Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Ο Σ Ι Δ Ε Ω Ν Δ Ι Α Γ Ω Ν Ι Σ Μ Ο Σ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΞΟΧΙΚΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΣΤΟ 112358
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΞΟΧΙΚΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΣΤΟ ΣΚΡΟΠΟΝΕΡΙ ΝΟΜΟΥ ΕΥΒΟΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΥΣ το ερώτημα Η αξονική διαδρομή ως αναφορικός μηχανισμός σχέσεων τοπίου και ανθρωπογενούς επέμβασης. Ο αναλληματικός τοίχος εξανθρωπισμός του εδάφους - άνδηρον - ως Δίκτυο διαδρομών ως ένας απαραίτητος μηχανισμός σύνδεσης και εξάρτησης σημείων αναφοράς, αντιληπτικής και βιωματικής εμπειρίας. Σύστημα οργάνωσης μονάδων κατοικιών Ο μοναδιαίος χώρος κατοικίας, ως παράγωγο ενός ευρύτερου δομικού μηχανισμού και
συστήματος χειρισμού του χώρου. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΩΝ 4 ΠΙΝΑΚΙΔΩΝ
Αντικείμενο του διαγωνισμού είναι η άρτια ολοκλήρωση ενός προγράμματος 170 κατοικιών, ενταγμένων σε φυσικό τοπίο, υποβάλλοντας παράλληλα μια σειρά ερωτημάτων, όπου η συγκεκριμένη πρόταση οφείλει να απαντήσει και να διατυπώσει ως άποψη. Ποιά είναι η ερμηνεία και ο χειρισμός ενός τοπίου που θα υποδεχθεί μια ανθρωπογενή επέμβαση τέτοιας κλίμακας; Ποια θα είναι η ταυτότητα του νέου οικιστικού συνόλου ; Πώς θεωρείται η κατοίκηση ως παραθεριστική διαμονή ; Ποιά η επεξεργασία της τομής σε ένα επικλινές έδαφος; Τι είδους σχεδιασμός, σε επίπεδο μονάδας κατοικίας προτείνεται, ώστε η επανάληψη της να μη φορτίσει αρνητικά τον τόπο; Το τοπίο δεν αντιμετωπίζεται ως εικονογραφική αναφορά, ως φόντο, ούτε ως μια απλοϊκή σχέση κτισμένου με το έδαφος, τεχνητού - φυσικού, αλλά ως η μετατροπή του σε βασική συστατική ιδέα σύνθεσης. Ο τρόπος χειρισμού του προσδιορίζεται με γεωμετρικούς μετασχηματισμούς, που επεξεργάζονται τις μεταβατικές σχέσεις διαχείρισης ορίων και προσπελάσεων, αναδεικνύοντας τη φυσιογνωμία και αρετές του μεσογειακού αυτού τοπίου και του τρόπου που το κατοικούμε. Η αξονική διαδρομή ως αναφορικός μηχανισμός σχέσεων τοπίου και ανθρωπογενούς επέμβασης. Πρώτη κίνηση είναι να αποκτήσει το τοπίο έναν αναφορικό μηχανισμό, ανιχνεύοντας και ερμηνεύοντας την υπάρχουσα δομή και κατασκευή του εδάφους. Προτείνεται μια αξονική διαδρομή, - ως η αρχετυπική χειρονομία της χάραξης μιας γραμμής με αρχή και τέλος με αφετηρία το τοπόσημο του ακρωτηρίου, την υπάρχουσα ρυμοτομία του Ο.Τ. 21, τη σύγκλιση των υψομετρικών καμπύλων σε ένα δεδομένο χαρακτηριστικό σημείο και την κατάληξη σε ένα προτεινόμενο τέλος (μικρό θέατρο) όπου αποτελεί και τον πολιτιστικό πόλο της περιοχής. Παράγωγο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί η κομβική τρίγωνη διεύρυνση πλατεία, αποτέλεσμα σύγκλισης φυσικού σχηματισμού και της συνειδητής ανάδειξης και αξιοποίησης αυτής της μικροτοπιογραφίας, ως κομβικό σημείο της περιοχής και μέρος της αξονικής διαδρομής. Ο αναλληματικός τοίχος - άνδηρον ως εξανθρωπισμός του εδάφους Δεύτερη κίνηση αποτέλεσε η απόδοση κλίμακας και η προσπάθεια εξανθρωπισμού του εδάφους, με αναλληματικούς τοίχους, με αναβαθμούς σύμφωνα και απόλυτα με τις υψομετρικές καμπύλες, σε ζώνες ανά 10.00μ., γεωμετρικοποιώντας το έδαφος. Η ιστορική καταγωγή αυτής της χειρονομίας, ως άνδηρα, ως επιφάνειες επίπεδες, διαμορφωμένες για χρήση, και σύμφωνες με την κλίση, με διαφορετική σκοπιμότητα κάθε φορά είναι διιστορικής και αρχετυπικής σημασίας. Το τοπίο με τον τρόπο αυτό αποκτά δομικό ρυθμό και αναπνοές, μετασχηματίζεται, φανερώνοντας και αναδεικνύοντας την καθεαυτή σχέση ανθρωπογενούς επέμβασης και φυσικού δεδομένου, χειρισμό που η πρόταση υιοθετεί. Η γεωμετρία των ανδήρων ως αναγνωρίσιμη μεσογειακή δομή εδάφους ορίζει και ταξινομεί, διαχειρίζεται τα πλατώματα, θέτοντας ένα εσωτερικό ρυθμό και κριτήριο οργάνωσης εδάφους ως ο φυσικός υποδοχέας των προτεινόμενων μονάδων. Δίκτυο διαδρομών ως ένας απαραίτητος μηχανισμός σύνδεσης και εξάρτησης σημείων αναφοράς, αντιληπτικής και βιωματικής εμπειρίας. Τρίτη κίνηση η χάραξη διαδρομών, που είτε φέρουν το χαρακτήρα διευρυμένων μονοπατιών (δίκτυο πεζοδρόμων) είτε κυκλοφορίας και προσπέλασης οχημάτων Οι διαδρομές αυτές υπακούουν στη βασική
Οι διαδρομές αυτές ορίζουν στη περιοχή μελέτης, άλλοτε την αναψυχή και άλλοτε την αποκάλυψη ως διεύρυνση πλατωμάτων με κάποιο φυσικό χαρακτηριστικό. Παράγωγο αυτής της λογικής και συσχετισμού των κινήσεων, οι διαμορφώσεις στο ΟΤ 42 με τη διευρυμένη κεντρομόλο πλατεία belvedere και την προτεινόμενη τεχνητή υδατόπτωση, ως ένα κινητικό συμβάν, ως ένα άλλο τέλος διαδρομής, προσδίδοντας νόημα και σημασία στον τρόπο που κατοικούμε και βιώνουμε την κοινωνικότητα. Αντίστοιχα οι διαδρομές αυτές εκτείνονται στο θαλάσσιο περιβάλλον ως εξέδρες βραχίονες, εμπλουτίζοντας και τροφοδοτώντας το ερώτημα των ορίων και των χωρικών συσχετισμών. Σύστημα οργάνωσης μονάδων κατοικιών Το συγκρότημα αναπτύσσεται πάνω σε ένα σύστημα ζωνών, στο οποίο εντάσσονται ενότητες και συνδυασμοί κατοικιών, περιλαμβάνοντας ανοιχτούς, κλειστούς και ενδιάμεσους χώρους, όπου το ιδιωτικό διαχέεται στο συλλογικό και όπου η έννοια της γειτονίας αναπτύσσεται. Οι ζώνες αυτές εντάσσονται σύμφωνα με τη προτεινόμενη δομή του εδάφους και παράλληλα με τις υψομετρικές καμπύλες, υποδεχόμενες τα σύνολα των κατοικιών. Προτείνεται ένα σύστημα ευέλικτο, δομικό, ικανό να δεχτεί εσωτερικές μεταβολές, όπως κάθε τι ζωντανό και αληθινό που βρίσκεται σε μια διαρκή κινητικότητα. ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ Ο μοναδιαίος χώρος κατοικίας, ως παράγωγο ενός ευρύτερου δομικού μηχανισμού και συστήματος χειρισμού του χώρου. Βασική συνθετική επιλογή είναι η δημιουργία 2 τύπων κατοικίας, ως ελάχιστη χειρονομία και παρουσία στον τόπο και στο περιβάλλον, 2 απλών στερεών με πρωτογενή και εσωστρεφή χαρακτήρα, ώστε να αποφευχθεί η πολυπλοκότητα στην αναπαραγωγή τους και στην αντιληπτική τους. Ένας γραμμικός και ένας κυβικός τύπος αντίστοιχα, ως μοναδιαίες οντότητες. ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ 60-80 Καταγωγή του συνθετικού χειρισμού κάθε κατοικίας αποτέλεσε η έμφαση στην ιδιότητα του χώρου ως ορίζουσα, ως γενέτειρα μορφής και όχι αντίστροφα. Βασική αρχή σχεδιασμού αποτελεί η συνέχεια, ροϊκότητα και ευελιξία του χώρου, ασκώντας τα εκφραστικά μέσα της πρότασης στα όρια του ελάχιστου. Η κατοικία συγκροτείται από 2 επιμήκεις τοίχους περιγράμματα που προσφέρουν διαμπερότητα, κατεύθυνση, διαφάνεια και θέα. Αυτό υποστηρίζεται από ένα αυστηρό δομικό ρυθμό των 6.00μ. δημιουργώντας επιμήκεις χώρους χωρίς δοκούς, με βασική πρόθεση τη διάσπαση των ορίων εσωτερικού εξωτερικού. Το δομικό αυτό σύστημα διατάσσεται ως δίδυμη παρουσία 4 κατοικιών μέσω ενός κλιμακοστασίου σύνδεσης και άρθρωσης. Το δίδυμο αυτό πολλαπλασιάζεται, δίνοντας γραμμικές ενότητες-σύνολα, κατά συνθήκη και αφήνοντας τον ελεύθερο χώρο να πρωταγωνιστήσει εντός του κάθε Ο.Τ., είτε ως κοινόχρηστος είτε ως ιδιωτικός ανοιχτός ελεύθερος χώρος, όπου η έννοια της γειτονίας αναπτύσσεται. Η προγραμματική επιθυμία για επανάληψη των μονάδων οδήγησε σε αυτή τη σύλληψη και δημιουργία αυτού του ευμετάβλητου γραμμικού συστήματος τοίχων με δομικό χαρακτήρα, ικανό να συνδυάσει παραθετικές παραλλαγές σε σειρά των 2-4-6-8 μονάδων κατά περίπτωση.
Σε κάθε μονάδα είναι ορισμένες οι ζώνες συγκέντρωσης, οι ζώνες απομόνωσης και οι υγρές περιοχές. Η επιθυμία μετάθεσης της δράσης και διαμονής σε ένα έξω, βρήκε απάντηση σε μια κατακόρυφη επιδερμίδα εξωστών με σκίαστρα, εκτονώνοντας το μέσα και καδράροντας το τοπίο, μεγεθύνοντας ταυτόχρονα και τα όρια κατοίκησης. Το δώμα προσφέρεται ως επιφάνεια αποκλειστικότητας κάθε κατοικίας, ως μετάθεση της διαμονής σε μια ανοιχτότητα, ελεύθερο από χρήση και γεμάτο φαντασία. Κάθε δίδυμη παρουσία κατοικιών αναπτύσσεται σε 3 στάθμες, υπόγειο ισόγειο, όροφο και δώμα, περιλαμβάνει 6 θέσεις στάθμευσης για την εξυπηρέτηση 4 κατοικιών, με ανεξαρτησία πρόσβασης, χειρονομία που λειτουργεί στο ρυθμικό μέτρο των 6.00 μ. Το ευμετάβλητο αυτό σύστημα δύναται να δεχθεί παραλλαγές κατοικιών των 60 τμ. με 1 υπνοδωμάτιο και των 80 τμ. με 2 υπνοδωμάτια, σύμφωνα με το ζητούμενο πρόγραμμα, η θέση των οποίων δύναται να τροποποιηθεί. Η τυποποίηση αυτή φιλοδοξεί να έχει το χαρακτήρα προκατασκευής, μειώνοντας αισθητά το κόστος και το χρόνο κατασκευής και αυξάνοντας την ποιότητα των χώρων και της αισθητικής του συγκροτήματος. ΚΥΒΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ 110 Ο πρωτογενής και εσωστρεφής χαρακτήρας της κατοίκησης ερμηνεύεται με την πρόταση της αυτόνομης παρουσίας, εκφρασμένη ως ένας απέριττος κύβος, που ακολουθεί την ομοιότροπη λογική σχεδιασμού με το γραμμικό τύπο. 4 πλευρικά δομικά περιγράμματα συγκροτούν το εσωτερικό της κατοικίας που οργανώνεται από 4 μοναδιαία τετράγωνα και έναν άξονα κίνησης και πρόσβασης. Ο υπαίθριος χώρος εισέρχεται εντός του κύβου στη στάθμη του εδάφους, ως ένα από τα 4 τετράγωνα, μεταθέτοντας τη δράση και τη διαμονή εκτός. Η συνέχεια εσωτερικού - εξωτερικού επιτυγχάνεται αφενός από τη διάταξη των στοιχείων του χώρου, αφετέρου από το ενιαίο δάπεδο που εκτείνεται εκτός, ως πολλαπλάσιο του γεωμετρικού μηχανισμού και της διαρκούς μετάθεσης της διαμονής, ως ερώτημα ορίων. Τα πλευρικά όρια είναι συμπαγή με μόνη εκτόνωση το άνοιγμα του διαδρόμου, ενώ ο υπόλοιπος κύβος κατευθύνει και κατευθύνεται, ανοίγοντας προς τη θέα και τον ορίζοντα. Η συνήθης αναγκαιότητα συγκέντρωσης και απομόνωσης ικανοποιείται με απλότητα, αμεσότητα και μινιμαλισμό. Αναπτύσσεται σε δύο κύριες στάθμες (εδάφους και ορόφου) και σε μια βοηθητική υπογείου (με χώρο στάθμευσης). Η μεταβολή των ορίων κατοίκησης επιτυγχάνεται με επιδερμίδα σκιάστρων μεγεθύνοντας τα αντιληπτικά μεγέθη και προσφέροντας ευελιξία στην αίσθηση χειρισμού του φωτός και διαβαθμίσεων του βάθους της κατοίκησης. Ο.Τ. 42 ΤΥΠΟΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΕΜΒΑΔΟΝ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ 80 16 ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ 60 8 ΚΥΒΟΣ 110 5 ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ 29