Ενότητα 4: Βιολογική Κτηνοτροφία
Διάλεξη 4.3: Βασικές Αρχές Βιολογικής Πτηνοτροφίας Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr
Δομή παρουσίασης Εισαγωγή Προέλευση πτηνών Διατροφή Χώρος εκτροφής Διαχείριση λυμάτων Πρόληψη ασθενειών Κτηνιατρική αγωγή Σύνοψη
Εισαγωγή Η βιολογική πτηνοτροφία αποτελεί αναπτυσσόμενο κλάδο της βιολογικής γεωργίας Βασίζεται σε μεθόδους εκτροφής φιλικές προς το περιβάλλον και λαμβάνει υπόψη την ευζωία των πτηνών
Καταγωγή των πτηνών 1/2 Ορνίθια: Φυλές προσαρμοσμένες στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής της εκμετάλλευσης Φυλές ανθεκτικές σε τυχόν προσβολές από ασθένειες Ορνίθια που προέρχονται από βιολογικές εκμεταλλεύσεις Μπορούν να εισαχθούν βελτιωμένες φυλές αρκεί να έχουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά
Καταγωγή των πτηνών 2/2 Λοιπά είδη πτηνών (εκτός ορνιθιών): Ο Ο Κανονισμός τα καλύπτει σχεδόν όλα εκτός από κάποια θηραματικά πτηνά Απαντώνται συνήθως σε πολύ μικρές απομακρυσμένες εκτροφές & μπορούν να αποτελέσουν τα πρώτα σμήνη για βιολογικές εκτροφές Είναι δυνατή η χρήση υβριδίων καλά προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες
Διατροφή πτηνών στη βιολογική πτηνοτροφία 1/3 Απαγορεύονται: Γενετικά τροποποιημένες ζωοτροφές Κρεατάλευρα Αντιοξειδωτικά Χρωστικές, αμινοξέα, βιοπρωτεϊνες Λίπη & έλαια Προϊόντα που φέρουν οργανικούς χημικούς διαλύτες
Διατροφή πτηνών στη βιολογική πτηνοτροφία 2/3 Επιτρέπονται βιολογικά: σιτηρά, ελαιούχοι σπόροι & καρποί, ψυχανθή συγκομιζόμενες χονδροειδείς ζωοτροφές Φυτά, μπαχαρικά, βότανα, γάλα, γαλακτοκομικά προϊόντα Ιχθυέλαια, ιχθυάλευρο, νάτριο, ασβέστιο, φώσφορος, μαγνήσιο θείο Πρόσθετα: ιχνοστοιχεία, βιταμίνες, ένζυμα, μικροοργανισμοί
Διατροφή πτηνών στη βιολογική πτηνοτροφία 3/3 Πρωτεϊνούχες συμπυκνωμένες ζωοτροφές: Απαγορεύεται το βαμβακάλευρο (προϊόν χημικής εκχύλισης) Επιτρέπεται η βαμβακόπιτα σε μικρές ποσότητες Εναλλακτικά επιτρέπονται η κτηνοτροφική γλουτένη,, τα κουκιά, τα λούπινα, το ρόβι
Βιολογική εκτροφή πτηνών Διαρκής πρόσβαση σε ανοικτούς χώρους άσκησης & βοσκής τουλάχιστον κατά 1/3 της ζωής τους Συνύπαρξη χώρων βοσκής & άσκησης Απαγορεύεται η διατήρηση πτηνών υπό άλλες συνθήκες όπως οι κλωβοστοιχίες Νηκτικά πτηνά: πρόσβαση σε υδάτινους πόρους
Χειρισμοί στη βιολογική πτηνοτροφία Απαγορεύεται η κοπή του ράμφους Συνθήκες μεταφοράς & σφαγής που δεν καταπονούν ή αγχώνουν τα πτηνά Απαγορεύεται κάθε είδος εξαναγκασμού Ορισμός κατώτατων ηλικιών σφαγής: Κοτόπουλα: 81 ημέρες Γαλοπούλες & χήνες: 140 ημέρες Πάπιες: 92 ημέρες
Πυκνότητα 1 Χώρος εκτροφής 1/6 Δεν μπορούν να συστεγάζονται περισσότερα από: 4800 κοτόπουλα κρεοπαραγωγής 3000 όρνιθες παραγωγής 4000 πάπιες 5200 φραγκόκοτες 2500 καπόνια, χήνες ή γαλοπούλες
Πυκνότητα 2 Χώρος εκτροφής 2/6 Μια βιολογική πτηνοτροφική μονάδα δεν πρέπει να ξεπερνά συνολικά τα 1600τ.μ. Έχει δυνατότητα να έχει άλλες πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις σε ορισμένη απόσταση η μια από την άλλη
Πυκνότητα 3 Χώρος εκτροφής 3/6 Σε κάθε μονάδα εκτροφής της εκμετάλλευσης δεν μπορούν να εκτρέφονται περισσότερα από: 16000 πτηνά κρεοπαραγωγής σε 4 θαλάμους (4x4000) 4000) 9600 πτηνά αυγοπαραγωγής σε 4 θαλάμους (4x2400)
Χώρος εκτροφής 4/6 Οι εγκαταστάσεις οφείλουν να τηρούν τους εξής κανόνες 1: 1/3 του δαπέδου: συμπαγές, κάλυψη από στρωμνή (άχυρο, ροκανίδια, άμμο ή τύρφη) αριθμός & μέγεθος φωλιών κατάλληλα για τον πληθυσμό των πτηνών αερισμός μέσω ανοιγμάτων (τουλάχιστον 4 μ/ 100 τ.μ. θαλάμου)
Χώρος εκτροφής 5/6 Οι εγκαταστάσεις οφείλουν να τηρούν τους εξής κανόνες 2: Προαύλιος χώρος: βλάστηση, υπόστεγα, επαρκείς σε αριθμό ποτίστρες & ταΐστρες Φυσικός & τεχνητός φωτισμός: συνεχής φωτισμός < 16 ώρες σκότος < 8 ώρες
Χώρος εκτροφής 6/6 Χρονικά κενά μεταξύ δύο εκτροφών έτσι ώστε να εξασφαλίζεται: Σωστή απολύμανση των εγκαταστάσεων Αναγέννηση της φυσικής βλάστησης στον υπαίθριο χώρο της εκμετάλλευσης
Διαχείριση λυμάτων 1/2 Παραγωγή αποβλήτων μικρότερη από 170 kg N/ έτος / εκτάριο (=10 στρέμμ.). Παράδειγμα: για 1000 κοτόπουλα κρεοπαραγωγής απαιτούνται περίπου 20 στρέμματα. Υπάρχει δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ βιολογικών εκμεταλλεύσεων για τη διαχείριση των αποβλήτων (π.χ. λίπανση καλλιεργειών)
Διαχείριση λυμάτων 2/2 Κάθε μονάδα οφείλει να έχει κατάλληλους χώρους εναπόθεσης αποβλήτων Κατά τους χειμερινούς μήνες σε πολλές περιοχές δεν είναι δυνατή η εναπόθεση των αποβλήτων στο έδαφος
Πρόληψη ασθενειών 1/2 Ιδιαίτερα σημαντική στη βιολογική κτηνοτροφία Η Η χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων είναι περιορισμένη Η Η υγεία των πτηνών βασίζεται στην πρόληψη και σε παράγοντες προώθησης της υγείας τους
Πρόληψη ασθενειών 2/2 Παράγοντες προώθησης της υγείας των πτηνών: Σωστή & ισορροπημένη διατροφή Ενίσχυση της διατροφής με βιταμίνες και ιχνοστοιχεία φυσικής προέλευσης Άσκηση Ηθολογία: σεβασμός απέναντι στις συνήθειες & τη συμπεριφορά των πτηνών Βότανα Ομοιοπαθητική
Κτηνιατρική αγωγή 1/2 Χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων υπό όρους: χρήση φυτοθεραπευτικών ή ομοιοπαθητικών φαρμάκων απαγορεύεται η χρήση αλλοπαθητικών συνθετικών χημικών κτηνιατρικών φαρμάκων ή αντιβιωτικών
Κτηνιατρική αγωγή 2/2 Χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων υπό όρους: Επιτρέπεται η χρήση ανοσοποιητικών κτηνιατρικών φαρμάκων όταν εκδηλώνονται ασθένειες στην περιοχή της μονάδος Σε περίπτωση αναγκαίας χορήγησης κτηνιατρικών φαρμάκων: Κτηνιατρική γνωμάτευση Καταγραφή δοσολογίας φαρμάκου, δραστικής ουσίας & διάρκειας αγωγής Τήρηση προθεσμίας αναμονής πριν τη σφαγή
Στη διάλεξη 4.3: Σύνοψη Είδαμε τις βασικές αρχές της βιολογικής εκτροφής πτηνών Αναλύσαμε θέματα διατροφής, χώρων εκτροφής και χειρισμών κατά την εκτροφή των πτηνών Παρουσιάσαμε μεθόδους πρόληψης ασθενειών & τις επιτρεπόμενες κτηνιατρικές αγωγές
Στην επόμενη διάλεξη «4.4 Βασικές αρχές βιολογικής μελισσοκομίας» Θα παρουσιαστούν: Οι βασικές αρχές λειτουργίας μιας βιολογικής μελισσοκομικής εκμετάλλευσης Θέματα σχετικά με τις πρακτικές εκτροφής, τη διατροφή, την πρόληψη νόσων και την κτηνιατρική αγωγή.