ΑΟΡΙΣΤΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΚΑΙ ΑΟΡΙΣΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ (1)

16 ΑΟΡΙΣΤΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΚΑΙ ΑΟΡΙΣΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ (1) Οι αόριστες αντωνυμίες επιτελούν τη λειτουργία της αντικατάστασης, χρησιμοποιούνται δηλαδή αντί του ονόματος. Τα αόριστα επίθετα συνοδεύουν πάντα ένα ουσιαστικό το οποίο προσδιορίζουν και με το οποίο συμφωνούν σε γένος και αριθμό. Και στις δύο περιπτώσεις, δηλώνεται ποσότητα ή ταυτότητα κάποιου προσώπου ή πράγματος με τρόπο ασαφή και γενικό: Hay varias versiones de la misma novela. Βλέπε Ποσοτικά, κεφάλαιο 18 Alguno de tus amigos va a ir al partido de esta noche? Alguien, algo και alguno (algún)/os/a/as δηλώνουν την παρουσία κάποιου προσώπου ή πράγματος. Χρησιμοποιούνται, δηλαδή, σε καταφατικές προτάσεις. Nadie, nada και ninguno (ningún)/os/a/as δηλώνουν την απουσία κάποιου προσώπου ή πράγματος. Χρησιμοποιούνται, δηλαδή, σε αρνητικές προτάσεις. ΕΜΨΥΧΑ ΑΨΥΧΑ Αντωνυμίες alguien algo ΕΜΨΥΧΑ/ΑΨΥΧΑ Επίθετα και αντωνυμίες alguno (algún)/os/a/as nadie nada ninguno (ningún)/os/a/as Alguien/nadie Παραμένουν αμετάβλητα, χρησιμοποιούνται μόνο ως αντωνυμίες και αναφέρονται σε πρόσωπα: Hay alguien en casa? Qué pena! No ha venido nadie. Μπορεί να ακολουθούνται από επίθετο αρσενικού γένους ενικού αριθμού: Hay alguien divertido en tu grupo de amigos? Es que no hay nadie inteligente aquí? Hay alguien divertido en tu grupo de amigos? Όταν έχουν θέση αντικειμένου προηγείται αυτών πάντα η πρόθεση a: Estás esperando a alguien? No he visto a nadie por la calle. ı 70 ı Βλέπε Προθέσεις (1), κεφάλαιο 27 GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 70 07/09/11 10:44

16 Algo/nada Παραμένουν αμετάβλητα, χρησιμοποιούνται μόνο ως αντωνυμίες και αναφέρονται σε πράγματα: Tienes algo para mí? Mira, no tengo nada en los bolsillos. Μπορεί να ακολουθούνται από επίθετα αρσενικού γένους ενικού αριθμού ή από κτητικές αντωνυμίες αρσενικού γένους ενικού αριθμού: Tengo algo divertido que contarte. No hay nada nuevo entre las propuestas. Tienes algo suyo escondido? Le he ofrecido mi chaqueta pero no quiere usar nada mío. Όταν η αόριστη αντωνυμία nada ακολουθείται από ουσιαστικό, συνοδεύεται πάντα από την πρόθεση de: Nada de niños en mi casa. Quiero estar tranquilo Μετά την αόριστη αντωνυμία nada μπορεί, επίσης, να ακολουθεί επίρρημα: No has hecho nada bien en venir a contármelo. Οι αόριστες αντωνυμίες nadie και nada χρησιμοποιούνται σε αρνητικές προτάσεις πριν ή μετά από το ρήμα. Μόνο όταν έπονται του ρήματος, χρησιμοποιείται το αρνητικό μόριο no ή άλλη αρνητική λέξη: Nadie sabe lo que ha pasado. (πριν από το ρήμα) No sabe nadie lo que ha pasado. (μετά το ρήμα διπλή άρνηση) Nada de lo que me ofreces, me interesa. (πριν από το ρήμα) No me interesa nada de lo que me ofreces. (μετά το ρήμα διπλή άρνηση) Οι αόριστες αντωνυμίες και αόριστα επίθετα (1) ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Algo de + ουσιαστικό/επίθετο Quieres algo de fruta? λίγο από, κάτι από: Μερικές φορές η λέξη nada μεταφράζεται ως καθόλου: A mí estas cosas no me quedan nada claras. Η έκφραση ni nada χρησιμοποιείται στο τέλος της πρότασης για να προσδώσει έμφαση: Está enfadadísimo, no habla ni nada. DIBUJO NUEVO Está enfadadísimo, no habla ni nada. ı 71 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 71 07/09/11 10:44

Alguno (algún)/a/os/as Χρησιμοποιείται τόσο ως επίθετο όσο και ως αντωνυμία. Αναφέρεται σε πρόσωπα ή πράγματα και συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το ουσιαστικό που ακολουθεί (στην περίπτωση που λειτουγεί ως επίθετο) ή με το ουσιαστικό που αντικαθιστά (στην περίπτωση που λειτουργεί ως αντωνυμία): Tienes alguna invitación para la fiesta del sábado? (επίθετο) Me encantan estos collares. Puedes prestarme alguno? (αντωνυμία) Τα αόριστα επίθετα algunos/as μπορούν να αντικατασταθούν από τα αόριστα άρθρα unos/unas: Βλέπε Το αόριστο και το οριστικό άρθρο, κεφάλαιο 7 Ya tienes algunos golpes en tu coche nuevo. = Ya tienes unos golpes en tu coche nuevo. Este vestido tiene algunas manchas de chocolate. = Este vestido tiene unas manchas de chocolate. Όταν χρησιμοποιείται σε θέση αντικειμένου που δηλώνει πρόσωπο, προηγείται η πρόθεση a: Estamos esperando a algunos compañeros de clase. Βλέπε Προθέσεις (1), κεφάλαιο 27 Oταν έχει επιμεριστική χρήση, συνοδεύεται από την πρόθεση de: Algunos de los participantes han abandonado la carrera. Το αόριστο επίθετο alguno μετατρέπεται σε algún μπροστά από ουσιαστικό αρσενικού γένους ενικού αριθμού: Conoces a algún personaje famoso? Tienes algún animal en casa? Το αόριστο επίθετο alguna μετατρέπεται σε algún μπροστά από ουσιαστικό θηλυκού γένους ενικού αριθμού που αρχίζει από τονισμένο a- ή ha-: DIBUJO NUEVO Tienes algún animal en casa? Habéis visto algún águila en las montañas? ı 72 ı Το alguno/a, όταν έπεται του ουσιαστικού σε αρνητικές προτάσεις ισοδυναμεί με το ninguno/a. Αυτή η χρήση παρατηρείται, κυρίως, στο γραπτό και γενικά στον επίσημο λόγο: El abogado no puso objeción alguna. El abogado no puso ninguna objeción. No tenía intención alguna de callarse. No tenía ninguna intención de callarse. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 72 07/09/11 10:44

16 Ninguno (ningún)/a/os/as Χρησιμοποιείται τόσο ως επίθετο όσο και ως αντωνυμία. Αναφέρεται σε πρόσωπα ή πράγματα και συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το ουσιαστικό που ακολουθεί (στην περίπτωση που λειτουγεί ως επίθετο) ή με το ουσιαστικό που αντικαθιστά (στην περίπτωση που λειτουργεί ως αντωνυμία): No tengo ninguna maleta para este verano. (επίθετο) Desde aquí no vemos ninguno. (αντωνυμία) Oταν χρησιμοποιείται σε θέση αντικειμένου που δηλώνει πρόσωπο, προηγείται η πρόθεση a: Desde aquí no vemos a ninguno. Βλέπε Προθέσεις (1), κεφάλαιο 27 Το αόριστο επίθετο ninguno μετατρέπεται σε ningún μπροστά από ουσιαστικό αρσενικού γένους ενικού αριθμού ή πριν από την αόριστη αντωνυμία otro: Los niños no tienen ningún juguete aquí. Tú eres mi único amigo, no tengo ningún otro. Το ninguno (ningún)/a/os/as χρησιμοποιούνται σε αρνητικές προτάσεις πριν ή μετά από το ρήμα. Μόνο όταν έπεται του ρήματος, χρησιμοποιείται το αρνητικό μόριο no ή άλλη αρνητική λέξη: Ningún periódico habla de esa noticia. (πριν από το ρήμα) Ninguna de mis ideas le parece buena. (πριν από το ρήμα) En ese quiosco no tienen ningún periódico de hoy. (μετά το ρήμα διπλή άρνηση) Yo no tengo ninguna idea para esta noche (μετά το ρήμα διπλή άρνηση) ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Οι εκφράσεις de ninguna manera, de ningún modo εκφράζουν έντονη άρνηση: No se lo voy a permitir de ninguna manera. De ningún modo te vas a ir de aquí sin pagar. Αόριστες αντωνυμίες και αόριστα επίθετα (1) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις χρησιμοποιώντας: algo ή alguien. a. Este pan está duro, no? b. Ha llamado preguntando por ti. Pero no sé quién es. c. Queréis de dulce con el café? d. Aquí hay que no entiendo... Puedes explicármelo? e. Si quiere venir a mi casa, haré una fiesta. ı 73 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 73 07/09/11 10:44

2. Υπογράμμισε τη σωστή πρόταση. a. Me tomaría algo más del vino./me tomaría algo más de vino. b. Me prestas algo de tuyo para ir a la fiesta?/ Me prestas algo tuyo para ir a la fiesta? c. Tienes algo nuevo para el baile?/ Tienes algo de nuevo para el baile? d. Dame algo en más, por favor./dame algo más, por favor. e. Creo que Javier es algo vanidoso./creo que Javier es algo poco vanidoso. 3. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις χρησιμοποιώντας: nada ή nadie. a. No conozco a en el nuevo curso de francés. b. le divierte, se aburre con todo! c. No tienes que decirme? d. Ya no queda sentado en el salón de actos. e. No tienes para beber en la nevera? 4. Παρατήρησε τις εικόνες και σχημάτισε προτάσεις χρησιμοποιώντας τις λέξεις που προτείνονται στον κατάλληλο τύπο. a b c Nadie Algunos Alguien d e f Algunas Nada Algo 5. Υπογράμμισε τη σωστή πρόταση. a. No quiero estar con nadie más./no quiero estar con más nadie. ı 74 ı b. Yo no me he enfadado con ninguno./yo no me he enfadado con ningún. c. No queda más nada que hacer aquí./no queda nada más que hacer aquí. d. Está muy triste, no come ni algo./está muy triste, no come ni nada. e. Os aviso: nada ruidos por la noche./os aviso: nada de ruidos por la noche. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 74 07/09/11 10:44

16 6. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις χρησιμοποιώντας algún, alguno/a/os/as. a. de mis amigos ya se han ido de vacaciones. b. chicas están estudiando mucho. c. Yo tengo amigas que viven en Madrid. d. Tienes caramelo para la tos? e. Sí, mira. Aquí tengo pañuelos de papel. 7. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις χρησιμοποιώντας alguno (algún)/a/os/as ή ninguno (ningún)/a/os/as. a. No quiere galleta porque ha comido hace poco. b. de nuestros amigos van a salir esta noche, así que nos vamos a la discoteca. c. No llegarás a verlo con prismáticos. Está demasiado lejos. d. Le han regalado videojuegos; los que quería desde hacía tiempo. e. mujer le permitiría eso a su marido. f. Si hacemos un examen sorpresa, estudiante lo aceptaría. 8. Γράψε το αντίθετο χρησιμοποιώντας την κατάλληλη αόριστη αντωνυμία. Es. No habéis hecho nada esta tarde? Habéis hecho algo esta tarde? a. No tenemos ningún plato limpio. b. Tienes algún documento válido? c. Nos vamos a quedar con alguna de tus poesías. d. No me gusta ninguna de las casas que hemos visitado. 9. Επίλεξε το σωστό. a. La niña tiene algún/alguna décima de fiebre. b. Seguro que está haciendo algunas/ningunas travesuras. c. No creo que haya ninguna/ningún persona a estas horas. d. Probablemente haya alguna/algún alma caritativa que nos ayude. e. No tenemos problema ninguno/alguno. Todo va perfectamente. f. No habéis visto a algún/ninguno de los chicos de ayer? Αόριστες αντωνυμίες και αόριστα επίθετα (1) 10. Συμπλήρωσε το κείμενο επιλέγοντας την κατάλληλη λέξη από τον πίνακα. algo alguien nada nadie algún alguno alguna ninguno ninguna ningún Entré en la sala y no había (a). (b) de mis compañeros de trabajo estaba allí. Pero lo curioso es que tampoco había (c). (d) mueble, (e) silla,... Quedaba solo (f) folio sucio en el suelo. (g) había pasado. Probablemente (h) noticia de última hora que yo no conocía. (i) habría avisado en el último momento. Era muy extraño que allí no hubiera compañero (j). ı 75 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 75 07/09/11 10:44

17 ΑΟΡΙΣΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΚΑΙ ΑΟΡΙΣΤΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ (2) ΕΠΙΘΕΤΑ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ cualquier/ cualquiera cualesquiera cualquiera quienquiera cualesquiera quienesquiera cierto/a ciertos/as cada cada uno/a cada cual mismo/a mismos/as mismo/a mismos/as igual tal iguales tales otro/a otros/as otro/a otros/as demás demás ı 76 ı Cualquiera/cualquier Το cualquiera αναφέρεται σε πρόσωπα ή πράγματα: Dame un boli. Uno cualquiera. Cualquiera lo puede entender. Oταν έχει επιθετική χρήση και προηγείται του ουσιαστικού, ανεξάρτητα αν αυτό είναι αρσενικό ή θηλυκό, χάνει πάντα την κατάληξη -a: Cualquier persona lo entendería. Se lo cuenta todo a cualquier amigo. Αντιθέτως, διατηρείται ο τύπος cualquiera, όταν έπεται του ουσιαστικού, το οποίο στην περίπτωση αυτή συνοδεύεται πάντα από το αόριστο άρθρο un, una: Un hombre cualquiera. Oταν μετά το cualquiera ακολουθεί η αναφορική αντωνυμία que το ρήμα της πρότασης αυτής τίθεται σε υποτακτική: Se lo preguntaré a cualquiera que pase. Ο πληθυντικός αριθμός cualesquiera αναφέρεται σε ονόματα τόσο αρσενικού όσο και θηλυκού γένους και απαντά συνήθως σε πιο επίσημες μορφές επικοινωνίας: No deben desobedecer, cualesquiera que sean las circunstancias. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 76 07/09/11 10:44

17 Oταν χρησιμοποιείται στην αρχή επιφωνηματικών προτάσεων, μπορεί να προσδίδει μια αρνητική σημασία στη φράση: Cualquiera habla con él! (αρνητική σημασία) Oταν χρησιμοποιείται πριν από ουσιαστικό που δηλώνει χρόνο, αναφέρεται σε μία απροσδιόριστη στιγμή στο μέλλον: Cualquier día vengo y nos tomamos un café juntos. Oταν προηγείται το άρθρο un/una, η αντωνυμία αποκτά υποτιμητική χροιά: Es un cualquiera pero se cree el mejor. Vestida así pareces una cualquiera. Quienquiera Η αόριστη αντωνυμία quienquiera αναφέρεται μόνο σε πρόσωπα. Συνοδεύεται πάντα από την αναφορική αντωνυμία que και η πρόταση που ακολουθεί εκφέρεται με υποτακτική: Quienquiera que venga a mi casa, será bien recibido. Ο πληθυντικός αριθμός quienesquiera απαντά συνήθως σε πιο επίσημες μορφές επικοινωνίας: Los que lleguen tarde, quienesquiera que sean, no podrán entrar a clase. Cierto Έχει μόνο χρήση επιθέτου και συμφωνεί σε γένος και σε αριθμό με το ουσιαστικό που συνοδεύει. Αναφέρεται σε μία περιορισμένη ή απροσδιόριστη ποσότητα: Ciertos días me quedaría en la cama. Oταν το cierto έπεται του ουσιαστικού ή συντάσσεται με το ρήμα ser είναι απλό επίθετο και έχει την έννοια αληθινός, βέβαιος: Una cosa cierta. Es cierto que tienes razón. Αόριστα επίθετα και αόριστες αντωνυμίες (2) Cada, cada uno/a, cada cual Το cada είναι αόριστο επίθετο αμετάβλητο ως προς το γένος και τον αριθμό και ακολουθείται πάντα από ουσιαστικό ενικού αριθμού: En cada ocasión aprovecha para pedirme dinero. Cada alumno que entregue su examen, puede salir. Στις επιφωνηματικές προτάσεις έχει εμφατική αξία: Cada tontería que se oye por ahí! Το cada uno/a είναι αντωνυμία και μπορεί να αναφέρεται σε πρόσωπα ή πράγματα: Toma, tenemos un billete cada uno. Cada uno tiene su propia vida. Το cada cual είναι αντωνυμία που παραμένει αμετάβλητη ως προς το γένος και τον αριθμό. Αναφέρεται μόνο σε πρόσωπα: Cada cual puede tomar la decisión que más le convenga. ı 77 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 77 07/09/11 10:44

Mismo/a/os/as, igual, iguales Το mismo/a/os/as μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως επίθετο είτε ως αντωνυμία. Ως αντωνυμία ακολουθείται από το que ή το de: Eso es lo mismo que yo pienso. No quiero que me cuentes lo mismo de ayer. Fíjate! Tenemos la misma chaqueta. Το igual/es χρησιμοποιείται για να δηλώσει σύγκριση ισότητας: Este coche es igual al mío. Βλέπε Η σύγκριση, κεφάλαιο 14 ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Es igual, da igual Cine o teatro? Es igual. Me da igual lo que digas o hagas. το ίδιο μου κάνει, μου είναι αδιάφορο, δεν με νοιάζει: Tal, tales Το tal/tales είναι αόριστο επίθετο. Μεταβάλλεται μόνο ως προς τον αριθμό και όχι ως προς το γένος, ανάλογα με το ουσιαστικό που ακολουθεί: En tales ocasiones siempre sabe qué hacer. Está hablando siempre de tal chica y tales amigos... Oταν συνοδεύει κύρια ονόματα, αναφέρεται σε πρόσωπα όχι και τόσο γνωστά: Ha pasado un tal Ernesto, preguntando por ti. Oταν έπεται του ουσιαστικού, μεταφράζεται ως παρόμοιος: Nunca he visto una situación tal. ı 78 ı Otro/a/os/as Το otro/a/os/as χρησιμοποιείται είτε ως επίθετο είτε ως αντωνυμία και συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το ουσιαστικό που συνοδεύει ή αντικαθιστά: GR ES Tiene otras botas más altas que estas? Estos zapatos no me gustan. Tiene otros? Το otro/a/os/as δεν συνοδεύεται ποτέ από το αόριστο άρθρο un/una/unos/unas: Me trae otro café, por favor? Βλέπε Το αόριστο και το οριστικό άρθρο, κεφάλαιο 7 Αντίθετα, μπορεί να συνταχθεί με οριστικό άρθρο, καθώς και με κτητικό ή δεικτικό επίθετο: El otro día. Esta otra idea. Mi otra hija. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 78 07/09/11 10:44

17 Demás Το demás παραμένει πάντα αμετάβλητο και χρησιμοποιείται είτε ως αντωνυμία είτε ως επίθετο. Συνοδεύεται από το οριστικό άρθρο ή από το ουδέτερο άρθρο lo: Vamos a buscar a las demás. (αντωνυμία) Todavía no han llegado los demás invitados. (επίθετο) A mí todo lo demás no me importa. (αντωνυμία) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τις κατάλληλες λέξεις από τον πίνακα. tal lo demás la misma cada es igual ciertos a. Yo, comportamientos no los entiendo. b. Quién es ese Luis? c. persona tiene que ser responsable de sus actos. d. Hay que preparar la comida y todo. e. Tú y yo tenemos edad. f. Si no tienes dinero, no te preocupes., ya me lo darás otro día. 2. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τα αόριστα επίθετα και τις αόριστες αντωνυμίες από τον πίνακα. cada cada uno cada vez más cada día peor cada cual a. El curso de alemán es difícil. b. En clase tenemos un ordenador para. c. chico sabe lo que tiene que hacer. d. Con este dolor de cabeza me encuentro. e. Es mejor que asuma sus responsabilidades. Αόριστα επίθετα και αόριστες αντωνυμίες (2) 3. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τα αόριστα επίθετα και τις αόριστες αντωνυμίες από τον πίνακα. cualquiera uno cualquiera cada cada cual cada vez mejor a. En la Edad Media, una dama noble no se podía casar con. b. Por suerte, con mi pareja, las cosas van. c. Que decida lo que quiere hacer su tarde libre. d. sale de casa con este calor! e. Tú estás loco! Se te ocurre idea! ı 79 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 79 07/09/11 10:44

4. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τα αόριστα επίθετα και τις αόριστες αντωνυμίες από τον πίνακα. cierta ciertas ciertos otro demás quienquiera cualquier cada uno cada (a) persona que decida visitar una ciudad extranjera se preguntará por (b) costumbres que (c) visitante debería conocer. (d) de nosotros tiene (e) forma de viajar. Pero (f) que viaje a (g) país tiene que respetar (h) hábitos. Esta actitud permitirá convivir con los (i) manteniendo la armonía. 5. Υπογράμμισε τα αόριστα επίθετα και τις αόριστες αντωνυμίες. El otro día, se me acercó un tal Cristiano y con cierto aire de superioridad me preguntó por cada uno de mis compañeros de clase. Alguno podría pensar que yo le hablé de los demás chicos del curso, pero cualquiera que me conozca sabe que no hablo con ningún desconocido. Así que, con el mismo aire de superioridad, me di la vuelta y me fui. Una hora más tarde, Cristiano entró en clase y se presentó como el nuevo profesor de Literatura. 6. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τα αόριστα επίθετα και τις αόριστες αντωνυμίες από τον πίνακα. ı 80 ı las otras lo mismo otro otra vez el otro los otros a. Este ya no funciona, tenemos que comprar. b. Si organizamos una fiesta tenemos que avisar a. c. No sé qué has pedido pero tomaré que tú. d. Dónde está lápiz rojo? e. Creo que me voy a ir a la cama. f. Tienen la misma edad que chicas. 7. Στις παρακάτω προτάσεις συμπλήρωσε την κατάληξη των αόριστων αντωνυμιών και επιθέτων. a. Cualqu instrumento musical. h. Ciert argumentos interesantes. b. Cada un de vosotros. i. Quienqu que sea. c. Un niño cualqu. j. Ciert preguntas. d. Avisa a los dem compañeros. k. Cada cu el suyo. e. Ciert ideas geniales. l. Los mism ejercicios para todos. f. Piensa en cada un de ellos. ll. Llama a las dem. g. Consúltame cualqu duda. m. Marta y María tocan a 5 euros cada un. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 80 07/09/11 10:44

17 8. Επίλεξε το σωστό. 1. Cuál de estas propuestas te parece la mejor? a) No lo sé. Creo que es lo mismo. b) No lo sé. Creo que son las ciertas. c) No lo sé. Creo que es la tal. 2. Con cuál de tus alumnos hablarás mañana? a) Con uno cualquier. b) Con uno cualquiera. c) Con una cualquiera. 3. Cuántos caramelos son para nosotras? a) Dos para cada unos. b) Dos para cada cierto. c) Dos para cada una. 4. Con quién tengo que hablar sobre este problema? a) De tales cosas se ocupa la directora. b) De tal cosas se ocupa la directora. c) De ciertas cosas se ocupa la directora. 5. Dónde tenemos que ir? a) Quienquiera que vaya. b) Cada uno donde quiera. c) Cada donde quiera. 7. Cómo va todo? a) Cada vez mejor. b) Cada más mejor. c) Cada vez más. 8. Anda! Y este coche? a) Es lo mismo de siempre. b) Es lo mismo que siempre. c) Es el mismo de siempre. 9. Qué queréis tomar? a) Un otro café, por favor. b) Un café otro, por favor. c) Otro café, por favor. 10. Qué tal las clases? a) Cada vez mejor. b) Cada una mejor. c) Las demás mejor. 11. Has comprado pan? a) No, no he comprado nada. b) No, no he comprado algo. c) No, no he comprado ninguno. Αόριστα επίθετα και αόριστες αντωνυμίες (2) 6. Quieres uno más? a) Sí, gracias. Dame tal. b) Sí, gracias. Dame otro. c) Sí gracias. Dame cierto. 12. Qué es lo que quieres? a) Dejarlos todos. b) Dejarlo todo. c) Dejarlo a todo. ı 81 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 81 07/09/11 10:44

18 ΠΟΣΟΤΙΚΑ Τα ποσοτικά χρησιμοποιούνται για να προσδιορίσουν την ένταση ή το βαθμό μιας κατάστασης. Αν αναφέρονται σε μία συγκεκριμένη ποσότητα, ανήκουν στην κατηγορία των αριθμητικών. Αν εκφράζουν μια απροσδιόριστη ποσότητα τότε είναι ποσοτικά επιρρήματα, αόριστα επίθετα ή αόριστες αντωνυμίες. Βλέπε Αριθμητικά, κεφάλαια 12, 13 και Αόριστες αντωνυμίες και αόριστα επίθετα, κεφάλαια 16, 17 Τα ποσοτικά επιρρήματα είναι άκλιτες λέξεις που δηλώνουν την ποσότητα και προσδιορίζουν επίθετα, ρήματα ή ένα άλλο επίρρημα: Come mucho. La casa está bastante lejos del centro. Esta noche estoy demasiado nerviosa. Τα αόριστα επίθετα και οι αόριστες αντωνυμίες που δηλώνουν ποσότητα συμφωνούν σε γένος και αριθμό με το ουσιαστικό που προσδιορίζουν ή αντικαθιστούν: Tenemos pocas oportunidades como esta. (επίθετο) Hay muchos restaurantes. Demasiados. (αντωνυμία) ΕΠΙΘΕΤΑ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ poco/a pocos/as poco, un poco bastante bastantes bastante Aλλα ποσοτικά: Επιρρήματα cuanto, más, menos. Αόριστα επίθετα και αόριστες αντωνυμίες: cuanto/os/a/as, unos/as, varios/as. tanto/a tantos/as tan/tanto mucho/a muchos/as mucho, muy demasiado/a demasiados/as demasiado todo/a todos/as varios/as Χρησιμοποιείται είτε ως επίθετο είτε ως αντωνυμία και συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το όνομα στο οποίο αναφέρεται. Μπορεί να ακολουθείται από: δεικτικά: ı 82 ı Poco/a/os/as Este poco no es suficiente. Necesito más. επιφωνηματικά: Qué poco tiempo tenemos! Date prisa! αόριστα άρθρα ή επίθετα: Qué poco tiempo tenemos! Date prisa! Dame otro poco de sal. Está muy soso. Necesitan un poco de solidaridad en estos momentos difíciles. Aquí tenemos unos pocos cedés de tu grupo preferido. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 82 07/09/11 10:44

18 Poco/un poco Oταν προσδιορίζει ουσιαστικά: poco: αναφέρεται σε μια μικρή ποσότητα που δε θεωρείται επαρκής un poco: αναφέρεται σε μια μικρή ποσότητα που ωστόσο θεωρείται επαρκής: Tengo poco dinero. No me alcanza para ir de vacaciones. (τα χρήματα που έχω είναι πολύ λίγα και δε με φτάνουν) Tengo un poco de dinero. Me podré ir de vacaciones unos días. (τα χρήματα που έχω είναι λίγα, αλλά μου φτάνουν) Oταν προσδιορίζει επίθετα: poco: αναφέρεται σε μία αρνητική ιδιότητα un poco: αναφέρεται σε μία θετική ιδιότητα: Es poco simpática (δεν είναι και πολύ συμπαθητική) Es un poco tímida (είναι κάπως ντροπαλή) Ποσοτικά Bastante/s Χρησιμοποιείται είτε ως επίθετο είτε ως αντωνυμία και συμφωνεί μόνο σε αριθμό με το όνομα στο οποίο αναφέρεται: Hay camas para todos? Sí, tenemos bastantes. Tengo bastante dinero. Ως επίρρημα (bastante) προσδιορίζει ένα επίθετο, ένα ρήμα ή ένα άλλο επίρρημα: Lo hizo bastante bien. Estoy bastante cansada. Demasiado/a/os/as Χρησιμοποιείται είτε ως επίθετο είτε ως αντωνυμία και συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το όνομα στο οποίο αναφέρεται. Το (demasiado) χρησιμοποιείται και ως επίρρημα. Ενώ το bastante εκφράζει μία επαρκή ποσότητα, το demasiado εκφράζει μία μεγαλύτερη από όσο είναι απαραίτητο ποσότητα, πράγμα που σε ορισμένες περιπτώσεις του προσδίδει αρνητική χροιά: Es demasiado tarde Este chico es demasiado tonto. Tan/tanto tanto/a/os/as (tantos co- To tanto συμφωνεί με το όνομα που προσδιορίζει σε γένος και αριθμό ches / tantas pruebas). Επίσης χρησιμοποιείται με ρήματα, καθώς και με τα επίθετα συγκριτικού βαθμού mayor, menor, peor, mejor σε συνδυασμό με το ποσοτικό cuanto: Comió tanto que se durmió inmediatamente. Cuanto más fuma, tanto peor para su salud. To tan: χρησιμοποιείται με επίθετα καθώς και με τα συγκριτικά superior και inferior: Su inteligencia es tan superior a la media que se aburre en clase. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Βλέπε Η σύγκριση,, κεφάλαιο 14 Tan mayor ηλικιωμένος. ı 83 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 83 07/09/11 10:44

Mucho/muy To mucho: χρησιμοποιείται: με ουσιαστικά: ως αόριστο επίθετο, αλλά και ως αντωνυμία Hemos comprado muchas cosas nuevas. (επίθετο) Tú tienes pocos amigos y yo muchos. (αντωνυμία) με ρήματα: ως ποσοτικό επίρρημα mucho: Marcos lee mucho cuando está de vacaciones. mucho/os/a/as: με τα συγκριτικά mejor, peor, mayor, menor και στη δομή mucho/os/a/as + más/menos + ουσιαστικό: Este profesor es mucho mejor. Necesito mucho más tiempo para preparar el examen. Este mes he comprado mucha menos ropa. σε απαντήσεις, όταν παραλείπεται το επίθετο στο οποίο αναφέρεται: Es muy bonito, verdad? Sí, mucho. (= muy bonito) Muy: είναι πάντα επίρρημα και χρησιμοποιείται: με επίθετα: Es una niña muy tímida. με επιρρήματα: Hemos caminado muy despacio. με τα επίθετα συγκριτικού βαθμού superior και inferior: La nota de tu examen es muy superior a la media. Το συγκριτικό mayor μπορεί να συνοδεύεται και από τα δύο επιρρήματα (mucho, muy) με διαφορετική, όμως, σημασία: ser mucho mayor que... είναι πολύ μεγαλύτερο από ser muy mayor είναι πολύ ηλικιωμένος Esta televisión es mucho mayor que la otra. Es una persona muy mayor y con muchos dolores. Οριστικό άρθρο + muy + επίθετο: έχει υποτιμητική σημασία El muy ladrón se llevó todas mis cosas. Todo/a/os/as Χρησιμοποιείται είτε ως επίθετο είτε ως αντωνυμία και συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το όνομα στο οποίο αναφέρεται. Όταν προσδιορίζει ένα ουσιαστικό, αυτό συνοδεύεται από το οριστικό άρθρο ή από κάποιον άλλο προσδιορισμό: Todos los libros. / Todos esos libros. / Todos mis libros. GR ES Oταν η αντωνυμία todo σημαίνει τα πάντα, όλα, σε αντίθεση με τα ελληνικά, μπαίνει πάντα στον ενικό αριθμό: Todo es hermoso en este sitio. Está todo en orden. Aλλες εκφράσεις που δηλώνουν ποσότητα: todo el mundo όλος ο κόσμος/ όλοι un tanto = un poco λίγο al menos τουλάχιστον por lo menos τουλάχιστον ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ poco a poco σιγά-σιγά, λίγο-λίγο nada más τίποτε άλλο más o menos περίπου, πάνω-κάτω ı 84 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 84 07/09/11 10:44

18 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Υπογράμμισε τα ποσοτικά επιρρήματα. a. Lo siento, no tengo bastante dinero. b. Dice que tiene demasiado trabajo. c. Estoy muy ocupado, no puedo ir contigo. d. Necesitas estudiar mucho más. e. Hay bastante fruta para todos. f. Conoce a poca gente en esta ciudad. 2. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας την κατάλληλη έκφραση από τον πίνακα. qué poco otro poco este poco unos pocos un poco a. Toma, termina tú de vino. Yo ya no puedo más. b. Dios mío! dinero tenemos! c. Este pescado está muy bueno. Dame. d. Necesito de tiempo para pensármelo. Mañana te llamo. e. Me han traído demasiados pasteles. Quieres? Ποσοτικά 3. Επίλεξε το σωστό. a. Chicos, tenéis demasiados/bastante/bastantes folios o necesitáis más? b. Quedan muy/pocos/poco días para que llegue el verano. c. Creo que he comido demasiado/demasiados/bastante. Me duele el estómago. d. En estos ejercicios tienes mucho/bastante/demasiados errores. e. Voy a comprar más café. Tenemos mucho/pocos/poco. 4. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τις λέξεις muy, mucho/a/os/as. a. Carmelo y Luisa son sinceros cuando hablan. b. Algunos españoles hablan rápido y no se entiende nada. c. Si comes, engordarás. Es lógico! d. Hay extranjeros de vacaciones en la Costa del Sol? e. Siempre tienes cosas que hacer y nunca tienes tiempo suficiente. 5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας το κατάλληλο ποσοτικό από τον πίνακα. muchos muy pocas muy demasiado pocos a. No puedo dormir. Hay ruido. b. chicos no se van a presentar al examen porque dicen que es difícil. c. Tengo cosas en la nevera. Tengo que ir al supermercado. d. Mis padres son personas comprensivas y entienden mis preocupaciones. e. No he comprado nada porque en esa tienda tienen pantalones y no me gustaba ninguno. 6. 39 Άκουσε τις φράσεις και συμπλήρωσε τη συνέχειά τους επιλέγοντας μία από τις παρακάτω προτάσεις. a. Era mucho peor que el curso de francés. b. Hay personas muy mayores que pasean. c. Él es mucho mayor que ella. d. Es mucho mejor que esta otra. e. Mi coche es mucho mejor. ı 85 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 85 07/09/11 10:44

19 ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Στα ισπανικά το ερωτηματικό μπαίνει και στην αρχή της ερωτηματικής πρότασης ( ) και στο τέλος (?): Te gusta esquiar? Oπως και στα ελληνικά, οι ερωτηματικές προτάσεις διακρίνονται σε: ερωτηματικές προτάσεις ολικής αγνοίας: η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις είναι sí, no ή μια έκφραση που δηλώνει αβεβαιότητα: Te vienes a mi casa? Sí/No/Puede ser. Cenamos ya? Sí/No/No sé. ερωτηματικές προτάσεις μερικής αγνοίας, με τις οποίες ζητάμε πληροφορίες σχετικά με ένα στοιχείο της πρότασης: Qué estás haciendo? Estoy comiendo. Cómo se hace esto? Se aprieta fuerte. Οι ερωτηματικές προτάσεις μερικής αγνοίας εισάγονται με μία ερωτηματική λέξη (αντωνυμία ή επίρρημα) που παίρνει πάντα τονικό σημάδι (tilde diacrítica): Cómo fue el domingo? Βλέπε Ο τονισμός, κεφάλαιο 2 ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ qué quién /quiénes cuál / cuáles cuánto / cuántos / cuántas dónde cuándo cómo por qué Qué? Χρησιμοποιείται όταν ζητάμε πληροφορίες για την ταυτότητα ενος αντικειμένου (τι;): Qué te han regalado? Qué es esto? Qué hora es? Μπορεί να προηγείται πρόθεση: A qué hora has llegado? Con qué has hecho esta mayonesa? Ο τύπος El qué? μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δηλώσει κάτι απροσδιόριστο και μπορεί να αποδοθεί ως τι πράγμα;: Has comprado lo que te dije? El qué? Quién, quiénes? Χρησιμοποιείται όταν ζητάμε πληροφορίες για την ταυτότητα ενός ή περισσότερων προσώπων (ποιος/α/ο;, ποιοι/ες/α;): No te conozco. Quién eres? Quiénes son tus mejores amigos? De quién es este móvil? ı 86 ı De quién es este móvil? GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 86 07/09/11 10:44

19 Χρησιμοποιείται για να προσδιορίσουμε ένα ή περισσότερα πρόσωπα ή πράγματα που ανήκουν σε ένα σύνολο στο οποίο έχουμε αναφερθεί προηγουμένως (ποιο/α/ο, ποιοι/ες/α): Me pongo la corbata azul o la roja? Cuál prefieres? De todos tus compañeros de clase, con cuáles te encuentras mejor? GR ES Cuál, cuáles? Ως ερωτηματική αντωνυμία, το cuál δεν λειτουργεί όπως στα ελληνικά το ποιος, ποια, ποιο, δηλαδή δεν συνοδεύει ένα ουσιαστικό. Με το ουσιαστικό χρησιμοποιείται η ερωτηματική αντωνυμία qué: Qué camisa te gusta más? Cuál te gusta más? - Qué camisa te gusta más? - Cuál te gusta más? Ερωτηματικές προτάσεις Aλλες ερωτηματικές λέξεις Por qué? Για να ρωτήσουμε σχετικά με την αιτία (γιατί;): Por qué has llegado tarde otra vez? Προσοχή! Δεν πρέπει να συγχέεται το por qué?, το οποίο εισάγει ερωτηματικές προτάσεις, με τον αιτιολογικό σύνδεσμο porque, που εισάγει δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις ούτε με το porqué που έχει θέση ουσιαστικού: Por qué no me has llamado? Porque no tenía saldo en el móvil. Nunca explica el porqué de sus decisiones. Βλέπε Τελικές προτάσεις, κεφάλαιο 56, Αιτιολογικές προτάσεις, κεφάλαιο 59 και Αποτελεσματικές προτάσεις, κεφάλαιο 60 Dónde? Για να ρωτήσουμε σχετικά με τον τόπο (πού;): Μπορεί να συνοδεύεται από μία πρόθεση που παραπέμπει στο ρήμα της πρότασης. Η πρόθεση a ενσωματώνεται στο dónde (= adónde), όταν υπάρχει ρήμα κίνησης που εκφράζει κατεύθυνση: Dónde estabas esta tarde? De dónde vienes a estas horas? Vengo de mi casa. Adónde vas? Voy a mi casa Cuándo? Για να ρωτήσουμε σχετικά με το χρόνο (πότε;) Cuándo has llegado? Desde cuándo has dejado de fumar? hacer ilustración De dónde vienes a estas horas? ı 87 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 87 07/09/11 10:44

Το desde cuándo χρησιμοποιείται μόνο σε ερωτήσεις. Στις απαντήσεις χρησιμοποιείται το desde que: Desde cuándo os conocéis? Desde que estudiamos juntos en la universidad. Cuánto/os/a/as? Για να ρωτήσουμε σχετικά με την ποσότητα (πόσος/η/ο;, πόσοι/ες/α;): Cuánto tiempo has tardado en llegar? Cuántas veces te he repetido lo mismo? Por cuántos pueblos has pasado? Cómo? Για να ρωτήσουμε σχετικά με τον τρόπο (πώς;): Cómo se soluciona esta ecuación? Πριν από το cómo? μπορεί να προηγείται η πρόθεση a (χρησιμοποιείται στην καθομιλουμένη για να ζητηθεί η τιμή ενός πράγματος): A cómo está el melón hoy? Η εκφράση cómo que no? εκφράζει ασυμφωνία ή έκπληξη: Ya no voy a estudiar más hoy. Cómo que no? ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με την κατάλληλη ερωτηματική λέξη χρησιμοποιώντας καθεμία μόνο μία φορά. a. vas a estas horas de la mañana? b. es el propietario de esa empresa? c. no te has vestido todavía? Es muy tarde. d. Ese restaurante es bastante caro. dinero tenemos? e. Tienes que ordenar tu habitación. vas a hacerlo? f. irás a Alicante? En tren o en avión? 2. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τις κατάλληλες ερωτηματικές λέξεις. (a) es eso? (d) la has comprado? ı 88 ı Una mesa. Ayer por la mañana. De (b) es? (e) te ha costado? Es mía. (c) la has comprado? 120 euros. (f) la has comprado? En una tienda de muebles. Porque necesitaba una mesa más grande. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 88 07/09/11 10:44

19 3. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τις κατάλληλες εκφράσεις από τον πίνακα. Por qué A cómo Cómo que no De quién De qué Cómo voy a a. está hoy la merluza? b. es esta empanada? De chorizo o de atún? c.? Ahora mismo te vas a dormir. d. son estas llaves? e. irme con la bici si está lloviendo muchísimo? f. me hablas así? Estás enfadado? 4. Επίλεξε το σωστό. 1. ha hecho este informe de cuentas? a) De quién b) De quiénes c) Quién 2. Te he llamado por teléfono. estabas? a) En dónde b) Dónde c) Cuándo Ερωτηματικές προτάσεις 3. tiempo libre tienes a mediodía? a) Cuándo b) Cuánta c) Cuánto 4. es tu casa? La mía es bastante grande. a) A cómo b) Cómo c) Cómo va a 5. hay tanta gente hoy por la calle? a) Por qué b) Dónde c) Cuándo 6. Aquí tienes los libros. prefieres? a) Por qué b) Cuál c) Cuáles 7. no vienes a casa a cenar? a) Porqué b) Por que c) Por qué 8. vienen tus padres? El fin de semana? a) Cuándo b) Cuánto c) Cómo 5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τα ερωτηματικά qué, cuál ή cuáles. a. coche te has comprado? b. es tu actor preferido? c. ciudad prefieres: París o Roma? d. Te regalo uno de estos. prefieres? e. son las frutas que más te gustan? f. te vas a llevar? Estos o aquellos? ı 89 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 89 07/09/11 10:44

20 ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Στα ισπανικά το θαυμαστικό μπαίνει και στην αρχή της επιφωνηματικής πρότασης ( ) και στο τέλος (!): Οι επιφωνηματικές προτάσεις εισάγονται με τις ίδιες λέξεις που εισάγονται οι ερωτηματικές προτάσεις και, όπως και σε αυτές, παίρνουν πάντα τονικό σημάδι. Βλέπε Ο τονισμός, κεφάλαιο 2 Qué! Χρησιμοποιείται με επίθετα, ουσιαστικά ή επιρρήματα: Qué bonito! Qué mal hablas! Qué pereza! Για να δοθεί έμφαση σε ένα ουσιαστικό μπορεί επίσης μετά από αυτό να χρησιμοποιηθεί η δομή tan / más + επίθετο: Qué noche tan larga! Qué discurso más aburrido! Qué va! δίνει έμφαση σε μία άρνηση: Me iré a un hotel. Qué va! Te quedas en nuestra casa. Quién! Χρησιμοποιείται για να εκφράσει θαυμασμό, ευχή ή ενεκπλήρωτη επιθυμία: Quién hubiera podido vivir durante esos años! Quién fuera guapo y rico! Aλλες επιφωνηματικές λέξεις Cuánto/os/a/as! Cuánto! Cómo! Dónde! Cuántas cosas me has traído! Cuánto cuesta este restaurante! Cómo habla inglés! Cómo llueve! Dónde vive! Dónde ha llegado sin trabajar! ı 90 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 90 07/09/11 10:44

Επιφωνηματικές προτάσεις 20 ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Aλλες επιφωνηματικές εκφράσεις: Vaya! Vaya coche que se ha comprado! Vaya un/una + ουσιαστικό! Vaya una vecina que tienes! (υποτιμητική χροιά) Lo + επίρρημα/επίθετο + que + ρήμα! Lo bien que habla este hombre! Lo que + ρήμα! Lo que come el niño! ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Παρατήρησε τς εικόνες και σχημάτισε επιφωνηματικές προτάσεις. a b c d e f 2. Επίλεξε το σωστό. a. Cuanto/Vaya/Cómo día difícil que ha sido hoy! b. Mira, mira! Cómo/Vaya/Quién nieva! c. Cómo/Vaya/Cuánto un sinvergüenza que eres! d. Quién no/vaya no/qué va! Yo no he dicho nada de nada. e. Qué/Cuánto/Qué va mal estoy! ı 91 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 91 07/09/11 10:44

21 ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ Οι αναφορικές αντωνυμίες και τα αναφορικά επιρρήματα εισάγουν αναφορικές προτάσεις και αντικαθιστούν μια λέξη (όρος αναφοράς) στην οποία αναφέρονται και προσδιορίζουν. Συνδέουν την κύρια με τη δευτερεύουσα χωρίς να επαναλαμβάνεται ο όρος αναφοράς: Vamos a un hotel. El hotel es muy barato. Vamos a un hotel que es muy barato. GR ES Όπως και στα ελληνικά, οι αναφορικές προτάσεις διακρίνονται σε αναγκαίους προσδιορισμούς και προσθετικές. Οι αναγκαίοι προσδιορισμοί (especificativas) αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα της κύριας πρότασης και δεν χωρίζονται ποτέ με κόμμα από αυτήν: La película que vimos ayer nos gustó mucho. Οι προσθετικές (explicativas), αντίθετα, δίνουν μία πρόσθετη πληροφορία η οποία λειτουργεί ως επεξήγηση και για το λόγο αυτό χωρίζονται με κόμμα από την κύρια πρόταση: Juan, que es brillante, es candidato a una beca. Αναφορικές αντωνυμίες Αναφορικές αντωνυμίες que quien/quienes el/la cual, los/las cuales cuyo/cuya/cuyos/cuyas Que Η αναφορική αντωνυμία que είναι η πιο εύχρηστη. Είναι αμετάβλητη και μπορεί να αναφέρεται σε πρόσωπα ή πράγματα: La chica que está allí es Laura. (πρόσωπο) Estos son los muebles que he comprado. (πράγμα) La chica que está allí es Laura. ı 92 ı Oταν η αναφορική αντωνυμία que συνοδεύεται από πρόθεση, τότε τίθεται μαζί με το οριστικό άρθρο: El profesor con el que he hablado me ha ayudado mucho. GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 92 07/09/11 10:44

21 Αν ο όρος αναφοράς έχει θέση άμεσου αντικειμένου που αναφέρεται σε πρόσωπο, η αναφορική αντωνυμία que συνοδεύεται από την πρόθεση a: Es esta la señora a la que estabas esperando? El joven al que has visto esta mañana es el hijo de Pablo. Βλέπε Προθέσεις (I), κεφάλαιο 27 Ο ουδέτερος τύπος lo que αναφέρεται σε μια αφηρημένη έννοια, μια ιδέα ή σε ολόκληρη πρόταση. Μπορεί να συνοδεύεται από πρόθεση: No ha llamado nadie, lo que es bastante extraño. Tenemos suficiente comida, por lo que no voy a comprar más. Dijo lo que quiso. Αν ο όρος αναφοράς δηλώνει χρόνο, η αντωνυμία que συνοδεύεται από την πρόθεση en: Ese fue el año en que nos conocimos. Quien, quienes Συμφωνεί σε αριθμό με τον όρο αναφοράς και χρησιμοποιείται μόνο για πρόσωπα. Μπορεί να συνοδεύεται από πρόθεση. Es correcta esta partición de palabra? Oταν το ρήμα της κύριας πρότασης είναι το ser το αναφορικό quien/quienes μπορεί να αντικατασταθεί από το οριστικό άρθρο + que: Aquel chico es quien (el que) conoce bien la ciudad. Estas chicas son quienes (las que) van a venir con nosotras. Arnold es el chico a quien (al que) me gustaría conocer. Bárbara es con quien (con la que) he salido el otro día. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Ποσοτικό επίρρημα + que + απαρέμφατο No me puedo ir a casa, todavía hay mucho que hacer en la oficina. Βλέπε Ποσοτικά, κεφάλαιο 18 ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα Cual, cuales Συμφωνεί σε αριθμό με τον όρο αναφοράς και χρησιμοποιείται για πρόσωπα ή πράγματα. Ακολουθείται πάντα από οριστικό άρθρο: Este es el vestido con el cual (el que) iré a la boda de Ángela. Esta es la terraza en la cual (la que) me gusta tomar el café. Estos son los compañeros con los cuales (con los que) me iré de excursión. Esta es la terraza en la cual me gusta tomar el café. ı 93 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 93 07/09/11 10:44

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Ο ουδέτερος τύπος lo cual χρησιμοποιείται, όταν η αναφορά γίνεται σε μια ολόκληρη πρόταση. Μπορεί να συνοδεύεται από πρόθεση: No ha aprobado nadie el examen, lo cual es bastante preocupante. Va a empezar a llover, con lo cual (con lo que) es mejor quedarse en casa. Cuyo/a/os/as Συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το ουσιαστικό που ακολουθεί και όχι με τον όρο αναφοράς. Χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά στο γραπτό λόγο για να δηλώσει κτήση: Es correcta esta partición de palabra? Los niños, cuyos padres hayan llegado, pueden salir de clase. Muchos jóvenes, cuyo trabajo está fuera de la ciudad, viajan en tren. Hay muchos voluntarios con cuya ayuda se ha contribuido a mejorar muchos aspectos. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πρόθεση, ποτέ, όμως, με άρθρο: Estos son los campos por cuyos caminos me gusta perderme. Aquí tienes esta crema de cuyas propiedades te hablé ayer. Cuanto/a/os/as Εκφράζει ποσό και αντιστοιχεί με την έκφραση todo + άρθρο + ουσιαστικό + que. Συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το ουσιαστικό στο οποίο αναφέρεται και μπορεί να ακολουθεί μετά από πρόθεση, ποτέ όμως δε συνοδεύεται από άρθρο. Χρησιμοποιείται κυρίως στο γραπτό λόγο: Tomaré cuantas medidas sean necesarias. Tomaré todas las medidas que sean necesarias. Puedes hacer cuanto quieras. Puedes hacer todo lo que quieras. Χρησιμοποιείται συχνά, όταν ο όρος αναφοράς είναι η λέξη todo: Quiere comprar todo cuanto ve. Αναφορικά επιρρήματα Τα αναφορικά επιρρήματα χρησιμοποιούνται, όταν ο όρος αναφοράς προσδιορίζει τόπο, χρόνο ή τρόπο. Cuando: χρόνος. Llegamos cuando ya había cenado. Donde: τόπος. Vivimos en la casa donde vivieron también mis padres. ı 94 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 94 07/09/11 10:44

Το επίρρημα donde μπορεί να αντικατασταθεί από τον τύπο en + el/la/los/las + que (ή σε επίσημο λόγο από το cual/cuales): Vivimos en la casa en la que/en la cual vivieron también mis padres. Αυτός ο τύπος δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όταν ο όρος αναφοράς είναι ένα τοπωνύμιο: Nos vamos a Málaga, donde hay fiestas en agosto. Como: τρόπος. No te comportes como esos jóvenes. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Βλέπε Τοπικά, χρονικά και τροπικά επιρρήματα, κεφάλαιο 30 1. Υπογράμμισε τις αναφορικές αντωνυμίες στις παρακάτω προτάσεις. a. La señora que has saludado es mi suegra. b. Marta, de quien te he hablado, ha encontrado trabajo. c. La razón por la cual has venido hasta aquí no es muy importante. d. Alicia es una chica con la que no me llevo muy bien. e. El cuaderno, cuyas páginas son grises, es de papel reciclado. HACER ILUSTRACIÓN (por ejemplo, Nota una para pareja Angélica: que se va de viaje y está cargando las maletas en el Describir ilustración coche) nueva y redactar pie de ilustración. Nos vamos a Málaga, donde hay fiestas en agosto 2. Επίλεξε το σωστό. a. La única asignatura en que/en la que he tenido una buena nota ha sido Historia. b. El coche que/en el que está aparcado, es el mío. c. Me devuelves el libro el que/que te he prestado? d. No se da cuenta de los problemas que/a que va a encontrar. e. Mis primas, con las que/con los que me gusta pasar las tardes, tienen mi misma edad. f. Dime el lugar en que/que te encuentras y te voy a buscar. 21 Αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα 3. Αντικατάστησε την αναφορική αντωνυμία que τον κατάλληλο τύπο της αντωνυμίας cual. a. Los resultados, que ( ) todos esperamos, saldrán a las diez. b. Fernando, que ( ) es siempre muy puntual, ya estaba allí. c. Mi mejor amiga, que ( ) entiende mucho de economía, me dio algunos consejos. d. Estas ciudades, que ( ) hemos visitado, tienen muchos monumentos. e. El tren, que ( ) vamos a tomar, es bastante rápido. f. Estos libros, que ( ) me han costado mucho, son muy antiguos. ı 95 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 95 07/09/11 10:44

4. Σύνδεσε τις ακόλουθες προτάσεις, όπως στο παράδειγμα, κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές, όπου χρειάζεται. π.χ. Sara se ha ido a Milán. Sara es mi prima. Sara, que es mi prima, se ha ido a Milán. a. Este es José. De José te hablé ayer. b. No quiero encontrarme con Belén. Con Belén he discutido. c. Hemos visitado una biblioteca. En la biblioteca hay miles de libros. d. Vicky va a venir a casa. Con Vicky quiero hacer los ejercicios de español. e. Paco y Felisa nos han escrito. Hemos conocido a Paco y Felisa en la playa. f. Estos son los libros. Los libros los compré ayer. g. Devolví el libro. Las páginas del libro estaban en blanco. 5. Αντιστοίχισε τα στοιχεία των δύο στηλών, έτσι ώστε να σχηματιστούν προτάσεις με ολοκληρωμένο νόημα. 1. Me gusta pasear por el parque a. cuyas hojas se han caído. 2. Javier vive en una ciudad b. el cual juega en el parque. 3. Tengo un apartamento c. que tiene demasiado tráfico. 4. A veces salgo con el niño, d. en el que van a jugar muchos niños. 5. Cerca de mi casa hay muchos árboles e. desde cuyas ventanas se ve el mar. 6. Επίλεξε το σωστό. 1. La situación en me encuentro es muy difícil de entender. a) la que b) lo que c) cual 2. La película, final fue inesperado, nos gustó mucho. a) la cuyo b) en cuyo c) cuyo 3. Es un tipo no me gusta. a) cual b) que c) cuyo ı 96 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 96 07/09/11 10:44

21 4. Los chicos estoy esperando son mis amigos. a) a quienes...b) a quien c) cuyos 5. La bicicleta has comprado es igual que la mía. a) quien b) que c) cuya 6. Los turistas, deseo es conocer otras ciudades, han llegado a la estación. a) cuyos b) cuyo c) el cual 7. La casa vivimos ha sido vendida a) la cual b) que c) en la que 7. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τις αναφορικές αντωνυμίες από τον πίνακα. lo que cuya cuyo cuanto las cuales que a. Carmen, madre es pintora, me ha regalado un libro sobre El Prado. b. Las personas a te has dirigido son mis padres. c. No me gustan los niños lloran todo el tiempo. d. El hombre, perro duerme en la puerta, es el veterinario. e. Si te quedas, te daré pidas. f. La noche es más me gusta del verano. 8. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με ΤΙς εκφράσεις του πίνακα. sin cuya a quien con lo cual a la que en el que con la cual lo que con los que a. Es a Iván están mirando todos. b. Los amigos viajo son Luis y Marco. c. Esa chica, nos iremos de vacaciones, es nueva en el pueblo. d. Esa es la actriz interpretación la película sería muy mala. Αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα e. La chica espero es mi hermana. f. Todavía no sé te regalaré por tu diploma. g. No sabes cómo llegar hasta su casa, te acompañaremos nosotros. h. 1990 fue el año empecé la universidad. ı 97 ı GR_08. FICHAS 16 a 21.indd 97 07/09/11 10:44