Μια ματιά στον περασμένο χρόνο και πώς επηρέασε τις αγορές Ιανουάριος 2015 Το 2014, οι κεντρικές τράπεζες συνέχισαν να επιδιώκουν μία άκρως επεκτατική νομισματική πολιτική, η οποία συνέβαλε στην εξάπλωση της οικονομικής ανάκαμψης 2014 Ετήσια Ανασκόπηση >> Ανασκόπηση του 2014 και προοπτικές για το 2015 << Συντάκτης Κειμένου: ING Investment Management Europe B.V. Η παγκόσμια οικονομία παρουσίασε σημάδια αργής βελτίωσης το 2014, με μεγέθυνση που εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 2,9%, οριακά υψηλότερα από το ρυθμό ανάπτυξης 2,8% το 2013. Αυτή η μικρή επιτάχυνση αντανακλά πρωτίστως το εξαιρετικό επίπεδο δραστηριότητας του ιδιωτικού τομέα στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι ιδιωτικές επενδύσεις τροφοδοτήθηκαν από την βελτίωση της αγοράς εργασίας, καθώς και από την θετική επίδραση των αγορών μετοχών και των αγορών ακίνητης περιουσίας στα περιουσιακά στοιχεία. Στον αντίποδα, η οικονομική ανάπτυξη της Ιαπωνίας και της Ευρωζώνης ήταν απογοητευτική. Η αντίστοιχη ανάπτυξη των αναδυομένων οικονομιών παρέμεινε υποτονική. Παρά τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις στην Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, η τιμή του πετρελαίου υποχώρησε λόγω ανησυχιών για εξασθενημένη ζήτηση και άφθονη προσφορά. Ο παγκόσμιος πληθωρισμός διατηρήθηκε υπό έλεγχο το 2014, λόγω των χαμηλότερων τιμών ενέργειας και του, σε υψηλά επίπεδα, αδρανούς παραγωγικού δυναμικού. Υποχώρησε στο αναμενόμενο ποσοστό του 2,7% το 2014 από 2,9% το 2013. Οι κεντρικές τράπεζες έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο το 2014. Τον Οκτώβριο η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έβαλε τέλος στην αγορά κρατικών ομολόγων ύστερα από ένα διάστημα μεγαλύτερο των πέντε ετών. Η Ιαπωνική τράπεζα επέκτεινε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης σε μία προσπάθειά της να θέσει τον πληθωρισμό της σε μία διαρθρωτικά υψηλότερη τιμή. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μείωσε το βασικό επιτόκιό της στο 0,05%, και δεσμεύτηκε να αυξήσει το μέγεθος του ισολογισμού της κατά 1 τρις Ευρώ, προκειμένου να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη και τον πληθωρισμό. Το 2014 ήταν επίσης και ένα περιπετειώδες έτος σε πολιτικούς όρους. Τον Σεπτέμβριο η Σκωτία επέλεξε να παραμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο σε ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι Ρεπουμπλικάνοι πήραν τον έλεγχο του Κογκρέσου στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου. Τέλος, στις 14 Δεκεμβρίου το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα του Abe διατήρησε την δεσπόζουσα θέση του στην "κάτω βουλή" του κοινοβουλίου στην Ιαπωνία, επιτρέποντάς του να παραμείνει στη θέση του μέχρι το 2018 και να επιταχύνει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Γενικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν σε αρκετές αναδυόμενες χώρες-κλειδιά όπως η Ινδία, η Νότια Αφρική, η Ινδονησία, η
Τουρκία και η Βραζιλία, τονώνοντας τις ελπίδες για μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την οικονομική δραστηριότητα. Οι γεωπολιτικές εντάσεις αναθερμάνθηκαν το 2014. Τον Μάρτιο, η αποσχισθείσα περιοχή της Κριμαίας εντάχθηκε στην Ρωσία, ενώ Ρώσοι αυτονομιστές κατέλαβαν τον έλεγχο αρκετών πόλεων της ανατολικής Ουκρανίας. Τον Σεπτέμβριο, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ξεκίνησαν μία σειρά αεροπορικών επιδρομών εναντίων ισλαμικών θέσεων στη Συρία και το Ιράκ. Παρά τις συνεχιζόμενες ανησυχίες για την παγκόσμια ανάπτυξη και τις γεωπολιτικές εντάσεις, το 2014 αποδείχθηκε μια κερδοφόρα χρονιά για τους επενδυτές. Η μεγέθυνση της παγκόσμιας οικονομίας με αργούς ρυθμούς, ο πτωτικός πληθωρισμός και η επεκτατική νομισματική πολιτική τροφοδότησαν την αναζήτηση απόδοσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Η ρευστότητα κατευθύνθηκε προς (κρατικά) ομόλογα, μετοχές και ακίνητη περιουσία (real estate). Οι αποδόσεις των επενδύσεων το 2014 επηρεάστηκαν από νομισματικές διακυμάνσεις. Ο δείκτης δολαρίου ΗΠΑ, που παρακολουθεί την αξία του αμερικανικού δολαρίου έναντι ενός καλαθιού βασικών νομισμάτων, αυξήθηκε το 2014 στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 9 ετών. Το 2014, οι εισηγμένες μετοχές real estate σημείωσαν αύξηση της τάξεως του 31% σε όρους ευρώ, την καλύτερη επίδοση μεταξύ των βασικών κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων, η οποία πυροδοτήθηκε από τον ευνοϊκό συνδυασμό των χαμηλότερων αποδόσεων των κρατικών ομολόγων σε ένα μέτρια βελτιούμενο οικονομικό κλίμα και ελκυστικών αποτιμήσεων. Οι μετοχικές αγορές είχαν επίσης ένα κερδοφόρο 2014 (+ 19,5% σε ευρώ) παρατείνοντας την ανοδική τάση που ξεκίνησε το 2009 μετά την οικονομική κρίση, το οποίο καθορίστηκε από τα ισχυρά κέρδη, από την μερισματική ανάπτυξη και την αυξανόμενη επιχειρηματική εμπιστοσύνη. Οι μετοχές κατέγραψαν τη μεγαλύτερη άνοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενάντια στις περισσότερες προβλέψεις, οι αποδόσεις των αμερικανικών και γερμανικών ομολόγων υποχώρησαν σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ. Οι αποδόσεις των ομολόγων ΗΠΑ έπεσαν λόγω της αναμενόμενης μείωσης στην προσφοράς που συνδέεται με τις μειωμένες δανειακές ανάγκες της κυβέρνησης των ΗΠΑ και την υψηλή διαρθρωτική ζήτηση. Αντίθετα, οι χαμηλότερες αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων αντανακλούν τον χαμηλό πληθωρισμό και την εξασθενημένη οικονομική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη, τις προοπτικές των νέων νομισματικών μέτρων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τη στήριξη της ανάπτυξης, καθώς και την αναζήτηση για ασφαλή καταφύγια σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτική αβεβαιότητα. Τα commodities υστέρησαν σε απόδοση εν μέσω ανησυχιών για αδύναμη ζήτηση και άφθονη προσφορά. Οι τιμές του ακατέργαστου πετρελαίου υποχώρησαν κατά 46% μέσα στο 2014. Μετοχικοί Δείκτες¹ 2014 MSCI World 19.5% S&P Composite 29.5% Nasdaq 29.1% DJ Europe Stoxx 50 6.2% AEX 8.7% Topix (Japan) 10.1% MSCI Emerging Markets 11.8% ¹ δείκτες συνολικής απόδοσης (σε ευρώ) Πηγή: Thomson Reuters Datastream Παγκόσμιοι Κλαδικοί Δείκτες¹ 2014 Ενέργεια 1.3% Πρώτες Ύλες 8.6% Βιομηχανία 15.0% Καταναλωτικά είδη πολυτελείας 18.9% Καταναλωτικά είδη πρώτης ανάγκης 23.0% Υγεία 35.2% Χρηματοοικονομικά 18.1% Τεχνολογία 32.8% Υπηρεσίες Τηλεπικοινωνιών 12.6% Κοινής Ωφέλειας 32.4% ¹ καθαρό, συμπεριλαμβανομένων των επανεπενδυμένων μερισμάτων (σε ευρώ) Πηγή: Thomson Reuters Datastream Προοπτικές Οικονομία Προβλέπουμε ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί επιπλέον το 2015. Αυτό οφείλεται στο, άνω του μέσου όρου ποσοστό ανάπτυξης, που υποκινείται από την κατανάλωση στον ιδιωτικό τομέα. Προβλέπουμε ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα σημειώσει το 2015 ήπια επιτάχυνση της τάξεως του 3% από το 2,9% το 2014. Η Αμερικανική οικονομία είναι μακράν η πιο ανθεκτική. Προβλέπεται συνέχιση της ανάπτυξης σε ρυθμούς υψηλότερους της μέσης τάσης της, υποστηριζόμενη από συνεχείς βελτιώσεις στα στοιχεία της αγοράς κατοικίας αλλά και της αγοράς εργασίας, αλλά και από τη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών. Η ING IM προβλέπει ανάπτυξη 3,3% το 2015 έναντι 2,3% το 2014 για την οικονομία των ΗΠΑ. Τα θεμελιώδη μεγέθη της ευρωζώνης είναι αισθητά υποδεέστερα από αυτά των Η.Π.Α. Παρόλα αυτά πιστεύουμε ότι η συγκεκριμένη περιοχή θα αποφύγει να μπει σε μία νέα ύφεση το 2015. Μια μείωση των γεωπολιτικών ρίσκων και αντίστοιχα μια αύξηση στη διάθεση ανάληψης κινδύνου σε παγκόσμιο επίπεδο, θα ενίσχυσαν την ψυχολογία, ενώ παράλληλα η χαμηλότερη τιμή του ευρώ αλλά και οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου θα ενίσχυαν τη δραστηριότητα. Υπολογίζουμε ανάπτυξη της τάξεως του 0,7% για την Ευρωζώνη για το 2014 και 0,9% για το 2015. ING INVESTMENT MANAGEMENT ANNUAL REPORT 2
Συνεχίζουμε να έχουμε την πεποίθηση ότι η Ιαπωνική οικονομία τελικά θα επιταχύνει ως αποτέλεσμα του στενού συντονισμού μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Οι καταναλωτικές δαπάνες εξακολουθούν να υποστηρίζονται από την ισχυρή ανάπτυξη στην αγορά εργασίας. Η αξιοσημείωτη υποχώρηση της τιμής του Ιαπωνικού yen ευνοεί τα εταιρικά κέρδη και τις εξαγωγές. Αναμένουμε ότι η ανάπτυξη της Ιαπωνικής οικονομίας θα είναι 0,4% το 2014 και 1,5% το 2015. Δεδομένου ότι η κινεζική ζήτηση συνεχίζει να υποχωρεί και η ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου παραμένει υποτονική, οι εξαγωγές δεν θα διασώσουν τις αναδυόμενες αγορές. Προς το παρόν, ο μόνος τρόπος για αυτές τις χώρες να δημιουργήσουν νέες προοπτικές ανάπτυξης είναι μέσω μεταρρυθμίσεων. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πέντε αναδυόμενες χώρες όπου οι μεταρρυθμίσεις έχουν μία σχετική δυναμική: Μεξικό, Ινδία, Ταϊλάνδη, Αίγυπτος και Ινδονησία. Σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες, οι διαρθρωτικές προκλήσεις καθώς και οι περιοριστικές χρηματοπιστωτικές συνθήκες περιορίζουν τις προοπτικές ανάπτυξης. Οι χώρες που παράγουν πρώτες ύλες αντιμετωπίζουν ισχυρούς ανασχετικούς παράγοντες με την υποχώρηση των τιμών των commodities. Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι, που σχετίζονται κυρίως με την διαμάχη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και τις εντάσεις στην Μέση Ανατολή εξακολουθούν να παραμένουν κίνδυνοι για την περιοχή. Προβλέπουμε για τις αναδυόμενες αγορές ανάπτυξη κατά 4,1% το 2015, έναντι του 4,7% το 2014. Διακρίνουμε θετικούς, αλλά και ανασχετικούς παράγοντες που ενδέχεται να προκαλέσουν αποκλίσεις από τις προσδοκίες μας. Η πιο σημαντική ανοδική προοπτική θεωρούμε ότι αφορά το ενδεχόμενο η παγκόσμια οικονομία να έχει καλύτερες επιδόσεις από αυτές που εκτιμάμε αυτή την στιγμή. Ταυτόχρονα, το ενδεχόμενο αναπάντεχων δυσμενέστερων αποκλίσεων στην βασική μας υπόθεση έχει γίνει πιο πιθανό τους τελευταίους μήνες. Η Ευρωπαϊκή ανάπτυξη εξασθενεί εξαιτίας της αβελτηρίας των φορέων χάραξης πολιτικής της Ευρώπης, ενώ η δυναμική ανάπτυξης στην Κίνα αναμένεται να υποχωρήσει περεταίρω. Λόγω της υψηλής μόχλευσης, η κατάσταση στην Κίνα εξακολουθεί να συνιστά μεγάλο κίνδυνο στην παγκόσμια οικονομία. Χρηματοπιστωτικές αγορές Αναμένουμε ότι οι κεντρικές τράπεζες και πάλι θα διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο στα χρηματοοικονομικά νέα το 2015. Η χαμηλή ανάπτυξη, ο πτωτικός πληθωρισμός και η τάση των παγκόσμιων κεντρικών τραπεζών για επεκτατική νομισματική πολιτική, ενδεχομένως θα πυροδοτήσουν το θέμα της αναζήτησης απόδοσης στις κεφαλαιαγορές. Οι μετοχές και οι εισηγμένες μετοχές real estate είναι οι αγαπημένες μας κατηγορίες επένδυσης για το 2015. Σταθερό Εισόδημα Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ - και η προοπτική για επιπρόσθετα μη συμβατικά μέτρα - και επιπλέον ο επίμονα χαμηλός πληθωρισμός, η αδύναμη οικονομική ανάπτυξη και η γεωπολιτική αβεβαιότητα συμβάλλουν στη συνεχιζόμενη καθοδική πίεση στις αποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων. Επομένως, είναι πιθανό ότι οι αποδόσεις του 10-ετούς Γερμανικού κρατικού ομολόγου δεν θα αυξηθούν σημαντικά στο άμεσο μέλλον. Εξακολουθούμε ωστόσο να προβλέπουμε (μέτρια) υψηλότερες ομολογιακές αποδόσεις σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Μεταξύ των spread προϊόντων, η αγαπημένη μας κατηγορία είναι οι τίτλοι που διασφαλίζονται με στοιχεία του ενεργητικού (asset backed securities) και τα κρατικά ομόλογα των αναδυομένων χωρών σε εγχώρια νομίσματα ( local bonds) Μετοχές Ένα κλίμα μέτριας οικονομικής ανάπτυξης, τα καλύτερα από τα αναμενόμενα εταιρικά κέρδη και η χαλαρή νομισματική πολιτική εξακολουθούν να ευνοούν τις μετοχές. Επιπλέον, οι εταιρικοί ισολογισμοί παραμένουν ισχυροί και οι αποτιμήσεις των μετοχών απέχουν από το να χαρακτηριστούν ακριβές σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες επενδύσεων. Για το 2015, προβλέπουμε ισχυρότερη αύξηση των κερδών στην Ιαπωνία (+ 11%) και την Ευρώπη (+ 9%) από ό, τι στις ΗΠΑ (+ 6%). Οι εταιρείες των ΗΠΑ αναμένεται να επηρεάζονται όλο και περισσότερο από το ισχυρό δολάριο, ενώ οι ιαπωνικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα επωφεληθούν ενδεχομένως. Αγαπημένη μας κατηγορία είναι οι Ιαπωνικές μετοχές, εν μέρει λόγω των προοπτικών της κερδοφορίας τους και τις ελκυστικές αποτιμήσεις τους. Μετοχές Real estate Ως εύλογος προορισμός στην αναζήτηση των επενδυτών για απόδοση, οι μετοχές real estate κατέγραψαν πολύ καλύτερες επιδόσεις από άλλες κατηγορίες επενδύσεων μέσα στο 2014. Συνδυάζουν την ελκυστική μερισματική απόδοση με την προσδοκία αποκόμισης οφέλους από την ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης. Αναμένουμε ότι αυτά τα χαρακτηριστικά θα συνεχίζουν να στρέφουν κεφάλαια σε αυτή την κατηγορία και το 2015. Οι μετοχές real estate, ωστόσο, είναι ευαίσθητες σε αυξήσεις των επιτοκίων. Η μεταβλητότητα ενδέχεται να πυροδοτηθεί εάν ενταθούν οι υποψίες για αύξηση επιτοκίων. Όμως, μία βαθμιαία αύξηση των επιτοκίων λόγω μίας συνεχιζόμενης οικονομικής ανάκαμψης δεν είναι απαραίτητα αρνητική για αυτή την κατηγορία κεφαλαίου. ING INVESTMENT MANAGEMENT ANNUAL REPORT 3
Γράφημα 1 Αποδόσεις 10-ετών Ομολόγων Γράφημα 3 Αργό Πετρέλαιο και Χρυσός Γράφημα 2 EUR/USD και USD/JPY Σχετικά με την ING Investment Management International Η ING Investment Management International (ING IM International)* είναι o διαχειριστής κεφαλαίων του NN Group N.V., μίας εισηγμένης εταιρίας. Η ING IM International εδρεύει στη Χάγη, στην Ολλανδία. Η ING International διαχειρίζεται συνολικά περίπου 180 δις** (USD 227 δις**) κεφάλαια για θεσμικούς και ιδιώτες επενδυτές παγκοσμίως. Η ING IM International απασχολεί περισσότερους από 1.100 εργαζόμενους και δραστηριοποιείται σε 18 χώρες σε όλη την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αμερική *Η ονομασία ING IM International αναφέρεται στις δραστηριότητες στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, τη Σιγκαπούρη, την Ιαπωνία και στις ΗΠΑ (Ατλάντα και Νέα Υόρκη). Η ING IM International ανήκει στον όμιλο NN Group N.V., μίας εισηγμένης εταιρίας και τόσο η ίδια όσο και οι θυγατρικές της χρησιμοποιούν σήμερα εμπορικά σήματα στα οποία συμπεριλαμβάνεται το όνομα ING και σχετικά εμπορικά σήματα του ING Groep N.V. (ING Group) βάσει άδειας. Αυτή την στιγμή ο όμιλος ΝΝ ανήκει κατά 68,1% στον όμιλο ING ** Τα δεδομένα είναι της 30 Σεπτεμβρίου 2014 ING INVESTMENT MANAGEMENT ANNUAL REPORT 4
Γνωστοποίηση Τα στοιχεία που περιέχονται στο παρόν έγγραφο έχουν καταρτισθεί αποκλειστικά για πληροφοριακούς σκοπούς και δεν συνιστούν προσφορά και πιο συγκεκριμένα ενημερωτικό δελτίο ή πρόσκληση για μεταχείριση, αγορά ή πώληση οποιουδήποτε αξιόγραφου ή συμμετοχή σε οποιαδήποτε στρατηγική αγοραπωλησίας. Oι επενδύσεις μπορεί να είναι κατάλληλες για ιδιώτες επενδυτές μόνο εάν εισηγούνται από πιστοποιημένο αυτό απασχολούμενο ή έμμισθο επαγγελματία σύμβουλο, ο οποίος λειτουργεί για λογαριασμό του επενδυτή σύμφωνα με γραπτή συμφωνία. Παρά την ιδιαίτερη προσοχή που έχει δοθεί στο περιεχόμενα του παρόντος εγγράφου, καμία εγγύηση, εξουσιοδότηση ή αντιπροσώπευση, διατυπωμένη ή σιωπηρή, έχει δοθεί σχετικά με την ακρίβεια, την ορθότητα και την επάρκεια περί τούτου. Κάθε πληροφορία που περιέχεται στο παρόν έγγραφο μπορεί να μεταβληθεί ή να ανανεωθεί χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση. Ούτε η ING Investment Management (Europe) B.V., ούτε οποιαδήποτε άλλη εταιρία ή οργανισμός που ανήκει στο ING Group, ούτε κάποιο από τα διοικητικά στελέχη, διευθυντές ή υπαλλήλους του μπορεί να έχει άμεση ή έμμεση ευθύνη σχετικά με τις πληροφορίες ή και τις εισηγήσεις κάθε τύπου που αναφέρονται στο παρόν. Καμία άμεση ή έμμεση ευθύνη ή υποχρέωση δεν γίνεται αποδεκτή για απώλειες που ενδεχομένως υποστούν οι αναγνώστες από την χρήση αυτού του εγγράφου ή τη στήριξη των αποφάσεών τους πάνω σε αυτό. Οι επενδύσεις ενέχουν κινδύνους. Παρακαλούμε σημειώστε ότι η αξία των επενδύσεών σας μπορεί να αυξηθεί ή να υποχωρήσει και ότι οι προηγούμενες αποδόσεις δεν είναι ενδεικτικές των μελλοντικών αποδόσεων και σε καμία περίπτωση δεν θεωρούνται ως τέτοιες. Η παρουσίαση και οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν ING INVESTMENT MANAGEMENT ANNUAL REPORT 5