1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΑΥΤΟ ΤΟ HSI;

1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΑΥΤΟ ΤΟ HSI; Για όσους έχουν ασχοληθεί με την Πολιτική Αεροπορία, είναι γνωστό ότι από τα πιο χρήσιμα όργανα μέσα στο αφος, είναι αυτά που μας δίνουν τη θέση μας στο (επίπεδο) χώρο. Αυτά τα όργανα συντονίζονται σε ειδικούς πομπούς που υπάρχουν στο έδαφος, οι οποίοι ονομάζονται ναυτιλιακά ραδιοβοηθήματα (Radio Navigation Aids). Υπάρχουν διάφορα είδη ναυτιλιακών ραδιοβοηθημάτων. Τα κυριότερα από αυτά είναι: NDB - (Νon-Directional Beacon). Είναι ένας πομπός που δουλεύει στην MF (Medium Freqency) μπάντα συχνοτήτων. Είναι το πιο απλό από τα ραδιοβοηθήματα, καθώς εκπέμπει προς όλες τις κατευθύνσεις. Από το αφος, λαμβάνεται μέσω του οργάνου ADF και προσφέρει μόνο διόπτευση προς αυτό. VOR - (Very High Frequency Omnidirectional Range). Το πιο συνηθισμένο πολιτικό ραδιοβοήθημα. Εκπέμπει ένα ειδικά διαμορφωμένο σήμα στη VHF (Very High Frequency) περιοχή συχνοτήτων και συγκεκριμένα μεταξύ 108-118 MHz. Ο δέκτης του αεροσκάφους μπορεί να απεικονίσει την απόκλιση από μια συγκεκριμένη radial (βλ. παρακάτω) ή την διόπτευση προς το ραδιοβοήθημα και την απόσταση. TACAN - (Tactical Air Navigation System) Αυτό το ραδιοβοήθημα χρησιμοποιείται κυρίως από τη Πολεμική Αεροπορία, αν και το κομμάτι του που αφορά την απόσταση μπορεί να ληφθεί και από πολιτικά αφη. Δουλεύει στη UHF (Ultra High Frequency) μπάντα συχνοτήτων και προσφέρει συνεχώς διόπτευση και απόσταση προς το σταθμό εδάφους (ή από κάποιο άλλο αφος εφ είναι σε ρυθμό Airto-Air TACAN). VORTAC - Στην ουσία πρόκειται για ένα συνδυασμό του VOR και του TACAN. Το HSI που υπάρχει στο Falcon, στην ουσία είναι ένας δέκτης VORTAC. Μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για τη θέση μας από ένα σταθμό εδάφους ή από ένα άλλο αφος (με μορφή διόπτευσης και απόστασης) και επίσης να μας δώσει την απόκλισή μας από μια συγκεκριμένη radial από το πομπό. 2. Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ RADIAL. Το πρόβλημα που έρχεται να μας επιλύσει το VOR είναι η ακριβής απεικόνιση του αν είμαστε σε μια συγκεκριμένη διόπτευση από το σταθμό εδάφους και εάν πηγαίνουμε προς αυτόν ή απομακρυνόμαστε. Έτσι γεννήθηκαν και οι radials. Παρατηρήστε το διπλανό σχήμα. Έστω ότι υπάρχουν 360 γραμμές, που ξεκινάνε από τον σταθμό εδάφους και συνεχίζουν μέχρι τη μέγιστη απόσταση κάλυψής του. Έστω ότι ονομάζουμε κάθε μια γραμμή με την σχετική γωνία της ως προς τον Βορρά (στο σχήμα είναι προς τα πάνω). Έτσι η γραμμή που πάει προς το Βορρά την λέμε 360, τη γραμμή που πάει ανατολικά τη λέμε 90 κ.ο.κ. -1-

Αυτές ακριβώς οι γραμμές ονομάζονται radials. Κάθε σταθμός συνεπώς έχει 360 radials, και κάθεμία ονομάζεται ανάλογα την κατεύθυνσή της ως προς το Βορρά (π.χ. η radial 090, ή η radial 162). Η χρησιμότητά τους είναι προφανής. Αν ορίσεις ότι θέλεις ένα αφος να βρεθεί σε μια radial από ένα συγκεκριμένο σταθμό εδάφους, και ταυτόχρονα ορίσεις και μια απόσταση από αυτό το σταθμό, έχεις ορίσει ένα συγκεκριμένο σημείο στο επίπεδο, στο οποίο θέλεις να βρίσκεται το αφος. Στην ουσία μια όταν βρίσκεσαι σε μια radial του σταθμού εδάφους, βρίσκεσαι στην αντίστοιχη διόπτευση από το σταθμό (ΠΡΟΣΟΧΗ: διόπτευση από το σταθμό προς το αφος και όχι το αντίστροφο). Για παράδειγμα στο διπλανό σχήμα, το αφος βρίσκεται στη radial 060 του σταθμού εδάφους. Το αφος όμως έχει το σταθμό σε διόπτευση 240. 3. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΝΑΛΙΟΥ TACAN ΜΕ ΤΟ ICP Η εισαγωγή ενός καναλιού TACAN με το ICP είναι σχετικά εύκολη υπόθεση, αν προσεχτούν κάποια πράγματα. Ενώ είμαστε στη κεντρική σελίδα του DED (αν δεν είμαστε πατάμε το RTN στο DCS που είναι ο τετραπλός διακόπτης στο κάτω μέρος του ICP), πατάμε το πλήκτρο με τον αριθμό 1 (επίσης γράφει TCN-ILS). Όταν το πατήσουμε, θα δούμε στο DED την παρακάτω εικόνα: δεν έχει ταυτόχρονα και ILS). Ο χώρος μεταξύ των δύο αστεριών (ονομάζεται scratchpad) προορίζεται για να βάλουμε το νούμερο του καναλιού TACAN που θέλουμε. Στο πάνω μέρος το κείμενο TCN TR μας λέει ότι είμαστε σε ρυθμό TACAN Air-to- Ground (αν γράφει TCN AA TR τότε πρέπει να το αλλάξουμε πατώντας το SEQ στο τετραπλό διακόπτη). Δίπλα ενημερωνόμαστε ότι το ILS δεν λειτουργεί (επειδή το τρέχον κανάλι TACAN δεν είναι έγκυρο ή ο σταθμός εδάφους Στο κάτω μέρος μπορούμε να δούμε το τρέχον κανάλι TACAN, τη συχνότητα του ILS (αν δεν υπάρχει ILS βγάζει 0.00) τη μπάντα του TACAN (για σταθμούς εδάφους πρέπει να είναι πάντα Χ) και την τιμή του Course που βάζουμε στο HSI. Πατώντας τα νούμερα 1,2 και 2 στο ICP βλέπουμε την διπλανή εικόνα. Μόλις πατήσουμε το πλήκτρο ENT στο ICP, θα δούμε την εικόνα από κάτω. Τώρα μπορούμε να δούμε ορισμένα πράγματα: Πρώτον το scratchpad (τα δύο αστεράκια) μετακινήθηκε στο πεδίο CMD STRG. Έτσι αν θέλουμε να βάλουμε άλλο κανάλι TACAN πρέπει -2-

να το μετακινήσουμε στη προηγούμενη θέση του. Αυτό το πετυχαίνουμε με την πάνω ή τη κάτω θέση του τετραπλού διακόπτη. Επίσης, το τρέχον κανάλι του TACAN έγινε το 122Χ (αυτό που βάλαμε). Βλέπουμε ότι συντονιστήκαμε και σε μια συχνότητα ILS (η οποία είναι προτοποθετημένη) με τιμή 117.50, και τέλος, το σύστημα του ILS ενεργοποιήθηκε (ILS ON). Όσον αφορά το CMD STRG (Command Steering), αυτό επιλέγεται πατώντας το πλήκτρο 0 (που γράφει και M-SEL) του ICP, όταν το scratchpad είναι πάνω του. Επιγραμματικά αναφέρω ότι με αυτή την επιλογή ενεργοποιείται ένας ειδικός ρυθμός για το ILS, που όταν είμαστε εκτός ±3 από τον διάδρομο, το ILS μας κατευθύνει, όχι πάνω στο διάδρομο, αλλά σε ένα σημείο στο χώρο, απ όπου θα ξεκινήσουμε την κάθοδο για προσγείωση. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε το manual του SP3 σελ. 50. Μπορούμε να αλλάξουμε τη μπάντα του TACAN από X σε Y και αντίστροφα, βάζοντας για κανάλι TACAN το 0 και πατώντας το πλήκτρο ENT στο ICP. Αν για κάποιο λόγο δε μπορούμε να χειριστούμε τα κανάλια του TACAN από το ICP (π.χ. λόγω μιας βλάβης στο ICP ή/και στο DED), μπορούμε να βάλουμε το διακόπτη CNI σε θέση BACKUP και οι λειτουργίες του TACAN γίνονται από τα βοηθητικά όργανα (βρίσκονται στην πίσω-αριστερή μεριά του cockpit). Αν ο διακόπτης αυτός είναι σε θέση UFC, όλες οι λειτουργίες του TACAN γίνονται από το ICP, και τα βοηθητικά όργανα δεν επηρρεάζουν καμία λειτουργία. 4. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΝΑΛΙΟΥ TACAN ΜΕ ΤΑ BACKUP ΟΡΓΑΝΑ 5. ΤΟ HSI Αφού βάλουμε το διακόπτη CNI σε θέση BACK- UP, μπορούμε να επιλέξουμε κανάλι TACAN με τους διακόπτες που φαίνονται δίπλα. Στη θέση CHANNEL επιλέγουμε ένα-ένα τα ψηφία του καναλιού καθώς και τη μπάντα (Χ ή Υ). Στο διακόπτη που είναι ακριβώς δεξιά, επιλέγουμε T/R για επίγειους σταθμούς, ή A/A TR για εναέριους σταθμούς TACAN. Το HSI είναι το κυρίως όργανο που χρησιμοποιούμε για να δούμε τις πληροφορίες TACAN αλλά και INS στο FALCON. Τα αρχικά σημαίνουν Horizontal Situation Indicator, και βρίσκεται στο κάτω μέρος του cockpit, σχεδόν ανάμεσα στα πόδια του πιλότου. Ένα βασικό στοιχείο του HSI είναι ο διακόπτης MODE, που βρίσκεται ακριβώς αριστερά του. Με αυτόν επιλέγουμε το τι θα βλέπουμε στο όργανο. Στη θέση NAV (που είναι και η προεπιλεγμένη) παίρνουμε πληροφορίες απόστασης, διόπτευσης και πλευρικής απόκλισης από το επιλεγμένο STEERPOINT. Στη θέση TCN παίρνουμε τις παραπάνω -3-

πληροφορίες από το TACAN, ανάλογα με το κανάλι που βάλαμε με έναν από τους παραπάνω τρόπους. Στις θέσεις ILS/TCN και ILS/NAV έχουμε και πληροφορίες για το ILS (στο HUD και στο κεντρικό τεχνητό ορίζοντα) από το TACAN και από το επιλεγμένο STEERPOINT αντίστοιχα. Μια μικρή παρατήρηση εδώ. Ενώ στις θέσεις NAV και ILS/NAV έχουμε πάντα πληροφορίες στο HSI μιας και οι πληροφορίες αυτές λαμβάνονται από το INS και το GPS του αφους, στις θέσεις TCN και ILS/TCN οι πληροφορίες δεν είναι σίγουρο ότι θα εμφανίζονται πάντα. Εξαρτάται κυρίως από την απόσταση από το σταθμό εδάφους, τη μορφολογία του εδάφους και το ύψος μας. Όταν δεν έχουμε πληροφορίες για το επιλεγμένο TACAN, το καταλαβαίνουμε από το παράθυρο που εμφανίζει την απόσταση, το οποίο θα έχει μια κόκκινη γραμμή στη μέση. Τα στοιχεία που απαρτίζουν το HSI στο Falcon φαίνονται στη παρακάτω εικόνα. Αυτά είναι: 6. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ HSI. Ενδείκτης του επιλεγμένου Course.. Σημαία ενδειξης προσέγγισης ή απομάκρυνσης από το σταθμό εδάφους.. Ενδείκτης πλευρικής απόκλισης από το τρέχων Course.. Διόπτευση προς το σταθμό εδάφους.. Η πορεία του αφους μας.. Ενδείκτης του επιλεγμένου Heading.. Απόσταση από το σταθμό εδάφους.. Αριθμητική τιμή του επιλεγμένου Course. Η λειτουργία του HSI είναι σχετικά απλή. Όταν έχουμε συντονιστεί σε ένα σταθμό εδάφους, μπορούμε να δούμε με μια ματιά την απόσταση που έχουμε από αυτό το σταθμό (η οποία είναι slunt range, δηλαδή η απόσταση του ευθύγραμμου τμήματος που σχηματίζεται όταν ενώσουμε κατευθείαν το αφος μας με το σταθμό εδάφους, οπότε και επηρρεάζεται από το ύψος που πετάμε). Επίσης μπορούμε να δούμε προς τα που είναι αυτός ο σταθμός. Ο δίσκος της πυξίδας στο όργανο γυρνάει και μας δείχνει πάντα στο πάνω μέρος του την πορεία που έχουμε εκείνη τη στιγμή, οπότε όταν στρίβουμε, όλα τα υπόλοιπα κομμάτια του HSI γυρνάνε και αυτά μαζί του. Ο ενδείκτης του επιλεγμένου Heading (το οποίο αλλάζει με το περιστροφικό κουμπί HDG που βρίσκεται αριστερά από το HSI) χρησιμοποιείται από τον αυτόματο πιλότο, όταν είναι σε ρυθμό HDG SEL στο διακόπτη ROLL. Έτσι αν ενεργοποιήσουμε τον αυτόματο πιλότο με τον παραπάνω τρόπο, το αφος θα στρίψει να πάρει πορεία προς το Heading που βάλαμε. -4-

Ο ενδείκτης του επιλεγμένου Course μας δείχνει πάντα την διεύθυνση που έχουμε επιλέξει, ενώ ο ενδείκτης της πλευρικής απόκλισης μας λέει αν είμαστε δεξιά ή αριστερά από τη radial που επιλέξαμε στο Course. Για να το δούμε λιγάκι πιο αναλυτικά αυτο. Στο διπλανό σχήμα, θέλουμε να πιάσουμε τη radial 060. Η πορεία μας είναι 060, αλλά όπως βλέπουμε, δεν είμαστε πάνω στη radial αλλά λίγο δεξιότερα από αυτή. Αν είχαμε ένα όργανο στο αεροπλάνο να μας έδειχνε αυτό που δείχνει η εικόνα, δεν θα είχαμε κανένα πρόβλημα. Θα στρίβαμε αριστερά, μέχρι να πέσουμε πάνω στη γραμμή, και μετά θα συνεχίζαμε με πορεία 060, πλέον πάνω στη radial. Το μόνο όργανο που έχουμε όμως να μας κάνει αυτή τη δουλειά είναι το HSI. Αυτό που μας εμφανίζει στη παραπάνω περίπτωση είναι αυτό που βλέπουμε στη διπλανή εικόνα. Η πορεία μας είναι 060 και ο σταθμός εδάφους είναι σε διόπτευση 270 περίπου (δηλαδή είναι αριστερά μας 150 ). Στο Course έχουμε επιλέξει 060 (άρα και ο ενδείκτης του Course δείχνει στις 060 ). Αυτό που μπορούμε να δούμε από εδώ είναι ότι η radial 060 από το σταθμό εδάφους είναι αριστερά μας (γιατί εκεί είναι ο ενδείκτης απόκλισης) και ο σταθμός εδάφους είναι προς τα πίσω μας (είναι αναμμένη η σημαία απομάκρυνσης από το σταθμό - το κόκκινο βελάκι δείχνει προς τα πίσω). Ας παρατηρήσουμε λίγο τα παρακάτω σχήματα. Στο σχήμα, στρίψαμε αριστερά για να συναντήσουμε τη radial. Έτσι πήραμε πορεία 030. Η πυξίδα άλλαξε, δείχνοντας τη καινούργια πορεία μας, και μαζί της άλλαξαν και όλα τα άλλα στοιχεία. Πάλι έχουμε τη radial 060 στα αριστερά μας. Στο σχήμα, φτάσαμε πάνω στη radial. Η πορεία μας συνεχίζει να είναι 030, αλλά ο ενδείκτης απόκλισης ήρθε στο κέντρο. Επίσης παρατηρήστε ότι ο ενδείκτης διόπτευσης προς το σταθμό εδάφους δείχνει στις 240 (αντίθετα από το Course). -5- Τέλος στο σχήμα, παίρνουμε την πορεία της radial για να μείνουμε ευθυγραμμισμένοι με αυτήν. Εδώ πλέον είμαστε πάνω στη radial και απομακρυνόμαστε από τον σταθμό εδάφους.

Στα προηγούμενα παραδείγματα, απομακρυνόμασταν από το σταθμό εδάφους. Τι γίνεται όμως όταν προσεγγίζουμε; Όπως φαίνεται και στο διπλανό σχήμα, έχουμε επιλέξει course 060, έχουμε πορεία 240, και είμαστε πάνω στη radial 060. Η σημαία μας λέει ότι προσεγγίζουμε στο σταθμό. Η αλήθεια είναι ότι χρειάζεται λιγάκι φαντασία για να καταλάβεις τη θέση σου κοιτώντας το HSI. Αν συνεχίσουμε ευθεία και περάσουμε το σταθμό (δηλαδή πάμε στη radial 240), η εικόνα που θα έχουμε θα είναι η διπλανή. Ο σταθμός θα είναι πίσω μας (φαίνεται από τη σημαία απομάκρυνσης και από τη διόπτευση που έχουμε το σταθμό) ενώ μας δείχνει ότι είμαστε ακόμα ευθυγραμμισμένοι με τη radial 060. Γενικά πρέπει να φανταζόμαστε τη θέση μας στο χώρο, λαμβάνοντας υπ όψιν τη πορεία μας, τη σημαία απομάκρυνσης ή προσέγγισης και/ή τη διόπτευση προς το σταθμό, καθώς και προς τα που είναι η απόκλιση για τη radial που θέλουμε να πιάσουμε. Θα δώσω δύο παραδείγματα, για το πως μπορούμε να βρούμε τη θέση μας μόνο κοιτώντας το HSI. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο Έχουμε συντονίσει σε ένα σταθμό TACAN και θέλουμε να πιάσουμε τη radial 140, απομακρυνόμενοι από το σταθμό. Η εικόνα που βλέπουμε στο HSI είναι η διπλανή. Τι μπορούμε να μάθουμε από το HSI; Καταρχήν, ότι ο σταθμός είναι μπροστά μας. Αυτό το βλέπουμε και από τη σημαία προσέγγισης, και από τη διόπτευση του σταθμού (που είναι ίδια περίπου με τη πορεία μας). Επίσης ότι η radial 140 (έχουμε βάλει Course 140 ), είναι δεξιά μας. Πάμε καταρχήν να σχεδιάσουμε στο χώρο αυτό που βλέπουμε στο HSI. Ας βάλουμε το αφος μας το οποίο πηγαίνει με πορεία 360. Το αεροσκάφος είναι στο διπλανό σχήμα, με πορεία 360. Τώρα πρέπει να βάλουμε και τη θέση του σταθμού, μαζί με τη radial που θέλουμε να πιάσουμε. Είπαμε ότι βλέπουμε το σταθμό περίπου στη διόπτευση 010. -6-

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2ο Σύμφωνα με τα προηγούμενα, στο διπλανό σχήμα φαίνεται η θέση του αφους μας και του σταθμού εδάφους στο χώρο. Άρα για να πιάσουμε τη radial, πρέπει να στρίψουμε δεξιά (όπως μας έδειχνε και ο ενδείκτης απόκλισης φυσικά). Πόσο δεξιά πρέπει να στρίψουμε όμως; Αυτό εξαρτάται από την απόσταση που είμαστε από το σταθμό εδάφους, και σε τι απόσταση από το σταθμο θέλουμε να βγούμε πάνω στη radial. Στο διπλανό σχήμα φαίνονται και τα σημεία που θα βγούμε πάνω στη radial, ανάλογα με τη πορεία που θα πάρουμε. Προσέξτε ότι αν πάρουμε πορεία 010, θα πάμε κατευθείαν πάνω στο σταθμό εδάφους. Επίσης, ο συντομότερος δρόμος για να διασταυρώσουμε τη radial είναι η πορεία που είναι κάθετη προς αυτή, δηλαδή η 050. Έχουμε συντονίσει σε ένα σταθμό TACAN και θέλουμε να πιάσουμε τη radial 330, προσεγγίζοντας στο σταθμό. Η εικόνα που βλέπουμε στο HSI είναι η διπλανή. Αφού κάνουμε τα ίδια βήματα και σχεδιάσουμε το σταθμό εδάφους και το αφος μας στο χώρο παίρνουμε το παρακάτω αποτέλεσμα. -7- Άρα για να βγούμε πάνω στη radial 330, πρέπει να πάρουμε μια πορεία μεταξύ 300 και 330. Γενικά δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα, να καταλαβαίνεις κατευθείαν το που βρίσκεσαι και το πως πρέπει να πας εκει που θες. Χρειάζεται λιγάκι φαντασία, και ειδικά όταν είσαι στον αέρα, είναι ακόμα πιο δύσκολο. Αυτό που μπορεί να κάνει τη διαδικασία αυτή πιο εύκολη είναι η εξάσκηση. Αφού κατανοήσετε τις έννοιες που περιγράφονται εδώ, μπείτε στο αεροπλάνο και κάντε τις πράξη. Ενα φύλλο χαρτί και ένας στυλός, με τα οποία θα σχεδιάζετε τη θέση σας και τη θέση του TACAN, θα βοηθήσει αρκετά, στα πρώτα στάδια τουλάχιστον της εκπαίδευσης.

7. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΓΕΙΩΣΗ Σε αυτό το τελευταίο μέρος αυτού του οδηγού, θα δούμε κάποιες πρακτικές οδηγίες, για να χρησιμοποιήσουμε το HSI για την προσγείωση. Για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να ξέρουμε και τη διεύθυνση του διαδρόμου προσγείωσης. Το πρώτο πράγμα που κάνουμε, είναι να συντονίσουμε το κανάλι του TACAN στο αεροδρόμιο που θέλουμε να προσγειωθούμε. Αν αυτό είναι το αεροδρόμιο που είναι προγραμματισμένο για προσγείωση στο flight plan, τότε το κανάλι του TACAN του θα είναι ήδη επιλεγμένο. Επίσης πρέπει να αποφασίσουμε σε ποιο διάδρομο θα προσγειωθούμε. Οι διάδρομοι ονομάζονται ανάλογα με την πορεία που έχει το αεροσκάφος κατά την προσγείωση ή την απογείωση. Αν για παράδειγμα κατά την προσγείωση έχουμε πορεία 190, τότε ο διάδρομος ονομάζεται 19. Αντίστροφα, αν θέλουμε να προσγειωθούμε στο διάδρομο 19 θα πρέπει να έχουμε πορεία 190. Ένα λεπτό σημείο είναι η σχέση διαδρόμου και radial. Για να έχουμε πορεία 190 για να προσγειωθούμε στο διάδρομο 19, όπως στο παραπάνω παράδειγμα, σημαίνει ότι θα είμαστε πάνω στη radial 010, και μάλιστα προσεγγίζοντας το σταθμό, όπως φαίνεται και στο διπλανό σχήμα. Θα πρέπει να το έχουμε αυτό στο νου μας, όταν επιλέξουμε διάδρομο και κοιτάξουμε το HSI για να πάρουμε πορεία για προσγείωση. Είμαστε έτοιμοι λοιπόν και συντονισμένοι στο TACAN του αεροδρομίου. Βάζουμε στο Course μία από τις δύο κατευθύνσεις του διαδρόμου (δεν έχει τελικά σημασία ποια βάζουμε). Κοιτάμε στο HSI και βλέπουμε μια μάλλον απογοητευτική εικόνα. Λίγο μπερδεμένα; Ας προσπαθήσουμε να τα ξεμπερδέψουμε. Ας πάρουμε αρχικά μια πορεία προς το αεροδρόμιο. Μπορούμε να βρούμε που είναι το αεροδρόμιο, από τον ενδείκτη διόπτευσης που είπαμε παραπάνω. Ας σχεδιάσουμε και σε ένα χαρτί τη θέση μας και τη θέση του αεροδρομίου. Θα πάρουμε μια εικόνα σαν την παρακάτω. Αυτό που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι ότι όταν πηγαίνουμε κατευθείαν προς το αεροδρόμιο, και έχοντας βάλει στο Course οποιαδήποτε διεύθυνση του διαδρόμου προσγείωσης, έχουμε μια εικόνα, του πως θα βρούμε το διάδρομο αν προχωρήσουμε ευθεία από το σημείο που βρισκόμαστε. -8-

Οπότε, με αυτή τη κατεύθυνση που έχουμε, μπορούμε να αποφασίσουμε προς τα που θα στρίψουμε για να βρεθούμε στη προέκταση του διαδρόμου. Έτσι, στο προηγούμενο παράδειγμα, αν θέλουμε να προσγειωθούμε στο διάδρομο 19 θα κάνουμε δεξιά, ενώ αν θέλουμε να προσγειωθούμε στο 01, θα κάνουμε αριστερά. Το πόσο απόκλιση θα βάλουμε εξαρτάται από την απόστασή μας από το αεροδρόμιο. Αν είμαστε μακριά θα βάλουμε μικρή απόκλιση, ενώ αν είμαστε κοντά θα βάλουμε μεγάλη. Η ακριβής απόκλιση βγαίνει με τριγωνομετρικές πράξεις. Αν είμαστε κάθετα στο 10 διάδρομο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον διπλανό τύπο, όπου tan ( φ αποκλ ) = το φ αποκλ είναι η γωνία που πρέπει να στρίψουμε και το D είναι η D απόσταση από το αεροδρόμιο. ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΓΩΝΙΑ 10νμ 45 20νμ 26 30νμ 18 40νμ 14 Δίπλα είναι μερικές ενδεικτικές αποστάσεις και γωνίες που πρέπει να στρίψουμε για να βρεθούμε 10νμ στη προέκταση του διαδρόμου. Υπενθυμίζω ότι αυτές οι γωνίες ισχύουν μόνο όταν ερχόμαστε κάθετα στο διάδρομο. Για διαφορετικές προσεγγίσεις δεν ισχύουν. Αν στο προηγούμενο παράδειγμα λοιπόν είχαμε 50νμ 11 απόσταση από το διάδρομο 20νμ, και υποθέτουμε ότι ερχόμαστε σχεδόν κάθετα, θα πρέπει να βάλουμε απόκλιση 26. Αν τώρα αποφασίσαμε ότι θέλουμε να προσγειωθούμε στον 01, τότε πρέπει να στρίψουμε αριστερά, με πορεία 300-26 =274. Υλοποιώντας το παραπάνω σχέδιο, βλέπουμε στα τρία επόμενα σχήματα το τι θα δούμε στο HSI. Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι λόγω της κατασκευής τους, τα αεροδρόμια του Falcon δεν παρέχουν ακριβείς πληροφορίες προσέγγισης με το TACAN. Αν παρατηρήσετε, το ακριβές σημείο που σημαδεύει το HSI δεν είναι ο διάδρομος αλλά κάποιο σημείο στη πίστα ή κάπου αλλού μέσα στο αεροδρόμιο. Παρ όλα αυτά, το HSI μπορεί να χρησιμοποιηθεί άνετα για μια αρχική κατεύθυνση στο σωστό σημείο για να ξεκινήσει η κάθοδος για προσγείωση. Στη τελική φάση της προσγείωσης, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ILS ή ακόμα και οπτικά να ευθυγραμμιστήτε με το διάδρομο. Σάκης Monster Γκιόκας -9-