EKΠAI EYTIKO - ΠAI AΓΩΓIKO EPΓO Γενικές Παρατηρήσεις Κολλέγιο Αθηνών Κολλέγιο Ψυχικού International Baccalaureate Ψυχοπαιδαγωγική Υπηρεσία Τελετή Αποφοιτήσεως - Commencement 2004 Εισαγωγή στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Τ ο παιδαγωγικό, εκπαιδευτικό και ευρύτερα µορφωτικό έργο του Κολλεγίου επιτελείται µε γνώµονα το σεβασµό της παραδόσεως και τη συνεχή αναβάθµιση και προσαρµογή του στις συνθήκες και απαιτήσεις του ραγδαία µεταβαλλόµενου ελληνικού και διεθνούς περιβάλλοντος. Ως σταθερούς άξονές του έχει τις αρχές και επιδιώξεις, που συνθέτουν τη «ήλωση Αποστολής» (Mission Statement) του ΕΕΙ, όπως αυτή αναδύεται µέσα από το όραµα των ιδρυτών του Κολλεγίου και έχει διαµορφωθεί από την παράδοση και τη µακρόχρονη πορεία του. ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πάγιοι στόχοι του ακαδηµαϊκού προγράµµατος του Κολλεγίου ήταν και παραµένουν: Η έµφαση στην προσφορά ολοκληρωµένης παιδείας, στην ανάπτυξη δηµιουργικής σκέψεως και κριτικής ικανότητας, όχι στην απλή απόκτηση γνώσεων. Ο αρµονικός συνδυασµός της ανθρωπιστικής παιδείας µε τη σύγχρονη τεχνολογία, της ελληνικής πολιτιστικής παραδόσεως µε τα διεθνή πνευµατικά-εκπαιδευτικά ρεύµατα. Η εξοικείωση των µαθητών µε την έρευνα και την απόκτηση δεξιοτήτων για εµβάθυνση σε ειδικότερα γνωστικά πεδία. Η ισόρροπη ανάπτυξη της ατοµικής πρωτοβουλίας και ελευθερίας, της αυτοπειθαρχίας, της υπευθυνότητας, του οµαδικού πνεύµατος και της συνεργασίας. Για την επίτευξη των στόχων αυτών χρησιµοποιούνται, µεταξύ άλλων, και τα εξής µέσα: Η πέραν των όσων προβλέπει το Αναλυτικό Πρόγραµµα ενίσχυση µαθηµάτων, όπως τα Αγγλικά, η Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, τα Μαθηµατικά, οι Φυσικές Επιστήµες, η Πληροφορική, η δεύτερη ξένη γλώσσα, η Φυσική Αγωγή κ.ά. Η εφαρµογή σύγχρονων διδακτικών µεθόδων, µε έµφαση στη σηµασία της ενεργού συµ- µετοχής των µαθητών, η συστηµατική αξιοποίηση της βιβλιοθήκης και των εργαστηρίων, η πρόσβαση στην ηλεκτρονική πληροφόρηση κ.ά. Εκδηλώσεις που αποσκοπούν στην καλλιέργεια και προβολή πνευµατικών, κοινωνικών, ηθικών και εθνικών αξιών. ΕΞΩ Ι ΑΚΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Το ακαδηµαϊκό πρόγραµµα του Κολλεγίου είναι εµπλουτισµένο µε ένα πλέγµα εξωδιδακτικών δραστηριοτήτων. Σε αυτές περιλαµβάνονται: 14 Εκδροµές και επισκέψεις σε χώρους αρχαιολογικού, ιστορικού, πολιτιστικού, επιστη- µονικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος - Συγκεντρώσεις, παρουσιάσεις και διαλέξεις - Μαθητικές εκδόσεις - Kαλλιτεχνικές και αθλητικές εκδηλώσεις - Κοινωνικές δράσεις - Συµµετοχή σε πανελλήνιους και διεθνείς διαγωνισµούς - Ανταλλαγές µαθητών, συνεργασία µε άλλα ελληνικά σχολεία και µε σχολεία του εξωτερικού - Συµµετοχή σε διεθνείς εκπαιδευτικές διοργανώσεις κ.ά.
ΘΕΣΜΟΙ Για την επίτευξη των µορφωτικών, παιδαγωγικών και κοινωνικών στόχων του Κολλεγίου καθοριστική είναι η συµβολή µιας σειράς θεσµών, η λειτουργία των οποίων χρονολογείται από το ξεκίνηµα του Σχολείου. Τέτοιοι θεσµοί είναι: Οι Μαθητικές Κοινότητες, που λειτουργούν στο Κολλέγιο επί δεκαετίες (για την εξοικείωση των παιδιών µε τις δηµοκρατικές διαδικασίες, την ενθάρρυνση της ενασχολήσεως µε τα κοινά και την καλλιέργεια της υπευθυνότητας και της κοινωνικής αλληλεγγύης). Η Κοινωνική Ζωή, ενταγµένη στο σχολικό πρόγραµµα (µε συζητήσεις µεταξύ εκπαιδευτικών - µαθητών για σχολικά, πολιτιστικά, κοινωνικά θέµατα κ.ά.). Οι Όµιλοι (που δίνουν διέξοδο στις δηµιουργικές ανησυχίες-ειδικές κλίσεις των µαθητών και καλλιεργούν ένα ευρύ φάσµα ενδιαφερόντων τους, προάγοντας και τη συλλογική εργασία). Οι Ρητορικοί ιαγωνισµοί. Τα Βραβεία και οι Έπαινοι (που απονέµονται σε µαθητές διακρινόµενους όχι, µόνο, για την άριστη επίδοσή τους, αλλά και για το ήθος, την πολυµέρεια της προσωπικότητάς τους και την κοινωφελή προσφορά τους). Το Πρόγραµµα Υποτροφιών, ακρογωνιαίος λίθος της παιδαγωγικής και κοινωνικής φιλοσοφίας-πολιτικής του Κολλεγίου. ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Το παιδαγωγικό-διδακτικό έργο ασκείται από υψηλού επιπέδου εξειδικευµένους εκπαιδευτικούς. Βασικά κριτήρια για την επιλογή και την αξιολόγησή τους είναι η επιστηµονική κατάρτιση και διδακτική ικανότητα, αλλά και η δυνατότητά τους να ανταποκρίνονται στις αυξηµένες απαιτήσεις του εξωδιδακτικού άδηλου προγράµµατος του Κολλεγίου και στις ιδιαιτερότητες του «Κολλεγιακού πνεύµατος». Στους εκπαιδευτικούς του Κολλεγίου παρέχονται όλα τα µέσα και πολύπλευρη υποστήριξη ώστε εµπλουτίζοντας τη µόρφωσή τους και ενηµερωνόµενοι για τις εξελίξεις στο χώρο της ειδικότητάς τους να µπορούν να εφαρµόζουν τις πιο σύγχρονες µεθόδους διδασκαλίας και παιδαγωγικής και να επιτελούν αποδοτικότερα την αποστολή τους. Στο πλαίσιο κάθε σχολικής µονάδας, αλλά και διασχολικά, υπάρχει στενή συνεργασία των εκπαιδευτικών όχι µόνο στον ακαδηµαϊκό-παιδαγωγικό τοµέα, αλλά και σε οργανωτικά και διοικητικά ζητήµατα, που συναρτώνται µε το σύνθετο χαρακτήρα του Κολλεγίου. Το Ίδρυµα δίνει ιδιαίτερη έµφαση στη συντονισµένη, αποτελεσµατική λειτουργία όλων των οργάνων διοικήσεως, στην εφαρµογή των αρχών και µεθόδων του σύγχρονου εκπαιδευτικού µάνατζµεντ και στην επιµόρφωση των εκπαιδευτικών στελεχών σε σχετικά θέµατα. ΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 Κατά το 2003-2004 το Κολλέγιο συνέχισε το ακαδηµαϊκό-παιδαγωγικό έργο του δίνοντας ιδιαίτερη έµφαση στους εξής τοµείς : ñ Στη βελτίωση της λειτουργίας των Ενιαίων Ακαδηµαϊκών Τµηµάτων, ώστε, αφ ενός, να εξασφαλίζεται η ενιαία ακαδηµαϊκή και παιδαγωγική πολιτική του Σχολείου και στις τρεις σχολικές µονάδες και, αφ ετέρου, να επιτυγχάνεται ο αποτελεσµατικός συντονισµός των διδασκόντων σε θέµατα διδακτικής, αξιολογήσεως των µαθητών, αξιοποιήσεως της βιβλιοθήκης και των εργαστηρίων κ.ά. ñ Στη διδασκαλία της Αγγλικής Γλώσσας: Με συνεχώς ανανεούµενα προγράµµατα που 15
εναρµονίζονται µε τις σύγχρονες απαιτήσεις γλωσσοµάθειας - Με τη διδασκαλία πολλών µαθηµάτων στα αγγλικά (π.χ. Γεωγραφίας, Οικιακής Οικονοµίας, Ψυχολογίας, Αρχών Οικονοµίας, Κοινωνιολογίας, Ελεύθερου Σχεδίου) - Με αξιολόγηση του επιπέδου εκµαθήσεως της αγγλικής γλώσσας στους τελειοφοίτους (χορήγηση του Institutional Toefl Test µε πολύ ικανοποιητικά αποτελέσµατα). ñ Στην εκπόνηση και υλοποίηση νέου προγράµµατος για το µάθηµα της Φυσικής Αγωγής. Για το πρόγραµµα αυτό ελήφθησαν υπόψη: Οι βασικές αρχές, που πρέπει να διέπουν τη διδασκαλία του µαθήµατος, σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθµίδες του Κολλεγίου Αθηνών και του Κολλεγίου Ψυχικού (όπως αναδιατυπώθηκαν από το.σ. του ΕΕΙ), οι παραδόσεις του Κολλεγίου, οι ανάγκες όλων των µαθητών και µαθητριών για άθληση και για εξοικείωση µε διάφορα ατοµικά και οµαδικά αθλήµατα κ.ά. ñ Στην ανάπτυξη των εξωπρογραµµατικών δραστηριοτήτων ως εναλλακτικών τρόπων εκπαιδεύσεως. (Ευρεία και γόνιµη ήταν η συµµετοχή των µαθητών σε σχολικές και εξωδιδακτικές δραστηριότητες µε διακρίσεις σε πολλούς τοµείς. Σε ορισµένες από αυτές, όπως π.χ. των Οµίλων Model United Nations, UNESCO, Forensics και των αθλητικών οµάδων, το Σχολείο εκπροσώπησαν από κοινού µαθητές του Κολλεγίου Αθηνών και του Κολλεγίου Ψυχικού). ñ Στη συστηµατική επιµόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού σε θέµατα γενικής και ειδικής διδακτικής, επιστηµονικής ενηµερώσεως, εξελικτικής ψυχολογίας, χρήσεως νέων τεχνολογιών κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό συνεχίσθηκε και η συνεργασία µε τη Σχολή Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Εκπαίδευση του Πανεπιστηµίου Harvard. Οµάδες εκπαιδευτικών παρακολούθησαν on-line µαθήµατα σε θέµατα, όπως «Assessment for understanding», «Teaching to standards with new technologies» και «Using Web tools to support learning». Η θετική εικόνα της περασµένης χρονιάς τεκµηριώνεται µε τις ακαδηµαϊκές επιδόσεις και διακρίσεις των µαθητών του Κολλεγίου, όπως φαίνεται και από τα αποτελέσµατά τους στις εξετάσεις των τάξεων Β και Γ των δύο Ενιαίων Λυκείων και του ΙΒ2. Ιδιαίτερα πρέπει να εξαρθεί το γεγονός ότι το ποσοστό των εισαχθέντων στην τριτοβάθµια εκπαίδευση αποφοίτων του Κολλεγίου παρέµεινε σταθερά στα πολύ υψηλά επίπεδα των προηγουµένων ετών και ότι εξαιρετικά µεγάλος ήταν ο αριθµός των τελειοφοίτων που εισήχθησαν σε πανεπιστηµιακή σχολή της πρώτης τους επιλογής. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Μετά τη θετική αξιολόγηση του ανανεωµένου κατά την προηγούµενη σχολική χρονιά προγράµµατος, η ιεύθυνση µελετά περαιτέρω τρόπους ενισχύσεως των εκπαιδευτικών ιδιαιτεροτήτων του Κολλεγίου. Αυτή η προοπτική διευκολύνεται από τις αλλαγές στη δοµή του προγράµµατος και στο εξεταστικό σύστηµα των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, που εξαγγέλθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας. Kατά το σχολικό έτος 2004-2005, κεντρικό µέληµα της ιευθύνσεως και των εκπαιδευτικών, είναι: 16 ñ Η αγωγή και η κοινωνικοποίηση των µαθητών, που θα τους επιτρέπει να ενταχθούν δη- µιουργικά στο πολυ-πολιτισµικό περιβάλλον του σύγχρονου κόσµου. ñ Η έµφαση στην παροχή γενικής παιδείας, που θα καλύπτει τις πνευµατικές και αισθητικές ανάγκες των µαθητών και θα διαµορφώνει ολοκληρωµένες προσωπικότητες. ñ Η αξιοποίηση των Κολλεγιακών ωρών για την καλλιέργεια στους µαθητές διεξιοτήτων λόγου και σκέψεως, καθώς και δεξιοτήτων αναζητήσεως και ελέγχου της πληροφορίας µε
τη χρήση νέων τεχνολογιών. Προς το σκοπό αυτό θα επιδιωχθεί στο πλαίσιο της λειτουργίας των Ενιαίων Ακαδηµαϊκών Τµηµάτων και η αναλυτική καταγραφή των γνώσεων και δεξιοτήτων που πρέπει να αποκτήσουν οι µαθητές κατά τάξη, ώστε να είναι αποτελεσµατικότερη η σύγκλιση των τριών σχολικών µονάδων. ñ Η προώθηση µέσω των Ακαδηµαϊκών Τµηµάτων της διαθεµατικής προσεγγίσεως των γνωστικών αντικειµένων. ñ Η επιδίωξη της περαιτέρω βελτιώσεως των υψηλών επιδόσεων των µαθητών της Γ Λυκείου και του ΙΒ2 στις εξετάσεις για την εισαγωγή τους στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύ- µατα της Ελλάδας και του εξωτερικού. ñ Η ανάπτυξη του τοµέα της Συµβουλευτικής των µαθητών µε ιδιαίτερη προσοχή στο Σχολικό Επαγγελµατικό Προσανατολισµό (σε συνεργασία µε την Ψυχοπαιδαγωγική Υπηρεσία του Σχολείου), που θα δίνει µεγάλη βαρύτητα στη γνωριµία των µαθητών µε επιστή- µες και επαγγέλµατα της σύγχρονης εποχής. ñ Η προώθηση ενός Προγράµµατος Eιδικής Aγωγής για την αντιµετώπιση των αναγκών παιδιών του ηµοτικού µε µαθησιακές δυσκολίες. ñ Η ανάπτυξη µε ακόµη ταχύτερο ρυθµό της συστηµατικής διδασκαλίας των νέων τεχνολογιών, οργανικά ενταγµένων στη συνολική εκπαιδευτική διαδικασία. ñ O εµπλουτισµός του προγράµµατος Φυσικής Aγωγής στα ηµοτικά Σχολεία µε την ένταξη σε αυτά µαθηµάτων κολυµβήσεως. Tο εκπαιδευτικό προσωπικό Kολλεγίου Aθηνών - Kολλεγίου Ψυχικού (σχολικού έτους 2003-2004). 17