Πολιτιστικός Τουρισµός

Πολιτιστικός Τουρισµός Η Κρήτη διαθέτει µία ισχυρή πολιτιστική φυσιογνωµία και µία πλούσια λαϊκή παράδοση. Οι γιορτές και τα πανηγύρια, οι καθηµερινές µικρές ασχολίες και η πλούσια καλλιτεχνική παραγωγή σε παραδοσιακούς τοµείς δηµιουργίας είναι οι σύνδεσµοι του σύγχρονου Κρητικού µε το παρελθόν και την παράδοσή του. Στο νησί κυριαρχεί η παραδοσιακή Κρητική κουζίνα, η τέχνη του εργόχειρου, η υφαντική, το παραδοσιακό κοπανέλι κ.α. Η αγγειοπλαστική και η ξυλογλυπτική ανθούν, όπως ανθεί και η περίφηµη Κρητική µαχαιροποιία. Cultural Tourism Crete has a strong cultural physiognomy and a rich folk tradition. The celebrations and festivals, the quotidian activities and the rich artistic production testify to the strong connections of the Cretans with their past, their tradition and heritage. In terms of nutrition the island is renowned for its vernacular cuisine. In terms of artisanship, the locals are skilled in textiles weaving (the loom), embroidery, sewing, etc. Pottery and woodcarving are flourishing, as well as knife-making (famous Cretan knives). 70

Στην Κρήτη διατηρούνται τα παραδοσιακά ήθη και έθιµα. Χαρακτηριστικό παράδειγµα λαϊκής τέχνης είναι Κρητική ενδυµασία που ακόµα και σήµερα φοριέται κυρίως από τους άνδρες σε καθηµερινή βάση σε ορισµένα χωριά ενώ αποτελεί το επίσηµο ένδυµα για άνδρες και γυναίκες σε κάθε παραδοσιακή εκδήλωση. Είναι πολυποίκιλη και συνδυάζει την υφαντική µε την κεντητική τέχνη. ιατηρούνται επίσης, σε πείσµα της εποχής, οι στενοί οικογενειακοί και συγγενικοί δεσµοί, πατροπαράδοτα έθιµα, µουσική και τραγούδια. Το βιολί, η λύρα και το λαούτο είναι τα χαρακτηριστικά µουσικά όργανα ενώ οι µαντινάδες και τα ριζίτικα τραγούδια αντηχούν σε κάθε γλέντι και παραδοσιακοί χοροί εξακολουθούν να χορεύονται σε κάθε ευκαιρία. Η Κρήτη Crete is a place where tradition, old customs and morals are very much alive today. An example of popular art is the Cretan costume, which is still in use by men in many villages around the island. Cretan men s and women s costumes are usually worn during popular celebrations and festivities. These costumes are complex in their making and combine both standard sewing and embroidery. Also, in spite of the wave of globalization the family ties are very strong on the island, as is the case with old morals, customs, music and songs. The most representative musical instruments of Crete are the violin, the lyre and the lute. The mantinades (rhymed couplets) and the rizitica songs are very popular during traditional events; the same is true for the Cretan dances. Crete is considered a place where tradition, especially in relation to music and dance, is very much alive and continues to grow along the old forms and ideas which are rooted in the historical past of the island. 71

θεωρείται ως ο τόπος όπου οι παραδόσεις και ειδικότερα οι µουσικές, είναι ολοζώντανες και συνεχίζεται η δηµιουργική τους προσέγγιση και παραγωγή στις ίδιες φόρµες και µορφές όπως και πριν πολλές δεκάδες χρόνια. Επαγγέλµατα που αλλού έχουν χαθεί, στην Κρήτη ακόµη αντιστέκονται; θα δει κανείς το γεωργό να χρησιµοποιεί τις ίδιες µεθόδους καλλιέργειας όπως τον περασµένο αιώνα, τον κτηνοτρόφο να παρασκευάζει τα τυροκοµικά του µε τα ίδια απλά αλλά αποτελεσµατικά σύνεργα, θα βρει τον κουδουνά, τον στιβανά, το γανωτή. Μικρά λαογραφικά µουσεία, καθώς και συλλογές έχουν συγκεντρώσει και διασώσει έναν µεγάλο αριθµό αντικειµένων καθηµερινού αγροτοκτηνοτροφικού και αστικού βίου µιάς εποχής που έχει παρέλθει. There are some occupations on the island which, although extinct in other parts of Greece, are still practiced on Crete. For example, the traditional farmer who uses equipment and techniques of the beginning of the previous century, the stock farmer who makes delicious cheese with the same old equipment. Other occupations are those of the goat/sheep bell maker, the boots maker and the tinker. There are a few folk museums which exhibit collections of old house ware and farm equipment, representing an era that is gone for ever. 72

Η λαϊκή παράδοση σώζεται µέσα από έθιµα που σχετίζονται µε τις γιορτές που οργανώνονται για να δοξαστεί ο Θεός, η φύση, η παραγωγή αλλά και η ίδια η ζωή. Εκτός από τις θρησκευτικές γιορτές πολύ ενδιαφέρουσες είναι οι αγροτικές και κτηνοτροφικές γιορτές που οργανώνονται µε αφορµή την παραγωγή κάποιου προϊόντος, τη δοκιµή της σοδιάς ή κάποια κτηνοτροφική διαδικασία. Χαρακτηριστικές είναι ο τρύγος και το πάτηµα των σταφυλιών αλλά και τα καζάνια για την παραγωγή της τσικουδιάς. Γλέντια επίσης γίνονται κατά την συγκοµιδή του κάστανου, των κερασιών, των καρυδιών, της πατάτας αλλά και την συγκοµιδή του ελαιοκάρπου. ιοργανώνονται αποκριάτικα καρναβάλια, αθλητικοί αγώνες, οι γιορτές του κρασιού, του καλιτσουνιού, της λαϊνας (στάµνας), του µελιού, της σαρδέλας και της τσικουδιάς. Σε πολλές περιοχές έχει διασωθεί η γιορτή του κλήδονα καθώς και από τον κόσµο της κτηνοτροφίας το κούρεµα των προβάτων, οι λεγόµενες «κουρές» που γίνονται την άνοιξη. Folk tradition survived through customs linked with celebrations and festivities for the glory of God, respect for nature and celebration of life itself. In addition to religious celebrations, there are others which are organized by farmers and stock breeders on the occasion of a new product or the start of a specific production process (e.g. the distillation of tsikoudia and wine making). Celebrations take place also during the harvesting of chestnuts, cherries, potatoes and olives. Halloween type carnivals are organized, as well as sporting events, wine festivals, and others relating to the making of sweets/pastries, crocks production, honey gathering, sardines fishing and the distillation of tsikoudia. In many areas still survives the custom of Kleidonas and celebrations relating to the sheering of sheep, the so called koures during the spring especially in the mountains where farmers keep their animals. 73

Ο νοµός Ηµαθίας υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η έκτασή του καταλαµβάνει τα 1.700,8 τετραγωνικά χιλιόµετρα ενώ σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή που πραγµατοποιήθηκε το 2001, ο πληθυσµός του νοµού ανέρχεται στους 143.618 κατοίκους. Η µορφολογία του εδάφους του νοµού χαρακτηρίζεται από σχεδόν ίση κατανοµή του ορεινού και του πεδινού όγκου του. Το πεδινό τµήµα του νοµού, το οποίο µπορεί να προσδιορισθεί µέχρι το υψόµετρο των 200µ., είναι πυκνοκατοικηµένο και σ αυτό αναπτύσσονται οι περισσότεροι οικισµοί. Το ηµιορεινό τµήµα, το οποίο µπορεί να προσδιορισθεί από το υψόµετρο των 200µ. µέχρι αυτό των 600µ., καταλαµβάνει τη µικρότερη έκταση και χαρακτηρίζεται από το ήπιο ανάγλυφο. Το ορεινό τµήµα του Νοµού καταλαµβάνεται από τµήµατα δύο µεγάλων οροσειρών, του Βερµίου (δυτικό µέρος του νοµού) και των Πιερίων (νότιο µέρος του νοµού) που χαρακτηρίζονται από πλούσια βλάστηση και διαχωρίζονται µεταξύ τους από τη ρηξιγενή κοιλάδα του Αλιάκµονα. Ο νοµός βρέχεται από τους ποταµούς: Λουδία που ρέει κατά µήκος των συνόρων του νοµού µε το νοµό Θεσσαλονίκης, Αλιάκµονα που διαρρέει όλο το νοµό κατά µήκος των δυο µεγάλων ορεινών όγκων, Τριπόταµο που περνάει από τη Βέροια σχηµατίζοντας ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ Ο ΗΓΟΣ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ καταρράκτες και τον Αράπιτσα που διασχίζει την πόλη της Νάουσας. Το µεγαλύτερο µέρος του νοµού έχει δοθεί στην γεωργική καλλιέργεια και έχει µοιρασθεί στους αγρότες του νοµού και ένα µικρό µέρος χρησιµοποιείται για βοσκή. Μεγαλύτερο από το µισό τµήµα του, καλύπτεται µε δασικές εκτάσεις. Ανεπτυγµένη επίσης είναι η κτηνοτροφία καθώς και η ελαφρά βιοµηχανία και βιοτεχνία, που σχετίζεται άµεσα µε τις πρώτες ύλες του νοµού και την παράδοση. Το κλίµα του Νοµού είναι µεσογειακό και επηρεάζεται από τη γειτνίαση µε τη θάλασσα. Οι ορεινοί όγκοι του Βερµίου και των Πιερίων, συµβάλουν σηµαντικά στη διαφοροποίηση των µετεωρολογικών και κλιµατικών στοιχείων του νοµού σε σχέση µε το πεδινό µέρος. Η µέση θερµοκρασία τον περισσότερο χρόνο (Ιανουάριο - Σεπτέµβριο), ξεπερνάει τους 20ο C, αλλά κατά τη χειµερινή περίοδο στα ορεινά είναι συχνή η πτώση της θερµοκρασίας κάτω από το µηδέν ενώ η θερινή θερµοκρασία φτάνει γύρω στους 34ο C, (γενικά η θερµοκρασία κυµαίνεται από -11ο C µέχρι 30ο C). εν είναι λίγες οι φορές που το βαρύ χιόνι καλύπτει σηµαντικές εκτάσεις και κυρίως των ορεινών περιοχών. Ο νοµός προσφέρει στον επισκέπτη την περιήγηση στις µεγάλες και αξιόλογες πόλεις της Βέροιας, της Νάουσας και της Αλεξάνδρειας και τα µικρά γραφικά του χωριά αλλά και άλλου είδους δυνατότητες. Χειµερινές εκδροµές στα χιονοδροµικά κέντρα Σελίου και 3-5 πηγάδια, ορειβασία και πεζοπορία στα όρη Βέρµιο και Πιέρια, προσκύνηµα στην Παναγία Σουµελά, συµµετοχή στο καρναβάλι της Νάουσας, επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας και της σχολής του Αριστοτέλη στη Νάουσα, ανάπαυση στο χαρακτηρισµένο φυσικού κάλους Άλσος του Αγ. Νικολάου στη Νάουσα, ψάρεµα στον ποταµό Αλιάκµονα κ.λ.π. 74

Agrotourism Thematic Guide Prefecture of Emathia The prefecture of Emathia is in the jurisdiction of the Region of Central Macedonia. It has an area of 1,700.8 sq. kms and according to the census of 2001 its population is 143,618. The terrain is as much mountainous as it is flat and low land. The low lands of the prefecture, at a maximum height of 200m, are densely populated and much sought after for housing projects. From 200m to 600m there are no sharp elevations or marked terrain depressions. This is the quasimountainous portion of the prefecture which covers little area in relation to the other terrain morphologies. The mountainous region of the prefecture is occupied by two large mountain ranges, the Vermion (in the west) and the Pieria (in the south), which are rich in vegetation and divided by a rift valley through which flows river Aliakmonas. The following rivers run through the prefecture: Loudias, going along the borders with the prefecture of Thessaloniki; Aliakmonas, running through the prefecture along the huge mountain ranges; Tripotamos, going through Veroia and appearing here and there in the form of water falls; and Arapitsa, going through the town of Naousa. The largest area of the prefecture is allocated to agriculture while a smaller portion is used as grazing grounds. The mountains are forested, with a large variety of high trees ideal for recreational activities. Stock breeding is also developed. Light industry and agricultural products manufacturing is also developed. The climate of the prefecture is of the Mediterranean type, i.e. mild winters and cool summers, due to its proximity to the sea. The Vermion and the Pieria massifs play a major role in shaping the microclimate of the region, which may vary significantly in relation to the low lands beyond the mountain ranges. The average temperature is over 20 C from May to September. However, during the winter period the temperature often drops below zero, while in the summer it rises even to 34 C, (overall the temperature ranges from -11 C to 30 C). In the winter, snow covers almost the entire mountainous region of the prefecture. There are a number of interesting towns in the prefecture that travellers should not miss to visit; namely Veroia, Naousa and Alexandria, in addition to the picturesque villages and sites. Outdoor activities are also a must, e.g. winter excursions for sports at the skiing centres of Seli and Three five Pigadia ; mountain climbing and trekking on the mountains of Vermio and Pieria; pilgrimage visits to the monastery of the Panaghia of Sumela (Virgin Mary); the carnival of Naousa; the archaeological site of the Tombs of Vergina and the school of Aristoteles (the great classical philosophe) at Naousa; recreation tours to the famous forest of Agios Nikolaos near Naousa; fishing in the Aliakmonas river, etc. 75

ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΗΜΑΘΙΑΣ Αρχαιολογικός - Ιστορικός Από τα πανάρχαια χρόνια η γη της Μακεδονίας αποτέλεσε κέντρο ανάπτυξης πολλών πολιτισµών. Τα ευρήµατα που έχουν ανακαλυφθεί σε όλη σχεδόν την ευρύτερη περιοχή καταµαρτυρούν την πλούσια πολιτιστική κληρονοµιά που υπάρχει. Οι Προϊστορικές και Κλασσικές Αρχαιότητες, οι Βυζαντινές Αρχαιότητες και τα ιστορικά κτίρια στο. Μακεδονίδος αποτελούν σηµεία προσέλκυσης πλήθους επισκεπτών µε αρχαιολογικό και µορφωτικό ενδιαφέρον. Στην περιοχή της Βεργίνας υπήρξε η παλιά πρωτεύουσα του αρχαίου Μακεδονικού κράτους, οι ΑΙΓΕΣ. Εδώ υπάρχουν τα Ανάκτορα, το αρχαίο θέατρο και οι Βασιλικοί FORMS OF TOURISM IN THE PREFECTURE OF EMATHIA Archaeological Historical Since ancient times the land of Macedonia has been the cradle of numerous civilizations. The artefacts unearthed in the wider area, attest to the rich cultural heritage of this land. The prehistoric and classical antiquities, the Byzantine antiquities and the historical monuments and buildings of the Municipality of Macedonis constitute sites of interest both for lay visitors willing to learn and for specialists in archaeology. The ancient capital of the Macedonian state, the Aeges, was located somewhere in the wider area of Vergina. The archaeological pick uncovered the ruins of the ancient Palace, the theatre and the Royal Tombs. The tomb of King Philip (father of Alexander the Great) is magnificent as are the exhibits: gold larnax, hydria, gold wreaths, shield, etc. revealing the 76

Τάφοι. Ο Τάφος του Φιλίππου µε τα µοναδικής αξίας ευρήµατά του (χρυσή λάρνακα, υδρία, στεφάνια, ασπίδα κ.λ.π.), που αποτελούν στοιχεία παγκόσµιας ακτινοβολίας και είναι ιδιαίτερα επιβλητικός για τον επισκέπτη. Στην περιοχή των Λευκαδίων βρίσκονται τρεις σηµαντικοί Μακεδονικοί Τάφοι, της Κρίσεως, του Λύσωνος και Καλλικλέους και των Ανθεµίων, µε θαυµάσιες τοιχογραφίες και επιγραφές. Η σχολή του Αριστοτέλη βρίσκεται στη θέση Ισβόρια Νάουσας σε ένα ειδυλλιακό τοπίο. Πρόκειται για την τοποθεσία που στέγασε λίγο µετά τα µέσα του 4ου αιώνα π.χ. τη Σχολή όπου ο φιλόσοφος Αριστοτέλης δίδαξε τον νεαρό Αλέξανδρο για τρία χρόνια. Το ελληνιστικό θέατρο στον Κοπανό αποκαλύφθηκε τυχαία το 1992 σε µία φυσική πλαγιά και πιθανότατα ανήκει στη µακεδονική πόλη Μίεζα. Το κοίλο έχει 15 σειρές εδωλίων λαξευµένων στο βράχο, ενώ το σκηνικό οικοδόµηµα αποτελείται από το κτιστό προσκήνιο, που φέρει δωρικούς ηµικίονες στην πρόσοψη, και από τη σκηνή, η οποία δυστυχώς σώζεται σε άσχηµη κατάσταση. Η χωρητικότητά του υπολογίζεται σε 1.500 θεατές. Τέλος νεολιθικοί οικισµοί έχουν βρεθεί σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Ο παλιότερος όµως απ όλους αυτούς και µάλιστα γεωργικός, σε ευρωπαϊκό έδαφος, εξακριβώθηκε έξω από τη Βέροια, στη Νέα Νικοµήδεια (παλιά Μπρανιάτα) Ηµαθίας και χρονολογείται στην 7η χιλιετία π.χ. glory of the past to visitors from all over the world. In the area of Lefkadia there are three very important Macedonian tombs those of Krisis, Lyson and Kallikles, and of Anthemion featuring superb wall paintings and inscriptions. The school of Aristoteles is in Isvoria of Naousa, in the embrace of an idyllic spot. Just a little after the mid-4th century BC the school was built in this location, where Aristotle tutored the young Alexander the Great for three years. The theatre, at Kopanos, was accidentally discovered in 1992, on a natural slope and it was probably part of the ancient Macedonian city of Mieza. The Koilon (cavea) has fifteen rows of seats hewn in the rock. The scene complex comprises the built proscenion (foreground) which has a facade with Doric half-columns and the scene (stage), unfortunately preserved in a poor condition. Its capacity is estimated at 1,500 people. The theatre was constructed in the late Hellenistic period. It is worth mentioning that although settlements of the Neolithic era, have been discovered almost everywhere in Greece, it is here where the oldest settlement in Europe was discovered. It lies just outside the town of Veroia, in New Nicomedeia (old Braniata) of Emathia and dates back to the 7th millennium BC. This was probably built by farmers. 77

Πολιτισµικός Τουρισµός Η πολιτιστική κληρονοµιά περνά διαχρονικά µέσα από την καθηµερινή ζωή των κατοίκων της περιοχής και δηµιουργεί ένα σύνολο από παραδόσεις, ήθη και έθιµα που διατηρούνται ζωντανά µέχρι και σήµερα. Στο διάστηµα από 15 Αυγούστου µέχρι 15 Σεπτεµβρίου, πραγµατοποιούνται οι κορυφαίες πολιτιστικές εκδηλώσεις του Νοµού, τα «ΗΜΑΘΙΩΤΙΚΑ». Γίνονται σε κάθε γωνιά της Ηµαθίας, ιδιαίτερα στους ήµους και περιλαµβάνουν όλο το φάσµα της καλλιτεχνικής δηµιουργίας (µουσικές συναυλίες, θέατρο, χορό, αθλητικές εκδηλώσεις, εικαστικά κ.λ.π.), Στα πλαίσια των εκδηλώσεων, πραγµατοποιείται συνάντηση όλων των ηµοτικών Περιφερειακών Θεάτρων της χώρας µε τα έργα που εκείνη την εποχή ανεβάζουν, συνάντηση χάλκινων από χώρες των Βαλκανίων και της Μεσογείου και άλλες καλλιτεχνικές συναντήσεις. Στις 15 Αυγούστου, ηµέρα γιορτής της Παναγίας, γιορτάζει η Παναγία Σουµελά στην Καστανιά, στο όρος Βέρµιο, χώρος προσκύνησης χιλιάδων πιστών. Στο τριήµερο της γιορτής, πραγµατοποιούνται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Πλάι στα νότια τείχη της πόλης, το Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας φυλάσσει σήµερα έναν ανεκτίµητο θησαυρό. Εδώ στεγαζόταν από τις αρχές του 20ου αι. (1911) έως τη δεκαετία του 1960 ο παλιός αλευρόµυλος του Στέργιου Μάρκου. Ο µύλος, όπως και οι υπόλοιπες υδροκίνητες εγκαταστάσεις της Βέροιας, λειτουργούσε µε κινητήρια δύναµη τα νερά του Τριπόταµου. Μετά την Cultural Tourism Cultural heritage is ingrained in the daily practices of the locals in the form of traditions, customs and morals which form the binding elements of these societies from ancient times to this date From August 15 to September 15, a number of cultural events take place in the prefecture, called the EMATHIOTIKA. These are the most important of all other cultural events and take place in every village of the prefecture of Emathia, particularly within the municipalities. These celebrations involve musical events, i.e. concerts, theatrical and dance performances, sports, art exhibitions, etc. During these celebrations there is a festival of all Greek municipal theater groups with the participation of theater groups from other Balkan and Mediterranean countries. The traditional event of the Balkan Brass tunes is also a central feature during the festivities. August 15 is a landmark date dedicated to the celebration of the Virgin Mary of Sumela in Kastania, near Mt. Vermion. Thousands of pilgrims from all over the area come to this place on this date. Celebrations last for three days and include various cultural events. The Byzantine Museum of Veroia is next to the south walls of the town. The museum houses a most valuable treasure. It was built on the ruins of the flour mill of Stergios Markos which stood on this spot from the beginning of the 20th century (1911) until the 1960 s. The mill, just as 78

υποδειγµατική αποκατάστασή του, για την οποία βραβεύτηκε από τη Εuropa Nostra, το επιβλητικό τριώροφο κτίριο του µουσείου ξεδιπλώνει ένα κοµµάτι της νεότερης ιστορίας της Βέροιας και παράλληλα φιλοξενεί ένα σύγχρονο Βυζαντινό Μουσείο. Στους εκθεσιακούς χώρους του αναβιώνει η ακµή που γνώρισε η πόλη κατά τη βυζαντινή και µεταβυζαντινή περίοδο. Σήµερα λειτουργεί ο πρώτος όροφος που προβάλλει την σχέση της Βέροιας µε τα αστικά κέντρα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Εξαιρετικές αποτοιχισµένες τοιχογραφίες, ένα µέρος της σπουδαίας συλλογής εικόνων, θαυµάσια ψηφιδωτά δάπεδα, αρχιτεκτονικά γλυπτά, έργα αγγειοπλαστικής και µικροτεχνίας αναδεικνύουν τις επιρροές που δέχθηκε, αλλά και τον πολιτισµό που η ίδια ανέπτυξε. Το φηµισµένο καρναβάλι της Νάουσας µε τις κυρίαρχες φιγούρες των Γεννίτσαρων και της Μπούλας αναβιώνει κάθε χρόνο πανάρχαια έθιµα που ξεκινούν από τα διονυσιακά δρώµενα και φτάνουν στα χρόνια του αγώνα κατά της Τουρκοκρατίας. Επίσης έχουν καθιερωθεί και οι 3µηνες εκδηλώσεις «ΟΙΝΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» που γίνονται µε τη συνεργασία µε τους ρόµους του Κρασιού της Μακεδονίας και των πολιτιστικών εκδηλώσεων «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ» που γίνονται κατά την διάρκεια όλου του χρόνου other water-powered installations of Veroia, operated using the waters of the Tripotamos river. Following its exemplary, prize-winning (Europa Nostra) restoration, the 3-storey building was built in a style that provides evidence of the modern history of the town of Veroia. At the same time this building functions as a modern Byzantine museum with exquisite exhibits. In its exhibition halls the Museum houses items from the Byzantine and post-byzantine periods. Currently the first floor is open to the public with exhibits highlighting the relationship of Veroia with the urban centres of the Byzantine Empire. The cultural development of the town and the influences it received are evidenced by such exhibits as murals, fine collections of religious icons, wonderful mosaic floors, sculpted items, pottery and small scale art. The famous carnival of Naousa with the Genitsaroi and Boula imitations, revives each year a timeline of ancient customs starting with those associated with the cult of Dionysus and is followed by others of subsequent years that run up to the period of the Turkish occupation. Other events are those that take place every three months, specifically the WINE & CULTURE which takes place in cooperation with the Wine Roads of Macedonia and the cultural events ARISTOTELIA. The latter take place throughout the year and involve free guided tours of school children to archaeological sites, lectures about the philosophy and the works of Aristotle, as well as satellite events (theatrical performances, concerts, traditional music and dance, etc.) In addition to its long history and natural beauties, the town of Veroia stands out for the cultural and intellectual activities of its citizens. The most important cultural events that take place in the town are: the Panhellenic Meeting of 79

και περιλαµβάνουν δωρεάν ξεναγήσεις σχολείων όλης της χώρας στους αρχαιολογικούς χώρους, διαλέξεις για την φιλοσοφία και το έργο του Αριστοτέλη και πολιτιστικές εκδηλώσεις (θεατρικές παραστάσεις, µουσικές συναυλίες, εκδηλώσεις παραδοσιακής µουσικής και χορού κ.ά.) υψηλών απαιτήσεων. Από την πλευρά της η πόλη της Βέροιας εκτός από τη µακραίωνη ιστορία και τις φυσικές οµορφιές της, διακρίνεται και για την έντονη πολιτιστική και πνευµατική δραστηριότητά της. Εδώ λαµβάνουν χώρα αξιόλογα πολιτιστικό δρώµενα όπως: η Πανελλήνια Συνάντηση των ηµοτικών Περιφερειακών Θεάτρων της Χώρας (από τα µέσα Αυγούστου), το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικών Θεάτρων (Μάιο), ο Πανελλήνιος ιαγωνισµός Κιθάρας (Απρίλιο), τα Ηµαθιώτικα», τα «Παύλεια» αφιερωµένα στην µνήµη του Αποστόλου Παύλου (Ιούνιος), ο ιεθνής ιαγωνισµός Πιάνου ηµήτριος Βικέλας» (για νέους καλλιτέχνες), καθώς και η «Βεροιαίων Πολιτεία». Θεατρικές παραστάσεις, χορευτικές εκδηλώσεις, εκθέσεις, συναυλίες, όπερες και συνέδρια συµπληρώνουν την πλούσια πολιτιστική ζωή της πόλης. Στις 21 Μαϊου, γιορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στο.. Μελίκης πραγµατοποιούνται τα «Αναστενάρια», ένα παλιό έθιµο, στο οποίο οι Αναστενάρηδες περπατούν σε αναµµένα κάρβουνα και προσελκύουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Κορυφαία πολιτιστική εκδήλωση στο ήµο Μακεδονίδος, αποτελούν οι κεντρικές πολιτιστικές εκδηλώσεις, ΠΙΕΡΙΑ ΜΟΥΣΕΣ, που διοργανώνονται κάθε δύο χρόνια αρχές Σεπτεµβρίου. Είναι ένα σύνολο πολιτιστικών εκδηλώσεων, που διοργανώνει η ηµοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης του ήµου (.Ε.Τ.Α.Μ), περιλαµβάνοντας εκθέσεις, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, λαϊκούς χορούς, οµιλίες κ.λ.π. Ένας νέος θεσµός για την αναβίωση της Municipal Country Theatres (mid August), the Panhellenic Amateur Theatre Festival (May), the Panhellenic Guitar Contest (April), the Emathiotica, the Pavleia events that commemorate Apostle Paul (June), the International Piano Contest Demetrius Vikelas for new artists, as well as the Veroiaeon Politeia. The rich cultural life of the town is supplemented by theatrical and dance performances, exhibitions, concerts, operas and conferences. On May 21st, the day we commemorate St. Constantine and St. Helen, a very old custom firewalking takes place in the borough of Meliki. As its name denotes in Greek, there are people, the Anastenarides, who, on this day, walk barefoot on burning charcoal to the amazement of hundreds of visitors from all over the country and abroad. The paramount cultural event comes under the title PIERIA MUSES which is a collection of various cultural events organized every two years, beginning of September, in the Municipality of Macedonis. Specifically, these events include exhibitions, theatrical performances, concerts, folk dances, speeches, etc, organized by the Development Agency of the same municipality (D.E.T.A.M.) Another event which takes place 80

λαογραφικής παράδοσης και την σύσφιξη των σχέσεων µε τη γενέτειρα γη, όσων ζουν πλέον µακριά της είναι τα Ετήσια Ανταµώµατα του ήµου που διοργανώνονται από τους Πολιτιστικούς Συλλόγους του ήµου. Τέλος πλούσια είναι και η λαογραφική παράδοση της περιοχής. Έχει σχέση και µε τις θρησκευτικές γιορτές, όπως του Αγίου Αθανασίου στα Ριζώµατα στις 2 Μαϊου, της Αγ. Παρασκευής στις 26 Ιουλίου στο άσκιο και τη Σφηκιά, του Αγίου ηµητρίου στο Πολυδένδρι και τη Σφηκιά, της κοίµησης της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου στα Ριζώµατα, στο άσκιο και τη Χαράδρα. Οι εν λόγω γιορτές διακρίνονται για το µικτό τους χαρακτήρα, θρησκευτικό, πολιτιστικό και εµπορικό. Τα ήθη και έθιµα είναι πλούσια, ένα από αυτά, είναι το κάψιµο των κέδρων. Ο χορός και η εφευρετικότητα στις εκδηλώσεις των αποκριών δίνουν ένα ιδιαίτερο χρώµα κάθε χρόνο. every year and is dedicated to the reviving of folk tradition is the Annual Homecoming. It involves celebrations for the building of close relationships among people living away from their birth place. This event is organized by the cultural associations of the Municipality of Macedonis. Last but not least, the living folk tradition of the region involves plenty and interesting events: it spins around annual religious celebrations, e.g. on the occasion of the name days/commemoration of: St. Athanasius at Rizomata location on 2nd May; St. Paraskevi at Daskio and Sfekia locations on 26th July; St. Demetrius at Polydendri and Sfekia; the Assumption of Virgin Mary at Rizomata, Daskio and Haradra on 15th August. Although these celebrations are mainly based on religious and cultural events, they also incorporate a commercial dimension. The Burning of the cedars is another worth mentioning tradition with a national and international reputation. Dance performances and the ingenuity of the participants add a special note to the carnival events every year. 81

Θρησκευτικός Τουρισµός Κατά την Βυζαντινή περίοδο, το ρεύµα του Ορθόδοξου χριστιανισµού είναι πολύ δυναµικό και στην Ηµαθία. Αυτό άλλωστε µαρτυρούν λείψανα κοσµικών και εκκλησιαστικών κτιρίων στην πόλη της Βέροιας που χρονολογούνται στην παλαιοχριστιανική περίοδο. Ο µητροπολιτικός ναός της πόλης (1070-1080 µ.χ.), τα τείχη της παλιάς πόλης της Βέροιας, οι 48 βυζαντινοί και µεταβυζαντινοί ναοί, µε σπάνιες τοιχογραφίες του 12ου και 18ου αιώνα διαµορφώνουν ένα πολυσύνθετο πλέγµα ανάπτυξης έρευνας και ταυτόχρονα θρησκευτικής κατάνυξης. Η Ιερά Μονή του Τιµίου Προδρόµου (14ος αιώνας) όπου ασκήτεψαν µεγάλες µορφές του µοναχισµού, όπως ο Άγιος Γρηγόριος και ο Άγιος ιονύσιος, το Βήµα του Αποστόλου Παύλου που είναι ο τόπος όπου κήρυξε ο Απόστολος των Εθνών Παύλος τη νέα χριστιανική πίστη στη Βέροια, η Παναγία Σουµελά που αποτελεί προσκύνηµα χιλιάδων πιστών κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου στη γιορτή της Παναγίας (φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, φιλοτεχνηµένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά) και τα παρεκκλήσια στις καταπράσινες παρυφές του Βερµίου, ο Ιερός Ναός Τιµίου Προδρόµου, ο Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτας, η Αγία Τριάδα, η έξω Υπαπαντή κλπ συνθέτουν µια µοναδική, µοναστηριακού περιεχοµένου διαδροµή που κάθε πιστός θα επιθυµούσε να κάνει. Επίσης, στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται ο βυζαντινός ναός Αγίων Αναργύρων Religious Tourism During the Byzantine period the Eastern Orthodox Church had a strong foothold in the region of Emathia. Testimonies to this fact are the remains of public buildings and churches in the town of Veroia, which date to the paleochristian period. The cathedral of the town (1070 1080 AD), the fortification walls of the old town, the 48 Byzantine and post-byzantine churches and chapels (decorated with exquisite murals of the 12th and 18th c.) attract research interest and inspire piety. A very interesting and inspiring path for all Christians is the one which starts with the holy monastery of St. John the Precursor (14th century), where St. Gregory and St. Dionysus led ascetic lives. This path runs through other sacred sites, as for example the Forum of St. Paul (the location where St. Paul the Apostle of Nations preached the Christian faith, near the city of Veroia), the Church of the Virgin Mary of Soumela (a pilgrimage site for thousands of devotees on August 15th this is where the icon of the Virgin Mary, painted by St. Luke, is kept). Other sites, on the same, worth taking, path, are the chapels nesting on the verdant foothills of the Vermion Mountain, the church of Timiou Prodromou (another name for St. John the Baptist), the church of St. George Peristereotas, the church of Saint Trinity, the church of exo Hypapanti (i.e. Visitation of Blessed Mary), a.o. 82

στο νησί της Αλεξάνδρειας, ο ναός Αγίου ηµητρίου στα Παλατίτσια, η Ιερά Μονή της Παναγίας οβρά, η Μονή Αγίας Κυριακής στο Λουτρό Αλεξάνδρειας, η Μονή Αγίου Αθανασίου Σφηνίτσης στην Αγκαθιά και πολλά άλλα αξιοθαύµαστα θρησκευτικά µνηµεία. Την παραπάνω διαδροµή συµπληρώνουν οι στάσεις για ξεκούραση και χαλάρωση που µπορούν να γίνουν στη χαρακτηρισµένη φυσικού κάλλους περιοχή Πλατάνια στο. Βεργίνας, επίσκεψη στα όµορφα ταβερνάκια του. Μελίκης και Βεργίνας για δοκιµή παραδοσιακών πιάτων και τέλος διαµονή σε κάποιες από τις µικρές παραδοσιακές οικογενειακές µονάδες του. Βεργίνας. Η πόλη της Βέροιας, γνωρίζει µεγάλη ακµή στη διάρκεια της Παλαιοχριστιανικής περιόδου. 48 Βυζαντινοί και µεταβυζαντινοί ναοί βρίσκονται σήµερα στην πόλη, στους οποίους υπάρχουν θαυµάσιες τοιχογραφίες του 12ου έως και του 18ου αιώνα µ.χ. Σηµαντικότεροι από αυτούς η Εκκλησία του Χριστού, η Παλιά Μητρόπολη, η Εκκλησία του Θεολόγου και των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίτης. More religious sites are: the Byzantine church of St. Anargyri at Alexandria, the church of St. Demetrius at Palatitsa, the holy monastery of Panagia Dovra, the holy monastery of St. Kyriaki at Loutro of Alexandria, the holy monastery of St. Athanasius of Sfenitsis at Agathia and many more religious sites. The above mentioned path includes pit-stops for relaxation in the designated for its natural beauties Platania area in the vicinity of Vergina. The path also includes visits to traditional taverns in the municipality of Meliki and Vergina. Here visitors have the opportunity to taste traditional food. For overnight accommodation there are several family run small hotels where one can enjoy the hospitality of the locals and try traditional specialities. The town of Veroia flourished mainly during the Paleochristian period. 48 Byzantine and post- Byzantine churches have survived and are restored in the town. These churches are decorated with beautiful murals of the 12th and 18th century AD. The most important of these churches are the Church of Christ, the Old Cathedral, the Church of the Theologian and the Church of Saints Cericus and Julites. 83

Συνεδριακός τουρισµός Μια νέα µορφή τουρισµού για τα δεδοµένα της Ελλάδας έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια να κάνει δυναµικά την εµφάνισή της, αυτή του συνεδριακού τουρισµού. Όλο και περισσότεροι φορείς και οργανισµοί διοργανώνουν στα πλαίσια των επιµορφωτικών τους προγραµµάτων ενηµερωτικές ηµερίδες, διηµερίδες, συνέδρια εκπαιδευτικές συγκεντρώσεις κλπ. Όλες αυτές οι δραστηριότητες συνήθως υποστηρίζονται από συνοδευτικές εκδηλώσεις που διανθίζουν τις ηµέρες παραµονής των εκπαιδευοµένων, εκπαιδευτών, συνέδρων κλπ. Έτσι µια σειρά από τέτοιου είδους εκδηλώσεις σε συνεργασία µε διάφορους φορείς της περιοχής και αξιοποιώντας µε τον τρόπο αυτό το πλούσιο τουριστικό προϊόν του τόπου, µπορούν να προσδώσουν πολλαπλασιαστικά φαινόµενα θετικής αντίδρασης. Οι συµµετέχοντες µπορούν να γευµατίσουν στα όµορφα και ζεστά ταβερνάκια της πόλης της Βέροιας και της Νάουσας όπως επίσης και σε αυτά που βρίσκονται στα γύρω χωριουδάκια, µπορούν να γευτούν τις παραδοσιακές συνταγές αλλά και τοπικά προϊόντα, µπορούν να παρακολουθήσουν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που λαµβάνουν χώρα Conference Tourism In recent years a new form of tourism is making a dynamic presence in the country. This is conference tourism. More and more organizations and enterprises organize conferences, seminars and meetings in the context of their training or incentive programs. These activities involve satellite events which aim to attract more visitors or interested parties. Such events involve the cooperation of various local entities some of which are players in the tourism sector whose aim is to best promote the area. This type of cooperation has a multiplication effect, in the sense that it benefits more than one business sector and ultimately promotes employment. The conference participants are usually invited and encouraged to lunch or dine in the warm and hospitable taverns of the town of Veroia and Naousa, as well as in those of nearby villages. The menu includes homemade dishes, prepared using local products and according to traditional recipes. After lunch/dinner the visitors can attend cultural events which are organized by local cultural associations. Actually, cultural events are organized year round and peak during major celebrations. Also, the conference attendants can visit various natural spots of exceptional beauty; 84

από διάφορους πολιτιστικούς συλλόγους κατά τη διάρκεια όλου σχεδόν του χρόνου συνδεόµενες κυρίως µε γιορτινές περιόδους ενώ επιπλέον µπορούν να επισκεφτούν τα διάφορα φυσικού κάλλους µνηµεία, θρησκευτικά, πολιτιστικά, αρχαιολογικά και ιστορικά µνηµεία. Το αυξανόµενο ρεύµα διεξαγωγής συνεδρίων, σεµιναρίων κ.λ.π. παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήµατα αφού συνδυάζει την εισροή επισκεπτών που ίσως να µην είχαν την δυνατότητα ποτέ να επισκεφθούν την περιοχή, µε αποτελέσµατα πολύ ευνοϊκά όσον αφορά τα θέµατα της προβολής αλλά και ταµειακά, µιας και οι οικονοµικές απολαβές όλων των εµπλεκοµένων στο κύκλωµα της εξυπηρέτησης του συνεδριακού τουρισµού είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικές. Τέτοιου είδους εκδηλώσεις πραγµατοποιούνται στην αίθουσα του Εµπορικού Επιµελητηρίου Βέροιας, στην αίθουσα του χώρου Τεχνών και της Στέγης Γραµµάτων και Τεχνών στη Βέροια και στις εγκαταστάσεις υφιστάµενων ξενοδοχείων όπως του Βέρµιον, των 3-5 Πηγαδιών και του ΑΙΓΕΣ ΜΕΛΑΘΡΟΝ. Με την υλοποίηση όµως νέων επενδύσεων και τον σωστό συνδυασµό µε την ανάπτυξη πολυµερών συνοδευτικών εκδηλώσεων θα δηµιουργηθεί ένας νέος άξονας τουριστικής ανάπτυξης για την περιοχή. monuments; and religious, archaeological and historical sites. The increasing interest in conference, seminar, and related services by specific providers creates a lot of advantages for the locations where these providers are established. Firstly, such events, offer their attendants the opportunity to visit a place which, perhaps, is not listed among their priority destinations in the country. Secondly, attendants invigorate the local economy and become the live publicizers of that place. Conference and seminar events take place in the following venues in Veroia: the hall of the Chamber of Commerce, the Arts and Literature Hall as well as in the conference halls of the Vermion Hotel, the 3-5 Pigadia ski resort and in the AEGES MELATHRON. New investments and the proper use of ancillary services are expected to boost conference tourism in the area. 85

Αθλητικός τουρισµός Ο ορεινός όγκος του Βερµίου είναι αυτός που κατά καιρούς προσελκύει έναν µεγάλο αριθµό αθλητικών οµάδων που ενδιαφέρονται να κάνουν την προετοιµασία τους σε όσο το δυνατόν καλύτερες συνθήκες. Έτσι και ειδικά από το 1987 και έπειτα όταν η Εθνική Οµάδα Μπάσκετ κάνοντας το βασικό στάδιο προετοιµασίας της στο Βέρµιο, κατέκτησε το χρυσό µετάλλιο στους Πανευρωπαϊκούς αγώνες- πολλές τέτοιες οµάδες όλων των αθληµάτων και κατηγοριών αποφασίζουν να πραγµατοποιήσουν τις προπονήσεις τους και να ολοκληρώσουν την προετοιµασία τους στις πανέµορφες παρυφές του Βερµίου, που και άφθονο οξυγόνο προσφέρουν αλλά και το απαραίτητο υψόµετρο που βοηθά στην βελτίωση της φυσικής κατάστασης των αθλητών. Βεβαίως ένας άλλος πόλος έλξης αθλητών στην περιοχή είναι και οι σύγχρονες εγκαταστάσεις στα δύο χιονοδροµικά κέντρα του Βερµίου που κατά καιρούς φιλοξενούν µεγάλα αθλητικά γεγονότα, όπως πανελλήνιοι αγώνες αντοχής και κατάβασης αλλά ακόµη και διεθνείς αγώνες. Το Σέλι συνδυάζει πίστες για τουριστική και αθλητική χιονοδροµία, παιδικές χαρές, πίστες δρόµων αντοχής, µονοπάτια πορείας, ορειβασίας (Ε4), πλούσιες συνθήκες χιονιού, ελεύθερο Sports tourism The Vermion mountain attracts numerous groups of athletes who are interested in making optimal preparations under the best possible environmental conditions. In 1987, for example, the national basketball team did its preparations and tryouts in Vermion and won the gold medal in the PanEuropean basketball competition. Subsequently, a lot of sports teams and athletes organize their tryouts and preparations in the fringes of the Vermion, a well sought after area due to its high oxygenation effects on athletes. There is no doubt that fresh air and the proper altitude help improve the physical condition of athletes. 86

ορίζοντα, εκπληκτική ηλιοφάνεια, εύκολη προσπέλαση και άνετους χώρους στάθµευσης. ιαθέτει όλες τις απαραίτητες τουριστικές εξυπηρετήσεις (αναβατήρες, ξενοδοχεία, εστιατόρια, σχολές σκι κ.λ.π.). Η περιοχή του Χιονοδροµικού Κέντρου 3-5 Πηγάδια, βρίσκεται σε απόσταση 18 χλµ. από τη Νάουσα, πάνω στις καταπράσινες πλαγιές του Βερµίου, σε υψόµετρο 1400-2052 µ. Η ύπαρξη σηµαντικών υδάτινων πόρων που συντελούν στην οργιώδη βλάστηση, το υψόµετρο και οι κλιµατολογικές συνθήκες, το καθιστούν ένα από τα καλύτερα Χιονοδροµικά Κέντρα. Το κέντρο περιλαµβάνει καταφύγια, ξενώνες, χώρους µε γυµναστήρια και σάουνες, εστιατόρια κ.λ.π. Τέλος υπάρχει και ένα ιδιωτικό χιονοδροµικό κέντρο το Χρυσό Ελάφι στο Σέλι, το οποίο είναι και κέντρο προετοιµασίας αθλητών. ιαθέτει χιονοδροµική πίστα µε δύο lift συρόµενα βαρέως τύπου leitner, ξενοδοχείο, γήπεδο και σχολή σκί. Well, it is not only fresh air, altitude and inspiring surroundings that elicit the interest of athletes and their managers. It is also the modern installations in the two ski resorts at the Vermion Mountain. These resorts host major sports events, for example the panhellenic country road endurance runners competitions and Greek downhill skiing championships. Recently, more and more international skiing events are taking place as the area is getting wider recognition. The Seli location combines recreational and professional skiing, and offers children s playgrounds, endurance trails, trekking paths and climbing (E4) opportunities. In winter the snow conditions are excellent, the unobstructed vistas magnificent, with lots of sunshine days. Access is easy and parking spaces are ample. This resort is well furnished and equipped for the convenience of the guests. It offers lifts, accommodation units, restaurants, schools for guided skiing, a.o.) The ski resort 3-5 Pigadia is located on the slopes of Mt. Vermion, 18 kms from the town of Naousa. Its operating altitude ranges from 1400 to 2052 meters. The existence of water resources which contribute to a verdant terrain, the high altitude and the climate render this ski resort the best in the country. This resort includes shelters, accommodation units, gyms, saunas, restaurants, etc. In addition to the above public interest ski resorts, there is a private interest ski resort at Seli, the Golden Deer. This is for the preparation of athletes. It offers a piste with two Leitner type lifts, a hotel unit, grounds for skiing and school for skiing lessons. 87

Φυσιολατρικός, Ορεινός-χειµερινός, Περιηγητικός Από τις βασικότερες µορφές ανάπτυξης του εναλλακτικού τουρισµού στην περιοχή της Ηµαθίας φαντάζει να είναι ο Φυσιολατρικός τουρισµός και γενικότερα αυτή η µορφή που ως επίκεντρο έχει τις χαρές που προσφέρει στον επισκέπτη το βουνό. Η επιθυµία φυγής του σύγχρονου Έλληνα από τα αστικά κέντρα και η αναζήτηση δρόµων και τρόπων απόδρασης από την καθηµερινότητα και την ρουτίνα, δίνουν στην περιοχή ένα συγκριτικό πλεονέκτηµα, αφού η φυσική οµορφιά της είναι πραγµατικά µοναδική, προσφέροντας στους επισκέπτες ώρες ξεγνοιασιάς και ψυχικής ευφορίας. Ο πλούσιος υδάτινος πλούτος δηµιουργώντας τις προϋποθέσεις για τεράστια δενδροκάλυψη στην περιοχή και οι πανύψηλες κορυφές µε τα βουερά ποτάµια και τις ολόδροσες πηγές είναι πραγµατικά πόλος έλξης για όποιον επιθυµεί να γνωρίσει την ελληνική φύση σε όλο της το µεγαλείο. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς την περιοχή οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, είτε για να απολαύσει τις µοσχοµύριστες βουνοπλαγιές της είτε για να γλιστρήσει µε τα χιονοπέδιλά του στα πανέµορφα χιονοδροµικά κέντρα της περιοχής απολαµβάνοντας µια αίσθηση αλπικού τοπίου, τόσο σπάνιου για την πατρίδα µας. Κατά τη διάρκεια µιας πεζοπορίας ή µιας ορειβασίας, οι πλαγιές τόσο του Βερµίου όσο και των Πιερίων προσφέρονται για συλλογή µανιταριών τα οποία απλώνονται µε µεγάλη αφθονία και ποικιλία σ αυτές και προσφέρουν ένα ιδιαίτερα γευστικό γεύµα, το οποίο έρχεται σαν αποτέλεσµα της κουραστικής ηµέρας που προηγήθηκε, σε όµορφες µικρές παραδοσιακές ταβερνούλες που συναντάς κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων. Τι πιο όµορφο η κατάληξη σε µια ταβερνούλα όπου Nature tourism, Trekking, Mountain climbing Nature tourism, particularly tourism in relation to enjoying nature on the mountains, is one of the most prominent, alternative forms of tourism in the prefecture of Emathia. The natural beauties in the prefecture function as a comparative advantage in relation to other destinations, given that in recent years the Greeks have developed a strong desire to escape from the cities and look for unspoilt places in nature for recreation and relaxation. What better place than the prefecture of Emathia? The rich water resources, the verdant land and the high peaks of its mountains, the winding and echoing rivers and the cool water springs create idyllic and ideal conditions for relaxation and recreation. It is the warm embrace of Greek nature. It pays to visit this prefecture any time of the year, either to climb the scented hills or seek the thrills of skiing in one of the resorts in the prefecture. The hillsides of Vermion and Pieria are places for picking mushrooms which are used in homemade recipes. There is nothing more relaxing, following a day outdoors, than a quiet tavern with a fireplace to warm up the body and stir warm 88

το τζάκι θα ζεσταίνει το χώρο, θα ζεσταίνει τους κρυωµένους και θα προσφέρει χαλάρωση αλλά και ερωτισµό µετά από µια κουραστική ηµέρα, ενώ η δοκιµή των ντόπιων κρεάτων, των µανιταριών που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της διαδροµής, των τοπικών συνταγών και προϊόντων αλλά και του τοπικού οίνου ή τσίπουρου συµπληρώνουν την οµορφιά µιας περιπέτειας και δηµιουργούν ανάγκη για µια καινούρια. Η περιοχή προσφέρεται για υπαίθριες δραστηριότητες από ορειβατικές διαδροµές στο δίκτυο των ορεινών µονοπατιών που διαπερνούν το διεθνές ορειβατικό µονοπάτι Ε4, αναβάσεις βουνών, αναρριχήσεις, ποδήλατο βουνού, πτήσεις µε αλεξίπτωτο πλαγιάς -το γνωστό παραπέντε, κωπηλασία, αλλά και εκδροµές για αναζητήσεις ειδικών βοτάνων και λουλουδιών της περιοχής, ή ακόµη και φωτογραφήσεις. Η διαφορετικότητα των εναλλακτικών δραστηριοτήτων που προσφέρει η περιοχή είναι τόσο µεγάλη και πολυσύνθετη που αναγάγει την περιοχή σε ένα κέντρο ανάπτυξης του φυσιολατρικού τουρισµού. Στον ορεινό όγκο των Πιερίων συναντούµε γραφικά χωριά, πλούσια πολιτιστική παράδοση, µοναδικά φυσικά οικοσυστήµατα, ιδανικό µέρος για ορειβασία ( ιεθνές Μονοπάτι Ε4), πεζοδροµία, αγροτουρισµό. Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο της ΑΝ.ΗΜΑ. Α.Ε., από το αρχείο του κου Ζαρζώνη και από το αρχείο του κου Παναγιωτίδη. conversation. Local taverns offer excellent meat dishes garnished with vegetables and handpicked mushrooms from the nearby mountains. Local wines and the local shnaps (the famous tasteful tsipouro ) in moderate amounts, supplement the experience of good food, invigorate body and mind, and warm up the desire to return to the same place again. The area offers very good conditions for outdoor activities, from mountain and rock climbing to trekking on designated paths (E4), to mountain biking, paragliding (the parapente ), rowing (in the rivers) and tours for the collection and the taking of photographs of wild herbs and flowers in the area. The diversity of alternative forms of tourism available in the prefecture of Emathia is truly large and complex. Emathia is a competitive destination for such forms of tourism. In the vicinity of Mount Pieria we come across picturesque villages with rich cultural traditions, unique ecosystems, and an ideal place for climbing (following the well signposted International Path E4), trekking and agrotourism activities. 89

Κέρκυρα. Το νησί που µάγεψε ποιητές και βασιλιάδες Το λιµάνι που ένωσε την Ανατολή µε τη ύση. Ο τόπος που φιλοξένησε τον Οδυσσέα, τον πολυµήχανο ήρωα των Οµηρικών επών, ο τόπος που διάλεξε ο Ποσειδώνας για να χαρεί τον έρωτά του µε την Αµφιτρήτη, είναι ο ίδιος που εξακολουθεί να φιλοξενεί και να εµπνέει και τους σηµερινούς επισκέπτες: όµορφη, ροµαντική, φυσική, ιστορική, µα προπαντός απρόοπτη, η Κέρκυρα ξετρελαίνει τον ταξιδιώτη. Η πιο συνηθισµένη ερώτηση στις ρεσεψιόν των ξενοδοχείων είναι: µπορώ να µείνω λίγες µέρες ακόµα; Μπορεί να µην είναι πλέον ένας εξωτικός προορισµός για τους Ευρωπαίους, παραµένει όµως µια από τις πιο γοητευτικές γειτονιές της Ευρώπης. Με ένα εκπληκτικό γαλαζοπράσινο περιβάλλον,µοναδική χλωρίδα, αποµονωµένες παραλίες, πεντακάθαρα νερά, µονοπάτια µέσα από σκιερούς, αιωνόβιους ελαιώνες,εντυπωσιακά µνηµεία, βυζαντινά εκκλησάκια, χωριά της περιόδου της Ενετοκρατίας, παραδοσιακά ελληνικά ταβερνάκια αλλά και τις πιο σύγχρονες παροχές διαµονής και διασκέδασης. Η Κέρκυρα είναι ο τόπος που αναζωογονεί το µυαλό και δραστηριοποιεί τις αισθήσεις του ανθρώπου.είναι ο τόπος που εµπνέει τη διάθεση για ζωή. 90

Corfu. The island that has encharted poets and kings The harbour that joins East and West, the place that welcomed Odysseus, Homer s resourceful hero, the haven chosen by Poseidon for his idyll with Amphitrite - Corfu remains unchanged and continues to welcome and inspire the visitors of today: beautiful, romantic, natural, historic, but above all rich in the unexpected it is very easy for the traveller to become infatuated with the island. The most frequently heard request at hotel reception desks is: Can I stay a few days longer? Though it may no longer be considered an exotic destination for the Europeans, it continues to be one of the most delightful regions of Europe. With a stunning display of flowers and plants of all kinds, secluded beaches, crystal-clear waters, paths that wind through shady, centuries-old olive groves, Byzantine chapels, villages that originated in Venetian times, traditional Greek tavernas all of which exist alongside the most upto-date facilities in holiday accommodation and entertainment, Corfu refreshes the mind and regenerates the senses of the visitor. 91

ΜΙΑ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Ο νοµός Κέρκυρας βρίσκεται στο βόρειο Ιόνιο, νότια της Αδριατικής θάλασσας, ανάµεσα στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Ιταλία. Η στρατηγική της θέση στη Μεσόγειο ήταν η αιτία που την κατέστησε µήλο της έριδος για τις µεγάλες δυνάµεις κάθε εποχής. Η ίδια αυτή θέση επιτρέπει σήµερα την απευθείας αεροπορική σύνδεση της Κέρκυρας µε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και την καθηµερινή ακτοπλοϊκή σύνδεση µε αρκετά λιµάνια της Ιταλίας. Με απλά λόγια, εύκολα έρχεσαι, αλλά δύσκολα αποφασίζεις να φύγεις από εδώ. A CORNER OF EUROPE The island of Corfu lies in the Northern Ionian Sea, south of the Adriatic, between mainland Greece and Italy. Its important strategic position caused it to become the apple of discord for the great powers of every age. Today, this same position facilitates not only Corfu s direct air connections with almost the whole of Europe, but also the daily ferry links with numerous Italian ports. In other words, it is easy to get here but so very hard to make up your mind to leave. 92

Τα ευρήµατα από ρωµαϊκές επαύλεις που έχουν ανακαλυφθεί στα νοτιοανατολικά παράλια της Κέρκυρας, στις Μπενίτσες και τα Μωραϊτικα, λίγο πριν τη Μεσογγή, αλλά και το φηµισµένο Ανάκτορο Αχίλλειο πάνω από το χωριό Γαστούρι, αποδεικνύουν ότι η Κέρκυρα είναι ένας διαχρονικός τουριστικός προορισµός. Το µεσογειακό κλίµα και η υψηλή ποιότητα διαβίωσης καθιστούν την Κέρκυρα ιδανικό τόπο διαµονής για οποιαδήποτε εποχή του χρόνου. Έχει ήπιο Χειµώνα µε σχετικά υψηλή θερµοκρασία (5-14ο C) και αρκετή ηλιοφάνεια (περίπου 4,5 ώρες ηµερησίως). Η Άνοιξη είναι εντυπωσιακή και προσφέρει στον επισκέπτη το προνόµιο να απολαύσει τον πλούτο της βλάστησης και των χρωµάτων που συνδυάζονται µε τον εκλεκτικό περιηγητικό τουρισµό. Το Καλοκαίρι είναι η πιο δηµοφιλής εποχή για την Κέρκυρα µε τις πανέµορφες παραλίες και τα πεντακάθαρα νερά να προκαλούν για βουτιές ξενοιασιάς. Το Φθινόπωρο είναι η εποχή του τρύγου, η περίοδος που όλο το νησί µοσχοβολά σταφύλι και ίσως η καλύτερη στιγµή να γνωριστεί κανείς µε την καθηµερινή ζωή του νησιού. Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά στην Κέρκυρα σηµαίνει µουσική, ύµνοι, κάλαντα σε έναν ήσυχο, στολισµένο τόπο µε ήπιο κλίµα και αρχοντική φινέτσα. Corfu has attracted visitors since earliest times, as is evidenced by the remains of Roman villas excavated in the south-east of the island, at Benitses and at Moraitika, near Messonghi, and also by the famous Achilleion Palace, built above the village of Gastouri. The Mediterranean climate and the high quality of life make Corfu an ideal Place in which to stay at any time of the year. It has mild winters with relatively warm temperatures (5 14C) and a fair amount of sunshine (about 4.5 hours a day). Spring is spectacular and offers the visitor the privilege of being able to enjoy the splendour and colour of the vegetation that is the accompaniment to a walking holiday at this time. The summer is the most popular time to visit Corfu, with its glorious beaches and water as clear as glass, that positively invite the visitor to take a carefree swim. Autumn is the winemaking season, and the entire island is fragrant with the aroma of the grape this is perhaps the best time to get to know something of the daily life of Corfu and its inhabitants. Christmas and New Year celebrations in Corfu are defined by music, song and carols, a sense of peace, decorated streets and houses, mild weather, and a quiet, classically refined atmosphere. 93