Ημερήσια Διάταξη Συνοπτικά Πρακτικά Συμπεράσματα Παράρτημα Ι Προσωρινές προτάσεις της μελέτης του ΣΣΔ.18

ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ της ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ του ΠΑΡΚΟΥ ΠΡΕΣΠΩΝ Ημερήσια Διάταξη....... 1 Συνοπτικά Πρακτικά.......... 2 Συμπεράσματα........ 16 Παράρτημα Ι Προσωρινές προτάσεις της μελέτης του ΣΣΔ.18 Παράρτημα ΙΙ Σχέδιο Επικοινωνίας Πάρκου Πρεσπών 2001-2002...28 Παράρτημα ΙΙΙ Επιχειρησιακό Σχέδιο και Πρόγραμμα Δραστηριοτήτων - 2002...37 Παράρτημα VI Κανόνες Αναφοράς της Γραμματείας του Πάρκου Πρεσπών...41 Παράρτημα V Προϋπολογισμός Συντονιστικής Επιτροπής- 2002......44 Παράρτημα VI Κατάλογος Συμμετεχόντων..46

Δεύτερη Τακτική Συνάντηση της Συντονιστικής Επιτροπής του Πάρκου Πρεσπών Ψαράδες, 19-20 Νοεμβρίου 2001 Διοργανώθηκε από το Δήμο Πρεσπών και την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Ελλάδα Μετά από πρόσκληση του κ. Μιχάλη Μοδινού, προέδρου του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφορικής Ανάπτυξης της Ελλάδας, εκπροσώπου του ελληνικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, η Συντονιστική Επιτροπή (ΣΕ) του Πάρκου Πρεσπών είχε τη δεύτερή της τακτική συνάντηση στο ξενοδοχείο του Συνεταιρισμού Γυναικών των Ψαράδων, στις 19-20 Νοεμβρίου 2001. Στη συνάντηση παραβρέθηκαν επτά από τα εννέα μέλη της ΣΕ από τις τρεις εμπλεκόμενες χώρες και από το σύστημα Ramsar/ MedWet, καθώς και παρατηρητές από διεθνείς και άλλες οργανώσεις (βλ. πλήρη κατάλογο των συμμετεχόντων στο παράρτημα VI). Ο δήμαρχος του Ρέσεν αντιπροσωπεύθηκε από την κα. Daniela Apostolovska, Υπεύθυνη Ανάπτυξης και Επικοινωνίας του δήμου του Ρέσεν, ενώ ήταν απόντες ο κ. Zamir Dedej, από το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Αλβανίας, εκπρόσωπος από την PPNEA, και ο κ. Spase Shumka, το μέλος της Γραμματείας από την πλευρά της Αλβανίας. Τη συνάντηση άνοιξε ο Δήμαρχος Πρεσπών, κ. Ιωάννης Γερμανίδης, και προήδρευσε ο κ. Μιχάλης Μοδινός, πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφορικής Ανάπτυξης. Ημερήσια Διάταξη 1. Εναρκτήρια συνεδρίαση: 1.1. Χαιρετισμός από τον Δήμαρχο Πρεσπών Παρουσίαση της ημερήσιας διάταξης από τον Πρόεδρο και έγκριση 1.2. Δραστηριότητες από τη Πρώτη Τακτική Συνάντηση Εργασίας της ΣΕ στα Σκόπια 1.2.1. Αναφορά από τη Γραμματεία (Κείμενο Εργασίας 1) 1.2.2. Ειδικές αναφορές σχετικά με τη μελέτη κατασκευής περιφερειακής οδού και με τις σχεδιαζόμενες δράσεις της KfW στη περιοχή των Πρεσπών στην Αλβανία και στην ΠΓΔΜ, από τη Γραμματεία (Κείμενο Εργασίας 2) 1.2.3. Παρουσίαση των σχεδιαζόμενων δράσεων του GTZ στην περιοχή των Πρεσπών από τον κ. D.Biallas 1.2.3. Επιπλέον πληροφορίες από τα μέλη της ΣΕ και συζήτηση 2. Εφαρμογή του Επιχειρησιακού Σχεδίου και του Προγράμματος Δραστηριοτήτων για το έτος 2001: 2.1. Γενική παρουσίαση από τη Γραμματεία (Κείμενο Εργασίας 3) 2.2. Παρουσίαση της προόδου του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης από την κα. Μυρσίνη Μαλακού (Κείμενο Εργασίας 4) 2.3. Συζήτηση 2.4. Παρουσίαση του σχεδίου πρότασης για ένα ενιαίου Σχεδίου Επικοινωνίας από τη Γραμματεία (Κείμενο Εργασίας 5) 2.5. Συζήτηση και έγκριση 1

3. Επιχειρησιακό Σχέδιο και Πρόγραμμα Δραστηριοτήτων για το έτος 2002: 3.1. Παρουσίαση του σχεδίου πρότασης από την Γραμματεία (Κείμενο Εργασίας 6) 3.2. Συζήτηση και έγκριση 4. Προετοιμασία μιας πρότασης GEF: 4.1.Πληροφορίες για τα σχόλια που έλαβε η Περιγραφή Ιδέας από τη Γραμματεία του GEF και εισαγωγική παρουσίαση της φάσης αίτησης PDF B από τον κ. Nick Remple (UNDP) 4.2. Συζήτηση και έγκριση 5. Κανόνες αναφοράς της Γραμματείας: 5.1. Παρουσίαση σχεδίου πρότασης από τη Γραμματεία (Κείμενο Εργασίας 8) 5.2. Συζήτηση και έγκριση 6. Οικονομικά ζητήματα: 6.1. Παρουσίαση του προτεινόμενου προϋπολογισμού για το 2002 από τη Γραμματεία (Κείμενο Εργασίας 9) 6.2. Συζήτηση και έγκριση 7. Άλλα ζητήματα 8. Λήξη της συνάντησης: 8.1. Υιοθέτηση αποφάσεων, συστάσεων και συμπερασμάτων της συνάντησης 8.2. Ημερομηνία και τόπος της επόμενης συνάντησης 8.3. Καταληκτικές παρατηρήσεις Συνοπτικά Πρακτικά Ο Δήμαρχος Πρεσπών, κ. Γερμανίδης, καλωσόρισε όλους τους συμμετέχοντες και μίλησε για το πλούσιο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει εξαιτίας της μείωσης του ανθρώπινου δυναμικού και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Ανάφερε ότι το Πάρκο Πρεσπών δεν υπόκειται σε τυπικό νομικό καθεστώς και δεν έχει συγκεκριμένα όρια, γεγονός το οποίο κάνει ακόμη πιο σημαντικό το να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις του τοπικού πληθυσμού στις αποφάσεις της Συντονιστικής Επιτροπής (ΣΕ). Ολοκλήρωσε ευχόμενος κάθε επιτυχία για τη δεύτερη τακτική συνάντηση της ΣΕ. Ο πρόεδρος, κ. Μοδινός, καλωσόρισε με τη σειρά του τους συμμετέχοντες και μετέφερε την πλήρη υποστήριξη της Ελληνικής Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού σε αυτή την πρωτοποριακή μορφή διεθνούς συνεργασίας σε μια περιοχή που υποφέρει από μια σύνθετη εικόνα περιβαλλοντικής υποβάθμισης που συνοδεύεται από μείωση του πληθυσμού και κοινωνικά προβλήματα. Ανέφερε επίσης ότι οι τρεις χώρες δεν είναι μόνες στην προσπάθεια να αντιμετωπισθεί αυτή η πραγματικότητα, δεδομένου του αξιοσημείωτου διεθνούς ενδιαφέροντος για την περιοχή των Πρεσπών και για την προσπάθεια που γίνεται εδώ. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε η ημερήσια διάταξη της συνάντησης και εγκρίθηκε από την Επιτροπή. 2

Εν συνεχεία, η κα.ρουμελιώτου (ΕΠΠ) παρουσίασε εκ μέρους της Γραμματείας το πρώτο θέμα της ημερήσιας διάταξης, δηλαδή τις δραστηριότητες σε εφαρμογή των αποφάσεων της συνάντησης των Σκοπίων, σύμφωνα με το Κείμενο Εργασίας 1. Οι κύριες δράσεις κατά τη περίοδο αυτή ήταν η προετοιμασία της μελέτης του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης (ΣΣΔ) και το πρόγραμμα GEF. Άλλες προγραμματισμένος δράσεις έχουν καθυστερήσει, και ειδικότερα το πρόγραμμα κατασκευής υποδομών που πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από την ελληνική κυβέρνηση και το υδρογεωλογικό πρόγραμμα που υποστηρίχτηκε από το σύστημα REReP. Η πρώτη καθυστέρηση οφείλεται στις εκτεταμένες αλλαγές που συμβαίνουν στη δομή του συστήματος αναπτυξιακής βοήθειας της Ελλάδας, το οποίο μεταφέρθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας στο Υπουργείο Εξωτερικών. Η υλοποίηση του προγράμματος αναμένεται τελικά να ξεκινήσει μέσα στους προσεχείς μήνες. Οι εκπρόσωποι της ΠΓΔΜ ζήτησαν να μάθουν πληροφορίες σχετικά με λεπτομέρειες του προγράμματος όπως τις διαστάσεις των κτηρίων, τη διαδικασία εκταμίευσης, τους όρους για τους συμβαλλόμενους κλπ., δεδομένου ότι οι αρμόδιες αρχές στο Ρέζεν χρειάζεται να εγκρίνουν μια λεπτομερή τεχνική πρόταση. Όμως, αν και η δέσμευση εξακολουθεί να ισχύει, οι τελικές λεπτομέρειες και οι όροι του προγράμματος δεν έχουν ακόμα εγκριθεί και οριστικοποιηθεί. Όσον αφορά το υδρογεωλογικό πρόγραμμα, η πρόταση ολοκληρώθηκε και καταστρώθηκε ενιαίος προϋπολογισμός, στη συνάντηση εμπειρογνωμόνων, στις 15-16 Νοεμβρίου του 2001. Επομένως, το πρόγραμμα θα μπορούσε να υλοποιηθεί άμεσα, εάν διασφαλιστούν οι απαραίτητοι πόροι. Ο κ. Γερμανίδης ρώτησε εάν οι υδρολόγοι έχουν ήδη συνεργαστεί με τις αρμόδιες αρχές έτσι ώστε να ενημερωθούν για την υπάρχουσα κατάσταση και εάν έχουν μελετήσει τα στοιχεία που υπάρχουν για την περιοχή. Η κα. Ρουμελιώτου απάντησε ότι αυτή ήταν η πρώτη συνάντηση εμπειρογνωμόνων από τις τρεις χώρες και ότι έγινε με σκοπό να τεθούν οι βάσεις για ένα διασυνοριακό πρόγραμμα. Μόλις βρεθεί χρηματοδότηση, οι ειδικοί θα σχηματίσουν κατάλληλες ομάδες εργασίας και θα ξεκινήσουν την ουσιαστική δουλειά η οποία θα περιλαμβάνει τα ζητήματα που ανέφερε ο Δήμαρχος. Ο κ. Dimovski (Υπουργείο Περιβάλλοντος, ΠΓΔΜ) ρώτησε εάν το υδρογεωλογικό πρόγραμμα πρέπει να προταθεί ξανά στο σύστημα REReP, εάν δεν έχει ήδη βρεθεί χρηματοδότης. Η κα. Ρουμελιώτου υπενθύμισε στους παρευρισκόμενους ότι το 2001 δύο φορείς, η ελληνική κυβέρνηση και η KfW, είχαν εκφράσει την πρόθεση να χρηματοδοτήσουν το πρόγραμμα, αλλά τότε θεωρήθηκε ότι θα έπρεπε να προηγηθούν διαβουλεύσεις ειδικών από τις τρεις πλευρές με σκοπό να βελτιωθεί η προϋπάρχουσα πρόταση. Ο κ. Κουβέλης (MedWet/ Ramsar) εξέφρασε την άποψη ότι η ελληνική πλευρά θα επανεξετάσει την πρότασή της μετά την ολοκλήρωση των αλλαγών στη δομή του συστήματος αναπτυξιακής βοήθειας. Η κα. Sieburger (KfW) είπε ότι η δέσμευση της KfW για χρηματοδότηση του προγράμματος εξακολουθεί να ισχύει και πρότεινε την συνεργασία των δύο χρηματοδοτών. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε από τη Γραμματεία το θέμα των πρόσφατων έργων στη Μικρή Πρέσπα (Κείμενο Εργασίας 2). Αναφέρθηκε ότι στο παρελθόν μεγάλες υδρολογικές παρεμβάσεις είχαν λάβει χώρα στη περιοχή της Μικρής Πρέσπας και ότι τα παλιά κανάλια εκτροπής του ποταμού Ντέβολλι στη λίμνη σταμάτησαν να λειτουργούν στα τέλη του 2000. Όμως, ένα καινούριο κανάλι κατασκευάστηκε προσφάτως με σκοπό την άντληση νερού από τη λίμνη για άρδευση. Η Γραμματεία πρότεινε ότι το πρόβλημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά στα πλαίσια του υδρολογικού προγράμματος. Οι εκπρόσωποι της Αλβανίας παρουσίασαν το αρδευτικό πρόβλημα της περιοχής, εξαιτίας του οποίου έγιναν τα νέα έργα, ενώ επανέλαβαν τη σταθερή δέσμευση ότι τα νερά του Ντέβολλι δεν θα ξαναδιοχετευθούν στη λίμνη στο μέλλον. Σχετικά με τη μελέτη του περιφερειακού δρόμου, η Γραμματεία έδειξε έναν χάρτη με τις προτεινόμενες παρεμβάσεις και πληροφόρησε τα μέλη της συνάντησης ότι η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει συμπεριλάβει το πρόγραμμα στα σχέδια του Interegg III. Όμως προς το παρόν δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με το πότε θα ξεκινήσει η υλοποίησή του. Στη συνέχεια, ο κ. Micevski (MAP), εκ μέρους της Γραμματείας, έκανε παρουσίαση σχετικά με τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων στο Ρέζεν και άλλα έργα στη περιοχή της 3

Πρέσπας, τα οποία σχεδιάζεται να χρηματοδοτηθούν από τη KfW με το ποσό των 14εκ.γερμανικών μάρκων (DM). Η κα. Sieburger παρουσίασε μια γενική εικόνα των προγραμμάτων της KfW στην περιοχή. Στην Αλβανία εκπονούνται αρκετά προγράμματα: Σε συνεργασία με το Ταμείο Ανάπτυξης της Αλβανίας (ADF), το οποίο διαχειρίζεται το συνολικό ποσό των 4εκ.DM από τη KfW, 600000DM θα δοθούν για κοινωνικές υποδομές στα χωριά του Εθνικού Πάρκου της αλβανικής πλευράς. Επίσης, 8εκ.DM προορίζονται για την προστατευόμενη περιοχή στην Πρέσπα (εθνική και διακρατική) σύμφωνα με μελέτη σκοπιμότητας που ολοκληρώθηκε τον περασμένο χρόνο από διαφορετικό πρόγραμμα. Μίλησε επίσης σχετικά με ένα παλαιό ποσό γερμανικών χρημάτων που είχαν δεσμευτεί για προγράμματα στην Ελλάδα και τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην περιοχή της Πρέσπας. Ο κ. Γερμανίδης ρώτησε εάν τα διάφορα προγράμματα θα είναι αποτελεσματικά και συγκεκριμένα εάν η κεντρική διοίκηση στην Αλβανία έχει ολοκληρωμένο και συνολικό αναπτυξιακό πρόγραμμα. Ο κ. Andoni (δήμαρχος Liqenas, Αλβανία) απάντησε ότι τα χρήματα που δίνονται στην Αλβανία θα αξιοποιηθούν αναλόγως και συμπλήρωσε ότι οι πόροι θα πρέπει να αυξηθούν λόγω του ότι αυτή η πλευρά της Πρέσπας είναι η πιο υποβαθμισμένη και έχει ανάγκη βασικές υποδομές. Τέλος, το ποσό που αναφέρθηκε (14εκ. DM) όσον αφορά την ΠΓΔΜ διοχετεύεται μέσω διμερούς προγράμματος βοήθειας, το οποίο όμως πρόκειται να λάβει υπόψη τη συνολική εικόνα της Πρέσπας. Απαντώντας σε σχόλιο του κ. Γερμανίδη, η κα. Sieburger είπε ότι η Γερμανική Κυβέρνηση σχεδιάζει τις επενδύσεις της για την προστασία της περιοχής σε διμερές επίπεδο, αλλά έχουν επίσης σταθερή δέσμευση ότι σε θέματα όπως το υδρολογικό, ένα πρόγραμμα δεν μπορεί παρά να είναι τριμερές. Ο κ. Dimovski ανέφερε επίσης ότι τα 14 εκ. προορίζονταν αρχικά για υποδομές επεξεργασίας λυμάτων, αλλά η Περιγραφή Ιδέας του GEF δίνει έμφαση στην ολοκληρωμένη διαχείριση οικοσυστημάτων, επομένως η αντίστοιχη αλλαγή στη κατεύθυνση των γερμανικών πόρων στη χώρα του θα πρέπει πρώτα να συμφωνηθεί σε διμερές επίπεδο και μετά να τεθεί στην Επιτροπή προς συζήτηση. Ο κ. Μοδινός και ο κ. Κουβέλης μίλησαν για συνέργεια και για την ανάγκη ύπαρξης μιας ξεκάθαρης εικόνας σχετικά με τα προγράμματα που πρόκειται να χρηματοδοτηθούν στη περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, η Γραμματεία θα πρέπει να συντάξει έναν ολοκληρωμένο κατάλογο όλων των προγραμμάτων και πιθανών χρηματοδοτήσεων για τις επόμενες συναντήσεις. Ο κ. Remple (UNDP) ανέφερε ότι οι πόροι από το PDF θα διατεθούν για μια αρχική χαρτογράφηση, που είναι σχετική ακριβώς με τα παραπάνω και ότι υπάρχουν διάφορες μέθοδοι συλλογής στοιχείων σε σχέση με αυτό. Η κα. Μαλακού (ΕΠΠ) πρόσθεσε ότι στο τελευταίο κεφάλαιο του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης θα αναφέρονται όλα τα πιθανά μέσα για τη χρηματοδότηση των απαιτούμενων προγραμμάτων. Εν συνεχεία, ο κ. Biallas (GTZ) έκανε παρουσίαση του γερμανικού προγράμματος τεχνικής συνεργασίας (2 εκ. DM), το οποίο αρχικά προορίζεται για τη διακρατική συνεργασία και δεν περιορίζεται σε διμερές επίπεδο. Επεσήμανε ότι αυτό δεν είναι ένα επενδυτικό πρόγραμμα και ότι προορίζεται να αξιοποιηθεί από τοπικές κοινότητες, κοινωνίες, ιδιωτικούς φορείς κλπ., και όχι μόνο από κυβερνήσεις. Θα ήθελε να δει την συνεργασία να επεκτείνεται από την προστασία του περιβάλλοντος σε οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες στη Πρέσπα, και αυτό είναι ο λόγος που «μικρά» διασυνοριακά προγράμματα κρίνονται πιθανά για χρηματοδότηση. Πρόσθεσε ότι αυτά θα πρέπει να έχουν προταθεί, ή τουλάχιστον εγκριθεί, από την ΣΕ και παρουσίασε έναν πίνακα με διάφορες προτάσεις που έχουν ήδη υποβληθεί στο GTZ καταταγμένες σε δύο κατηγορίες ανάλογα με την ωριμότητά τους. Κατά τη πρώτη αυτή φάση, η GTZ θα κάνει συμβόλαια απευθείας με τους φορείς υλοποίησης (Κυβερνητικούς φορείς, Δήμους, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις), ενώ σε μια επόμενη φάση, και αφού η ΣΕ αποκτήσει νομική προσωπικότητα, η GTZ θα ήθελε να διαχειρίζεται τα χρήματα η ΣΕ. Ο κ. Παπαγιάννης (MedWet/ Ramsar) αναφερόμενος στο ζήτημα του νομικού προσώπου μίλησε για την ίδρυση ενός Ταμείου το οποίο θα μπορούσε να λαμβάνει και να διαχειρίζεται χρήματα. Ο κ. Remple είπε ότι το GEF έχει μακροχρόνια πείρα σχετικά με παρόμοια Ταμεία, και ανέφερε ότι περιφερειακά τέτοια σχήματα είναι πολύπλοκα. Παρόλα αυτά μια τέτοια δυνατότητα θα μπορούσε να διερευνηθεί στα πλαίσια του PDF. Ο κ. 4

Γερμανίδης συμπλήρωσε ότι όλα αυτά είναι θετικά αλλά θα πρέπει να γίνονται στα πλαίσια ενός ενιαίου προγράμματος το οποίο θα έχει στόχο την ολοκληρωμένη ανάπτυξη και θα συντονίζεται από τη ΣΕ. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της κας. Μαλακού, ο κ. Biallas εξήγησε ότι μόνο τα προγράμματα της πρώτης κατηγορίας θα πρέπει να εξεταστούν από τα μέλη της ΣΕ σε αυτό το στάδιο. Η κα. Μαλακού εξέφρασε την άποψη ότι τα μέλη της ΣΕ δεν μπορούν και δεν θα πρέπει να έχουν λόγο για προγράμματα έξω από τη περιοχή του Πάρκου Πρεσπών (Πόγραδετς κλπ.). Ο κ. Biallas απάντησε ότι προς το παρόν τα μέλη της ΣΕ δεν πρέπει να αποφασίσουν αλλά απλώς να σχολιάσουν ή να εκφράσουν μία γνώμη. Σχετικά με το δεύτερο θέμα της Ημ. Διάταξης, συγκεκριμένα την υλοποίηση του προγράμματος δραστηριοτήτων για το 2001, ο κ. Micevski, εκ μέρους της Γραμματείας, παρουσίασε το Κείμενο Εργασίας 3. Αυτό το χρόνο, η δουλειά της Επιτροπής και της Γραμματείας επικεντρώθηκε σε τρεις άξονες: επικοινωνία, αειφορική ανάπτυξη, και έρευνα, παρακολούθηση και διατήρηση ειδών και οικοσυστημάτων. Ο κ.dimovski αναφέρθηκε στα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στη συλλογή συμπληρωμένων τυποποιημένων εντύπων για τον κατάλογο απογραφής δραστηριοτήτων. Η Γραμματεία υπενθύμισε ότι, στη συνάντηση των Σκοπίων, η ΣΕ αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ως εργαλείο συλλογής πληροφοριών ένα απλό τυποποιημένο έντυπο. Μέχρι σήμερα, όμως, τα έντυπα αυτά συμπληρώνονται από την ίδια την Γραμματεία, ενώ θα ήταν χρήσιμο να συμμετέχουν όλοι σε αυτή την διαδικασία. Ο κ. Παπαγιάννης είπε ότι η Γραμματεία αποτελεί ένα από τα πιο ουσιαστικά αποτελέσματα της ΣΕ μέχρι σήμερα, και το γεγονός ότι αυτή αναφέρεται στην Επιτροπή ως ενιαίο σώμα είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να χαιρετιστεί. Ο κ. Γερμανίδης ρώτησε σχετικά με τη διαδικασία συνεργασίας της Γραμματείας, πως αυτή επιτυγχάνεται στην πράξη, εάν γίνονται συναντήσεις, και επεσήμανε την ανάγκη πιο συχνής επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ΣΕ και της Γραμματείας καθώς και μεταξύ τους. Η κα. Ρουμελιώτου απάντησε ότι τα μέλη της Γραμματείας επικοινωνούν μεταξύ τους σχεδόν καθημερινά καθώς και με τους κυβερνητικούς εκπροσώπους, αλλά χρειάζεται περισσότερο προσωπικό καθώς και πόροι για να υπάρχει ένα αποτελεσματικό όργανο. Ο κ. Παπαγιάννης συμφώνησε μα τα παραπάνω και επεσήμανε την σημασία της στενής συνεργασίας της Γραμματείας με τις τοπικές κοινότητες. Είπε επίσης ότι οι όποιοι νέοι πόροι θα πρέπει να διοχετευτούν σε αυτή την κατεύθυνση κατά προτεραιότητα. Ο κ. Dimovski πρότεινε ότι ένα μικρό μέρος των διαθέσιμων πόρων θα μπορούσε να δοθεί για ένα μικρό πρόγραμμα θεσμικής ενδυνάμωσης και κατάρτισης των ΜΚΟ που είναι στον πυρήνα της διαδικασίας του Πάρκου Πρεσπών. Ο κ. Biallas είπε ότι η GTZ θα μπορούσε να στηρίξει οικονομικά τα παραπάνω και ζήτησε από τον πρόεδρο να συζητήσει τις σχετικές λεπτομέρειες με την Γραμματεία και το GTZ. Εν συνεχεία, η κα. Μαλακού έκανε μια παρουσίαση για την πρόοδο της μελέτης του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης, σχετικά με το θέμα 2.2 της Ημ. Διάταξης (Κείμενο Εργασίας 4). Η παρουσίασε επικεντρώθηκε κυρίως σε μελλοντικά προγράμματα και λιγότερο σε περιγραφή της λεκάνης Πρεσπών ή σε κενά γνώσης που έχουν παρατηρηθεί μέχρι τώρα. Αρχικά παρουσιάστηκε η περιοχή μελέτης, που συμπίπτει με τη λεκάνη απορροής των δύο λιμνών (2.519χλμ 2 ) το 60% της οποίας υπόκειται σε διάφορα καθεστώτα προστασίας. Οι κύριες θεματικές ενότητες της μελέτης είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η αειφορική ανάπτυξη και η θεσμοθέτηση της διασυνοριακής συνεργασίας. Οι βασικοί στόχοι και προτάσεις παρουσιάζονται στο παράρτημα Ι. Απαντώντας σε ερώτηση του κ. Μοδινού, η κα. Μαλακού είπε ότι εξετάζοναι ακόμη τα διαχειριστικά και θεσμικά μέτρα, τα οποία είναι απαραίτητα για την υλοποίηση αποφάσεων που λαμβάνονται σε τριμερές επίπεδο. Ο κ. Melovski εξέφρασε την άποψη ότι η οριοθέτηση του Πάρκου Πρεσπών θα έπρεπε να γίνει στη βάση των οικοσυστημάτων που παρατηρούνται. Σημείωσε επίσης ότι η πλευρά της ΠΓΔΜ δεν είχε πληροφορηθεί για τις προτάσεις και ότι μεγάλες περιοχές έχουν παραλειφθεί. Η κα. Μαλακού εξήγησε ότι επιλέχθηκε η προσέγγιση της λεκάνης απορροής, επειδή η προσέγγιση του οικοσυστήματος απαιτεί εκτεταμένη και πολύ πιο πολύπλοκη βασική έρευνα, η οποία δεν θα μπορούσε να γίνει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Ο κ. Micevski συμπλήρωσε ότι δεν είχε γίνει ποτέ συνάντηση με το ΜΑΡ και ότι οι ιδέες και οι προτάσεις υποβλήθηκαν από εμπειρογνώμονες και από την τοπική αυτοδιοίκηση. 5

Ο κ. Dimovski πρότεινε να οργανωθεί μια ειδική συνάντηση της ΣΕ για να συζητηθεί αναλυτικά το ΣΣΔ. Βρήκε την παρουσίαση πολύ ενδιαφέρουσα και παρατήρησε ότι οι δυσκολίες είναι προφανείς. Συμπλήρωσε ότι φαίνεται ότι οι τρεις ομάδες δεν δουλεύουν το ίδιο καλά, καθώς και ότι οι κανόνες αναφοράς των εθνικών ομάδων εργασίας πρέπει να επανεξεταστούν ούτως ώστε να περιλαμβάνουν εμπειρογνώμονες και από άλλα επιστημονικά πεδία εκτός της βιολογίας. Είπε, επίσης, ότι ορισμένοι εμπειρογνώμονες οι οποίοι δούλεψαν για το ΣΣΔ στη χώρα του δεν αναφέρονται στο κατάλογο του Κειμένου Εργασίας 4 και διερωτήθηκε για την ακριβή σχέση της ΣΕ με τη μελέτη και συγκεκριμένα εάν η τελευταία είναι ο αποδέκτης. Απαντώντας σε ερώτηση της κα. Sukova (Υπουργείο Περιβάλλοντος της ΠΓΔΜ), οι εκπρόσωποι των ΜΚΟ εξήγησαν τη διαδικασία σχηματισμού των ομάδων εργασίας και υπενθύμισαν στη συνάντηση ότι οι ΜΚΟ διορίστηκαν από τις Κυβερνήσεις ως φορείς υλοποίησης και ότι τα ζητήματα αυτά έχουν συζητηθεί επανειλημμένα στις τριμερείς συναντήσεις. Ο κ. Κουβέλης είπε ότι δεν νομίζει ότι έχουν ιεραρχηθεί μέχρι τώρα οι στρατηγικοί στόχοι του ΣΣΔ και συμφώνησε με την ιδέα να γίνει συνάντηση της ΣΕ ειδικά για το ΣΣΔ, αφού είναι αναγκαία η πλήρης υποστήριξη των αποτελεσμάτων του προγράμματος από τις τρεις Διοικήσεις, έτσι ώστε να μπορέσει να στηριχθεί σε αυτά το επικείμενο πρόγραμμα GEF και άλλες μελλοντικές δράσεις. Ο κ. Γερμανίδης είπε ότι οι προτάσεις που παρουσιάστηκαν δεν είναι ρεαλιστικές, αφού δεν θα είναι διαθέσιμοι οι απαιτούμενοι πόροι. Επομένως, θα πρέπει να τεθούν προτεραιότητες και να αναθεωρηθεί ολόκληρη η μελέτη και πρότεινε η υδρογεωλογική μελέτη να μπει ως πρώτη προτεραιότητα. Ο κ. Biallas είπε ότι οι Κυβερνήσεις θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν το σχεδιασμό αυτό στις διμερείς διαπραγματεύσεις τους με τη Γερμανία, εάν θέλουν να βρούν χρήματα για την υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων. Ο κ. Παπαγιάννης συμπλήρωσε ότι, για να μπορέσει να επιτευχθεί συναίνεση στην συνάντηση της ΣΕ για το ΣΣΔ θα πρέπει να έχουν προϋπάρξει συζητήσεις μεταξύ των εθνικών μελών της ΣΕ. Στη συνέχεια, η κα. Ρουμελιώτου παρουσίασε, εκ μέρους της Γραμματείας, την πρόταση για το Σχέδιο Επικοινωνίας σύμφωνα με το Κείμενο Εργασίας 5. Έκανε μια συνοπτική παρουσίαση σχετικά με τις προτεινόμενες ομάδες-στόχους, τα επικοινωνιακά μέσα και δραστηριότητες και το σχετικό χρονοδιάγραμμα. Υποστήριξε ότι χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό για την υλοποίηση του σχεδίου και προχώρησε σε ειδικές προτάσεις σχετικά με το λογότυπο του Πάρκου Πρεσπών, το ενημερωτικό φυλλάδιο και το ενημερωτικό δελτίο. Επίσης, ο κ. Micevski μίλησε για τις σχετικές διαβουλεύσεις που έχουν γίνει με τη Σύμβαση Ραμσάρ όσον αφορά την ιστοσελίδα του Πάρκου Πρεσπών. Τέλος, αναλύθηκαν εν συντομία οι προτάσεις για τον εορτασμό της δεύτερης επετείου του Πάρκου Πρεσπών. Ο κ. Παπαγιάννης είπε ότι το πιο επείγον ζήτημα είναι η δεύτερη επέτειος, η οποία θα πρέπει να γιορταστεί στις 2 Φεβρουαρίου και δεν είναι δυνατόν να αναβληθεί. Στη συνέχεια πρότεινε ως πιο πρακτική λύση να γίνει μια έκτακτη συνάντηση της ΣΕ για να συζητηθούν τα αποτελέσματα του ΣΣΔ, να σταλεί σχετικό δελτίο τύπου και να τυπωθεί μια τρίγλωσση αφίσα. Ο κ. Μοδινός συμφώνησε και είπε ότι θα προβεί σε περαιτέρω συνεννοήσεις με την Γραμματεία για τις λεπτομέρειες. Ο κ. Dimovski είπε ότι είναι καλύτερα να γίνει μια κοινή συνέντευξη τύπου αντί για τρεις ξεχωριστές και ότι το φεστιβάλ στο Ρέζεν είναι μάλλον αδύνατο να διοργανωθεί μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Σημείωσε επίσης ότι η ιστοσελίδα στο διαδίκτυο θα έπρεπε να έχει προχωρήσει περισσότερο. Επίσης, ανέφερε ότι η Γραμματεία πρέπει να περιμένει τις αποφάσεις της ΣΕ και αυτό μπορεί συχνά να αποτελέσει πρόβλημα και σχετικά με αυτό πρότεινε ο πρόεδρος να έχει πιο ενεργό συμμετοχή στο μέλλον και να παίρνει μικρές αποφάσεις κατά τις περιόδους μεταξύ των συναντήσεων της ΣΕ. Στη συνέχεια είπε ότι η ιστοσελίδα του Υπουργείου θα μπορούσε να φιλοξενήσει τη σελίδα του Πάρκου Πρεσπών και ζήτησε από τη Γραμματεία να ετοιμάσει τα κείμενα που θα συμπεριληφθούν σε αυτήν καθώς και από την ΣΕ να θέσει μια σχετική προθεσμία για τη Γραμματεία. Ολοκλήρωσε προτείνοντας οικονομική ενίσχυση εκ μέρους του Υπουργείου για την έκδοση του ενημερωτικού φυλλαδίου και του ενημερωτικού δελτίου μέχρι το τέλος του χρόνου. 6

Η πρόταση διοργάνωσης χειμωνιάτικων μετρήσεων πουλιών στις 2 Φεβρουαρίου απορρίφθηκε από αρκετούς από τους συμμετέχοντες αφού το γεγονός αυτό έχει προγραμματιστεί για τις 15 Ιανουαρίου. Επιπλέον, ο Πρόεδρος πρότεινε την ίδρυση μιας ειδικής συντακτικής επιτροπής για όλες τις εκδόσεις και την ιστοσελίδα, η οποία θα αποτελείται από ένα άτομο από κάθε πλευρά, που δεν θα είναι απαραίτητα μέλος της ΣΕ. Ο κ. Micevski πρότεινε μέλη της συντακτικής επιτροπής να διοριστούν τα μέλη της Γραμματείας και ένα μέλος της ΣΕ από κάθε χώρα. Σχετικά με τη θέση του Υπεύθυνου Επικοινωνίας, ο κ. Dimovski τάχθηκε υπέρ της ιδέας πρόσληψης νέου ατόμου αλλά είχε επιφυλάξεις σχετικά με το κατά πόσον το άτομο αυτό θα μπορεί να βρίσκεται εύκολα και το πού θα είναι η βάση του. Ο Πρόεδρος ρώτησε εάν οι ΜΚΟ θα μπορούσαν να υποστηρίζουν τις δράσεις επικοινωνίας για τους επόμενους έξι μήνες. Η κα. Μαλακού απάντησε ότι η ΕΠΠ δεν δύναται να υποστηρίξει όλες τις δράσεις μόνη της και εάν χρειαστεί θα ζητήσει την υποστήριξη του WWF Ελλάς. Ο Πρόεδρος πρότεινε να συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό της ΣΕ κάποια έξοδα για τον Υπεύθυνο Επικοινωνίας και για ορισμένες δράσεις που περιλαμβάνονται στη πρόταση, όπως η ιστοσελίδα, το ενημερωτικό φυλλάδιο και το ενημερωτικό δελτίο. Ο κ. Micevski ανέφερε ότι η BSPSM πρόκειται να εκδώσει ένα φυλλάδιο για το Ezerani το οποίο θα περιλαμβάνει πληροφορίες για το Πάρκο Πρεσπών και το οποίο θα διανεμηθεί σε όλα τα σπίτια γύρω από το Εθνικό Πάρκο. Αρκετοί από τους συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι ο λογότυπος είναι αρκετά πολύπλοκος και δεν απεικονίζει ικανοποιητικά την ιδέα της Πρέσπας. Ο κ. Κουβέλης πρότεινε την διοργάνωση παιδικού διαγωνισμού ζωγραφικής και την δημιουργία λογοτύπου με βάση τις καλύτερες ζωγραφιές. Η ιδέα έγινε αποδεκτή και η ΣΕ αποφάσισε να γίνει διαγωνισμός στα σχολεία των Πρεσπών, να γίνει συλλογή των ζωγραφιών στα τέλη Ιανουαρίου και έκθεσή τους στο Ρέζεν στις 2 Φεβρουαρίου. Οι δήμαρχοι ανέλαβαν την διοργάνωση της εκδήλωσης. Το Σχέδιο Επικοινωνίας έγινε αποδεκτό σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙ. Συμφωνήθηκε να υποβληθεί πρόταση στη GTZ για δημιουργία ενημερωτικού φυλλαδίου, ενημερωτικού δελτίου και πρόσληψη Υπεύθυνου Επικοινωνίας, καθώς επίσης ότι η συνάντηση της ΣΕ για το ΣΣΔ, στις 2 Φεβρουαρίου, θα συνδυαστεί με μια μεγάλη συνέντευξη τύπου και μια έκθεση ζωγραφικής. Εν συνεχεία παρουσιάστηκε το θέμα 3 της Ημ. Διάταξης, δηλαδή η πρόταση για το Επιχειρησιακό Σχέδιο και Πρόγραμμα Δραστηριοτήτων της ΣΕ για το έτος 2002 (Κείμενο Εργασίας 6). Η κα. Ρουμελιώτου, εκ μέρους της Γραμματείας, παρουσίασε την πρόταση η οποία ακολουθεί τους ίδιους άξονες με το προηγούμενο πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Ανέφερε τις καινούριες δράσεις για τον επόμενο χρόνο, συγκεκριμένα την υλοποίηση του Σχεδίου Επικοινωνίας, την χρήση του συστήματος EUROPARC για την ανταλλαγή εμπειριών και την επιμόρφωση, την προετοιμασία ενός κοινού προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, τη διοργάνωση κοινών κοινωνικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων και την κοινή παρουσίαση του Πάρκου Πρεσπών στην 8η Συνάντηση του Ραμσάρ (Ramsar COP8). Σχετικά με την αειφορική ανάπτυξη, ακόμα αναμένονται τα αποτελέσματα του ΣΣΔ και επομένως δεν μπορούν να υπάρξουν συγκεκριμένες αποφάσεις. Η μόνη συγκεκριμένη πρόταση αφορά την προετοιμασία προγράμματος για την ίδρυση διαδικασίας εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων στη Πρέσπα. Στην επόμενη τακτική συνάντηση της ΣΕ θα πρέπει να αναλυθούν τα αποτελέσματα και οι προτεραιότητες του ΣΣΔ και να γίνει επιλογή συγκεκριμένων δράσεων που θα εφαρμοστούν άμεσα. Σχετικά με την έρευνα, τη επιστημονική παρακολούθηση και την διατήρηση, θα πρέπει να υλοποιηθούν τα δύο προγράμματα που έχουν καθυστερήσει. Το πρόγραμμα υποδομών σχετίζεται με την πρόταση εγκαθίδρυσης ενός κοινού συστήματος επιστημονικής παρακολούθησης. Η δραστηριότητα που σχετίζεται με την παροχή αμοιβαίας επείγουσας βοήθειας στην περιοχή είναι επίσης πολύ περίπλοκη και χρειάζεται ειδικό πρόγραμμα με πόρους ούτως ώστε να μπορέσουν να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες διαβουλεύσεις μεταξύ των αρμόδιων αρχών. Τέλος, όσον αφορά το θέμα της χρηματοδότησης, είναι επείγουσα ανάγκη η συγκέντρωση και συστηματοποίηση της πληροφορίας σχετικά με τις πηγές 7

χρηματοδότησης. Επίσης, η αίτηση PDF B θα πρέπει να ετοιμαστεί και να υποβληθεί στη Γραμματεία του GEF και οι τρεις κυβερνήσεις θα πρέπει να δεσμεύσουν βασικούς πόρους για το Πάρκο Πρεσπών. Ο κ. Kramaric από το EUROPARC Federation μίλησε για το πρόγραμμα Phare που περιλάμβανε ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ του Αλβανικού Εθνικού Πάρκου και του Εθνκού Πάρκου της Γκαλίτσιτσας. Δυστυχώς το πρόγραμμα έχει λήξει και δεν έχει βρεθεί νέα πηγή χρηματοδότησης. Παρόλα αυτά, το δίκτυο EUROPARC παραμένει ανοιχτό και διατίθεται να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια στις αρχές των προστατευόμενων περιοχών στις τρεις πλευρές της Πρέσπας. Στο πλαίσιο αυτό έχει επίσης συσταθεί ομάδα εργασίας, η οποία ερευνά τις αρχές της διασυνοριακής συνεργασίας και θα έχει σύντομα έτοιμη την αναφορά της. Η σχετική δουλειά γίνεται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και οι εμπλεκόμενοι με το Πάρκο Πρεσπών καλούνται να συμμετέχουν στη διαδικασία. Ο κ. Biallas αναφέρθηκε στις κοινωνικές δράσεις που συμπεριλαμβάνονται στη πρόταση και δήλωσε την επιθυμία της GTZ να χρηματοδοτήσει τέτοιες δράσεις. Ο Πρόεδρος είπε ότι θεωρεί την παράγραφο που αναφέρεται στην αειφορική ανάπτυξη αδύναμη και πρόσθεσε ότι θα ήθελε να δει περισσότερη ουσία ακόμα και πριν την ολοκλήρωση του ΣΣΔ. Πρότεινε επίσης η παράγραφος για την αειφορική ανάπτυξη να μπει πρώτη δεδομένου ότι αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα της διασυνοριακής συνεργασίας και οι άλλοι άξονες έχουν τεθεί για την προώθηση αυτής. Η κα. Ρουμελιώτου εξήγησε ότι στη συνάντηση των Σκοπίων αποφασίστηκε να μπει πρώτο στη σειρά το θέμα της επικοινωνίας γιατί η Επιτροπή στην ουσία αποτελεί ακριβώς μια πλατφόρμα επικοινωνίας, η οποία φέρνει τις τρεις πλευρές σε επαφή. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότερες από τις δράσεις που έχουν αναληφθεί ή σχεδιάζονται σχετίζονται βασικά με την επικοινωνία. Σε περίπτωση που προταθούν και εγκριθούν από τη Επιτροπή πιο συγκεκριμένες δράσεις σχετικά με την αειφορική ανάπτυξη η Γραμματεία βεβαίως μπορεί να τροποποιήσει το κείμενο. Δεν μπορεί όμως από μόνη της να προτείνει τίποτα περισσότερο από αυτά που ήδη περιέχονται στο κείμενο εργασίας 6. Ο κ. Dimovski είπε ότι το κείμενο αυτό είναι από τα πιο ατελή που παρουσιάστηκαν, προσθέτοντας ότι θα έπρεπε να ακολουθήσει το μοτίβο του Σχεδίου Επικοινωνίας, να είναι συγκεκριμένο και να έχει χρονοδιάγραμμα. Ο κ. Κουβέλης συμπλήρωσε ότι ο προϋπολογισμός θα πρέπει να ανταποκρίνεται στο πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Η Γραμματεία απάντησε ότι δεν μπορούσε να φτιάξει πιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα με βάση την εμπειρία του πρώτου χρόνου. Η κα. Μαλακού εξέφρασε ανησυχία όσον αφορά την κατανομή του φόρτου εργασίας και του πώς το σχέδιο αυτό θα υλοποιηθεί από την Γραμματεία. Ο κ. Μοδινός συμφώνησε και είπε ότι δεν θα πρέπει να ανατίθενται όλα στην Γραμματεία, που είναι πολύ μικρή, και πάντως οι μέχρι τώρα αποφάσεις σχετικά με την διεύρυνση της Γραμματείας θα μπορούσαν να βοηθήσουν ουσιαστικά. Τα μέλη της ΣΕ θα πρέπει επίσης να εκτελούν ορισμένες εργασίες και να παρέχουν βοήθεια στην εφαρμογή των αποφάσεων. Ο κ. Κουβέλης είπε ότι η ΣΕ θα πρέπει να μοιράζεται την ευθύνη με τη Γραμματεία και πρότεινε την σύσταση μιας επιτροπής αξιολόγησης της έως τώρα εργασίας της Γραμματείας, και να ληφθούν αποφάσεις όσον αφορά την υποστήριξη και την βοήθεια που πρέπει να δοθεί στο όργανο. Η σχετική αξιολόγηση θα μπορούσε να παρουσιαστεί στην επόμενη τακτική συνάντηση της ΣΕ. Στο σημείο αυτό ο Πρόεδρος πρότεινε να ακολουθήσει συζήτηση του θέματος 5 της Ημ. Διάταξης, δηλαδή οι Κανόνες Αναφοράς της Γραμματείας. Ο κ. Dimovski αντιπρότεινε να συζητηθεί ο προϋπολογισμός και η πρότασή του έγινε δεκτή. Ο κ. Micevski, εκ μέρους της Γραμματείας, παρουσίασε το θέμα 6 της Ημ. Διάταξης βάσει του Κειμένου Εργασίας 9. Παρουσίασε τη δομή του προϋπολογισμού και αναφέρθηκε στις διαβουλεύσεις με τις κυβερνήσεις και τους χρηματοδότες σχετικά με τους πόρους που προτίθενται να δεσμεύσουν για το επόμενο έτος. Στη συνέχεια ανέλυσε τα βασικά έξοδα για την λειτουργία της ΣΕ και της Γραμματείας και τις δεσμεύσεις από διάφορους χρηματοδότες, συμπεριλαμβανομένης της στήλης «άλλοι χρηματοδότες» που ήταν βασικά κενή, με μόνο 8

μερικές πιθανές δεσμεύσεις της GTZ, οι οποίες παρουσιάζονταν σε παρένθεση. Ο κ. Biallas είπε ότι η GTZ θα μπορούσε να συνχρηματοδοτήσει ορισμένες δραστηριότητες με την προϋπόθεση ότι οι άλλες πηγές χρηματοδότησης θα καλύψουν το μέρος τους. Τέλος, ο κ. Micevski εξήγησε ότι τα μη-βασικά έξοδα σχετίζονται με το προηγούμενο θέμα που συζητήθηκε, δηλαδή το πρόγραμμα δραστηριοτήτων για το 2002. Ο Πρόεδρος πρότεινε να αποφασιστεί πρώτα ποιες δραστηριότητες θα χρηματοδοτηθούν και μετά να εντοπιστούν οι πιθανοί χρηματοδότες. Ο κ. Γκαίτλιχ (Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφορικής Ανάπτυξης) είπε ότι θα μπορούσε να ζητηθεί από ΜΚΟ, όπως το WWF Ελλάς, να προβούν σε δράσεις εξεύρεσης πόρων για τις μελλοντικές δραστηριότητες του Πάρκου, ούτως ώστε να κινητοποιηθούν και ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης. Ο κ. Dimovski αμφισβήτησε την δυνατότητα του MAP και της PPNEA να καλύψουν τα έξοδά τους και ζήτησε μια σαφή αντιστοίχηση με το Επιχειρησιακό Σχέδιο και το Πρόγραμμα Δραστηριοτήτων. Ανέφερε επίσης ότι το Υπουργείο έχει δεσμεύσει 15.000 και όχι 3.000, όπως παρουσιάζεται στον προϋπολογισμό. Ο κ. Micevski είπε ότι η Γραμματεία μπορεί να στηριχτεί μόνο σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έβαλε ένα πολύ μικρότερο ποσό, το οποίο κατά τη γνώμη του θα μπορούσε τελικά να δοθεί από τη Κυβέρνηση. Απαντώντας σε πρόταση του κ. Dimovski, ότι τα διάφορα προγράμματα δεν θα έπρεπε να παρουσιάζονται στο προϋπολογισμό της Επιτροπής, η κα. Ρουμελιώτου είπε ότι οι δράσεις που προτείνονται έχουν αποφασιστεί ή υιοθετηθεί από την Επιτροπή και για το λόγο αυτό περιλαμβάνονται στο προϋπολογισμό της. Η κα. Sieburger πρότεινε να γίνουν δύο διαφορετικοί πίνακες, ένας για τα βασικά έξοδα και ένας για τις άλλες δραστηριότητες, και ο κ. Biallas ζήτησε να αναδιαμορφωθεί ο συνολικός προϋπολογισμός, έτσι ώστε να μπορεί να είναι ξεκάθαρο το έλλειμμα στο βασικό κόστος. Η κα. Μαλακού πρόσθεσε ότι θα πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένη πρόταση για κάθε δραστηριότητα, αλλά αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει τώρα έστω και εάν αναδιαμορφωθεί ο προϋπολογισμός. Τέλος, ο κ. Κουβέλης συμπλήρωσε ότι υπάρχει πάντα κάποιος βαθμός αβεβαιότητας στους προϋπολογισμούς και στα χρονοδιαγράμματα, ωστόσο ένα χρονοδιάγραμμα προσαρτημένο στον προγραμματισμό του επόμενου έτους θα ήταν πολύ χρήσιμο. Στη συνέχεια, ζητήθηκε από τη Γραμματεία να αναδιαμορφώσει τον προϋπολογισμό με τη βοήθεια του κ. Κουβέλη, να ετοιμάσει ένα χρονοδιάγραμμα για το Κείμενο Εργασίας 6 (όπως παρουσιάζεται στο Παράρτημα ΙV) καθώς και κάποια συμπεράσματα από την έως τώρα συζήτηση. Πρώτο θέμα συζήτησης, την δεύτερη μέρα της συνάντησης ήταν ο αναδιαμορφωμένος προϋπολογισμός. Ο κ. Κουβέλης παρουσίασε το νέο κείμενο όπως παρουσιάζεται στο Παράρτημα V. Οι δράσεις επικοινωνίας που υιοθετήθηκαν την προηγούμενη μέρα συμπεριλήφθηκαν στο βασικό προϋπολογισμό της Επιτροπής και επομένως το συνολικό βασικό κόστος για το 2002 υπολογίζεται στα 160.400 (έλλειμμα 105.100). Δύο προγράμματα, το πρόγραμμα υποδομής και το υδρογεωλογικό, προστέθηκαν στη κατηγορία «άλλες δραστηριότητες», το τελευταίο χωρίς δεσμευμένους πόρους. Ο κ. Biallas ρώτησε για τα έξοδα γραφείου των ΜΚΟ που συμμετέχουν στην Γραμματεία. Σχετικά με αυτό διευκρινίστηκε ότι οι ΜΚΟ έχουν σημαντικά έξοδα για την φιλοξενία και παροχή διοικητικής υποστήριξης στα άτομα που δουλεύουν στη Γραμματεία. Ο κ. Biallas ρώτησε επίσης ποια είναι τα διοικητικά έξοδα για τις δράσεις επικοινωνίας. Διευκρινίστηκε ότι υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπος για τον υπολογισμό των διοικητικών και των απρόβλεπτων εξόδων. Ο κ. Dimovski ρώτησε γιατί ο υπεύθυνος επικοινωνίας θα πρέπει να έχει τριπλάσιο κόστος από το μέλος της Γραμματείας στην Ελλάδα. Του απάντησαν ότι θα είναι ένα άτομο που εργάζεται για το διασυνοριακό σύστημα, ενώ τα μέλη της Γραμματείας δουλεύουν με μερική απασχόληση -θεωρητικά τουλάχιστον- και αποτελούν προσωπικό των ΜΚΟ, επομένως οι δύο περιπτώσεις δεν είναι συγκρίσιμες. Επίσης, ο κ. Dimovski αναφερόμενος στο ύψος των εξόδων γραφείου για τις δύο ΜΚΟ, Αλβανίας και ΠΓΔΜ, είπε ότι τα θεωρεί πολύ υψηλά. Του εξήγησαν ότι τα έξοδα για την διασυνοριακή συνεργασία είναι πράγματι πολύ υψηλά (κ. Μοδινός, κα. Sieburger, κ. Stojanov (ΜΑΡ)). Η κα. Μαλακού 9

είπε ότι θα μπορούσε να παρουσιάσει τα σχετικά έξοδα της ΕΠΠ για το 2001 και η πρότασή της έγινε δεκτή. Τέλος, ο κ. Γερμανίδης είπε ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τα έξοδα που έχουν παρουσιαστεί. Συμπλήρωσε ότι όσον αφορά τα έξοδα του υδρογεωλογικού προγράμματος είναι πράγματι υψηλά, αλλά αυτό είναι φυσικό για ένα τέτοιο πρόγραμμα, το οποίο αποτελεί και προτεραιότητα για την περιοχή. Ο κ. Biallas προσφέρθηκε να χρηματοδοτήσει ολόκληρο το επικοινωνιακό μέρος του προϋπολογισμού και η κα. Sieburger την έκτακτη συνάντηση της Επιτροπής αντίστοιχα. Στο σημείο αυτό η κα. Ρουμελιώτου είπε ότι υπάρχει ένα υπολειπόμενο έλλειμμα στα βασικά έξοδα, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί, και συγκεκριμένα η τρίτη και η τέταρτη τακτική συνάντηση της ΣΕ που δεν έχουν καλυφθεί πλήρως. Ο κ. Dimovski ανέφερε, για μια ακόμη φορά, την πρόθεση της Κυβέρνησής του να χρηματοδοτήσει κάποιες από τις δράσεις επικοινωνίας μέχρι το τέλος του χρόνου. Ο κ. Biallas απάντησε ότι εάν γίνει αυτό η GTZ θα μπορούσε να καλύψει τα έξοδα της τρίτης τακτικής συνάντησης της ΣΕ. Η κα. Ρουμελιώτου ανέφερε ότι εάν πρόκειται να δημιουργηθεί συντακτική επιτροπή, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει τυπωμένο υλικό μέσα σε έναν μήνα, και ότι τα θέματα αυτά θα πρέπει να διευκρινιστούν. Ο κ. Κουβέλης συμπλήρωσε ότι το ενημερωτικό φυλλάδιο δεν αποτελεί μια μεμονωμένη δράση και ότι θα πρέπει να υπάρξει συνέχεια. Ο κ. Dimovski είπε ότι θα διερευνούσε την πιθανότητα προπληρωμής και ολοκλήρωσης των εκδόσεων αργότερα. Η κα. Μαλακού είπε ότι η υδρογεωλογική πρόταση θα κυκλοφορήσει για έγκριση από τα μέλη της ΣΕ ούτως ώστε να ακολουθήσει προσέγγιση των χρηματοδοτών. Οι συγκεκριμένες λεπτομέρειες για την εφαρμογή του προγράμματος θα καθοριστούν μετά τον προσδιορισμό του χρηματοδότη και οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι θα πρέπει να παρακολουθήσουν το θέμα. Η κα. Sieburger εξέφρασε την προθυμία της KfW να χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα, είτε από γερμανικούς πόρους για την περιοχή, είτε σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση, ενώ ο κ. Dimovski επέμεινε ότι το πρόγραμμα θα πρέπει να παρουσιαστεί για άλλη μια φορά στο σύστημα REReP. Ο κ. Κουβέλης συνόψισε τις αποφάσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό: η GTZ είχε δεσμεύσει 72.600 είτε για όλες τις δράσεις επικοινωνίας είτε για ορισμένες από αυτές και την τρίτη τακτική συνάντηση της ΣΕ, ανάλογα με τα αποτελέσματα της έρευνας από την πλευρά της ΠΓΔΜ. Η KfW είχε δεσμεύσει 10.000 για την έκτακτη συνάντηση, και άλλα 10.000 είχαν δεσμευτεί από την πλευρά της ΠΓΔΜ. Έτσι, ο βασικός προϋπολογισμός μένει με έλλειμμα περίπου 10.000. Ο κ. Remple είπε ότι η ΣΕ αναμένεται να έχει στις αρχές του νέου έτους πόρους του GEF που θα μπορούσαν να καλύψουν μέρος αυτών των εξόδων. Ο κ. Κουβέλης πρότεινε η συζήτηση να καταλήξει στο ότι το έλλειμμα θα καλυφθεί είτε από πόρους του PDF είτε από τις τρεις κυβερνήσεις. Τέλος, ο κ. Biallas σημείωσε ότι θα πρέπει να λάβει επίσημη γραπτή αίτηση από την ΣΕ για τα παραπάνω χρήματα. Εν συνεχεία, ο κ. Remple παρουσίασε το θέμα 4 της Ημ. Διάταξης, δηλαδή τα αποτελέσματα της υποβολής Περιγραφής Ιδέας για το Πάρκο Πρεσπών στη Γραμματεία του GEF και τις προϋποθέσεις για μια αίτηση PDF. Ανακεφαλαίωσε τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι σήμερα και πληροφόρησε την Επιτροπή ότι η Γραμματεία του GEF ενέκρινε την Περιγραφή Ιδέας στις 15 Νοεμβρίου και το πρόγραμμα έχει μπει στη διαδικασία του GEF ενώ αναμένονται απαντήσεις στις παρατηρήσεις της. Αυτές αναφέρονται στη πτώση κατά 6μ της στάθμης των νερών στη Μεγάλη Πρέσπα, στα όρια της υδρογεωλογικής λεκάνης και την υδρολογική σχέση μεταξύ της Αχρίδας και της Πρέσπας, στην εμπειρία από το πρόγραμμα για τη Λίμνη Αχρίδα που έχει χρηματοδοτηθεί από το GEF και στα σχόλια της Παγκόσμιας Τράπεζας τα οποία ήταν γενικά πολύ θετικά. Το επόμενο βήμα είναι η σύνταξη μιας αίτησης PDF B. Αν και δεν υπάρχει προθεσμία για την υποβολή της πρότασης αυτής είναι καλό η Επιτροπή να δράσει άμεσα Η Γραμματεία του GEF θα κοιτάξει την αίτηση PDF B μόνο βάση της οικονομικής αποτελεσματικότητάς της και των τεχνικών ερωτήσεων σχετικά με την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί. Επίσης, η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει έναν αναλυτικό οικονομικό σχεδιασμό, αναλυτικές διαδικασίας εκτέλεσης/ εφαρμογής, μεγαλύτερη ανάλυση των κινδύνων, απάντηση στα 10

σχόλια της Γραμματείας του GEF καθώς και μια διαδικασία αναθεώρησης της οικονομικής και γενικότερης αποτελεσματικότητας του προγράμματος. Ο σκοπός ή στόχοι του PDF B είναι: ο αποτελεσματικός σχεδιασμός ενός πλήρως διατυπωμένου προγράμματος, η απόκτηση καλύτερης γνώσης σχετικά με το οικοσύστημα και άλλα θέματα, η επίτευξη μεγαλύτερης κυριότητας από τους άμεσα ενδιαφερόμενους και μεγαλύτερη δέσμευση υποστήριξης από χρηματοδότες. Στα πλαίσια προετοιμασίας μιας ολοκληρωμένης πρότασης που θα είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση από το GEF, οι πόροι του PDF B μπορούν να χρηματοδοτήσουν: διαβουλεύσεις (πχ. με χρηματοδότες, κυβερνήσεις), συναντήσεις ενδιαφερόμενων φορέων, τεχνικές μελέτες (πχ. υδρογεωγραφική λεκάνη, επομένως οι πόροι PDF B μπορούν να χρηματοδοτήσουν μερικώς το υδρογεωλογικό πρόγραμμα), τεχνική βοήθεια (πχ. σχεδιασμός προγράμματος GEF) και συλλογή πληροφοριών (πχ. βασική χαρτογράφηση). Τα βασικά στοιχεία για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα GEF είναι: τεχνικά στοιχεία (ανάλυση απειλών, ανάλυση εμπλεκόμενων φορέων, ανάλυση λογικού πλαισίου), διαδικασίες εφαρμογής/ εκτέλεσης (πχ. μια επιτροπή διαχείρισης προγράμματος), μηχανισμοί συμμετοχής κοινού, σύστημα παρακολούθησης του προγράμματος και οικονομικός σχεδιασμός (GEF και μη-gef ανάλυση κόστους). Για τον σχεδιασμό PDF, το UNDP μπορεί να παρέχει μια φόρμα, παραδείγματα, βοήθεια από ειδικούς και συντακτική βοήθεια. Ορισμένες συμβουλές για την διευκόλυνση έγκρισης της αίτησης PDF B είναι: να μην υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ υποβολής της και υποβολής της Περιγραφής Ιδέας, και καλύτερα να χρησιμοποιηθεί το ίδιο σώμα κειμένου, να απαντηθούν άμεσα τα σχόλια της Γραμματείας του GEF, να υπάρχει σαφήνεια όσον αφορά τις ανάγκες ανάπτυξης προγράμματος, να καθορίζονται συνχρηματοδοτικές δεσμεύσεις συμπεριλαμβανομένων χρημάτων που τρέχουν παράλληλα, να προετοιμαστούν γράμματα υποστήριξης από τα Κομβικά Σημεία του GEF στις δύο χώρες και από την ελληνική κυβέρνηση, να περιληφθούν Κανόνες Αναφοράς για του συμβούλους και τα υπο-συμβόλαια, να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εργασιών, και συγκεκριμένος προϋπολογισμός (UNDP και συνχρηματοδότηση). Το χρονικό πλαίσιο εξαρτάται από τις συμφωνίες που έχουν επιτευχθεί σχετικά με το περιεχόμενο του PDF B. Εάν είναι ξεκάθαρο το τι πρέπει να γίνει για την προετοιμασία μιας ολοκληρωμένης πρότασης τότε ο χρόνος που χρειάζεται είναι λίγος. Το κείμενο PDF B θα εξεταστεί από το UNDP, περίπου σε δύο με τρεις εβδομάδες, και τελικά θα υποβληθεί στη Γραμματεία του GEF, η οποία δίνει συνήθως έγκριση μέσα σε πέντε ημέρες (θα πρέπει όμως να υπολογίζονται γύρω στις δύο με τρεις εβδομάδες). Στη συνέχεια θα πρέπει να κανονιστούν οι διαδικασίες εκτέλεσης και θα μπορεί να ξεκινήσει η υλοποίηση (αυτό μπορεί επίσης να πάρει δύο με τρεις εβδομάδες). Το πλήρες πρόγραμμα θα πρέπει να έχει εγκριθεί στο τέλος του 2003. Στο μεταξύ, θα είναι διαθέσιμοι οι πόροι του PDF B. Το όριό τους είναι 750.000USD. Παρόλα αυτά, είναι καλύτερα να μην ζητηθεί το μέγιστο αυτό ποσό, αλλά να σχεδιαστούν με προσοχή οι απαραίτητες δράσεις για το πρόγραμμα του Πάρκου Πρεσπών. Ο κ. Κουβέλης ρώτησε τον κ. Remple ποιος θα ετοιμάσει το σχέδιο αίτησης PDF B - θα είναι για παράδειγμα η Γραμματεία; - και ζήτησε τη γνώμη του για ένα ρεαλιστικό χρονικό πλαίσιο. Ο κ. Remple απάντησε ότι το UNDP θα μπορούσε να στείλει έναν σύμβουλο (όχι όμως την κα. Akhtar δεδομένου ότι δεν δουλεύει πλέον στη συγκεκριμένη περιοχή), ή θα μπορούσε η Γραμματεία να κάνει πρώτα το δικό της σχέδιο κειμένου. Ο κ. Dimovski είπε ότι αυτό θα ήταν καλύτερο να ετοιμαστεί πριν τα Χριστούγεννα και ότι η ΣΕ θα πρέπει να πάρει συγκεκριμένες αποφάσεις σχετικά με την διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί. Οι σύμβουλοι θα πρέπει να έχουν λεπτομερή ατζέντα δραστηριοτήτων και πολύ συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Η κα. Sieburger είπε ότι θα πρέπει να ληφθεί μια απόφαση σχετικά με την κατανομή των εργασιών, και συμπλήρωσε ότι η KfW συνχρηματοδοτεί την φάση PDF B, και ειδικότερα θέματα που αφορούν επενδύσεις, σχέδια διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, και η υλοποίησή τους είναι στη, αρμοδιότητα της KfW. Εάν η ΣΕ συμφωνεί, μπορεί ένας εμπειρογνώμονας από την KfW να δουλέψει μαζί με τον ειδικό της UNDP και να ετοιμάσουν 11

ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης προγράμματος. Η KfW θα μπορούσε επίσης να είναι ο εκτελεστικός φορέας τόσο για τους πόρους του GEF όσο και για τους γερμανικούς πόρους, αλλά κάτι τέτοιο θα πρέπει να καθοριστεί από αυτό το αρχικό στάδιο και μάλιστα εγγράφως. Κατάληξε ότι από την γερμανική πλευρά υπάρχει η δέσμευση, και ότι θα προωθήσουν το θέμα στη Γραμματεία του GEF. Ο Πρόεδρος ρώτησε ποιος φορέας θα είναι ο αποδέκτης των χρημάτων PDF B. Ο κ. Remple απάντησε ότι κάποιο ποσό πηγαίνει από τα τοπικά γραφεία του UNDP στις αποδέκτριες κυβερνήσεις, ενώ κάποιο ποσό μπορεί επίσης να πάει στην Γραμματεία. Υπάρχει κάποιο περιθώριο συμφωνίας μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων στο συγκεκριμένο ζήτημα, ενώ η KfW μπορεί επίσης να διαχειριστεί κάποιους από αυτούς τους πόρους. Όσον αφορά το πλήρες πρόγραμμα μπορεί να χρειαστούν διαφορετικές διαδικασίες. Σχετικά με αυτό, ο κ. Κουβέλης είπε ότι χρειάζεται να γίνουν οι απαραίτητες δράσεις για να αποκτήσει η ΣΕ και η Γραμματεία νομική προσωπικότητα, και για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνει μια πρόταση για παροχή νομικής συμβουλής, το οποίο ενδιαφέρει και τη GTZ. Σε περίπτωση που δεν μπορούν να δοθούν πόροι της GTZ για μια τέτοια δράση, θα πρέπει να εξεταστεί η πιθανότητα χρήσης πόρων του PDF. Προσφέρθηκε επίσης να βοηθήσει τη Γραμματεία στο σχεδιασμό της συγκεκριμένης πρότασης. Ο κ. Dimovski συμφώνησε με τον προηγούμενο ομιλητή και ζήτησε η KfW να επικοινωνήσει άμεσα με το UNDP για να κανονίσουν για την κοινή αποστολή συμβούλων και πρόσθεσε ότι μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου η ΣΕ θα πρέπει να ξέρει εάν οι πόροι της GTZ μπορούν να χρηματοδοτήσουν αυτή τη δράση, και σε περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατό η δράση αυτή θα μπορούσε να περιληφθεί στο σχέδιο PDF. Όσον αφορά ολόκληρο το πρόγραμμα GEF πρότεινε να υπάρχουν γραφεία για το πρόγραμμα σε όλες τις χώρες τα οποία θα διασφαλίζουν την εφαρμογή των δραστηριοτήτων και είπε ότι θα πρέπει να οριστεί μια έκτακτη συνάντηση της ΣΕ μέσα στο 2002, για την οριστικοποίηση των σχετικών διαδικασιών εκτέλεσης. Η κα. Ρουμελιώτου εν συνεχεία ξαναέθεσε το θέμα της πιθανότητας ίδρυσης Ταμείου για τη Πρέσπα, το οποίο σχετίζεται τόσο με την απόκτηση νομικής υπόστασης όσο και με την συστηματοποίηση των διαφόρων πηγών χρηματοδότησης. Ο κ. Remple απάντησε ότι στα πλαίσια προγραμμάτων GEF συχνά δημιουργούνται Ταμεία, όμως είναι πολύ δύσκολο να οργανωθούν περιφερειακά ταμεία. Η δυνατότητα αυτή θα μπορούσε να διερευνηθεί κατά τη φάση PDF B, ειδικά όσον αφορά την διοίκηση ενός τέτοιου θεσμού και πρόσθεσε ότι μια πιθανότητα θα μπορούσε να είναι η ίδρυση δύο τέτοιων Ταμείων, ένα για την Αλβανία και ένα για την ΠΓΔΜ, και πιθανά ένα για τα σταθερά έξοδα της Γραμματείας. Ο Πρόεδρος αμφισβήτησε τη δυνατότητα απόκτησης νομικής προσωπικότητας σε σύντομο χρονικό διάστημα, δεδομένου ότι τέτοιες ιδέες χρειάζονται κάποιο χρόνο ωρίμανσης, παρόλα αυτά πρότεινε το ΕΚΠΑΑ να αναλάβει την παροχή νομικής συμβουλής. Πρόσθεσε ότι μολονότι ο στόχος είναι η απόκτηση νομικής προσωπικότητας για την διαχείριση του Πάρκου Πρεσπών, χρειάζονται πολλές ακόμα διαβουλεύσεις και είπε ότι στο ΣΣΔ δεν γίνεται ιδιαίτερη αναφορά για την εναρμόνιση των νομικών πλαισίων, των διαχειριστικών σχεδίων κλπ. Ο κ. Κουβέλης είπε ότι υπάρχουν πολλά παραδείγματα διακυβερνητικών φορέων οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να παίρνουν αποφάσεις δεσμευτικές για τις κυβερνήσεις, όπως το REC. Ο κ. Dimovski συμφώνησε ότι είναι πολύ νωρίς για την συζητείται ένας κοινός φορέας διαχείρισης για την περιοχή, αλλά αυτό είναι διαφορετικό από έναν τυπικό διοικητικό όργανο που θα μπορούσε να λύσει πολλά από τα πρακτικά προβλήματα στη δουλειά της ΣΕ. Ο κ. Γερμανίδης είπε ότι η συζήτηση έχει γίνει πολύ θεωρητική και ότι έχει ξεφύγει από το θέμα που είναι η λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων από τη Επιτροπή, και ειδικότερα σχετικά με το πρόγραμμα GEF. Ο Πρόεδρος συμφώνησε και πρότεινε να συζητηθεί το πού θα πρέπει να ετοιμαστεί η πρόταση PDF B. Ο κ. Dimovski είπε ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί η εμπειρία του παρελθόντος. Ο κ. Κουβέλης πρότεινε να γίνει μια τελική συνάντηση μεταξύ των δύο συμβούλων, του Προέδρου, του ιδίου και της Γραμματείας για την οριστικοποίηση της αίτησης PDF B, στα γραφεία του ΕΚΠΑΑ. Ο Πρόεδρος και ο κ. Dimovski συμφώνησαν. Ο κ. Dimovski πρότεινε επίσης να προηγηθεί μια συνάντηση μεταξύ 12

των τριών μελών της ΣΕ και του μέλους της Γραμματείας σε κάθε χώρα πριν την τελική συνάντηση στην Αθήνα. Εν συνεχεία, η κα. Ρουμελιώτου, εκ μέρους της Γραμματείας, παρουσίασε συνοπτικά τους Κανόνες Αναφοράς της Γραμματείας, βάση του Κειμένου Εργασίας 8. Οι προτεινόμενοι κανόνες έχουν σκοπό να απεικονίσουν την πραγματική δουλειά της Γραμματείας και να λύσουν κάποια από τα πρακτικά προβλήματα, όπως την τήρηση αρχείων. Απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου, η κα. Ρουμελιώτου είπε ότι, όπως έχει ήδη συζητηθεί, κάποια από τα καθήκοντα διεκπεραιώνονται καλά και άλλα όχι, και η Γραμματεία χρειάζεται να ενισχυθεί, όπως ήδη προτάθηκε στο Σχέδιο Επικοινωνίας. Σχετικά με την επικοινωνία μεταξύ των μελών της Γραμματείας, αυτή είναι πολύ συχνή μέσω ηλ.ταχυδρομείου αλλά εξαρτάται επίσης από τα ζητήματα που έχει η Γραμματεία να χειριστεί κάθε δεδομένη στιγμή. Εν συνεχεία, ο Πρόεδρος πρότεινε να διαβαστούν οι τίτλοι κάθε παραγράφου και να εγκριθούν. Ο κ. Dimovski είπε ότι θα πρέπει πρώτα να γίνει μια γενική συζήτηση και εάν χρειαστεί να ακολουθήσει συζήτηση του κειμένου παράγραφο-παράγραφο. Πρότεινε επίσης να διαγραφεί η λέξη «συντονισμός» από τη πρώτη παράγραφο που αναφέρεται στην αποστολή της Γραμματείας, δεδομένου ότι αυτό δεν αποτελεί έναν από τους ρόλους της. Επιπλέον, στη παράγραφο 3.6 (4.6 όπως τροποποιήθηκε) πρόσθεσε ότι η Γραμματεία δεν μπορεί με δική της πρωτοβουλία να κανονίζει συναντήσεις με χρηματοδότες κλπ. εκτός εάν λάβει τέτοια οδηγία από τον Πρόεδρο ή την Επιτροπή. Σε γενικές γραμμές, παρατήρησε ότι η γλώσσα του κειμένου είναι μάλλον διακηρυκτική παρά περιγραφική και ότι θα χρειαζόταν ειδικός νομικός για να την διορθώσει. Για παράδειγμα, στην παράγραφο που αφορά την δομή της Γραμματείας η τελευταία φράση που αναφέρεται σε πιθανή αύξηση του προσωπικού δεν θα έπρεπε να υπάρχει σε ένα τέτοιο κείμενο. Επιπλέον, στην παράγραφο σχετικά με την λειτουργία του οργάνου αναφέρεται ότι λαμβάνονται αποφάσεις με ομοφωνία, και κατά τη γνώμη του η Γραμματεία δεν θα πρέπει να λαμβάνει κανενός είδους αποφάσεις. Σχετικά με αυτό διευκρινίστηκε ότι η λέξη «αποφάσεις» αναφέρεται στη δουλειά της Γραμματείας και όχι συνολικά στο Πάρκο Πρεσπών. Τέλος, στην παράγραφο που αναφέρεται στις διαδικασίες έκδοσης βίζας διαφώνησε με την αναφορά σε συγκεκριμένα έτη, δεδομένου ότι το Πάρκο Πρεσπών είναι μια μακροχρόνια διαδικασία. Ο Πρόεδρος πρότεινε η γλώσσα να αμβλυνθεί, όσον αφορά το συντονισμό ή τη λήψη πρωτοβουλιών, και είπε ότι θα πρέπει να φαίνεται καθαρά ότι τα παραπάνω γίνονται σύμφωνα με τις οδηγίες της ΣΕ και του Προέδρου, αφού η Γραμματεία δεν συντονίζει αλλά υποστηρίζει τον συντονισμό των δράσεων για το Πάρκο, ενώ επίσης δεν κάνει άμεσα εξεύρεση πόρων αλλά μάλλον έχει υποστηρικτικό ρόλο στο θέμα αυτό. Τόσο ο Πρόεδρος όσο και ο κ. Dimovski αμφισβήτησαν την ανάγκη αναφοράς στο θέμα της βίζας στο κείμενο αυτό Η κα. Ρουμελιώτου απάντησε ότι το κείμενο που σημειώνεται με έντονη γραφή έχει ήδη συμφωνηθεί στη συνάντηση των Σκοπίων, και η Γραμματεία συνέταξε τους κανόνες αναφοράς βάση αυτού και δεν ξεκίνησε εκ του μηδενός. Το γεγονός ότι η έδρα της Γραμματείας είναι σε μια χώρα, την Ελλάδα, που έχει αυστηρές προϋποθέσεις για την έκδοση βίζας κάνει την αναφορά στο ζήτημα αυτό πολύ σχετική με τις Λειτουργικές Ρυθμίσεις αυτού του σώματος. Επίσης η αναφορά σε συγκεκριμένα έτη κάτι το οποίο είχε αποφασισθεί στη συνάντηση των Σκοπίων- είναι επίσης πολύ σχετική, αφού η ΣΕ αποτελεί στην ουσία μια προσωρινή επιτροπή όπως έχει μέχρι τώρα συμφωνηθεί. Είναι μια πιλοτική φάση ενός τριμερούς οργάνου το οποίο δεν έχει συγκεκριμένη νομική υπόσταση. Η κα. Ρουμελιώτου πρότεινε επίσης να αναμορφωθεί η παράγραφος 2 των Λειτουργικών Ρυθμίσεων, ούτως ώστε να αποφευχθούν τυχόν παρεξηγήσεις όσον αφορά το θέμα λήψης αποφάσεων, και συμπλήρωσε ότι το κείμενο συντάχθηκε με μεγάλη προσοχή ώστε να μην υπονοείται πουθενά ότι η Γραμματεία έχει οποιαδήποτε εξουσία, η οποία θα υπερισχύει της ΣΕ. Στην πράξη όμως πρόσθεσε ότι η Γραμματεία καλείται να πάρει «αποφάσεις» πιο συχνά από την ΣΕ, αφού πρέπει να αποφασίσει σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης της δουλειάς της σε καθημερινή βάση. Ο κ. Dimovski επέμεινε ότι η Γραμματεία δεν θα πρέπει να παίρνει καμία απόφαση και συνέχισε λέγοντας ότι τυχόν ερωτήσεις από την πλευρά των μελών της θα πρέπει να αναφέρονται στον Πρόεδρο ή στην Επιτροπή. 13