Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών

Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Έκδοση της 4/11/2014 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Στις 30/10 η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας (BoJ) ανακοίνωσε την επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωση ετήσιου ύψους 727 δισ. δολαρίων. Επιβραδύνεται ο ρυθμός ανάπτυξης στην Κίνα, ενώ οι προβλέψεις για ανάπτυξη στο μέλλον αναθεωρούνται προς τα κάτω. Στο 7,3% αποτιμήθηκε ο ρυθμός ανάπτυξης στην Κίνα για το γ 3μηνο 2014. Μηνιαία Μεταβολή Δεικτών Διεθνών Χρηματιστηρίων, Οκτώβριος 2014 NIKKEI 225 SMI BEL20 CAC 40 XETRA DAX FTSE 100 Η.Π.Α. Στη συνεδρίαση της 29/10 η Fed αποφάσισε να τερματίσει το εκτεταμένο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που ακολουθούσε τα τελευταία πέντε χρόνια και το οποίο άγγιξε συνολικά τα 3 τρισ. δολάρια. -5,00% -4,00% -3,00% -2,00% -1,00% 0,00% 1,00% 2,00% 3,00% 4,00% NASDAQ Cmp S&P 500 DJ Industrial ΕΥΡΩΠΗ Στις 26/10 η ΕΚΤ ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του stress test που διενέργησε για τις 130 μεγαλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης -μεταξύ των οποίων και τέσσερις ελληνικές- τα οποία καλύπτουν την περίοδο 2014-2016. Η ΕΚΤ διαπίστωσε κεφαλαιακό έλλειμμα ύψους 25 δισ. ευρώ σε 25 τράπεζες. Ωστόσο οι 12 εξ αυτών έχουν ήδη με ενέργειες που έγιναν το 2014 καλύψει τις κεφαλαιακές τους ανάγκες έχοντας αντλήσει 15 δισ. ευρώ. Μηνιαία Μεταβολή Δεικτών Χρηματιστηρίου Αθηνών, Οκτώβριος 2014 ΔΤΡ (Τραπεζικός) FTSEA (Αγοράς) FTSEΜ (Mid Cap) ΕΛΛΑΔΑ FTSE (Large Cap) Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν στη δημοσιότητα στις 4/11, η ελληνική οικονομία εισέρχεται σε πορεία ανάπτυξης από το 2014. Η Επιτροπή προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ 0,6% το 2014, 2,9% το 2015, ενώ για το 2016 προβλέπεται επιτάχυνση της ανάπτυξης στο 3,7%. -15,00% -14,00% -13,00% -12,00% ΓΔ (Γενικός Δείκτης) Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 1

Παγκόσμια Οικονομία Ιαπωνία Στις 30/10 η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας (BoJ) ανακοίνωσε την επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωση ύψους 727 δισ. δολάρια σε ετήσια βάση. Ειδικότερα, με δεδομένο ότι η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός της χώρας δεν έχουν επιταχυνθεί όσο αναμενόταν μετά την αύξηση του φόρου επί των πωλήσεων τον περασμένο Απρίλιο, αποφασίστηκε από την BoJ διεύρυνση του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων στα 727 δισ. δολάρια σε ετήσια βάση, αγορά ομολόγων μεγαλύτερης διάρκειας (7ετίας και 10ετίας), και τριπλασιασμός στις αγορές ETFs και real-estate investment trusts (REITs). Στον απόηχο της ανακοίνωσης, ο δείκτης Nikkei στο χρηματιστήριο του Τόκιο έκλεισε στα υψηλότερα επίπεδα από τον Νοέμβριο του 2007. Μέτρα τόνωσης της παγκόσμιας οικονομίας Στα πλαίσια των ανισορροπιών στο χάρτη της παγκόσμιας οικονομίας, η ομάδα G20 ανακοίνωσε πως σχεδιάζει διεθνή μέτρα τόνωσης της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς κάποιες οικονομίες τείνουν σε ανάκαμψη, ενώ παράλληλα ορισμένες άλλες εξακολουθούν να έχουν φθίνουσα πορεία. Τα μέτρα αυτά οποία εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 1,8% στην επόμενη 5ετία με συνολική τόνωση της οικονομίας κατά 2 τρισ. δολάρια και δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας. Ισοτιμίες Νομισμάτων Ισοτιμία Ευρώ Δολαρίου Η αποδυνάμωση του ευρώ έναντι του δολαρίου συνέχισε και τον Οκτώβριο, με την ισοτιμία να παραμένει σε επίπεδα κατώτερα του 1,30 δολ./ευρώ σε όλη τη διάρκεια του μήνα. Ο μήνας άνοιξε με 1,2623. Εντός του Οκτώβρη το ευρώ παρουσίασε μικρές ανοδικές διακυμάνσεις κυρίως λόγω των ειδήσεων για την πορεία της γερμανικής οικονομίας, αλλά και λόγω των επιπτώσεων της παγκόσμιας οικονομικής αστάθειας στο δολάριο. Η ισοτιμία μόλις που άγγιξε το 1,28 δολ. ευρώ στις 15/10, κι έπειτα περιορίστηκε στα 1,26-1,27 δολ./ευρώ έως το τέλος του μήνα. Σε αυτό συνετέλεσαν και οι εκτιμήσεις για επικείμενη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας από την ΕΚΤ. Κίνα Eπιβραδύνεται ο ρυθμός ανάπτυξης στην Κίνα, ενώ οι προβλέψεις για ανάπτυξη στο μέλλον αναθεωρούνται προς τα κάτω. Στο 7,3% διαμορφώθηκε ο ρυθμός ανάπτυξης στην Κίνα για το γ 3μηνο 2014, στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 5ετίας. Αποθαρρυντικές είναι και οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για την πορεία της κινεζικής οικονομίας με αναθεώρηση των προβλέψεων για τον ρυθμό ανάπτυξης για το 2014 σε 7,4% από 7,6% αρχικά και σε 7,2% έναντι του αρχικού 7,5% για το 2015. Σημειώνεται ότι το 2013 η κινεζική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 7,7%. Αναδυόμενες οικονομίες Ανοδικά συνεχίζει να κινείται ο δείκτης οικονομικής δραστηριότητας που καταρτίζει η HSBC για τις αναδυόμενες οικονομίες (Emerging Markets Index - EMI), ο οποίος έφτασε τις 52,5 μονάδες τον Σεπτέμβριο, από τις 52,4 μονάδες τον Αύγουστο. Πρόκειται για την υψηλότερη επίδοση των τελευταίων 18 μηνών, αλλά και για υψηλό τριμήνου, καθώς ο δείκτης του γ τριμήνου 2014 διαμορφώθηκε αντίστοιχα στις 52,2 μονάδες, σημειώνοντας το υψηλότερο επίπεδο από το α 3μηνο 2013. Οι καλύτερες επιδόσεις οφείλονται στην αυξημένη δραστηριότητα του κλάδου των υπηρεσιών στην Κίνα αλλά και στα θετικότερα σημάδια όσον αφορά τη βιομηχανική παραγωγή στη Βραζιλία και την Ινδία. 1,45 1,4 1,35 1,3 1,25 1,2 1,15 Ισοτιμία Ευρώ-Δολαρίου, - 4/11/2014 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 2

Εμπορεύματα Πετρέλαιο Ελεύθερη πτώση σημείωσε η τιμή του πετρελαίου τον Οκτώβριο, αγγίζοντας τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο ετών. Η ανακοίνωση για μείωση της τιμής πετρελαίου από τη Σαουδική Αραβία, τα μεγάλα αποθέματα που συνδυάζονται με εκτιμήσεις για χαμηλή ζήτηση πετρελαίου, αλλά και τα ενισχυμένα νούμερα της αμερικανικής οικονομίας οδήγησαν σε πτώση της τιμής του πετρελαίου έως και σε 80,52 δολ./βαρέλι στις 22 του μηνός. Συγκεκριμένα ο ΟΠΕΚ ανακοίνωσε πως η παραγωγή πετρελαίου κατά τον Σεπτέμβρη διαμορφώθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από το καλοκαίρι του 2013, ενώ η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας φέρνει μεγάλη ανησυχία στα εκτιμώμενα επίπεδα της ζήτησής του. Στο τέλος του μήνα η τιμή του πετρελαίου διαμορφώθηκε στα 80,57 δολ./βαρέλι, με την πτώση να συνεχίζεται και τις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου. 110 105 100 95 90 85 80 Τιμή πετρελαίου Crude, 4/11/2014 Χρυσός Με μεγάλες αυξομειώσεις κινήθηκε ο χρυσός κατά τον Οκτώβριο, σημειώνοντας ιστορικά χαμηλά στην αρχή του μήνα, αλλά ακολουθώντας ανοδική πορεία στη συνέχεια. 1.400 Τιμή χρυσού, - 4/11/2014 Ο μήνας άνοιξε με την τιμή του χρυσού στα 1.213,88 δολ./ουγγιά, η οποία υποχώρησε τις πρώτες ημέρες του μήνα κάτω από το επίπεδο των 1.200 δολ., επηρεαζόμενη κυρίως από τις θετικές ειδήσεις για την αμερικανική οικονομία. Όμως οι περικοπές των οικονομικών εκτιμήσεων για την γερμανική οικονομία αλλά και οι αναταραχές στις αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο έδωσαν ώθηση στο πολύτιμο μέταλλο, οδηγώντας την τιμή του -με μικρές αυξομειώσεις- σε ανοδική πορεία έως τις 21/10. Η πορεία αυτή αντιστράφηκε στη συνέχεια με την τιμή να κλείνει στα 1.173,48 δολ./ουγγιά στις 31/10. 1.350 1.300 1.250 1.200 1.150 1.100 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 3

Η.Π.Α. Fed Στη συνεδρίαση της 29/10 η Fed αποφάσισε να τερματίσει το εκτεταμένο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης το οποίο τα τελευταία πέντε χρόνια άγγιξε τα 3 τρισ. δολάρια, παρέχοντας ρευστότητα στην αμερικανική οικονομία μέσω της αγοράς κρατικών ομολόγων. Η απόφαση αυτή βασίστηκε στα στοιχεία ανάκαμψης και ενίσχυσης που παρουσιάζει πλέον η αμερικανική οικονομία, καθώς και στη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασία. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι με την απόφαση αυτή, η Fed προεξοφλεί την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας. Κρατικά ομόλογα Άλμα στα 6,07 τρισ. δολάρια σημείωσαν τον Αύγουστο οι συνολικές επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ από το εξωτερικό. Σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, οι επενδύσεις σε αμερικανικά ομόλογα αυξήθηκαν τον Αύγουστο κατά σχεδόν 70 δισ. δολάρια σε σχέση με τον Ιούλιο, με μεγαλύτερες επενδύσεις στο συγκεκριμένο διάστημα να προέρχονται από την Ιαπωνία (11 δισ. δολάρια), την Κίνας (4,8 δισ. δολάρια) και το Βέλγιο (7,3 δισ. δολάρια). Η Κίνα εξακολουθεί να παραμένει ο μεγαλύτερος αγοραστής αμερικάνικου χρέους με τη συνολική της έκθεση σε ομόλογα των ΗΠΑ να ανέρχεται στα 1,27 τρισ. δολάρια. Στα πλαίσια του ενισχυμένου δολαρίου κατά τους τελευταίους μήνες, και της εύθραυστης οικονομίας της Ευρωζώνης από την άλλη πλευρά, η επένδυση στο αμερικανικό χρέος αυξάνει την ελκυστικότητα των αμερικανικών ομολόγων. Δημοσιονομικό έλλειμμα Την μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ στα 483 δισ. δολάρια τον Σεπτέμβριο(2,1% του ΑΕΠ), ανακοίνωσε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογρέσου. Σε απόλυτους αριθμούς, πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από το 2008. Σημειώνεται ότι τα κρατικά έσοδα σημείωσαν ετήσια αύξηση 9% το 2014, ενώ οι δαπάνες αυξήθηκαν μόλις 1%. Ανεργία Πτωτικά συνεχίζει να κινείται η ανεργία στις ΗΠΑ, με το δείκτη ανεργίας το Σεπτέμβριο να πέφτει κάτω από το 6%, στα ιστορικά χαμηλά του 5,9%, δίνοντας εξαιρετικά θετικά σημάδια για την πορεία της οικονομίας. Αγορά Κατοικιών Ελπιδοφόρα μηνύματα εκπέμπει ο κατασκευαστικός κλάδος των ΗΠΑ. Τον Σεπτέμβριο οι ενάρξεις ανέγερσης κατοικιών εμφανίστηκαν ενισχυμένες κατά 6,3% σε μηνιαία βάση, στο εποχιακά προσαρμοσμένο μέγεθος των 1.017.000, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ. Ενθαρρυντικές επίσης είναι οι πωλήσεις νέων κατοικιών στις ΗΠΑ οι οποίες εξακολουθούν να είναι υψηλές, ανερχόμενες σε 467.000 τον Σεπτέμβριο, παρόλο που αναλυτές περίμεναν μείωσή τους στις 455.000. Τα επίπεδα των τελευταίων μηνών είναι τα υψηλότερα από τον Ιούλιο του 2008, παραπέμποντας σε ανάκαμψη της οικονομίας. Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Ξαφνική άνοδο σημείωσε τον Οκτώβριο ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στις ΗΠΑ, με τον δείκτη του University of Michigan και Thomson Reuters να αγγίζει τις 86,4 μονάδες στις αρχικές μετρήσεις του Οκτωβρίου, σημειώνοντας άλμα πάνω από τις 84,6 μονάδες του Σεπτεμβρίου. Καθώς αυτή η απότομη άνοδος προκαλεί εντύπωση, στα πλαίσια και των ανησυχητικών διεθνών εξελίξεων (επιδημία έμπολα, γεωπολιτικές αναταραχές), οι οικονομολόγοι εκτιμούν πως σε κανονικές συνθήκες, η καταναλωτική εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ θα βρισκόταν ακόμα πιο υψηλά στις μετρήσεις, και επομένως από τη μέτρηση αυτή επιβεβαιώνεται και η ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 4

Ευρωζώνη - Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΚΤ Αποτελέσματα stress test για τις τράπεζες της ευρωζώνης Στις 26/10 η ΕΚΤ ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του stress test που διενέργησε για τις 130 μεγαλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και τέσσερις ελληνικές, τα οποία καλύπτουν την περίοδο 2014-2016. Στην ανακοίνωσή της, η ΕΚΤ αναφέρει ότι έχει εντοπιστεί κεφαλαιακό έλλειμμα ύψους 25 δισ. ευρώ σε 25 τράπεζες. Ωστόσο οι 12 εξ αυτών έχουν ήδη με ενέργειες που έγιναν το 2014 καλύψει τις κεφαλαιακές τους ανάγκες έχοντας αντλήσει 15 δισ. ευρώ. Η αξιολόγηση των τραπεζών είχε δυο σκέλη : α) Έλεγχο της ποιότητας του ενεργητικού (Asset Quality Review AQR), ο οποίος κατέγραψε την αξία των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών, όπως είχαν στις 31 Δεκεμβρίου 2013 και το αποτέλεσμά του χρησίμευσε ως σημείο εκκίνησης για την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, β) άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test), η οποία εξέτασε την ανθεκτικότητα της φερεγγυότητας των τραπεζών σε δύο υποθετικά σενάρια, το βασικό σενάριο, που υποθέτει δείκτη CET 1 8,0%, και το σενάριο δυσμενών εξελίξεων, που υποθέτει δείκτη CET 1 5,5%. Η ΕΚΤ ανακοίνωσε επιπλέον ότι από την αξιολόγηση των στοιχείων του ενεργητικού των τραπεζών, οι τράπεζες θα πρέπει να λάβουν υπόψη την αναταξινόμηση επιπλέον δανείων ύψους 135,9 δισ. ευρώ ως μη εξυπηρετούμενων. Τέλος, σύμφωνα με την έκθεση, το σύνολο των επισφαλών δανείων στο τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης ανέρχεται σε 879,1 δισ. ευρώ. Επιπρόσθετα, πρέπει να αναφερθεί ότι τα αποτελέσματα των stress tests της ΕΚΤ για τις συστημικές ελληνικές τράπεζες υπήρξαν ουσιαστικά επιτυχημένα, καθώς τα κεφαλαιακά κενά που εντοπίσθηκαν για την Eurobank (σε 1,8δισ.) και την Εθνική Τράπεζα ( 936εκατ.) αναφέρονται στον υπολογισμό βάσει του στατικού μοντέλου του ελέγχου, δηλαδή χρησιμοποιούν ως βάση τον ετήσιο ισολογισμό του 2013. Τα πρόσθετα κεφάλαια, στην πραγματικότητα έχουν καλυφθεί με τις ανακεφαλαιοποιήσεις που έλαβαν χώρα εντός του 2014 και την αναδιάρθρωση των δραστηριοτήτων και συνυπολογίζονται με την πρακτική του δυναμικού μοντέλου της ΕΚΤ, στο οποίο σημειωτέον δεν προσμετρείται η ευνοϊκότερη λογιστική απεικόνιση της αναβαλλόμενης φορολογίας. Προβλέψεις της Κομισιόν για την Ευρωπαϊκή Οικονομία Οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταγράφουν επιβράδυνση στην οικονομική ανάπτυξη για το υπόλοιπο του έτους τόσο στην ΕΕ συνολικά όσο και στην Ευρωζώνη. Η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στο 1,3% στην ΕΕ και στο 0,8% στην Ευρωζώνη για το 2014. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να αυξηθεί ελαφρά κατά τη διάρκεια του 2015, στο 1,5% και 1,1% αντίστοιχα, χάρη στη βελτίωση της εξωτερικής και της εγχώριας ζήτησης. Η οικονομική ανάκαμψη, που άρχισε το β τρίμηνο 2013, παραμένει ασταθής και η οικονομική δυναμική σε πολλά κράτη μέλη εξακολουθεί να είναι αναιμική. Η μείωση των ελλειμμάτων της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να συνεχιστεί. Το έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω κατά το τρέχον έτος, στο 3,0% και 2,6% αντίστοιχα. Το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να φθάσει το 2015 στο 88,3% και 94,8% για την ΕΕ και την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Ιδιαίτερη επισήμανση γίνεται στον κίνδυνο επιδείνωσης των αναπτυξιακών προοπτικών εξαιτίας των γεωπολιτικών εντάσεων, της αστάθειας των χρηματοπιστωτικών αγορών και του κινδύνου πλημμελούς εφαρμογής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Γερμανία Επί τα χείρω αναθεωρήθηκαν οι εκτιμήσεις αναφορικά με τις προοπτικές της γερμανικής οικονομίας τον Οκτώβριο. Ειδικότερα, βάσει έκθεσης που συνέταξαν από κοινού τα ινστιτούτα DIW, Ifo, RWI και IWH, η αύξηση του ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στο 1,3% έναντι 1,9% των εαρινών προγνώσεων, ενώ το 2015 ο ρυθμός ανάπτυξης θα κινηθεί στο 1,2% έναντι 2% που προέβλεπαν οι προηγούμενες εκτιμήσεις. Ένα ακόμη ανησυχητικό μήνυμα αποτελεί και η μείωση κατά 5,8% των γερμανικών εξαγωγών τον περασμένο Αύγουστο σε σχέση με τον Ιούλιο. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση, σε μηνιαία βάση, των τελευταίων 5,5 ετών. Ανεργία Αμετάβλητο παρέμεινε το ποσοστό της ανεργίας τον Σεπτέμβριο 2014 τόσο στην Ε.Ε όσο και στην Ευρωζώνη σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat στην Ε.Ε η ανεργία παρέμεινε στο 10,1%, και στην Ευρωζώνη στο 11,5%. Ο συνολικός αριθμός των ανέργων στην Ε.Ε διαμορφώθηκε στα 24.512 εκατ. άτομα εκ των οποίων 18.347 εκατ. άτομα είναι άνεργοι σε χώρες της ευρωζώνης. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 5

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Μετά από τους τελευταίους μήνες συνεχούς πτώσης, τον Οκτώβριο ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ανέκαμψε τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα στην Ευρωζώνη ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 100,7 μονάδες (+0,8 μονάδες σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα). Στην Ε.Ε ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 104 μονάδες (+0,5 μονάδες σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα). Οι επιμέρους δείκτες που παρουσίασαν τη μεγαλύτερη άνοδο στην ευρωζώνη ήταν οι δείκτες των υπηρεσιών (+1,2μονάδες) λόγω των θετικότερων αξιολογήσεων αναφορικά με την αναμενόμενη ζήτηση και των κατασκευών λόγω των θετικότερων εκτιμήσεων αναφορικά με την πορεία των εργασιών του κλάδου. Στην Ε.Ε η ανάκαμψη του δείκτη οικονομικού κλίματος ήταν περιορισμένη, λόγω της επιδείνωσης του δείκτη οικονομικού κλίματος στη Μ. Βρετανία (-2,1 μονάδες). Μ.Ο. έτους 2014 2012 2013 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάιος Ιούν. Ιουλ. Αυγ. Σεπ. Οκτ. E.E. 90,7 95,9 104,8 105,0 105,3 106,3 106,5 106,4 105,8 104,6 103,5 104 Ευρωζώνη 90,2 93,7 101,0 101,2 102,5 102 102,6 102,1 102,2 100,6 99,9 100,7 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ελλάδα Προϋπολογισμός 2015 Σύμφωνα με τα προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού αναμένεται αύξηση των τακτικών εσόδων ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για το 2015. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι τα τακτικά έσοδα θα διαμορφωθούν στα 50,346 δισ. ευρώ, έναντι 49,018 δισ. ευρώ το 2014. Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους θα ανέλθουν στα 22,144 δισ. ευρώ (από 21,339 δισ. ευρώ το 2014), ενώ τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους θα προσεγγίσουν τα 25,242 δισ. ευρώ έναντι 24,312 δισ. ευρώ το 2014. Παράλληλα, το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού περιλαμβάνει μείωση κατά 30% του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, οριζόντια μείωση της έκτακτης εισφοράς κατά 30%, ρύθμιση εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία και στην εφορία σε έως και 100 δόσεις, αλλά και την σταδιακή αποκατάσταση των μισθών των σωμάτων ασφαλείας. Η αύξηση των φορολογικών εσόδων πρόκειται να προέλθει από την αύξηση του φορολογητέου εισοδήματος των μισθωτών λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, την αύξηση παρακράτησης φόρου από συντάξεις μετά την εκκαθάριση των πολλαπλών συντάξεων από έναν εκκαθαριστή και τη νέα ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Πλεόνασμα Κρατικού Προϋπολογισμού Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για το 9-μηνο Ιανουαρίου Σεπτεμβρίου 2014, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 2.287 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 2.657 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2013 και επικαιροποιημένου στόχου για έλλειμμα 3.661 εκατ. ευρώ. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 37.275 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 405 εκατ. ευρώ ή 1,1% έναντι του επικαιροποιημένου στόχου του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2015-2018. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 39.562 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.779 εκατ. ευρώ έναντι του επικαιροποιημένου στόχου (41.341 εκατ. ευρώ). Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 2.530 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 2.632 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2013 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.551 εκατ. ευρώ. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 6

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν στη δημοσιότητα στις 4/11, η ελληνική οικονομία εισέρχεται σε πορεία ανάπτυξης από το 2014. Η Επιτροπή προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ στο 0,6% για το 2014,στο 2,9% το 2015, ενώ για το 2016 προβλέπεται επιτάχυνση της ανάπτυξης στο 3,7%. Η εξέλιξη της ανεργίας εκτιμάται ότι θα είναι πτωτική, η οποία από 27,5% το 2013 θα μειωθεί στο 26,8% το 2014, στο 25% το 2015 και στο 22% το 2016, λόγω της σταδιακής ανάκαμψης των επενδύσεων, της συνέχισης των προγραμμάτων απασχόλησης και των συνεχιζόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί από -12,2% του ΑΕΠ το 2013, σε -1,6% το 2014, στο -0,1% το 2015 και να μετατραπεί σε πλεόνασμα της τάξεως +1,3 του ΑΕΠ το 2016, ενώ το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα φτάσει στο ανώτατο επίπεδο φέτος στο 175,5% του ΑΕΠ, ενώ στη συνέχεια θα αρχίσει η σταδιακή αποκλιμάκωσή του στο 168,8% το 2015 και στο 157,8% το 2016. Η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα έχει ως κινητήρια δύναμη την ιδιωτική κατανάλωση και τις εξαγωγές, αναφέρει η Επιτροπή, προειδοποιώντας όμως ότι βασικός κίνδυνος παραμένει η αβεβαιότητα σχετικά με την εφαρμογή των πολιτικών και των μεταρρυθμίσεων. Κατά συνέπεια το μέγεθος των θετικών αποτελεσμάτων θα εξαρτηθεί από το βαθμό της εφαρμογής τους. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Πιστωτική επέκταση Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, το Σεπτέμβριο ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα παρέμεινε αμετάβλητος στο -3,5 % σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ως προς τα επιμέρους στοιχεία, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε σε -4,7% από -4,6% τον Αύγουστο, ενώ θετικά κινήθηκε ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης προς ελεύθερους επαγγελματίες στο 0,9% από 0,4%. Τέλος, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες παρέμεινε αμετάβλητος στο -2,9 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Απόδοση του 10ετούς ομολόγου Περαιτέρω άνοδο έως και τα επίπεδα του 8,9% κατέγραψε η απόδοση του ελληνικού 10ετούς μέσα στον Οκτώβριο. Το πρώτο ανοδικό άλμα καταγράφηκε αμέσως μετά το Eurogroup στα μέσα τα του μηνός, στον απόηχο της ενδεχόμενης πρόωρης εξόδου της Ελλάδας από το Μνημόνιο. Μετά από μικρή συστολή γύρω στο 7% τις επόμενες ημέρες, οι ανησυχίες εντάθηκαν ξανά, στα πλαίσια των ανακοινώσεων για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα η απόδοση του ομολόγου να διαμορφωθεί ξανά κοντά στο υψηλό του 8%. Ισχυρή ανάκαμψη παρουσίασε τον Οκτώβριο ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα και διαμορφώθηκε στις 102,2 μονάδες (+2,9μονάδες). Όλοι οι επιμέρους δείκτες παρουσίασαν μεγάλη βελτίωση, γεγονός το οποίο οφείλεται στην αύξηση των προσδοκιών και τις θετικότερες αξιολογήσεις που κατεγράφησαν στις υπηρεσίες (+1 μονάδα) και στο λιανικό εμπόριο, αλλά και στις θετικές προβλέψεις για την εξέλιξη των εργασιών στην βιομηχανία (+4,8μονάδες) και στις κατασκευές (+11,5μονάδες). Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης βελτιώθηκε επίσης, κατά 4,9 μονάδες. Μ.Ο. έτους 2014 2012 2013 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάιος Ιούν. Ιούλ. Αυγ. Σεπ. Οκτ. Ελλάδα 80 90,8 92,9 95,1 97,7 95,8 99,4 104,1 103 102 99,3 102,2 Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Μ.Ο. έτους 2014 2012 2013 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάιος Ιούν. Ιούλ. Αυγ. Σεπ. Οκτ. Ελλάδα -74,8-69,3-62,7-63,1-58 -52,6-50,5-47,7-48,1-54,2-55,8-50,9 E.E. -21,4-16,4-8,7-9,3-6,6-5,7-4,0-4,3-5,5-6,4-8,0-7,4 Ευρωζώνη -22,3-18,7-11,6-12,7-9,2-8,6-7,1-7,5-8,3-10,0-11,4-11,1 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 7

Διεθνή Χρηματιστήρια Για έναν ακόμα μήνα, μικτή ήταν η εικόνα που παρουσίασαν οι διεθνείς αγορές τον Οκτώβριο. Οι αμερικανικοί δείκτες παρουσίασαν άνοδο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ενώ οι ευρωπαϊκοί δείκτες πτώση. Θετικά για τις κεφαλαιαγορές των ΗΠΑ έκλεισε ο Οκτώβριος καθώς οι αρχικές απώλειες καλύφθηκαν στις συνεδριάσεις του δεύτερου δεκαπενθήμερου και με κέρδη έκλεισαν τελικώς οι βασικοί χρηματιστηριακοί δείκτες. Τα μεγαλύτερα μηνιαία κέρδη σημείωσε ο Nasdaq Composite με κέρδη 3,06%, ακολουθούμενος από τον S&P500 που σημείωσε βελτίωση κατά 2,33%. Η ανακοίνωση κατά τις πρώτες μέρες του Οκτωβρίου της πτώσης του ποσοστού ανεργίας σε ποσοστό κάτω του 6% τον Σεπτέμβριο (5,9% έναντι 6,1% του Αυγούστου) και των νέων θέσεων εργασίας σε 248.000 (έναντι εκτιμήσεων 215.000) καθώς και η μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά 0,5% τον Αύγουστο του 2014 δεν στάθηκαν ικανές να ισορροπήσουν τις υπόλοιπες δυσμενείς μακροοικονομικές ανακοινώσεις που προέκυψαν από την αναθεώρηση των προβλέψεων του ΔΝΤ για τους διεθνείς ρυθμούς ανάπτυξης. Η ανάκαμψη στην πτώση των δεικτών στα μέσα του μήνα και η μετέπειτα άνοδός τους σηματοδοτήθηκε από τη σημαντική βελτίωση στην οικονομική δραστηριότητα (βελτίωση του δείκτη του Conference Board κατά 5,5 μονάδες τον Οκτώβριο στις σε 94,5 μονάδες). Οι εξελίξεις αυτές σε συνδυασμό με την ανάπτυξη του Α.Ε.Π στις ΗΠΑ κατά 3,5% (έναντι εκτιμήσεων 3%) για το γ 3μηνο και η διατήρηση του πληθωρισμού σε χαμηλά επίπεδα αύξησαν την διάθεση ανάληψης ρίσκου των επενδυτών, χωρίς να επιδρά αρνητικά ο τερματισμός της πιστωτικής επέκτασης που αποφασίστηκε τελικώς από την Fed. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές τον Οκτώβριο κατάφεραν να περιορίσουν τις απώλειες σε χαμηλά σχετικά επίπεδα, δεδομένων των πολύ αρνητικών ανακοινώσεων για τα μακροοικονομικά δεδομένα της ευρωζώνης και ειδικά της Γερμανίας. Όλοι οι ευρωπαϊκοί δείκτες έκλεισαν πτωτικά, ενώ ο CAC 40 παρουσίασε τη μεγαλύτερη πτώση σε ποσοστό 4,15%. Στην επιβαρυμένη εικόνα στην ευρωζώνη ήρθε να προστεθεί και η αδυναμία κάλυψης του συνόλου των 3,5δισ. που πρόσφερε το Ισπανικό Δημόσιο. Θετικό αντίκτυπο, που μείωσε τις ζημιές για τους δείκτες είχαν τα ικανοποιητικά αποτελέσματα από τα stress tests των μεγαλύτερων τραπεζών της ευρωζώνης, αλλά και η αιφνιδιαστική απόφαση της BoJ για επέκταση του προγράμματος πιστωτικής χαλάρωσης στα 727 δισ. δολ. ετησίως. 4.800 4.400 4.000 3.600 3.200 2.800 2.200 1.900 1.600 1.300 Διακύμανση Δείκτη Nasdaq, 4/11/2014 Διακύμανση Δείκτη S&P, -4/11/2014 Πηγή:Bloomberg Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 8

30/8/2014 Μεταβολή από DJ 30 16.576,66 17.098,45 17.042,90 17.390,52 4,91% S&P 500 1.848,36 2.003,37 1.972,29 2.018,05 9,18% NASDAQ 4.176,59 4.580,27 4.493,39 4.630,74 10,87% FTSE 100 6.749,09 6.819,75 6.622,72 6.546,47-3,00% DAX 30 9.552,16 9.470,17 9.474,30 9.326,87-2,36% CAC 40 4.295,95 4.381,04 4.416,24 4.233,09-1,46% BEL 20 2.923,82 3.192,72 3.221,40 3.157,15 7,98% SMI 8.202,98 8.658,97 8.835,14 8.837,78 7,74% NIKKEI 225 16.291,31 15.424,59 16.173,52 16.413,76 0,75% Ελλάδα - Χρηματιστήριο Αθηνών Ιδιαίτερα διευρυμένες απώλειες σημείωσε για έβδομο συνεχόμενο μήνα το ελληνικό χρηματιστήριο, με αποτέλεσμα την βύθιση των βασικότερων δεικτών στα μέσα του Οκτωβρίου η οποία συνοδεύτηκε από μεγάλη μεταβλητότητα και φυγή ξένων κυρίως κεφαλαίων. 1.500 1.300 Γενικός Δείκτης, 4/11/2014 Ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α απώλεσε μηνιαίως ποσοστό 13,7% και 21,2% από τις αρχές του έτους. Ακόμη υψηλότερες ζημιές υπέστη ο δεικτοβαρής για την ελληνική κεφαλαιαγορά δείκτης των Τραπεζών, ήτοι σε -14,5% για τον 10/2014 και περίπου -31% από την αρχή του έτους. Το αρνητικό επενδυτικό κλίμα που επικράτησε στις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές θεωρείται ότι δημιούργησε τις προϋποθέσεις για διευρυμένες πωλήσεις από τα ξένα κεφάλαια που δραστηριοποιούνταν στην ελληνική αγορά, με την αφορμή να δίδεται από την αρνητική στάση των διεθνών επενδυτών αναφορικά με τον πρόωρο τερματισμό της δανειακής σύμβασης της Ελλάδας, από την πολιτική αβεβαιότητα, καθώς και από την στασιμότητα των διαβουλεύσεων για την διευθέτηση του δημοσίου χρέους. 1.100 900 700 250 200 150 16/1/2014 16/2/2014 16/3/2014 16/4/2014 16/5/2014 16/6/2014 16/7/2014 16/8/2014 16/9/2014 16/10/2014 Δείκτης Τραπεζών, -4/11/2014 Τα αποτελέσματα των stress tests της ΕΚΤ για τις συστημικές ελληνικές τράπεζες υπήρξαν ουσιαστικά επιτυχημένα. Ωστόσο, το γεγονός αυτό δεν επηρέασε ιδιαίτερα την τάση των ρευστοποιήσεων, καθώς είχε προεξοφληθεί εν μέρει από τους επενδυτές. Στον περιορισμό των διευρυμένων απωλειών που σημειώθηκαν στα μέσα του μήνα συνέβαλε η προσπάθεια στήριξης της ελληνικής οικονομίας που εκφράστηκε από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και ο θετικός αντίκτυπος από την απόφαση της ΕΚΤ να δεχθεί την λήψη Asset Backed Securities για το πρόγραμμα TLTRO από τράπεζες της Ελλάδας και της Κύπρου υπό την προϋπόθεση της παραμονής τους σε πρόγραμμα οικονομικής παρακολούθησης. 100 50 0 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 9

30/8/2014 Μεταβολή από ΓΔ (Γενικός Δείκτης) 1.162,68 1.161,81 1.061,58 915,83-21,23% FTSE (Large Cap) 384,84 376,66 344,64 299,27-22,24% FTSEΜ (Mid Cap) 1.166,81 1.053,59 946,52 821,08-29,63% FTSEA (Αγοράς) 923,79 902,44 825,52 717,23-22,36% ΔΤΡ (Τραπεζικός) 179,88 158,86 144,97 123,86-31,14% Ελλάδα - Αμοιβαία Κεφάλαια Το συνολικό ενεργητικό της ελληνικής αγοράς Α/Κ, διαμορφώθηκε στα 6,273 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο από 6,691 δισ. τον προηγούμενο μήνα, μειωμένο κατά -6,24% ή 417,67 εκατ. ευρώ, με καθαρές εκροές κεφαλαίων της τάξης των 56,29 εκατ.ευρώ. Σύνθεση Συνόλου Α/Κ Με εξαίρεση τις αμερικανικές αγορές, οι υποχώρηση των αγορών και ειδικά των ελληνικών, οδήγησε σε περαιτέρω μείωση του ύψους των υπό διαχείριση κεφαλαίων. Για έναν ακόμα μήνα οι ελληνικές αξίες ήταν στο επίκεντρο των ρευστοποιήσεων από τους επενδυτές των Α/Κ. Οι μεγαλύτερες εκροές παρατηρήθηκαν στα Μετοχικά και στα Μικτά Α/Κ. Αντίθετα, εισροές κεφαλαίων παρατηρήθηκαν στα Funds of Funds Ομολογιακά (+4,2εκατ. ), ακολουθώντας την τάση του περασμένου μήνα για τοποθετήσεις με μεγάλη διασπορά του ρίσκου. Η διεθνής αύξηση της μεταβλητότητας είναι πλέον δεδομένη για τους επενδυτές των Α/Κ και για το λόγο αυτό επιλέγουν τοποθετήσεις με τη μεγαλύτερη δυνατή διασπορά. Η ελληνική αγορά είχε έναν πάρα πολύ δύσκολο μήνα τόσο στα μετοχικά, όσο και στα ομολογιακά Α/Κ με αβέβαιη προοπτική βραχυχρόνια, κυρίως λόγω πολιτικού ρίσκου. Funds of Funds 10,8% Μικτά 17,7% Σύνθετα 12,6% Σύνθεση Συνόλου Α/Κ Ομολογιακά 21,6% Διαχείρισης Διαθεσίμων 16,3% Μετοχικά 21,0% Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ποσά σε ευρώ) Μεταβολή (1) (2) (3) (3)/(2) (3)/(1) Διαχείρισης Διαθεσίμων 911.101.883 1.024.606.501 1.022.400.470-0,22% 12,22% Μετοχικά 1.604.359.735 1.507.611.284 1.314.360.294-12,82% -18,08% Ομολογιακά 1.277.576.043 1.464.408.591 1.357.085.404-7,33% 6,22% Μικτά 1.166.369.927 1.224.108.828 1.109.441.329-9,37% -4,88% Funds of Funds 525.852.108 673.061.392 677.286.819 0,63% 28,80% Σύνθετα 767.333.297 797.290.001 792.843.290-0,56% 3,32% ΣΥΝΟΛΟ 6.252.592.993 6.691.086.598 6.273.417.605-6,24% 0,33% Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών Τα κείμενα της Μηνιαίας Ανασκόπησης επιμελήθηκαν οι Α.Βασκούδη, Α.Μ. Καλογιαννίδη, Μ. Κουλιδάκου, Ε. Κουνδουράκης, Χ. Μπεκιάρη και Σ. Στυλιανίδης. Τρόπος χρήσης Μηνιαίας Ανασκόπησης Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών - Αποκλεισμός ευθύνης: Το παρόν δελτίο δημοσιεύεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και βασίζεται σε πληροφορίες που προέρχονται από έγκυρους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και αναλυτές και στις οποίες το ευρύ κοινό έχει άμεση πρόσβαση. Οι πληροφορίες που παρέχονται με το παρόν δελτίο στους χρήστες / επισκέπτες μέσω του διαδικτυακού μας τόπου, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση, ευθέως ή εμμέσως, παρότρυνση, συμβουλή ή προτροπή για τη διενέργεια οποιασδήποτε επενδυτικής ή άλλης πράξης με οικονομικό αποτέλεσμα. Η παροχή των στοιχείων και των πληροφοριών έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών / επισκεπτών να ενεργήσουν, αφού αξιολογήσουν τις παρεχόμενες πληροφορίες, κατά τη κρίση τους, βασιζόμενοι στην προσωπική τους βούληση, αποκλειόμενης οποιασδήποτε δικής μας ευθύνης, σύμφωνα και με τους γενικούς όρους και επισημάνσεις που περιέχονται στην ιστοσελίδα της Attica Bank. Μετά τη δημοσίευση του δελτίου, είναι δυνατόν να επέλθουν αλλαγές και διαφοροποιήσεις στις πληροφορίες και τα στοιχεία που περιέχονται σε αυτό. Η Attica Bank ενδέχεται να έχει εκδώσει εκθέσεις που αποκλίνουν ή διαφοροποιούνται από τα στοιχεία που παρατίθενται στο παρόν δελτίο. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Οκτώβριος 2014 10