Φυσιολογία Συστημάτων, Κωδικός: ΒΕΟ822 Ακαδημαϊκό έτος 2012 2013 3 ο Εξάμηνο Εργαστήριο Φυσιολογίας Διευθυντής: Πασχάλης Αδάμ Μολυβδάς Υπεύθυνος μαθήματος: Χρυσή Χατζόγλου Διδάσκοντες: Π. Μολυβδάς: Καθηγητής Φυσιολογίας : Επικ. Καθηγητής Ιατρικής Φυσιολογίας Ε. Παρασκευά: Επικ. Καθηγήτρια Κυτταρικής Φυσιολογίας : Επικ. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας : Επικ. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας : Λέκτορας Φυσιολογίας (υπό Διορισμό) Μ. Σπελέτας: Επικ. Καθηγητής Εργαστηριακής Ανοσολογίας 1
Διδακτικά συγγράμματα: Boron W.F., and Boulpaep E.L., Ιατρική Φυσιολογία, Τόμος 2, Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης, Αθήνα 2011. Vander, Sherman J., Luciano D., and Tsakopoulos M., Φυσιολογία του Ανθρώπου, Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης, Αθήνα 2011. Σκοπός του μαθήματος: Η περιγραφή και ανάλυση των μηχανισμών φυσιολογικής λειτουργίας του αιμοποιητικού, κυκλοφορικού, αναπνευστικού, ουροποιητικού και γαστρεντερικού συστήματος του ανθρώπινου σώματος. Επιδιωκόμενοι στόχοι: Μάθημα από αμφιθεάτρου: Η εκμάθηση των μηχανισμών της λειτουργίας των ανωτέρω συστημάτων σε συνδυασμό με στοιχειώδεις ανατομικές έννοιες που συνδέονται με τις ανωτέρω λειτουργίες. Εργαστηριακές ασκήσεις: Η εξοικείωση των φοιτητών σε μεθοδολογικές προσεγγίσεις γνώσεων που περιλαμβάνονται στην ύλη του θεωρητικού μαθήματος και έκθεση σε βασικές δεξιότητες της κλινικής πράξης. Μορφή εκπαίδευσης: Το σύνολο των μηχανισμών λειτουργίας των προαναφερθέντων συστημάτων σε συνδυασμό με στοιχειώδεις ανατομικές έννοιες που συνδέονται με τις ανωτέρω λειτουργίες. Εργαστηριακές ασκήσεις: Το περιεχόμενό τους αναφέρεται σε βασικές ενότητες των προαναφερθέντων συστημάτων. Σύνολο ωρών εξαμήνου: 9 ώρες x 14 εβδομάδες = 126 ώρες Το μάθημα διδάσκεται 9 ώρες/εβδομάδα: (αμφιθέατρο 5, εργαστήριο: 4) Αίθουσες Ώρες διδασκαλίας: Τα θεωρητικά μαθήματα γίνονται στο μικρό αμφιθέατρο 1 (ΜΑ1) και 2 (ΜΑ2) κάθε: Τρίτη: ώρα 09:00 11:00, (ΜΑ2) Τετάρτη: ώρα 11:00 12:00 (ΜΑ1) και Πέμπτη: 09:00 11:00, (ΜΑ2) Η εργαστηριακή άσκηση διαρκεί δύο ώρες και γίνεται στις αίθουσες του εργαστηρίου φοιτητών και σεμιναρίων του Εργαστηρίου Φυσιολογίας (Πτέρυγα 2, 4ος όροφος) κάθε: Τρίτη: ώρα 11:00 13:00 και Παρασκευή: 09:00 11:00 Εξετάσεις: Οι εξετάσεις του μαθήματος είναι γραπτές (συνδυασμός ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής και θεμάτων ανάπτυξης) και διεξάγονται σύμφωνα με το εγκεκριμένο από τη Σχολή, πρόγραμμα. Γραμματειακή υποστήριξη: Βασιλική Νούτσου, Εργαστήριο Φυσιολογίας, τηλ. 2410685719 Ώρες: 11:00 13:00 Τεχνική υποστήριξη: Ιωάννης Μακαντάσης 2
Πρόγραμμα Μαθημάτων Χειμερινού εξαμήνου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ Θέμα διάλεξης Διδάσκων Οκτώβριος Τρίτη 02/10 Μυελική αιμοποίηση ερυθρά σειρά Ε. Παρασκευά Τρίτη 02/10 Τετάρτη 03/10 Πέμπτη 04/10 Παρασκευή 05/10 Φυσιολογία αιμοποιητικού συστήματος βασισμένη σε ιατρικά περιστατικά Μεγακαρυωτική σειρά Πήξη Αιμόσταση Ε. Παρασκευά Ε. Παρασκευά Τρίτη 09/10 Αντιγόνα ανοσοσφαιρίνες Ε. Παρασκευά Τρίτη 09/10 Εργαστήριο 1 Ε. Παρασκευά Τετάρτη 10/10 Εισαγωγή στην Ανοσολογία Μ. Σπελέτας Πέμπτη 11/10 Κύτταρα που διαμεσολαβούν τους αμυντικούς μηχανισμούς κυτταροκίνες Φυσική (μη προσαρμοστική) ανοσία Μ. Σπελέτας Παρασκευή 12/10 Εργαστήριο 1 Ε. Παρασκευά Τρίτη 16/10 Φλεγμονή Ειδική Ανοσολογική άμυνα Μ. Σπελέτας Τρίτη 16/10 Εργαστήριο 1 Ε. Παρασκευά Τετάρτη 17/10 Ειδική Ανοσολογική άμυνα Μ. Σπελέτας Πέμπτη 18/10 Δομή καρδιακού μυός Παρασκευή 19/10 Εργαστήριο 1 Ε. Παρασκευά Τρίτη 23/10 Συντονισμός καρδιακού παλμού Τρίτη 23/10 Εργαστήριο 2 Τετάρτη 24/10 Μηχανικά φαινόμενα καρδιακού κύκλου Πέμπτη 25/10 Μηχανικά φαινόμενα καρδιακού κύκλου Καρδιακή παροχή Παρασκευή 26/10 Εργαστήριο 2 Τρίτη 30/10 Καρδιακή παροχή Ηλεκτροκαρδιογράφημα Τρίτη 30/10 Εργαστήριο 2 Τετάρτη 31/10 Ηλεκτροκαρδιογράφημα Νοέμβριος Πέμπτη 01/11 Ηλεκτροκαρδιογράφημα Αρτηρίες Παρασκευή 02/11 Εργαστήριο 2 Τρίτη 06/11 Αρτηρίδια Τριχοειδή Τρίτη 06/11 Εργαστήριο 3 Τετάρτη 07/11 Φλέβες Πέμπτη 08/11 Λεμφικό σύστημα Αντανακλαστικά τασεοϋποδοχέων Παρασκευή 09/11 Εργαστήριο 3 Τρίτη 13/11 Όγκος αίματος και μακροπρόθεσμη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης Άλλα καρδιαγγειακά αντανακλαστικά και αποκρίσεις 3
Τρίτη 13/11 Εργαστήριο 3 Τετάρτη 14/11 Πέμπτη 15/11 Καρδιαγγειακή διάταξη σε υγιείς και νοσηρές καταστάσεις Καρδιαγγειακή διάταξη σε υγιείς και νοσηρές καταστάσεις Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος Παρασκευή 16/11 Εργαστήριο 3 Τρίτη 20/11 Οργάνωση του αναπνευστικού συστήματος Μηχανική της αναπνοής Τρίτη 20/11 Εργαστήριο 4 Τετάρτη 21/11 Μηχανική της αναπνοής Πέμπτη 22/11 Φυσιολογία της οξεοβασικής ισορροπίας Μεταφορά οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα Παρασκευή 23/11 Εργαστήριο 4 Τρίτη 27/11 Ανταλλαγή των αερίων στους πνεύμονες Τρίτη 27/11 Εργαστήριο 4 Τετάρτη 28/11 Αερισμός των πνευμόνων Πέμπτη 29/11 Αιμάτωση των πνευμόνων Έλεγχος του αερισμού Παρασκευή 30/11 Εργαστήριο 4 Τρίτη 04/12 Δεκέμβριος Φυσιολογία του αναπνευστικού συστήματος Τρίτη 04/12 Εργαστήριο 5 Τετάρτη 05/12 Οργάνωση του ουροποιητικού συστήματος Πέμπτη 06/12 Νεφρική κάθαρση Σπειραματική διήθηση Παρασκευή 07/12 Εργαστήριο 5 Τρίτη 11/12 Νεφρική αιμάτωση Μεταφορά νατρίου και χλωρίου Τρίτη 11/12 Εργαστήριο 5 Τετάρτη 12/12 Μεταφορά νατρίου και χλωρίου Πέμπτη 14/12 Μεταφορά καλίου, ουρίας, γλυκόζης, μαγνησίου και άλλων οργανικών ουσιών Παρασκευή 14/12 Εργαστήριο 5 4
Τρίτη 18/12 Συμπύκνωση και αραίωση ούρων Ενοποίηση της ισορροπίας άλατος και ύδατος Τρίτη 18/12 Εργαστήριο 6 Τετάρτη 19/12 Μεταφορά οξέων και βάσεων Πέμπτη 20/12 Μεταφορά οξέων και βάσεων Φυσιολογία του ουροποιητικού συστήματος Παρασκευή 21/12 Εργαστήριο 6 Τρίτη 08/01 Ιανουάριος Οργάνωση, λειτουργίες και ρύθμιση του γαστρεντερικού συστήματος Τρίτη 08/01 Εργαστήριο 6 Τετάρτη 09/01 Γαστρική λειτουργία Πέμπτη 10/01 Παγκρεατικοί και σιελογόνοι αδένες Εντερικό υγρό και μετακίνηση ηλεκτρολυτών Παρασκευή 11/01 Εργαστήριο 6 Τρίτη 15/01 Τρίτη 15/01 Εντερικό υγρό και μετακίνηση ηλεκτρολυτών Λειτουργία του ήπατος Λειτουργία του χοληφόρου συστήματος Πέψη και απορρόφηση Τετάρτη 16/01 Πέψη και απορρόφηση Πέμπτη 17/01 Παρασκευή 18/01 Φυσιολογία του γαστρεντερικού συστήματος Φυσιολογία Συστημάτων βασισμένη σε ιατρικά περιστατικά 5