Κατά την άποψη μου, μετά το 1974, η οικονομία της Κύπρου χωρίζεται σε 4 κύριες περιόδους.

Σχετικά έγγραφα
Σωφρόνης Κληρίδης Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Οικονομικών Πανεπιστήμιο Κύπρου

Ομιλία Υπουργού Εσωτερικών, Κωνσταντίνου Πετρίδη στο 13 ο Cyprus Summit «Europe on the Move, Cyprus on the fast lane» Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2017

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2019/0000(INI)

Σας καλωσορίζω στη σημερινή εκδήλωση.

Βασικά Χαρακτηριστικά

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 1η Μελέτη «Εξελίξεις και Τάσεις της Αγοράς»

Ευχαριστώ πολύ τους διοργανωτές του Συνεδρίου για την πρόσκληση. Θεωρώ μάλιστα ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός, ότι η Κύπρος δίνει το

Ομιλία υπουργού Οικονομικών και Προέδρου του ECOFIN Γ.Στουρνάρα. Πέμπτη, Ημέρα Ανταγωνισμού- Εναρκτήρια Ομιλία

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

Η Πρόκληση της Ανταγωνιστικότητας Η Εκθεση για την Παγκόσµια Ανταγωνιστικότητα,

και Πολιτική Απασχόλησης

Προσπαθώντας να εκμεταλλευτώ όσο καλύτερα γίνεται τα 7 διαθέσιμα λεπτά, δεν θα ανατρέξω στην προ-μνημονίου κατάσταση.

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ GEORGE CHOULIARAKIS ALTERNATE MINISTER OF FINANCE, GREECE

Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία. Διευθύνοντος Συμβούλου Eurobank. Στην εκδήλωση. Κλειστή Συνεδρίαση Γενικής Συνέλευσης ΣΕΤΕ

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 2020

Ομιλία Υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη 13 ο Economist Cyprus Summit 2 Νοεμβρίου 2017, Λευκωσία

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/401/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Κύπρο

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της. Σύστασης για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Χαιρετισμός Προέδρου. 15 η Ετήσια Γενική Συνέλευση 9 Σεπτεμβρίου Αγαπητοί Μέτοχοι

Γενική Συνέλευση. Πέμπτη, 24 Ιουνίου Ομιλία του Προέδρου, κ. ΒΑΣΙΛΗ Θ. ΡΑΠΑΝΟΥ

Cyprus EU Presidency Summit: Leadership Strategy for Stability, Progress and Prosperity in Europe, 8-9 Οκτωβρίου 2012, Hilton Park Λευκωσία

10 Δεκεμβρίου Πανεπιστήμιο Κύπρου

Ελάφρυνση χρέους, φόροι, μειώσεις συντάξεων - Τα ηχηρά μηνύματα που στέλνει το ΔΝΤ για την Ελλάδα

Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στο Συνέδριο με τίτλο «Μονόδρομος η Αναπτυξιακή Μεταρρύθμιση» Παρασκευή, 4 Ιουλίου 2014

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

10 χρόνια από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: διδάγματα και προοπτικές

Ομιλία κ. Οδυσσέα Κυριακόπουλου. στην εκδήλωση του Economia Business Tank. και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. με θέμα :

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ.

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0383/7. Τροπολογία. Marco Valli, Rolandas Paksas εξ ονόματος της Ομάδας EFDD

Ομιλία του Μπόμπ Τράα Ανώτερου Εκπροσώπου του ΔΝΤ στην Αθήνα, Ελλάδα Συνέδριο του Economist 19 Σεπτεμβρίου 2011

Συνέδριο Economist The Sustainability Summit 2016: Adapt or die. 30 Νοεμβρίου 2016, Divani Apollon, Αθήνα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 11 Ιουλίου 2016 (OR. en)

Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Δελτίο Τύπου Αθήνα, 16 Ιουνίου 2014

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Δ.Σ. ΚΟΤ κ. ΑΓΓΕΛΟΥ ΛΟΙΖΟΥ ΣΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΑΣΥΞΕ (19 ΙΟΥΝΙΟΥ)

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Σουηδίας για το 2016

(Copyright rests with the author)

2 ο Διεθνές Συνέδριο για το Ευρυζωνικό Διαδίκτυο Ξενοδοχείο Grand Resort Lagonissi (Αίθουσα Grand Hall) 1-3/6/2007

Όραμα και Στρατηγική

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Κύπρου για το 2016

Αθήνα, 14 και 15 Νοεμβρίου Τοποθέτηση του Προέδρου της Ο.Κ.Ε. κ. Χρ. Πολυζωγόπουλου. στην 1 η Συνεδρία με θέμα:

Λευκωσία, 10 Ιουλίου Frank Hoffer, Bureau for Workers Activities

ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ. 1. Σύνθεση του δημόσιου χρέους

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ EUCLID TSAKALOTOS MINISTER OF FINANCE, GREECE

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Σουηδίας για το 2015

Εαρινές προβλέψεις : από την ύφεση προς τη βραδεία ανάκαμψη

Ομιλία «Economist» 11/05/2015. Κυρίες και Κύριοι,

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. Συντάκτρια γνωμοδότησης (*): Angelika Werthmann

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2016

Το Κυπριακό Τραπεζικό Σύστημα: Τι Πρέπει να Αλλάξει;

Οι εκτιμήσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου στo πλαίσιο της συζήτησης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2015.

Δράσεις με πρόσθετη αξία που θα προωθηθούν στη βάση πάντα της αρχής της επικουρικότητας, όπως ορίζεται άλλωστε και στη Συνθήκη.

Σύνοψη προτάσεων ΣΕΒ για τις προτεραιότητες του υπό διαµόρφωση ΕΠΜ και σύνοψη Απολογισµού ΕΠΜ

7. Παρά τις διαδοχικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των ασθενών θεσμών της, η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να ανακτήσει την

Ομιλία Γιάννου Παπαντωνίου. «Μετά από 10 χρόνια: η Δυναμική του Ευρώ»

Ομιλία κ. Γιώργου Ζανιά Προέδρου Δ.Σ Eurobank. Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση Τράπεζας Eurobank Ergasias SA

Ομιλία Εκτελεστικού Αντιπροέδρου Χάρη Κυριαζή. «Προκλήσεις, προτάσεις, στρατηγικές ανάπτυξης της εξωστρέφειας» ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΣΕΒΕ EXPORT SUMMIT

5177/16 GA/ag DGG 1A. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 29 Φεβρουαρίου 2016 (OR. en) 5177/16

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ JOAN HOEY REGIONAL DIRECTOR, EUROPE, ECONOMIST INTELLIGENCE UNIT

11170/17 ΘΚ/γπ/ΜΑΠ 1 DGG1B

Επενδύσεις & Διαχείριση Χαρτοφυλακίων Ακινήτων:

Κοινή Πλατφόρμα. Τόλια Αποστολίδου Διευθύνουσα Σύμβουλος

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ

Κύριε Υπουργέ, Κύριοι Βουλευτές, Κύριου Δήμαρχοι, φίλε Πρόεδρε του ΕΒΕ Λεμεσού, αγαπητά μέλη του Επιμελητηρίου μας, φίλες και φίλοι,

ΟΜΙΛΙΑ ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ο.Κ.Ε. ΑΘΗΝΑ 25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 «Ο

Ομιλία κ. Nicolette Kressl Υφυπουργού Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας

Συμβουλευτική Οικονομική Επιτροπή

MINISTER PRESS CONFERENCE STATEMENTS

Κυπριακή Οικονομία & Κτηματαγορά

«Να συνειδητοποιήσουμε την πραγματικότητα και να διαμορφώσουμε σε νέα βάση. την πολιτική μας»

Ομιλία στη συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΘΕΒ) Λάρισα, 13/11/2009

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΥΜΑΘ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» ( )

Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Ομογένειας Λονδίνου 21 Νοεμβρίου Εισηγητής: Σωφρόνης Κληρίδης

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Μάλτας για το 2015

5188/17 ΣΠΚ/νικ 1 DGG 1A

ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ οικ /07 (ΦΕΚ 1574 Β/ )

EL Ενωµένη στην πολυµορφία EL B8-0655/1. Τροπολογία

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΙ Η ΔΕΟΚ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2015

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Κείμενο πολιτικής Προτάσεις του ΣΕΤΕ. Αλέξανδρος Λαμνίδης, Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ

Δ. Κ. ΜΑΡΟΥΛΗΣ Διευθυντής Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank. H Ελληνική Εμπειρία ως Οδηγός για την Κύπρο

Απάντηση. Τι σημαίνει αυτό;

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Μάγια Ε. Σπανουδάκη, ΜSc, Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης, Επιβλέπων: Καθηγητής Βασίλης Μουστάκης, Διευθυντής Εργαστηρίου Διοικητικών

Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Συμβολή στην οικονομία, εξελίξεις και προκλήσεις

HILTON PARK CYPRUS, 8 9 Οκτωβρίου 2012

ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 26/09/2017. Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού 2017 Η αειφορία στο επίκεντρο

Κυπριακή οικονομία: προκλήσεις και προοπτικές

Αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην Κύπρο. Οι προοπτικές για το κυπριακό τραπεζικό σύστημα

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

Πέμπτη 29 Ιουνίου 2017

Κίνδυνος Χώρας. Ευγενία Αναγνωστοπούλου. Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2008(INI)

Transcript:

Χαιρετισμός Υφυπουργού παρά τω Προέδρω στο Συνέδριο THE ECONOMIST INVESTMENT OPPORTUNITIES TO REIGNITE THE CYPRIOT ECONOMY: THE INTERNATIONAL PERSPECTIVE Hilton Park - 04 Νοεμβρίου 2014 --------------------------- Κυρίες και κύριοι, Για 4 δεκαετίες η Κυπριακή οικονομία απολάμβανε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από το μέσο όρο της Ευρώπης. Υπερηφανευόμασταν ότι ακολουθούσαμε ένα επιτυχημένο μοντέλο ανάπτυξης που οδηγούσε σε σύγκλιση του βιοτικού μας επιπέδου με αυτό των ανεπτυγμένων χωρών. Αυτή ήταν η πεποίθηση μέχρι που αποδείχτηκε λάθος. Κατά την άποψη μου, μετά το 1974, η οικονομία της Κύπρου χωρίζεται σε 4 κύριες περιόδους. Η πρώτη, μεταξύ 1974 με 1988, με την οικονομία να σημειώνει μια εντυπωσιακή v-τύπου ανάκαμψη, οδηγούμενη κατά κύριο λόγο από τον τουρισμό, την ελαφρά βιομηχανία, αλλά και μεγάλα δημόσια έργα. Μέση ανάπτυξη 4.8% του ΑΕΠ. Η δεύτερη, μεταξύ 1988-2004 ήταν η περίοδος εναρμόνισης με το κοινοτικό κεκτημένο, την σύνδεση της Κυπριακής Λίρας με το Ευρωπαϊκό νόμισμα, αλλά και τη φούσκα του χρηματιστηρίου. Ήταν 1

η περίοδος που εδραιώνονταν οι επαγγελματικές υπηρεσίες και μεγάλωνε η εξάρτηση στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και στο δανεισμό. Η βιομηχανία, η γεωργία και οι άλλοι παραγωγικοί τομείς ακολούθησαν μια φθίνουσα πορεία. Μέσος όρος ανάπτυξης 4.4%. Η τρίτη περίοδος, 2004-2008, με μέσο όρο ανάπτυξης 4.2%, που ήταν αποτέλεσμα κυρίως των χρηματοπιστωτικών και επαγγελματικών υπηρεσιών και του ξέφρενου ρυθμού των κατασκευών, με κύριο χαρακτηριστικό τον υπερβολικό δανεισμό. Η τέταρτη περίοδος, είναι αυτή που κλείνουμε φέτος. Άρχισε το 2009 με συρρίκνωση της οικονομίας κατά 1.9% ενώ το Μάρτιο του 2012 οι τράπεζες ανακοίνωσαν σημαντικές απώλειες και το δημόσιο χρέος να είχε ήδη εκτροχιαστεί. Το τι ακολούθησε μέχρι σήμερα είναι καλά γνωστό. Από το 2009 μέχρι σήμερα η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 10% περίπου. Αυτή η μη-βιωσιμότητα του οικονομικού μας μοντέλου, που οδήγησε και στην οικονομική κατάρρευση, οφείλεται πιστεύω σε δύο κύρια χαρακτηριστικά: 1. Τη «Μη ισόρροπη ανάπτυξη». Αφήσαμε να συρρικνωθούν ή να εξαφανιστούν σημαντικοί παραγωγικοί τομείς της οικονομικής δραστηριότητας και δημιουργήσαμε εξάρτηση σε λίγους μόνο τομείς όπως οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, οι κατασκευές, και ο τουρισμός ο οποίος και αυτός πλέον αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα ανταγωνιστικότητας. 2

Μια κακή εξάρτηση που άφησε την οικονομία ευάλωτη και εκτεθειμένη. Τόσο σε εξωτερικές και εισαγόμενες κρίσεις, αλλά κατά κύριο λόγο, στις κακές, εγκληματικές θα έλεγα, πολιτικές μεγάλων συστημικών οργανισμών, και ιδιαίτερα των τραπεζών. 2. Στη ψηλή δημόσια και ιδιωτική κατανάλωση, η οποία όμως δεν ήταν το αποτέλεσμα δημιουργίας πραγματικών εισοδημάτων. Ήταν το αποτέλεσμα του υπερβολικά υψηλού δανεισμού, δημόσιου και ιδιωτικού, ο οποίος δημιούργησε μια επίπλαστα υψηλή αλλά εφήμερη ζήτηση. Ως αποτέλεσμα τα δημόσια οικονομικά εκτροχιάστηκαν και η Κύπρος αποκλείστηκε από τις αγορές. Το ιδιωτικό χρέος στην ξεπέρασε το 300% του ΑΕΠ και έγινε το υψηλότερο στην Ε.Ε Φτάσαμε λοιπόν στο σημείο που η δυνατότητα αποπληρωμής του χρέους κατέστη μικρότερη από το χρέος, και έφτασε η ώρα να πληρώσουμε το λογαριασμό. Μετά τα οικονομικά συντρίμμια του 2013, η πολιτική της κυβέρνησης επικεντρώθηκε σε δύο κύριους πυλώνες: 1. Στη διόρθωση και βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών, και 3

2. Στην εξυγίανση, του εν πολλοίς καταστραμμένου τραπεζικού τομέα. Στους δύο αυτούς ζωτικούς τομείς για κάθε υγιή οικονομία έγιναν πολύ μεγάλα βήματα προόδου, για να μπορούμε σήμερα να πούμε με ασφάλεια ότι, όχι μόνο σταματήσαμε τη διαρκή κατρακύλα αλλά είμαστε στην ανάκαμψη. Ότι τακτοποιήσαμε πολλούς από τους λογαριασμούς μας με το παρελθόν και ότι περνάμε σε μια άλλη εποχή: Στην πέμπτη περίοδο της Κυπριακής οικονομίας. Από φέτος όμως, η μεγάλη πρόκληση είναι άλλη. Αν η νέα αυτή περίοδος ανάπτυξης που αρχίζει, θα είναι περίοδος ανάπτυξης που θα διαρκέσει. Που δεν θα δημιουργεί φούσκες και δεν θα βασίζεται στα δανεικά. Οφείλουμε να θεραπεύσουμε τις αιτίες της κρίσης και όχι να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα της. Και για να πετύχουμε, πρέπει να ενώσουμε τους δύο αυτούς, αναμορφωμένους πυλώνες της οικονομίας, με ένα τρίτο θεμέλιο λίθο: Τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς. Γιατί η αγορά είναι η «μηχανή» που δημιουργεί τα πραγματικά εισοδήματα και τις θέσεις εργασίας. Που κάνει μια χώρα ελκυστική σε επενδύσεις. Και αν είναι μια κριτική που οφείλουμε να κάνουμε ως κράτος, είναι ότι διαχρονικά αγνοήσαμε αυτό τον τρίτο πυλώνα και θεωρούσαμε ότι η αναπτυξιακή πολιτική είναι μόνο οι επιδοτήσεις και τα 4

δημόσια έργα. Σε αυτά ξοδεύαμε αλόγιστα τα λεφτά των φορολογουμένων, δημιουργώντας κρατικοδίαιτες εταιρείες, εξαρτήσεις και αναποτελεσματικότητα. Παράλληλα, δημιουργήσαμε ένα κρατισμό που έφερε μεγάλες αντι-αναπτυξιακές αγκυλώσεις. Δημιουργήσαμε ένα υδροκέφαλο κράτος, περνούσαμε συνεχώς νομοθεσίες, θεσμοθετούσαμε πολύπλοκες διαδικασίες, δημιουργούσαμε πολλαπλά κέντρα εξουσίας, αρχές, επιτροπές, με θύματα το επιχειρείν, τις επενδύσεις, και τη διαφάνεια. Το πραγματικό θύμα ήταν το κοινωνικό σύνολο. Αυτό δίδει μια καλή εξήγηση γιατί η Κύπρος δεν μπόρεσε να δημιουργήσει σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας στους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. Γιατί η οικονομία στηρίζεται αποκλειστικά στις εισαγωγές για να ικανοποιήσει τις ανάγκες της, κατέχοντας και το αρνητικό ρεκόρ του μεγαλύτερου εμπορικού ελλείμματος στην Ε.Ε. Μια πηγή συνεχούς μακροοικονομικής αστάθειας αλλά και δείκτης της μη βιωσιμότητας της ανάπτυξης. Έφτασε λοιπόν η ώρα να προβούμε σε μεταρρυθμίσεις. Που θα ενισχύσουν τους παραδοσιακούς τομείς, αλλά και θα δημιουργήσουν δραστηριότητα και σε νέους τομείς της οικονομίας. 5

Που μετά την ανακοπή της κατρακύλας των δημόσιων οικονομικών, του τραπεζικού τομέα και των αξιολογήσεων, θα οδηγήσει και στην ανακοπή της κατρακύλας των δεικτών ανταγωνιστικότητας της χώρας. Η κυβερνητική προσπάθεια στρέφεται πλέον σε αυτή την κατεύθυνση. Στο Σχεδιασμό ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου, στα πλαίσια μιας ευρείας διοικητικής μεταρρύθμισης. Είναι γι αυτόν ακριβώς το λόγο που η μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης και η δημιουργία μιας ευρείας αναπτυξιακής στρατηγικής τίθενται κάτω από τη θεσμική ομπρέλα και την πολιτική εποπτεία της Προεδρίας. Γιατί είναι ύψιστης σημασίας οριζόντιες πολιτικές, οι οποίες για να επιτύχουν χρειάζονται μια δυνατή και οριζόντια επιτελική εποπτεία. Έχουμε ήδη αρχίσει να κτίζουμε το «μεταρρυθμιστικό οδικό χάρτη» για τη νέα οικονομία που θέλουμε να κτίσουμε. Ένα πλαίσιο με συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες αλλά και μακροπρόθεσμες πολιτικές όπως: Τη διενέργεια μιας μεγάλης, επιστημονικής μελέτης από διεθνείς οίκους για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας που θα δείχνει τις προοπτικές της Κύπρου τα επόμενα 10 με 20 6

χρόνια. Ένα σχέδιο νήσου για το τι Κύπρο θέλουμε, αλλά και πως μπορούμε να την επιτύχουμε. Για το ποιους τομείς οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε αλλά και πως. Νέο επενδυτικό νόμο, απλούστευση διαδικασιών, και νομοθεσιών, υιοθέτηση ενός συστήματος «ενιαίας αδειοδοτικής διαδικασίας». Ένα εκσυγχρονισμό του όλου συστήματος που διέπει την αδειοδότηση και λειτουργία των επιχειρήσεων και των νέων επενδύσεων. Πολλοί από τους υφιστάμενους κανονισμούς, ελέγχους και άδειες, δεν προσφέρουν τίποτα στο κοινωνικό σύνολο. Θα πρέπει να καταργηθούν. Θα πρέπει να εξαλείψουμε ότι είναι αντιαναπτυξιακό. Δημιουργία πλαισίου για συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας οι οποίοι έχουν προοπτική, αλλά η θεσμική ανυπαρξία, δεν τους δίνει τη δυνατότητα ανάπτυξης. Επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας, αλλά και χρησιμότητας οργανισμών, αρχών, αλλά και των ίδιων των υπουργείων και των τμημάτων της κυβέρνησης. Εκσυγχρονισμός του τρόπου διαχείρισης του ανθρωπίνου δυναμικού της Δημόσιας Υπηρεσίας. 7

Νέο πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος θα διέπεται από νοοτροπία «θετικής ανάπτυξης». Τη μελέτη εισαγωγής της έννοιας των masterplans. Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη στρατηγική αλλά και την υλοποίηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Ενός απαραίτητου για τον εκσυγχρονισμό τομέα, που η Κύπρος υστερεί κατά πολύ. Νέο πλαίσιο για τις ΜΜΕ. Αρχίζουμε με την προσπάθεια δημιουργίας Κέντρου Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων στα πρότυπα του ΚΕΠ. Προχωρούμε λοιπόν, στο «Κυπριακό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων» που δεν θα μας επιβάλλεται από έξω. Μιας διοικητικής μεταρρύθμισης που θα είναι πρώτιστα αναπτυξιακή. Που θα δώσει στην Κύπρο την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί επιτέλους, όχι μόνο φραστικά, αλλά και πρακτικά τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Γιατί η Κύπρος, ξεκινά από ένα υψηλό επίπεδο, αλλά δεν είναι μια κορεσμένη αγορά. Με δεδομένη την μικρή ή μηδενική δραστηριότητα σε πολλούς τομείς που εμπίπτουν στα στρατηγικά πλεονεκτήματα της χώρας, η Κύπρος πιστεύω έχει την προοπτική ανάπτυξης που έχει μια αναδυόμενη οικονομία. 8

Ο δρόμος δεν είναι ούτε εύκολος, ούτε αυτόματος. Όλα θα γίνουν σταδιακά και προσεκτικά. Θα πρέπει να μεταρρυθμιστούν τα αναχρονιστικά σημεία ενός συστήματος μισού αιώνα. Απαιτείται εμπειρογνωμοσύνη και υπομονή. Βρισκόμαστε όμως σε προχωρημένο στάδιο στο σχεδιασμό αυτού του νέου οδικού χάρτη για την ανάπτυξη και αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση που ονομάζουμε Διοικητική και Αναπτυξιακή Μεταρρύθμιση. Γιατί η ανάπτυξη, η βιώσιμη ανάπτυξη, μπορεί να προκύψει με βεβαιότητα, αν τηρήσουμε με πειθαρχία και όχι λαϊκισμό, ένα βασικό κανόνα. Ότι θα εμβαθύνουμε σε ένα πραγματικά δικό μας, Κυπριακό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Και αυτή πλέον είναι η προτεραιότητα της Κυβέρνησης. 9