Ομιλία- Ναυτεμπορική Να σας συγχαρώ για την οργάνωση του συνεδρίου και ταυτόχρονα να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε να εκφράσω για μια ακόμη φορά τη βαθιά μου πίστη για τη σημασία και τη συμβολή που μπορεί να έχει ο αγροτικός τομέας στην εθνική οικονομία της χώρας μας,ιδιαίτερα σ αυτή την δύσκολη περίοδο. Η συγκυρία θα έλεγα ότι είναι και ιστορική για τον αγροτικό μας χώρο, αφού ταυτόχρονα όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι μετά από μια περίοδο (2010-2014) μεγάλης πτώσης των εισοδημάτων του, έχουμε το 2015, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, αύξηση κατά 12,1%. Είναι η τρίτη μεγαλύτερη αύξηση ανά απασχολούμενο αγρότη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία αντίστοιχα έχουμε την ίδια χρονιά μια μείωση κατά 4,3%. Αυτό που έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία να τονιστεί είναι ότι, μετά από δεκαετίες, οι εξαγωγές των αγροτοδιατροφικών προϊόντων, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων, σημείωσαν αύξηση κατά 22,07%. Ποια είναι η στρατηγική μας επιλογή για το χώρο; Η στήριξη του αγροτοδιατροφικού τομέα. Χρησιμοποιούμε μάλιστα τον όρο αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα, ένα σύμπλεγμα που θέλουμε να γίνει πυλώνας ανάπτυξης και εξωστρέφειας, στοχεύοντας σε τρία πράγματα, 1) στην ασφάλεια του εισοδήματος των ελλήνων αγροτών και όσων κατοίκων της περιφέρειας που παράγουν αγροτικά προϊόντα, 2) στη κάλυψη των διατροφικών αναγκών όσων ζουν και επισκέπτονται τη χώρα μας και 3) στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των παραγόμενων προϊόντων, μέσω μιας προστιθέμενης αξίας. Βασικό μας εργαλείο σ αυτή τη στόχευση είναι η επιμονή στην παραγωγή υψηλής ποιότητας πιστοποιημένων αγροτικών προϊόντων, που παράγονται με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα και παρέχουν εγγυήσεις ασφάλειας στους καταναλωτές. Τα προϊόντα της ελληνικής γης ενσωματώνουν τα μοναδικά χαρακτηριστικά του τόπου και του τρόπου παραγωγής τους, αλλά και του πολιτισμού και των παραδόσεων των ανθρώπων της υπαίθρου, συγκροτώντας έτσι μια σημαντική διατροφική παρακαταθήκη, μια ζωντανή πολιτιστική κληρονομιά, γεμάτη μνήμες, χρώματα, αρώματα και γεύσεις. Θέλουμε λοιπόν να αναδείξουμε αυτό που εμείς χαρακτηρίζουμε ως πολυλειτουργικότητα της γεωργίας και ολόκληρου του πλέγματος που συνδέεται με αυτήν. Η κυβέρνησή μας όμως είναι υποχρεωμένη, σε δύσκολες δημοσιονομικά και παραγωγικά συνθήκες, να επιλύσει ταχύτατα και τα πολλαπλά οικονομικά, διαρθρωτικά και κοινωνικά προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο και μάλιστα υπό την πίεση μιας συμφωνίας, που απαιτεί άμεσα δημοσιονομικά μέτρα με επιπτώσεις.
Ταυτόχρονα βέβαια, αλλά με δική μας επιμονή και απαίτηση, θα επιλύσει και διάφορα άλλα που έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί τουλάχιστον είκοσι χρόνια πριν. Την πρόκληση αυτή την αναλάβαμε πλήρως και την υλοποιούμε σταδιακά. Η δική μας αγωνία μας και η προσπάθεια είναι να μεγαλώσουμε την πίτα, να δημιουργήσουμε νέο πλούτο, να αυξήσουμε την απασχόληση. Όχι μόνο έχουμε σχέδιο, αλλά και το επεξεργαστήκαμε κατά τρόπο που να υπηρετεί την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας, με βάση τη θεματική που αποτυπώθηκε στη συμφωνία μας με τους εταίρους. Πολλά σημεία μάλιστα αυτού του σχεδίου μας τα συζητήσαμε με τους θεσμούς και έτυχαν ευνοϊκότατης αποδοχής. Έχουμε συγκεκριμένους στόχους για διαρθρωτικά ζητήματα, για θέματα εμπορίας και προώθησης εξαγωγών, για την απορρόφηση των κονδυλίων της Ε.Ε. και ιδιαίτερα για τη κρισιμότερη παράμετρο, το κόστος παραγωγής. Για την υλοποίηση κάθε ενός από αυτούς τους στόχους, διατυπώνονται εξειδικευμένες στρατηγικές και αναφέρονται ενδεικτικά συγκεκριμένα μέτρα. Για τον σκοπό αυτό έχει ήδη συγκροτηθεί ειδική ομάδα εργασίας στο ΥΠΑΑΤ, που σύντομα θα θέσει στον δημόσιο διάλογο τις προτάσεις μας. Δεν θέλω να παρελθοντολογήσω αλλά δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο χάος που επικρατούσε στις πληρωμές. Παραλάβαμε δημοσιονομικές διορθώσεις και καταλογισμούς συνολικού ύψους 3 δις. Τα μισά από αυτά είναι πρόστιμα για την κακή διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων και τα άλλα μισά ανακτήσεις, όπως τα περίφημα πακέτα Χατζηγάκη, Μωραϊτη και Κοντού. Κάθε χρόνο είχαμε πρόστιμα της τάξης των 300-350 εκατ. για τους βοσκοτόπους. Βάλαμε τάξη το 2015. Σπάσαμε τη παράδοση. Ήταν η πρώτη χρονιά που ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν κατέληξε σε πρόστιμο. Επικαιροποιούμε και αυστηροποιούμε το Εθνικό Μητρώο Αγροτών με βάση τη νέα πρόταση που έχουμε καταθέσει στους εταίρους για τον προσδιορισμό του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη. Με τη πρότασή μας για ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, του συνολικά δηλούμενου εισοδήματος από τη γεωργία και την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΟΓΑ, οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες είναι περίπου 275.000. Η ιδιαίτερη αντιμετώπιση των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών θα υπάρχει στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης και ταυτόχρονα συζητιέται αυτή την ώρα με τους θεσμούς στη διαπραγμάτευση για το φορολογικό και το ασφαλιστικό. Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στους ασχολούμενους και με τη γεωργία υπόλοιπους κατοίκους της επαρχίας. Η γεωργία είναι μια δραστηριότητα συνυφασμένη με την επιβίωση στην ύπαιθρο. Ξεκινάμε παρεμβάσεις στο κόστος παραγωγής με τον εξορθολογισμό του χώρου εμπορίας και διακίνησης των εφοδίων, ενώ είμαστε σε διαδικασία
διαπραγμάτευσης με την Ένωση Τραπεζών για την έκδοση της «κάρτας του αγρότη»,ως εργαλείο για το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο χώρος. Σύντομα θα έχουμε ολοκληρώσει τη διαδικασία θέσπισής της. Θα συνδεθεί και θα έχει ως πιστωτικό όριο τις ενισχύσεις του κάθε αγρότη. Ξεκινήσαμε ήδη τις θεσμικές παρεμβάσεις: Ψηφίσαμε το νομοσχέδιο, που ρυθμίζει το ιδιαίτερα περίπλοκο θέμα των ''βοσκησίμων γαιών'' με βάση την αναγκαιότητα χρήσης τους και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση και έγινε εξαντλητικός διάλογος στο σχέδιο νόμου για το νέο πλαίσιο λειτουργίας του συνεργατισμού που κατατέθηκε στη Βουλή και θα γίνει αυτές τις ημέρες νόμος του κράτους. Δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στις οργανώσεις παραγωγών, γιατί μπορούν να λειτουργήσουν και με επιχειρηματική αντίληψη, που είναι πλέον αναγκαία στο ανταγωνιστικό περιβάλλον που ολοένα και εδραιώνεται στον αγροτικό χώρο. Θέλουμε να βάλουμε τάξη στις γκρίζες ζώνες. Μας φόρτωσαν τα κανάλια ότι είπαμε τους αγρότες φοροφυγάδες. Αυτό που είπαμε είναι ότι η φοροδιαφυγή που υπάρχει στο χώρο έχει ως θύματα τους ίδιους τους αγρότες. Γι αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τη γκρίζα ζώνη που δείχνουν τα στοιχεία ότι υπάρχει στη διακίνηση των αγροτικών προϊόντων. Πρέπει να φωτιστεί ναι ή όχι; Πόσο μάλλον όταν δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν οι αγρότες. Αντίθετα έχουν να φοβηθούν οι μεσάζοντες και τα κυκλώματα που λυμαίνονται τον κόπο του αγρότη και εξασφαλίζουν αδήλωτα υπερκέρδη. Δεν μπορεί στην Ε.Ε. η σχέση τιμής παραγωγού προς τη τιμή του καταναλωτή να είναι 1 προς 3,5 και στη χώρα μας να είναι 1 προς 7. Πρέπει ναι ή όχι να μας απασχολήσει η αδήλωτη εργασία στον αγροτικό χώρο; Ασφαλώς ναι. Γι αυτό θεσπίζουμε με σχετικό άρθρο στο ν/σ για τους συνεταιρισμούς το εργόσημο ως το βασικό εργαλείο πληρωμής της απασχόλησης. Η ρύθμιση αυτή όχι μόνο θα ικανοποιήσει ένα δίκαιο αίτημα για χρόνια άλυτο των αγροτών, αλλά και θα τους δώσει τη δυνατότητα να δικαιολογήσουν την εν λόγω δαπάνη ως λειτουργικό έξοδο της επιχείρησής τους, επιλύοντας ταυτόχρονα κι ένα δημοκρατικό και όχι μόνο ανθρώπινο πρόβλημα. Καθιερώνουμε την υποχρεωτική τήρηση βιβλίων εσόδων - εξόδων και τιμολογίων πώλησης για όλα τα αγροτικά προϊόντα, χωρίς να δημιουργούνται γραφειοκρατικές δυσκολίες. Πρέπει να γίνει κατανοητό από τους αγρότες ότι οι κατεξοχήν ωφελημένοι θα είναι οι ίδιοι, αφού μόνον έτσι θα μπορούν να αφαιρούν από το ακαθάριστο εισόδημά τους το σύνολο του όντως υψηλού κόστους παραγωγής. Δημιουργούμε παραγωγικά αξιοποιήσιμη Τράπεζα γενετικού υλικού και διατήρησης εγχώριων ποικιλιών, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην εφαρμοσμένη
έρευνα για παραγωγή εγχωρίου πολλαπλασιαστικού υλικού και προσαρμοσμένων ποικιλιών, με στόχο τον περιορισμό της εξάρτησης σε κρίσιμους τομείς της πρωτογενούς παραγωγής. Αξιοποιούμε με την ίδρυση σχετικού φορέα, χιλιάδες στρέμματα σχολάζουσας δημόσιας γης καθώς και εκατοντάδων ακινήτων του Δημοσίου για να στηρίξουν την αγροτική παραγωγή, με έμφαση στην έρευνα, την γενικευμένη αξιοποίηση εγχώριων ποικιλιών και με κοινωνική- συνεργατική αξιοποίηση τους. Παρεμβαίνουμε στον εξορθολογισμό της χρήσης και του κόστους των ενεργειακών πόρων στην γεωργία μέσω συστημάτων σύγχρονης τεχνολογίας, καθώς και στην αναμόρφωση-απλοποίηση του πλαισίου αδειοδότησης των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Κατοχυρώνουμε εθνικό σύστημα πιστοποιημένης ποιότητας αγροτικών προϊόντων σε άμεση σύνδεση με αντίστοιχα Ευρωπαϊκά και Διεθνή πρότυπα. Ενισχύουμε τον θεσμό της οικοτεχνίας, συμβάλλοντας εκτός των άλλων στον πολυλειτουργικό και πολυτομεακό χαρακτήρα της αγροτικής οικονομίας. Αξιοποιούμε την έννοια του γεωργικού σύμβουλου όπως προδιαγράφεται στο ΠΑΑ, προκειμένου να αποτελέσει τον επιστήμονα εφαρμογών διπλά στον αγρότη. Πραγματοποιήσαμε τη προσαρμογή του πληροφοριακού συστήματος του Δικτύου Γεωργικής Λογιστικής Πληροφόρησης και συστήσαμε τη Συντονιστική Ομάδα Εργασίας για την σύνδεση και διαλειτουργικότητα των βάσεων δεδομένων που αφορούν στον αγροτικό τομέα, μεταξύ Υπουργείου, ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΣΤΑΤ. Επανεξετάσαμε τους όρους και τις προϋποθέσεις για την λειτουργία του Ενιαίου Μητρώου Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων, Εφοδίων & Εισροών και πολλά άλλα. Θα δώσουμε ιδιαίτερο βάρος στον τομέα της Αλιείας. Θεσπίσαμε ήδη το νομοθετικό πλαίσιο το σχετικό με την εφαρμογή ενωσιακών διατάξεων της ΚΟΑ προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας και τη διακίνηση και εμπορία των προϊόντων του τομέα. Διενεργήθηκε ανοικτός διεθνής διαγωνισμός για τη χαρτογράφηση θαλάσσιων βυθών με Ποσειδωνία σε επίπεδο επικράτειας και ολοκληρώθηκε το έργο Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης της Αλιείας. Στις Διεθνείς Σχέσεις έγιναν παρεμβάσεις για τη προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων και κυρίως την Φέτα ΠΟΠ στο πλαίσιο των συμφωνιών της Ε.Ε. με τρίτες χώρες. Η προώθηση των αγροτικών προϊόντων αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μέτρα. Ήδη την τελευταία τριετία βρίσκονται σε φάση υλοποίησης πολλά προγράμματα με προϋπολογισμό περίπου 200 εκατ. ευρώ σε πολλές χώρες. Η χώρα μας αποτελεί βασικό προμηθευτή αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές, με σημαντική παρουσία στις περισσότερες αγορές των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ο.Ο.Σ.Α
Είναι η χώρα παραγωγής για 102 προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης, και κατατάσσεται στην 5η θέση στην Ε.Ε, όσον αφορά στον αριθμό των κατοχυρωμένων ονομασιών, καθιστώντας τα μοναδικά σε όλο τον κόσμο. Με το νέο θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων, αυξάνεται ο προϋπολογισμός και το ποσοστό συμμετοχής της κοινοτικής χρηματοδότησης και καταργείται η Εθνική συμμετοχή. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι από το 2016 μας δίδεται μια τεράστια ευκαιρία με συντονισμένες και συλλογικές προσπάθειες, να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο το χρηματοδοτικό εργαλείο της προώθησης για την ενδυνάμωση της εξαγωγικής μας δραστηριότητας. Στο πλαίσιο αυτό το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων σχεδιάζει νέο θεσμικό πλαίσιο, θεσπίζοντας διαφανείς διαδικασίες αξιολόγησης, παρακολούθησης και ελέγχου των προγραμμάτων, αποσκοπώντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δράσεων προώθησης. Έχουμε μπροστά μας την εφαρμογή του νέου αναθεωρημένου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, κοινοτικής ενίσχυσης ύψους 4,7 δις ευρώ, και συνολικής επενδυτικής δαπάνης 6 δις ευρώ. Ειδικά για τη στήριξη των νέων, προβλέπεται από το νέο Πρόγραμμα ένα διπλό «πακέτο» για τους αγρότες έως 40 ετών με στόχο την παραμονή αλλά και την επιστροφή χιλιάδων νέων στη περιφέρεια. Βασικός μας στόχος είναι το πρόγραμμα να λειτουργήσει εμπροσθοβαρώς, με έμφαση σε μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα. Θα συνεργαστούμε με τους αγρότες για να πετύχουμε όχι μόνο την απορρόφηση των πόρων αλλά κυρίως την αποτελεσματικότητα. Οφείλουμε να δούμε το μέλλον του αγροτικού χώρου, ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις της εποχής μας, με την ματιά στραμμένη στις νεώτερες γενιές των παραγωγών και των επιστημόνων του χώρου Αυτή την εντολή μας έδωσε ο Ελληνικός λαός.θα την υπηρετήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις.