Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη ΙΙ. Εισαγωγικά: Κατανάλωση & Επένδυση

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη ΙΙ Εισαγωγικά: Κατανάλωση & Επένδυση

Κατανάλωση και Επένδυση: Τι ορίζει τη ζήτηση; Y = C + I + G + NX Εάν ΝΧ=0 και G=g (σταθερή) τότε το εισόδημα Υ εξαρτάται αποκλειστικά από C, I. Συνάρτηση κατανάλωσης: C=C(Y-T) Α) Οριακή ροπή για κατανάλωση (MPC) MPC=ΔC/ΔY D Συνάρτηση επενδύσεων: Ι=Ι(r) α) Κόστος κτήσης κεφαλαίου β) Ονομαστικό vs. Πραγματικό επιτόκιο

Υποθέσεις α) Επίπεδο Τιμών Σταθερό (άρα εισοδηματικές μεταβολές είναι αποτέλεσμα των μεταβολών της παραγωγής). Άρα δεν χρειάζεται αποπληθωρισμός β) Κλειστή Οικονομία (δεν έχει συναλλαγές με άλλες χώρες). ΝΧ=0 γ) Ανυπαρξία αδιανέμητων κερδών (οι επιχειρήσεις δεν έχουν αποθέματα). δ) Δεν υπάρχει κρατικός τομέας. G=0 Λόγω α, β και δ το Y ισούται με το διαθέσιμο εισόδημα (Y d ): Y=NI=Y d

Σχέση Κατανάλωσης-Αποταμίευσης-Εισοδήματος Χ ρ η μ α τ ικ ή Α ξ ία Κ Ε Π ισ ο ύ τ α ι Σ υ ν ο λ ικ ή Δ α π ά ν η όπου C: δαπάνη για κατανάλωση και I n =δαπάνη για καθαρή επένδυση Όσο πιο μεγάλο το (C+I n ) τόσο πιο μεγάλο το (Y) Άρα οι παράγοντες που καθορίζουν τα C και I n καθορίζουν και το Υ. (J.M. Keynes: 3 υποθέσεις) = C + I Η συνολική κατανάλωση εξαρτάται από το συνολικό εισόδημα. Η συνολική κατανάλωση αυξάνεται όταν το εισόδημα αυξάνεται. Βέβαια, ο ρυθμός αύξησης της κατανάλωσης είναι μικρότερος του ρυθμού αύξησης του εισοδήματος. Εφόσον το εισόδημα αυξάνεται, η κατανάλωση ως ποσοστό του εισοδήματος μειώνεται. n

Μέση Ροπή προς Κατανάλωση και Αποταμίευση Όταν το εισόδημα είναι αρκετά χαμηλό η κατανάλωση είναι μεγαλύτερη από αυτό και άρα η αποταμίευση αρνητική (δηλαδή χρήση αποταμιεύσεων από προηγούμενες περιόδους ή δανεισμός). Όταν Υ=0 και C>0: αυτόνομη κατανάλωση Όταν Υ>0 και C>0 σε κάποιο σημείο Υ=C και S(αποταμίευση)=0 Όταν Υ>0, C>0 και Υ>C τότε S>0 Εάν Υ 1 (=υψηλά εισοδήματα) και Υ 2 (=χαμηλά εισοδήματα) τότε S 1 /Υ 1 > S 2 /Υ 2. Άρα μας ενδιαφέρει να γνωρίζουμε τι μέρος του συνολικού εισοδήματος καταναλώνεται και τι μέρος αποταμιεύεται όταν μεταβάλλονται τα εισοδήματα

Μέση Ροπή προς Κατανάλωση και Αποταμίευση Υ C S ΜΡΚ=C/Y ΜΡA=S/Y 0 50-50 - - 100 130-30 130/100=1,30-30/100=-0,30 200 210-10 210/200=1,05-10/200=-0,05 250 250 0 250/250=1,00 0/250=00 300 290 10 290/300=0,96 10/300=0,034 400 370 30 370/400=0,92 30/400=0,074 500 450 50 450/500=0,90 50/500=0,100 600 530 70 530/600=0,88 70/600=0,114 Το άθροισμα της ΜΡΚ και ΜΡΑ για κάθε επίπεδο εισοδήματος ισούται με τη μονάδα (π.χ.: στο Υ=0: 1,30+(-0,30)=1, στο Υ=500: 0,90+(0,10)=1).

Συνάρτηση Κατανάλωσης και Αποταμίευσης Χ Χ 2 Χ 1 Α Β Η Γραμμή των 45 0 0Υ 1 =0Χ 1 =ΑΥ 1 0Υ 2 =0Χ 2 =ΒΥ 2 Άρα για κάθε σημείο πάνω στην ΟΑΒ ισχύει: Χ=Υ 0 45 0 Υ 1 Υ 2 Υ

Συνάρτηση Κατανάλωσης C 370 290 250 210 Γ Δ C=Υ Ε Ζ Η διαγραμματική απεικόνιση γίνεται με αναφορά στη γραμμή των 45 0. Η συνάρτηση κατανάλωσης ΑΖ είναι γραμμική. 130 50 0 Α B 45 0 100 200 250 300 400 Υ Όταν Υ=0 τότε C>0(=50:αυτόνομη κατανάλωση). Δεξιά του Δ: C<Y Άρα η Συν. Καταν. είναι: C=50+ΟΡΚ*Υ Αριστερά του Δ: C>Y Στο Δ: Υ=C

C 370 290 250 210 130 50 Α 0-50 Η B Συνάρτηση Αποταμίευσης Λ Μ 45 0 Ν Γ Y=C+S Δ 100 200 250 300 400 Π Άρα η Συν. Αποταμ. είναι: S=-50+ΟΡΑ*Υ Ι Ε Ζ Κ Υ Η διαγραμματική απεικόνιση γίνεται με αναφορά στη γραμμή των 45 0. Η συνάρτηση αποταμίευσης ΗΚ είναι γραμμική. Όταν Υ>0(=100) τότε S<0(=-30). Όταν Υ=C=250, τότε S=0 (σημείο Δ). Όταν C<Y (μετά το Ι), τότε S>0. Η απόσταση της Γρ. Κατ από την 45 0 (ΛΜ) είναι ίση με την απόσταση της Γρ. Αποτ. από τον Υ άξονα.

Οριακή Ροπή προς Κατανάλωση και Αποταμίευση Υ C S ΟΡΚ=ΔC/ΔY ΟΡA=ΔS/ΔY 0 50-50 - - 100 130-30 80/100=0,80 20/100=0,20 200 210-10 80/100=0,80 20/100=0,20 250 250 0 40/50=0,80 10/50=0,20 300 290 10 40/50=0,80 10/50=0,20 400 370 30 80/100=0,80 20/100=0,20 500 450 50 80/100=0,80 20/100=0,20 600 530 70 80/100=0,80 20/100=0,20 Το ποσοστό αύξησης της C και S που προέρχεται από την αύξηση του Y είναι η ΟΡΚ και ΟΡΑ, αντίστοιχα. Εάν ΟΡΚ=c και ΟΡΑ=d τότε η συναρτήσεις των C και S είναι γραμμικές.

Άλλοι προσδιοριστικοί παράγοντες της Κατανάλωσης και Αποταμίευσης Κατοχή Ρευστών Διαθεσίμων. Επιτόκιο. Δυνατότητα Δανεισμού. Προσδοκίες μελλοντικού εισοδήματος. Προσδοκίες μελλοντικού επιπέδου τιμών. Απόθεμα διαρκών καταναλωτικών αγαθών που κατέχουν τα άτομα.

Πραγματοποιούμενη και σχεδιαζόμενη επένδυση ΑΕΠ: Υ=C+Ι (1) Η Επένδυση (Ι) έχει διττή έννοια. α) Η δαπάνη για επένδυση αποτελεί δαπάνη στο ΑΕ θ Π. (Μας ενδιαφέρει λόγω της 1) β) Η πραγματοποίηση της Επένδυσης προκαλεί αύξηση του Κεφαλαίου και άρα αύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας, δηλαδή μετατόπιση της Καμπύλης Παραγωγικών Δυνατοτήτων. (Μας ενδιαφέρει στη θεωρία οικονομικής ανάπτυξης)

Πραγματοποιούμενη και σχεδιαζόμενη επένδυση Τι είναι Επένδυση; α) Δαπάνες των επιχειρήσεων για κεφαλαιουχικό εξοπλισμό (πάγιο κεφάλαιο), β) μεταβολές στα αποθέματα, γ) δαπάνες νοικοκυριών για διαρκή αγαθά (οικοδομή) Πραγματοποιούμενη επένδυση: Η επένδυση που πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου α) επιθυμητή (σχεδιαζόμενη) β) μη-σχεδιαζόμενη: μεταβολές στα αποθέματα των προϊόντων λόγω μεταβολών στη ζήτηση (π.χ.: αύξηση ζήτησης= μείωση αποθεμάτων εάν δεν έχει υπάρξει σχετική πρόβλεψη). Άρα η πραγματοποιούμενη ή καθαρή επένδυση (Ιn) είναι: Ιn=Ιp+Ιu

Διάκριση μεταξύ Επένδυσης και Αποταμίευσης Η επένδυση μπορεί να είναι (+) ή (-) ανάλογα με την ανεπιθύμητη αύξηση ή μείωση των αποθεμάτων. Επένδυση: Αύξηση του κεφαλαιουχικού εξοπλισμού της οικονομίας. Αποταμίευση: Μέρος του εισοδήματος το οποίο δεν δαπανάται. Άρα Επένδυση # Αποταμίευση Βέβαια οι επιχειρήσεις πολλές φορές πριν κάνουν επενδύσεις, αποταμιεύουν με σκοπό την λήψη επένδυσεις στο μέλλον

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Αντικειμενικός σκοπός επιχείρησης: Μax Κερδών Άρα το κριτήριο ανάληψης επένδυσης βασίζεται στη σχέση: αναμενόμενη απόδοση της επένδυσης/ δαπάνη για επένδυση Για τον προσδιορισμό της σχέσης απαιτείται η γνώση 3 στοιχείων: α) δαπάνη για επένδυση (χρηματικό κεφάλαιο που απαιτείται για την απόκτηση κεφαλαιουχικού εξοπλισμού). β) επιτόκιο αγοράς (αμοιβή χρηματικού κεφαλαίου για δεδομένο χρονικό διάστημα). γ) αναμενόμενη απόδοση ή απόδοση της επένδυσης.

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Απόδοση της επένδυσης (Διαφορά μεταξύ συνολικών εσόδων από επένδυση και συνολικών εξόδων που απαιτούνται για την παραγωγή αγαθών) Επειδή η επένδυση της στιγμή της ανάληψης περιλαμβάνει αποδόσεις σε μελλοντικές διακριτές χρονικές στιγμές (άρα αβεβαιότητα) η απόδοση της επένδυσης ονομάζεται προσδοκώμενη ή αναμενόμενη απόδοση Είναι επικερδής η επένδυση; 3 σημαντικές έννοιες: Μελλοντικές αξίες Παρούσες αξίες Οριακή αποδοτικότητα της επένδυσης

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Είναι επικερδής η επένδυση; (παράδειγμα) Έστω ότι η δαπάνη για κεφαλαιουχικό εξοπλισμό = 200 Έστω ότι η διάρκεια του κεφαλαίου =1 έτος Έστω επιτόκιο της αγοράς=5% ή r=0.05. Έστω ότι οι εισπράξεις από την πώληση του προϊόντος που παράγεται με το νέο εξοπλισμό προσδοκούμε να είναι 285 Έστω κόστος λειτουργίας του μηχανήματος 65 Άρα η απόδοση του κεφαλαίου σε 1 έτος : R=285-65=220 Τι συμβαίνει με την απόσβεση του κεφαλαίου και τους τόκους; Είναι επικερδής η επένδυση; 3 ισοδύναμοι υπολογισμοί: Μελλοντικές αξίες Παρούσες αξίες Οριακή αποδοτικότητα της επένδυσης

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Μελλοντικές αξίες Έστω ότι δανειζόμαστε 200 για 1 έτος. Άρα στο τέλος του έτους πρέπει να επιστρέψουμε το αρχικό κεφάλαιο + τους τόκους, δηλαδή 200+(200*r)= 200*(1+r)=200*(1+0.05)=210 Εάν R=220 τότε το κέρδος από την επένδυση είναι Π=R- (δάνειο+τόκοι)=220-210=10 Όταν η μελλοντική αξία από την απόδοση του κεφαλαίου είναι μεγαλύτερη από την μελλοντική αξία του δανείου τότε η επένδυση είναι συμφέρουσα.

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Παρούσες αξίες Πρέπει να υπολογίσουμε την παρούσα αξία της απόδοσης (δηλαδή να προεξοφλήσουμε την απόδοση). Η προεξόφληση βασίζεται στο επιτόκιο της αγοράς (r). Η παρούσα αξία (PV) της απόδοσης με επιτόκιο (r) δίνει μελλοντική αξία στο τέλος του έτους R. PV(1+r)=R ή PV(1+0.05)=220 ή PV=209.5 Γνωρίζουμε όμως ότι η παρούσα αξία του δανείου είναι 200. Άρα 209.5-200=9.5 και η επένδυση είναι συμφέρουσα

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Παρούσες αξίες (Γενικευμένη μέθοδος) Έστω n έτη και R 1,R 2,,R n οι προσδοκώμενες αποδόσεις σε κάθε έτος και r το επιτόκιο της αγοράς για μια δεδομένη χρονική περίοδο, τότε η PV (ΚΠΑ) είναι: PV R 1 2 3... 1 2 3 (1 r ) (1 r ) (1 r ) (1 r ) Εάν PV> από ύψος δανείου τότε η επένδυση επικερδής Εάν PV< από ύψος δανείου τότε η επένδυση επιζήμια R R R n n

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Οριακή αποδοτικότητα της επένδυσης Στάδια Αρχικά βρίσκουμε το r ώστε να προεξοφλήσουμε το τις προσδοκώμενες αποδόσεις για όλη τη διάρκεια του κεφαλαιουχικού εξοπλισμού ώστε η PV των αποδόσεων να είναι ίση με την τιμή του κεφαλαιουχικού εξοπλισμού (οριακή αποδοτικότητα). Στη συνέχεια συγκρίνουμε την οριακή αποδοτικότητα με το επιτόκιο της αγοράς. Εάν η ΟΑ>Επιτ Αγορ τότε η επένδυση επικερδής Εάν η ΟΑ<Επιτ Αγορ τότε η επένδυση επιζήμια

Κριτήριο Ανάληψης Επένδυσης Οριακή αποδοτικότητα της επένδυσης (παράδειγμα) Έστω R αναμενόμενη απόδοση, V τιμή κεφαλαιουχικού αγαθού, PV παρούσα αξία της αναμενόμενη απόδοσης, i οριακή αποδοτικότητα της επένδυσης και r επιτόκιο αγοράς, τότε για n=1: V R κ α ι P V R 1 i (1 r) Εάν, PV<V η επένδυση είναι επιζήμια Εάν, PV>V τότε: R R ή 1 1 ή (1 i ) (1 r ) κ α ι ά ρ α r i (1 r ) (1 i ) (1 r ) (1 i ) Άρα όταν PV>V τότε η οριακή αποδοτικότητα είναι μεγαλύτερη του επιτοκίου της αγοράς και άρα η επένδυση είναι επικερδής

Προσδιοριστικοί Παράγοντες της Επένδυσης Προσδοκώμενο μελλοντικό επίπεδο ζήτησης Εισόδημα Προσδοκώμενο επίπεδο αμοιβών και πρώτων υλών Προσδοκώμενη μελλοντική φορολογική πολιτική Αιτούμενη δαπάνη της επένδυσης Ρυθμός μεταβολής της τεχνολογίας Απόθεμα κεφαλαιουχικού εξοπλισμού Μελλοντικές προτιμήσεις καταναλωτών Κοινωνικοί και πολιτικοί παράγοντες Ψυχολογία/ Προσδοκίες επιχειρηματιών Περιβαλλοντικές μεταβολές (κλιματολογικές συνθήκες, μεταβολές στον ορυκτό πλούτο κλπ)

Οριακή αποδοτικότητα της επένδυσης Άρα Ι=Ι(R,V,r) Έστω R και V σταθερά, τότε Ι=Ι(r) Υπάρχει αρνητική σχέση μεταξύ I και r. Όταν αυξάνεται το r μειώνεται η επένδυση και όταν μειώνεται το r αυξάνεται η I. Με άλλα λόγια εάν το r μειωθεί η παρούσα αξία των νεοπαραγόμενων κεφαλαιουχικών αγαθών αυξάνεται οπότε αυξάνεται και η επένδυση. Επίσης οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται είναι αυτές των οποίων η PV>=από το κόστος παραγωγής τους. Βέβαια όταν PV=κόστος παραγωγής τότε η οριακή αποδοτικότητα είναι ίση με το επιτόκιο (r=i). Άρα όταν το επιτόκιο μειώνεται οι επενδύσεις αυξάνονται μέχρις ότου η PV της τελευταίας κερδοφόρας επένδυσης να ισούται με το κόστος παραγωγής και άρα i=r.

Οριακή αποδοτικότητα της επένδυσης-διαγραμματική Απεικόνιση της Συνάρτησης Επενδύσεων r r 1 r 2 I=I(r) Μετακινήσεις επί της Ι (λόγω r) Με άλλα λόγια εάν το r μειωθεί η παρούσα αξία των νεοπαραγόμενων κεφαλαιουχικών αγαθών αυξάνεται οπότε αυξάνεται και η επένδυση. 0 I 1 I 2 I 3 Ι Ι Ι Μετατοπίσεις της Ι (σταθερό r, μεταβ ceteris paribus) Π.χ.: Μείωση κόστους παραγωγής, βελτίωση προσδοκιών= Αύξηση επενδύσεων από I σε Ι (μέγεθος επένδυσης από I 1 σε Ι 3 ).

Ι Ι Ι Αυτόνομη επένδυση Ι I=I(Υ) Ι Εάν υποθέσουμε ότι η επένδυση (συνολική δαπάνη) επηρεάζεται μόνον (r=σταθερό) από μακροχρόνιες προσδοκίες για την οικονομική ανάπτυξη τότε το ύψος της δαπάνης στην τρέχουσα περίοδο είναι σταθερό και ανεξάρτητο του εισοδήματος. Αυτό το τμήμα της επένδυσης ονομάζεται αυτόνομη επένδυση 0 Υ Άρα η συνάρτηση επενδύσεων είναι Ι=Ι(Υ)

Κατά Προώθηση Επενδύσεις Ι Αρκετά ρεαλιστική υπόθεση: Ι=Ι(Υ) B Ι Δηλαδή όταν αυξάνονται οι πωλήσεις και άρα το Υ τότε οι παραγωγοί αυξάνουν τις επενδύσεις. Τότε έχουμε την Συνάρτηση των κατά προώθηση Επενδύσεων. 0 Ι 45 0 Υ 0 Α Υ Απόσταση 0Ι: αυτόνομο μέρος επενδύσεων, ανεξάρτητο του εισοδήματος (Υ 0 Α). Στο εισόδημα Υ 0 το μέγεθος των επενδύσεων είναι ΒΥ 0 και αποτελείται από τις αυτόνομες επενδύσεις Υ 0 Α και από το κατά προώθηση τμήμα ΑΒ

Ισορροπία εισοδήματος Συνολική Δαπάνη= Συνολική Προσφορά Υ=C+I Οι μεταβολές στο C προσδιορίζονται από την Θεωρία Κατανάλωσης (ΟΡΚ) Οι μεταβολές στο Ι προσδιορίζονται από την Θεωρία Επένδυσης Ποιες είναι οι αιτίες μεταβολής του επιπέδου του εισοδήματος; Θα επικεντρωθούμε στα στοιχεία που μεταβάλλουν το ύψος της συνολικής δαπάνης ώστε να προσδιορίζουμε και το ύψος της μεταβολής του επιπέδου του εισοδήματος.

Έννοια του Πολλαπλασιαστή Επενδύσεων Y = C(Y-T) + I(r) + G Η Κατανάλωση είναι συνάρτηση του διαθέσιμου εισοδήματος {Υ=C(Y-T)}. Συνεπώς η Κατανάλωση δεν μπορεί να αποτελέσει προσδιοριστικό παράγοντα της Συνολικής Δαπάνης (και άρα του εισοδήματος). Η Επένδυση δεν σχετίζεται με το εισόδημα (κυρίως η αυτόνομη επένδυση) Άρα μεταβολές στην Επένδυση προκαλούν μεταβολές στη Συνολική Δαπάνη (και άρα στο εισόδημα).

Έννοια του Πολλαπλασιαστή Επενδύσεων Μια στην Ι προκαλεί αύξηση στη Συνολική Δαπάνη και άρα στο Υ Μια στην Ι προκαλεί μείωση στη Συνολική Δαπάνη και άρα στο Υ Άρα μας ενδιαφέρει να γνωρίζουμε πόσο μεταβάλλεται το Υ ως αποτέλεσμα των μεταβολών στο Ι Πολλαπλασιαστής Επενδύσεων: Πόσες φορές θα μεταβληθεί το επίπεδο εισοδήματος όταν το μέγεθος των επενδύσεων μεταβληθεί κατά μια μονάδα k Y I

Έννοια του Πολλαπλασιαστή Επενδύσεων Εάν η Επενδυτική κοινότητα αυξήσει τις επενδυτικές δαπάνες, η συνολική δαπάνη θα αυξηθεί πολλαπλασιαστικά λόγω των αυξήσεων που θα προηγηθούν στις αμοιβές και τις καταναλωτικές δαπάνες. Εάν η παραπάνω διαδικασία πραγματοποιηθεί τουλάχιστον μια φορά τότε η Ισορροπία στο Συνολικό Εισόδημα θα βρίσκεται σε υψηλότερο σημείο. Αυτό το σημείο στην ουσία θα είναι: ΔΥ=ΔΙ*κ

Η γραμμή 45 0 αντιπροσωπεύει όλες τις δυνατές περιπτώσεις ισορροπίας στη σχέση δαπάνης (C+I) και εισοδήματος (Υ). (Κάθε φορά όμως ένα σημείο και μόνον αντιπροσωπεύει την πλήρη απασχόληση των παραγωγικών συντελεστών: Ισορροπία)

Η καταναλωτική συμπεριφορά εκφράζεται από την C = a + by, όπου η κλίση (συντελεστής) b, ονομάζεται ως η Οριακή Ροπή για Κατανάλωση (ΟΡΚ=0.5)

Η επενδυτική δαπάνη προστίθεται στη καταναλωτική δαπάνη και το άθροισμα C+I αποτελούν τη Συνολική Δαπάνη

Άρα η Οικονομία οδηγείται σε ένα αρχικό σημείο Ισορροπίας όπου το Y (οριζόντιος άξονας) ισούται με το C+I (κάθετος άξονας).

Εάν υποθέσουμε ότι οι επενδυτές αντιμετωπίζουν αυξημένες προσδοκίες, τότε η επενδυτική δαπάνη αυξάνεται κατά I.

Σημειώστε ότι η ( Y) εμφανίζεται να είναι 2 φορές μεγαλύτερη της αύξησης στην ( I). Η αυξημένη επένδυση ( I) προκαλεί την οικονομία να οδηγηθεί πολλαπλασιαστικά σε μια νέα Ισορροπία, όπου το ύψος του εισοδήματος τώρα είναι υψηλότερο κατά Y.

Ας υποθέσουμε ότι μια άλλη οικονομία διαφέρει από την πρώτη ως προς την κλίση της συνάρτησης κατανάλωσης με ΟΡΚ= 0.8.

Παρατηρήστε ότι η Οικονομία με υψηλότερη ΟΡΚ (=0.8) είναι αρκετά ευαίσθητη σε μικρές μεταβολές της επενδυτικής δαπάνης.

Παρότι τα εισοδήματα και η καταναλωτική δαπάνη δεν αυξάνονται το ίδιο με την αρχική οικονομία (ΟΡΚ=0.5), μια μικρή μεταβολή στο Ι ( I) οδηγεί το εισόδημα να αυξηθεί σημαντικά κατά Y. Δηλαδή σε αυτήν την οικονομία η αύξηση στο εισόδημα ( Y) εμφανίζεται να είναι πολλές φορές μεγαλύτερη της αύξησης στη δαπάνη ( I).

Σε μια Τρίτη οικονομία η Συνάρτηση Κατανάλωσης είναι πιο ελαστική (σχεδόν οριζόντια) με ΟΡΚ=0.1. Αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές δαπανούν μόνον 1 λεπτό για κάθε 1 επιπλέον Ευρώ που κερδίζουν στην αγορά εργασίας.

Συνεπώς μόνον μια σημαντική μεταβολή στην Ι θα μπορέσει να συντελέσει στην δημιουργία εισοδήματος που αντιστοιχεί στο εισόδημα των υπολοίπων 2 οικονομιών.

Δηλαδή η μεταβολή στο εισόδημα ( Y) δεν είναι πολύ μεγαλύτερη από την μεταβολή στην επένδυση ( I). Στην περίπτωση όπου ΟΡΚ = 0, δεν δημιουργούνται πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα και ισχύει Y = I.

Γενικότερα, ο πολλαπλασιαστής που σχετίζει το Y με το I είναι ανεξάρτητος της ΟΡΚ,η οποία είναι απλά το b στην εξίσωση C = a + by. Συνεπώς ο πολλαπλασιαστής υπολογίζεται από μια έκφραση της μορφής Y = (πολλαπλασιαστής)* I

Y = C + I, όπου C = a + by Ισορ. 1.: Y = a + by + I Υποθέστε ότι το I μεταβάλλεται κατά I έτσι ώστε το Y να μεταβάλλεται κατά Y. Η νέα ισορροπία είναι: Ισορ. 2.: Y + Y = a + b(y + Y) + I + I Ισορ. 2.: Y + Y = a + by + b Y + I + I

Διαφορά μεταξύ Ισορροπίας 1 και 2 {2-1} Eq. 2.: Y + Y = a + by + b Y + I + I Eq. 1.: Y = a + by + I Y = b Y + I Y - b Y = I (1 b ) Y = I Y = [ 1/(1 b )] I

Y = [ 1/(1 b )] I όπου, 1/(1 b ) είναι ο πολλαπλασιαστής επενδύσεων. Δηλαδή εάν αυξηθεί η καταναλωτική δαπάνη κατά I, τότε η νέα Ισορροπία στο επίπεδο εισοδήματος θα αυξηθεί κατά 1/(1 b ) φορές την αύξηση ΔΙ.

Έστω ΟΡΚ= 0.80. Έστω ότι η επενδυτική δαπάνη αυξάνεται κατά 100. Πόσο θα αυξηθεί το εισόδημα? Με άλλα λόγια ποιο θα είναι το Y που προκύπτει όταν I=100. Y = 1/(1-b) I 1/(1-b) = 1/(1-0.80) = 5 I = 100 Y = 5 (100) = 500

Έστω ότι η αυτόνομη κατανάλωση είναι 50, η ΟΡΚ=0.8 και η αρχική επένδυση=50 Ποιο είναι το επίπεδο Ισορροπίας; C=50+0.8Y I=50 Y=C+I Y=50+0.8Y+50 ή Y(1-0.8)=100 ή Y=500 C=50+0.8*500 ή C=450 και I=50 Εάν ΔΙ=10, ποιο είναι το νέο επίπεδο Ισορροπίας;

Εάν ΔΙ=10, ποιο είναι το νέο επίπεδο Ισορροπίας; ΔΥ=κΔΙ ή ΔΥ=5.10 ή ΔΥ=50 Υ =Υ+ΔΥ ή Υ =500+50 ή Υ =550 C =50+0.8Υ ή C =50+440 ή C =490 I =I+ΔI ή Ι =50+10 ή Ι =60