ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΥΛΛΟΒΟΛΩΝ ΕΝ ΡΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΥΛΛΟΒΟΛΩΝ ΕΝ ΡΩΝ ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΒΥΣΣΙΝΙΑΣ ΠΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΘΗΚΑΝ ΣΤΟ Ι.Φ.. (Περιγραφή χαρακτηριστικών, αξιολόγηση, συγκριτικά στοιχεία) Ιωάννης Α. Χατζηχαρίσης Συνεργάτες Αθ. Μάϊνου Πλέρου, Ι. Θ. Χατζηθεοδώρου, Κ. Α. Καζαντζής ΝΑΟΥΣΑ 2009

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΛΙ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ 4 ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΙ 4 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΙΑΒΑΘΜΙΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΒΑΣΗ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΓΙΝΕ Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ (UPOV, IPGRI, Ε..Γ.Υ.Π., Ι.Ε.Π.) 6 ΓΕΝΙΚΑ 10 Α. ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ 11 Β. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ 15 Γ. ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ 69 ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΒΥΣΣΙΝΙΑΣ 75 3

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΒΥΣΣΙΝΙΑΣ ΠΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΘΗΚΑΝ ΣΤΟ Ι.Φ.. (Περιγραφή χαρακτηριστικών, αξιολόγηση, συγκριτικά στοιχεία) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στη µονογραφία αυτή παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά που εµφάνισαν ποικιλίες βυσσινιάς, που αξιολογήθηκαν σε πειραµατικές συλλογές, στα Αγροκτήµατα του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων ένδρων, των περιοχών Ναούσης και Σκύδρας και περιλαµβάνονται όλες οι ποικιλίες που µελετήθηκαν στη χώρα µας, από το 1970 µέχρι το 2007. Περιγράφονται 27 ποικιλίες βυσσινιάς, όλων των κατηγοριών και διαφόρων τόπων προέλευσης. Οι ποικιλίες αυτές έχουν επισηµανθεί, συλλεγεί και αξιολογηθεί από το Ινστιτούτο και περιγράφονται για πρώτη φορά τα χαρακτηριστικά τους. Η περιγραφή των χαρακτηριστικών στηρίζεται στις λίστες που έχει συντάξει η UPOV, το IPGRI, το Ευρωπαϊκό ίκτυο Γενετικού Υλικού Πυρηνοκάρπων και το Ινστιτούτο Ελέγχου Ποικιλιών της χώρας µας, για να µπορεί να αξιοποιηθεί και από αυτούς τους φορείς, πλην της επιστηµονικής κοινότητας και των παραγωγών κερασιάς. Το ανά χείρας πόνηµα διατηρείται στα αρχεία του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων ένδρων του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. και διατίθεται σε κάθε ενδιαφερόµενο. ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΙ Οι πειραµατικές συλλογές αξιολόγησης εγκαταστάθηκαν σε δύο Αγροκτήµατα του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων ένδρων, στο Κεντρικό Αγρόκτηµα Ναούσης και στο Αγρόκτηµα του Παραρτήµατος Σκύδρας. Όλες οι ποικιλίες βυσσινιάς ήταν εµβολιασµένες σε σπορόφυτα αγριοκερασιάς (Prunus avium L.) και φυτεύθηκαν σε δύο επαναλήψεις, από τρία δένδρα στην κάθε επανάληψη. Οι αποστάσεις φύτευσης των δένδρων ήταν 7 x 7 m και η διαµόρφωση της κόµης αυτών, σε ανοιχτό κύπελλο. Οι καλλιεργητικές φροντίδες ήταν οι ίδιες, σε όλες τις συλλογές. Οι παρατηρήσεις λαµβάνονταν σύµφωνα µε τα διεθνή πρότυπα και τα χαρακτηριστικά αυτών καταγράφονταν σύµφωνα µε τις λίστες της UPOV, του IPGRI, του Ευρωπαϊκού ικτύου Γενετικού Υλικού Πυρηνοκάρπων και του Ινστιτούτου Ελέγχου Ποικιλιών της χώρας µας. Έδαφος: Από την εδαφολογική µελέτη που έκανε το Ινστιτούτο Εδαφολογίας Θεσσαλονίκης (Ι.Ε.Θ.) στα αγροκτήµατα του Ινστιτούτου πάρθηκαν τα στοιχεία εκείνα που αφορούν τα αγροτεµάχια στα οποία φυτεύθηκαν οι συλλογές κερασιάς. Το έδαφος του Κεντρικού Κτήµατος έχει βάθος 150 cm. Το υπέδαφος αποτελείται από µαργώδη ασβεστόλιθο ή από στρώσεις λίθων και χαλίκων, µε λίγο µόνο λεπτόκοκκο υλικό µεταξύ τους. Η µηχανική σύσταση είναι βαριά, αλλά υπάρχει σαφής δοµική συγκρότηση σε κόκκους, που εξασφαλίζει µέχρι ένα σηµείο τη στράγγιση. Η αντίδραση του εδάφους είναι σε όλη τη µάζα ουδέτερη, µέχρι ελαφρά αλκαλική (πίν. 1). 4

Τοµή ΠΙΝΑΚΑΣ 1 TABLE 1 Αποτελέσµατα αναλύσεως εδαφοδειγµάτων, από ορύγµατα παρατηρήσεων, του αγροτεµαχίου του Κεντρικού Κτήµατος Ναούσης. Results of soil chemical analysis of central farm. Βάθος στρώσεως (cm) Μηχανική ανάλυση άµµος ιλύς άργιλλος Χαρακτηριστικά µηχανικής σύστασης 5 Ελεύθερο CaCO 3 % ph Οργανική ουσία Ολικό άζωτο mg/100gr Νερό κορεσµού % Υπόλοιπο σε 25 o C ECx10 3 εκχ. κορ. 1 0-40 41,4 25,0 33,6 CL** 4,7 7,60 - - - - 2 0-95 30,4 25,2 44,4 C* 0 7,50 0,88 73 65 <3-95-130 32,4 29,2 38,4 CL 7,8 7,80 0,55 49 59 <3 3 0-40 36,4 29,8 33,8 CL 0 7,15 1,77 120 51 <3 * C : Άργιλλος. **CL: Αργιλλοπηλός. Το έδαφος του Κτήµατος του Παραρτήµατος Σκύδρας είναι βαθύ και στραγγίζει καλά. Το υπέδαφος σε πολλά σηµεία είναι χαλικώδες. Η µηχανική σύσταση είναι µέση. Η αντίδραση του εδάφους είναι σε όλο το βάθος ελαφρά όξινη, µέχρι ελαφρά αλκαλική (πίν. 2). Τοµή ΠΙΝΑΚΑΣ 2 TABLE 2 Αποτελέσµατα αναλύσεως εδαφοδειγµάτων, από ορύγµατα παρατηρήσεων, του αγροτεµαχίου του Παραρτήµατος Σκύδρας. Results of soil chemical analysis of Skidra s farm. Βάθος στρώσεως (cm) Μηχανική ανάλυση άµµος ιλύς άργιλλος Χαρακτηριστικά µηχανικής σύστασης Ελεύθερο CaCO 3 % ph Οργανική ουσία Ολικό άζωτο mg/100gr Νερό κορεσµού % Υπόλοιπο σε 25 o C ECx10 3 εκχ. κορ. 1 0-80 36,4 29,2 34,4 CL** 0,9 7,50 0,78 61 61 <3-80-150 32,4 23,2 44,4 C* 0,5 8,06 0,33-79 <3 2 0-50 49,2 29,4 21,4 L*** 1,2 7,66 0,83 39 35 <3-50-80 37,2 24,8 38,0 CL 0 7,52 0,40 47 61 <3-80-180 38,0 20,6 41,4 C 1,0 7,46 - - 61 <3 * C : Άργιλλος. **CL: Αργιλλοπηλός. ***L : Πηλός Κλίµα: Το κλίµα και των δύο περιοχών που εγκαταστάθηκαν οι συλλογές παρουσιάζει τα γενικά χαρακτηριστικά των πεδινών περιοχών της Βόρειας Ελλάδας, που γειτνιάζουν µε µεγάλους ορεινούς όγκους ή βρίσκονται στις υπώρειές τους. Από τα µετεωρολογικά στοιχεία που κρατά το Ι.Φ.. προκύπτουν τα εξής: Για το µικροκλίµα του Κεντρικού Κτήµατος Ναούσης: τα τελευταία 40 χρόνια οι θερµοκρασίες κυµαίνονταν κατά τους θερινούς µήνες από 8 o C µέχρι 41,5 o C και κατά τους χειµερινούς από 13 o C µέχρι 23 o C. Απόλυτη ελάχιστη 13 o C (Ιανουάριος 1979), απόλυτη µέγιστη 40,5 o C (Ιούλιος 1977) και 41,5 o C (Ιούνιος 1982). Μέση σχετική υγρασία 30-60% κατά τους θερινούς µήνες και 70-80% κατά τους χειµερινούς. Οι βροχοπτώσεις, από χρονιά σε χρονιά, κυµάνθηκαν από 418 mm την πιο ξηρή χρονιά (1989), µέχρι 1132 mm την πιο βροχερή χρονιά (2002). Ανοιξιάτικοι παγετοί κατά τη βλαστική περίοδο των δένδρων σηµειώθηκαν οκτώ χρονιές, εκ των οποίων τα έτη 1996, 1998, 2003 και 2005 ισχυροί, κάτω των -4 o C µε σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή. Άνεµοι πνέουν ασθενείς, σπάνια ισχυροί. Συχνά κατά το Μάιο και τον Ιούνιο σηµειώνονται βροχοπτώσεις µε δυσµενείς επιπτώσεις στον καρπό. Η εξάτµιση κυµαίνονταν από 100 mm µέχρι 700 mm το χρόνο. Για το µικροκλίµα του Αγροκτήµατος Παραρτήµατος Σκύδρας: τα τελευταία 40 χρόνια οι θερµοκρασίες κυµαίνονταν κατά τους θερινούς µήνες από 5,5 o C µέχρι 40,5 o C και κατά τους χειµερινούς από 12,5 o C µέχρι 23 o C. Απόλυτη ελάχιστη 12,5 o C ( εκέµβριος 2001), απόλυτη µέγιστη 40,5 o C (Αύγουστος 1994). Μέση σχετική υγρασία 30-60% κατά

τους θερινούς µήνες και 60-85% κατά τους χειµερινούς. Οι βροχοπτώσεις, από χρονιά σε χρονιά, κυµάνθηκαν κατά µέσο όρο, από 418 mm την πιο ξηρή χρονιά (1989) µέχρι 1131 mm την πιο βροχερή χρονιά (2002). Ανοιξιάτικοι παγετοί κατά τη βλαστική περίοδο των δένδρων σηµειώθηκαν οκτώ χρονιές, εκ των οποίων τα έτη 1993, 1996, 1998, 2003 και 2005 ισχυροί, κάτω των -4 o C, που προκάλεσαν σοβαρές ζηµίες στην παραγωγή. Άνεµοι πνέουν συχνά, σπάνια ισχυροί, κυρίως βόρειοι. Και εδώ σηµειώνονται βροχοπτώσεις κατά την περίοδο ωριµάνσεως του καρπού. Η εξάτµιση κυµαίνονταν από 100 mm µέχρι 1000 mm το χρόνο. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΙΑΒΑΘΜΙΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΒΑΣΗ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΓΙΝΕ Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ (UPOV, IPGRI, Ε..Γ.Υ.Π., Ι.Ε.Π.) ΟΝΟΜΑ ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΣΥΝΩΝΥΜΑ ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΕΝ ΡΟ ΤΥΠΟΣ ΖΩΗΡΟΤΗΤΑ 1 κανονικός 1 εξαιρετικά ζωηρό 2 σπερ 2 πολύ ζωηρό 3 νάνος 3 ζωηρό 4 συµπαγής (compact) 4-5 ενδιάµεσο 6-7 νάνο ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΚΟΜΗΣ 8-9 εξαιρετικά νάνο 1-2-3 ορθόκλαδο 4-5-6 πλαγιόκλαδο ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΟΜΗΣ 7-8-9 κρεµοκλαδές 1-2-3 ανοιχτή 4-5-6 µέτρια 7-8-9 πυκνή ΦΥΛΛΟ ΣΧΗΜΑ ΕΛΑΣΜΑΤΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΛΑΣΜΑΤΟΣ 1 κυκλικό 1-3 µικρό 2 ωοειδές 4-6 µέσο 3 αντωειδές 7-9 µεγάλο 4 ελλειπτικό 5 ροµβοειδές ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΜΗΚΟΥΣ ΕΛΑΣΜΑΤΟΣ 6 επίµηκες ΠΡΟΣ ΠΛΑΤΟΣ 7 λογχοειδές 1-3 µικρή 4-6 µέση 7-9 υψηλή ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΑΝΩ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΣΤΙΛΠΝΟΤΗΤΑ ΕΠΑΝΩ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΕΛΑΣΜΑΤΟΣ ΕΛΑΣΜΑΤΟΣ 1-3 ανοιχτό πράσινο 1-3 θαµπό 4-6 µέσο πράσινο 4-6 στιλπνό 7-9 σκούρο πράσινο Ο ΟΝΤΩΣΗ ΠΕΡΙΘΩΡΙΩΝ ΜΗΚΟΣ ΜΙΣΧΟΥ ΕΛΑΣΜΑΤΟΣ 1 βραχύς 1 πριονωτή 2 µέσος 2 διπλά πριονωτή 3 µακρύς 3 τριπλά πριονωτή 4 οξύληκτη 6

ΠΑΧΟΣ ΜΙΣΧΟΥ 1 λεπτός ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΜΗΚΟΥΣ ΜΙΣΧΟΥ ΠΡΟΣ 2 ενδιάµεσος ΜΗΚΟΣ ΕΛΑΣΜΑΤΟΣ 3 παχύς 1-3 χαµηλή 4-6 µέση ΑΡΙΘΜΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΩΝ Α ΕΝΩΝ 7-9 υψηλή 0 απουσιάζουν 1-4 υπάρχουν ΣΧΗΜΑ ΝΕΚΤΑΡΙΩΝ Α ΕΝΩΝ 1 σφαιρικό ΘΕΣΗ ΝΕΚΤΑΡΙΩΝ Α ΕΝΩΝ 2 νεφροειδές 1 πάνω στο µίσχο 3 σταγονοειδές 2 στην άκρη του ελάσµατος 3 στο µίσχο και το έλασµα ΕΠΟΧΗ ΦΥΛΛΟΠΤΩΣΗΣ 1-3 πρώιµη ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΑΝΘΟΚΥΑΝΙΝΗ ΤΩΝ 4-6 µέσης εποχής ΝΕΚΤΑΡΙΩΝ Α ΕΝΩΝ 7-9 όψιµη 0 απουσιάζει 1 ασθενής 2 ενδιάµεσος 3 δυνατός ΚΑΡΠΟΦΟΡΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΥΠΟΣ ΚΑΡΠΟΦΟΡΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡ ΣΤΟΥΣ 1 σπερ (µπουκέτα Μαΐου, ροζέτες) ΒΛΑΣΤΟΥΣ 2 λεπτοί κλάδοι (λεπτοκλάδια) 1 στις κορυφές 3 ετήσιοι βλαστοί 2 στο µέσον 4 δύο ή περισσότερα 3 στη βάση 4 σε όλο το µήκος ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΠΕΡ 1-3 αραιά ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΘΟΦΟΡΩΝ 4-6 ενδιάµεση ΟΦΘΑΛΜΩΝ ΑΝΑ ΣΠΕΡ 7-9 πυκνή 1-3 µικρός 4-6 µέτριος ΣΧΗΜΑ ΑΝΘΟΦΟΡΩΝ ΟΦΘΑΛΜΩΝ 7-9 µεγάλος 1-3 κωνικό 4-6 ωοειδές 7-9 σφαιρικό ΑΝΘΟΣ ΕΠΟΧΗ ΑΝΘΙΣΗΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΑΝΘΟΥΣ 1-2 πολύ πρώιµη 1 µικρό 3-4 πρώιµη 2 µέτριο 5-6 µέσης εποχής 3 µεγάλο 7-8 όψιµη 9-10 πολύ όψιµη ΜΕΓΕΘΟΣ ΠΕΤΑΛΛΩΝ 1 µεγάλο 2 µέσο 3 µικρό ΣΧΗΜΑ ΠΕΤΑΛΛΩΝ ΥΨΟΣ ΣΤΗΜΟΝΩΝ ΠΡΟΣ ΥΠΕΡΟ 1 κυκλικό 1 µικρότερο 2 ωοειδές 2 ίσο µε τον ύπερο 3 καρδιόσχηµο 3 µεγαλύτερο 4 πεπλατυσµένο καρδιόσχηµο 5 ελλειπτικό 6 πεπλατυσµένο ελλειπτικό 7 ροµβοειδές 8 ριπιδοειδές 7

ΚΑΡΠΟΣ ΕΠΟΧΗ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΡΠΟΥ 1-2 πολύ πρώιµος 1-2 πολύ µικρός 3-4 πρώιµος 3-4 µικρός 5 µεσοπρώιµος 5-6 µέσος 6 µέσης περιόδου 7-8 µεγάλος 7-8 όψιµος 9-10 πολύ µεγάλος 9-10 πολύ όψιµος ΣΧΗΜΑ ΚΑΡΠΟΥ ΧΡΩΜΑ ΕΠΙ ΕΡΜΙ ΑΣ 1-2 νεφροειδής 1 λευκό 3-4 σφαιρικός πιεσµένος 2 κιτρινόλευκο 5-6 σφαιρικός 3 κίτρινο 7-8 επιµήκης 4 πορτοκαλοκόκκινο 9-10 καρδιόσχηµος 5 λίγο κόκκινο επίχρωµα σε κίτρινο βάσεως 6 λαµπρό κόκκινο επίχρωµα σε κίτρινο βάσεως ΣΤΙΓΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙ ΕΡΜΙ Α 7 κόκκινο 0 απουσιάζουν 8 λαµπρό κόκκινο 1-3 δυσδιάκριτα 9 µαονιού 4-6 ευδιάκριτα 10 µαύρο 7-9 τραχειά ΜΕΓΕΘΟΣ ΣΤΙΓΜΑΤΩΝ ΕΠΙ ΕΡΜΙ ΑΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΣΤΙΓΜΑΤΩΝ 1 µικρό 1-3 αραιά 2 µέσο 4-6 µέση 3 µεγάλο 7-9 πυκνή ΧΡΩΜΑ ΧΥΜΟΥ ΧΡΩΜΑ ΣΑΡΚΑΣ 0 άχρωµος 1 λευκό 1-2 ροζ 2 κρεµ λευκό 3-4 κόκκινος 3 κρεµ κίτρινο 5-6 πορφυρός 4 ροζ 7-8 σκούρος κόκκινος 5 κόκκινο 6 σκούρο κόκκινο ΤΡΑΓΑΝΟΤΗΤΑ ΣΑΡΚΑΣ 7 µαύρο κόκκινο 1-3 µαλακή 4-6 ενδιάµεση ΓΕΥΣΗ 7-9 τραγανή 1-2 πολύ ξινός 3-4 ξινός ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΧΥΜΟ 5-6 ενδιάµεσος 1-3 µικρή 7-8 γλυκός 4-6 ενδιάµεση 9-10 πολύ γλυκός 7-9 υψηλή ΓΕΥΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΚΡΟΚΑΡΠΙΟ 1-2 εξαιρετικά φτωχή 1-3 κοίλο 3-4 φτωχή 4-6 πιεσµένο 5-6 µέτρια 7-9 αιχµηρό 7-8 καλή 9-10 πολύ καλή ΘΕΣΗ ΑΚΡΟΚΑΡΠΙΟΥ ΦΕΛΛΩ ΗΣ ΙΣΤΟΣ ΣΤΟ 1 εις το µέσον του άκρου ΑΚΡΟΚΑΡΠΙΟ 2 προς το µέρος της κοιλιάς 0 απουσιάζει 3 προς το µέρος της ράχης 1-3 εµφανίζεται ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΡΑΦΗ ΣΧΗΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΡΑΦΗΣ 1-3 δυσδιάκριτη 1-3 αυλακοειδής 4-6 ευδιάκριτη 4-6 πιεσµένη 7-9 τραχειά 7-9 εξογκωµένη 8

ΧΡΩΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΡΑΦΗΣ ΜΗΚΟΣ ΠΟ ΙΣΚΟΥ 1 ανοιχτότερο της επιδερµίδας 1-3 βραχύς 2 όµοιο µε της επιδερµίδας 4-6 µέσος 3 σκουρότερο της επιδερµίδας 7-9 µακρύς 4 διαφορετικό της επιδερµίδας ΥΠΑΡΞΗ ΦΥΛΛΩΝ ΣΤΟΝ ΠΟ ΙΣΚΟ ΠΡΟΣΦΥΣΗ ΚΑΡΠΟΥ ΣΤΟΝ ΠΟ ΙΣΚΟ 0 απουσιάζουν 1-3 ισχυρή 1-3 λίγα 4-6 ενδιάµεση 4-6 ενδιάµεσα 7-9 αδύνατη 7-9 πολλά ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΤΟ ΣΧΙΣΙΜΟ ΠΡΟΣΦΥΣΗ ΠΟ ΙΣΚΟΥ ΣΤΟ ΣΠΕΡ 1-2 ανθεκτικός 1-3 ισχυρή 3-4 ελαφρώς ευαίσθητος 4-6 ενδιάµεση 5-6 µέτρια 7-9 αδύνατη 7-8 ευαίσθητος 9-10 πολύ ευαίσθητος ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΝΑ ΕΝ ΡΟ 1-2 πολύ παραγωγικό ΠΡΩΙΜΟΤΗΤΑ ΕΙΣΟ ΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 3-4 παραγωγικό 1-2 πρώιµη 5-6 µέτριο 3-4 ενδιάµεση 7-8 χαµηλής παραγωγικότητας 5-6 όψιµη 9-10 πολύ χαµηλής παραγ/κότητας ΠΥΡΗΝΑΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΠΥΡΗΝΑ ΣΧΗΜΑ ΠΥΡΗΝΑ 1-3 µικρό 1-2 σφαιρικό 4-6 µέτριο 3-4 ωοειδές 7-9 µεγάλο 5-6 ελλειπτικό 7-8 επίµηκες ΣΧΕΣΗ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΠΥΡΗΝΑ / ΚΑΡΠΟΥ 1-3 µικρή ΣΧΕΣΗ ΒΑΡΟΥΣ ΠΥΡΗΝΑ / ΚΑΡΠΟΥ 4-6 µέση 1-3 µικρή 7-9 µεγάλη 4-6 µέση 7-9 µεγάλη ΑΚΡΟ ΠΥΡΗΝΑ 1-3 κοίλο ΡΑΦΗ ΠΥΡΗΝΑ 4-6 πιεσµένο 1 αυλακοειδής 7-9 αιχµηρό 2 πιεσµένη 3 απλή τρόπιδα ΣΥΜΦΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΣΑΡΚΑ 4 διπλή τρόπιδα 1-3 ισχυρή 5 τριπλή τρόπιδα 4-6 ενδιάµεση 7-9 αδύνατη 9

ΓΕΝΙΚΑ Όλες οι ποικιλίες βυσσινιάς που περιγράφονται ανήκουν στο είδος Prunus cerasus L. Περιλαµβάνονται ποικιλίες και των δύο κατηγοριών, στις οποίες διαχωρίζονται τα βύσσινα, στα µαύρα και κόκκινα. Οι µαύρες ποικιλίες έχουν σκούρου κόκκινου χρώµατος καρπό, µε σκούρη κόκκινη σάρκα και κόκκινο χυµό. Όλες οι ποικιλίες αυτής της κατηγορίας είναι αυτογόνιµες. Οι κόκκινες έχουν κόκκινου χρώµατος καρπό, µε ροδόχρωη σάρκα και ανοιχτόχρωµο χυµό. Αν και οι ποικιλίες αυτής της κατηγορίας είναι αυτογόνιµες, µερικές δεν γονιµοποιούνται µε τη γύρη τους και χρειάζονται επικονιαστή. Από τις δύο κατηγορίες των ποικιλιών βυσσινιάς, προτιµάται ο καρπός των µαύρων ποικιλιών για χυµούς και ποτά, ενώ των κόκκινων για ορισµένα εξειδικευµένα παρασκευάσµατα. Μεγαλύτερη σηµασία όµως έχει, η περιεκτικότητα του καρπού σε οξέα και σάκχαρα, παρά το χρώµα αυτού. Όσον αφορά τις αποδόσεις, οι ποικιλίες ταξινοµήθηκαν βάση των µέγιστων αποδόσεων ανά δένδρο, στις εξής κατηγορίες: πολύ µεγάλων αποδόσεων (60 kgr και άνω), µεγάλων αποδόσεων (50 60 kgr), µέτριων αποδόσεων (40 50 kgr), µικρών αποδόσεων (30 40 kgr) και πολύ µικρών αποδόσεων (κάτω των 30 kgr). Από τις 27 περιγραφόµενες ποικιλίες στο ανά χείρας πόνηµα, οι 2 είναι εγχώριες και οι υπόλοιπες 25 προέρχονται από διάφορες χώρες. 10

Α. ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ Γράφηµα 1 Περίοδος άνθησης των περιγραφόµενων ποικιλιών βυσσινιάς. (Μέσοι Όροι δεκαετίας). 1/4 2/4 3/4 4/4 5/4 6/4 7/4 8/4 9/4 10/4 11/4 12/4 13/4 14/4 15/4 16/4 17/4 18/4 19/4 20/4 21/4 22/4 23/4 24/4 25/4 26/4 27/4 Oblacinska Cacanski Rubin Erdi Botermo Marasca Montmorency Heimann Rubin Lotova Griotte De Provence N15 Keleriis Cigahcica Rekseler Marasca Moschata Rubin Randy Mecy Pαndy 48 Ministro Bodbieski Κανάρης Dwarf Northstar Φλωρίνης Gelly Dwarf Meteor Stark Montmorency Suda Hardy Meteor Korai Ilva Cerise Belle Magnifique 11

Γράφηµα 2 Περίοδος ωρίµανσης του καρπού των περιγραφόµενων ποικιλιών βυσσινιάς. (Μέσοι Όροι δεκαετίας). 17/5 18/5 19/5 20/5 21/5 22/5 23/5 24/5 25/5 26/5 27/5 28/5 29/5 30/5 31/5 1/6 2/6 3/6 4/6 5/6 6/6 7/6 8/6 9/6 10/6 11/6 12/6 13/6 14/6 15/6 16/6 17/6 18/6 19/6 20/6 21/6 22/6 23/6 24/6 25/6 26/6 27/6 28/6 29/6 N15 Erdi Botermo Ministro Bodbieski Heimann Rubin Keleriis Rubin Oblacinska Cigahcica Montmorency Cacanski Rubin Marasca Moschata Marasca Randy Mecy Rekseler Dwarf Northstar Dwarf Meteor Griotte De Provence Pαndy 48 Meteor Korai Ilva Κανάρης Lotova Suda Hardy Cerise Belle Magnifique Stark Montmorency Φλωρίνης Gelly 12

Γράφηµα 3 Περίοδος πτώσης των φύλλων των περιγραφόµενων ποικιλιών βυσσινιάς. (Μέσοι Όροι δεκαετίας). 7/11 8/11 9/11 10/11 11/11 12/11 13/11 14/11 15/11 16/11 17/11 18/11 19/11 20/11 21/11 22/11 23/11 24/11 25/11 26/11 27/11 28/11 29/11 30/11 1/12 2/12 3/12 4/12 5/12 6/12 7/12 8/12 9/12 Ilva Rubin Erdi Botermo N15 Heimann Rubin Keleriis Cacanski Rubin Randy Mecy Meteor Korai Lotova Oblacinska Pαndy 48 Dwarf Meteor Dwarf Northstar Marasca Rekseler Cigahcica 13

Γράφηµα 4 Αποδόσεις ανά δένδρο των περιγραφόµενων ποικιλιών βυσσινιάς. 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 Κανάρης Dwarf Northstar Erdi Botermo Cerise Belle Magnifique N15 Stark Montmorency Φλωρίνης Rubin Dwarf Meteor Suda Hardy Heimann Rubin Lotova Keleriis Marasca Moschata Gelly Griotte De Provence Marasca Cacanski Rubin Meteor Korai Ministro Bodbieski Randy Mecy Cigahcica Ilva Montmorency Oblacinska Pαndy 48 Rekseler 14

Β. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΚΑΝΑΡΗΣ Γενικά: Κόκκινη ποικιλία, µέσης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µεγάλο µέγεθος καρπού. Έχει µεγάλη εµπορική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Ελληνικής καταγωγής, αλλά δεν διαπιστώθηκε από ποια ακριβώς περιοχή προέρχεται. Καλλιεργείται σε διάφορες περιοχές, σε µικρές εκτάσεις ή σε µεµονωµένα δένδρα. ένδρο: Μετρίου µεγέθους, ορθόκλαδου σχήµατος. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον έκτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες. Αντέχει στους ανοιξιάτικους παγετούς. Πολλαπλασιάζεται µε εµβολιασµό. Μπορεί να πολλαπλασιαστεί µε παραφυάδες και να καλλιεργηθεί σαν αυτόριζο. Φύλλο: Ωοειδούς έως ατρακτοειδούς σχήµατος. Η αναλογία µήκους ελάσµατος προς πλάτος είναι χαµηλή προς µέση. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ετήσιους βλαστούς, ροζέττες και λεπτοκλάδια. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος προς µικρός και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τέσσερα άνθη. Άνθος: Μετρίου µεγέθους, αυτογόνιµο. Έχει πέταλλα ωοειδούς έως κυκλικού σχήµατος και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η ανθοφορία είναι πολύ πλούσια. Η άνθηση είναι κανονικής περιόδου, ανθίζει µία µέρα νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Ωοειδής πιεσµένος, χρώµατος επιδερµίδας ανοιχτού, φωτεινού κόκκινου, πολύ µεγάλου µεγέθους. Η κοιλιακή ραφή του είναι δυσδιάκριτη, αυλακοειδής, ρηχή και το ακροκάρπιο βρίσκεται στο µέσον. Η σάρκα του είναι ροζ προς κοκκινόλευκου χρώµατος, µε πλούσια, υπόξινη γεύση. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού λευκοκόκκινο. Ο ποδίσκος του καρπού είναι πολύ µακρύς και η δύναµη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή. Αντέχει στις µεταφορές και µπορεί να µείνει ανηρτηµένος στο δένδρο, µετά την ωρίµανση, για µακρύ χρονικό διάστηµα χωρίς να ζηµιωθεί σοβαρά. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαήµερο του Ιουνίου, τέσσερις ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Πυρήνας: Σχήµατος σφαιρικού, µεγάλου προς µέσου µεγέθους. Συµπεράσµατα: Η Κανάρης είναι µια εξαιρετική ποικιλία για χυµοποίηση, µε υψηλή περιεκτικότητα σε οξέα. ίνει µεγάλες αποδόσεις και ενδείκνυται η διάδοσή της. Έχει ένα σοβαρό µειονέκτηµα, δεν συγκοµίζεται εύκολα ο καρπός µε δόνηση. Μπορούν να 15

χρησιµοποιηθούν καρποπτωτικές ουσίες για τη διευκόλυνση της συγκοµιδής. Στην περίπτωση αυτή µένει µια µικρή ποσότητα καρπού στα δένδρα, η οποία λόγω των µεγάλων αποδόσεων δεν ζηµιώνει σοβαρά τον παραγωγό. 16

ΦΛΩΡΙΝΗΣ Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, όψιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µικρό µέγεθος καρπού. Έχει µεγάλη εµπορική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τα υψίπεδα Φλωρίνης και Μοναστηρίου όπου και καλλιεργείται. Στη χώρα µας καταλαµβάνει το 1/3 της έκτασης που καλλιεργείται µε βυσσινιά. ένδρο: Μεγάλου µεγέθους, ορθόκλαδου σχήµατος. Η ετήσια βλάστησή του είναι φτωχή. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον πέµπτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι µεγάλες. Αντέχει στους ανοιξιάτικους παγετούς. Πολλαπλασιάζεται µε παραφυάδες και καλλιεργείται στη χώρα µας σαν αυτόριζο. Φύλλο: Ατρακτοειδούς έως ροµβοειδούς σχήµατος. Η αναλογία µήκους ελάσµατος προς πλάτος είναι χαµηλή προς µέση. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ετήσιους βλαστούς, ροζέττες και λεπτοκλάδια, κυρίως όµως σε ροζέττες. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τέσσερα ως πέντε άνθη. Άνθος: Μετρίου µεγέθους, αυτογόνιµο. Έχει πέταλλα καρδιόσχηµα έως πεπλατυσµένου κυκλικού σχήµατος και ο ύπερος είναι µεγαλύτερος από τους στήµονες. Η ανθοφορία είναι πολύ πλούσια. Η άνθηση είναι κανονικής περιόδου, ανθίζει το δεύτερο δεκαήµερο του Απριλίου. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, µεγάλου µεγέθους. Η κοιλιακή ραφή του είναι δυσδιάκριτη και το ακροκάρπιο βρίσκεται στο µέσον. Η σάρκα του είναι κόκκινου αιµατώδους χρώµατος, µε γεύση υπόξινη. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού είναι κόκκινο φωτεινό. Παραµένει σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι πολύ µακρύς και η δύναµη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο, αλλά και από τον καρπό, είναι ισχυρή. Αντέχει στις µεταφορές και τη συντήρηση. Παρουσιάζει ευαισθησία στη µονίλια και επειδή έχει µακρύ και λεπτό ποδίσκο τραυµατίζεται από τα κλαδιά, όταν φυσούν ισχυροί άνεµοι κατά την ωρίµανση του καρπού, µε αποτέλεσµα να αυξάνεται η προσβολή. Ανηρτηµένος στο δένδρο µπορεί να διατηρηθεί για µακρύ χρονικό διάστηµα εάν δεν συγκοµιστεί έγκαιρα. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µέσου προς µικρού µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι µέτρια προς ισχυρή. Επικονιαστές: Είναι αυτογόνιµη ποικιλία αλλά µε επικονιαστή τη Suda Hardy καρποδένει περισσότερο. 17

Συµπεράσµατα: Η Φλωρίνης είναι µια εξαιρετική ποικιλία για χυµοποίηση µε άφθονο χυµό και υψηλή περιεκτικότητα σε οξέα. ίνει µεγάλου µεγέθους δένδρα, µέτριες αποδόσεις και δεν συγκοµίζεται εύκολα ο καρπός µε δόνηση. Το τελευταίο είναι σοβαρό µειονέκτηµα για τους σύγχρονους βυσσινεώνες, γι αυτό και δεν συνιστάται η διάδοσή της. 18

CACANSKI RUBIN Συνώνυµα: Cacansker Rubin. Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την πρώην Τσεχοσλοβακία. ηµιουργήθηκε από τον Vojin Bugarcic στο BSc. Agric. το 1960. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Shasse Morello x Köröser Weichsel (Pándy). Ονοµάστηκε και διατέθηκε στην παραγωγή το 1973. Καλλιεργείται στη χώρα καταγωγής της, στις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες και σε χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. ένδρο: Μέτριου µεγέθους, πλαγιόκλαδο, µε πυκνή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια. Οι αποδόσεις του είναι µικρές µέχρι πολύ µικρές. Φύλλο: Ωοειδούς σχήµατος, µέσου µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο µίσχος έχει µικρό µήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως τρεις, έχουν σχήµα νεφροειδές, εµφανίζουν δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στον µίσχο και στην άκρη του ελάσµατος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ετήσιους βλαστούς, ροζέττες και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µικρή. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη είναι µεγάλου µεγέθους, αυτογόνιµα. Έχουν πέταλλα κυκλικού έως ελλειπτικού σχήµατος, µεγάλου µεγέθους και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει οκτώ ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός πιεσµένος, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, πολύ µεγάλου µεγέθους. 19

Η σάρκα του είναι σκούρου κόκκινου χρώµατος, µε υπόξινη γεύση. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού ανοιχτό κόκκινο. Παραµένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µικρό µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή. Ωριµάζει το πρώτο δεκαήµερο του Ιουνίου, δώδεκα ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, πολύ µεγάλου µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ισχυρή. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Cacanski Rubin έχει πολύ καλή ποιότητα καρπού και µε πολύ καλά µεταποιητικά χαρακτηριστικά. Υστερεί όµως σε αποδόσεις και γι αυτό δεν ενδείκνυται η διάδοσή της στη χώρα µας. 20

CERISE BELLE MAGNIFIQUE Συνώνυµα: Belle Magnifique. Γενικά: Κόκκινη ποικιλία, όψιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µεγάλο µέγεθος καρπού και εµπορική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Γαλλία. Είναι πολύ παλιά ποικιλία και δεν καλλιεργείται σήµερα. Υπάρχει και ποικιλία κερασιάς µε το ίδιο όνοµα, γι αυτό και συχνά δηµιουργείται σύγχυση. ένδρο: Μεγάλου µεγέθους, πλαγιόκλαδου σχήµατος. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες. Αντέχει στους ανοιξιάτικους παγετούς και τις πολύ χαµηλές χειµερινές θερµοκρασίες. Πολλαπλασιάζεται µε εµβολιασµό. Φύλλο: Αντωειδούς έως ατρακτοειδούς σχήµατος. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µεγάλη. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος προς µεγάλος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τέσσερα ως πέντε άνθη. Άνθος: Μετρίου µεγέθους, αυτογόνιµο. Έχει πέταλλα κυκλικού ακανόνιστου σχήµατος και ο ύπερος είναι ίσος των στηµόνων. Η ανθοφορία είναι πλούσια. Η άνθηση είναι πολύ όψιµη, µεγάλου εύρους και ανθίζει µια βδοµάδα αργότερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Νεφροειδής έως πιεσµένος καρδιόσχηµος, χρώµατος επιδερµίδας φωτεινού κόκκινου, πάρα πολύ µεγάλου µεγέθους για βύσσινο, µοιάζει µε κεράσι. Η σάρκα του είναι λευκοκίτρινου χρώµατος, µε γεύση µέτρια, γλυκιά. Το χρώµα του χυµού είναι κρεµ. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µεγάλο προς πολύ µεγάλο µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαήµερο του Ιουνίου, µαζί µε την Φλωρίνης. Έχει µέτρια αντοχή στις µεταφορές και τη συντήρηση. Παρουσιάζει ευαισθησία στη µονίλια. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, πολύ µεγάλου µεγέθους. Συµπεράσµατα: Η Cerise Belle Magnifique έχει δένδρο µεγάλου µεγέθους, δίνει µεγάλες αποδόσεις και προσφέρεται για συγκοµιδή µε δονητές. Ο µεγάλου µεγέθους καρπός είναι περισσότερο κατάλληλος για νωπή κατανάλωση παρά για µεταποίηση. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί στη ζαχαροπλαστική. εν ενδείκνυται η διάδοσή της παρά µόνο για οικιακή χρήση. 21

22

CIGAHCICA Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µικρό µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την Ουγγαρία. ένδρο: Μικρού µεγέθους, ορθόκλαδο, µε ανοιχτή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια προς φτωχή. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µικρές. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µέσου µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο µίσχος έχει µέσο µήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας, έχει σχήµα νεφροειδές, εµφανίζει δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσσετε στην άκρη του ελάσµατος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µέτρια. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα κυκλικού σχήµατος, µέσου προς µικρού µεγέθους και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει τέσσερις ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός πιεσµένος, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, πολύ µικρού µεγέθους. Η σάρκα του είναι κόκκινου χρώµατος µε υπόξινη γεύση. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού πορφυρό. Παραµένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει πολύ µικρό µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µέτρια. Ωριµάζει στις αρχές Ιουνίου, δυο βδοµάδες πριν από την Φλωρίνης. 23

Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µέσου προς µικρού µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ισχυρή. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Cigahcica δεν παρουσιάζει κανένα ιδιαίτερο εµπορικό ενδιαφέρον. Παρουσιάζει όµως γενετικό ενδιαφέρον λόγω του µικρού µεγέθους του δένδρου. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί ως υποκείµενο άλλων ποικιλιών βυσσινιάς. 24

DWARF METEOR Γενικά: Κόκκινη ποικιλία, µεσοπρωίµου εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της ποικιλίας Meteor που δηµιουργήθηκε στο University of Minnesota, των Η.Π.Α., µε υβριδισµό των ποικιλιών Montmorency x Vladimir. ένδρο: Νάνου τύπου, το µέγεθός του είναι µέτριο, πλαγιόκλαδο, µε πυκνή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή νωρίς, από τον τρίτο µε τέταρτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι µεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µεγάλου µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαµπή. Ο µίσχος έχει µέσο µήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήµα σφαιρικό, εµφανίζουν δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, κατά 70%, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µέτρια. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα κυκλικού σχήµατος, έλοβα, µεγάλου µεγέθους και ο ύπερος είναι µεγαλύτερος ή ίσος των στηµόνων. Η άνθηση είναι όψιµη, ανθίζει δύο ηµέρες αργότερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός, χρώµατος επιδερµίδας φωτεινού κόκκινου, µεγάλου µεγέθους. Η σάρκα του είναι κρεµ κίτρινου χρώµατος, µε καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή προς ενδιάµεση και το χρώµα αυτού ροζ. Παραµένει µέτρια ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει πολύ µικρό µήκος, η δύναµη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή. 25

Ωριµάζει το πρώτο δεκαήµερο του Ιουνίου, εννιά ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού προς µέσου µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ισχυρή προς µέτρια. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Dwarf Meteor παρουσιάζει µεγάλο εµπορικό ενδιαφέρον λόγω του µικρού µεγέθους του δένδρου, των πολύ υψηλών αποδόσεων σε σύγκριση µε το µέγεθος του δένδρου, του µεγάλου µεγέθους του καρπού και των πολύ καλών µεταποιητικών χαρακτηριστικών αυτού. Ενδείκνυται η διάδοσή της στη χώρα µας, εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον για µεταποίηση βύσσινου από τις βιοµηχανίες. Ο καρπός της συγκοµίζεται εύκολα µε δονητές ή αρµεχτά, δηλαδή µε απόσπαση του καρπού από τον ποδίσκο όπως είναι ανηρτηµένος στο δένδρο. 26

DWARF NORTHSTAR Γενικά: Κόκκινη ποικιλία, µεσοπρωίµου εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της ποικιλίας North Star που δηµιουργήθηκε στο University of Minnesota, των Η.Π.Α., µε υβριδισµό των ποικιλιών English Morello x Serbian Pie No 1 (σπορόφυτο βυσσινιάς από την Σερβία). ένδρο: Νάνου τύπου, το µέγεθός του είναι µέτριο, πλαγιόκλαδο, µε πυκνή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή νωρίς, από τον τρίτο µε τέταρτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µεγάλου µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαµπή. Ο µίσχος έχει µεγάλο µήκος και µέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήµα νεφροειδές, εµφανίζουν δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µεγάλη. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος προς µεγάλος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα καρδιόσχηµα έως κυκλικού σχήµατος, µέσου προς µικρού µεγέθους και ο ύπερος είναι µεγαλύτερος ή ίσος των στηµόνων. Η άνθηση είναι κανονικής περιόδου, ανθίζει µία µέρα νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός πιεσµένος, χρώµατος επιδερµίδας φωτεινού κόκκινου, µεγάλου µεγέθους. Η σάρκα του είναι κρεµ κίτρινου χρώµατος, µε καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού ροζ. Παραµένει µέτρια ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. 27

Ο ποδίσκος του καρπού έχει µικρό µήκος, η δύναµη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή. Ωριµάζει το πρώτο δεκαήµερο του Ιουνίου, δέκα ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Πυρήνας: Σχήµατος επιµήκους, πολύ µικρού µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ισχυρή προς µέτρια. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Dwarf Northstar παρουσιάζει τα ίδια πλεονεκτήµατα µε την ποικιλία Dwarf Meteor, υπερτερεί όµως σε αποδόσεις. 28

ÉRDI BOTERMO Συνώνυµα: Abbondante di Érdi. Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, υπερπρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε µικρό µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την Ουγγαρία. ηµιουργήθηκε από τους P. Maliga και J. Apostol στο Research Institute for Fruitgrowing and Orcnamentals της Βουδαπέστης το 1970. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Pándy Meggy 38 x Nagy Angol. Καλλιεργείται στην Κεντρική Ευρώπη. ένδρο: Μέτριου µεγέθους, πλαγιόκλαδο, µε πυκνή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια. Οι αποδόσεις του είναι µεγάλες µέχρι πολύ µεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µεγάλου µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση µήκους προς πλάτος του ελάσµατος είναι µέση. Ο µίσχος έχει µεγάλο µήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήµα νεφροειδές, εµφανίζουν έντονο χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η σχέση µήκους µίσχου προς µήκος ελάσµατος είναι µέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε λεπτοκλάδια και ροζέττες, οι οποίες εκφύονται σε όλο το µήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι µεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το µήκος των διετών. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά καρποφόρο όργανο είναι µέτριος προς µεγάλος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Το σχήµα των ανθοφόρων οφθαλµών είναι ωοειδές. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα κυκλικά, πτυχωτά, µεγάλου µεγέθους και ο ύπερος είναι µεγαλύτερος ή ίσος µε τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει επτά ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. 29

Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι µικρά, από πειράµατα του Ι.Φ.. ανέρχονται κατά µέσο όρο, στο 10,1% του αριθµού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραµατικοί του Ι.Φ.. Καρπός: Σχήµατος σφαιρικού, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, µικρού µεγέθους. Η επιδερµίδα του δεν φέρει στίγµατα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσµένη, µε χρωµατισµό όµοιο της επιδερµίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσµένο, βρίσκεται στο µέσον του καρπού και εµφανίζει φελλώδη ιστό µεγάλου µεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι µαλακή, σκούρου κόκκινου χρώµατος, µε χαµηλή περιεκτικότητα σε οξέα και υπόγλυκη γεύση, πολύ καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση και το χρώµα αυτού κόκκινο. Παραµένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µικρό προς µέσο µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή, ενώ παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα (συνήθως ένα). Ωριµάζει πολύ πρώιµα, στα τέλη του Μαΐου, 19 ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Προσφέρεται και για µηχανική συγκοµιδή. Παρουσιάζει ευαισθησία στη µονίλια. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, πολύ µεγάλου µεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσµένο και η ραφή σχηµατίζει απλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ µικρή, ενώ η σχέση µεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι µικρή προς µέση. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ενδιάµεση έως αδύνατη. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Érdi Bôtermô παρουσιάζει ενδιαφέρον λόγω της πολύ πρώιµης εποχής ωρίµανσής της, των µεγάλων αποδόσεών της και της δυνατότητας µηχανικής συγκοµιδής της. Ο καρπός µπορεί να χρησιµοποιηθεί για νωπή κατανάλωση και για µεταποίηση σε γλυκά, σιρόπια, ηδύποτα και µαρµελάδες. 30

GELLY Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πολύ όψιµης εποχής ωρίµανσης, µε µέτριο µέγεθος καρπού. Έχει µικρή εµπορική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: εν έχουµε στοιχεία για την καταγωγή και εξάπλωσή της. ένδρο: Μεγάλου µεγέθους, ορθόκλαδου σχήµατος. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι µικρές. Αντέχει στους ανοιξιάτικους παγετούς. Φύλλο: Ατρακτοειδούς έως ωοειδούς σχήµατος. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µεγάλη. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος προς µικρός και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία ως πέντε άνθη. Άνθος: Μικρού µεγέθους, αυτογόνιµο. Έχει πέταλλα ωοειδούς σχήµατος και ο ύπερος είναι ίσος των στηµόνων. Η ανθοφορία είναι πλούσια. Η άνθηση είναι όψιµη, µεγάλου εύρους και ανθίζει δύο ηµέρες αργότερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Ωοειδής πιεσµένος, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, µέσου µεγέθους. Η σάρκα του είναι κόκκινου χρώµατος, µε µέτρια γεύση. Το χρώµα του χυµού είναι ροζ. Ο ποδίσκος του καρπού έχει πολύ µεγάλο µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή. Ωριµάζει στα τέλη του δεύτερου δεκαηµέρου του Ιουνίου, τρεις ηµέρες µετά από την Φλωρίνης. Αντέχει στις µεταφορές και την συντήρηση. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους. Συµπεράσµατα: Η Gelly δεν έχει κανένα αξιόλογο χαρακτηριστικό και δεν ενδείκνυται η διάδοσή της. 31

32

GRIOTTE DE PROVENCE Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, µεσοπρωίµου εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µεγάλο µέγεθος καρπού. Έχει εµπορική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την περιοχή Προβηγκίας της Γαλλίας, όπου και καλλιεργείται. ένδρο: Μεγάλου µεγέθους, ορθόκλαδου σχήµατος. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι µικρές. Αντέχει στους ανοιξιάτικους παγετούς. Φύλλο: Ωοειδούς έως αντωειδούς σχήµατος. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τέσσερα ως πέντε άνθη. Άνθος: Μεγάλου µεγέθους, αυτογόνιµο. Έχει πέταλλα κυκλικού σχήµατος και ο ύπερος είναι ίσος των στηµόνων. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει τέσσερις ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός προς ωοειδής, χρώµατος επιδερµίδας πολύ σκούρου κόκκινου προς µαύρου, πολύ µεγάλου µεγέθους. Η σάρκα του είναι σκούρου κόκκινου χρώµατος, µε γεύση γλυκιά, φτωχή. Το χρώµα του χυµού είναι κόκκινο αιµατώδες. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µέσο µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή. Ωριµάζει το πρώτο δεκαήµερο του Ιουνίου, εννιά ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Η αντοχή στις µεταφορές και τη συντήρηση είναι µέτρια και παρουσιάζει ευαισθησία στη µονίλια. Πυρήνας: Σχήµατος σφαιρικού, πολύ µικρού µεγέθους. Συµπεράσµατα: Η Griotte de Provence δίνει µεγάλο δένδρο, µικρές αποδόσεις και µπορεί να συγκοµισθεί ο καρπός µε δόνηση. Ο καρπός είναι πολύ µεγάλου µεγέθους, γλυκός, κατάλληλος για νωπή κατανάλωση, αλλά όχι για χυµοποίηση. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί και στη ζαχαροπλαστική. Ενδείκνυται η διάδοσή της για οικογενειακή χρήση µόνο. 33

34

HEIMANN RUBIN Συνώνυµα: Heimanns Rubin, Heymann Rubin, Heymanns Rubin. Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µικρό µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την πρώην Τσεχοσλοβακία. Καλλιεργείται στην Κεντρική Ευρώπη. ένδρο: Μέτριου µεγέθους, πλαγιόκλαδο, µε πυκνή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µέτριου προς µικρού µεγέθους, µε οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαµπή. Η σχέση µήκους προς πλάτος του ελάσµατος είναι µέση. Ο µίσχος έχει µικρό µήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήµα σφαιρικό, εµφανίζουν δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η σχέση µήκους µίσχου προς µήκος ελάσµατος είναι χαµηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε λεπτοκλάδια και ροζέττες, οι οποίες εκφύονται σε όλο το µήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι µέτρια. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το µήκος των διετών. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά καρποφόρο όργανο είναι µικρός προς µέτριος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Το σχήµα των ανθοφόρων οφθαλµών είναι σφαιρικό. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα κυκλικά, έλοβα, µέσου µεγέθους και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει τέσσερις ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. 35

Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράµατα του Ι.Φ.. ανέρχονται κατά µέσο όρο, στο 44,8% του αριθµού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραµατικοί του Ι.Φ.. Καρπός: Σχήµατος σφαιρικού, χρώµατος επιδερµίδας κόκκινου, πολύ µικρού µεγέθους. Η επιδερµίδα του δεν φέρει στίγµατα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσµένη, µε χρωµατισµό όµοιο της επιδερµίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται στο µέσον του καρπού και εµφανίζει φελλώδη ιστό µικρού µεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι µαλακή, σκούρου κόκκινου χρώµατος, µε ξινή γεύση, φτωχής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση και το χρώµα αυτού κόκκινο. Παραµένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µικρό µήκος, η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή και η δύναµη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ παρουσιάζει πολλά βράκτια φύλλα. Ωριµάζει πρώιµα, στις αρχές του Ιουνίου, 14 ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, πολύ µεγάλου µεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσµένο και η ραφή σχηµατίζει απλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και η σχέση µεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ µικρή. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ισχυρή. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Heimann Rubin δεν παρουσιάζει κανένα ιδιαίτερο εµπορικό ενδιαφέρον. 36

ILVA Γενικά: Κόκκινη ποικιλία, µέσης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µικρό µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Ρουµανία. Το Ι.Φ.. την έφερε και την εγκατέστησε στις πειραµατικές του συλλογές το 1994. ένδρο: Μικρού µεγέθους, πλαγιόκλαδο, µε µέτριας πυκνότητας κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µικρές. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µικρού µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι ανοιχτό πράσινο και η επιφάνεια θαµπή. Η σχέση µήκους προς πλάτος του ελάσµατος είναι χαµηλή. Ο µίσχος έχει µικρό µήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήµα σφαιρικό, εµφανίζουν ενδιάµεσο χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η σχέση µήκους µίσχου προς µήκος ελάσµατος είναι χαµηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πολύ πρώιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ετήσιους βλαστούς αλλά κυρίως σε λεπτοκλάδια και ροζέττες, οι οποίες εκφύονται συνήθως στη βάση των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι µεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το µήκος των διετών. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά καρποφόρο όργανο είναι µέτριος έως µικρός και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται δύο ως τέσσερα άνθη. Το σχήµα των ανθοφόρων οφθαλµών είναι ωοειδές. Άνθος: Τα άνθη είναι µεγάλα, αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα πεπλατυσµένα ελλειπτικά, µεγάλου µεγέθους και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι όψιµη, ανθίζει τρεις ηµέρες αργότερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράµατα του Ι.Φ.. ανέρχονται κατά µέσο όρο, στο 35,9% του αριθµού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραµατικοί του Ι.Φ.. 37

Καρπός: Σχήµατος καρδιόσχηµου έως σφαιρικού, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, πολύ µικρού µεγέθους. Η επιδερµίδα του δεν φέρει στίγµατα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσµένη, µε χρωµατισµό σκουρότερο της επιδερµίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσµένο, βρίσκεται προς το µέρος της κοιλίας και εµφανίζει φελλώδη ιστό µέσου µεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι µαλακή, ροζ χρώµατος, µε υψηλή περιεκτικότητα σε οξέα και ξινή γεύση, φτωχής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση και το χρώµα αυτού ροζ. Παραµένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µέσο προς µεγάλο µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα (συνήθως ένα). Ωριµάζει το δεύτερο δεκαήµερο του Ιουνίου, πέντε ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στη µονίλια. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µέσου µεγέθους. Το άκρο του είναι ελαφρώς αιχµηρό και η ραφή σχηµατίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ µικρή, ενώ η σχέση µεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι µικρή προς µέση. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ενδιάµεση έως αδύνατη. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Ilva δεν παρουσιάζει κανένα εµπορικό ενδιαφέρον και το γενετικό της ενδιαφέρον περιορίζεται στο µικρού µεγέθους δένδρο. Αξίζει να µελετηθεί η δυνατότητα χρησιµοποίησής της σαν υποκείµενο κερασιάς. 38

KELERIIS Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, µεσοπρωίµου εποχής ωρίµανσης, µε µέτριο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη ανία. Προέρχεται από διασταύρωση των ποικιλιών Ostheimer x Früheste der Mark. Έχουν δηµιουργηθεί πολλά υβρίδια αυτής της ποικιλίας και καλλιεργούνται στη βόρεια και κεντρική Ευρώπη. ένδρο: Μικρού µεγέθους, ορθόκλαδο, µε πυκνή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι φτωχή προς µέτρια. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες. Φύλλο: Ωοειδούς σχήµατος, µέσου µεγέθους, µε οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαµπή. Ο µίσχος έχει µέσο µήκος και µικρό πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήµα νεφροειδές, εµφανίζουν δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πολύ πρώιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µέτρια. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος προς µεγάλος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα καρδιόσχηµα, µέσου µεγέθους και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει πέντε ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, µέσου προς µεγάλου µεγέθους. Η σάρκα του είναι κόκκινου χρώµατος µε υπόξινη γεύση. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού είναι επίσης κόκκινο. Παραµένει πολύ µικρή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. 39

Ο ποδίσκος του καρπού έχει µικρό µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή προς µέτρια. Ωριµάζει το πρώτο δεκαήµερο του Ιουνίου, δέκα ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού προς µέσου µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι χαλαρή προς µέτρια. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Keleriis διαθέτει καρπό µε πάρα πολύ καλά χαρακτηριστικά για νωπή κατανάλωση και µεταποίηση σε ηδύποτα. ίνει όµως µικρές αποδόσεις και δεν ενδείκνυται η διάδοσή της, παρά µόνο για οικιακή χρήση. Παρουσιάζει γενετικό ενδιαφέρον λόγω του µικρού µεγέθους του δένδρου. 40

LOTOVA Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, όψιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µικρό µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Ρωσία. Το Ι.Φ.. την εισήγαγε από την Βουλγαρία, το 1979. ένδρο: Πολύ µεγάλου µεγέθους, κανονικού σχήµατος, µε µέτρια κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µέσου προς µεγάλου µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαµπή. Ο µίσχος έχει µικρό µήκος και µέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήµα νεφροειδές, εµφανίζουν δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µικρή. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος προς µικρός και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα καρδιόσχηµα έως κυκλικού σχήµατος, µεγάλου µεγέθους και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει πέντε ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, πολύ µικρού µεγέθους. Η σάρκα του είναι κόκκινου χρώµατος, µε υπόξινη γεύση. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού είναι ροζ προς κόκκινο. Παραµένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µικρό µήκος, η δύναµη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή προς µέτρια. 41

Ωριµάζει το δεύτερο δεκαήµερο του Ιουνίου, δύο ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι µέτρια. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Lotova δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο εµπορικό ή γενετικό ενδιαφέρον. 42

MARASCA Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε µικρό µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Βουλγαρία. ένδρο: Μικρού µεγέθους, ορθόκλαδο, µε πυκνή κόµη. Η ετήσια βλάστησή του είναι φτωχή προς µέτρια. Οι αποδόσεις του είναι µικρές. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µέσου µεγέθους, µε οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώµα του ελάσµατος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο µίσχος έχει µικρό µήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήµα σφαιρικό, εµφανίζουν δυνατό χρωµατισµό µε ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσµατος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιµη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες, ετήσιους βλαστούς και λεπτοκλάδια. Η πυκνότητα των ροζεττών επί των βλαστών είναι µέτρια. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µικρός προς µέτριος και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιµα, έχουν πέταλλα κυκλικού σχήµατος, µικρού µεγέθους και ο ύπερος είναι µικρότερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, µικρού εύρους και ανθίζει οκτώ ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός πιεσµένος, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, µικρού προς µέσου µεγέθους. Η σάρκα του είναι σκούρου κόκκινου χρώµατος, µε γεύση υπόξινη. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού κόκκινο. Παραµένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µικρό µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µέτρια. Ωριµάζει το πρώτο δεκαήµερο του Ιουνίου, δεκατρείς ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. 43

Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού προς µέσου µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ισχυρή. Συµπεράσµατα: Η ποικιλία Marasca παρουσιάζει µόνο γενετικό ενδιαφέρον λόγω του µικρού µεγέθους του δένδρου. 44

MARASCA MOSCHATA Γενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µεγάλο µέγεθος καρπού. Έχει µικρή εµπορική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Βουλγαρία. Καλλιεργείται στη χώρα καταγωγής της, στις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες και σε χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. ένδρο: Μέτριου µεγέθους, πλαγιόκλαδου σχήµατος. Η ετήσια βλάστησή του είναι µέτρια. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες. Αντέχει στους ανοιξιάτικους παγετούς. Φύλλο: Ωοειδούς πτυχωτού σχήµατος. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ροζέττες και ετήσιους βλαστούς. Ο αριθµός των ανθοφόρων οφθαλµών ανά ροζέττα είναι µέτριος προς µικρός και από κάθε οφθαλµό εκπτύσονται τρία ως πέντε άνθη. Άνθος: Μεγάλου µεγέθους, αυτογόνιµο. Έχει πέταλλα κυκλικού ως ωοειδούς σχήµατος και ο ύπερος είναι ίσος ή µεγαλύτερος από τους στήµονες. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει τέσσερις ηµέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός πιεσµένος ως νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας σκούρου κόκκινου, πολύ µεγάλου µεγέθους. Η σάρκα του είναι φωτεινού κόκκινου χρώµατος, µε γεύση υπόγλυκη, φτωχή. Το χρώµα του χυµού είναι κόκκινο ανοιχτό έως ροζ. Παραµένει σάρκα στον πυρήνα, ειδικότερα στην περιοχή της κοιλιακής ραφής. Ο ποδίσκος του καρπού έχει µέσο προς µεγάλο µήκος και η δύναµη απόσπασής του από τον καρπό είναι µικρή. Ωριµάζει το πρώτο δεκαήµερο του Ιουνίου, δεκατρείς ηµέρες πριν από την Φλωρίνης. Αντέχει στις µεταφορές και τη συντήρηση και παρουσιάζει ευαισθησία στη µονίλια. Πυρήνας: Σχήµατος ελλειπτικού, πολύ µεγάλου µεγέθους. Η σύµφυσή του µε τη σάρκα είναι ισχυρή. Επικονιαστές: Είναι αυτογόνιµη ποικιλία αλλά µε επικονιαστή τη Suda Hardy καρποδένει περισσότερο. Συµπεράσµατα: Η Marasca Moschata έχει καλό δένδρο, πολύ καλού µεγέθους καρπό και ικανοποιητικές αποδόσεις. Ο καρπός υστερεί σε µεταποιητικά χαρακτηριστικά και προσφέρεται περισσότερο για νωπή κατανάλωση. εν ενδείκνυται η διάδοσή της, θα µπορούσε όµως να καλλιεργηθεί σε µικρή έκταση και ο καρπός να καταναλωθεί στη ζαχαροπλαστική. 45