2

Εικόνα 7. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής Α ορόφου Εικόνα 8. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής Β ορόφου Εικόνα 9. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής Γ ορόφου 2 ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΚΑΙ «ΜΗΧΑΝΙΚΗ» ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ Εκτελέστηκαν εργασίες γεωµετρικής αποτύπωσης, αποτύπωσης βλαβών και αποτίµησης της ποιότητας των υλικών του φ.ο. του κτηρίου. Σε συνδυασµό µε τα υπάρχοντα σχέδια των µελετών της οικοδοµικής άδειας, προέκυψαν τα ακόλουθα στοιχεία. 2.1 Γεωµετρία Η µελέτη της οικοδοµικής άδειας τηρήθηκε ως προς την γεωµετρία του κτηρίου, µε λίγες εξαιρέσεις στην θέση και στις διαστάσεις των στύλων και µερικές µεταθέσεις τοιχοπληρώσεων και ανοιγµάτων, οι οποίες προέκυψαν προφανώς κατά την διάρκεια της κατασκευής. Συντάχθηκε νέα πλήρης σειρά κατόψεων µε τα κατακόρυφα φέροντα στοιχεία, σχέδια όψεων και κατά µήκος τοµής καθώς και σχέδια ξυλοτύπων. Στα σχέδια αυτά αποτυπώθηκαν και οι βλάβες τόσο του φ.ο. όσο και του οργανισµού πλήρωσης, και συσχετίστηκαν µε αντίστοιχη φωτογραφική αποτύπωση. 2.2 Ποιότητα υλικών Τα προβλεπόµενα από την µελέτη υλικά κατασκευής του φ.ο. ήταν γενικά Β160 & St I. Αυτό φαίνεται µόνο στο τεύχος υπολογισµών, ενώ τα σχέδια ξυλοτύπων δεν έχουν παραδοχές. Στο σχέδιο τροποποίησης της θεµελίωσης, όµως, αναγράφονται ως παραδοχές ποιότητας υλικών οι εξής: Σκυρόδεµα: Β225 γενικά Χάλυβας κεφαλοδέσµων και συνδετηρίων δοκών: St III Χάλυβας πασσάλων: St I Χάλυβας συνδετήρων: St I γενικά 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 3

Εξάλλου, διαπιστώθηκε ότι σε όλα τα βλαµµένα φέροντα στοιχεία καθώς και στις θέσεις διερευνητικών τοµών (χαντρωµάτων), ο διαµήκης οπλισµός των στύλων είναι νευροχάλυβας, άρα St III και µόνον οι συνδετήρες είναι St I. Τέλος, οι επί τόπου µετρήσεις µε µη καταστρεπτικές µεθόδους εκτίµησης της ποιότητας του σκυροδέµατος (υπερηχοσκόπηση και κρουσιµέτρηση), στους στύλους της πρόσοψης του ισογείου (σε συνδυασµό µε το µικρό βάθος ενανθράκωσης) συνηγορούν υπέρ της παραδοχής κατηγορίας σκυροδέµατος Β225 σε όλο τον φέροντα οργανισµό του κτηρίου. Έτσι, τελικά, έγιναν οι εξής παραδοχές για την ποιότητα των υλικών του φορέα: Σκυρόδεµα γενικά C12/15 (µεταξύ Β160 και Β225) Χάλυβας διαµήκους οπλισµού στύλων γενικά S400 (St III) Χάλυβας διαµήκους οπλισµού πασσάλων S220 (St I) Χάλυβας κεφαλοδέσµων και συνδετηρίων δοκών S400 (St III) Χάλυβας συνδετήρων γενικά S220 (St I) 3 ΒΛΑΒΕΣ ΣΤΟΝ ΦΕΡΟΝΤΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΠΛΗΡΩΣΗΣ 3.1 Βλάβες στη θεµελίωση Η επιθεώρηση του µεγαλύτερου µέρους της θεµελίωσης (πάσσαλοι, κεφαλόδεσµοι, συνδετήριες δοκοί) και η καταγραφή ενδεχοµένων βλαβών σ αυτήν, θα ήταν πολύ δυσχερής πριν από την έναρξη των εργασιών επισκευής, διότι απαιτούσε αποξηλώσεις δαπέδων και εκσκαφές, που δεν ήταν δυνατόν να υλοποιηθούν για λόγους ασφαλείας. Πρόσθετη δυσκολία αποτελούσε το ότι οι κεφαλές των πασσάλων βρίσκονταν κάτω από την στάθµη του υδροφόρου ορίζοντα. Παρόλα αυτά, από µία διερευνητική τοµή στη Νότια γωνία του κτηρίου, όπου η πρόσβαση ήταν σχετικά ευκολότερη, έγινε δυνατή η αποκάλυψη µιας συνδετήριας δοκού. Σε αυτήν εµφανιζόταν µία καµπτική ρωγµή (βλ. εικόνα 10). Η ύπαρξη βλάβης σε στοιχείο το οποίο είχε µικρότερες επιπονήσεις έναντι των υπολοίπων, οδηγούσε εύλογα στην υπόθεση ότι θα υπήρχαν και άλλες βλάβες στις δοκούς της θεµελίωσης. Όντως, κατά την εκτέλεση των εργασιών επισκευής βρέθηκαν καµπτικές ρωγµές σε όλες σχεδόν τις δοκούς. Η κατάσταση των πασσάλων παρέµενε άγνωστη. Μακροσκοπικά δεν υπήρχαν ενδείξεις καθίζησης, ολίσθησης ή άλλο στοιχείο που να υποδηλώνει µείζονα βλάβη σ αυτούς. 3.2 Βλάβες των φερόντων στοιχείων της ανωδοµής Οι βλάβες των φερόντων στοιχείων που εντοπίστηκαν εκτός της θεµελίωσης, συγκεντρώνονταν στα κατακόρυφα στοιχεία του ισογείου και του παταριού, χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες, αναλόγως της θέσης και της έντασής τους και καταγράφηκαν στα σχέδια αποτύπωσης και σε φωτογραφίες. Συγκεκριµένα εντοπίστηκαν: Βλάβες στους πέντε στύλους της πρόσοψης (βλ. εικόνα 11). Ήταν βαριές βλάβες οι οποίες θα µπορούσαν να είχαν οδηγήσει σε κατάρρευση αν δεν γινόταν έγκαιρη υποστύλωση της περιοχής µε σύστηµα σιδηροδοκών. Περιλάµβαναν αποδιοργάνωση του σκυροδέµατος τοπικώς, λυγισµό των διαµήκων ράβδων σιδηροπλισµού, «άνοιγµα» και θραύση των συνδετήρων. Βλάβες στους στύλους των πλάγιων και πίσω όψεων (βλ. εικόνα 12). Η ύπαρξη τόξων και φεγγιτών δηµιουργούσε κοντά υποστυλώµατα τα οποία είχαν αστοχήσει σε ψαλιδισµό µε αποδιοργάνωση του σκυροδέµατος και αστοχία του οπλισµού. Και αυτές οι βλάβες 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 4

χαρακτηρίστηκαν βαριές και θα µπορούσαν να είχαν οδηγήσει σε κατάρρευση αν δεν γινόταν έγκαιρη υποστύλωση της περιοχής µε ξύλινους τάκους. Βλάβες σε όλα τα εσωτερικά (µη περιµετρικά) και αρκετά περιµετρικά υποστυλώµατα του ισογείου. Παρατηρήθηκε αποκόλληση στο (µαρµάρινο) σοβατεπί και ακανόνιστη ρηγµάτωση στην περιοχή γύρω από αυτό, βλάβες που αποδόθηκαν στην εκτίναξη της επικάλυψης του σκυροδέµατος λόγω δηµιουργίας πλαστικής άρθρωσης. 3.3 Βλάβες στον οργανισµό πλήρωσης Οι βλάβες στον οργανισµό πλήρωσης αυξάνουν σε ένταση και έκταση από τον Γ όροφο προς το ισόγειο και αρχίζουν από απλή οριζόντια αποκόλληση των οπτοπλινθοδοµών από τον φ.ο. έως πολλαπλές δισδιαγώνιες ρωγµές στον τοίχο που χωρίζει το κλιµακοστάσιο από το κατάστηµα στο ισόγειο και το πατάρι µε διεύθυνση Β. Όλες οι βλάβες καταχωρίστηκαν στις κατόψεις, χαρακτηρίστηκαν και φωτογραφήθηκαν δειγµατοληπτικά (βλ. εικόνα 13). Εικόνα 10. Ρηγµατωµένη συνδετήρια δοκός Εικόνα 11. Στύλος πρόσοψης στο ισόγειο Εικόνα 12. Στύλος πλάγιας όψης στο πατάρι Εικόνα 13. Εσωτερική τοιχοποιία στον Γ όροφο 4 ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΒΛΑΒΩΝ Οι βλάβες στον φ.ο. του ισογείου και του παταριού αποδόθηκαν αφενός στα προφανή µειονεκτήµατα του κτηρίου (την ευκαµψία του φ.ο., την µειωµένη πλαστιµότητα διατοµών όπως 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 5

αυτή αποδεικνύεται από τις πληµµελείς λεπτοµέρειες όπλισης της εποχής κατασκευής, την µειωµένη υπερστατικότητα και την παρουσία µεγάλου πλήθους έµµεσων στηρίξεων), και αφετέρου στον συνδυασµό των ακόλουθων τριών παραγόντων: Στην λειτουργία µαλακού ορόφου. Το ισόγειο και το πατάρι (µε χρήση καταστήµατος) είχαν τοιχοπληρώσεις µόνο στην περίµετρο του κλιµακοστασίου και στην περίµετρο του κτηρίου και µάλιστα όχι σε όλο το µήκος της ενώ, αντίθετα, οι όροφοι (µε χρήση κατοικιών) ήταν πυκνά διαµερισµατωµένοι. Η ύπαρξη τριών µικρών τοιχωµάτων, του πυρήνα του ανελκυστήρα και ενός ακόµα στην ΒΑ γωνία, δεν βοήθησε στην άρση της συγκεκριµένης δυσµένειας. Στην έντονη στροφή την οποία πήρε ο δίσκος της οροφής ισογείου λόγω της παρουσίας του παταριού και της εξ αυτού µεγάλης απόστασης µεταξύ κέντρου βάρους και κέντρου ελαστικής στροφής. Οι επιπτώσεις ενισχύθηκαν από την ανισοκατανοµή των πλαισίων στον ξυλότυπο οροφής ισογείου κατά τις δύο διευθύνσεις (βλ. εικόνα 6). ηλαδή, τα πλαίσια κατά την επιµήκη διεύθυνση της κάτοψης είναι περισσότερα, ισχυρότερα και συµµετρικά διατεταγµένα, ενώ κατά την εγκάρσια διεύθυνση είναι λιγότερα, ασθενέστερα και ασύµµετρα διατεταγµένα. Είναι αξιοσηµείωτο ότι µεταξύ του πλαισίου της πρόσοψης (στο οποίο η έδραση του ζυγώµατος στους στύλους γίνεται λοξά) και του µέσου της κάτοψης, µεσολαβεί ένα ακόµα πλαίσιο, ενώ από το µέσο της κάτοψης έως και την πίσω όψη υπάρχουν συνολικά τέσσερα. Στην υποδιαστασιολόγηση των στύλων του ισογείου και του παταριού. Όπως φαίνεται και από την στατική επίλυση και διαστασιολόγηση του φ.ο. µε την µέθοδο του χωροπλαισίου µε ισχυρό λογισµικό Η/Υ (µε τις όποιες δυσµένειες δηµιουργεί σε σχέση µε την ανάλυση «µε το χέρι»), οι υπάρχοντες διαµήκεις οπλισµοί στύλων είναι στην καλύτερη περίπτωση ίσοι µε το 50% των απαιτούµενων. 5 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ, ΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ, ΕΛΕΓΧΟΙ Όλοι οι υπολογισµοί για τον έλεγχο και την αποκατάσταση του κτηρίου έγιναν σύµφωνα µε την υπ. αρίθ.: οικ.7241/β5β/25-09-03 Υ.Α. του ΥΠΕΧΩ Ε. Σχετικώς µορφώθηκαν και επιλύθηκαν µε το λογισµικό Νext της Computec κατάλληλα χωρικά προσοµοιώµατα στα οποία η προσοµοίωση των πασσάλων της θεµελίωσης έγινε µε την θεώρηση οριζοντίων και κατακόρυφων ελατηρίων µε βάση την δυσκαµψία του συστήµατος εδάφους πασσάλων. Ο προσδιορισµός της έντασης και ο έλεγχος των πασσάλων έγινε µε χρήση λογισµικού πεπερασµένων στοιχείων. Η σεισµική δράση προέκυψε για συντελεστή ε ίσο µε 1.75*ε αρχ = 1.75*0.16 = 0.28 και καθ ύψος κατανεµήθηκε ορθογωνικά (σύµφωνα µε την προαναφερόµενη Υ.Α.). Εφαρµόστηκε ο συνδυασµός 1.00/0.30 0.30/1.00 αντί για το ελλειψοειδές ταυτοχρόνων τιµών και διότι αποδείχθηκε ελαφρώς δυσµενέστερος αλλά κυρίως για την δυνατότητα ελέγχου των αποτελεσµάτων σε ένα τόσο σύνθετο φορέα. Ο έλεγχος επάρκειας των διατοµών έγινε µε βάση τις διατάξεις του ΕΚΟΣ 2000 χωρίς όµως να ληφθούν υπόψη οι ελάχιστες απαιτήσεις διαστάσεων ή οπλισµών που προβλέπονται σε αυτόν. 6 ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Οι βλάβες του κτηρίου επηρέασαν τη γενική του ευστάθεια (µετρήθηκε απόκλιση ~7 cm από την κατακόρυφο προς υσµάς στο πλαίσιο της κύριας όψης), οδήγησαν στην εκκένωσή του και εάν ποσοτικοποιηθούν (σύµφωνα µε την υπ. αριθ.: οικ7241/β5β/25-09-03 Υ.Α. του ΥΠΕΧΩ Ε), προκύπτει ότι προκάλεσαν απώλεια της φέρουσας ικανότητας της στάθµης του ισογείου ίση µε 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 6

~25%. Υποδήλωναν δηλαδή µία συνολική αδυναµία στην ανάληψη οριζοντίων φορτίων, αφορούσαν την γενική στατική λειτουργία του κτηρίου και λαµβάνοντας υπόψιν και τις υπόλοιπες παραµέτρους σεισµικής τρωτότητας (µαλακούς ορόφους, κοντά υποστυλώµατα, αυξηµένη µεταθετότητα (θ=0.15) και αυξηµένη επικινδυνότητα εδάφους), το κτήριο έπρεπε να αντιµετωπιστεί ως σύνολο και όχι µόνο ως προς τα επί µέρους στοιχεία του. Μία πρόταση επέµβασης που θα προέβλεπε απλώς την αποκατάσταση των βλαµµένων στύλων και την ενίσχυση των υποδιαστασιολογηµένων, όπως αυτοί προέκυψαν από την σχετική επίλυση του αρχικού φορέα, θα ήταν ταυτόχρονα ανεπαρκής και αντιοικονοµική (τεχνικοοικονοµικά απορριπτέα) διότι: εν θα έλυνε τα γενικά προβλήµατα γεωµετρίας του φορέα Το πλήθος των προς αποκατάσταση / ενίσχυση στύλων προέκυψε πολύ µεγάλο 108 στύλοι σε όλους τους ορόφους Το κόστος της αποκατάστασης θα αυξανόταν δυσανάλογα από το κόστος επισκευής των µη φερόντων στοιχείων που θα υφίσταντο βλάβη εξαιτίας της κυρίως επέµβασης Εξαιτίας του είδους και των οπλισµών της υφιστάµενης θεµελίωσης, η ανάληψη καµπτικών ροπών στους πόδες των ενισχυµένων στύλων του ισογείου θα απαιτούσε µείζονα και δαπανηρή επέµβαση, αν δεν ήταν εντελώς αδύνατη. Εποµένως, επιλέχθηκε µία γενικότερη επέµβαση η οποία (βλ. και πίνακα 1): Αποκατέστησε τους βλαµµένους στύλους Ανακούφισε τους υποδιαστασιολογηµένους στύλους ώστε να επαρκούν Εξάλειψε τους κοντούς στύλους Μείωσε τον δείκτη σχετικής µεταθετότητας στα όρια του επιτρεπτού Εξάλειψε τους µαλακούς ορόφους και ενίσχυσε την συνολική δυσκαµψία των υπολοίπων Μείωσε την ασυνέχεια της δυσκαµψίας καθ ύψος Βελτίωσε τη θεµελίωση ώστε να µπορεί να αναλάβει τις προβλεπόµενες δράσεις Πίνακας 1. Κύρια χαρακτηριστικά συµπεριφοράς του κτηρίου χωρίς και µε τις επεµβάσεις Α/α Χαρακτηριστικό Χωρίς επεµβάσεις Με επεµβάσεις 1 εσπόζουσα ιδιοπερίοδος, σε sec ~ 1.0 ~ 0.592 2 είκτης σχετικής µεταθετότητας*, θ max ( 0.10) 0.146 0.049 3 Ελεγχος γωνιακής παρ/φωσης* ( d/h) max ( 0.005*2.5/q) 4 Μέγιστες µετακινήσεις* (cm) * στατικός σεισµός 0.973% 0.324% δ x = 6.10 δ y = 14.09 δ x = 2.60 δ y = 2.89 Αναλυτικότερα στους δύο κατώτερους ορόφους, ισόγειο και πατάρι, επιλέχθηκε η κατασκευή δώδεκα νέων τοιχωµάτων από ο.σ., οκτώ από αυτά στις τέσσερις γωνίες του κτηρίου και τα υπόλοιπα τέσσερα στην περιοχή του κλιµακοστασίου ανελκυστήρα (βλ. εικόνα 14). Το κάθε νέο τοίχωµα εντάχθηκε σε ένα ολόκληρο φάτνωµα µεταξύ δύο υπαρχόντων στύλων µε τους οποίους συνδέθηκε µε βλήτρα. Στον Α όροφο (βλ. εικόνα 15): Προεκτάθηκαν τα τρία από τα τέσσερα τοιχώµατα της περιοχής του κλιµακοστάσιου 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 7

Τα έξι από τα οκτώ τοιχώµατα του ισογείου στις γωνίες του κτηρίου (πλην των δύο της πρόσοψης) προεκτάθηκαν ως οπλισµένοι µανδύες της τοιχοποιίας Αντί των δύο τοιχωµάτων της πρόσοψης, τα οποία δεν µπορούσαν να προεκταθούν, διότι η πριονωτή σε κάτοψη πρόσοψη του Α ορόφου δεν συνέπιπτε µε την ευθύγραµµη πρόσοψη του ισογείου, κατασκευάστηκαν οπλισµένοι µανδύες τοιχοποιίας σε όλο το πτύχωµα της πρόσοψης. Λόγω του ότι οι τρεις µεσαίες ακµές του νέου αυτού πτυχώµατος εδράστηκαν πάνω σε δοκούς και όχι επάνω σε στύλους, δηµιουργήθηκε η ανάγκη ενίσχυσης των τριών µεσαίων δοκών της οροφής ισογείου, των λοξών ως προς τη πρόσοψη. Κατασκευάστηκαν δύο νέοι οπλισµένοι µανδύες σε κατάλληλες θέσεις στην περιοχή της Νότιας γωνίας του κτηρίου για να παραλάβουν τις επιπονήσεις που προέκυπταν από τις ενισχύσεις στην υπερκείµενη εσοχή του Β ορόφου Στον Β όροφο (βλ. εικόνα 16): Προεκτάθηκε ένα από τα τοιχώµατα της περιοχής του κλιµακοστασίου κατά την ασθενή διεύθυνση. Το τοίχωµα αυτό βοήθησε και στην αποκατάσταση της έδρασης της κλίµακας Προεκτάθηκαν καθ ύψος και οι πέντε οπλισµένοι µανδύες τοιχοποιίας των τριών γωνιών του Α ορόφου. Στα δύο άκρα του πτυχώµατος της πρόσοψης κατασκευάστηκαν από δύο οπλισµένοι µανδύες τοιχοποιίας ως προέκταση των αντιστοίχων του Α ορόφου και δεν συνεχίστηκαν οι ενδιάµεσοι Αντί του οπλισµένου µανδύα στην ΝΑ όψη, ο οποίος δεν µπορούσε να προεκταθεί καθ ύψος λόγω υπάρξεως εσοχής, στην περιοχή αυτήν κατασκευάστηκαν δύο άλλοι οπλισµένοι µανδύες. Στον Γ όροφο (βλ. εικόνα 17): Προεκτάθηκε το τοίχωµα της περιοχής του κλιµακοστασίου κατά την ασθενή διεύθυνση. Προεκτάθηκαν από τον Β όροφο οι πέντε οπλισµένοι µανδύες τοιχοποιίας των τριών από τις τέσσερις γωνίες του κτηρίου. Ο µανδύας της Νότιας γωνίας δεν µπορούσε να προεκταθεί λόγω νέας εσοχής. Στα δύο άκρα του πτυχώµατος της πρόσοψης κατασκευάστηκαν από δύο οπλισµένοι µανδύες τοιχοποιίας ως προέκταση των αντιστοίχων του Β ορόφου Στην θεµελίωση προκειµένου: Να σφραγιστούν οι ρωγµές στις συνδετήριες δοκούς. Να µην συγκεντρωθεί η τέµνουσα βάσης σεισµού στους πόδες των νέων τοιχωµάτων, αλλά να ισοκατανεµηθεί το οριζόντιο φορτίο σεισµού και στους 61 υπάρχοντες πασσάλους. Να ανακουφιστούν οι υποδιαστασιολογηµένοι σε διάτµηση και κάµψη πάσσαλοι µε την µεταβίβαση µέρους του οριζοντίου φορτίου σεισµού κατ ευθείαν στο έδαφος µέσω τριβής. Να αποκατασταθεί η αποφλοιωµένη διατοµή του πόδα των εσωτερικών στύλων του ισογείου κατασκευάστηκε ένα νέο διάφραγµα από ο.σ. πάχους 45 cm, συνδεδεµένο µε τους υπάρχοντες κεφαλόδεσµους και τις υπάρχουσες συνδετήριες δοκούς µε βλήτρα. Το νέο διάφραγµα εδράστηκε σε εξυγειαντική στρώση σκύρων οδοστρωσίας πάχους 55 cm για την αύξηση της τριβής. Τέλος, ενισχύθηκαν µε ΙΩΠ οκτώ (8) στύλοι σε διάφορους ορόφους. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 8

Εικόνα 14. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής ισογείου µε ενισχύσεις Εικόνα 15. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής Α ορόφου µε ενισχύσεις Εικόνα 16. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής Β ορόφου µε ενισχύσεις 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 9

Εικόνα 17. Σκαρίφηµα ξυλοτύπου οροφής Γ ορόφου µε ενισχύσεις 7 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θερµές ευχαριστίες εκφράζονται στον καθηγητή κ. Θ. Π. Τάσιο για τις παρατηρήσεις του στην διερεύνηση των επεµβάσεων. Επίσης στους καθηγητές κκ. Γ. Γκαζέτα και Μ. Καββαδά για την συνδροµή τους στα γεωτεχνικά και εδαφοδυναµικά προβλήµατα του έργου Τέλος, στον συνάδελφο κ. Θωµά Γράψα ο οποίος και ως συνιδιοκτήτης του ακινήτου συνέβαλε στις εργασίες αποτύπωσης και ως Επιβλέπων Μηχανικός των εργασιών αποκατάστασης συνέβαλε, µε τις παρατηρήσεις του, στην βελτιστοποίηση των λεπτοµερειών όπλισης. 8 ΑΝΑΦΟΡΕΣ Ελληνικός Κανονισµός Ωπλισµένου Σκυροδέµατος 2000 (Υ.Α. 17α/116/4/ΦΝ 429, ΦΕΚ 1329Β / 6-11-2000) Ελληνικός Αντισεισµικός Κανονισµός 2000 (Υ.Α. 17α/141/3/ΦΝ 275, ΦΕΚ 2184Β / 20-12- 1999) Υ.Α. υπ. αρίθ.: οικ.7241/β5β/25-09-03 του ΥΠΕΧΩ Ε «Καθορισµός ελαχίστων υποχρεωτικών απαιτήσεων για τη σύνταξη µελετών αποκατάστασης και την έκδοση σχετικών οικοδοµικών αδειών επισκευής / ενίσχυσης των κτηρίων που έχουν υποστεί βλάβες από το σεισµό της 14 ης - 08-2003 σε περιοχές του Νοµού Λευκάδας, στους ήµους Κεκροπίας και Ανακτορίου του Νοµού Αιτωλοακαρνανίας και στο ήµο Πρεβέζης του Νοµού Πρεβέζης» 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, 25-27 Οκτωβρίου., 2006 10