Εφαρμογή ΜΠΕ 2 Δρ Σταυρούλα Τσιτσιφλή
Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων ΧΥΤΑ είναι ο συνδυασμός ενός χώρου ειδικά επιλεγμένου, διαμορφωμένου και εξοπλισμένου και ενός τρόπου λειτουργίας, διαχείρισης και παρακολούθησης που ικανοποιεί ορισμένες προδιαγραφές Οι προδιαγραφές στοχεύουν στην προστασία των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων από επιβλαβή υγρά και στραγγίσματα, στην προστασία από τα βιοαέρια που προκαλούν οσμές και στην αποτροπή του κινδύνου αυτανάφλεξης και επιβάρυνσης του περιβάλλοντος και στην αποφυγή της διασποράς των απορριμμάτων από πουλιά, τρωκτικά και έντομα Οικιακά απορρίμματα ή μπάζα, τέφρες και σκουριές όταν δεν περιέχουν βαριά μέταλλα, στερεές και αφυδατωμένες λάσπες Δεν διατίθενται για υγειονομική ταφή ραδιενεργά, ειδικά τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα
Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων Παράγοντες για τον εντοπισμό του κατάλληλου χώρου: Η περιοχή δεν πρέπει να διαθέτει ρέον ή στάσιμο νερό Πρέπει να βρίσκεται κοντά στο πολεοδομικό συγκρότημα Να είναι υδρογεωλογικά αποδεκτή: τα πετρώματα να έχουν μικρή διαπερατότητα στο νερό και να μην υπάρχει στο υπέδαφος νερό που θα χρησιμοποιηθεί για την ύδρευση των πόλεων Να απέχει τουλάχιστον 500 μέτρα από το πλησιέστερο σπίτι Να είναι εύκολα προσπελάσιμος για τα απορριμματοφόρα Να υπάρχει ρεύμα, νερό και αποχέτευση Χρήσεις γης: η γη να μην είναι μεγάλης αξίας, π.χ. γεωργική γη με μεγάλη απόδοση σε καλλιέργειες ή τουριστική έκταση
Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων Επιπτώσεις: Αύξηση της κυκλοφορίας πλησίον της περιοχής Σκόνη, εκπομπή καυσαερίων και διαφυγή ή απόρριψη αντικειμένων Θόρυβος Κίνδυνος ατυχημάτων Καθιζήσεις του ολοκληρωμένου πεδίου διάθεσης Οργανισμοί και έντομα που μπορούν να θεωρηθούν ως φορείς μικροβίων Αστάθεια πρανών
ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΧΥΤΑ - Επιπτώσεις Κατασκευή Κανονική λειτουργία Διάβρωση εδαφών -2-3 -3 Ευστάθεια πρανών -1 0 0 Ενεργειακοί πόροι -3-3 -3 Ποιότητα επιφανειακών υδάτων -1-2 -2 Ποσότητα επιφανειακών υδάτων 0 0 0 Ποιότητα υπόγειων υδάτων -1-2 -2 Ποσότητα υπόγειων υδάτων 0-1 0 Ποιότητα αέρα -1-2 0 Θόρυβος -2-1 0 ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οικοσυστήματα -1-1 0 Απειλούμενα είδη -1-1 0 Μεταναστευτικά είδη -1 0 0 Χλωρίδα -1-1 -1 Πανίδα -1-1 -1 Έκτακτη λειτουργία
ΧΥΤΑ - Επιπτώσεις ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κατασκευή Κανονική Λειτουργία Κοινωνική υγεία 0 +1 0 Χρήσεις γης -1 0 0 Κοινωφελή δίκτυα 0 0 0 Εργασία +2 +1 0 Οικισμοί 0 +1 0 Μετανάστευση -1-1 0 Πολιτιστικές αξίες -1 +1 +1 Τουρισμός / Αναψυχή -1 +1 0 Έκτακτη Λειτουργία
Επιπτώσεις: Στο φυσικό περιβάλλον: Κατασκευή Φραγμάτων Αλλαγή μικροκλίματος της περιοχής καλλιέργειες Φερτά διαβρώνει το φυσικό ανάγλυφο προβλήματα στις γύρω Θετικά: συμβάλλει στον εμπλουτισμό των υδάτινων αποθεμάτων της περιοχής Στο βιολογικό περιβάλλον: Παρεμποδίζει την προκαθορισμένη πορεία ειδών ψαριών προς τις εκβολές του ποταμού για την εναπόθεση των αυγών τους Μεταβολή των χαρακτηριστικών της ροής του ποταμού αυξομείωση της ταχύτητας του νερού και επιτάχυνση της διάβρωσης της κοίτης του ποταμού Δημιουργία βιοτόπου
Κατασκευή Φραγμάτων Επιπτώσεις: Στο ανθρωπογενές περιβάλλον: Μεταφορά ανθρώπων σε άλλους οικισμούς Πολιτισμικό κόστος Αλλαγή της αξίας και των χρήσεων γης της περιοχής
Αερομεταφορές - Επιπτώσεις Αβιοτικό και φυσικό περιβάλλον Έδαφος (-2): εκχέρσωση μεγάλων πολλών δασικών εκτάσεων μείωση παραγωγής οξυγόνου Ενέργεια μεταλλευτικοί πόροι (-1): ειδικά καύσιμα παράγωγα του πετρελαίου μείωση των αποθεμάτων πετρελαίου Επιφανειακά και υπόγεια ύδατα (0): εκπομπές αερίων προκαλούν μόλυνση των υδάτων ασήμαντες συνέπειες Αέρας (-2): στην κατασκευή και στην λειτουργία οι εκπομπές αερίων (οξείδια αζώτου και άνθρακα, νιτρικά κ.α.) μολύνουν τον αέρα. Διατάραξη ισορροπίας στην σύνθεση της ατμόσφαιρας, μεταβολές στο μικροκλίμα, βλάπτουν την υγεία των ανθρώπων, των φυτών και των ζώων Θόρυβος (-3): αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής των κατοίκων των περιοχών του αεροδρομίου
Αερομεταφορές - Επιπτώσεις Βιολογικό, βιοτικό και ανθρωπογενές περιβάλλον Χλωρίδα, πανίδα, υδάτινα οικοσυστήματα, υγρότοποι, υγροβιότοποι, χερσαία οικοσυστήματα, είδη μεταναστευτικά, απειλούμενα ή υπό εξαφάνιση (1): άμεσες επιπτώσεις καταστροφή φυσικού περιβάλλοντος Κοινωνική υγεία (-2): έμμεσες αλλαγή στο μικροκλίματα της περιοχής γύρω από το αεροδρόμιο (αέρας, θόρυβος, εκπομπές αερίων) Χρήσεις γης (+1): μειώνεται η καταλληλότητα για γεωργική χρήση (-1) αλλά αυξάνει η αξία του (+2) εξυπηρετεί ανάγκες μετακίνησης πολιτών και παρέχει νέες θέσεις εργασίας Κοινωφελή δίκτυα (-1): θέτει όρια στα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα και την εμβέλειά τους επιβάρυνση των οδικών δικτύων Εργασία (+3): ευεργετικές συνέπειες της λειτουργίας του αερολιμένα για την δημιουργία θέσεων εργασίας
Αερομεταφορές - Επιπτώσεις Βιολογικό, βιοτικό και ανθρωπογενές περιβάλλον (συνέχεια) Οικισμοί (-1): μικρό εμπορικό και οικονομικό κέντρο συναλλαγών (+1), θόρυβος και ρύπανση αέρα (-2) υποβαθμίζουν το βιοτικό επίπεδο και την ποιότητα ζωής Μετανάστευση (-1): εσωτερική μετανάστευση και αστυφιλία Πολιτιστικές αξίες (0): η πολιτιστική κληρονομιά βλάπτεται από τις εκπομπές καυσαερίων (-1), ευρύτερα γνωστή η περιοχή (+1) Τουρισμός Αναψυχή (+3): πηγή τροφοδότησης και αναζωογόνησης της εθνικής οικονομίας σε πολλά κράτη μέσω του τουρισμού
Οδικό Συγκοινωνιακό Έργο: Συγκοινωνιακά έργα Επιπτώσεις στο φυσικό Περιβάλλον: Εδάφη ευπαθή στην διάβρωση Εδάφη ευπαθή στην ερημοποίηση Τροπικά δάση και άλλα πολύτιμα δάση Υδροβιότοποι Παράκτιες περιοχές Περιοχές προστασίας ειδών χλωρίδα και πανίδας Ευπαθείς ή μεγάλης σημασίας υπόγειες πηγές Επιπτώσεις στο Ανθρωπογενές περιβάλλον: Εκτεταμένες δευτερογενείς χρήσεις (οικισμοί, βιομηχανίες, περιοχές ρίψης απορριμμάτων) Επίδραση σε παραδοσιακούς οικισμούς Επίδραση σε αρχαιολογικούς χώρους ή χώρους μεγάλης σπουδαιότητας από θρησκευτικής και κοινωνικής απόψεως
Συγκοινωνιακό Έργο - Επιπτώσεις ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κατασκευή Κανονική λειτουργία Διάβρωση εδαφών -2-1 0 Ευστάθεια πρανών +2 +2 +2 Ενεργειακοί πόροι +1 +1 +1 Ποιότητα επιφανειακών υδάτων -1-1 -1 Ποσότητα επιφανειακών υδάτων +1 +1 +1 Ποιότητα υπόγειων υδάτων -1 0-1 Ποσότητα υπόγειων υδάτων +1 0 +1 Ποιότητα αέρα -1-1 0 Θόρυβος -1-2 -1 ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οικοσυστήματα -1-2 0 Απειλούμενα είδη -1-1 0 Μεταναστευτικά είδη 0-1 0 Χλωρίδα -1-1 0 Πανίδα -1-1 0 Έκτακτη λειτουργία
Συγκοινωνιακό Έργο - Επιπτώσεις ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κατασκευή Κανονική Λειτουργία Κοινωνική υγεία -1-1 0 Χρήσεις γης +2 +2 0 Κοινωφελή δίκτυα 0 0 0 Εργασία +3 +3 +3 Οικισμοί +2 +2 +1 Μετανάστευση +2 +2 +1 Πολιτιστικές αξίες +2-1 0 Τουρισμός / Αναψυχή 0 +3 0 Έκτακτη Λειτουργία
Συγκοινωνιακά έργα Δραστηριότητες και επιπτώσεις στο στάδιο της κατασκευής ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Αποψίλωση Έργα εκσκαφών & μεταφορές χωμάτων Επεμβάσεις στο φυσικό τοπίο Εύρεση εργατικού δυναμικού ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Διάβρωση εδαφών Ευστάθεια πρανών Ποιότητα αέρα (σκόνη, εκπομπή καυσαερίων & αντικείμενα) Κοινωφελή δίκτυα (αύξηση κυκλοφορίας) Θόρυβος Κοινωνική υγεία (κίνδυνος ατυχημάτων) Προσφορά εργασίας, μετανάστευση
Συγκοινωνιακά έργα Δραστηριότητες και επιπτώσεις στο στάδιο της λειτουργίας ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Κυκλοφορία οχημάτων Επίσκεψη τουριστών Εμπόριο ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Ποιότητα αέρα (σκόνη, εκπομπή καυσαερίων και αντικείμενα) Κοινωφελή δίκτυα (Αύξηση κυκλοφορίας) Θόρυβος Κοινωνική υγεία (κίνδυνος ατυχημάτων) Ποιότητα επιφανειακών υδάτων (απορροές) Αύξηση τουρισμού Ενίσχυση οικονομίας Ενίσχυση βιομηχανίας
Συγκοινωνιακά έργα Δραστηριότητες και επιπτώσεις στο στάδιο της συντήρησης ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Επισκευή οδικού δικτύου ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Θόρυβος Κοινωνική υγεία (κίνδυνος ατυχημάτων) Ποιότητα επιφανειακών υδάτων (απορροές) Ποιότητα αέρα (σκόνη, εκπομπή καυσαερίων και αντικείμενα)
Κατηγορίες Έργων: Έργα αστικής ανάπτυξης Κατασκευή τεχνικών έργων (σπίτια, γραφεία, μαγαζιά, σχολεία, νοσοκομεία, στρατόπεδα) Έργα συντήρησης (εθιμική κληρονομιά, συντήρηση και αποκατάσταση κτιρίων) Έργα εσωτερικής δομής (δρόμοι, συστήματα ύδρευσης, αποχέτευσης, παροχή ενέργειας) Έργα στα πλαίσια του φυσικού σχεδιασμού (σχέδια χρήσης γης, σχέδια κατασκευής και συντήρησης κτιρίων, ισχυροποίηση της δημόσιας διοίκησης, αθλητισμού, εκπαίδευσης)
Επιπτώσεις αστικής ρύπανσης: Έργα αστικής ανάπτυξης Αέρας: οικιακά καύσιμα, αυτοκίνητα, παραγωγή ενέργειας, βιομηχανία, αποτέφρωση αποβλήτων Νερό: επίπτωση στον υδρολογικό κύκλο υπερβολική εκμετάλλευση του νερού στις αστικές περιοχές μπορεί να υπερβαίνει τα όρια της δυνατότητας φυσικής αναπλήρωσης ανεπαρκή δίκτυα ύδρευσης αποχέτευσης Έδαφος: βιομηχανίες λανθασμένη διαχείριση αποβλήτων Χλωρίδα Πανίδα: εξαφάνιση ειδών, αλλαγή σύνθεσής τους, μόλυνση, θόρυβος και αυξανόμενη ανθρώπινη δραστηριότητα Διαχείριση φυσικών πηγών: υπερβολική εκμετάλλευση Αρχιτεκτονικό τοπίο: καταστροφή της ποικιλίας και της πολυπλοκότητας του τοπίου Υγεία: το φυσικό περιβάλλον επηρεάζει την υγεία Τρόπος ζωής: μετανάστευση πληθυσμού
Μέτρα αντιμετώπισης: Έργα αστικής ανάπτυξης Αποφυγή έκθεσης κατοίκων σε φυσικούς κινδύνους: Η αστική ανάπτυξη δεν πρέπει να γίνει σε πλημμυρισμένες πεδιάδες, παραλιακές ζώνες Σε περιοχές με ασταθές έδαφος, με ηφαιστειακή δραστηριότητα Περιοχές με μολυσματικούς οργανισμούς Αποφυγή θορύβου, ακτινοβολίας και μολυσμένου αέρα: Μακριά από πηγές μόλυνσης και περιοχές με θόρυβο (μεγάλοι δρόμοι, αεροδρόμια) Εξοικονόμηση ενέργειας: Εκμετάλλευση της θέσης του κτιρίου ως προς τον άνεμο και τον ήλιο Φύτευση δέντρων που σκιάζουν το κτίριο Χρήση υλικών που αντανακλούν τον ήλιο Χρήση ανακυκλώσιμων υλικών Διαχωρισμός των αποβλήτων Γενικά οικολογικά μέτρα: Φορολογία και οικονομική επιβάρυνση σε αυτούς που προκαλούν μόλυνση
Έργα αστικής ανάπτυξης - Επιπτώσεις ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κατασκευή Κανονική λειτουργία Διάβρωση εδαφών -2-3 -3 Ευστάθεια πρανών -1 0 0 Ενεργειακοί πόροι -3-3 -3 Ποιότητα επιφανειακών υδάτων -1-2 -2 Ποσότητα επιφανειακών υδάτων 0 0 0 Ποιότητα υπόγειων υδάτων -1-2 -2 Ποσότητα υπόγειων υδάτων 0-1 0 Ποιότητα αέρα -1-2 0 Θόρυβος -2-1 0 ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οικοσυστήματα -1-1 0 Απειλούμενα είδη -1-1 0 Μεταναστευτικά είδη -1 0 0 Χλωρίδα -1-1 -1 Πανίδα -1-1 -1 Έκτακτη λειτουργία
Έργα αστικής ανάπτυξης - Επιπτώσεις ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κατασκευή Κανονική Λειτουργία Κοινωνική υγεία 0 +1 0 Χρήσεις γης -1 0 0 Κοινωφελή δίκτυα 0 0 0 Εργασία +2 +1 0 Οικισμοί 0 +1 0 Μετανάστευση -1-1 0 Πολιτιστικές αξίες -1 +1 +1 Τουρισμός / Αναψυχή -1 +1 0 Έκτακτη Λειτουργία