Η Ελλάδα σε μειονεκτική θέση στο PISA

Η Ελλάδα σε μειονεκτική θέση στο PISA Η Ελλάδα σταθερά κατατ ά σσεται χαμηλά σε όλες τις κύριες αξιολογήσεις όπως το PISA (Διεθνές Πρόγραμμα Αξιολόγησης Μαθητών) το οποίο διεξάγεται από τον ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Ανάπτυξης και Συνεργασίας). Το πρόβλημα εντοπίζεται ιδιαίτερα στα Μαθηματικά και στις Φυσικές Επιστήμες. Η ποιότητα του συστήματος Πρωτοβάθμιας και Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα παρακμάζει με γοργούς ρυθμούς. Συγκριτικά αποτελέσματα με το μέσο όρο του ΟΟΣΑ, 2009 120 100 80 60 40 20 0-20 -40-60 -80 GRC ESP ITA LUX PRT SVK SWE AUS CZE HUN IRL FRA DEN POL UK BEL GER NDL FIN Μαθηματικά Φυσικές Επιστήμες Μαθητές σε κίνδυνο 35,0 Μαθητές στο επίπεδο 1 ή πιο κάτω 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Μαθηματικά GRC OECD EU19 Φυσικές Επιστήμες

Ευκαιρία Τα δεδομένα δείχ νουν π ω ς τα τεστ του PISA αποτελούν αξιόπιστο και επιτυχή προγνωστικό δείκτη του τρόπου με τον οποίο τα σχολεία προετοιμάζουν τους μαθητές με προοπτική την είσοδό τους στην αγορά εργασίας. Το PISA επίσης αποδεικνύει πως: Μέχρι την η λ ι κ ί α των 15, οι μαθητές πρέπει να έχουν καλλιεργήσει την κριτική ικανότητα η πιθανότητα αναπροσαρμογής του τρόπου σκέψης τους μετά την ηλικία αυτή είναι μικρή. Παρά το γεγονός ότι ο κόσμος και η τεχνολογία έχουν αλλάξει σημαντικά από το 2000, οι μαθητές που διαθέτουν κριτική σκέψη κατάφεραν να προσαρμοστούν επιτυχώς στο μεταβαλλόμενο αυτό περιβάλλον. Η Οικονομία της γνώσης απαιτεί πλέον από τα σχολεία να καλλιεργούν την κριτική ικανότητα των μαθητών από την Α Γυμνασίου μέχρι και τη Γ Λυκείου η στιγμή για την εισαγωγή των Case Studies στα Γυμνάσια Λύκεια έχει φθάσει. Τι είναι τα Case Studies; Μια διδακτική προσέγγιση μέσω της οποίας οι μαθητές εκτίθενται σε ένα Case και λαμβάνουν ρόλο υπευθύνου ο οποίος αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα. (Hammond 1976). Ένα πρόβλημα ή αμφιλεγόμενη ερώτηση, η επίλυση/απάντηση της οποίας μπορεί να οδηγήσει σε διαφωνία απόψεων. Καταστάσεις βασισμένες σε πραγματικά γεγονότα οι οποίες έ χ ο υ ν α β έ β α ι η έκβαση ή προκαλούν διλήμματα σε αυτούς που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Τα Case Studies παρουσιάζουν ένα σενάριο μέσα στο πλαίσιο των γεγονότων, των ανθρώπων και των παραγόντων που τα επηρεάζουν και δίνει τη δυνατότητα ταύτισης με τους εμπλεκόμενους. (European case clearing house, Case studies) Ιστορία Τα Case Studies διατηρούν μακροσκελή ιστορία στους εργασιακούς τομείς της Διοίκησης Επιχειρήσεων. Παραδειγματικά, χρησιμοποιούνται στο Harvard Business School από την ίδρυσή του το 1908 (Corey 1998) καθώς και στο Richard Ivey School of Business από το 1921. Τη μέθοδο αυτή αξιοποιούν επίσης Νομικές και Δημοσιονομικές σχολές όπως το John F. Kennedy School of Government στο Harvard University. Έχουν επίσης μακρά ιστορία στους τομείς της Νομικής, της Διοίκησης Επιχειρήσεων και στην Ιατρική Εκπαίδευση. Ωστόσο, η χρήση τους με σκοπό τη μόρφωση στις επιστήμες είναι ένα σχετικά πρόσφατο φαινόμενο. 2

Μορφή των Case Studies Κάθε Case Study ξεκινά με μια αφηγηματική δήλωση, παρουσιάζοντας μια διχογνωμία, ένα δίλημμα, το οποίο μπορεί να μην έχει συνοπτική λύση. Συνεχίζει με την παράθεση μιας αλληλουχίας ερωτήσεων οι οποίες προϋποθέτουν κριτική σκέψη, ενώ υπάρχει πιθανότητα να μην επιδέχονται συναινετική λύση. Περιλαμβάνει: Το Case Study(σε μορφή PDF) Τις Σημειώσεις Δασκάλου Το Φυλλάδιο Απαντήσεων Τα Φύλλα Εργασίας στο Excel Τη Διαδραστική μορφή του Case Study (βίντεο) Καινούριες Τάσεις «Παιχνιδοποίηση» της Εκπαίδευσης Είναι δύσκολο να αποδειχθεί κατά πόσο συσχετίζονται άμεσα μεταξύ τους παιχνίδια/βίντεο και βαθμοί. Παρ όλα αυτά έχει παρατηρηθεί αυξημένο όφελος όσον αφορά το κίνητρο. Το όφελος αυτό υπήρξε πιο προφανές στην κατηγορία μαθητών που, πριν την εισαγωγή του παιχνιδιού, δεν κατέβαλαν την απαιτούμενη προσπάθεια στην τάξη. Classcraft, DimensionU και KhanAcademy είναι μόνο τρία από τα παραδείγματα της αναπτυσσόμενης «παιχνιδοποίησης» της εκπαίδευσης και διδασκαλίας. Η διδασκαλία με τη χρήση τεχνολογίας έχει πλεονεκτήματα, καθώς τα παιδιά τείνουν να κρίνουν την εργασία που τους έχει ανατεθεί ως μη-ανταγωνιστική, καθώς οι υπολογιστές είναι ουδέτεροι όσον αφορά την αξιολόγηση της δουλειάς τους. Η χρήση παιχνιδιών/βίντεο στη διδασκαλία ή την οργάνωση μαθημάτων με στόχο τη μετατροπή τους σε κάτι που μοιάζει με παιχνίδι έχει αποδειχθεί αποτελεσματική για την εμπλοκή μαθητών που έδειχναν αδιαφορία για άλλες μεθόδους διδασκαλίας. 3

Οφέλη για τους μαθητές Τα Case Studies μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο για τη διδασκαλία επιστημονικών αντικειμένων, εννοιών και περιεχομένου, αλλά και για την ανάπτυξη ικανοτήτων και κριτικής σκέψης. Καθώς η πλειονότητα των καλύτερων Case Studies βασίζεται σε σύγχρονα και συχνά επίμαχα επιστημονικά προβλήματα, προβλήματα τα οποία οι μαθητές έχουν πληροφορηθεί από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η χρήση τους μέσα στην τάξη καθιστά τις επιστήμες επίκαιρες και ελκυστικές για αγόρια και κορίτσια. Τα Case Studies αποτελούν έναν ευχάριστο τρόπο σύνδεσης της πραγματικότητας με τη διαδικασία μάθησης. Είναι ένας καλός τρόπος προτροπής μαθητών να σκεφτούν αρχές και αποτελέσματα με βάση συνεχώς μεταβαλλόμενες μεταβλητές. Προτρέπουν τους μαθητές να αναπτύξουν ικανότητες συνεργασίας συμμετέχοντας σε ένα συλλογικό έργο με συμμαθητές τους, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τον αντίκτυπο των αποφάσεών τους σε όλους τους επιστημονικούς κλάδους. Τα κορίτσια θα δείχνουν το ίδιο ενδιαφέρον με τα αγόρια καθώς θα υπάρχουν κίνητρα από τον πραγματικό κόσμο για τη συμμετοχή τους. Η μέθοδος εφαρμογής των Case Studies είναι ιδιαίτερα ευπροσάρμοστη. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πυρήνες για τη διδασκαλία ενός μαθήματος ή ως συμπληρωματικά υλικά των παραδοσιακών μεθόδων διδασκαλίας ή των εργαστηριακών μαθημάτων. Τα Case Studies οδηγούν στη συνειδητοποίηση του ότι οι ανακαλύψεις των STEM (Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μηχανικής και Μαθηματικών) έχουν κυρίαρχη και δυναμική επιρροή στον καθένα από εμάς καθώς και σε περιβαλλοντικό επίπεδο. Αυτή είναι μια μέθοδος με την οποία η επιδίωξη κατάκτησης διπλωμάτων στα STEM θα γίνει πιο ελκυστική για τις γυναίκες. Τα βίντεο των Case Studies μπορούν να αποτελέσουν πρόδρομο πολλών εποικοδομητικών συνηθειών, όπως η τάση για προσωπική ανέλιξη, για έρευνα και διαλεκτική αναζήτηση. 4

Γιατί τα Case Studies εφαρμόζονται στα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη; Πανεπιστημιακό διδακτικό προσωπικό Επιστημών και Υποψήφιοι PhD, κυρίως από την Αμερική, συγγράφουν τα Case Studies. Τα Case Studies εκδίδονται, αφού αναλυθούν κριτικά και διορθωθούν σχολαστικά. Τα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη κατέχουν τα πνευματικά δικαιώματα για τα Case Studies. Καθηγητές, ακολουθώντας τις προδιαγραφές χρήσης, μπορούν να αξιοποιήσουν τα Case Studies ως διδακτικά εργαλεία. Τα Case Studies των Εκπαιδευτηρίων Μαντουλίδη διαφέρουν από παραδοσιακά websites Case Studies ως προς τα εξής: Χρήση 2D ψηφιακού video και 3D απεικόνιση (διαδραστική και μη), Σύνδεση στα πιο συνήθη αποτελέσματα εκμάθησης για κάθε τάξη. Τα Εκπαιδευτήρια προσφέρουν Case Studies σε μορφή βίντεο τα οποία: Αναφέρονται σε μείζονα θέματα στον κλάδο των Φυσικών Επιστημών και της Μηχανολογίας, τα οποία ενδέχεται να αλλάξουν κοινωνικά δεδομένα ή να επηρεάσουν την υγεία ανθρώπων σε σημαντικό βαθμό. Έχουν κοινωνικό χαρακτήρα. Το γεγονός αυτό μπορεί να κεντρίσει το ενδιαφέρον κοριτσιών στην κατάκτηση πτυχίου σε κλάδο των STEM. Προωθούν τη γυναίκα επιχειρηματία, με σκοπό την αύξηση των αριθμών γυναικών στον επιχειρηματικό τομέα. Εστιάζουν σε θέματα παγκόσμιου ενδιαφέροντος. Πολλές φορές, οι μαθητές στερούνται πληροφοριών άλλων πολιτισμών και διεθνών θεμάτων γενικότερα. Η πλειονότητα των Case Studies των Εκπαιδευτηρίων ασχολείται με θέματα τα οποία δεν διδάσκονται μέσα στις τάξεις και τα οποία είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον στους μαθητές. Ενημερώνουν τους μαθητές για εναλλακτικές τεχνολογίες και τη μεταβαλλόμενη οικονομία του τομέα της ενέργειας. Η κλιματική αλλαγή σε σχέση με το περιβάλλον αποτελεί καθημερινή επαναλαμβανόμενη είδηση. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, το λιώσιμο των πάγων, το φαινόμενο του Θερμοκηπίου, η άνοδος της στάθμης των ωκεανών και κατά συνέπεια οι πλημμύρες παραθαλάσσιων περιοχών αποτελούν πλέον καθημερινές ιστορίες. Ταυτόχρονα, ανάμεσα σε όλες τις προκλήσεις που ενδέχεται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, αυτή που θα αποδειχθεί πιο απειλητική, και κρίσιμη για την παγκόσμια οικονομία και το ίδιο το μέλλον του πλανήτη μας είναι η ενεργειακή. Ασχολούνται με την ενοποίηση μεταξύ επιστήμης, ηθικής και πολιτικών γραμμών που επηρεάζουν τον πληθυσμό παγκοσμίως καθώς και με τους πόρους του πλανήτη σε αντιπαράθεση με τα ατομικά δικαιώματα. 5

Σχολαστικός έλεγχος και διαρκής επεξεργασία Τα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη διεξάγουν προκαταρκτικά τεστ για κάθε Case Study, προτού εκδοθεί. Τα ερωτηματολόγια των Εκπαιδευτηρίων Μαντουλίδη λαμβάνουν υπόψη τα παρακάτω: Έχουν εκπληρωθεί οι διδακτικοί στόχοι αυτού του Case Study; Κατάφερε να ανταποκριθεί το Case Study στους παιδαγωγικούς του στόχους; Συνεργάστηκαν δημιουργικά οι μαθητές κατά τη διάρκεια του Case Study; Δημιούργησε το Case Study εποικοδομητική σύγκρουση απόψεων; Έδειξαν οι μαθητές περισσότερο ενδιαφέρον προς το μάθημα από το σύνηθες δουλεύοντας πάνω σ'αυτό το Case Study; Έχει το Case Study ξεκάθαρη εστίαση απόφασης και αρκετές, λογικά στέρεες εναλλακτικές λύσεις; Συμπεριλαμβάνει το Case Study διαφορετικές προσεγγίσεις πάνω στη σύγκρουση και ποικίλες απόψεις των κριτηρίων που θα χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των πιθανών λύσεων; Καλλιεργεί το Case Study την εμβρίθεια; Χρησιμοποιεί το Case Study διαφορετικά πειστήρια διευκολύνοντας το διάλογο σχετικά με την εγκυρότητα και την αξιοπιστία των πειστηρίων αυτών; Ταιριάζει το Case Study στην οργάνωση διδασκαλίας του μαθήματος, όπως προσδοκούσε ο καθηγητής; Καλύφθηκαν τα κυριότερα θέματα μέσα στην τάξη; Σε πόσο χρονικό διάστημα διδάχθηκε το Case Study; 6

Γιατί δίνουμε βαρύτητα στα STEM; Οι θέσεις εργασίας στις Φυσικές Επιστήμες, την Τεχνολογία, τη Μηχανική και τα Μαθηματικά (STEM), είναι μια σημαντική οικονομική κινητήρια δύναμη στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη του Προγράμματος Πολιτικής Brookings Metropolitan 1 μητροπολιτικές περιοχές με κατοίκους που έχουν τα υψηλότερα ποσοστά γνώσης STEM έχουν επίσης ισχυρότερη συνολική οικονομία και λιγότερη ανισότητα εισοδήματος. Επιπλέον, σύμφωνα με μια έκθεση του Λευκού Οίκου οι γυναίκες σε θέσεις εργασίας STEM κερδίζουν 33% περισσότερα χρήματα από εκείνες σε θέσεις εργασίας εκτός του STEM. 2 Αυτό σημαίνει ότι έχει περισσότερο νόημα από ποτέ για τις κυβερνήσεις, τα σχολεία και τα άλλα θεσμικά όργανα σε όλο τον κόσμο να επενδύσουν στην εκπαίδευση STEM. Δεδομένου ότι η εισοδηματική ανισότητα στις ΗΠΑ και στον κόσμο συνεχίζει να διευρύνεται, αξίζει να σκεφτόμαστε λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν το συντομότερο δυνατό. 1 Brookings Institute The Hidden STEM economy, Jonathan Rothwell, June 210 013 2 www.whitehouse.gov/ostp/women, June 2013 7