Εμβολιασμός για το μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β: εμπειρία 3 ετών Χαράλαμπος Ανταχόπουλος 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης
Απρίλιος 2010 Προηγούμενα υγιές βρέφος 8 μηνών, διακομίζεται με βαριά μηνιγγιτιδοκοκκική σηψαιμία, από μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β Μετά από πολυήμερη νοσηλεία στη ΜΕΘ Παίδων και επίμονη σηπτική καταπληξία επιζεί με βαρύτατη νευρολογική συνδρομή Σήμερα είναι τετραπληγικός, με βαριά ψυχοκινητική καθυστέρηση, υδροκέφαλο, γαστροστομία και απαιτεί ειδική φροντίδα Ένα αποτελεσματικό εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδοκόκκου Β θα είχε προλάβει αυτή την εξέλιξη 2
Μάρτιος 2016 3 επιβεβαιωμένα κρούσματα μηνιγγίτιδας Β σε βρέφη Ρομά, στο Ζεφύρι κοντά στην Αθήνα 2 από τα βρέφη αυτά κατέληξαν Παρέμβαση ΚΕΕΛΠΝΟ: αναζήτηση επαφών, χορήγηση χημειοπροφύλαξης σε άμεσα εκτεθειμένους Αυξημένη ζήτηση Bexsero από τους κατοίκους των γύρω περιοχών 3
Θνητότητα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου (1993-2014) Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας 4
Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος: επιπτώσεις οροομάδα Β: 77,8% Stein-Zamir C et al, Pediatr Infect Dis J 2014, 33:777 5
Θνητότητα (%) Θνητότητα λοιμώξεων που προλαμβάνονται με εμβόλιο Meningococcal disease Pneumococcal pneumonia Diphtheria Paralytic polio Hib meningitis 1918 pandemic flu Λοιμώδες νόσημα http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/index.html#chapters 6
Lithuania United Kingdom Ireland Sweden Denmark Malta France Spain Portugal Netherlands Poland Finland Greece Czech Republic Slovakia Hungary Germany Slovenia Estonia Luxembourg Romania Italy Latvia Bulgaria 0,25 0,21 0,12 1,04 1,04 0,95 0,9 0,81 0,72 0,71 0,64 0,61 0,59 0,58 0,56 0,56 0,54 0,48 0,46 0,44 0,36 0,36 Επίπτωση 1,23 1,81 Επίπτωση μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου στην Ευρώπη - 2014 2 1,8 1,6 Ελλάδα Χώρες με συστάσεις για το Bexsero 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 ECDC report 2014 7
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Κρούσματα Χρονική κατανομή οροομάδων μηνιγγιτιδοκόκκου στην Ελλάδα (1993-2014) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% NG W135 & Y A C B 0% Έτος Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας 8
Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας 9
Κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου στην Ελλάδα το 2014 Το 65% των κρουσμάτων οροομάδας Β αφορούν βρέφη, παιδιά & εφήβους < 19 ετών 66 >25 ετών 20-24 ετών 75% 15-19 ετών 5-9 ετών από τα ταυτοποιημένα 47% 0-4 ετών 65% Κρούσματα μηνιγγιτιδόκοκκου Κρούσματα οροομάδας Β Κρούσματα Β ανά ηλικία 10 Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας
Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος: πότε πρέπει να εμβολιάσουμε; 1. Επίπτωση υψηλότερη στα βρέφη με 2 η κορύφωση στους εφήβους 2. Θνητότητα υψηλότερη σε βρέφη και ενήλικες 3. Φορεία υψηλότερη στους εφήβους 11
Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος: πότε πρέπει να εμβολιάσουμε; βρέφη μόνο έφηβοι μόνο Christensen H. et al, Vaccine 2013, 31: 2638 12
Εμβόλια έναντι N. meningitidis οροομάδας Β προβλήματα Κύριο συστατικό πολυσακχαριδικής κάψας του Β: πολυσιαλικό οξύ παρόμοιας δομής με συστατικό ανθρώπινων ιστών και άρα χαμηλής ανοσογονικότητας... Άλλα υποψήφια αντιγόνα: μεγάλη ποικιλία μεταξύ διαφόρων στελεχών MenB δυσχέρεια για την ανάπτυξη εμβολίου με παγκόσμια κάλυψη 13
Εμβόλιo έναντι N. meningitidis οροομάδας Β reverse vaccinology Πλήρης N. meningitidis γονιδιωματική ακολουθία Ανάλυση βιοπληροφορικής Πρωτεϊνική έκφραση σε E. coli Επιλογή τελικών υποψηφίων για ανάπτυξη εμβολίου Εμβόλιο Πρωτεϊνική κάθαρση και ανοσοποίηση Επιβεβαίωση βακτηριοκτόνου δράσης Επιβεβαίωση επιφανειακής έκθεσης Serruto D et al, Vaccine 2012, 30S: B87 14
NHBA = Neisserial Heparin Binding Antigen fhbp = factor H binding protein NadA = Neisseria adhesin A Serruto D et al, Vaccine 2012, 30S: B87 15
To εμβόλιο 4CMenB (= 4 Components against MenB) - Bexsero Συνδυασμός 50 μg από καθεμία ανασυνδυασμένη πρωτεΐνη NHBA, fhbp και NadA καθώς και 25 μg από το παλαιότερο, βασισμένο σε κυστίδια της εξωτερικής μεμβράνης, εμβόλιο MeNZB (στέλεχος NZ98/254) για ευρύτερη κάλυψη Η ανοσογονικότητα και ασφάλεια του εμβολίου αποδείχθηκαν σε υγιείς ενήλικες, εφήβους 11-17 ετών (σχήμα 2 δόσεων) και βρέφη (σχήματα 3 δόσεων) Επιπλέον για τα βρέφη δείχθηκε ότι δεν υπάρχει σημαντική ανοσολογική παρεμβολή μεταξύ του 4CMenB και των άλλων εμβολίων ρουτίνας όταν χορηγούνται ταυτόχρονα Serruto D et al, Vaccine 2012, 30S: B87 16
Phase III in Infants Study V72P13E2 in EU Countries Phase ΙΙ Adults Study V72P4 Phase III in Infants Study V72P13 and V72P13E1 in EU Countries Phase IIb/III in Adolescents Study V72P10 in Chile Ανοσογονικότητα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες (βρέφη, παιδιά, έφηβοι, ενήλικες 17
Bexsero: αναμενόμενη διαχρονική κάλυψη Οποιαδήποτε χρονική στιγμή σε χρονικό παράθυρο 50 ετών τουλάχιστον ένα από τα συστατικά του εμβολίου παραμένει εξελικτικά σταθερό μέσα στον πληθυσμό του μηνιγγιτιδόκοκκου που μεταλλάσσεται διαρκώς Bambini S et al, PLoS One 2013, 8: e65043 18
Παγκόσμια κάλυψη Η κάλυψη του Bexsero στην χώρα μας είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη (16% υψηλότερη από αυτή στο UK) Country Years No. of strains Predicted coverage (95% CI) United States 2000 to 2008 # 442 91% (72% - 96%) Greece 1999 to 2009 148 89% (64% - 99%) Italy 2007/8* 54 87% (70% - 93%) Norway 2007/8* 41 85% (75% - 98%) France 2007/8* 200 84% (70% - 93%) Brazil 2010 99 81% (71% - 95%) Germany 2007/8* 222 81% (69% - 92%) Australia Jan 2007 to June 2011 373 76% (63% - 87%) Czech Republic 2007 to 2010 108 74% (59% - 87%) England & Wales 2007/8* 535 73% (59% - 88%) Spain 2008 to 2010 300 69% (48% - 85%) Canada 2006 to 2009 158 66% (46% - 78%) *All invasive capsular group B isolates tested. Downweighted with respect to outbreak strains from Oregon. Represents about 53% of capsular group B cases. 1. Kim E, et al. Poster presented at: 18th International Pathogenic Neisseria Conference (IPNC) Meeting; September 9-14, 2012; Würzburg, Germany. Poster P270; 2. Tzanakaki G, et al. BMC Microbiol. 2014;14:111; 3. Vogel U, et al. Lancet Infect Dis. 2013;13:416-425; 4. Lemos AP, et al. Poster presented at: 18th International Pathogenic Neisseria Conference (IPNC) Meeting; September 9-14, 2012; Würzburg, Germany. Poster P272; 5. Tozer SJ, et al. Poster presented at: 27th International Congress of Pediatrics (ICP); August 24-29, 2013. Melbourne, Australia; 6. Křížová P, et al. Epidemiol Mikrobiol Imunol. 2014;63:103-106; 7. Data on file, Novartis Vaccines; 8. Bettinger J, et al. Vaccine. 2013;32:124-130. 19
Bexsero Αρχική ηλικιακή κλάση Διατήρηση τίτλου αντισωμάτων Βασικός εμβολιασμός Διατήρηση τίτλου αντισωμάτων μετά τον αρχικό εμβολιασμό MCC 3 δόσεις στη βρεφική ηλικία: 8-12% προστ. τίτλοι σε ηλικία 4 ετών 3+1: 23-43% προστ. τίτλοι σε ηλικία 3 ετών Εμβολιασμός εφήβων: 62-75% προστ. τίτλοι μετά 3-6 έτη % ατόμων με προστατευτικούς τίτλους fhbp NadA PorA Βρέφη 1,2 2-4-6-12 μήνες 28 μήνες 65 76 41 67 Βρέφη 3 6-8-12 μήνες 28 μήνες 36 100 14 79 Βρέφη 4 6-8-12-40 μήνες 20 μήνες 67 100 17 45 Νήπια 2,5 13-15 μήνες 12 μήνες 74 97 18 38 Έφηβοι 6 2 δόσεις 18 23 μήνες 82 94 77 N/A NHB A 1. Snape MD, et al. CMAJ. 2013;185:E715-724; 2. BEXSERO [summary of product characteristics]. Siena, Italy: Novartis Vaccines and Diagnostics S.r.l.; 3. Snape MD, et al. Pediatr Infect Dis J. 2013;32:1116-1121; 4. McQuaid F, et al. Pediatr Infect Dis J. 2014;33:760-766; 5. Santolaya ME, et al. Hum Vaccin Immunother. 2013;9:2304 2310. 6. Terranella A, et al. Infect Drug Resist 2011;4:161-169 20
Κλινικό πρόγραμμα BEXSERO Με μελέτες σε όλες τις ηλικίες από 2 μηνών και άνω N exposed, population, Age* Supporting studies Population Dose schedules studied N=2677 Adults and adolescents 11 years N=250 Children 2 10 years N=5849 Infants/toddlers 2 months to 2 years V72P4 Healthy laboratory workers (adults) 3-dose schedule (0-2-6 mo) V72P5 Healthy adults 3-dose schedule (0-1-2 mo) V72P10 Healthy adolescents 1-, 2-, and 3-dose schedules V72_29 Healthy adolescents 2 doses schedule (0-1) V72P6E1 Healthy children Persistence of infant schedule Booster dose at 40 mo in primed children V72P9E1 Healthy children 2-dose catch-up (40 and 42 mo of age) in naive children V72P13E2 Healthy children Persistence of infant and toddler schedules Booster dose at 24 mo after 2 priming doses in toddlers V72P6 Healthy infants 2-4-6- and/or 12-mo schedules V72P9 Healthy infants 6 8- and 12-mo schedule V72P12 V72P12E1 Healthy infants Healthy toddlers 2-4-6-mo schedule (±routine vaccines) 2-3-4-mo schedule (+routine vaccines) Persistence pre-boost and booster dose at 12, 18, or 24 mo 2-dose catch-up in toddlers V72P13 Healthy infants 2-4-6-mo schedule+routine vaccines V72P13E1 Healthy toddlers Booster dose at 12 mo or 1 or 2 catch-up doses± concomitant routine vaccines V72P16 Healthy infants 2-3-4-mo schedule (±prophylactic paracetamol) *Age at enrollment; Analyzed lot consistency. Bexsero SPC
Έγκριση κυκλοφορίας του Bexsero Ασφάλεια και ανοσογονικότητα εγκεκριμένη από 3 οργανισμούς Έγκριση 7 Μαρτίου 2014 Έγκριση 14 Ιανουαρίου 2013 Έγκριση 23 Ιανουαρίου 2015 22
Ασφάλεια και ανεκτικότητα Από κλινικές μελέτες Έφηβοι & ενήλικες Βρέφη & νήπια Bexsero SPC Από πραγματικούς εμβολιασμούς πληθυσμών Το προφίλ ασφάλειας του Bexsero είναι αντίστοιχο με αυτό που είχε εκτιμηθεί από τις κλινικές μελέτες http://iwhc.gsk.com/vaccines-access-tenders/vaccines-brands/bexsero.aspx SAP data to 30Sep2015, last updated 04Jan2016. (Ex-Novartis 01Mar2015 onwards). GSK data on file 23
Ασφάλεια και ανεκτικότητα Από κλινικές μελέτες 1. Σε βρέφη και παιδιά (ηλικίας κάτω των 2 ετών), οι πιο συχνές τοπικές και συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν σε κλινικές δοκιμές ήταν ευαισθησία και ερύθημα στη θέση ένεσης, πυρετός και ευερεθιστότητα. 2. Σε εφήβους και ενήλικες, οι πιο συχνές τοπικές και συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν ήταν άλγος στη θέση ένεσης, αίσθημα κακουχίας και κεφαλαλγία. 3. Δεν παρατηρήθηκε αύξηση στην επίπτωση ή τη σοβαρότητα των ανεπιθύμητων ενεργειών με τις επακόλουθες δόσεις της σειράς εμβολιασμού. Bexsero SPC 24
Εμβολιασμός με Bexsero δεδομένα ασφάλειας Québec Saguenay-Lac-Saint-Jean 6% of vaccinees post dose 1 and 9% of vaccinees post dose 2 reported AEs requiring medical consultation or resulting in absenteeism 2.9% of vaccinees post dose 1 and 5.7% of vaccinees post dose 2 were absent due to side effects of BEXSERO *Fever on day 1 or day 2 post-vaccination. AE=adverse event. Adapted from: Institut national de santé publique du Quebéc. Résultats de la surveillance de la sécurité des première et deuxième doses du vaccin contre le méningocoque de sérogroupe B administré au Saguenay Lac-Saint-Jean. http://www.inspq.qc.ca/pdf/publications/1975_securite_vaccin_meningocoque_b.pdf. 25
Εμβολιασμός με Bexsero εξέλιξη πυρετού με το χρόνο Québec Saguenay-Lac-Saint-Jean 10.9% (1346) of respondents reported fever within 7 days post-vaccination 1 o 9% (1154) of respondents reported fever starting within 1 to 2 days o 1.9% (191) of respondents reported fever starting within 3 to 7 days *Incidence is based on number of new cases of fever among persons at risk over time. 2 1. Adapted from: Institut national de santé publique du Quebéc. Initial dose of a multicomponent serogroup B meningococcal vaccine in the Saguenay Lac-Saint-Jean Region, Québec, Canada: an interim safety surveillance report. http://www.inspq.qc.ca/pdf/publications/1885_vaccin_ Menincogoque_ SerogroupeB.pdf; 2. American Medical Association. AMA Manual of Style. 10th ed. American Medical Association; 2009. 26
Εμβολιασμός με Bexsero σύνοψη ασφάλειας Québec Saguenay-Lac-Saint-Jean Δεν εντοπίστηκαν σοβαρές ή απροσδόκητες ανεπιθύμητες ενέργειες σχετιζόμενες με το εμβόλιο μετά από την 1 η δόση 1,2 Η συχνότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν χαμηλότερη από ό, τι έχουν αναφερθεί σε κλινικές μελέτες 2 1. Campagne de vaccination ciblée contre le méningocoque de sérogroupe B pour les jeunes de 2 mois à 20 ans au Saguenay Lac-Saint-Jean. http://publications.msss.gouv.qc.ca/acrobat/f/documentation/2014/14-278-16w.pdf, Accessed December 12, 2014; 2. Institut national de santé publique du Quebéc. http://www.inspq.qc.ca/pdf/publications/1885_vaccin_menincogoque_serogroupeb.pdf; Accessed December 12, 2014. 27
Αριθμός περιστατικών Τα πρώτα δεδομένα αποτελεσματικότητας του Bexsero σε πραγματικούς πληθυσμούς δεδομένα Quebec Σε περιοχές που εμβολιάστηκαν δεν εμφανίστηκε κανένα νέο περιστατικό (ακόμα και σε άτομα που δεν εμβολιάστηκαν) Έναρξη εμβολιασμών 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 IMD=invasive meningococcal disease. De Wals P, et al. Presented at: 33rd Annual meeting of the European Society for Paediatric Infectious Diseases (ESPID); May 12-16, 2015; Leipzig, Germany. 28
Η κλινική εμπειρία στην Ελλάδα Ημερομηνία κυκλοφορίας στην Ελλάδα: 7 Μαρτίου 2014 Πάνω από ένα χρόνο κλινικής εμπειρίας με Bexsero στην Ελλάδα. Το 70% των Ελλήνων παιδιάτρων έχει δοκιμάσει το Bexsero Μεγάλος αριθμός δόσεων στην Ελλάδα (> 160.000) Τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές GSK data on file 29
Η παγκόσμια εμπειρία Bexsero Πάνω από 5.600.000 δόσεις παγκοσμίως & > 160.000 δόσεις στην Ελλάδα εγκρίσεις Διαθέσιμο από το 2013 Εγκρίσεις Συστήνεται στα βρέφη από οργανισμούς όπως GSK data on file 30
Πάνω από 20 επιστημονικοί οργανισμοί συστήνουν εμβολιασμό με Bexsero 1. Australian Technical Advisory Group on Immunisation (ATAGI) 2. Joint Committee on Vaccination and Immunisation (JCVI) 3. Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) 4. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) 5. National Advisory Committee on Immunization (NACI) 6. Bundesministerium für Gesundheit (BMG) (Austria) 7. Czech Republic National Immunization Committee (NIKO) and Czech Vaccinology Society 8. Haut conseil de la santé publique (HCSP) (France) 9. Commission de la Transparence-Haute Autorité de Santé (France) 10. Paediatric Association (DAKJ) (Germany) 11. German Association of Tropical Medicine (DTG) (Germany) 12. Local Health Ministries (Germany) 13. Saxon Immunization Commission (SIKO) 14. Greek Pediatric Society 15. National Centre of Epidemiology (NEC) (Hungary) 16. National Immunisation Advisory Committee (NIAC) (Ireland) 17. Board of Calendario per la Vita (Italy) 18. Chief Sanitary Inspector & Ministry of Health (GIS-MOH) (Poland) 19. Committee of the Society of Pediatric Infectology (SIP) & Portuguese Society of Pediatrics (SPP) 20. Vaccine Advisory Committee of the Spanish Association of Pediatrics (CAV-AEP) 21. Spanish Agency of Medicine and Medical Devices (AEMPS) & Spanish Ministry of Health (MOH) GSK data on file 31
Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία 2015 Σύσταση Bexsero από την ηλικία των 2 μηνών (3+1) Εμβόλιο 2m 4m 6m 12m 15m 18m 11-14y MCC/MCV4 MCC MCC MCV4 MCV4 MenB Bexsero Bexsero Bexsero Bexsero http://vaccines.e-child.gr/sistasis/sistasis-ellinikis-pediatrikis-eterias/ 32
Συστάσεις μηνιγγιτιδοκοκκικών εμβολίων Ηνωμένες Πολιτείες οροομάδα B ACIP σύσταση (Ιούνιος 2015) Όλα τα άτομα ηλικίας 16 23 ετών συστήνεται να εμβολιάζονται με εμβόλιο που προστατεύει από τον μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β. Weekly October 23, 2015 / 64(41);1171-6 http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6441a3.htm?s_cid=mm6441a3_e 33
Από 1 η Σεπτέμβρη 2015 στο ΕΠΕ του UK με 100% αποζημίωση Είναι αυτό το εμβόλιο ασφαλές; Το εμβόλιο Bexsero έχει ελεγχθεί πλήρως και πληροί αυστηρά κριτήρια ασφάλειας Εμβολιασμός 2 ος μήνας 3 ος μήνας 4 ος μήνας 12 ος μήνας Βασικός X X X Catch up X X X X X https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attach ment_data/file/448054/9133_menb_a5_leaflet_17_web.pdf 34
Ηνωμένο Βασίλειο Σε βρέφη από την ηλικία των 2 μηνών https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/50 0214/9406_PHE_2016_Complete_Immunisation_Schedule_A4_02.pdf 35
Ιρλανδία Φαίνεται ότι σύντομα θα περιληφθεί στο Πρόγραμμα εμβολιασμών «The HSE has received additional funding for 2016 to include Meningococcal B (MenB) and Rotavirus vaccines in the Primary Childhood Immunisation Programme. The HSE proposes introducing these vaccines for babies born later in 2016. Negotiations and tender processes have now been concluded with the vaccine manufacturers. Further details will be announced in the coming weeks» http://www.hse.ie/eng/health/immunisation/news/menbrotavacc.html 36
Αποζημιώσεις Bexsero σε 6 χώρες Αποζημιώνεται σε εθνικό επίπεδο για 2, 4, 12 μηνών και catch-up 3, 4 μηνών Αποζημιώνεται σε 11 περιοχές της Ιταλίας ( > 40% των ετησίων γεννήσεων) Αποζημιώνεται στο Saguenay-Lac Saint Jean του Καναδά για τις ηλικιακές ομάδες 2 μηνών 20 ετών Αποζημιώνεται σε ομάδες υψηλού ρίσκου στην Γαλλία Αποζημιώνεται από > 50 ασφαλιστικά ταμεία στη Γερμανία (80% του πληθυσμού) Το ΤΥΠΕΤ (75%) και το ταμείο της Τράπεζας της Ελλάδος (100%) αποζημιώνουν το Bexsero για όλους τους ασφαλισμένους τους 37
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!