Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 6: Πηγές Πρωτογενών Δεδομένων 2. Λοΐζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας αυτής είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές την σπουδαιότητα καθώς και τις μεθόδους συλλογής πρωτογενών στοιχείων. 4
1.Περιεχόμενα ενότητας ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ. ΣΦΑΛΜΑ ΑΡΝΗΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ. ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΙΩΣΗΣ ΑΡΝΗΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ. 5
1.ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΤΗΤΑ/ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ. Ανάλογα την φύση της έρευνας ο ερευνητής προσαρμόζει το ερωτηματολόγιο καθώς και τη διάταξη ή περιεχόμενο του ερωτηματολογίου. ΟΓΚΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Απαιτεί την εξέταση 2 επιμέρους θεμάτων: Πόσος χρόνος απαιτείται για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. Πόση προσπάθεια καταβάλλει ο ερωτώμενος για να απαντήσει; Τα θέματα αυτά έχουν διαφορετική σημασία ανάλογα τις περιπτώσεις έρευνας, Π.χ., ταχυδρομική έρευνα, τηλεφωνική κλπ. 6
2.ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ. Η ακρίβεια και η αξιοπιστία των δεδομένων που συλλέγονται επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Κυριότεροι είναι: Ευαίσθητες ερωτήσεις. Αποφεύγονται σε προσωπικές συνεντεύξεις. Επιρροή του ερευνητή. Ανάλογα το αντικείμενο επηρεάζουν το φύλο, η ηλικία, η εκπαίδευση, η κοινωνική τάξη, η φωνή. Μεγαλύτερος κίνδυνος επιρροής στην προσωπική συνέντευξη. Interview cheating - για διαφόρους λόγους ο ερευνητής παραποιεί μέρος ή όλη τη συνέντευξη. 7
3.ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΔΕΙΓΜΑ. Κάθε μία μέθοδος διαφέρει ως προς τη δυνατότητα συγκέντρωσης δεδομένων από ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα. Σπάνια επιτυγχάνεται αντιπροσωπευτικότητα του πληθυσμού. Πολλές φορές δεν υπάρχει έλεγχος του ποιος συμπληρώνει το ερωτηματολόγιο (ταχυδρομική συνέντευξη). Στην τηλεφωνική συνέντευξη το δείγμα είναι όσοι έχουν τηλέφωνο και δεν είναι απόρρητο. 8
4.ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑ. Οι τηλεφωνικές απαιτούν λιγότερο χρόνο να συμπληρωθούν Οι προσωπικές συνεντεύξεις απαιτούν μέτριο χρόνο. Οι ταχυδρομικές απαιτούν τον περισσότερο χρόνο. Ο ερευνητής δεν μπορεί ουσιαστικά να παρέμβει. Χρόνος: 3-4 εβδομάδες για να ολοκληρωθούν. 9
5.ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑ. Οι προσωπικές συνεντεύξεις έχουν το μεγαλύτερο κόστος. Οι τηλεφωνικές κοστίζουν λιγότερο από τις προσωπικές είναι όμως ακριβότερες από τις ταχυδρομικές. Οι ανάγκες για το είδος πληροφόρησης που χρειάζεται, οι πληροφορίες που είναι δυνατόν να συλλεγούν και ο χρόνος και το κόστος αποτελούν περιοριστικούς παράγοντες στην επιλογή μεθόδου. Επιλέγεται αυτή που παρέχει κατάλληλες πληροφορίες από κατάλληλο δείγμα στο μικρότερο κόστος. 10
ΣΦΑΛΜΑ ΑΡΝΗΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Όλοι ερωτώμενοι που αποτελούν το δείγμα δεν απαντούν. Σε ολόκληρο το ερωτηματολόγιο ή σε ένα μέρος του. Είναι πρόβλημα όταν η διαφορά που υπάρχει μεταξύ αυτών που απάντησαν και αυτών που δεν απάντησαν είναι σημαντική. Οδηγεί σε λανθασμένα συμπεράσματα. 11
1.ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΙΩΣΗΣ ΑΡΝΗΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Ενδεικτικά αναφέρουμε: Κλείσιμο ραντεβού με τον ερωτώμενο. Γνωστοποίηση αντικειμένου μελέτης στην αρχή συνέντευξης. Προειδοποιητικό σημείωμα (επιστολή-τηλεφώνημα). Σημαντικότητα συμμετοχής του στην έρευνα. 12
2.ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΙΩΣΗΣ ΑΡΝΗΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Ενδεικτικά αναφέρουμε (συνέχεια): Συνεχής επαφή μέσω υπομνηματικών επιστολών. Προπληρωμή ταχυδρομικού τέλους για την επιστροφή της έρευνας. Χρήση προσωπικών επιστολών. Υπόσχεση διατήρησης ανωνυμίας - απορρήτου. 13
Τέλος Ενότητας
Σημείωμα Αναφοράς Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Λοίζου Ευστράτιος. «Μεθοδολογία Έρευνας». Έκδοση: 1.0. ΦΛΩΡΙΝΑ 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: URL. 15
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 16
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 17