Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών

Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Έκδοση της 5/10/2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ΚΙΝΑ Νέες ενδείξεις επιβράδυνσης της ανάπτυξης της κινεζικής οικονοµίας εµφανίστηκαν, µε το δείκτη PMI στην µεταποίηση να διαµορφώνεται σε περιβάλλον συρρίκνωσης για δεύτερο συνεχόµενο µήνα τον Σεπτέµβριο, και τον αντίστοιχο δείκτη στον τοµέα των υπηρεσιών να σηµειώνει σηµαντική πτώση. Η.Π.Α. Θετικά µηνύµατα εξέπεµψε η αµερικανική οικονοµία τον Σεπτέµβριο, καθώς οι δείκτες επιχειρηµατικού κλίµατος διαµορφώθηκαν σε θετικό έδαφος. Γεγονός, ωστόσο, παραµένει ότι σε µακροπρόθεσµο ορίζοντα - εξαιτίας του υψηλού δηµοσιονοµικού κενού και του συσσωρευόµενου χρέους της, η αµερικανική οικονοµία αντιµετωπίζει τον κίνδυνο ολίσθησης σε ύφεση. ΕΛΛΑ Α Η δηµοσιονοµική προσαρµογή του 2013, σύµφωνα µε το προσχέδιο του Προϋπολογισµού που κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπει µέτρα ύψους 7,8 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 7,3 δισ. ευρώ προέρχονται από την περικοπή κοινωνικών δαπανών (µισθοί, συντάξεις) και τα υπόλοιπα από περικοπές στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων και από παρεµβάσεις στα έσοδα. Μηνιαία Μεταβολή εικτών ιεθνών Χρηµατιστηρίων, Σεπτέµβριος 2012-2,0% -1,0% 0,0% 1,0% 2,0% 3,0% 4,0% NIKKEI-225 SMI BEL20 CAC 40 DAX 30 FTSE 100 NASDAQ S&P 500 DJ 30 Μηνιαία Μεταβολή εικτών Χρηµατιστηρίου Αθηνών, Σεπτέµβριος 2012 Τραπεζικός FTSE MARKET FTSE MIDCAP FTSE ASE 20 Γ..Χ.Α. 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 1

Οικονοµικές Εξελίξεις Παγκόσµια Οικονοµία Κίνα: Οικονοµική Επιβράδυνση Νέες ενδείξεις επιβράδυνσης της ανάπτυξης της κινεζικής οικονοµίας εµφανίστηκαν, µε το δείκτη PMI στην µεταποίηση να διαµορφώνεται σε περιβάλλον συρρίκνωσης για δεύτερο συνεχόµενο µήνα, αν και βελτιωµένος σε σχέση µε τον Αύγουστο, όπου είχε διαµορφωθεί στο χαµηλότερο επίπεδο από το Νοέµβριο του 2011. Συγκεκριµένα, ο δείκτης στον κλάδο της βιοµηχανίας σηµείωσε άνοδο στις 49,8 µονάδες το Σεπτέµβριο σε σχέση µε τις 49,2 µονάδες του Αυγούστου. Επιπλέον, ο κλάδος υπηρεσιών της Κίνας, κατέγραψε µεγάλη πτώση το Σεπτέµβριο, και διαµορφώθηκε στο χαµηλότερο επίπεδο από το Νοέµβριο του 2010, καθώς η αργή ανάπτυξη στη µεταποίηση άρχισε να επηρεάζει την υπόλοιπη οικονοµία. Ο δείκτης ΡΜΙ για τον κλάδο υπηρεσιών σηµείωσε πτώση στις 53,7 µονάδες το Σεπτέµβριο από τις 56,3 µονάδες τον Αύγουστο, εξαιτίας της υποχώρησης στον κλάδο των κατασκευών και των µεταφορών, καθώς και των χαµηλών νέων παραγγελιών. Ιαπωνία: Περαιτέρω επιδείνωση του επιχειρηµατικού κλίµατος Το επιχειρηµατικό κλίµα στην Ιαπωνία επιδεινώθηκε στη διάρκεια του γ 3µήνου του έτους, γεγονός που αποτελεί ένδειξη ότι η επιβράδυνση της παγκόσµιας ανάπτυξης πλήττει την τρίτη µεγαλύτερη οικονοµία παγκοσµίως. Η έκθεση Tankan της κεντρικής τράπεζας της Ιαπωνίας, η οποία καταγράφει το επιχειρηµατικό κλίµα, έδειξε σηµαντική πτώση του δείκτη επιχειρηµατικού κλίµατος για τις πολύ µεγάλες µεταποιητικές επιχειρήσεις στο -3 από -1 τον προηγούµενο µήνα. Χώρες του ΟΟΣΑ: Αύξηση του πληθωρισµού Ο ετήσιος συντελεστής µεταβολής του πληθωρισµού αυξήθηκε στις ανεπτυγµένες χώρες για πρώτη φορά σε 12 µήνες τον Αύγουστο, εξαιτίας της ανόδου των τιµών ενέργειας. Ο δείκτης τιµών καταναλωτή στα 34 κράτη-µέλη του ΟΟΣΑ, αυξήθηκε 2% το 12µηνο τον Αύγουστο. Η εξέλιξη αυτή πιθανόν περιορίζει τα περιθώρια των κεντρικών τραπεζών για την τόνωση της οικονοµικής ανάπτυξης µέσω πρόσθετων µέτρων ρευστότητας. Ρωσία: Στο 0,8% του ΑΕΠ αναµένεται το έλλειµµα το 2013 Το έλλειµµα του ρωσικού προϋπολογισµού για το 2013 αναµένεται στα 521,4 δισ. ρούβλια (16,85 δισ. δολάρια) ή στο 0,8% του προβλεπόµενου ΑΕΠ, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του υπουργείου Οικονοµικών της χώρας. Συγκεκριµένα, τα έσοδα του προϋπολογισµού αναµένονται στα 12,87 τρισ. ρούβλια και οι δαπάνες στα 13,38 τρισ. ρούβλια. Το ΑΕΠ αναµένεται να διαµορφωθεί στα 66,51 τρισ. ρούβλια και ο ετήσιος πληθωρισµός στο 5,5%. Επιπλέον, σύµφωνα µε το υπουργείο, η ρωσική οικονοµία θα παρουσιάσει το δεύτερο εξάµηνο ρυθµό ανάπτυξης µικρότερο του 3%. Το υπουργείο στα τέλη Αυγούστου αύξησε την εκτίµησή του για το ρυθµό ανάπτυξης του 2012 στο 3,5% από 3,4%. Παράλληλα, έκανε λόγο για ανάπτυξη 2,7% το τρίτο τρίµηνο και 2,9% το τέταρτο. Η έρευνα της ιαπωνικής κεντρικής τράπεζας υπογραµµίζει την άποψη, ότι η ανάπτυξη θα µείνει στάσιµη για το µεγαλύτερο µέρος του έτους, καθώς η µειωµένη ζήτηση για ιαπωνικά αγαθά στην Κίνα και στην Ευρώπη, επηρεάζει την οικονοµία της χώρας. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 2

Ισοτιµίες Νοµισµάτων Ισοτιµία Ευρώ ολαρίου Σηµαντικά κέρδη σηµείωσε το ευρώ έναντι του δολαρίου τον Σεπτέµβριο. Από τις πρώτες κιόλας µέρες του µήνα, το ευρώ ξεκίνησε µια ισχυρά ανοδική πορεία, κατά την οποία η ισοτιµία µεταξύ των δυο νοµισµάτων σηµείωσε υψηλό 4 µηνών (17/9: 1,3121). Η ανοδική πορεία του ευρώ µετριάστηκε ελαφρώς κατά το τελευταίο δεκαήµερο του µήνα, κυρίως λόγω των εξελίξεων στην Ισπανία. Ωστόσο τα κέρδη ήταν συνολικά σηµαντικά για το ευρωπαϊκό νόµισµα, αφού η ισοτιµία του µε το δολάριο έκλεισε στις 28/9 στο 1,2922, πετυχαίνοντας µηνιαία απόδοση 3% περίπου. Το ευρώ συνέχισε να ενισχύεται έναντι του δολαρίου και εντός του Οκτωβρίου (4/10: 1,2947). 1,4 1,35 1,3 1,25 1,2 1,15 1,1 5/1/12 19/1/12 2/2/12 Ισοτιµία Ευρώ- ολαρίου, 30/12/2011 4/10/2012 16/2/12 1/3/12 15/3/12 2 12/4/12 2 10/5/12 2 7/6/12 2 5/7/12 19/7/12 2/8/12 16/8/12 30/8/12 13/9/12 2 Εµπορεύµατα Πετρέλαιο Σηµαντικές απώλειες σηµείωσε η τιµή του µαύρου χρυσού το Σεπτέµβριο, καθώς παρά το ανοδικό ξεκίνηµα, από τις 14/9 και έπειτα (όπου και σηµείωσε υψηλό 4 µηνών στα 99 δολ./βαρέλι) κινήθηκε πτωτικά και έκλεισε στις 28/9 στα 92,19 δολ./βαρέλι, σηµειώνοντας µηνιαίες απώλειες άνω του 4%. Από τις αρχές Οκτωβρίου, η τιµή του αργού σηµειώνει περαιτέρω πτώση, καθώς νέα στοιχεία από την Κίνα έδειξαν επιβράδυνση της οικονοµικής ανάπτυξης τον Σεπτέµβριο, γεγονός που θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσµια ζήτηση καυσίµων. Τα σηµάδια επιβράδυνσης της ανάπτυξης στην Κίνα, καθώς και τα προβλήµατα της Ευρώπης, αλλά και η µείωση ζήτησης καυσίµων στις ΗΠΑ, δηµιουργούν την πεποίθηση πως υπάρχει υπερβάλλουσα προσφορά πετρελαίου φέτος για να καλύψει τις ανάγκες παγκοσµίως. 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 1850 30/12/11 13/1/12 Τιµή πετρελαίου Crude, 30/12/2011 4/10/2012 Τιµή χρυσού, 30/12/2011-4/10/2012 Χρυσός Νέες τιµές-ρεκόρ σηµείωσε ο χρυσός τον Σεπτέµβριο, συνεχίζοντας το ανοδικό σερί από τον προηγούµενο µήνα. Έτσι, έπειτα από διαδοχικές ανόδους έκλεισε τελικά στις 28/9 στα 1.777,88 δολ./ουγγιά, τιµή που αποτέλεσε και υψηλό 7 µηνών, µε την µηνιαία απόδοση να ξεπερνά το 7%. Η άνοδος στην τιµή του πολύτιµου µετάλλου, ωστόσο, δεν σταµάτησε εκεί, αλλά συνεχίστηκε και τον Οκτώβριο, όπου ήδη από τις πρώτες συνεδριάσεις σηµείωσε νέο υψηλό (4/10: 1.786,98 δολ./ουγγιά). 1800 1750 1700 1650 1600 1550 1500 1450 1400 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 3

Η.Π.Α. Ρυθµός ανάπτυξης Πιο µικρός από ό,τι είχε αρχικά εκτιµηθεί ήταν ο ρυθµός ανάπτυξης της αµερικανικής οικονοµίας στο β τρίµηνο, καθώς τόσο η επιβράδυνση της καταναλωτικής δαπάνης, όσο και η ξηρασία στις µεσοδυτικές ΗΠΑ, η οποία προκάλεσε πτώση των αγροτικών αποθεµάτων, εµπόδισαν την ανάπτυξη. Ειδικότερα, το ΑΕΠ αυξήθηκε µε ετήσιο ρυθµό 1,3% στο διάστηµα Απριλίου-Ιουνίου. Η νέα εκτίµηση είναι αρκετά χαµηλότερη σε σχέση µε την προηγούµενη, η οποία τοποθετούσε το ρυθµό ανάπτυξης στο 1,7%. Γεγονός, ωστόσο, παραµένει ότι σε µακροπρόθεσµο ορίζοντα - εξαιτίας του υψηλού δηµοσιονοµικού κενού και του συσσωρευόµενου χρέους της, η αµερικανική οικονοµία αντιµετωπίζει τον κίνδυνο ολίσθησης σε ύφεση, καθώς η δηµοσιονοµική κατακρήµνιση οδηγεί σε µείωση των ρυθµών ανάπτυξης. είκτες επιχειρηµατικού κλίµατος Θετικά µηνύµατα εξέπεµψε η αµερικανική οικονοµία τον Σεπτέµβριο, καθώς οι δείκτες επιχειρηµατικού κλίµατος διαµορφώθηκαν σε θετικό έδαφος. Ειδικότερα, ο δείκτης µεταποίησης ISM βελτιώθηκε αισθητά τον Σεπτέµβριο στις ΗΠΑ. Ο δείκτης διαµορφώθηκε στο 51,5, ξεπερνώντας το πεδίο του 50, που σηµατοδοτεί το όριο ανάµεσα στην ανάπτυξη και την ύφεση. Τον Αύγουστο ο δείκτης µεταποίησης είχε διαµορφωθεί στο 49. Ο δείκτης υπηρεσιών ISM ενισχύθηκε περαιτέρω τον Σεπτέµβριο στις ΗΠΑ. Ο δείκτης που καταγράφει την δραστηριότητα στον κλάδο υπηρεσιών της αµερικανικής οικονοµίας ανήλθε στο 55,1 τον Σεπτέµβριο σε σχέση µε 53,7 τον Αύγουστο. Οι αναλυτές περίµεναν ότι ο δείκτης θα διαµορφωθεί στο 55,2. Σηµειώνεται ότι κάθε µέγεθος άνω του 50 σηµατοδοτεί ανάπτυξη του κλάδου, ενώ µεγέθη κάτω από το 50 σηµατοδοτούν συρρίκνωση. Ανεργία Ο αριθµός των αµερικανών που έκαναν αίτηση για επίδοµα ανεργίας υποχώρησε στο χαµηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο, σε µια ένδειξη ότι η αγορά εργασίας ίσως και να ανακάµπτει. Συγκεκριµένα, για την εβδοµάδα έως τις 22 Σεπτεµβρίου, οι νέες αιτήσεις µειώθηκαν κατά 26.000 στις 359.000. Ο µέσος όρος των τεσσάρων εβδοµάδων µειώθηκε κατά 4.500 στις 374.000 αιτήσεις. Αγορά Κατοικιών Πτώση εµφάνισε ο δείκτης εκκρεµών πωλήσεων κατοικιών, καθώς υποχώρησε κατά 2,6% τον Αύγουστο στις 99,2 µονάδες, καταγράφοντας χαµηλό 4 µηνών. Ωστόσο, σε ετήσια βάση ο δείκτης έχει ενισχυθεί κατά 10,7%. Πτώση εµφάνισαν τον Αύγουστο και οι πωλήσεις νεόδµητων κατοικιών στις ΗΠΑ, µε τις τιµές να παρουσιάζουν τη µεγαλύτερη αύξηση από τα τέλη του 2004. Ειδικότερα, οι πωλήσεις µειώθηκαν κατά 0,3% σε σχέση µε τον Ιούλιο, στο εποχιακά προσαρµοσµένο επίπεδο των 373.000. Ωστόσο, το αναθεωρηµένο µέγεθος των 374.000 κατοικιών που πωλήθηκαν τον Ιούλιο ήταν το µεγαλύτερο από τον Απρίλιο του 2010. Παράλληλα, η µέση τιµή πώλησης για νέες κατοικίες ανήλθε στα 256.900 δολάρια, σηµειώνοντας το υψηλότερο επίπεδο από το Μάρτιο του 2007 και εµφανίζοντας αύξηση 17% σε σχέση µε την ίδια περίοδο πέρυσι, που ήταν η υψηλότερη από το εκέµβριο του 2004. Σε ετήσια βάση, οι πωλήσεις νεόδµητων κατοικιών σηµειώνουν αύξηση 27,7%. Καταναλωτική Εµπιστοσύνη Μεγάλη βελτίωση παρουσίασε η καταναλωτική εµπιστοσύνη στις ΗΠΑ το Σεπτέµβριο καθώς διαµορφώθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από το Φεβρουάριο. Ειδικότερα, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης ενισχύθηκε στις 70,3 µονάδες το Σεπτέµβριο από τις 61,3 µονάδες τον Αύγουστο, ο οποίος αναθεωρήθηκε από τις αρχικές 60,6 µονάδες. Παράλληλα, ο δείκτης τρεχουσών συνθηκών ενισχύθηκε στις 50,2 µονάδες από τις 46,5 µονάδες τον Αύγουστο, µέγεθος που αναθεωρήθηκε από το αρχικό επίπεδο των 45,8 µονάδων. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονοµική δραστηριότητα των επόµενων έξι µηνών ανήλθε στις 83,7 µονάδες από τις 71,1 µονάδες, οι οποίες και αυτές αναθεωρήθηκαν από τις 70,5 µονάδες. Παράλληλα, ο αριθµός των συνεχιζόµενων αιτήσεων, µειώθηκε κατά 4.000 στις 3.271.000 αιτήσεις για την εβδοµάδα έως τις 15 Σεπτεµβρίου. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 4

Ευρωζώνη-Ευρωπαϊκή Ένωση Πληθωρισµός Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Eurostat, άνοδο παρουσίασε και το Σεπτέµβριο ο ετήσιος πληθωρισµός στην Ευρωζώνη. Συγκεκριµένα, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο 2,7% από 2,6% που έκλεισε τον Αύγουστο. Η άνοδος οφείλεται εν µέρει στις υψηλότερες τιµές ενέργειας, οι οποίες σηµείωσαν ετήσια άνοδο 9,2% το Σεπτέµβριο, έχοντας αυξηθεί 8,9% τον Αύγουστο. Επίσης, οι τιµές υπηρεσιών ενισχύθηκαν µε ταχύτερο ρυθµό, ενώ οι αυξήσεις σε τρόφιµα, αλκοόλ και καπνό συρρικνώθηκαν. Παράλληλα, η άνοδος του πληθωρισµού αντανακλά την άνοδο των φόρων πωλήσεων που εφαρµόστηκαν από τις κυβερνήσεις που επιθυµούν την ταχεία µείωση των ελλειµµάτων τους. Τραπεζικός Κλάδος Στην τελική της έκθεση για την ανακεφαλαιοποίηση των 71 ευρωπαϊκών τραπεζών που υποβλήθηκαν σε stress tests, η Ευρωπαϊκή τραπεζική αρχή (ΕΒΑ) ανακοίνωσε ότι οι τράπεζες άντλησαν 205 δισ. ευρώ σε νέα κεφάλαια από την αρχή του έτους ως τον Ιούνιο, για να µπορέσουν να αντεπεξέλθουν στην κρίση χρεών της Ευρωζώνης. Ειδικότερα, οι 27 τράπεζες, οι οποίες δεν είχαν περάσει το ελάχιστο όριο του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας του 9%, άντλησαν 116 δισ. ευρώ. Ωστόσο, καθώς το οικονοµικό περιβάλλον παραµένει δύσκολο, απαιτούνται επιπρόσθετες προσπάθειες από τις τράπεζες για την εκπλήρωση των θεσµοθετηµένων κριτηρίων κεφαλαιακής επάρκειας. Επιχειρηµατική δραστηριότητα Με ταχύτερο ρυθµό συνεχίστηκε το Σεπτέµβριο η υποχώρηση των δεικτών επιχειρηµατικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη. Ο σύνθετος δείκτης PMI για την Ευρωζώνη υποχώρησε στις 46,1 µονάδες το Σεπτέµβριο από 46,3 µονάδες τον Αύγουστο. Το µέγεθος είναι ελαφρώς ανοδικά αναθεωρηµένο από την αρχική εκτίµηση του 45,9, ωστόσο παραµένει αρκετά κάτω από το επίπεδο των 50 µονάδων που διαχωρίζει την επέκταση από τη συρρίκνωση. Ο δείκτης PMI για τον κλάδο των υπηρεσιών υποχώρησε στο χαµηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2009 στις 46,1 µονάδες από 47,2 µονάδες τον Αύγουστο. Ανεργία Σε υψηλά επίπεδα παρέµεινε η ανεργία στην ευρωζώνη τον Αύγουστο 2012, χωρίς ιδιαίτερη µεταβολή σε σχέση µε τον Ιούλιο. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό της ανεργίας ανήλθε τον Αύγουστο σε 11,4% από 11,3% τον Ιούλιο. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο δείκτης ανεργίας παρέµεινε σταθερός στο 10,5%. Συνολικά, ο αριθµός των ανέργων στην ευρωζώνη άγγιξε τα 18,196 εκατοµµύρια. Τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας καταγράφονται σε Ισπανία (25,1%) και Ελλάδα (24,4% τον Ιούνιο), ενώ τα χαµηλότερα εµφανίζουν η Αυστρία (4,5%), το Λουξεµβούργο (5,2%), η Ολλανδία (5,3%) και η Γερµανία (5,5%). Σηµειώνεται ότι οι 6 Ελληνικές τράπεζες που περιλαµβάνονταν στον κατάλογο της ΕΒΑ έτυχαν διαφορετικού χειρισµού, καθώς η χώρα τυγχάνει της στήριξης της ΕΕ/ ΝΤ. Επιπλέον, τέσσερις τράπεζες (Oesterreichische Volksbank AG, Dexia, WestLB AG και Bankia) είναι υπό σηµαντική αναδιάρθρωση και εποµένως όπως και οι 6 ελληνικές τράπεζες - εξαιρέθηκαν από το αρχικό δείγµα. Πηγή: Eurostat είκτης Οικονοµικού Κλίµατος Το Σεπτέµβριο ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος συνέχισε την πτωτική πορεία τόσο στην Ε.Ε. (-0,9 µονάδες) φθάνοντας τις 86,1, όσο και στην Ευρωζώνη, φθάνοντας τις 85 µονάδες (-1, µονάδες). Στην επιδείνωση του οικονοµικού κλίµατος στην Ε.Ε. και στην Ευρωζώνη συνέβαλαν, κυρίως, οι δείκτες των υπηρεσιών και του λιανικού εµπορίου. Μ.Ο. έτους 2012 2009 2010 2011 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάι. Ιούν. Ιούλ. Αύγ. Σεπ. E.E. 79,3 101,7 100,3 92,8 94,0 93,2 93,2 90,4 90,4 89,0 87,0 86,1 Ευρωζώνη 80,3 100,8 101,1 93,4 94,5 94,5 92,9 90,5 89,9 87,9 86,1 85,0 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 5

Ελλάδα Προσχέδιο Προϋπολογισµού 2013 Κατατέθηκε στις αρχές του µήνα στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισµού για το έτος 2013. Η δηµοσιονοµική προσαρµογή του 2013 προβλέπει µέτρα ύψους 7,8 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 7,3 δισ. ευρώ προέρχονται από την περικοπή κοινωνικών δαπανών (µισθοί, συντάξεις) και τα υπόλοιπα από περικοπές στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων και από παρεµβάσεις στα έσοδα. Όσον αφορά τους στόχους του ελλείµµατος, για το 2012 αναµένεται να κλείσει στο 6,6% από 9% το 2011 και το 2013 να υποχωρήσει στο 4,2% του ΑΕΠ. Αναφορικά µε το πρωτογενές έλλειµµα, εκτιµάται για το 2012 ότι θα διαµορφωθεί στο 1,4% του ΑΕΠ, αποκλίνοντας από τον µνηµονιακό στόχο (1% του ΑΕΠ). Το 2013 µε τις παρεµβάσεις των 7,8 δισ. ευρώ διαµορφώνεται πλεόνασµα 1,1% του ΑΕΠ, έναντι στόχου βάσει του µνηµονίου για πλεόνασµα 2,7% του ΑΕΠ. Η δηµοσιονοµική στρατηγική της κυβέρνησης για το 2013 βασίζεται στους παρακάτω πυλώνες: Στην εφαρµογή ενός νέου Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής 2013-2016, Στην υλοποίηση των αναγκαίων διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων και θεσµικών αλλαγών, Στη δηµιουργία ενός νέου φορολογικού συστήµατος, Στην επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων και του προγράµµατος αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του ηµοσίου και Στην περαιτέρω αναδιάρθρωση και συγχώνευση των φορέων του δηµόσιου τοµέα. ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2013 (ποσά σε εκατ. ευρώ) 2011 2012 2013 ** ΑΕΠ -6,9% -6,5% -3,8% ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ -4.493-2.794 2.162 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (ως % του ΑΕΠ) -2,1% -1,4% 1,1% ΧΡΕΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ 355.600 340.600 346.200 ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (ως % του ΑΕΠ) 165,3% 169,5%* 179,3% ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ -20,7% -18,5% -3,7% ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ -8,1% -10,1% -5,3% ΕΞΑΓΩΓΕΣ -0,3% 0,4% 2,5% ΕΝΑΡΜΟΝ. ΤΚ 3,1% 1,2% 0,7% ΑΝΕΡΓΙΑ 17,3% 23,5% 24,7% ΕΣΟ Α 53.859 53.707 51.840 ΑΠΑΝΕΣ 76.743 69.109 63.430 *εκτίµηση (έχει υπολογιστεί έως 31/12/2012 η εκταµίευση υπόλοιπου ποσού 43,4δισ. ευρώ) ** πρόβλεψη (τα µεγέθη έχουν υπολογιστεί λαµβάνοντας υπόψη τα 7,8 δισ. ευρώ µέτρα δηµοσιονοµικής προσαρµογής) Εµπορικό Ισοζύγιο Μείωση 2,9% στα 1.137,2 εκατ. ευρώ από 1.171,3 εκατ. ευρώ παρουσίασε το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου, χωρίς τα πετρελαιοειδή, σύµφωνα µε τα προσωρινά στοιχεία του Ιουλίου 2012 σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα του 2011. Σύµφωνα µε την ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των εισαγωγών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, τον Ιούλιο 2012 ανήλθε σε 2.554,5 εκατ. ευρώ έναντι 2.607,6 εκατ. ευρώ κατά τον ίδιο µήνα του 2011, παρουσιάζοντας µείωση 2%. Η συνολική αξία των εξαγωγών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, ανήλθε σε 1.417,3 εκατ. ευρώ έναντι 1.436,3 εκατ. ευρώ κατά τον ίδιο µήνα του 2011, παρουσιάζοντας µείωση 1,3%. Το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου, χωρίς πετρελαιοειδή, κατά το χρονικό διάστηµα Ιανουαρίου- Ιουλίου 2012 ανήλθε σε 7.965,9 εκατ. ευρώ έναντι 10.175,6 εκατ. ευρώ κατά το ίδιο διάστηµα του 2011, παρουσιάζοντας µείωση 21,7%. Πιστωτική Επέκταση Ο ετήσιος ρυθµός µεταβολής της χρηµατοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τοµέα διαµορφώθηκε σε - 4,8% τον Αύγουστο του 2012 από -4,9% τον προηγούµενο µήνα. Πιο συγκεκριµένα, ο ετήσιος ρυθµός µεταβολής της χρηµατοδότησης προς επιχειρήσεις παρέµεινε αµετάβλητος στο -5,3% σε σχέση µε τον προηγούµενο µήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθµός µεταβολής της χρηµατοδότησης προς ελεύθερους επαγγελµατίες διαµορφώθηκε στο -4,7% από - 5,3% που ήταν τον Ιούλιο 2012. Τέλος, ο ετήσιος ρυθµός µεταβολής της χρηµατοδότησης προς νοικοκυριά παρέµεινε σχεδόν σταθερός, στα επίπεδα του προηγούµενου µήνα (Αύγουστος 2012: -4,2%, Ιούλιος 2012: -4,3%). Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 6

Εκτέλεση Προϋπολογισµού Σύµφωνα µε τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισµού για το οκτάµηνο Ιανουαρίου Αυγούστου 2012, τα δηµοσιονοµικά µεγέθη παρουσίασαν βελτίωση. Το έλλειµµα του κρατικού προϋπολογισµού διαµορφώθηκε σε 12.482 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας σηµαντική βελτίωση έναντι στόχου ύψους 15.214 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, το µήνα Αύγουστο για πρώτη φορά είχαµε πλεόνασµα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισµού 733 εκατ. ευρώ. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισµού ανήλθε σε 33.103 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας µείωση έναντι του στόχου κατά -5,8% ή κατά 2.055 εκατ. ευρώ. Πληθωρισµός Το χαµηλότερο πληθωρισµό στην Ευρωζώνη µε 1,2% κατέγραψε η Ελλάδα για τον Αύγουστο, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Eurostat. Οι δαπάνες για το οκτάµηνο του 2012 ανήλθαν στα 45.586 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται µειωµένες κατά -9,5% ή κατά 4.786 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του συµπληρωµατικού προϋπολογισµού 2012. Οι δαπάνες έως τον Αύγουστο 2012 παρουσιάζονται µειωµένες και σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του προηγούµενου έτους. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος Ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος το Σεπτέµβριο παρουσίασε µικρή υποχώρηση (-0,9 µονάδες) και διαµορφώθηκε στις 76,1 µονάδες. Σε αυτό συνέβαλλε η σηµαντική επιδείνωση που παρουσίασαν οι επιµέρους δείκτες του λιανικού εµπορίου (-10,4 µονάδες) και των κατασκευών (-5,6 µονάδες), γεγονός που αποδίδεται κυρίως στην στασιµότητα και την αποδυνάµωση των προσδοκιών για την πορεία των πωλήσεων και την επανεκκίνηση έργων υποδοµής στη χώρα µας. Επιπλέον, και ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης στην Ελλάδα µειώθηκε αισθητά κατά 10,4 µονάδες αντανακλώντας το κλίµα της περιρρέουσας ανασφάλειας και απαισιοδοξίας που επικρατεί. Αντίστοιχα, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης παρουσίασε για δεύτερο συνεχόµενο µήνα πτώση σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη (-1,3 στην Ε.Ε. και -1,3 στην Ευρωζώνη), εξαιτίας της αυξανόµενης ανεργίας και των προβλέψεων για τις µειωµένες αποταµιεύσεις των νοικοκυριών. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος Μ.Ο. έτους 2012 2009 2010 2011 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάιος Ιούν. Ιούλ. Αύγ. Σεπ. Ελλάδα 64,7 67,8 77,2 74,9 74,9 75,7 77,3 76,0 74,1 76,1 77,0 76,1 είκτης Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης Μ.Ο. έτους 2012 2009 2010 2011 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάιος Ιούν. Ιούλ. Αύγ. Σεπ. Ελλάδα -46-63,4-74,1-80,1-83,5-79,3-78,7-75,8-70,4-64,7-65,2-75,6 EE -23-12,8-15,6-20,8-20,1-19,3-20,2-19,4-19,7-20,2-22,7-24 Ευρωζώνη -25-13,9-14,5-20,7-20,3-19,1-19,9-19,3-19,8-21,5-24,6-25,9 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 7

ιεθνή Χρηµατιστήρια Η συνεχιζόµενη κερδοφορία στις κεφαλαιαγορές των Η.Π.Α ξεπέρασε τα επίπεδα του τριµήνου και βρίσκεται πλέον στον τέταρτο µήνα κατά σειρά, διαµορφώνοντας ισχυρές σωρευτικά αποδόσεις και υψηλά επίπεδα τιµών. Τα επίπεδα αυτά είναι τα υψηλότερα για γ 3µηνο από το 2010. Η ανάληψη ρίσκου δεν επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τα µικτά δεδοµένα που δηµοσιεύτηκαν για την οικονοµία, αφενός εξαιτίας των αρχικά θετικών εξελίξεων από την Ευρώπη σε σχέση µε την πορεία αντιµετώπισης της κρίσης χρέους, και αφετέρου από την ανακοίνωση της Federal Reserve για την έναρξη νέου προγράµµατος πιστωτικής χαλάρωσης (QE3) µε την αγορά $ 40 δισ. τίτλων διασφαλισµένων µε ενυπόθηκα δάνεια ανά µήνα, και την πρόθεση παράλληλα διατήρησης του βασικού επιτοκίου σε ιδιαίτερα χαµηλά επίπεδα έως τα µέσα του 2015. Το σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών έκλεισε µε άνοδο τον Σεπτέµβριο. Ως αντίβαρο στις υφεσιακές προβλέψεις των χωρών της ευρωζώνης, οι ευρωπαϊκές αγορές έστρεψαν το ενδιαφέρον τους στη λήψη αποφάσεων ουσιαστικής παρέµβασης της Ε.Κ.Τ. για αγορά χρέους της ευρωζώνης. Η ανακοίνωση του πλάνου της Ε.Κ.Τ κάλυψε τις προσδοκίες των αγορών, καθώς αποφασίστηκε τόσο η δυνατότητα ουσιαστικά απεριόριστης αγοράς οµολόγων στη δευτερογενή αγορά υπό αυστηρούς όρους για τις χώρες της ευρωζώνης που θα χρησιµοποιήσουν το outright money transaction, όσο και η απεµπόληση του καθεστώτος του προτιµητέου πιστωτή για την Ε.Κ.Τ. αναφορικά µε τα οµόλογα που θα αγοράζει από το συγκεκριµένο πρόγραµµα. Η ανοδική πορεία στις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές ενισχύθηκε στην συνέχεια, εξαιτίας της έγκρισης του γερµανικού συνταγµατικού δικαστηρίου περί της συµβατότητας λειτουργίας του ESM και των προγραµµάτων πιστωτικής επέκτασης που εξήγγειλαν οι Η.Π.Α. και η Ιαπωνία. 3400 3200 3000 2800 2600 2400 2200 2000 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 ιακύµανση είκτη Nasdaq, 30/12/2011 3/10/2012 30/12/11 13/1/12 ιακύµανση είκτη S&P, 30/12/2011 3/10/2012 30/12/11 13/1/12 Μεταβολή 31/12/2011 31/3/2012 30/6/2012 31/7/2012 31/8/2012 30/9/2012 από 31/12/2011 DJ 30 12.217,56 13.212,04 12.880,09 13.008,68 13.090,84 13.437,13 9,98% S&P 500 1.257,60 1.408,47 1.362,16 1.379,32 1.406,58 1.440,67 14,56% NASDAQ 2.605,15 3.091,57 2.935,05 2.939,52 3.066,96 3.116,23 19,62% FTSE 100 5.572,30 5.768,50 5.571,10 5.635,30 5.711,48 5.742,07 3,05% DAX 30 5.898,35 6.946,83 6.416,28 6.772,26 6.970,79 7.216,15 22,34% CAC 40 3.159,81 3.423,81 3.196,65 3.291,66 3.413,07 3.354,82 6,17% BEL20 2.083,42 2.324,05 2.227,63 2.274,84 2.345,69 2.373,33 13,92% SMI 5.936,20 6.235,50 6.066,90 6.399,30 6.388,01 6.495,88 9,43% NIKKEI-225 8.455,35 10.083,56 9.006,78 8.695,06 8.839,91 8.870,16 4,91% Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 8

Ελλάδα-Χρηµατιστήριο Αθηνών Ο Σεπτέµβριος αποτέλεσε για την ελληνική κεφαλαιαγορά περίοδο καταγραφής ιδιαίτερα υψηλών αποδόσεων, καθώς οι βασικοί δείκτες σηµείωσαν διψήφια άνοδο σε συνέχεια ανόδου από τον Αύγουστο (µήνα που επίσης καταγράφηκε αξιόλογη άνοδος). 900 850 800 Γενικός είκτης, 30/12/2011 4/10/2012 Ο Γενικός είκτης του Χ.Α. σηµείωσε άνοδο 14,27% τον Σεπτέµβριο σε συνέχεια ανόδου 8,04% που κατέγραψε τον Αύγουστο. Σε επίπεδο τριµήνου, τα συνολικά κέρδη του Γενικού είκτη υπολογίζονται σε 20,94%, του FTSE ASE 20 σε 17,94%, και του δείκτη των τραπεζών σε 19,33%. Σηµειώνεται δε, πως σε πολλές συνεδριάσεις καταγράφηκε υψηλός όγκος συναλλαγών. Οι υψηλές ανοδικές τάσεις εκτιµάται πως δηµιουργήθηκαν από τις δηλώσεις ευρωπαίων ηγετών και παραγόντων για παραµονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, καθώς και από τις αποφάσεις της Ε.Κ.Τ., του Γερµανικού Συνταγµατικού ικαστηρίου και από την πορεία των ευρωπαϊκών και διεθνών χρηµατιστηρίων. 750 700 650 600 550 500 450 550 500 30/12/11 13/1/12 είκτης Τραπεζών, 30/12/2011 4/10/2012 Η προσδοκία για δυναµικές αποκρατικοποιήσεις συντήρησε επίσης το κλίµα ανόδου, αφού καταργείται το ελάχιστο υποχρεωτικό ποσοστό του ελληνικού δηµοσίου στις ΕΚΟ. 450 400 350 300 Από την πορεία της, η ελληνική κεφαλαιαγορά φαίνεται πως έχει προεξοφλήσει την θετική έκβαση των διαπραγµατεύσεων για τα νέα µέτρα δηµοσιονοµικής προσαρµογής, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και ενδεχοµένως µελλοντικών ενεργειών για αναµόρφωση του δηµοσίου χρέους. Στο επόµενο διάστηµα αναµένεται να φανεί το κατά πόσο οι µαζικές αγορές που έλαβαν χώρα τον Αύγουστο έχουν βραχυπρόθεσµο ορίζοντα ή µακροπρόθεσµο. Οι δηµοσιονοµικές εξελίξεις, σε συνδυασµό µε τη τελική κατάληξη των διαπραγµατεύσεων µε τους δανειστές και των επαφών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα αποτελούν το βαρόµετρο για τις εξελίξεις, έως τουλάχιστον το τέλος του έτους. 250 200 150 100 30/12/11 13/1/12 31/12/2011 31/3/2012 30/6/2012 31/7/2012 31/8/2012 30/9/2012 Μεταβολή από 31/12/11 Γ..Χ.Α. 680,42 728,93 611,16 598,68 646,82 739,12 8,63% FTSE ASE 20 264,91 282,58 227,14 216,66 233,66 267,89 1,12% FTSE midcap 639,50 721,34 643,94 605,32 632,82 831,46 30,02% είκτης Αγοράς 607,38 651,29 529,33 504,30 542,50 628,93 (πρώην FTSE 140) 3,55% Τραπεζικός 262,86 300,33 235,24 207,47 211,90 280,72 6,79% Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 9

Ελλάδα-Αµοιβαία Κεφάλαια Στις 28/9/2012 το συνολικό ενεργητικό της ελληνικής αγοράς Α/Κ, διαµορφώθηκε στα 5,37 δις από 5,12 δις τον προηγούµενο µήνα, αυξηµένο κατά +4,81%, καταγράφοντας εισροές της τάξης των +22,83 εκατ.. Το ποσό της αύξησης του ενεργητικού είναι +246,15 εκατ. λόγω της ανοδικής πορείας της ελληνικής χρηµατιστηριακής αγοράς. Funds of Funds 9,9% Σύνθετα 16,2% Σύνθεση Συνόλου Α/Κ 31/12/2011 ιαχείρισης ιαθεσίµων 15,6% Οι µεγαλύτερες εκροές καταγράφηκαν στα Α/Κ ιαχείρισης ιαθεσίµων Βραχυπρόθεσµης ιάρκειας (-54,13 εκατ. ) από Α/Κ µε έδρα το εξωτερικό και εντάσσονται στη γενικότερη τάση επιστροφής κεφαλαίων, ενώ οι µεγαλύτερες εισροές παρατηρήθηκαν στα Α/Κ ιαχείρισης ιαθεσίµων (+91 εκατ. ) και προέρχονται κατά 80% από µια εταιρία, συνεπώς δεν εξάγεται κάποια συγκεκριµένη πληροφορία για την αγορά. Εισροές παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά ύστερα από αρκετό καιρό στα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας (+9,51 εκατ. ). Funds of Funds 9,6% Μικτά 13,8% Σύνθετα 16,0% Οµολογιακά 23,0% Μετοχικά 21,5% Σύνθεση Συνόλου Α/Κ 30/9/2012 ιαχείρισης ιαθεσίµων 19,9% Η ελληνική αγορά Α/Κ παρουσιάζει ενδείξεις βελτίωσης και το γεγονός αυτό οφείλεται, κυρίως, στην άνοδο των τιµών των ελληνικών αξιών κατά τους τελευταίους µήνες. Μικτά 12,6% Οµολογιακά 20,2% Μετοχικά 21,8% ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ποσά σε ευρώ) 31/12/2011 31/8/2012 30/9/2012 Μεταβολή Μεταβολή (1) (2) (3) (3)/(1) (3)/(2) ιαχείρισης ιαθεσίµων 814.883.959 1.026.639.194 1.066.097.912 30,83% 3,84% Μετοχικά 1.122.570.181 1.053.824.272 1.170.252.975 4,25% 11,05% Οµολογιακά 1.204.705.240 1.052.103.173 1.082.450.552-10,15% 2,88% Μικτά 719.534.630 632.795.200 674.329.352-6,28% 6,56% Funds of Funds 519.254.990 517.882.389 513.966.778-1,02% -0,76% Σύνθετα 848.130.179 838.961.138 861.258.195 1,55% 2,66% ΣΥΝΟΛΟ 5.229.079.178 5.122.205.367 5.368.355.763 2,66% 4,81% Πηγή: Ένωση Θεσµικών Επενδυτών Τα κείµενα της Ανασκόπησης επιµελήθηκαν οι Χρ. Μπεκιάρη,. Χαντζάκος, Ε. Κουνδουράκης και Στ. Στυλιανίδης. Τρόπος χρήσης Μηνιαίας Ανασκόπησης Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών- Αποκλεισµός ευθύνης: Το παρόν δελτίο δηµοσιεύεται µόνο για ενηµερωτικούς σκοπούς και βασίζεται σε πληροφορίες που προέρχονται από έγκυρους χρηµατοπιστωτικούς οργανισµούς και αναλυτές και στις οποίες το ευρύ κοινό έχει άµεση πρόσβαση. Οι πληροφορίες που παρέχονται µε το παρόν δελτίο στους χρήστες / επισκέπτες µέσω του διαδικτυακού µας τόπου, δεν αποτελούν σε καµία περίπτωση, ευθέως ή εµµέσως, παρότρυνση, συµβουλή ή προτροπή για τη διενέργεια οποιασδήποτε επενδυτικής ή άλλης πράξης µε οικονοµικό αποτέλεσµα. Η παροχή των στοιχείων και των πληροφοριών έχει καθαρά ενηµερωτικό χαρακτήρα και εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών / επισκεπτών να ενεργήσουν, αφού αξιολογήσουν τις παρεχόµενες πληροφορίες, κατά τη κρίση τους, βασιζόµενοι στην προσωπική τους βούληση, αποκλειόµενης οποιασδήποτε δικής µας ευθύνης, σύµφωνα και µε τους γενικούς όρους και επισηµάνσεις που περιέχονται στην ιστοσελίδα της Attica Bank. Μετά τη δηµοσίευση του δελτίου, είναι δυνατόν να επέλθουν αλλαγές και διαφοροποιήσεις στις πληροφορίες και τα στοιχεία που περιέχονται σε αυτό. Η Attica Bank ενδέχεται να έχει εκδώσει εκθέσεις που αποκλίνουν ή διαφοροποιούνται από τα στοιχεία που παρατίθενται στο παρόν δελτίο. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονοµικών Εξελίξεων και Προοπτικών Σεπτέµβριος 2012 10