Τροποποίηση ορίων του Κανονισµού (ΕΟΚ)) 2568/91 για το παρθένο ελαιόλαδο? Έφη Χριστοπούλου Χηµικός εµπειρογνώµονας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του ιεθνούς Συµβουλίου Ελαιοκοµίας, γευσιγνώστρια παρθένου ελαιολάδου ΦΙΛΑΙΟΣ "ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ" Ε.Ι.Ε. 11/12/2013
Ιστορικό 1 η Φεβρουαρίου 2012 Συνάντηση της AD-HOC οµάδας (Συµβουλευτική Επιτροπή) για την ποιότητα του ελαιολάδου στις Βρυξέλλες. Θέµα συνάντησης η ανταλλαγή απόψεων επί των απαντήσεων σε ερωτηµατολόγιο της Κοινότητας για πιθανές προσαρµογές του Καν. 2568/91. Προτάσεις εκπροσώπων των Κρατών-Μελών, των Συνεταιριστικών Οργανώσεων, της Βιοµηχανίας, του Εµπορίου και χηµικών εµπειρογνώµονων προσκεκληµένων από την Κοινότητα.
Ιστορικό 1 η Φεβρουαρίου 2012 Προτάσεις ΙΣΠΑΝΙΑΣ ASOLIVA ANIERAC Η κατάταξη ενός ελαιολάδου ως εξαιρετικό παρθένο βάσει, τόσο των χηµικών όσο και των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του, θα γίνεται κατά την έξοδο από τη συσκευασία. Θέσπιση διαφορετικών ορίων των χηµικών παραµέτρων του ελαιολάδου κατά την συσκευασία του και στο τέλος της ζωής του. Μείωση των ορίων των ποιοτικών κριτηρίων οξύτητα, υπεροξείδια, Κ270, Κ232.
Ιστορικό Ιούνιος 2012 Σχέδιο δράσης στον τοµέα ελαιολάδου της Κοινότητας Ποιότητα και Έλεγχοι Αυστηροποίηση ορισµένων χηµικών παραµέτρων Βελτίωση της οργανοληπτικής µεθόδου Τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν πλήρεις και αιτιολογηµένες προτάσεις µε τεχνικο-οικονοµικά επιχειρήµατα που να συνεπάγονται την προτεινόµενη τροποποίηση. Όσον αφορά τη λειτουργία του πάνελ, θα γίνουν επαφές µε τις αρχές των Κρατών Μελών για να εξεταστεί η οµοιογενής εφαρµογή του στην ΕΕ και πιθανά να ληφθούν τα κατάλληλα µέτρα.
Ιστορικό Μάιος 2013 Τελευταίες τροποποιήσεις του.σ.ε. Μείωση του ορίου του µυριστικού οξέος. Μείωση του ορίου του στιγµασταδιενίου. Κατάργηση του αθροίσµατος των αλκυλεστέρων. Όριο αιθυλεστέρων µειούµενο για 3 έτη µέχρι 30mg/kg. Κατάργηση του C40 στον υπολογισµό των κηρών στις κατηγορίες του εξαιρετικού και παρθένου ελαιολάδου. Όριο 150mg/kg στο άθροισµα των κηρών C42+C44+C46. Τροποποίηση της οργανοληπτικής µεθόδου Σε εξέλιξη βρίσκεται µελέτη των ποιοτικών κριτηρίων και πιθανή µείωση των ορίων τους.
Ιστορικό Οκτώβριος 2013 Τελευταίες τροποποιήσεις της Κοινότητας Υιοθέτηση όλων των τροποποιήσεων του.σ.ε. Συζήτηση για µείωση των ορίων των ποιοτικών κριτηρίων.
ΟΡΙΑ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΚΑΝ. 2568/91 (για εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο) ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΙΣΧΥΟΝ ΟΡΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΟΡΙΟ ΟΡΓΑΝ. ΕΞ. Me f. Me d. >0 =0 - ΟΞΥΤΗΤΑ 0.8 0,5 K270 0.22 0.20 K232 2.50 2.20ή2.40 K 0.01 - Α. ΥΠΕΡΟΞΕΙ ΙΩΝ 20 15 ή 18 ΑΛΚΥΛΕΣΤΕΡΕΣ αλκυλεστέρες 75mg/kg ή 75 < αλκυλεστέρες 150 και FAEE's/FAME's 1,5 αιθυλεστέρες 30mg/kg (από 2015-16) -
Ποιοτικά κριτήρια ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων Οξύτητα Κατανοµή ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων (n=135) 40,0 37,8 % των δειγµάτων 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 12,6 31,9 17,8 5,0 0,0 0,20 0,21-0,30 0,31-0,50 0,51-0,80 οξύτητα
Ποιοτικά κριτήρια ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων Κ232 Κατανοµή ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων (n=135) 60,0 50,0 49,6 % των δειγµάτων 40,0 30,0 20,0 19,3 18,5 12,6 10,0 0,0 1,50 1,51-1,80 1,81-2,00 2,01-2,40 K232
Ποιοτικά κριτήρια ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων Κ270 Κατανοµή ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων (n=135) % των δειγµάτων 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 72,6 20,0 7,4 0,0 0,10 0,11-0,15 0,16-0,20 0,21-0,22 K270
Ποιοτικά κριτήρια ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων Αριθµός υπεροξειδίων Κατανοµή ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων ( n=135) 80,0 74,1 70,0 % των δειγµάτων 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 17,8 8,1 0,0 5,0 5,1-10,0 10,1-15,0 15,1-20,0 αριθµός υπεροξειδίων
Ποιοτικά κριτήρια ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων Αιθυλεστέρες Κατανοµή ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων (n=135) % των δειγµάτων 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 74,8 16,3 3,7 5,2 10 11-20 21-30 30-56 αιθυλεστέρες (mg/kg)
Ποιοτικά κριτήρια ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων % τω ν δειγµ άτω ν 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 Αλκυλεστέρες Κατανοµή ελληνικών εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων ( n=135) 63,7 28,9 3,7 2,2 1,5 20 20-50 50-75 75-150 >150 mg/kg
Στάδια που επηρεάζουν την ποιότητα του παρθένου ελαιολάδου
Ποιοτικά κριτήρια και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο
Ποιοτικά κριτήρια και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο
Ποιοτικά κριτήρια και µείωση των ορίων τους Μείωση των ορίων των ποιοτικών κριτηρίων συνεπάγεται : βελτίωση της ποιότητας και µείωση της ποσότητας του διακινούµενου παρθένου ελαιολάδουσανεξαιρετικό. Πολλά εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα λόγω ιδιαιτερότητας της ποικιλίας εµφανίζουν υψηλή οξύτητα. Μείωση του ορίου της οξύτητας θα είχε σαν αποτέλεσµα πολλά ελαιόλαδα αυτής της ποικιλίας να µην χαρακτηρισθούν σαν εξαιρετικά παρθένα, ενώ όλα τα άλλα χαρακτηριστικά τους πληρούν τις προϋποθέσεις για την κατάταξή τους στην κατηγορία του εξαιρετικού παρθένου.
Ποιοτικά κριτήρια και µείωση των ορίων τους Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης των υιοθετηθέντων ορίων, αν και τα ισχύοντα όρια των ποιοτικών κριτηρίων είναι ικανοποιητικά για να εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο ποιότηταςσταεξαιρετικάπαρθέναελαιόλαδα. Πρέπει όµως το τυποποιηµένο προϊόν να διατηρεί τα χαρακτηριστικά της κατηγορίας του µέχρι το τέλος της ζωής του. Τα τυποποιηµένα ελαιόλαδα που κυκλοφορούν σαν εξαιρετικά είναι πολλές φορές µειονεκτικά. Για το γεγονός αυτό δεν ευθύνονται τα όρια των ποιοτικών κριτηρίων του Καν. 2568/91, αλλά οι κακές πρακτικές των εµπλεκοµένων στα διάφορα στάδια παραγωγής και διακίνησης του ελαιολάδου.
Συµπεράσµατα
Ποιοτικά κριτήρια και µείωση των ορίων τους
Ποιοτικά κριτήρια και µείωση των ορίων τους
Ευχαριστώ γιατην προσοχήσας Μελανόµορφη παράσταση ελαιοσυγκοµιδής από αµφορέα του 6ου αι. π.χ. Στοιχεία επικοινωνίας e-mail : efic52@gmail.com Tel. 6936832397