ΠΡΟΛΗΨΗ-ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Ιωάννα Κυρίτση, M.Med.Sc. Υπεύθυνη ικτύου Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέµβασης ΚΕΘΕΑ ιοργάνωση: Αντιναρκωτικό Συµβούλιο Κύπρου Κύπρος 26/6/2014
ΤΑ Ε ΟΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Η ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΟΥΣΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΗΛΙΚΙΑΣ 15-16 ΕΤΩΝ: ΕΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΧΕΙ ΚΑΝΕΙ ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ Η ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΟΥΣΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΣΥΝΤΡΙΠΤΙΚΗ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΟΜΑ Α ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΝΝΑΒΗ ΜΟΝΟ ΤΟ 7% ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΧΡΗΣΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΩΝ ΑΠΟ ΜΙΑΣ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΟΥΣΙΑΣ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΑΛΛΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΣΕ ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΕΠΙΠΕ Α ΚΑΝΟΥΝ ΧΡΗΣΗ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΓΟΡΙΑ ΣΕ ΑΝΑ ΛΟΓΙΑ 3:2 ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΗ ΟΚΙΜΗ Η ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟΤΕΡΗ ΧΡΗΣΗ (ΧΡΗΣΗ 3+ ΦΟΡΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΣΩΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ ΧΡΗΣΗ : Πηγή ΕΚΤΕΠΝ Έκθεση αποτελεσµάτων Έρευνας ESPAD 2011
ΤΙ ΑΛΛΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ; Κακή διατροφή Γενικά προβλήµατα υγείας Προβλήµατα ψυχικής υγείας Πρώιµη σεξουαλική επαφή, χωρίς προφυλάξεις Η εξαρτητική συµπεριφορά που είναι πιο κοινή µεταξύ των εφήβων είναι το κάπνισµα Σεξουαλική κακοποίηση Ατυχήµατα και βία ιατροφικές διαταραχές Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΕΠΙΒΑΡΥΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΟΥΣΙΩΝ ΑΤΟΜΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Αντικοινωνική συµπεριφορά. Αντικοινωνική διαταραχή. Κλοπές, αποβολές από το σχολείο. Ψυχικές διαταραχές, Αυτοκτονικός ιδεασµός, παιδική κατάθλιψη. Ψυχικός πόνος, περιέργεια, αλλαγή διάθεσης, χαµηλή αυτοεκτίµηση. Η αναλογία χρήσης αλκοόλ και παρανόµων ουσιών είναι πολύ υψηλότερη στους καπνιστές. ιαταραχή άγχους. Χαµηλές ικανότητες. µετατραυµατικού κοινωνικές ΕΙ ΙΚΟΙ Στάση και συµπεριφορά ως προς τη χρήση ουσιών. Σεξουαλική κακοποίηση κατά την παιδική ηλικία. ΜΗ ΕΙ ΙΚΟΙ Ψυχοδυναµική της οικογένειας. οµή. υσλειτουργία. Άγχος. Βία. Αντικοινωνική συµπεριφορά των γονέων. Χαµηλό επίπεδο επικοινωνίας. Γονική αποστέρηση. Έλλειψη ορίων και εποπτείας. Χαοτικές συνθήκες. Φτωχή ψυχική υγεία. ΣΧΟΛΕΙΟ Χαµηλές εκπαιδευτικές φιλοδοξίες, χαµηλή βαθµολογία. Πρώιµη διακοπή του σχολείου. Σχολική αποτυχία, µαθησιακές δυσκολίες. Αντικοινωνική συµπεριφορά. Σχολική απροσαρµοστικότητα. Αυταρχισµός του σχολείου, µη συµµετοχή στη ζωή του σχολείου. Έλλειψη σύνδεσης σχολείου οικογένειας. ΟΜΟΤΙΜΟΙ Η χρήση ουσιών από οµότιµους Η πίεση των οµότιµων. ΚΟΙΝΩΝΙA - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Εύκολη πρόσβαση. Άστεγοι έφηβοι. Κοινωνικός αποκλεισµός Πολιτισµικό περιβάλλον
ΕΦΗΒΟΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Ι ΙΑΙΤΕΡΑ ΕΥΑΛΩΤΟΙ ΚΑΙ ΥΣΚΟΛΟΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΠΛΗΣΙΑΣΕΙΣ: Εγκαταλείπουν την εκπαιδευτική διαδικασία πολύ νωρίς Είναι πρόσφυγες η µετανάστες εν έχουν υποστηρικτικό δίκτυο ή σταθερή στέγη γεγονός που τους κάνει να εκτίθενται σε κινδύνους όπως κακή διατροφή, κακοποίηση, βία και ασθένειες Είναι θύµατα σεξουαλικής κακοποίησης και εκµετάλλευσης ή βίας Εµπλέκονται σε παράνοµη παιδική εργασία κάτω από επικίνδυνες συνθήκες για την ασφάλειά τους Ζουν σε γκέτο καταυλισµούς Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ; Οι υπηρεσίες υγείας παίζουν έναν σηµαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των εφήβων καθώς: Επεξεργάζονται τις συνθήκες στις οποίες διαταράσσεται η σωµατική και ψυχική υγεία των εφήβων Προλαµβάνουν κι αντιµετωπίζουν τα θέµατα υγείας που µπορεί να αποβούν µοιραία για τη ζωή των νέων ή να προκαλέσουν χρόνια ασθένεια ή ανικανότητα Υποστηρίζουν και καθοδηγούν τους νέους που επιζητούν να έχουν καλή υγεία Αλληλεπιδρούν µε τους εφήβους σε περιόδους κρίσης Παραπέµπουν σε άλλες υπηρεσίες Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ; Οι υπηρεσίες υγείας µπορούν να βοηθήσουν στην ανταπόκριση των αναγκών των εφήβων µόνο αν είναι µέρος ενός συνολικού προγράµµατος. Οι έφηβοι χρειάζονται: Ένα ασφαλές κι υποστηρικτικό περιβάλλον που να προσφέρει προστασία κι ευκαιρίες για ανάπτυξη Πληροφορίες και δεξιότητες για να αλληλεπιδράσουν µε τον υπόλοιπο κόσµο Υπηρεσίες υγείας και συµβουλευτικής ώστε να επιλύσουν εκεί τα προβλήµατα τους και να αντιµετωπίσουν τις προσωπικές τους δυσκολίες Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ; Οι υπηρεσίες υγείας που υποστηρίζουν εφήβους οφείλου ν να δηµιουργήσουν δίκτυο συνεργασιών ώστε να µεγιστοποιήσουν τις διαθέσιµες πηγές παροχής υπηρεσιών Οι υπηρεσίες υγείας που παρέχουν υποστήριξη και συµβουλευτική σε θέµατ α αναπαραγωγικής υγείας και εθελοντικής εξέτασης για HIV κι άλλε ς µεταδιδόµενες ασθένειες, είναι υψηλής προτεραιότητας Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας και συµβουλευτικής είναι ζωτικής σηµασία ς υπηρεσίες για την υποστήριξη των εφήβων εν υπάρχει συγκεκριµένο «µοντέλο» για την κάθε χώρα. Κάθε χώρα πρέπει ν α αναπτύξει το δικό της πακέτο σύµφωνα µε τις οικονοµικές, επιδηµιολογικές και κοινωνικές συνθήκες. Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΠΟΤΕ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΟΥΝ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ; εν είναι γνωστές στους εφηβικούς πληθυσµούς Υπάρχουν νοµικοί,φυλετικοί και πολιτισµικοί περιορισµοί Υπάρχει φτωχή ποιότητα κλινικών υπηρεσιών Μη φιλόξενες υπηρεσίες Υψηλό κόστος υπηρεσιών Πίεση από τους οµότιµους. Οι έφηβοι συχνά συµβουλεύονται τους φίλους τους για το πού πρέπει να αναζητήσουν βοήθεια Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΤΙ ΚΑΝΕΙ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΦΙΛΙΚΕΣ; Καλή γνώση της φυσιολογικής ανάπτυξης των εφήβων Καλές διαγνωστικές δεξιότητες Πρέπει να βλέπουν το άτοµο, όχι το πρόβληµα Το ζήτηµα της έλλειψης εµπιστοσύνης Η έννοια του ασφαλούς συµπτώµατος Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΤΙ ΚΑΝΕΙ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΦΙΛΙΚΕΣ; Προσβασιµότητα Αποδοχή από την τοπική κοινωνία Συµµετοχή των ίδιων των εφήβων στο σχεδιασµό τους Φιλικοί κανονισµοί και διαδικασίες Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Η σχέση.. Προσωπικό φιλικό προς τους εφήβους, µε: - διαπροσωπικές δεξιότητες κι επικοινωνιακές ικανότητες που - Κινητοποιείται και παίρνει υποστήριξη και εποπτεία υποστηρίζονται - εν ασκεί κριτική και σχετίζεται εύκολα δηµιουργώντας εµπιστοσύνη - είχνει κατανόηση κι ενδιαφέρον για τον κάθε έφηβο και µε τον ίδιο σεβασµό και φροντίδα - Αφιερώνει επαρκή ώρα στους εφήβους - ρα για το συµφέρον του έφηβου - ίνει κίνητρα κι υποστήριξη - Επιτρέπουν στο κάθε έφηβο να είναι ελεύθερος να αποφασίσει µόνος του για τις ανάγκες του Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Ο χώρος. Εγκαταστάσεις υγείας φιλικές προς τους εφήβους: - Ασφαλές περιβάλλον - Βολικές ώρες εργασίας - Αποφυγή στιγµατισµού - Παροχή πληροφοριών κι εκπαιδευτικού υλικού Η συµµετοχή. Εµπλοκή εφήβων - Σεβασµός στα δικαιώµατα των άλλων - Συµµετοχή στην αποτίµηση υπηρεσιών και προσφορά Συµµετοχή της κοινότητας και διάλογος - Προώθηση της αξίας των υπηρεσιών υγείας - Ενθάρρυνση της γονικής και κοινοτικής υποστήριξης Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Περιεχόµενο.. Βασίζονται στην κοινότητα και στους οµότιµους ώστε να εξασφαλίζουν την κάλυψη και την πρόσβαση - Επιλαµβάνονται τη φυσική, κοινωνική, ψυχολογική υγεία του εφήβου καθώς και τις αναπτυξιακές του ανάγκες - Έχουν µια ολιστική προσέγγιση και δίκτυα συνεργασίας και παραποµπής σε άλλες υπηρεσίες - Καθοδηγούνται από εµπεριστατωµένα πρωτόκολλα κι σχέδια λειτουργίας - Έχουν µια διαδικασία ποιοτικής ανάπτυξης ώστε να δηµιουργήσουν και να διατηρήσουν µια κουλτούρα υποστήριξης Πηγή: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/fch_cah_02_14/en/index.html http://web.unfpa.org/adolescents/youthfriendly.htm#friendly
ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Θα πρέπει να: Παρεµβαίνουν στην αιτιολογία του προβλήµατος και σε τροποποιήσιµους παράγοντες. Ενισχύουν τους προστατευτικούς παράγοντες και να µειώνουν τους επιβαρυντικούς παράγοντες. Περιλαµβάνουν τη δουλειά µε την οικογένεια και την εκπαίδευση εκπαιδευτικών. Σχεδιάζονται βάσει των αναγκών της εκάστοτε κοινότητας-οµάδας. Είναι µακρόχρονα και όχι αποσπασµατικά
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΓΙΑ ΕΓΚΑΙΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Λειτουργικότητα εφήβου και οικογένειας Μικρή ή καθόλου εµπλοκή µε το ποινικό σύστηµα ιατήρηση υψηλού βαθµού σωµατικής υγείας Μικρό έως καθόλου κίνητρο για αλλαγή συµπεριφοράς
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΓΙΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Προβληµατική χρήση Μικρή λειτουργικότητα του ατόµου και της οικογένειας Εγκατάλειψη εκπαιδευτικής διαδικασίας Εµπλοκή µε το νόµο Προβλήµατα σωµατικής και ψυχικής υγείας Έλλειψη υποστηρικτικού δικτύου
Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ : Να εστιάζει και να ενισχύει τους θετικούς/προστατευτικούς παράγοντες Να µειώνει τους επιβαρυντικούς παράγοντες Να έχει εντατικότητα και διάρκεια ανάλογη µε τις ατοµικές ανάγκες του καθενός Να περιλαµβάνει το άτοµο και το περιβάλλον του (οικογένεια, σχολείο, εργασία)
ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Επιδηµιολογικά στοιχεία Παράγοντες υψηλού κινδύνου Αρχές Προγραµµάτων Πρόληψης Προδιαγραφές Φιλικών Υπηρεσιών Πόροι
ΣΥΝΕΧΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Πρόληψη σε όλα τα επίπεδα Έγκαιρη Παρέµβαση Εντατική Θεραπεία µε διαµονή η όχι Μείωση Βλάβης
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΚΕΘΕΑ ΑΝΑ ΥΣΗ ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ ΚΕΘΕΑ ΠΛΕΥΣΗ ΚΕΘΕΑ ΕΞΑΝΤΑΣ ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑ ΝΗ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΚΕΘΕΑ ΑΝΑ ΥΣΗ ΚΕΘΕΑ ΟΞΥΓΟΝΟ ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ ΚΕΘΕΑ ΣΤΡΟΦΗ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΙΚΤΥΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ & ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Ενηµέρωση Εκπαιδευτικών-Γονιών Μαθητών Ενηµέρωση Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών Επαγγελµατιών Καθολική Πρόληψη Σχολή Γονέων Καµπάνιες Ενηµέρωσης Επιλεκτική - Ενδεδειγµένη Πρόληψη ικτύωση Συµβουλευτικοί Σταθµοί σε Σχολές Μαθητείας ΟΑΕ Κοινοτικό Κέντρο Εφήβων Πρόγραµµα Πρόληψης ιακοπής Σχολείου Στέκι ηµιουργικές Οµάδες Ψυχοεκπαιδευτικές Οµάδες ίκτυο Εθελοντών Ατοµική και Οµαδική Συµβουλευτική ιασύνδεση παραποµπή για αντιµετώπισης άλλων διαταραχών
ΙΚΤΥΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ & ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Μονάδα Εφήβων ΠΛΕΥΣΗ Έφηβοι Γονείς Αδέλφια Μονάδα Νεαρών Ενηλίκων ΠΛΕΥΣΗ Ν. Ενήλικες Γονείς Αδέλφια Μονάδα Προβληµατικής χρήσης ιαδικτύου Νέοι Γονείς
ΚΕΘΕΑ ΣΤΡΟΦΗ Κέντρο Συµβουλευτικής Εφήβων Έφηβοι Ανοικτή Θεραπευτική Κοινότητα Έφηβοι Κέντρο Κοινωνικής ραστηριοποίησης Έφηβοι Πρόγραµµα Οικογένειας Γονείς Αδέρφια
ΚΕΘΕΑ ΣΤΡΟΦΗ ΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΦΥΛΑΚΕΣ ΕΚΚΝΑ Συµβουλευτικός Σταθµός ικαστηρίων Ανηλίκων Αθηνών Έφηβοι Γονείς Αδέρφια Οµάδες Νέων Ειδικό Κατάστηµα Κράτησης Νέων Αυλώνα Έφηβοι Ν. Ενήλικες Πρόγραµµα Οικογένειας Γονείς Αδέρφια
ΕΦΗΒΟΙ - ΝΕΟΙ Βελτίωση της επικοινωνίας και των σχέσεων µε τα άλλα µέλη της οικογένειας Συνέχιση, ολοκλήρωση εκπαίδευσης, επαγγελµατικός προσανατολισµός, εξεύρεση εργασίας Αποχή από τη χρήση ουσιών ΣΤΟΧΟΙ Αντιµετώπιση τυχόν µαθησιακών δυσκολιών, ελασσόνων ψυχικών ή/και εξελικτικών διαταραχών Προσωπική ανάπτυξη (κοινωνικές και προσωπικές δεξιότητες) Αντιµετώπιση ζητηµάτων ταυτότητας, σεξουαλικότητας, σχέσεων µε οµότιµους Ενίσχυση και διεύρυνση του κοινωνικού υποστηρικτικού δικτύου
ΓΟΝΕΙΣ Βελτίωση του οικογενειακού κλίµατος και τη δηµιουργία περιβάλλοντος υποστηρικτικού στην αποχή από τη χρήση ιατήρηση και ενίσχυση του κοινωνικού υποστηρικτικού δικτύου Προώθηση αυτονοµίας της ΣΤΟΧΟΙ Βελτίωση της ενδο-οικογενειακής επικοινωνίας Υποστήριξη της οικογένειας σε πιθανές αλλαγές του κύκλου ζωής της Αντιµετώπιση ζητηµάτων του ζεύγους Αύξηση γονικών δεξιοτήτων
ΜΕΣΑ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΣΤΟΧΩΝ Λήψη ιστορικού και αξιολόγηση αναγκών Ατοµική συµβουλευτική Ατοµική συµβουλευτική Οµαδική συµβουλευτική και θεραπεία Σεµινάρια Οµάδες αυτοβοήθειας Οικογενειακές συνεδρίες Εναλλακτικές προς τη χρήση δραστηριότητες (καλλιτεχνικές και αθλητικές οµάδες, ψυχαγωγικές δραστηριότητες) Εκπαίδευση στην πρόληψη της υποτροπής Σχολικός & Επαγγελµατικός προσανατολισµός
ΙΚΤΥΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Επιµελητές Ανηλίκων Συµβουλευτικοί Σταθµοί ΟΑΕ Υπεύθυνοι Αγωγής Υγείας Υπουργείο Παιδείας ΜΚΟ
ΥΣΚΟΛΙΕΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ (1/2) Συµπλοκότητα προβληµάτων των νέων και των οικογενειών τους και αυξηµένες ανάγκες σε πολλά επίπεδα σε συνδυασµό µε την υποστελέχωση Ως ποιο βαθµό µπορείς να δουλέψεις τα θέµατα των σχέσεων και τα ψυχολογικά ζητήµατα όταν δεν καλύπτονται ή απειλούνται οι βασικές ανάγκες; Οφείλουν οι υπηρεσίες που δέχονται εφήβους για ένα συγκεκριµένο πρόβληµα να µεριµνούν και για την πρόληψη άλλων επικίνδυνων συµπεριφορών συνδεόµενων ή µη µε το πρόβληµα (σεξουαλικώς µεταδιδόµενα νοσήµατα, διατροφή, διαδίκτυο, βία, υγεία);
ΥΣΚΟΛΙΕΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ (2/2) Τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι έφηβοι είναι σύνθετα και οι ανάγκες πολλές και αυτοί που παρέχουν υπηρεσίες υγείας δεν µπορούν να αντιµετωπίσουν µόνοι τους τόσες ανάγκες. Χρειάζεται να συνεργάζονται τόσο µεταξύ τους όσο και µε άλλες υπηρεσίες κλειδιά, ώστε να µετατραπούν σε ένα δίχτυ προστασίας και υποστήριξης έναντι σε κάθε κίνδυνο και τους βοηθάει να αποκοµίσουν γνώση, δεξιότητες και εµπιστοσύνη. Εκτός από τις υπηρεσίες σηµαντικό ρόλο χρειάζεται να αναλάβουν και οι σηµαντικοί ενήλικες αλλά και πρωτοβουλίες πολιτών.
Πρόληψη: Εκπαίδευση στο ταξίδι της ζωής, 4.05.2011
ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ Η πλειοψηφία των εφήβων που πειραµατίζονται µε τη χρήση είναι αγόρια. Κατά κύριο λόγο είναι Ελληνικής καταγωγής Πρώτη φορά απευθύνονται σε πρόγραµµα απεξάρτησης ύστερα από παρότρυνση της οικογένειάς τους. Ένα ποσοστό προσεγγίζουν ύστερα από υπόδειξη κοινωνικής ή δικαστικής υπηρεσίας Πηγή ΚΕΘΕΑ Ετήσιος Απολογισµός ΚΕΘΕΑ, 2013
ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ Στη πλειοψηφία τους (63,9%) είναι µαθητές Η κύρια ουσία κατάχρησης είναι η κάνναβη Ένα υψηλό ποσοστό (53%) έχει δηλώσει ότι έχει συλληφθεί κατά µέσο όρο 3 φορές στη ζωή του Πηγή ΚΕΘΕΑ Ετήσιος Απολογισµός ΚΕΘΕΑ, 2013
ΠΡΟΛΗΨΗ-ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Ιωάννα Κυρίτση, M.Med.Sc. Υπεύθυνη ικτύου Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέµβασης ΚΕΘΕΑ ιοργάνωση: Αντιναρκωτικό Συµβούλιο Κύπρου Κύπρος 26/6/2014