Ερωτηματολόγιο «Δείκτης μαθησιακού στυλ» (Index of Learning Style) των Felder & Soloman Οδηγίες Βάλτε τις απαντήσεις σε κάθε ερώτημα στο Φύλλο βαθμολόγησης του ερωτηματολογίου του «Δείκτη μαθησιακού στυλ». Παρακαλώ διαλέξτε μια μόνο απάντηση για κάθε ερώτημα. Εάν και το «α» και το «β» χρησιμοποιούνται από εσάς, διάλεξε αυτό το οποίο χρησιμοποιείτε συχνότερα. 1. Καταλαβαίνω κάτι καλύτερα όταν α) το υποβάλλω σε δοκιμή β) το σκέπτομαι σε όλη την έκταση 2. Θεωρώ τον εαυτό μου μάλλον α) ρεαλιστή β) καινοτόμο 3. Όταν σκέπτομαι τι έκανα χθες. Είναι πιο πιθανό να πάρω α) μια εικόνα β) λέξεις 4. Τείνω α) να καταλαβαίνω τις λεπτομέρειες ενός θέματος αλλά η συνολική δομή του δεν μου είναι σαφής β) να καταλαβαίνω τη συνολική δομή αλλά οι λεπτομέρειες οι λεπτομέρειες του μου είναι ασαφής 5. Όταν μαθαίνω κάτι νέο, με βοηθά α) να μιλήσω για αυτό β) να σκεφτώ για αυτό 6. Εάν ήμουν δάσκαλος. Θα προτιμούσα να διδάξω ένα μάθημα α) σχετικό με γεγονότα και καταστάσεις της πραγματικής ζωής β) σχετικό με ιδέες και θεωρίες 7. Προτιμώ να παίρνω νέες πληροφορίες α) σε εικόνες, διαγράμματα, γραφήματα, ή χάρτες β) γραπτά ή προφορικά 8. Μόλις καταλάβω α) όλα τα μέρη, καταλαβαίνω το όλο β) το όλο, καταλαβαίνω τα μέρη
9. Όταν είμαι μέλος ομάδας που μελετά δύσκολη ύλη είναι πιο πιθανό α) να πάρω μέρος δραστήρια στη συζήτηση και να συνεισφέρω σε ιδέες β) να καθίσω αναπαυτικά και να ακούσω 10. Το βρίσκω ευκολότερο α) να μαθαίνω γεγονότα β) να μαθαίνω έννοιες 11. Σε ένα βιβλίο με πολλές εικόνες και διαγράμματα. Είναι πιθανότερο να α) κοιτάξω τις εικόνες και τα διαγράμματα προσεκτικά β) να εστιάσω στο γραπτό κείμενο 12. Όταν λύνω προβλήματα μαθηματικών α) Συνήθως προσπαθώ να τα λύσω μόνος μου β) Συχνά βλέπω τις λύσεις αλλά στη συνέχεια προσπαθώ να τις καταλάβω 13. Στις τάξεις που ήμουν μέχρι σήμερα α) Συνήθως καταφέρνω να γνωρίσω πολλούς από τους μαθητές β) Σπανίως καταφέρνω να γνωρίσω πολλούς από τους μαθητές 14. Όταν διαβάζω κείμενα μη μυθοπλαστικά. Προτιμώ α) κάτι το οποίο με διδάσκει νέα γεγονότα ή μου λέει πώς να κάνω κάτι β) κάτι το οποίο μου δίνει ιδέες για να σκεφτώ 15. Μου αρέσουν οι δάσκαλοι α) οι οποίοι βάζουν πολλά διαγράμματα στον πίνακα β) οι οποίοι δαπανούν πολύ χρόνο εξηγώντας 16. Όταν αναλύω μια ιστορία ή ένα μυθιστόρημα α) Σκέπτομαι τα γεγονότα και προσπαθώ να τα συνδέσω για να ανακαλύψω τα ζητήματα β) Μόλις γνωρίσω ποια είναι τα ζητήματα όταν τελειώσω το διάβασμα τότε πρέπει να πάω πίσω και να βρω τα γεγονότα τα οποία τα αποδείχνουν 17. Όταν ξεκινώ να λύσω ένα πρόβλημα. Είναι περισσότερο πιθανό να α) να ξεκινήσω την λύση αμέσως β) να προσπαθήσω να καταλάβω πρώτα πλήρως το πρόβλημα 18. Προτιμώ την ιδέα της α) βεβαιότητας β) θεωρίας
19. Θυμάμαι καλύτερα α) ότι βλέπω β) ότι ακούω 20. Είναι περισσότερο σημαντικό για μένα ο δάσκαλος α) να παρουσιάσει την ύλη σε καθαρά διαδοχικά βήματα β) να μου δώσει μια συνολική εικόνα και να συσχετίσει την ύλη με άλλα θέματα 21. Προτιμώ να μελετήσω α) σε μια ομάδα μελέτης β) μόνος 22. Είναι πιο πιθανό να θεωρηθώ α) προσεκτικός γύρω από τις λεπτομέρειες της δουλειάς μου β) δημιουργικός γύρω από το πώς κάνω τη δουλειά μου 23. Όταν παίρνω οδηγίες για ένα νέο μέρος. Προτιμώ α) ένα χάρτη β) γραπτές οδηγίες 24. Μαθαίνω α) με ένα αρκετά ομαλό βήμα. Εάν μελετήσω σκληρά, θα το έχω. β) με εμπόδια. Είμαι ολοκληρωτικά μπερδεμένος και τότε ξαφνικά καταλαβαίνω 25. Θα προτιμούσα πρώτα α) να υποβάλλω σε δοκιμή τα πράγματα β) να σκεφτώ πώς να το κάνω 26. Όταν διαβάζω για διασκέδαση. Μου αρέσει οι συγγραφείς να α) λένε καθαρά ότι εννοούν β) να λένε τα πράγματα με δημιουργικούς ενδιαφέροντες τρόπους 27. Όταν βλέπω ένα διάγραμμα ή σκίτσο στη τάξη. Είναι πιο πιθανό να θυμούμαι α) μια εικόνα β) τι είπε ο δάσκαλος για αυτή 28. Όταν μελετώ ένα σώμα πληροφοριών. Είναι περισσότερο πιθανό να α) εστιάσω σε λεπτομέρειες και να χάσω τη μεγάλη εικόνα β) να προσπαθήσω να καταλάβω τη μεγάλη εικόνα πριν εισέλθω σε λεπτομέρειες 29. Θυμάμαι πιο εύκολα Α) κάτι το οποίο έκανα Β) κάτι για το οποίο έχω σκεφτεί πολύ
30. Όταν έχω να εκτελέσω ένα έργο. Προτιμώ να α) να μάθω τέλεια ένα τρόπο για να το κάνω β) να δημιουργώ νέους τρόπους για να το κάνω 31. Όταν κάποιος μου δείχνει δεδομένα. Προτιμώ α) χάρτες ή γραφήματα β) κείμενα τα οποία συνοψίζουν τα αποτελέσματα 32. Όταν γράφω ένα έγγραφο. Είναι πιο πιθανό να α) να εργαστώ (να σκεφτώ ή να γράψω)από την αρχή του εγγράφου και να προχωρήσω μπροστά β) να εργαστώ (να σκεφτώ ή να γράψω) διαφορετικά μέρη του εγγράφου και έπειτα να τα βάλω σε σειρά 33. Όταν έχω να εργαστώ σε μία ομαδική εργασία (project). Πρώτα θέλω να έχω α) ένα ομαδικό καταιγισμό ιδεών όπου καθένας συνεισφέρει ιδέες β) ένα ατομικό καταιγισμό ιδεών και έπειτα συγκέντρωση όλων για να συγκρίνουν ιδέες 34. Θεωρώ μεγαλύτερο έπαινο να ονομάσω κάποιο α) ευαίσθητο β) επινοητικό 35. Όταν συναντώ ανθρώπους σε ένα πάρτι. Είναι πιο πιθανό να θυμηθώ α) πως έμοιαζαν β) τι είπαν για τους εαυτούς των 36. Όταν μαθαίνω ένα νέο θέμα. Προτιμώ να α) μείνω εστιασμένος σε αυτό το θέμα, μαθαίνοντας γι αυτό όσα περισσότερα μπορώ. β) προσπαθώ να κάνω συνδέσεις μεταξύ αυτού του θέματος και σχετικών θεμάτων 37. Είναι πιο πιθανό να θεωρηθώ α) εξωστρεφής β) ενδοστρεφής 38. Προτιμώ μαθήματα τα οποία δίνουν έμφαση σε α) συγκεκριμένη ύλη (γεγονότα, δεδομένα) β) αφηρημένο υλικό (έννοιες, θεωρίες) 39. Για διασκέδαση. Θα προτιμούσα να α) δω τηλεόραση β) να διαβάσω ένα βιβλίο
40. Μερικοί δάσκαλοι ξεκινούν τις διαλέξεις τους με μια περιγραφή του τι θα καλύψουν. Τέτοιες περιγραφές είναι α) κάπως χρήσιμες σε μένα β) πολύ χρήσιμες σε μένα 41. Η ιδέα του να κάνω εργασία σε ομάδες, με ένα βαθμό για όλη την ομάδα α) με ελκύει β) δεν με ελκύει 42. Όταν κάνω μακρύς υπολογισμούς, α) τείνω να επαναλαμβάνω όλα τα βήματα μου και να ελέγχω την εργασία μου προσεκτικά β) βρίσκω τον έλεγχο της εργασίας μου κουραστικό και πρέπει να πιέσω τον εαυτό μου για τον κάνει 43. Τείνω να ζωγραφίζω τα μέρη που έχω επισκεφτεί α) εύκολα και αρκετά επακριβώς β) με δυσκολία και χωρίς πολλή λεπτομέρεια 44. Όταν λύνω προβλήματα σε μια ομάδα. Θα ήταν πιο πιθανό να Α) σκεφτώ τα βήματα στη διαδικασία λύσης Β) σκεφτώ τις πιθανές συνέπειες ή εφαρμογές της λύσης σε ευρύτερες περιοχές Φύλλο βαθμολόγησης του ερωτηματολογίου 1. Τοποθέτησε «1» στα κατάλληλα κενά στον παρακάτω πίνακα ( για παράδειγμα, Εάν απάντησες «α» στο Ερώτημα 3, βάλλε ένα «α» στην στήλη Α του ερωτήματος 3). 2. Άθροισε της στήλες και γράψε τα αθροίσματα στις ενδεικνυόμενες θέσεις. 3. Για κάθε μια από τις τέσσερις κλίμακες, αφαίρεσε το μικρότερο άθροισμα από το μεγαλύτερο. Γράψε τη διαφορά (1 έως 11) και το γράμμα (α ή β) για το οποίο το άθροισμα ήταν μεγαλύτερο στην κάτω γραμμή. Για παράδειγμα, εάν κάτω από «ACT/REF» είχες 4 «α» και 7 «β» απαντήσεις, θα πρέπει να γράψεις «3β» στην κάτω γραμμή κάτω από αυτή την επικεφαλίδα. 4. Στην επόμενη σελίδα, σημείωσε «Χ» κάτω από τα σκορ σου σε κάθε μια από τις τέσσερις κλίμακες
Όπου ACT σημαίνει Active (ενεργητικός) REF σημαίνει Reflective (στοχαστικός) SNS σημαίνει Sensing (αισθητηριακός) INT σημαίνει Intuitive (διαισθητικός) VIS σημαίνει Visual (οπτικός) VRB σημαίνει Verbal (λεκτικός) SEQ σημαίνει Sequential (σειριακός) GLO σημαίνει Global (σφαιρικός) Μετέφερε τα σκορ σου στη φόρμα αναφοράς του Δείκτη Μαθησιακού Στυλ
Δείκτης Μαθησιακού Στυλ Εάν το σκορ σου σε μια κλίμακα είναι 1-3, είσαι αρκετά καλά ισορροπημένος στις δύο διαστάσεις της κλίμακας. Εάν το σκορ σου σε μια κλίμακα είναι 5-7, έχεις μια μέτρια προτίμηση για τη μια διάσταση της κλίμακας και θα μάθεις πιο εύκολα σε ένα διδακτικό περιβάλλον το οποίο ευνοεί αυτή τη διάσταση. Εάν το σκορ σου σε μια σκάλα είναι 9-11, έχεις μια πολύ ισχυρή προτίμηση για τη μια διάσταση της κλίμακας. Ίσως έχεις πραγματική δυσκολία να μάθεις σε ένα περιβάλλον το οποίο δεν υποστηρίζει αυτή την προτίμηση. Μαθησιακά στυλ και στρατηγικές (από το βιβλίο «Learning Styles and Strategies» των Richard Felder και Barbara Soloman) Ενεργητικοί και στοχαστικοί μαθητές Οι ενεργητικοί μαθητές τείνουν να προσλαμβάνουν και να καταλαβαίνουν την πληροφορία καλύτερα κάνοντας κάτι ενεργητικό με αυτή συζητώντας ή εφαρμόζοντας τη ή εξηγώντας τη σε άλλους. Οι στοχαστικοί μαθητές προτιμούν να τη σκεφτούν ήσυχα πρώτα. «Ας το δοκιμάσουμε και βλέπουμε πως αυτό δουλεύει» είναι μια φράση ενός ενεργητικού μαθητή. «Ας το σκεφτούμε πρώτα» είναι η απάντηση του στοχαστικού μαθητή. Στους ενεργητικούς μαθητές αρέσει η εργασία σε ομάδες περισσότερο από τους στοχαστικούς μαθητές, στους οποίους αρέσει να εργάζονται μόνοι. Η παρακολούθηση διαλέξεων χωρίς να έχουν να κάνουν κάτι φυσικό εκτός από το παίρνουν σημειώσεις είναι δύσκολο και για τα δύο μαθησιακά στυλ, αλλά ιδιαίτερα σκληρό για τους ενεργητικούς μαθητές.
Όλοι είναι περιστασιακά ενεργητικοί και στοχαστικοί. Η προτίμηση σου για τη μια κατηγορία ή την άλλη ίσως είναι ισχυρή, μέτρια ή ήπια. Μια ισορροπία των δύο είναι το ζητούμενο. Εάν πάντοτε ενεργείς πριν σκεφτείς μπορεί να αποκτήσεις προβλήματα, ενώ εάν δαπανάς πολύ χρόνο στοχαζόμενος ίσως να μη κάνεις τίποτα. Πως μπορούν οι ενεργητικοί μαθητές να βοηθήσουν τον εαυτό τους; Εάν είσαι ένας ενεργητικός μαθητής σε μια τάξη η οποία επιτρέπει λίγο ή καθόλου χρόνο για συζήτηση ή δραστηριότητες λύσης προβλημάτων, θα πρέπει να προσπαθήσεις να αντισταθμίσεις αυτά τα κενά όταν μελετάς. Μελέτησε σε μια ομάδα στην οποία τα μέλη εναλλάσσονται εξηγώντας διαφορετικά θέματα το ένα στο άλλο. Προσπάθησε μαζί με άλλους να μαντέψεις τι θα σου ζητηθεί στο επόμενο τεστ και βρες με πιο τρόπο θα απαντήσεις. Θα συγκρατείς πάντοτε την πληροφορία καλύτερα εάν βρεις τρόπους να κάνεις κάτι με αυτή. Πως μπορούν οι στοχαστικοί μαθητές να βοηθήσουν τους εαυτούς τους; Εάν είσαι ένας στοχαστικός μαθητής σε μια τάξη η οποία επιτρέπει λίγο ή καθόλου χρόνο για να σκεφτείς την νέα πληροφορία, θα πρέπει να αντισταθμίσεις αυτή την έλλειψη όταν μελετάς. Μη διαβάζεις απλά ή αποστηθίζεις την ύλη: να σταματάς περιοδικά για να αναλογίζεσαι ότι έχεις διαβάσει και να σκεφτείς δυνατές ερωτήσεις ή εφαρμογές. Ίσως βρεις χρήσιμο να γράψεις σύντομες περιλήψεις αυτών που διάβασες ή των σημειώσεων που κράτησες στη τάξη με δικά σου λόγια. Έτσι ίσως χρειαστείς περισσότερο χρόνο αλλά θα συγκρατήσεις την ύλη πιο αποτελεσματικά. Αισθητηριακοί και διαισθητικοί μαθητές Στους αισθητηριακούς μαθητές αρέσει να μαθαίνουν γεγονότα, οι διαισθητικοί μαθητές συχνά προτιμούν να ανακαλύψουν δυνατότητες και σχέσεις. Σους αισθητηριακούς μαθητές αρέσει συχνά η λύση προβλημάτων και δεν αρέσουν οι περιπλοκές και οι εκπλήξεις. Στους διαισθητικούς αρέσει η καινοτομία και δεν αρέσει η επανάληψη. Οι αισθητηριακοί είναι πιο πιθανό από τους διαισθητικούς να διαμαρτυρηθούν για το ότι εξετάστηκαν σε ύλη η οποία δεν έχει καλυφθεί σαφώς μέσα στη τάξη. Οι αισθητηριακοί τείνουν να είναι υπομονετικοί με τις λεπτομέρειες και είναι καλοί στην απομνημόνευση γεγονότων και στην εκτέλεση εργασίας (εργαστηριακής) με τα χέρια. Οι διαισθητικοί ίσως είναι καλύτεροι στο να συλλαμβάνουν νέες έννοιες και είναι συχνά περισσότερο άνετοι από τους αισθητηριακούς με τις αφαιρέσεις και το μαθηματικό φορμαλισμό.
Στους αισθητηριακούς δεν αρέσουν μαθήματα τα οποία δεν έχουν μια προφανή σύνδεση με τον πραγματικό κόσμο. Στους διαισθητικούς δεν αρέσουν μαθήματα τα οποία περιλαμβάνουν πολλή απομνημόνευση και υπολογισμούς ρουτίνας. Οι αισθητηριακοί είναι πιο πρακτικοί και πιο προσεκτικοί από τους διαισθητικούς. Οι διαισθητικοί εργάζονται γρηγορότερα και είναι περισσότερο καινοτόμοι από τους αισθητηριακούς. Όλοι είναι αισθητηριακοί μερικές φορές και διαισθητικοί κάποιες άλλες. Η προτίμηση σου για το ένα ή το άλλο μπορεί να είναι ισχυρή, μέτρια ή ήπια. Για να είσαι αποτελεσματικός σαν μαθητής και λύτης προβλημάτων, πρέπει να είσαι ικανός να λειτουργήσεις και με τους δύο τρόπους. Εάν δίνεις υπερβολική έμφαση στη διαίσθηση, ίσως σου διαφύγουν σημαντικές λεπτομέρειες ή να κάνεις λάθη απροσεξίας στους υπολογισμούς ή στην εργαστηριακή δουλειά. Εάν δίνεις υπερβολική έμφαση στη αίσθηση, ίσως βασίζεσαι υπερβολικά στην απομνημόνευση και στη καινοτόμο σκέψη. Πως μπορούν οι αισθητηριακοί μαθητές να βοηθήσουν τους εαυτούς τους; Οι αισθητηριακοί θυμούνται και καταλαβαίνουν καλύτερα την πληροφορία εάν μπορούν να δουν πως αυτή συνδέεται με τον πραγματικό κόσμο. Εάν είσαι σε μια τάξη όπου όλο το υλικό είναι αφηρημένο και θεωρητικό, ίσως έχεις δυσκολίες. Ζήτησε από το δάσκαλο ειδικά παραδείγματα εννοιών και διαδικασιών, και ανακάλυψε τον τρόπο με τον οποίο οι έννοιες εφαρμόζονται στην πράξη. Πως ένας διαισθητικός μαθητής μπορεί να βοηθήσει τον εαυτό του; Εάν είσαι ένα διαισθητικός μαθητής και συμβεί να βρεθείς σε μια τάξη που ασχολείται κύρια με την απομνημόνευση και την παπαγαλία, ίσως βαρεθείς. Ζήτησε από το δάσκαλο σου ερμηνείες ή θεωρίες που συνδέουν τα γεγονότα, ή προσπάθησε να βρεις τις συνδέσεις μόνος σου. Οπτικοί και προφορικοί μαθητές Οι οπτικοί μαθητές θυμούνται καλύτερα ότι βλέπουν εικόνες, διαγράμματα, χάρτες ροής, χρονοδιαγράμματα, φιλμ, και επιδείξεις. Οι λεκτικοί μαθητές μαθαίνουν περισσότερο με λέξεις- γραπτές και προφορικές εξηγήσεις. Όλοι μαθαίνουν καλύτερα όταν η πληροφορία παρουσιάζεται οπτικά και λεκτικά.
Στις περισσότερες τάξεις πολύ λίγη οπτική πληροφορία παρουσιάζεται: οι μαθητές κυρίως ακούν διαλέξεις και διαβάζουν την ύλη στον πίνακα και στα βιβλία. Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι οπτικοί μαθητές, το οποίο σημαίνει ότι οι περισσότεροι μαθητές δεν παίρνουν τόσα πολλά όσα θα έπαιρναν εάν περισσότερη οπτική παρουσίαση γινόταν στην τάξη. Οι καλοί μαθητές είναι ικανοί να επεξεργαστούν την πληροφορία η οποία παρουσιάζεται τόσο οπτικά όσο και λεκτικά. Σειριακοί ή ολικοί μαθητές Οι σειριακοί μαθητές καταλαβαίνουν με γραμμικά βήματα, με το κάθε βήμα να ακολουθεί λογικά από το προηγούμενο. Οι ολικοί μαθητές μαθαίνουν με μεγάλα άλματα απορροφούν την ύλη σχεδόν τυχαία χωρίς να βλέπουν συνδέσεις, και τότε ξαφνικά «το έχουν». Οι σειριακοί μαθητές ακολουθούν λογικά βήματα στην εύρεση λύσεων. Οι ολικοί μαθητές μπορεί να είναι ικανοί να λύνουν σύνθετα προβλήματα γρήγορα ή να τοποθετούν πράγματα μαζί με καινοτόμους τρόπους μόλις έχουν πιάσει την μεγάλη εικόνα, αλλά ίσως έχουν δυσκολία να εξηγήσουν πως το έκαναν.