Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 18 Σεπτεµβρίου 215 Ελληνική Οικονοµία Η διατήρηση της µέσης ροπής προς αποταµίευση των νοικοκυριών σε αρνητικό έδαφος κατά το πρώτο τρίµηνο του έτους (Γράφηµα 1), σύµφωνα µε τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, καθώς και η συµπίεση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων µε βάση τα στοιχεία της ICAP, δηµιουργούν συνθήκες ανασχέσεως της προοπτικής άµεσης επανόδου της ελληνικής οικονοµίας σε µία ισχυρή αναπτυξιακή τροχιά, µετά την αναµενόµενη βαθµιαία αποκατάσταση του κλίµατος εµπιστοσύνης. Ο βασικός προσδιοριστικός παράγοντας της διατηρήσεως του αρνητικού προσήµου του ποσοστού της αποταµιεύσεως ως προς το διαθέσιµο εισόδηµα, συνδέεται µε την τάση των νοικοκυριών να προσαρµόσουν σταδιακά τα καταναλωτικά τους πρότυπα στη ραγδαία και µεγάλη µείωση του διαθεσίµου εισοδήµατός τους τα τελευταία χρόνια χωρίς, ωστόσο, να υποστούν αντίστοιχη µεγάλη απώλεια της ευηµερίας τους. Σηµειώνεται ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ µειώθηκε σωρευτικά στην Ελλάδα κατά 22,8% µεταξύ του πρώτου τριµήνου του 215 και του πρώτου τριµήνου του 27. 11 15 1 95 9 85 8 75 7 65 6 Πηγή:ΟΟΣΑ Γράφηµα 1. Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ και ιαθέσιµο Εισόδηµα των Νοικοκυριών (27=1) και Ποσοστό Αποταµίευσης I III I III I III I III I III I III I III I III I -8% 77,2-12% 72,5 27 28 29 21 211 212 213 214 215 Κατά Κεφαλήν ιαθέσιµο Εισόδηµα, αριστ. άξονας Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ, αριστ. άξονας Αποταµίευση/ ιαθέσιµο Εισόδηµα, δεξ.άξονας 8% 4% % -4% -16% -2% Η παράλληλη αύξηση του φορολογικού βάρους ως απόρροια της δηµοσιονοµικής προσαρµογής και η µείωση των µισθολογικών αποδοχών κατά 14,5% κατά την διάρκεια της ανωτέρω περιόδου, στην προσπάθεια βελτιώσεως της ανταγωνιστικότητας, οδήγησε σε ακόµη µεγαλύτερη µείωση του κατά κεφαλήν διαθεσίµου εισοδήµατος των νοικοκυριών κατά 27,5% (Γράφηµα 1). Ωστόσο, από το τρίτο τρίµηνο 214 µέχρι και το πρώτο τρίµηνο του τρέχοντος έτους, παρατηρήθηκε αύξηση του κατά κεφαλήν διαθέσιµου εισοδήµατος σε ετήσια βάση (αύξηση κατά 5,8%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίµηνο 215). Η αυξητική αυτή τάση τείνει να αντιστραφεί και πάλι, δεδοµένου ότι η οικονοµία εισέρχεται σε νέα περίοδο υφέσεως, ενώ τα δηµοσιονοµικά µέτρα που θα εφαρµοσθούν αναµένεται να επιβαρύνουν περαιτέρω τους οικονοµικούς προϋπολογισµούς των νοικοκυριών. Από την πλευρά των επιχειρήσεων, σύµφωνα µε τα στοιχεία της ICAP για το 214 που ανακοινώθηκαν αυτήν την εβδοµάδα, ο ενοποιηµένος ισολογισµός των ελληνικών επιχειρήσεων παρουσίασε ζηµιές, αν και µικρότερες σε σχέση µε το 213. Από την ανάλυση ανά κλάδο προκύπτει ότι από τους βασικούς κλάδους της ελληνικής οικονοµίας, µόνο αυτός του Εµπορίου και του Τουρισµού επέτυχαν να παραµείνουν σε προ φόρων κερδοφορία το 214, µε παράλληλη αύξηση του κύκλου εργασιών τους (Γράφηµα 2, άνω προς τα δεξιά τεταρτηµόριο). Το πρώτο εξάµηνο του 215 εκτιµάται βελτίωση της λειτουργικής τους αποτελεσµατικότητας µέσω των διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων και της µειώσεως του κόστους ενέργειας. Ωστόσο, στο δεύτερο εξάµηνο του 215 αναµένεται επιδείνωση της χρηµατοοικονοµικής καταστάσεως των επιχειρήσεων, κυρίως των εισαγωγικών και εµπορικών, εξαιτίας των ελέγχων κεφαλαίων και των προβληµάτων ρευστότητας. K. Κέρδη/ Ζηµίες προ φόρων (ΕυρώΕκατ. 214) Πηγή: ICAP Γράφηµα 2. Κύκλος Εργασιών και Αποτελέσµατα των Κυριότερων Κλάδων (τομέγεθος του κύκλου αντιστοιχεί στον αριθμό των επιχειρήσεων του δείγματος) 15 1 5 Εµπόριο -2-1 Βιοµηχανία 1 2 3-5 -1-15 Εταιρίες Παροχής Υπηρεσιών % µετ. ΚύκλουΕργασιών (214/ 213) Τουρισµός Κατασκευές Οι ανωτέρω εξελίξεις στην αποταµίευση των νοικοκυριών και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων καθιστούν αναγκαίο να ενεργοποιηθούν τρείς βασικοί παράγοντες για την ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας. Ειδικότερα επιβάλλεται: Πρώτον, η ταχεία ολοκλήρωση της διαδικασίας διερευνήσεως των αναγκών ανακεφαλαιοποιήσεως του τραπεζικού συστήµατος ώστε να επιταχυνθεί η αποκατάσταση των συνθηκών ρευστότητας. Σε πρόσφατη έκθεση της ΕΚΤ δίδεται έµφαση στην αναγκαιότητα συµβολής των ιδιωτικών κεφαλαίων στη διαδικασία ανακεφαλαιοποιήσεως, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί η επιβάρυνση του δηµοσίου χρέους. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η έκθεση της ΕΚΤ όπως παρουσιάσθηκε σε µέρος του ηµερήσιου τύπου συσκότισε εν πολλοίς το πραγµατικό της µήνυµα. Υπενθυµίζεται ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα συµµετείχε ενεργά στην αναδιάρθρωση του ελληνικού δηµοσίου χρέους µέσω της οποίας οι τράπεζες απώλεσαν µεγάλο τµήµα των κεφαλαίων τους και οι Έλληνες και ξένοι µέτοχοι µεγάλο τµήµα
της επενδύσεως τους. Σε αντίθεση µε την περίπτωση της Ιρλανδίας, η ανάγκη ενισχύσεως της κεφαλαιακής βάσεως των ελληνικών τραπεζών προέκυψε ως αποτέλεσµα της δηµοσιονοµικής κρίσεως, η διαχείριση της οποίας οδήγησε στο πρόγραµµα ανταλλαγής οµολόγων (PSI) και την εµβάθυνση της οικονοµικής υφέσεως, που επηρέασε αρνητικά την ποιότητα των δανειακών χαρτοφυλακίων. εύτερον, η αποκατάσταση της πολιτικής σταθερότητας και η αναµόρφωση του φορολογικού συστήµατος στην κατεύθυνση της προσελκύσεως ξένων ιδιωτικών κεφαλαίων. Τρίτον, η άµεση και εµπροσθοβαρής αξιοποίηση των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως από τα Ευρωπαϊκά ιαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταµεία, καθώς και των εισπράξεων από την εφαρµογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, και αφετέρου η εκταµίευση των αναγκαίων πόρων για την αποπληρωµή των καθυστερούµενων οφειλών του ηµοσίου προς τους προµηθευτές του και τον ιδιωτικό τοµέα εν γένει. Οικοδοµική ραστηριότητα: Η ιδιωτική οικοδοµική δραστηριότητα (σε κατοικήσιµα και µη κτίρια) µειώθηκε αισθητά κατά 15,1%, σε ετήσια βάση, τον Ιούνιο 215, έναντι αυξήσεως κατά 52,7% που είχε καταγραφεί τον Ιούνιο του 214 (Γράφηµα 3). Σωρευτικά στο πρώτο εξάµηνο του 215, αν και παρατηρήθηκε αύξηση της οικοδοµικής δραστηριότητας, ο όγκος σε m 3 παραµένει σε πολύ χαµηλό επίπεδο. Είναι εµφανές ότι η φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας, κυρίως δια του ΕΝΦΙΑ, έχει επιτείνει την ύφεση στην αγορά ακινήτων και έχει αποθαρρύνει σηµαντικά τη ζήτηση, ενώ έχει προκαλέσει απραξία στην ελληνική κτηµαταγορά. 1% 8% 6% 4% 2% % -2% -4% -6% -8% -1% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Γράφηµα 3. Όγκος Οικοδοµικής ραστηριότητας 2. 1.5 1. 5-5 -1. -1.5-2. Όγκος (σε κυβ.µέτρα), δεξ. άξονας % ετήσια µεταβολή, αριστ. άξονας κινητός µέσος 6 µηνών Σωρευτικά στο πρώτο εξάµηνο του 215 παρατηρήθηκε αύξηση της οικοδοµικής δραστηριότητας (σε m 3 ) κατά 7,7% (πρώτο εξάµηνο 214: +1,4%), λόγω της σηµαντικής αύξησης της οικοδοµικής δραστηριότητας που κατεγράφη στο πρώτο τρίµηνο του τρέχοντος έτους (+29,2%), έναντι µείωσης κατά 5,6% στο δεύτερο τρίµηνο του 215 ως προς το δεύτερο τρίµηνο του 214. Οι πιέσεις στον όγκο και στις άδειες οικοδοµών εµφανίσθηκαν στο δεύτερο τρίµηνο του 215, εξαιτίας της αναζωπύρωσης της αβεβαιότητας και κατά συνέπεια οι επενδύσεις σε κατοικίες δεν θα ανακάµψουν ούτε στο δεύτερο εξάµηνο του 215, δεδοµένου ότι η χρηµατοδότηση της στέγασης βρίσκεται από καιρού σε στασιµότητα και οι επιχειρηµατικές προσδοκίες στον κατασκευαστικό κλάδο κατολίσθησαν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο 215. Παράλληλα, συνεχίζεται η υποστροφή στις κατασκευές νέων κατοικιών, καθώς τον Μάιο 215 (τελευταία διαθέσιµα στοιχεία) ο αριθµός τους υποχώρησε κατά 868 φθάνοντας τις 3.766, στο πρώτο πεντάµηνο 215, έναντι 93 κατοικίες τον Μάιο του 214 και 3.88 σε επίπεδο πενταµήνου, µε αποτέλεσµα να µειωθούν περαιτέρω κατά 1,1% σωρευτικά στο πεντάµηνο του 215, σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 21,1% στο αντίστοιχο διάστηµα του 214. Σε καθοδική φάση βρίσκεται και η ζήτηση ακινήτων από το εξωτερικό. Συγκεκριµένα, η εισροή κεφαλαίων για αγορά ακινήτων από το εξωτερικό µειώθηκε στο πρώτο εξάµηνο 215 σε 11,4 εκατ. έναντι 117,4 στο πρώτο εξάµηνο 215 και 214. 5. 45. 4. 35. 3. 25. 2. 15. 1. 5. Γράφηµα 4. Αριθµός Νέων Κατοικιών, Ιανουάριος-Μάιος και είκτης Τιµών ιαµερισµάτων ( εύτερο Τρίµηνο) 45.63 32.94 24.69 22.855 1.667 9.376 4.824 3.88 3.766 27 28 29 21 211 212 213 214 215 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, ΤτΕλλλάδος Αριθμός Νέων Κατοικιών, αριστ.άξονας Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων, δεξ. άξονας Η αποδυνάµωση της οικοδοµικής δραστηριότητας στο δεύτερο ιδίως τρίµηνο του 215 τεκµαίρεται και από την επιβράδυνση του αυξητικού ρυθµού µεταβολής του Γενικού είκτη Παραγωγής στις Κατασκευές, σε,9% στο δεύτερο τρίµηνο του 215, σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 17,2% στο ανάλογο τρίµηνο 214. Από την ανάλυση του δείκτη, τα «Έργα Οικοδοµών» αυξήθηκαν κατά 3,2% στο δεύτερο τρίµηνο του 215, έναντι µεγαλύτερης αύξησης κατά 4,9% στο αντίστοιχο 214, ενώ µείωση κατά,7% σηµείωσαν τα «Έργα Πολιτικού Μηχανικού» στο δεύτερο τρίµηνο 215, έναντι αύξησης κατά 27,6% στο ανάλογο του 214, εξαιτίας της στασιµότητας των τεχνικών έργων βασικής υποδοµής Επισηµαίνεται ότι οι µεταπτώσεις που παρατηρούνται στην ιδιωτική κατασκευαστική δραστηριότητα από µήνα σε µήνα, οφείλονται κυρίως 1 9 8 7 6 5 2
στο πολύ χαµηλό επίπεδο της αγοράς, στην οποία αρκεί µια µικρή αύξηση ή µείωση του αριθµού των αδειών, ώστε να επηρεασθεί το µέγεθος της οικοδοµικής δραστηριότητας ενός περιφερειακού διαµερίσµατος αλλά ακόµα και της χώρας. Αντίθετα, ενθαρρυντική είναι η αύξηση του αριθµού των νέων καταστηµάτων σε 915 (ΕΛΣΤΑΤ) στο πρώτο πεντάµηνο του 215, έναντι 788 στο αντίστοιχο πεντάµηνο του 214. Από αυτά εξέχουν τα εµπορικά καταστήµατα (258), οι βιοµηχανικές εγκαταστάσεις (151), τα γραφεία (118) και τα ξενοδοχεία (7) και ακολουθούν οι γεωργικές και κτηνοτροφικές µονάδες (57), τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια (13) και τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια (8). Η σταθεροποίηση και η επακόλουθη ανάκαµψη της αγοράς των ιδιωτικών κατασκευών εξαρτάται από τον περιορισµό της αβεβαιότητας και την ενίσχυση των προσδοκιών των επιχειρήσεων και της εµπιστοσύνης νοικοκυριών για την εξέλιξη της ελληνικής οικονοµίας, καθώς και από τη διαµόρφωση ενός σταθερού φορολογικού πλαισίου επί των οικιστικών ακινήτων. Οι Εξελίξεις στον Τουρισµό το 215: Συνεχίζεται η αύξηση της τουριστικής κίνησης το 215 µε αισθητά όµως χαµηλότερο ρυθµό συγκριτικά µε πέρυσι. Συγκεκριµένα, σύµφωνα µε τα στοιχεία του Συνδέσµου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ο αριθµός των αφίξεων ξένων τουριστών στα κυριότερα αεροδρόµια της χώρας σηµείωσε τον Αύγουστο 215 αύξηση κατά 4,6%, έναντι αύξησης κατά 15,% τον Αύγουστο 214. Σε επίπεδο οκταµήνου 215 οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις ανήλθαν σε 11,7 εκατ. παρουσιάζοντας άνοδο κατά 6,3%, έναντι αύξησης κατά 16,5% (11, εκατ.) την αντίστοιχη περίοδο του 214. Πίνακας: Αριθµός Αεροπορικών Αφίξεων (σε κύρια αεροδρόµια) 214 215 214/213 215/214 Ιαν. 27.528 267.91 24,4% 28,7% Φεβρ. 179.19 222.343 27,8% 24,2% Μάρτ. 243.5 325.11 12,9% 33,8% Aπριλ. 663.656 71.227 36,8% 7,% Μάιος 1.638.469 1.737.349 15,% 6,% Ιούνιος 2.324.54 2.41.742 14,% 3,3% Ιούλιος 2.879.12 3.35.382 16,1% 5,4% Αύγουστος 2.864.855 2.995.952 15,% 4,6% Σύνολο 11..219 11.695.187 16,5% 6,3% Πηγή: ΣΕΤΕ. Παράλληλα αυξήθηκε και η οικονοµική δραστηριότητα συνολικά στον κλάδο του τουρισµού, καθώς ο είκτης Κύκλου Εργασιών (ΕΛΣΤΑΤ) στον Τοµέα Παροχής Τουριστικών Υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 1,9% στο πρώτο εξάµηνο του 215, έναντι µεγαλύτερης κατά 17,2% αύξησης στην αντίστοιχη περίοδο του 214. Στο δεύτερο, ωστόσο, τρίµηνο του 215 ο δείκτης σηµείωσε σηµαντική αύξηση κατά 13,4%, έναντι ανόδου κατά 6,7% του δευτέρου τριµήνου του 214. Η αύξηση του κύκλου εργασιών στην υψηλής ζήτησης περίοδο του δευτέρου τριµήνου 215 προµηνύει νέο ρεκόρ αφίξεων του εισερχόµενου τουρισµού της τάξεως του 8-1% το 215 ήτοι περί τα 24 εκατοµµύρια τουριστών, που µαζί µε τους επισκέπτες κρουαζιέρας (περί τα 2,7 εκατ.) θα φθάσει τα 26,7 εκατοµµύρια. Αξιοπαρατήρητη ήταν τα τελευταία χρόνια και η αυξηµένη προσπάθεια αξιοποίησης των Αρχαιολογικών Χώρων και των Μουσείων της χώρας-στο πλαίσιο του στόχου της αξιοποίησης του πολιτιστικού τουρισµού-µε αποτέλεσµα να γίνουν πιο γνωστοί και ελκυστικοί στους επισκέπτες, ενδυναµώνοντας µαζί µε την ανάπτυξη εναλλακτικών µορφών τουρισµού το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επισκέπτες στα Μουσεία και τους Αρχαιολογικούς Χώρους ανήλθαν σε 4,5 εκατ. στο πρώτο πεντάµηνο 215-τελευταία διαθέσιµα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ- (Μουσεία: 1,5 εκατ., Αρχαιολογικοί Χώροι: 2,9 εκατ.), έναντι 4, εκατ. στο αντίστοιχο του 214 (Μουσεία: 1,4 εκατ., Αρχαιολογικοί Χώροι: 2,6 εκατ.). Η άνοδος της τουριστικής ροής το 215 τεκµαίρεται και από τους δείκτες επιχειρηµατικών προσδοκιών του ΙΟΒΕ στους κύριους κλάδους του τουρισµού, οι οποίοι σηµείωσαν στο οκτάµηνο ικανοποιητική εξέλιξη. Πιο συγκεκριµένα, στον τουριστικό κλάδο ο σύνθετος δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών στα «Ξενοδοχεία-Εστιατόρια και Τουριστικά-Πρακτορεία» διαµορφώθηκε στο οκτάµηνο 215 στις 95, µονάδες κατά µέσο όρο, έναντι των 1,2 µονάδων στην αντίστοιχη περίοδο του 214. Πηγή: ΣΕΤΕ 1,4 16,4 15,5 Γράφηµα 5. Αριθµός Τουριστών Ελλάδα (σε εκατ. άτοµα) Ταξιδιώτες Κρουαζιέρας Ταξιδιώτες πλην κρουαζιέρας 2,1 17,8 2,5 21,5 2,7 24, 211 212 213 214 215ε Σηµειώνεται ότι στην άνοδο της τουριστικής κίνησης σηµαντική συµβολή έχουν η βελτίωση των παρεχοµένων υπηρεσιών, η ανακαίνιση των τουριστικών καταλυµάτων, η ανάπτυξη νέων προορισµών στο εσωτερικό της χώρας και η σηµαντική ανάπτυξη των εναλλακτικών µορφών τουρισµού (συνεδριακός, ιατρικός, επαγγελµατικός, πολιτιστικός, θρησκευτικός) και οι διαρθρωτικές για τον κλάδο µεταρρυθµίσεις όπως η απλοποίηση έκδοσης τουριστικής βίζας, η άρση των δασµών καµποτάζ, η απλοποίηση αδειοδότησης τουριστικών επιχειρήσεων, η απελευθέρωση του επαγγέλµατος των ξεναγών και η διεύρυνση του ωραρίου επισκέψεων στους αρχαιολογικούς χώρους και µουσεία. Το ελληνικό τουριστικό προϊόν στηρίζεται και από την αύξηση του παγκόσµιου τουρισµού. Ειδικότερα σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Τουρισµού, οι διεθνείς αφίξεις εκτιµάται ότι θα αυξηθούν κατά 3-4% το 215, ενώ υπολογίζεται ότι θα αυξάνονται ως το 22 µε µέσο ετήσιο ρυθµό 3,8%. Οι αυξητική 3
τάση του διεθνούς τουρισµού θα συνεχισθεί καθώς προκύπτουν νέοι προορισµοί, καινούργια τουριστικά προϊόντα και ανάγκες αναψυχής. Τριτογενής Τοµέας: Σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την προστιθέµενη αξία της οικονοµίας, παρατηρείται νέα αύξηση της συµβολής του τριτογενούς τοµέα στη συνολική προστιθέµενη αξία της οικονοµίας, καθώς ανήλθε στο 85,6% στο δεύτερο τρίµηνο και 85,2% στο πρώτο εξάµηνο του 215, έναντι 84,6% και 84,4% στα ανάλογα χρονικά διαστήµατα του 214. Σηµειώνεται ότι η συµµετοχή του τριτογενούς τοµέα διαµορφώνεται κατά πολύ πάνω από το µέσο όρο της περιόδου 2-21 (75%). Η αύξηση αυτή της συµµετοχής του τοµέα των υπηρεσιών προήλθε από την αύξηση του δείκτη κύκλου εργασιών στον κλάδο υπηρεσιών καταλύµατος και εστίασης κατά 1,9%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο εξάµηνο του 215 και στην αύξηση του δείκτη στις δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων κατά 9,1%, καθώς και στην αύξηση του κύκλου εργασιών σε κλάδους που σχετίζονται µε τον τουρισµό, όπως των αεροπορικών µεταφορών κατά 3,8% και των υποστηρικτικών προς τη µεταφορά δραστηριοτήτων κατά 6,9%. Σηµειώνεται, επίσης, η αύξηση του µεριδίου των εξωστρεφών κλάδων των υπηρεσιών, από 1% το 21 στο 14% περίπου στο πρώτο εξάµηνο του 215. Γράφηµα 6. Συµµετοχή του Τριτογενούς Τοµέα στην Οικονοµία 82,1% 82,% 82,8% 83,7% 84,4% 85,2% 21 211 212 213 214 215 Πηγή:ΕΛΣΤΑΤ Βασικά Οικονοµικά Μεγέθη Επιχειρήσεων 214: Συµφώνα µε στοιχεία της ICAP για τις Ελληνικές επιχειρήσεις, το 214 κατεγράφη µικρή αύξηση των πωλήσεων και σηµαντική βελτίωση των λειτουργικών αποτελεσµάτων. Αντίθετα, το συνολικό καθαρό αποτέλεσµα ήταν για µια ακόµη χρονιά αρνητικό, αν και παρουσίασε σηµαντική βελτίωση (κατά 55%) σε σχέση µε το 213. Σε δείγµα 14.223 επιχειρήσεων (που αποτελεί το 5% των εταιριών που δηµοσιεύουν ισολογισµούς) οι 8.431 από αυτές ήταν κερδοφόρες, ήτοι το 59,3%. Ειδικότερα, το 214 ο ενοποιηµένος ισολογισµός των Ελληνικών επιχειρήσεων παρουσίασε αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 2,4%, στοιχείο ενθαρρυντικό, µετά την πτώση των πωλήσεων των προηγούµενων ετών. Η σηµαντική µείωση των χρηµατοοικονοµικών δαπανών και οι προσπάθειες συγκράτησης του κόστους, οδήγησαν σε σηµαντική βελτίωση του λειτουργικού αποτελέσµατος σε Ευρώ 1,9 δισ. από µόλις Ευρώ 287 εκατ. το 213. Επίσης, εξαιτίας της σηµαντικής αύξησης των µη λειτουργικών εξόδων ο ενοποιηµένος ισολογισµός των ελληνικών επιχειρήσεων παρουσίασε ζηµίες και το 214 περιορισµένες ωστόσο κατά 55,3% οι οποίες διαµορφώθηκαν σε Ευρώ 642 εκατ. από Ευρώ 1,4 δισ. το 213. -,73-1,63 -,44 -,48-1, Αποδοτικότητα Αποδοτικότητα Ιδίου Κεφαλαίου Απασχ. Κεφαλαίου Πηγή: ICAP Αριθµοδείκτες Ενοποιηµένου Ισολογισµού Κλάδων της Ελληνικής Οικονοµίας 214 213-1,1 Περιθώριο Καθαρού Κέρδους 1,51,46 Ξένα / Ίδια Κεφάλαια 1,1 1,9 Γενική Ρευστότητα Από την ανάλυση των χρηµατοοικονοµικών δεικτών των επιχειρήσεων του παραπάνω δείγµατος αναδεικνύεται η αύξηση του µικτού περιθωρίου κέρδους σε 18,5% το 214 (213: 17,9%) και η θεαµατική αύξηση του περιθωρίου λειτουργικού κέρδους, από,22% το 213 σε 1,42% το 214. Αντίθετα, σε αρνητικό πεδίο, αν και µε τάση βελτίωσης, βρίσκεται η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων (ROE) (214: -,73%, 213: -1,63%) και το περιθώριο καθαρού κέρδους (214: -,48%, 213: -1,1%). Από την ανάλυση των ισολογισµών κατά τοµέα και κλάδο που παρουσιάζει η ICAP, προκύπτουν τα εξής: Ειδικότερα, βάσει δείγµατος 1.494 τουριστικών επιχειρήσεων ο κύκλος εργασιών το 214 παρουσίασε αύξηση κατά 13,2%, λόγω της σηµαντικής αύξησης των τουριστικών αφίξεων (εκτός κρουαζιέρας) κατά 23% το 214 και κατά 1,2% των τουριστικών εισπράξεων. Το λειτουργικό περιθώριο των επιχειρήσεων αυξήθηκε συνολικά από Ευρώ 6,5 εκατ. το 213 σε Ευρώ 172 εκατ. το 214 σηµειώνοντας σηµαντική άνοδο, αποτέλεσµα της περαιτέρω συγκράτησης του κόστους πωληθέντων, της αύξησης των προµηθειών και της µείωσης των χρηµατοοικονοµικών δαπανών. Ο κλάδος του τουρισµού ήταν ένας από τους δύο κλάδους της οικονοµίας που παρέµειναν κερδοφόροι το 214, και παρουσίασε σηµαντική αύξηση των καθαρών 4
κερδών σε Ευρώ 152 εκατ. από ζηµιές Ευρώ 3,6 εκατ. το 213. Η επίδοση του τουρισµού το 214 επιβεβαιώνει την άποψη ότι ο κλάδος αυτός αποτελεί το στυλοβάτη της Ελληνικής οικονοµίας, γεγονός που θα ισχύσει και το 215. Σε κερδοφορία παρέµεινε το 214 και ο κλάδος του Εµπορίου µε υποχώρηση ωστόσο των κερδών κατά 42% σε Ευρώ 6 εκατ. Η υποχώρηση αυτή σε σχέση µε το 213 οφείλεται στην επίτευξη υψηλής κερδοφορία το 213 από σηµαντική εταιρία του κλάδου που επηρέασε το συνολικό αποτέλεσµα λόγω εκτάκτων κερδών από πώληση κλάδου δραστηριοτήτων της. Συνολικά, οι πωλήσεις των 4.16 εµπορικών επιχειρήσεων του δείγµατος αυξήθηκαν οριακά κατά 1,8% το 214 και τα µικτά κέρδη τους βελτιώθηκαν κατά 3,2%. Σηµαντική ήταν και η µείωση των χρηµατοοικονοµικών δαπανών του κλάδου το 214 κατά 13,2%, συνέπεια εν µέρει της περικοπής των βραχυπρόθεσµών οφειλών στις τράπεζες κατά 7,8%. Ο τοµέας της βιοµηχανίας παρουσίασε στασιµότητα το 214, καθώς δεν παρουσίασε αύξηση του κύκλου εργασιών του κατά την προηγούµενη χρήση. Παρά την βελτίωση των µικτών κερδών κατά 4,5% το 214 η βιοµηχανία δεν κατάφερε να περάσει στην κερδοφορία, λόγω των σηµαντικών ζηµιών που παρουσίασε ο κλάδος των εταιριών διύλισης πετρελαίου. Εάν εξαιρεθούν οι εταιρίες διύλισης πετρελαίου από το δείγµα των 2.923 βιοµηχανικών/ µεταποιητικών εταιριών τότε το αποτέλεσµα της βιοµηχανίας θα ήταν θετικό το 214. Το λειτουργικό περιθώριο παρέµεινε αρνητικό κατά το 214, αλλά ωστόσο παρουσίασε σηµαντική βελτίωση κατά 95% σε σχέση µε την προηγούµενη χρήση, λόγω µείωσης των χρηµατοοικονοµικών δαπανών και των λοιπών λειτουργικών εξόδων. Τα κέρδη προ φόρων, χρηµατοοικονοµικών και επενδυτικών αποτελεσµάτων και αποσβέσεων (ΕΒΙΤDA) του κλάδου το 214 αυξήθηκε κατά 23%. 1, 8, 6, 4, 2, Ετήσια Μεταβολή Κερδών προ Φόρων, Χρηµατοδοτικών και Επενδυτικών Αποτελεσµάτων και Αποσβέσεων 214 (EBITDA), ανά Κλάδο 23,3 11,1 11,5, Βιοµηχανία Εµπόριο Εταιρίες Παροχής Πηγή: ICAP Υπηρεσιών 25,9 Τουρισµός 31 Κατασκευές Ο τοµέας των υπηρεσιών παρουσίασε οριακή αύξηση του κύκλου εργασιών το 214 κατά 1,8%, ενώ η περιστολή του κόστους πωληθέντων οδήγησε σε βελτίωση των µικτών κερδών κατά 3,3%. Το λειτουργικό περιθώριο των 4.462 εταιριών του κλάδου παρουσίασε θεαµατική αύξηση κατά 426% κυρίως λόγω της µείωσης των χρηµατοοικονοµικών δαπανών κατά (-23%). Ωστόσο, το καθαρό αποτέλεσµα των εταιριών παροχής υπηρεσιών και το 214 ήταν αρνητικό, αν και αισθητά βελτιωµένο σε σχέση µε το 213, λόγω της υποχώρησης των µη λειτουργικών εσόδων (- 32,7%) και της ταυτόχρονης αύξησης των µη λειτουργικών εξόδων (18,3%). Τέλος οι 1.184 τεχνικές εταιρίες του δείγµατος παρουσίασαν σηµαντική αύξηση κύκλου εργασιών το 214, ήτοι 28% και παράλληλα σηµαντική αύξηση των µικτών κερδών (+54%), λόγω σηµαντικής προσπάθειας περιστολής του κόστους. Οι τεχνικές εταιρίες παρουσίασαν ζηµίες (Ευρώ 252 εκατ.) τη χρήση 214 αλλά κατά 49% µειωµένες σε σχέση µε την προηγούµενη χρήση. Επιπλέον τα κέρδη προ φόρων, χρηµατοοικονοµικών και επενδυτικών αποτελεσµάτων και αποσβέσεων (ΕΒΙΤDA) των εταιριών του κλάδου αυξήθηκαν κατά 31% από Ευρώ 14 εκατ. το 213 σε Ευρώ 428 εκατ. το 214. Η αιφνιδιαστική απόφαση του οίκου αξιολόγησης Standard & Poor s (S&P) να υποβαθµίσει το αξιόχρεο της Βραζιλίας της µεγαλύτερης οικονοµίας της Νοτίου Αµερικής, σε BB+ από BBB- και µε αρνητική προοπτική, προϊδεάζει ενδεχόµενη νέα υποβάθµιση εντός των εποµένων µηνών, µε αποτέλεσµα να επαναφέρει στο προσκήνιο τις ανησυχίες των επενδυτών για την πορεία της διεθνούς οικονοµίας. Το τελευταίο διάστηµα, όλο και περισσότεροι επενδυτές έχουν αρχίσει να προβλέπουν ότι η παγκόσµια οικονοµία θα εισέλθει σε µια ήπιας µορφής ύφεση συγκριτικά µε εκείνες που έπληξαν τις ΗΠΑ και την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Η οικονοµική ύφεση θα µπορούσε να προκύψει, καθώς διακρίνεται µείωση της ζήτησης τόσο στην Κίνα, όσο και στις αναδυόµενες αγορές. Η οικονοµία της Κίνας επιβραδύνεται, καθώς προσπαθεί να προσαρµοσθεί σε ένα νέο αναπτυξιακό µοντέλο, στο οποίο δίδεται έµφαση στην εσωτερική ζήτηση. Ταυτόχρονα, απαιτείται έµφαση στον τοµέα των µεταρρυθµίσεων για αρκετές οικονοµίες, καθώς η διατήρηση προγραµµάτων ποσοτικής χαλάρωσης από τις Κεντρικές Τράπεζες δηµιουργεί προοπτικές υπερβολικής ρευστότητας, η οποία µπορεί να οδηγήσει σε διόγκωση τιµών ορισµένων περιουσιακών στοιχείων. Ωστόσο, οι επενδυτές έχουν στραµµένο το ενδιαφέρον τους στην διήµερη σύσκεψη (16-17 Σεπτεµβρίου) της Οµοσπονδιακής Τραπέζης (Fed) των ΗΠΑ και ειδικότερα στην απόφασή της σχετικά µε την αύξηση ή µη των επιτοκίων. Εκτιµάται ότι στις ΗΠΑ, το κλειδί των εξελίξεων για τη µελλοντική πορεία των επιτοκίων είναι ο πληθωρισµός και όχι η αγορά εργασίας. Υπό το πρίσµα των εξελίξεων, οι σηµερινές συνθήκες δεν µας προϊδεάζουν για άνοδο του πληθωρισµού στο 2% που έχει θέσει ως στόχο η 5
Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, µε αποτέλεσµα να µην ευνοείται µια άνοδος των επιτοκίων στην παρούσα φάση. Η επιβράδυνση της οικονοµίας της Κίνας και οι παρενέργειές της σε άλλες οικονοµίες και στις αγορές, δικαιολογεί την προσωρινή αναβολή ανόδου των επιτοκίων της Fed. Είναι σαφές ότι η Fed οφείλει να εγκαταλείψει την πολιτική των µηδενικών επιτοκίων, απόρροια, των προγραµµάτων ποσοτικής χαλάρωσης που ακολούθησε ώστε να υπάρξει επιστροφή στην κανονικότητα, η οποία σηµατοδοτείται µε την άνοδο των επιτοκίων. Στην περίπτωση αυτή η Fed στέλνει ένα ηχηρό µήνυµα στους επενδυτές, ότι η οικονοµία των ΗΠΑ είναι σχετικά δυνατή και ικανή να απορροφήσει το υψηλότερο κόστος δανεισµού. Σηµειώνεται, ότι η πρώτη άνοδος των επιτοκίων δεν θα επιφέρει συνεχείς αυξήσεις σε βραχυπρόθεσµο ορίζοντα, καθώς οι επόµενες κινήσεις της Fed θα εξαρτηθούν από την πορεία της οικονοµίας των ΗΠΑ. απόφαση της FED για την µελλοντική πορεία των επιτοκίων. Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) ΑΕΠ 2ο 3µηνο 215 Σύµφωνα µε τη δεύτερη εκτίµηση της Eurostat, το 2ο 3µηνο 215 το ΑΕΠ αυξήθηκε για ένατο συνεχή µήνα κατά,4% σε τριµηνιαία βάση, έναντι,5% το 1ο 3µηνο 215. Σε ετήσια βάση, η αύξηση του ΑΕΠ ήταν της τάξεως του 1,5% και στηρίζεται κυρίως στην ιδιωτική κατανάλωση, της οποίας η συµβολή σε ετήσια βάση βαίνει αυξανόµενη το 2ο 3µηνο 215 (βλ. γράφηµα). ΗΠΑ Προϋπολογισµός Ο Οµοσπονδιακός Προϋπολογισµός παρουσίασε έλλειµµα ύψους $64,4 τον Αύγουστο, έναντι ελλείµµατος $149,2 δισ. τον Ιούλιο και πλεονάσµατος $5,5 δισ. τον Ιούνιο. Σωρευτικά, από την αρχή του οικονοµικού έτους (1.1.214) έως τον Αύγουστο, το συνολικό έλλειµµα αυξήθηκε κατά 9,6% ($53, δισ.) σε σχέση µε την αντίστοιχη περυσινή περίοδο ($483,4 δισ.). Σηµειώνεται ότι το έλλειµµα του Οµοσπονδιακού Προϋπολογισµού ως ποσοστό του ΑΕΠ ακολουθεί πτωτική πορεία τα τελευταία δύο έτη και πλέον διαµορφώνεται στο 2,4% του ΑΕΠ (Ιούνιος 215) από 4,2% τον Ιούνιο 213. είκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης - University of Michigan Όσον αφορά στις προσδοκίες των νοικοκυριών, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης του University of Michigan υποχώρησε στις 85,7 µονάδες τον Σεπτέµβριο (χαµηλό 12-µήνου) από 91,9 µονάδες τον Αύγουστο, ενώ οι αναλυτές ανέµεναν µικρότερη µείωση. Σε χαµηλότερο επίπεδο διαµορφώθηκαν τόσο οι εκτιµήσεις για την τρέχουσα οικονοµική συγκυρία (στις 1,3 µονάδες από 15,1 µονάδες), όσο και ο δείκτης καταναλωτικών προσδοκιών (76,4 µονάδες-χαµηλό 12-µήνου), λόγω του ασταθούς περιβάλλοντος στις χρηµαταγορές και της επιβράδυνσης της οικονοµίας της Κίνας. Εκτιµάται ότι η υποχώρηση του δείκτη θα επηρεάσει την Αναλυτικότερα, όσον αφορά στο 2ο 3µηνο 215 σηµειώνεται ότι: i) Η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε κατά,4% σε τριµηνιαία βάση και κατά 1,9% σε ετήσια βάση. Η ανάκαµψη της ιδιωτικής κατανάλωσης έχει αποκτήσει δυναµική, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, καθώς, σε ετήσια βάση, ενισχύεται κάθε τρίµηνο από το 2ο 3µηνο 213 και µετά. ii) Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου µειώθηκαν κατά,5% το 2ο 3µηνο 215 σε τριµηνιαία βάση αλλά παρουσίασαν αύξηση 1,9% σε ετήσια βάση. Σηµειώνεται ότι, παρά την µεταβλητότητα των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου σε τριµηνιαία βάση, σε ετήσια βάση καταγράφουν άνοδο από το 2ο 3µηνο του 214. iii) Στον εξωτερικό τοµέα, η αύξηση των εξαγωγών ενισχύθηκε περαιτέρω κατά 1,6% σε τριµηνιαία βάση και 5,2% σε ετήσια βάση. Παράλληλα, ο ρυθµός αύξησης των εισαγωγών υποχώρησε στο 1,% σε τριµηνιαία βάση και στο 5,2% σε ετήσια. Ως εκ τούτου, στο 2ο 3µηνο 215, ο εξωτερικός τοµέας εκτιµάται ότι θα συµβάλει θετικά στο ΑΕΠ κατά,3 π.µ. σε τριµηνιαία βάση και,2 π.µ. σε ετήσια βάση. Σε επίπεδο χώρα-µέλος, σε ετήσια βάση, αξιοσηµείωτη ήταν η αύξηση του ΑΕΠ το 2ο 3µηνο 215 στην Ισπανία (3,1%). Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΖτΕ αναπτύχθηκε κατά µέσο όρο µε ρυθµό 1,1% τα τέσσερα τελευταία τρίµηνα, ενώ η Ισπανία κατά 2,35%. Στον αντίποδα βρίσκεται η Γαλλία (µηδενική 6
µεταβολή) η οποία δεν κεφαλαιοποιεί στον ίδιο βαθµό µε την Ισπανία, τη Γερµανία ή την Ιταλία, τα κέρδη από το εξασθενηµένο ευρώ, την περαιτέρω πτώση του πετρελαίου και του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Σύµφωνα µε τις τελευταίες προβλέψεις των εµπειρογνωµόνων της ΕΚΤ (Σεπτέµβριος 215), η ΖτΕ αναµένεται να αναπτυχθεί µε ρυθµό 1,4% το 215, έναντι αύξησης,9% το 214. Σύµφωνα µε την ΕΚΤ, ανασταλτικά στην ανάκαµψη θα δράσει η επιβράδυνση της οικονοµίας της Κίνας και των αναδυοµένων αγορών. Ο πληθωρισµός συνέχισε να αυξάνεται για τρίτο διαδοχικό µήνα µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στο 2,% τον Αύγουστο από 1,6% τον Ιούλιο. Σε µηνιαία βάση, ο πληθωρισµός αυξήθηκε στο,5% τον Αύγουστο από,3% τον Ιούλιο. Η αύξηση προήλθε κυρίως από την άνοδο των τιµών των τροφίµων Ωστόσο, ο πληθωρισµός διατηρείται χαµηλότερα του στόχου της κυβέρνησης (3,%) για το 215.. Εκτιµάται ότι η κυβέρνηση, προκειµένου να πετύχει τον στόχο για τον πληθωρισµό, θα συνεχίσει να λαµβάνει µέτρα όπως η µείωση των επιτοκίων και του ποσοστού των υποχρεωτικών δεσµεύσεων των εµπορικών τραπεζών για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Βιοµηχανική παραγωγή Η βιοµηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 6,1%, σε ετήσια βάση, τον Αύγουστο, έναντι 6,% τον Ιούλιο. Τη µεγαλύτερη αύξηση σηµείωσαν οι επιχειρήσεις joint venture κατά 7,6%, ενώ αντίθετα οι κρατικές επιχειρήσεις παρουσίασαν µείωση,6%. Η µεταποιητική βιοµηχανία σηµείωσε αύξηση 6,8%, ο κλάδος των ορυχείων 4,% και η παραγωγή ηλεκτρισµού-φυσικού αερίου-νερού 1,9%. Σε µηνιαία βάση, η βιοµηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά,53% τον Αύγουστο, έναντι,33% τον Ιούλιο. 11 Ο ρυθμός αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής σημείωσε οριακή επιτάχυνση 9 7 5 3 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν.- Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Φεβ.15 Πηγή: National Bureau of Statistics of China Γερµανία Εν ΤΚ Στη Γερµανία, ο πληθωρισµός, µετρούµενος από τον Εν ΤΚ παρέµεινε στο,1% τον Αύγουστο για τρίτο συνεχόµενο µήνα, αποτέλεσµα της σηµαντικής υποχώρησης της τιµής της ενέργειας (-7,6%). Κίνα 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σε υψηλό 13 μηνών Αυγ-14 Νοε-14 Φεβ-15 Μαϊ-15 Αυγ-15 Πηγή: National Bureau of Statistics of China Πληθωρισµός Λιανικές πωλήσεις Οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 1,8% τον Αύγουστο, έναντι 1,5% τον Ιούλιο. Τον Αύγουστο, οι λιανικές πωλήσεις στις αστικές περιοχές (86,5% συνολικών πωλήσεων) αυξήθηκαν κατά 1,6%, ενώ οι λιανικές πωλήσεις στις αγροτικές περιοχές (13,5% συνολικών πωλήσεων) κατά 11,9%. Σε µηνιαία βάση, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά,86% τον Αύγουστο, έναντι,79% τον Ιούλιο. 14 13 12 11 1 9 Ο ρυθμός αύξησης των λιανικών πωλήσεων σημείωσε υψηλό 7 μηνών Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν.- Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Φεβ.15 Πηγή: National Bureau of Statistics of China Επενδύσεις 7
Ο ετήσιος ρυθµός αύξησης των επενδύσεων (τρέχουσες τιµές) υποχώρησε για 13 ο συνεχή µήνα στο 1,9%, την περίοδο Ιαν.-Αυγ.215, έναντι 11,2% την περίοδο Ιαν.-Ιουλ.215. Οι επενδύσεις στον τριτογενή τοµέα (56% συνολικών επενδύσεων) αυξήθηκαν κατά 11,9% και οι επενδύσεις στη βιοµηχανία (41% συνολικών επενδύσεων) αυξήθηκαν κατά 8,5%. Σε µηνιαία βάση, οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά,73% τον Αύγουστο, έναντι,75% τον Ιούλιο. 18 16 14 12 Ο ρυθμός αύξησης των επενδύσεων υποχώρησε σε χαμηλό 15 ετών διαµορφώθηκε στο 41,7 τον Αύγουστο από 4,3 τον Ιούλιο. Σηµειώνεται, ότι αύξηση σηµείωσαν όλοι οι υποδείκτες που συνθέτουν το βασικό δείκτη. Ειδικότερα, ο υποδείκτης συνολικής διαβίωσης ανήλθε στο 4,1 από 38,1, ο υποδείκτης αύξησης εισοδηµάτων στο 39,9 από 39,6, ο υποδείκτης απασχόλησης στο 46,3 από 44,7 και ο υποδείκτης προθυµίας των καταναλωτών να προβούν σε αγορές διαρκών αγαθών στο 4,3 από 38,8. 45 43 41 39 37 Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης αυξήθηκε σε υψηλό 21 μηνών 1 Ιαν.- Ιαν.- Ιαν.- Ιαν.- Ιαν.- Ιαν.- Ιαν.- Αυγ.14 Σεπ.14 Οκτ.14 Νοεμ.14 Δεκ.14 Φεβ.15 Μαρ.15 Ιαν.- Απρ.15 Ιαν.- Μάι.15 Ιαν.- Ιούν.15 Ιαν.- Ιούλ.15 Ιαν.- Αύγ.15 35 Αυγ-14 Νοε-14 Φεβ-15 Μαϊ-15 Αυγ-15 Πηγή: Japan Cabinet Office Πηγή: National Bureau of Statistics of China Παράλληλα, συνεχίσθηκε η επιβράδυνση του ετήσιου ρυθµού αύξησης των επενδύσεων σε ακίνητα µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στο 3,5% την περίοδο Ιαν.-Αυγ.215 από 4,3% την περίοδο Ιαν.-Ιουλ.215. Ο ρυθµός αύξησης των επενδύσεων σε οικιστικά ακίνητα, που αποτελούν το 67,3% των συνολικών επενδύσεων σε ακίνητα, ήταν ελαφρά χαµηλότερος στο 2,3% την περίοδο Ιαν.-Αυγ.215, από 3,% την περίοδο Ιαν.-Ιουλ.215. Ιαπωνία Παραγγελίες µηχανηµάτων του ιδιωτικού τοµέα Η υποχώρηση των παραγγελιών µηχανηµάτων του ιδιωτικού τοµέα, εξαιρουµένων των πλοίων και των παραγγελιών από εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, συνεχίσθηκε, παρά τις προβλέψεις της αγοράς για αύξηση. Συγκεκριµένα, οι παραγγελίες µηχανηµάτων µειώθηκαν κατά 3,6%, σε µηνιαία βάση, τον Ιούλιο, έναντι µείωσης 7,9% τον Ιούνιο. Αντιθέτως, σε ετήσια βάση, οι παραγγελίες µηχανηµάτων αυξήθηκαν κατά 2,8% τον Ιούλιο, έναντι 16,6% τον Ιούνιο. 1 5-5 -1 Οι παραγγελίες μηχανημάτων υποχώρησαν για δεύτερο στη σειρά μήνα Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Πηγή: Japan Cabinet Office είκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης αυξήθηκε, περισσότερο έναντι των εκτιµήσεων της αγοράς και Ισοτιµίες Σύµφωνα µε τα στοιχεία του χρηµατιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για µη εµπορικές συναλλαγές (specs) την εβδοµάδα που έληξε στις 8.9.215 αυξήθηκαν κατά $,9 δισ. µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να παραµείνουν σε θετικό επίπεδο για 7 η εβδοµάδα στα $3, δισ.. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για µη εµπορικές συναλλαγές (specs), την εβδοµάδα που έληξε την 8.9.215 αυξήθηκαν κατά 13.384 συµβόλαια µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν στα -81.241 συµβόλαια από -67.857 την προηγούµενη εβδοµάδα. δισ. 6-Ιαν 6-Φεβ 6-Μαρ 6-Απρ 6-Μαϊ 6-Ιουν 6-Ιουλ 6-Αυγ 6-Σεπ -5-1 -15-2 -25-3 Ανοδος της αξίας των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ Πηγή: CFTC,IMM Ευρώ: Ανοδικές τάσεις από την αρχή της εβδοµάδας εµφανίζει το ευρώ µε αποτέλεσµα να διαπραγµατεύεται στα 1,132 USD/EUR. Σωρευτικά από την αρχή του έτους οι απώλειες του ευρώ έναντι του δολαρίου είναι 6,5%. Αν και η περίοδος που διανύουµε είναι µια περίοδος κατά την οποία έχει υπάρξει εκτενής συζήτηση για την µελλοντική συµπεριφορά της Fed στο θέµα των επιτοκίων, οι αγορές δεν προεξοφλούν µια αύξηση. Όπως διαπιστώνεται, τόσο από το ύψος των τοποθετήσεων -1,2 8