City Garden: η σχέση πόλης υπαίθρου
Olmsted, ζτέδιο ηοσ Riverside Σικάγο 1869 S.S. Beman, εργοζηάζιο και πρόησπη εργαηική πόλη, Σικάγο 1885 ΑΦΕΣΗΡΙΕ: Σερλνινγίεο + Αληίδξαζε ζηε βηνκεραληθή πόιε Σειεπηαία δεθαεηία ηνπ 19νπ αηώλα - ξηδηθέο αιιαγέο εμαηηίαο ζηελ κεηαθίλεζε (ζηδεξόδξνκνο 1863 θαη ειεθηξηθό ηξακ 1884) Picturesque πξνάζηηα κε θήπνπο ωο θσζικές κνλάδεο επέθηαζεο ηωλ πόιεωλ Εξγαηηθέο πόιεηο δίπια ζηνπο εξγνζηαζηαθνύο ρώξνπο (Pullman city, ζην ηθάγν, δίπια ζην εξγνζηάζην ηεο Palace Car Company θαη ε Bournville City ζην εξγνζηάζην δαραξνπιαζηηθήο George Cadbury ζηελ Αγγιία.
Ο Arturo Soria y Mata επηρεηξεί κέζα από κηα πνιενδνκηθή δηάηαμε, απηή ηεο γξακκηθήο πόιεο, λα κεηώζεη ηελ πίεζε πνπ αζθνύλ πάλω ζηνλ πιεζπζκό ηα κεγάια αζηηθά θέληξα θαη λα βειηηώζεη ηηο ζρέζεηο ηωλ πεξηνρώλ εξγαζίαο θαη θαηνηθίαο, κε ηελ αλάπηπμε ηνπ δηθηύνπ ηεο θπθινθνξίαο Έκθαζε ζηελ θπθινθνξία, ε ζπνλδπιωηή αξηεξία, δνκηθό θαη ζπλεθηηθό ζηνηρείν ηνπ παιαηνύ θέληξνπ κε ηηο λέεο επεθηάζεηο Η ζπνλδπιωηή αξηεξία είρε ηε δπλαηόηεηα λα ελζωκαηώλεη κεηαθνξέο, βαζηθέο παξνρέο ηεο πόιεο ηνπ 19νπ αη. λεξό, γθάδη, ειεθηξηζκό, απνρέηεπζε. Αλνηθηό θαη ζπλερώο επεθηεηλόκελν ζύζηεκα Arturo Soria y Mata ισπανική γραμμική κηπούπολη (1882)
Arturo Soria y Mata ισπανική γραμμική κηπούπολη (1882)
Ebenezer Howard, 1898: "Tomorrow" Νέα κέζνδνο νξγάλωζεο ηωλ επεθηάζεωλ ηωλ πόιεωλ, ζύκθωλα κ' έλα πξνζδηνξηζκέλν εθ ηωλ πξνηέξωλ ζρέδην. Απηό όθεηιε λα πξνβιέπεη ηελ ζέζε ηωλ δεκόζηωλ θαη θνηλόρξεζηωλ ρώξωλ θαη ηελ ζηαδηαθή αζηηθνπνίεζε ηεο γεο ζύκθωλα κε ηα δεδνκέλα ηνπ ζρεδίνπ. Ο λεωηεξηζκόο ζπλίζηαηαη ζηελ έλλνηα ηνπ αλνηρηνύ αιιά νξγαλωκέλνπ ζρεδίνπ ηεο πόιεο, πνπ επεθηείλεηαη ειεγρόκελα αιιά θαη ζηελ απηόλνκε αλάπηπμε κηαο νηθηζηηθήο ελόηεηαο επηρεηξεζηαθνύ κεγέζνπο, όπνπ ν αζηηθόο θαη αγξνηηθόο θόζκνο ζπλππάξρνπλ αξκνληθά. Howard- αγγλική σσγκεντρωτική κηπούπολη Rurisville (1898) Απηάξθεο αιιά δνξπθνξηθή ρωξηθή ελόηεηα πεξηνξηζκέλεο αλάπηπμεο Απόιπηα ζπγθεθξηκέλν επηρεηξεζηαθό κέγεζνο ηωλ 32.000 θαηνίθωλ Αξκνληθή ζπλύπαξμε αγξνηηθνύ θαη αζηηθνύ ρώξνπ εκείν ηνκήο: ηα ζρέδηα επεθηάζεωλ νθείινπλ λα πξνβιέπνπλ ην δεκόζην ρώξν θαη ηελ νηθνπεδνπνίεζε ηεο γεο.
Howard αγγλική κηπούπολη (1898) Μοντέλα αστικού σχεδιασμού (20ος αι.)
Howard αγγλική κηπούπολη (1898) Μοντέλα αστικού σχεδιασμού (20ος αι.)
Crystal Palace Στοά εκθέσεων Δημόσιες Σσγκεντρώσεις Χειμερινός Κήπος
Howard- η αγγλική κηπούπολη (1898)
Howard- η αγγλική κηπούπολη (1898)
Η θεπνύπνιε ηνπ Letchworth city ηωλ Raymont Unwin θαη Barry Parker απέρεη πνιύ από ην πξόηππν ηνπ Howard Η ζηδεξνδξνκηθή γξακκή δηρνηνκεί ηελ πόιε Η αγνξά είλαη εθηεζεηκέλε ζηηο θαηξηθέο ζπλζήθεο Εηζβνιή ηεο βηνκεραλίαο κέζα ζηελ πεξηνρή θαηνηθίαο
Χάρηης ηοσ Letchworth ηοσ 1906 και διαθημιζηική αθίζα ηης εποτής
Η ρξπζή επνρή ηωλ ονειρικών αγγλικών θεπνππόιεωλ θαη εμνρηθώλ ζπηηηώλ, θηάλεη νξηζηηθά ζην ηέινο ηεο όηαλ μεζπνύλ ηα πξώηα θύκαηα ηνπ πνιέκνπ ηνπ 1914 Επηξξνέο ηνπ ζεκαληηθνύ απηνύ θηλήκαηνο ζα ζπλαληήζνπκε ζηε δεύηερη επνρή ηωλ κεγάιωλ επεθηάζεωλ θαη ηωλ λέωλ πόιεωλ δνξπθόξωλ κεηά ηνλ Β Παγθόζκην Πόιεκν
The city in the garden ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Peter Hall: Cities of Tomorrow, Blackwell, 1997 Κεθ 6. The city in the Garden. The Garden City Solution: London, Paris, Berlin, New York (1900-1940) Νίθνο Κνκλελόο: Θεωξία ηεο αζηηθόηεηαο III ΚΕΦ.2 Αζηικός ζτεδιαζμός ζηον 20ο αι. Ιδέες, ζτέδια, πραγμαηοποιήζεις Kenneth Frampton: Μνληέξλα Αξρηηεθηνληθή Ιζηνξία θαη Κξηηηθή, Θεκέιην 1987
ΑΡΘΡΑ Μοντέλα αστικού σχεδιασμού (20ος αι.) The city in the garden Helena Beaufoy: Order out of chaos : the London Society and the planning of London 1912-1920 Planning Perspectives, 12 (1997) p.135-164 Darrin Bayliss: Revisiting the cottage council estates: England, 1919-39 Planning Perspectives, 16 (2001) p.169-200 Belinda Yuen: Creating the Garden City: The Singapore Experience Urban Studies Vol 33 no 6. (1996) p.955 970 Ben Schrader: Avoiding the mistakes of the mother country : the New Zealand garden city movement 1900-1926 Planning Perspectives, 14 (1999) p.295-411