ΒΙΟ 1408 45h ΒΙΟ 1506 21h 2015-2016 Biomedical Science and Technology Βιοϊατρική Επιστήμη και Τεχνολογία Καλωσόρισμα από τον Διευθυντή του Προγράμματος MBB (και από τον Διευθυντή Πρωτεϊνικής Βιοτεχνολογίας;) Introduction Scientific methodology and logic 2h N. Tavernarakis Historical persepctive: Examples of discoveries and breakthroughs in Biology. Rise and fall of paradigms and dogmata in Biology. Principles of scientific model building Principles of experimental testing and control Επιστημονική Μέθοδος/Επιστημονική Λογική/Επιστημολογία Ιστορική προοπτική: Παραδείγματα ανακαλύψεων και σημαντικών εξελίξεων στη Βιολογία. Άνοδος και πτώση εννοιών και δογμάτων στη Βιολογία. Αρχές δημιουργίας επιστημονικών μοντέλων και υποθέσεων εργασίας. Αρχές πειραματικού σχεδιασμού και έλεγχου. Introduction to Genomics Proteomics Historical evolution, questions and tools 2h D. Alexandraki Εισαγωγή στην σύγχρονη γονιδιωματική/πρωτεϊνωμική έρευνα Aντικείμενο και δυνατότητες, τύπος ερωτημάτων και εργαλείων έρευνας Genome / Proteome analysis DNA Sequencing 2h D. Kafetzopoulos Historical & systematic presentation of methodology: Physical, chemical & enzymatic sequencing methods, Methodology for base identification, Construction of molecular libraries, Data processing, Main technological platforms, Applications & perspectives. Ανάγνωση αλληλουχίας βάσεων DNA Ιστορική και συστηματική παρουσίαση της μεθοδολογίας: Φυσικές, Χημικές και ενζυματικές μέθοδοι ανάγνωσης αλληλουχίας βάσεων DNA, Μεθοδολογίες αναγνώρισης βάσεων, Κατασκευή μοριακών βιβλιοθηκών, Επεξεργασία αποτελεσμάτων, Κύριες τεχνολογικές πλατφόρμες, Βασικές εφαρμογές και προοπτικές. Pharmacogenomics & Oncogenomics 2h D. Kafetzopoulos Principles of pharmacology, drug effectiveness: targeting and metabolism, pharmacogenetics & pharmacogenomics, (family & population) analysis of polymorphisms, genome wide association studies, identification of predisposition genes. Molecular (sub)classification of diseases, gene expression profiles, molecular signatures, mapping chromosomal aberrations, detection of somatic mutations, clinical significance, applications and perspectives of post genomic technologies. Φαρμακογονιδιωματική και Ογκογονιδιωματική Έρευνα Βασικές αρχές φαρμακολογίας, δραστικότητα φαρμάκων: στόχευση και μεταβολισμός, φαρμακογενετική και φαρμακογονιδιωματική, (οικογενιακές και πληθυσμιακές) αναλύσεις πολυμορφισμών, γονιδιωματικές μελέτης συσχετισμού, αναγνώριση υπαίτιων γενετικών τόπων. 1
Μοριακή (υπο)κατηγοριοποίηση ασθενειών, προφίλ γονιδιακής έκφρασης, μοριακές υπογραφές, χαρτογράφηση χρωμοσωμικών μεταλλαγών, ανίχνευση σωματικών μεταλλαγών, κλινική σημασία, εφαρμογές και προοπτικές μεταγονιδιωματικών τεχνολογίων. Drift or drive? The effect of natural selection in human s genome: data and methods from metagenomic analysis 2h M. Ladoukakis How much human kind differs from its closest relatives on the genetic level? What evolutionary forces have shaped human genome? Are there genetic differences among human populations? These long standing and fundamental questions remained controversial for many decades. Now, in metagenomic era, both massive data collection and analytical tools have been used to approach these questions. Here we ll review recent literature on human molecular evolution and we ll discuss the differences -on the DNA level- between humans species and its closest relatives as well as the differences among human populations in different geographical regions. Η επίδραση της φυσικής επιλογής στη διαφοροποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος: μέθοδοι και δεδομένα από τη μεταγονιδιωματική ανάλυση Στη δίωρη αυτή διάλεξη θα παρουσιάσουμε τις βασικές μεθόδους ανίχνευσης της φυσικής επιλογής σε κωδικοποιούσες και μη κωδικοποιούσες περιοχές του γονιδιώματος και θα αναλύσουμε τα τελευταία δεδομένα που προέρχονται από την ανάλυση του γονιδιώματος του ανθρώπου. Θα προσεγγίσουμε ερωτήματα που αφορούν στην γενετική διαφοροποίηση του ανθρώπου από τους κοντινούς του συγγενείς όπως και στα γενετικά αποτυπώματα της γεωγραφικής κατανομής του ανθρώπου. Chromatin structure and organization 2h Ch. Spilianakis Levels of chromatin organization. Experimental approaches for the study of chromatin/chromosome organization in the eukaryotes. Novel imaging and biochemical approaches for the study of chromatin (de)compaction and chromosome topology. Χρωμοσωματική οργάνωση Μελέτη διαφορετικών επιπέδων χρωματινικής συμπύκνωσης. Πειραματικές προσεγγίσεις για τη μελέτη της χρωματινικής/χρωμοσωματικής οργάνωσης των ευκαρυωτών. Σύγχρονες προσεγγίσεις μικροσκοπίας και βιοχημείας για τη μελέτη της χρωματινικής συμπύκνωσης και της τοπολογίας των χρωμοσωμάτων. Genome editing technologies 2h J. Strouboulis The recent development of novel approaches using artificially engineered nucleases, known as genome editing, has allowed the manipulation of target genetic sequences with high precision. In this lecture we will present the basics of the different tools for genome editing which include zinc finger nucleases, TALENs and the CRISPR/Cas9 system, their pros and cons and we will also discuss examples of specific applications of these methodologies in genome editing. Functional genomics in development and disease. 2h G. Garinis Genome-wide gene expression or high-throughput DNA sequence data cannot fully describe what might be happening in a living cell. Here, we discuss functional 2
genomics approaches in an attempt to gain further insight into the complex biology of living organisms. Λειτουργική Γονιδιωματική για την κατανόηση της διαδικασίας της ανάπτυξης και των ασθενειών. Οι συνήθεις μέθοδοι εκτίμησης της γονιδιακής έκφρασης στο επίπεδο του γονιδιώματος δεν μπορούν από μόνες τους να περιγράψουν τα στάδια της εξέλιξης μιας νόσου ή της διαδικασίας της ανάπτυξης. Θα συζητήσουμε τη χρήση εργαλείων λειτουργικής γονιδιωματικής με σκοπό τη βαθύτερη κατανόηση σύνθετων βιολογικών διαδικασιών. Methods of Structural Biology: X-ray crystallography (XRD), Electron microscopy (EM) and Small angle X-ray scattering (SAXS) 2h K. Petratos Some of the current methods employed for structure determination of biological molecules and molecular assemblies will be presented. The principles and practice of X-ray diffraction of crystals, Electron microscopy of crystalline samples or single particles and Small angle X-ray scattering of solutions will be discussed. Μέθοδοι Δομικής Βιολογίας: Κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ, Μικροσκοπία ηλεκτρονίων και Σκέδαση ακτίνων Χ σε μικρές γωνίες Παρουσιάζονται μερικές από τις σύγχρονες μεθόδους προσδιορισμού δομής βιολογικών μορίων και μοριακών συγκροτημάτων. Θα συζητηθούν οι αρχές και η πρακτική της περίθλασης ακτίνων Χ από κρυστάλλους, της μικροσκοπίας ηλεκτρονίων κρυσταλλικών δειγμάτων ή μεμονωμένων σωμάτων και της σκέδασης ακτίνων Χ σε μικρές γωνίες. From the proteins to the proteome and functional protein networks and vice versa. 12 hrs (3hrs lab practice) M. Aivaliotis ΘΑ ΔΙΔΑΧΘΕΙ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΒΙΟ1508 ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΙΚΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (Ιανουάριο-Φεβρουάριο;) In the framework of the course, the following topics will be discussed: 1. Introduction in proteomics - Brief history - Basics and methodology - State-of-the-art approaches and latest developments - Applications in biological and biomedical sciencesεφαρμογές στις 2. Study of protein interactions by proteomics 3. Study of post-translational protein modifications by proteomics 4. Integration of proteomics data with genomics and metabolomics data 5. Functional protein netoworks and systems biology 6. Proteomics in practise: Demonstration of proteomics experiments in the Proteomics Facility at IMBB (ProFI) Από τις Πρωτεϊνες στο Πρωτεϊνωμα και στα Πρωτεϊνικά Λειτουργικά δίκτυα και πάλι πίσω. Στα πλαίσια του μαθήματος θα συζητηθούν τα εξής: 1. Εισαγωγή στην λειτουργική πρωτεϊνωματική - Σύντομη ιστορική αναδρομή - Βασικές αρχές και μεθοδολογία - Τελευταίες εξελίξεις - Εφαρμογές στις βιολογικές και βιοϊατρικές επιστήμες 3
2. Μελέτη πρωτεϊνικών αλληλεπιδράσεων με μεθόδους πρωτεϊνωματικής ανάλυσης. 3. Μελέτη μέτα-μεταφραστικών τροποποιήσεων με με μεθόδους πρωτεϊνωματικής ανάλυσης. 4. Συνδυασμός δεδομένων πρωτεϊνωματικής με δεδομένα γονιδιωματικής, μεταγραφωματικής και μεταβολωμικής 5. Πρωτεϊνικά λειτουργικά δίκτυα και βιολογία συστημάτων 6. Πρωτεϊνωματική στην πράξη επίσκεψη και επίδειξη πειραμάτων στο Εργαστήριο Πρωτεϊνωματικής Ανάλυσης του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙMBB) Βiological applications Neurophysiological technologies used to study molecular, cellular and behavioral functions 2h K. Sidiropoulou a) patch-clamp recording techniques: from single channel to whole-cell recordings b) extracellular electrophysiological techniques in vitro and in vivo c) calcium imaging d) optogenetics and behavior Imaging Technologies from molecules to organisms 2h J. Papamatheakis, Overview of cell and molecular imaging technologies with emphasis in fluorescence. Optogenetics, optoacoustics, in vivo imaging. 2h G. Zacharakis Small animal imaging (PET, MRI) New optical imaging techniques (fluorescence) Single molecule science (single molecule fluorescence, laser tweezers) Introduction to nano-biotechnology 2h E. Gizeli -will describe new biological, physical and engineering principles that focus on the design, synthesis, characterization and application of bio-materials and devices in the nanometer scale; examples will include the interaction of proteins with surfaces for the design of biocompatible implantable materials as well as the interaction of cells with surfaces for stem-cell adhesion studies and tissue engineering. Sensors and integrated systems for diagnostic purposes 2h E. Gizeli -will include description of biosensors principle of operation; methods for surfaceattachment of biomolecules and cells; kinetics of biological interactions; integrated nano/micro systems and their application to clinical diagnostics. DNA Sequencing 2h D. Kafetzopoulos Molecular Diagnostics Μοριακά διαγνωστικά 2h I. Vontas Ορισμός (μέθοδοι ανίχνευσης μοριακών δεικτών). Μοριακοί δείκτες: παθογόνου, μεταλλαγής (SNP, deletion amplification, disomy κλπ) που σχετίζεται με χαρακτηριστικό κλπ. Τεχνολογίες (probing, PCR-based, molecular beacons, Lamp, 4
HOLA, multiplex diagnostic platforms - strip test κλπ, Lab-on-disk κλπ). Εφαρμογές (ιατρική, βιοτεχνολογία, τρόφιμα - γενετικά τροποποιημένα, νοθευμένα κλπ, γεωπονία & εντομολογία - ταυτοποιήσεις ειδών κλπ). Pharmacogenomics & Oncogenomics 2h D. Kafetzopoulos Structure-function analysis of the yeast genome 3h D. Alexandraki Unique properties of a model system, specific questions/approaches/answers: arrays of cells, mutants, genes and proteins, Chromatin Immunoprecipitation, yeast two hybrid system, Tandem Affinity Purification system Δομική και λειτουργική ανάλυση του γονιδιώματος της ζύμης Ιδιαιτερότητες μοντέλου συστήματος, παραδείγματα ερωτήσεων/ απαντήσεων με τις σύγχρονες μεθοδολογίες: μεταλλάγματα, μικροσυστοιχίες DNA, πρωτεϊνών, κυττάρων, ανοσοκατακρήμνιση χρωματίνης (ChIP), σύστημα δύο υβριδίων (Υ2Η), Καθαρισμός με διαδοχική χρωματογραφία συγγένειας (TAP) 5