Τεχεράνη, 5 Ιουνίου 2014 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Η ιρανική οικονοµία : επικαιροποίηση σηµαντικότερων εξελίξεων 1. Οι διεθνείς εξελίξεις Α. Η πορεία των πυρηνικών διαπραγµατεύσεων Οι πυρηνικές συνοµιλίες µεταξύ του Ιράν και των διεθνών συνοµιλητών του εισέρχονται πλέον στο κρισιµότερο στάδιο. Ο πρόσφατος 4ος γύρος στην Βιέννη στα µέσα περασµένου Μαΐου κατέδειξε ότι η διαµόρφωση µιας ολοκληρωµένης τελικής συµφωνίας θα εξελιχθεί σε µια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία. Η περιορισµένη µέχρι στιγµής επιτυχία και σύγκλιση απόψεων εστιάζεται σε οργανωτικής κυρίως φύσεως θέµατα µε τις δύο πλευρές να απέχουν ακόµη σηµαντικά σε καίρια βασικά θέµατα. Εποµένως καθίσταται σχεδόν αναπότρεπτη η προσφυγή σε παράταση της GIA για περαιτέρω 6 µήνες µετά την 20 Ιουλίου τ.ε. Θετική βεβαίως χαρακτηρίζεται η διάθεση και των δύο πλευρών για επίτευξη τελικής συµφωνίας, παρά τις σκληρές διαπραγµατεύσεις που αναµένονται, καθώς ισχυρότατα συµφέροντα διακυβεύονται. Για το Ιράν τυχόν ευνοϊκή έκβαση των συνοµιλιών και συνεπακόλουθη δραστική αποκλιµάκωση η και ολική άρση των ασφυκτικών διεθνών οικονοµικών κυρώσεων θα προσδώσει αναµφισβήτητα νέα δυναµική στην πορεία της εγχώριας οικονοµίας, αποσυµπιέζοντας το εγχώριο νόµισµα και τις πληθωριστικές πιέσεις, απελευθερώνοντας νευραλγικές εµπορικές ροές ( κυρίως αργού πετρελαίου) και ενισχύοντας περισσότερο άλλες που θεωρητικώς δεν θίγονται κατόπιν και της µερικής άρσης περασµένου Ιανουαρίου ( πετροχηµικών). Aνωτέρω παράµετροι αναµένεται να αποδυναµώσουν τις απειλητικά διαγραφόµενες συνθήκες διαµόρφωσης κρίσιµου δηµοσιονοµικού ελλείµµατος για το τρέχον οικονοµικό έτος. Παράλληλα θα διαµορφωθούν ευνοϊκές συνθήκες για την επενδυτική ενεργοποίηση προηγµένων δυτικοευρωπαϊκών και υπερατλαντικών τεχνολογιών στον κρίσιµο ενεργειακό τοµέα της χώρας και την ορθολογική αξιοποίηση των πλούσιων πλουτοπαραγωγικών κοιτασµάτων ( ιδιαίτερα φυσικού αερίου). Για τους διεθνείς ευρωπαίους συνοµιλητές του Ιράν η επίτευξη συµφωνίας θα σηµατοδοτήσει την εκ νέου διεκδίκηση των πολλαπλών εµπορικών και επενδυτικών ερεισµάτων που έχουν καλλιεργηθεί από τις ευρωπαϊκές επιχειρηµατικές κοινότητες τα τελευταία χρόνια και την κατά το δυνατόν επανεκκίνηση από την ίδια αφετηρία µε τα λοιπά κινεζικά, ινδικά, ιαπωνικά,νοτιοκορεατικά, ρωσικά, µαλαισιανά και ινδικά οικονοµικά συµφέροντα που ήδη έχουν εκµεταλλευθεί στο έπακρο την υποχρεωτική αδρανοποίησή τους.
Β. Η πορεία υλοποίησης της Geneva Interim Agreement( GIA) Από την 20 Ιανουαρίου 2014, ηµέρα θέσης σε ισχύ της GIA, µέχρι συντάξεως του παρόντος έχουν ήδη πραγµατοποιηθεί µε επιτυχία οι πρώτες πέντε µεταφορές µικρού µέρους εκ των "παγωµένων" χρηµατικών πόρων του Ιράν από πώληση αργού πετρελαίου, συνολικού ύψους 2,55 δις $, ενώ το υπόλοιπο µέχρι τα συνολικώς σταδιακά απελευθερούµενα ιρανικά κεφάλαια των 4,2 δισ$ είναι προγραµµατισµένο να µεταφερθεί σε ιρανικούς λογαριασµούς µέχρι και την 20 Ιουλίου 2014 σε τρείς ακόµη δόσεις. Η ιρανική πλευρά έχει ήδη αναθέσει σε οκτώ από τις εµπορικές της τράπεζες, που δεν συµπεριλαµβάνονται σε κάποιον απαγορευτικό κατάλογο των κυρώσεων ( Eqtesad Novin, Parsian, Pasargad, Karafarin, Sarmayeh, Saman, Maskan, Keshavarzi) να συνεργασθούν µε επίσης εξουσιοδοτηµένες προς τούτο ιαπωνικές, νοτιοκορεάτικες και ελβετικές οµολόγους τους για την ολοκλήρωση των σχετικών συναλλαγών. Πάντως µέχρι σήµερα δεν έχουν καταγραφεί περιπτώσεις, όπου έστω και αυτά τα απελευθερούµενα,περιορισµένα ( σε σχέση µε τα συνολικά δεσµευµένα ανά την υφήλιο πετρελαϊκά έσοδα της χώρας ) να έχουν πράγµατι χρησιµοποιηθεί για εξυπηρέτηση συναλλαγών ανθρωπιστικού εµπορίου ( κυρίως τροφίµων και φαρµακευτικών προϊόντων), γεγονός που αποκαλύπτει ότι και από ιρανικής πλευράς δεν υπάρχει ξεκάθαρη στρατηγική για την αξιοποίησή τους τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσµο ορίζοντα. Ιρανοί αξιωµατούχοι εν προκειµένω ισχυρίζονται ότι η δυστοκία αυτή οφείλεται στο ότι αρκετές από τις µεσολαβούσες ασιατικές η δυτικοευρωπαϊκές τράπεζες συχνότατα απαιτούν προσκόµιση πρόσθετων δικαιολογητικών ( π.χ clearance from OFAC : Office of Foreign Assets Control of U.S administration) 2.Το εσωτερικό οικονοµικό µέτωπο Α. Subsidy Act Reform : Εκκίνηση δεύτερης φάσης µε προβλήµατα Ήδη από 21/4 τ.ε τέθηκε σε εφαρµογή η δεύτερη φάση του TSP ( Targeted Subsidies Programme) µε την τιµή της ηµιεπιδοτούµενης βενζίνης να απογειώνεται κατά 75% εντός ολίγων ηµερών και τις ανάλογες χρεώσεις για κοινόχρηστα τέλη ( νερό, ηλεκτρικό φυσικό αέριο για θέρµανση ) να αυξάνονται από 20-30% µέχρι τα τέλη Απριλίου. Η Κυβέρνηση προσπάθησε να περιορίσει τον αριθµό των δικαιούχων αποδεκτών, εισάγοντας ένα πρόγραµµα οικειοθελούς αυτοεξαίρεσης, που οδήγησε σε πολύ µικρή ανταπόκριση, µε µόλις το 8% του συνολικού πληθυσµού να προσχωρεί. Φαίνεται ότι στην συνείδηση του κόσµου η διαχρονική απολαβή αυτών των συχνά αχρείαστων παροχών ( $18 ανά άτοµο µηνιαίως) έχει αποτυπωθεί ως ένα αυτονόητο και αναφαίρετο δικαίωµα, ενώ και η ταυτόχρονη απαίτηση των αρµόδιων οικονοµικών αρχών για αποκάλυψη όλων των συχνά ασφαλώς κρυµµένων οικονοµικών στοιχείων αποτέλεσε ισχυρό αντικίνητρο. Τώρα η Κυβέρνηση θα πρέπει να σταθµίσει προσεκτικά τις εναλλακτικές της, διαφορετικά θα καταλήξει να χρηµατοδοτήσει το αναπόφευκτο δηµοσιονοµικό έλλειµµα, είτε από το Κρατικό Αναπτυξιακό Ταµείο, είτε από τον γενικό προϋπολογισµό, επιλογές που αµφότερες αναµένεται να αναζωπυρώσουν τις πληθωριστικές πιέσεις και να εκµηδενίσουν την µέχρι σήµερα σχετικά επιτυχηµένη κυβερνητική αντιπληθωριστική στρατηγική.
Β. Εξαγγέλθηκε η ενοποίηση των συναλλαγµατικών ισοτιµιών. Καθοριστική θα αποβεί η υλοποίηση. Πρόσφατα η Κυβέρνηση εξήγγειλε την πρόθεσή της να ενοποιήσει τις δύο ισχύουσες συναλλαγµατικές ισοτιµίες ( επίσηµη: $1=25.500 ριάλ και εκείνη της αγοράς : $1=33.000 ριάλ) εντός τρέχοντος οικονοµικού έτους 2014-15 ( που λήγει στις 20 Μαρτίου 2015), χωρίς βεβαίως ακόµα αποκαλύψει τις λεπτοµέρειες της υλοποίησης του εν λόγω σχεδίου. Οι περισσότεροι αναλυτές συγκλίνουν στο ότι ναι µεν η σχεδιαζόµενη ενοποίηση από οικονοµικής απόψεως παρουσιάζει λογικά επιχειρήµατα, εµπεριέχει εντούτοις σηµαντικούς κινδύνους, ιδίως σε βραχυπρόθεσµο ορίζοντα, καθώς η εγκατάλειψη στην παρούσα φάση της επίσηµης ισοτιµίας και η εξελικτική αφοµοίωσή της µε εκείνη της ελεύθερης αγοράς, αναµένεται να οδηγήσει σε υψηλότερες τιµές σε βασικές κατηγορίες τροφίµων,σε µία χρονική συγκυρία που οι καταναλωτές θα αρχίσουν να υφίστανται τις συνέπειες της εφαρµογής της ανωτέρω δεύτερης φάσης του TSP µε ακόµα µεγαλύτερες αυξήσεις στις τιµές των ενεργειακών παρόχων και κοινοχρήστων τελών. Γ. Πληθωρισµός. Πρόκληση η διατήρηση της µέχρι τώρα καλής πορείας. Σύµφωνα µε ανακοινώσεις του Αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως, αρµόδιου για θέµατα οικονοµικής πολιτικής, ο µέσος ετήσιος ρυθµός ανόδου των τιµών καταναλωτή κατά το χρονικό διάστηµα 21 Μαΐου 2013-21 Μαΐου 2014 κυµάνθηκε στο 28,4%, µειωµένος κατά 2% σε σχέση µε ανάλογη επίδοση που είχε καταγραφεί ένα µήνα πριν στις 21 Απριλίου. Παράλληλα σύµφωνα µε την ίδια πηγή ο πληθωρισµός σε στατικό ετήσιο επίπεδο ( point to point inflation) αποτιµήθηκε στα τέλη Μαΐου στα 17,2%. Αντίστοιχες ανακοινώσεις Κεντρικής Τράπεζας αποκλίνουν ως συνήθως ελαφρώς (30,3% για µέσο ετήσιο και 16.7% για στατικό). Όποια µέτρηση και αν ακολουθήσει κάποιος είναι γεγονός ότι η αντιπληθωριστική πολιτική της Κυβέρνησης Ροχανί αρχίζει και καταγράφει απτά αποτελέσµατα, αν αναλογισθεί κανείς ότι τον περασµένο Αύγουστο,όταν και αναλάµβανε ουσιαστικά τα ηνία της κρατικής µηχανής,ο πληθωρισµός επισήµως κυµαινόταν στα όρια του 43% και ανεπισήµως άγγιζε το κατώφλι του υπερπληθωρισµού ( 60-70%). Αυτά από άποψη κυβερνητικών στοιχείων και µετρήσεων,που σηµειωτέον δεν προσµετρούν ακόµη την αναπόφευκτη αρνητική δυναµική της δεύτερης φάσης TSP και δεν εντυπωσιάζουν καθόλου την µεγάλη µάζα των καταναλωτών, που στενάζουν καθηµερινά κάτω από το βάρος της ακρίβειας, έχοντας απολέσει σηµαντικό κοµµάτι της αγοραστικής τους δύναµης, καταφεύγοντας ακόµα και σε πληµµελώς οργανωµένα συσσίτια διανοµής βασικών τροφίµων,που δροµολόγησε η κυβέρνηση τον περασµένο µήνα ανά την επικράτεια της χώρας και τα οποία συνάντησαν την καθολική αποδοκιµασία της ιρανικής κοινωνίας. Επίσης δεν πρέπει να λησµονείται ότι σε περίπτωση µη καταγραφής προόδου και επιτεύξεως συµφωνίας στις πυρηνικές συνοµιλίες και άρσης των ασφυκτικών κυρώσεων, η Κυβέρνηση αργά η γρήγορα θα αναγκασθεί να προσφύγει είτε σε δανεισµό, είτε σε εκτύπωση νέου χρήµατος, ενεργοποιώντας εκ νέου το πληθωριστικό ηφαίστειο. Μεγάλη λοιπόν πρόκληση για την κυβέρνηση να υπερασπισθεί το µέχρι τώρα καλό της έργο στο πληθωριστικό µέτωπο.
. ηµοσιονοµική πολιτική. Άστοχες οι προβλέψεις για ύψος φορολογικών εσόδων. Κίνδυνος για σοβαρό έλλειµµα πλέον ορατός. Σύµφωνα µε ρεαλιστικούς υπολογισµούς αρµόδιων Ιρανών αξιωµατούχων, θεωρείται βέβαιο ότι η Κυβέρνηση θα κληθεί να αντιµετωπίσει σοβαρό έλλειµµα στην εκτέλεση του τρέχοντος κρατικού προϋπολογισµού σε περίπτωση αποτυχίας των συνεχιζόµενων διαπραγµατευτικών γύρων και την διατήρηση του καθεστώτος των κυρώσεων, ακόµα και στην τρέχουσα ηπιότερη µορφή του, που αποκλείει το Ιράν από τον απρόσκοπτο επαναπατρισµό της µεγάλης µάζας των πετρελαϊκών εσόδων του, που εξακολουθούν να ευρίσκονται δεσµευµένα σε χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα των εν ενεργεία πελατών του από την Ασιατική κυρίως ήπειρο, χρησιµεύοντα µόνο σε δυνατότητες αγορών ως επί το πλείστον αχρείαστων και δυσαναλόγου σε σχέση µε το αργό πετρέλαιο αξίας εµπορευµατικών κατηγοριών. Άστοχες θεωρούνται εξάλλου από το µεγάλη µερίδα εδώ οικονοµικών αναλυτών οι προβλέψεις του οικονοµικού επιτελείου για επίτευξη φορολογικών εσόδων ύψους 27 δις $ για το τρέχον οικονοµικό έτος, κάτι που έχει γίνει αντιληπτό πλέον και στους κόλπους των αρµόδιων οικονοµικών υπηρεσιών, που αρχίζουν να κάνουν λόγο για περαιτέρω περιστολή κρατικών δαπανών. Γι αυτό ακριβώς η διαπραγµατευτική πυρηνική οµάδα θα αισθάνεται διαρκή και εντεινόµενη πίεση για καταγραφή προόδου και επίτευξη συµφωνίας που θα οδηγήσει σε δραστική αποκλιµάκωση η ολική άρση των κυρώσεων, προκειµένου να ενεργοποιηθούν εκ νέου η να ενισχυθούν περισσότερο νευραλγικές εµπορικές ροές ( ιδίως σε αργό πετρέλαιο και πετροχηµικά ) και να εξισορροπηθεί αποτελεσµατικότερα το ισοζύγιο πληρωµών. Ε.Τραπεζικός τοµέας : Στο κόκκινο τα παθογόνα χρέη του εγχώριου συστήµατος Σύµφωνα µε πρόσφατες κυβερνητικές ανακοινώσεις και την Κεντρική Τράπεζα, η συνολική αποτίµηση των µη εξυπηρετούµενων ( bad loans) δανείων επί του συνόλου του εγχώριου τραπεζικού συστήµατος ανέρχεται στην παρούσα φάση σε $ 33 δις, που αντιστοιχεί στο 15,6% του γενικού συνόλου των τραπεζικών δανείων. Η κυβέρνηση προσπαθεί τελευταία µέσω µαζικών παραποµπών στην δικαιοσύνη οµάδων µεγαλοοφειλετών να εξισορροπήσει την κατάσταση. 3. Οι επιδόσεις του πετρελαϊκού τοµέα. Αυξηµένες οι εξαγωγικές ροές πάνω από τα όρια της GIA το τελευταίο 5µηνο : Σύµφωνα µε τελευταία διαθέσιµα στοιχεία της International Energy Agency (IEA) αλλά και των πρακτορείων που παρακολουθούν τις κινήσεις δεξαµενοπλοίων για πέµπτο συνεχόµενο µήνα καταγράφεται βελτίωση στις εξαγωγικές επιδόσεις αργού πετρελαίου του Ιράν συνολικά προς τους έξη εναποµένοντες εν ενεργεία πελάτες του, µε τον σχετικό δείκτη να έχει κινηθεί κατά τον περασµένο µήνα( Μάϊο) στα επίπεδα των
1,38 mbpd και 1,22 mbpd αντίστοιχα τον περασµένο Απρίλιο( έναντι µέσης ετήσιας επίδοσης 1,07 mbpd για το 2013 και ανώτατης επιτρεπόµενης σύµφωνα µε GIA 1 mbpd από 21.1.2014 µέχρι 20.7.2014. Υπεύθυνες για την ανοδική αυτή τροχιά τουλάχιστον τον περασµένο µήνα οι αυξηµένες παραγγελίες από Κίνα, Τουρκία. Αναλυτές εκτιµούν ότι η εν λόγω κατά µέσο όρο 250.000 bpd το τελευταίο πεντάµηνο αυξηµένη κινητικότητα οφείλεται στη πραγµατικότητα στην συµπερίληψη στους σχετικούς εξαγωγικούς πίνακες των ποσοτήτων gas condensates, τύπου ελαφρού και ακριβού αργού πετρελαίου που αντλείται από τα κοιτάσµατα φυσικού αερίου, το οποίο οι διεθνείς οργανισµοί κατατάσσουν στην κατηγορία του αργού πετρελαίου. Άλλοι αναλυτές τείνουν να υποτιµούν εν λόγω αυξητική δυναµική, εφόσον ουσιαστικά πλην ενός ελαχίστου τµήµατος, το Ιράν αδυνατεί να επαναπατρίσει απρόσκοπτα αυτό το πλεόνασµα, ωστόσο η τάση αυτή είναι ενδεικτική του επιπέδου της σταθερά αυξανόµενης ζήτησης για τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους της χώρας, που αναµένεται να κορυφωθεί όταν κάποια στιγµή αρθεί η εφαρµογή του πλέγµατος των διεθνών κυρώσεων. εν είναι τυχαίο ότι σύµφωνα και µε δηλώσεις υψηλών αξιωµατούχων της National Iranian Oil Company (NIOC) ήδη ανανεώθηκαν για το αµέσως επόµενο χρονικό διάστηµα τα σχετικά εξαγωγικά συµβόλαια µε τους κυριότερους εταίρους ( Κίνα: 400.000 mbpd, Ιαπωνία : 140.000 mbpd, Ινδία, Ν.Κορέα και Τουρκία) 4.Συνεχίζεται αλλά σε διερευνητικό επίπεδο η διεθνής επιχειρηµατική κινητικότητα. Η ελληνική δραστηριοποίηση ( επικαιροποίηση) Αναµφισβήτητα από της ενεργοποιήσεως της GIA έχουν αυξηθεί µε γεωµετρική ταχύτητα όχι µόνο οι υψηλού επιπέδου επίσηµες επισκέψεις αξιωµατούχων κρατών µελών Ε.Ε,ακόµη και σε βαθµό Υπουργού Εξωτερικών ( ήδη Ιταλία, Σουηδία, Βέλγιο, Πολωνία, Ισπανία, Ελλάδα ), αλλά και οι επιχειρηµατικές αποστολές ευρωπαϊκών οικονοµικών συµφερόντων, είτε µε πολυµελείς διαφοροποιηµένες σε πολλούς τοµείς αποστολές (κυρίως Γαλλία, Κίνα, Ιταλία,) είτε µικρότερου µεγέθους µε περισσότερο συγκεκριµένη κλαδική στόχευση ( Ολλανδία, Γερµανία, Αυστρία, Ισπανία, Βέλγιο ) είτε ακόµη και µεµονωµένες εκδηλώσεις ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όπως Ελλάδα και άλλες χώρες. Επισηµαίνεται εξάλλου ότι σηµαντικός αριθµός ανάλογων εκδηλώσεων προγραµµατίζεται για το αµέσως προσεχές χρονικό διάστηµα. Στην πραγµατικότητα οι αποστολές αυτές παρά το εντυπωσιακό τους µέγεθος, την εξειδίκευση και την διεθνή αναγνώριση των συµµετεχόντων, περιορίσθηκαν στην συντριπτική τους πλειοψηφία σε αναγνώριση του εδάφους, στην αναθέρµανση παλαιοτέρων ερεισµάτων µε την εγχώρια επιχειρηµατική κοινότητα και στην δροµολόγηση στρατηγικών για την καλύτερη δυνατή εκκίνησή τους στην αφετηρία της επόµενης ηµέρας, που θα ανατείλει µόνο µε την έστω χαλάρωση των ακόµα σε ισχύ διεθνών κυρώσεων, ιδίως στον τραπεζικό τοµέα και στην ενεργειακή βιοµηχανία του Ιράν. Προς το παρόν λοιπόν δεν αναµένεται κάποια σοβαρή επιχειρηµατική η επενδυτική εξαγγελία από πλευράς ευρωπαϊκών οικονοµικών συµφερόντων, ωστόσο η περίοδος θεωρείται ευνοϊκή για την καλύτερη και αποτελεσµατικότερη τοποθέτηση προϊόντων, τεχνολογιών, εξοπλισµών και υπηρεσιών, ιδιαίτερα σε τοµείς που δεν άπτονται του στενού πυρήνα των κυρώσεων. Αναµένεται επίσης να διευκολυνθούν οι µεγάλες
παραγγελίες ( κατά κύριο λόγο κρατικά ελεγχόµενες ) σε βασικές εµπορευµατικές κατηγορίες ( δηµητριακά, ρύζι, ζάχαρη) οποίες προηγουµένως αν και δεν ήσαν απαγορευµένες, δυσχεραίνονταν από τις ισχύουσες κυρώσεις στις διατραπεζικές συναλλαγές και διευθετήσεις. Από ελληνικής πλευράς τον τελευταίο µήνα συγκρατούνται ως σηµαντικότερες : διερευνητική επίσκεψη Προέδρου αγροτικού συνεταιρισµού " ΑΣΕΠΟΠ Βελβενδός" και εκδότη περιοδικού Φρουτονέα στην Τεχεράνη διερευνητική επίσκεψη κλιµακίου της γαλακτοβιοµηχανίας " ΚΟΛΙΟΣ Α.Ε " µε 'εµφαση στο τυρί και βιολογικό γιαούρτι Σε αµφότερες ανωτέρω περιπτώσεις πέραν της δροµολόγησης διαύλων επικοινωνίας µε εγχώριες οµολόγους εισαγωγικού προσανατολισµού, διερευνήθηκαν και άλλες µορφές συνεργασίας, όπως η µεταφορά τεχνογνωσίας στο ιρανικό αγρο-βιοµηχανικό σύµπλεγµα, η από κοινού εδώ παραγωγή για την δηµιουργία προϊόντων κατάλληλων για τις εγχώριες καταναλωτικές συνήθειες και η αξιοποίηση της νευραλγικής γεωγραφικής θέσης της Βορείου Ελλάδας ως διαµετακοµιστικού κέντρου για οµοειδή ιρανικά προϊόντα ( κυρίως για φρούτα) συµµετοχή της συµβουλευτικής Capital Markets Experts S.A στην Iran Finex 2014, προς αναζήτηση επενδυτικών πελατών κυρίως στο χώρο του ελληνικού real estate αλλά και για το κατάλληλο lobbying προς υποστήριξη ήδη κατατεθείσας προς την εγχώρια Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς πρόταση παροχής συµβουλευτικών υπηρεσιών για την δηµιουργία διεθνούς χρηµατοπιστωτικού κέντρου µε έδρα το Kish Island. επίσκεψη /ντος Συµβούλου της εκ των πρωτεργατών από ελληνικής πλευράς πρωτοβουλίας για την ίδρυση Ελληνοιρανικού Επιχειρηµατικού Συµβουλίου συµβουλευτικής "Venture Engineers " για περαιτέρω προώθηση πολυσχιδών της σχεδίων για λογαριασµό ελληνικών επιχειρήσεων σε τοµείς, όπως εµπορία φαρµακευτικών προϊόντων, προϊόντων αλουµινίου, συνεργασία σε franchising τροφίµων και ειδών ρουχισµού, παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών σε υποψήφιους ιρανούς επενδυτές,, προσφορά πακέτου ιατρικών υπηρεσιών σε ιρανούς καρκινοπαθείς,κλπ. Περικλής αβανέλος, Σύµβουλος ΟΕΥ Α