Πίνακας 1.2 8.2. Description by measure 8.2.1. M01 - Knowledge transfer and information actions (art 14) 8.2.1.1. Legal basis Άρθρo 14 του Κανονισμού (ΕΕ) 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το ΕΓΤΑΑ. Άρθρο 6 και σημείο 8.2.ε.1 (Μέρος 1) και Μέρος 4 του Παραρτήματος Ι, της εκτελεστικής πράξης Άρθρο 3 της κατ εξουσιοδότηση πράξης 170
8.2.1.2. General description of the measure including its intervention logic and contribution to focus areas and cross-cutting objectives Στο πλαίσιο του μέτρου αυτού, πραγματοποιούνται δράσεις μεταφοράς γνώσης και ενημέρωσης με στόχο την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοπονίας, των διαχειριστών γης και στις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις («ΜΜΕ») οι οποίες δραστηριοποιούνται στις αγροτικές περιοχές. Η εξέλιξη και η εξειδίκευση της γεωργίας και της δασοπονίας και οι ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ στις αγροτικές περιοχές απαιτούν κατάλληλο επίπεδο τεχνικής και οικονομικής κατάρτισης, και αυξημένη ικανότητα πρόσβασης, ανταλλαγής γνώσεων και πληροφοριών, μεταξύ άλλων, μέσω διάχυσης των βέλτιστων γεωργικών και δασοκομικών μεθόδων παραγωγής. Το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των απασχολούμενων, ιδιαίτερα στον πρωτογενή τομέα (σχεδόν το 97% των αγροτών και το 83% των νέων αγροτών κάτω 35ετών είναι χωρίς τυπική κατάρτιση), αναδείχθηκε από την ανάλυση SWOT ως ένα από τα σημαντικά αδύνατα σημεία που θα πρέπει να αμβλυνθούν. Η ιδιαιτερότητα του πρωτογενή τομέα και η ειδοποιός διαφορά με τους άλλους κλάδους είναι η έλλειψη βασικών γνώσεων σε πολύ μεγάλο ποσοστό των απασχολουμένων, το μεγάλο ποσοστό εμπειρικής γνώσης και η μεγάλη γεωγραφική διασπορά των απασχολούμενων, που διαμορφώνει την ανάγκη για ένα ειδικό σχεδιασμό των δράσεων μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης των απασχολουμένων στον πρωτογενή τομέα. Με το παρόν μέτρο θα δοθεί στήριξη εκτός από τα κλασσικά προγράμματα κατάρτισης και σε άλλες μορφές μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης όπως είναι τα εργαστήρια, η εξατομικευμένη καθοδήγηση, οι δραστηριότητες επίδειξης, οι δράσεις ενημέρωσης, αλλά και οι βραχυπρόθεσμες ανταλλαγές ή επισκέψεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και δάση. Οι δράσεις αυτές είναι σημαντικές για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών και τη βελτίωση της βιωσιμότητας, της ανταγωνιστικότητας, της αποδοτικής διαχείρισης των πόρων και των περιβαλλοντικών επιδόσεων των γεωργικών και δασοπονικών εκμεταλλεύσεων. Επιπρόσθετα, το μέτρο συνεισφέρει στην αύξηση των δεσμών μεταξύ της γεωργίας και της έρευνας. Στο πλαίσιο του στρατηγικού προγραμματισμού, το μέτρο αυτό είναι οριζόντιο για όλες τις προτεραιότητες της Ένωσης για την αγροτική ανάπτυξη. Ωστόσο συνεισφέρει κυρίως στην προτεραιότητα 1 «προώθηση της μεταφοράς γνώσεων και της καινοτομίας στη γεωργία, τη δασοπονία και τις αγροτικές περιοχές» και ιδιαίτερα στην περιοχή εστίασης 1Γ «προώθηση της διά βίου μάθησης και της επαγγελματικής κατάρτισης στους τομείς της γεωργίας και της δασοπονίας». Η στήριξη βάσει του παρόντος μέτρου δεν περιλαμβάνει μαθήματα ή κατάρτιση, τα οποία αποτελούν μέρος κανονικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων ή συστημάτων σε επίπεδο δευτεροβάθμιας ή ανώτερης εκπαίδευσης. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο του μέτρου δε σχετίζονται με παρεμβάσεις ενημέρωσης που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Εθνικού Αγροτικού Δικτύου και στο πλαίσιο της δημοσιότητας και ενημέρωσης του ΠΑΑ. Οι σημαντικότερες ενδεικτικές θεματικές ενότητες μεταφοράς γνώσης και ενημέρωσης, σύμφωνα με την ανάλυση SWOT, περιγράφονται ανά προτεραιότητα στον παρακάτω πίνακα: 171
SWOT 8.2.1.3. Scope, level of support, eligible beneficiaries, and where relevant, methodology for calculation of the amount or support rate broken down by sub-measure and/or type of operation where necessary. For each type of operation specification of eligible costs, eligibility conditions, applicable amounts and support rates and principles with regards to the setting of selection criteria 8.2.1.3.1. Στήριξη για βραχυπρόθεσμες ανταλλαγές για διαχείριση γεωργικών, δασικών εκμεταλλεύσεων και δασών, καθώς και επισκέψεις σε αυτές Sub-measure: 1.3 - support for short-term farm and forest management exchange as well as farm and forest 172
visits 8.2.1.3.1.1. Description of the type of operation Στόχος της συγκεκριμένης δράσης είναι να έρθουν σε επαφή άτομα που απασχολούνται στους τομείς της γεωργίας και της δασοπονίας, προκειμένου να ανταλλάξουν γνώσεις και καλές πρακτικές, να συζητήσουν για συγκεκριμένα θέματα/προβλήματα που τους απασχολούν και να εστιάσουν στην επίλυσή τους. Τα εν λόγω προγράμματα και επισκέψεις πρέπει να εστιάζονται, ειδικότερα, στις μεθόδους ή/και τεχνολογίες βιώσιμης γεωργίας και δασοκομίας, τη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, τις εκμεταλλεύσεις που συμμετέχουν σε βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού, την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών ευκαιριών και νέων τεχνολογιών, και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των δασών Βραχυπρόθεσμες ανταλλαγές για διαχείριση γεωργικών και δασικών εκμεταλλεύσεων και δασών: σχήματα ανταλλαγών που επιτρέπουν στους γεωργούς να μείνουν σε κάποια εκμετάλλευση μέσα την ΕΕ προκειμένου να αποκομίσουν προσωπική και πρακτική γνώση από κάποιον άλλο αγρότη. Ο στόχος είναι η προώθηση της ανταλλαγής γνώσεων και καλών πρακτικών και η ανακάλυψη νέων τρόπων διεξαγωγής εργασιών. Επισκέψεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και δάση: επίσκεψη σε μία εκμετάλλευση προκειμένου να μάθει σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα ή ένα τρόπο διεξαγωγής εργασιών (π.χ. να μάθει πώς να χρησιμοποιεί μία μηχανή, τη μετατροπή σε βιολογική γεωργία, κ.λπ.). Το περιεχόμενο των επισκέψεων μπορεί να είναι ίδιο με των ανταλλαγών αλλά συντομότερου χρονικού διαστήματος και ακολουθούν περισσότερο μία προσέγγιση διδασκαλίας-εκμάθησης μιας καλής πρακτικής (ένας γεωργός ξέρει μία τεχνική και ο άλλος θέλει να τη μάθει). 8.2.1.3.1.2. Type of support H ενίσχυση χορηγείται με τη μορφή επιχορήγησης και το ύψος της υπολογίζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών 8.2.1.3.1.3. Links to other legislation Η εφαρμογή του μέτρου πρέπει να είναι συμβατή με τη νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις. Κανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 702/2014 της Επιτροπής για την απαλλαγή ενισχύσεων κατά κατηγορία στην γεωργία. Κανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής για την απαλλαγή ενισχύσεων κατά κατηγορία. Κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις στον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα και στις αγροτικές περιοχές για την περίοδο 2014-2020 8.2.1.3.1.4. Beneficiaries Επιλέξιμοι δικαιούχοι είναι οι «πάροχοι» των υπηρεσιών για βραχυπρόθεσμες ανταλλαγές για διαχείριση 173
γεωργικών και δασικών εκμεταλλεύσεων και δασών, καθώς και επισκέψεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και δάση, δηλαδή οι οντότητες ή οι φορείς οι οποίοι παρέχουν κατάρτιση προς όφελος των προσώπων που απασχολούνται στους τομείς της γεωργίας, και της δασοπονίας. Οι φορείς που οργανώνουν τις ανταλλαγές είναι επίσης επιλέξιμοι δικαιούχοι και μπορεί να είναι αγροτικά δίκτυα και/ή πάροχοι κατάρτισης που επιθυμούν να οργανώσουν τις ανταλλαγές. Δεν υπάρχει όριο μεγέθους ωφελούμενων για τις εκμεταλλεύσεις στους τομείς της γεωργίας, και της δασοπονίας 8.2.1.3.1.5. Eligible costs Επιλέξιμες δαπάνες είναι: 1. Οι δαπάνες οργάνωσης και εκτέλεσης των δράσεων βραχυπρόθεσμων ανταλλαγών και επισκέψεων: Δαπάνες που συνεπάγεται η υλοποίηση της δραστηριότητας (π.χ. αμοιβή προσωπικού, δαπάνες οδοιπορικών, εκπαιδευτικό υλικό, υλικά πρακτικής άσκησης, δαπάνες που συνδέονται με τις εγκαταστάσεις όπου γίνεται η δράση κ.λπ.). 2. Οι δαπάνες των συμμετεχόντων: δαπάνες οδοιπορικών και ημερήσιες δαπάνες των συμμετεχόντων. Όλες οι δαπάνες που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο πληρώνονται στον δικαιούχο. 8.2.1.3.1.6. Eligibility conditions Για να είναι επιλέξιμοι στο μέτρο αυτό, οι δικαιούχοι θα πρέπει : Να έχουν την αρμοδιότητα υλοποίησης των εν λόγω δράσεων, με βάση την ισχύουσα εθνική νομοθεσία. Να διαθέτουν προσωπικό που έχει τα κατάλληλα προσόντα στην παροχή των υπηρεσιών μεταφοράς γνώσης στα συγκεκριμένα θεματικά πεδία. Να αποδεικνύουν τακτική επιμόρφωση του προσωπικού τους. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία του προγράμματος κατάρτισης με την στρατηγική του Π.Α.Α. 8.2.1.3.1.7. Principles with regards to the setting of selection criteria Ως σημαντικότερα κριτήρια επιλογής ενδεικτικά αναφέρονται: Η ποιότητα της εταιρικής σχέσης: Η σύνθεση της εταιρικής σχέσης, το προφίλ των φορέων που συμμετέχουν (υποδομές, προσωπικό, εμπειρία κ.α.), η κατανομή των ρόλων και ο τρόπος επικοινωνίας των μελών της. Η ποιότητα της πρότασης/σχεδίου εργασιών (action plan): ποιοι θα συμμετέχουν, ποιες ανάγκες καλύπτονται, ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, πού και πότε θα 174
πραγματοποιηθούν οι δραστηριότητες κατάρτισης κ.α. Διάδοση των αποτελεσμάτων: ποια τα αναμενόμενα αποτελέσματα και πώς θα διαδοθούν και θα κοινοποιηθούν σε άλλους οργανισμούς, για παράδειγμα σε τομεακό ή/και σε εθνικό ή/και σε διακρατικό επίπεδο. 8.2.1.3.1.8. (Applicable) amounts and support rates Μέγιστο ποσοστό στήριξης 100% των επιλέξιμων δαπανών για ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή, τη μεταποίηση ή την εμπορία γεωργικών προϊόντων και στον δασικό τομέα Μέγιστο ποσοστό στήριξης στο 60% των επιλέξιμων δαπανών για μεσαίες επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές Μέγιστο ποσοστό στήριξης στο 70% των επιλέξιμων δαπανών για μικρές επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές. 8.2.1.3.1.9. Verifiability and controllability of the measures and/or types of operations 8.2.1.3.1.9.1. Risk(s) in the implementation of the measures 8.2.1.3.1.9.2. Mitigating actions 8.2.1.3.1.9.3. Overall assessment of the measure 8.2.1.3.1.10. Methodology for calculation of the amount or support rate, where relevant Δεν απαιτείται. 8.2.1.3.1.11. Information specific to the operation Definition of appropriate capacities of bodies providing knowledge transfer services to carry out their tasks in the form of staff qualifications and regular training 175
Definition of the duration and content of farm and forest exchange schemes and visits as referred to in Article 3 of [DA RD C(2014)1460] 176
8.2.1.3.2. Στήριξη για δράσεις επίδειξης και δράσεις ενημέρωσης Sub-measure: 1.2 - support for demonstration activities and information actions 8.2.1.3.2.1. Description of the type of operation Εκτός των κλασσικών δράσεων επαγγελματικής κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων δίνεται η δυνατότητα στους ωφελούμενους να μαθαίνουν μέσα από την παρακολούθηση ή την συμμετοχής τους στην πράξη, την παραγωγική διαδικασία και την αξιοποίηση των συγχρόνων μεθόδων παραγωγής, της καινοτομίας και της χρήσης νέων τεχνολογιών. Συνεπώς δίνεται στήριξη σε: Δραστηριότητες επίδειξης που αφορούν σε δράσεις για την επί τόπου, επίδειξη μιας τεχνολογίας, χρήση ενός νέου ή σημαντικά βελτιωμένου μηχανήματος, μιας νέας μεθόδου προστασίας των καλλιεργειών ή μιας συγκεκριμένης τεχνικής παραγωγής. Η δραστηριότητα μπορεί να πραγματοποιηθεί εντός μιας εκμετάλλευσης ή σε άλλα μέρη όπως ερευνητικά κέντρα, εκθεσιακά κτίρια κ.λπ. Οι δραστηριότητες επίδειξης συχνά είναι ο καλύτερος τρόπος για την εισαγωγή νέων ιδεών και την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών αφού οι ωφελούμενοι αφομοιώνουν πιο εύκολα ιδέες και τεχνικές από τη στιγμή που μπορούν να δουν πως άλλοι έχουν επωφεληθεί από αυτές. Δράσεις ενημέρωσης που αφορούν στη διάδοση πληροφοριών αναφορικά με τη γεωργία, τη δασοπονία και τις ΜΜΕ, προκειμένου να ενημερωθούν τα μέλη της ομάδας στόχου, σε σχετικά με τη απασχόλησή τους θέματα ενδιαφέροντος. Οι δράσεις αυτές μπορούν να έχουν τη μορφή εκθέσεων, συναντήσεων, παρουσιάσεων ή μπορεί να είναι ενημέρωση με τη μορφή εντύπων και ηλεκτρονικών μέσων. Τα ενισχυόμενα υλικά και δράσεις δεν πρέπει να περιέχουν επώνυμα προϊόντα ή παραγωγούς ή να προωθούν συγκεκριμένα προϊόντα. 8.2.1.3.2.2. Type of support H ενίσχυση χορηγείται με τη μορφή επιχορήγησης κεφαλαίου και το ύψος της υπολογίζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών 8.2.1.3.2.3. Links to other legislation Η εφαρμογή του μέτρου πρέπει να είναι συμβατή με τη νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις. Κανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 702/2014 της Επιτροπής για την απαλλαγή ενισχύσεων κατά κατηγορία στην γεωργία. Κανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής για την απαλλαγή ενισχύσεων κατά κατηγορία. Κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις στον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα και στις αγροτικές περιοχές για την περίοδο 2014-2020 177
8.2.1.3.2.4. Beneficiaries Επιλέξιμοι δικαιούχοι είναι οι «πάροχοι» των επιδεικτικών δράσεων ή/και των δράσεων ενημέρωσης, δηλαδή οι οντότητες ή οι φορείς οι οποίοι παρέχουν μεταφορά γνώσης και ενημέρωση, προς όφελος των ατόμων που απασχολούνται στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοπονίας, των διαχειριστών γης και άλλων οικονομικών φορέων όπως είναι οι ΜΜΕ οι οποίες δραστηριοποιούνται στις αγροτικές περιοχές. Δεν υπάρχει όριο μεγέθους για τις εκμεταλλεύσεις στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοπονίας. Όσον αφορά όμως στις επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές, οι ωφελούμενοι περιορίζονται μόνο στις ΜΜΕ 8.2.1.3.2.5. Eligible costs Επιλέξιμες δαπάνες είναι: --Δράσεις επίδειξης 1. Οι δαπάνες οργάνωσης και εκτέλεσης των δράσεων επίδειξης: Δαπάνες που συνεπάγεται η υλοποίηση της δραστηριότητας (π.χ. αμοιβή των υπαλλήλων, δαπάνες οδοιπορικών, υλικό κατάρτισης (έντυπο, ηλεκτρονικό κ.α.), υλικά πρακτικής άσκησης, δαπάνες που συνδέονται με τις εγκαταστάσεις όπου γίνεται η δράση κ.λπ.). Στις δράσεις επίδειξης είναι επιλέξιμες σχετικές επενδυτικές δαπάνες. Οι επενδύσεις πρέπει να είναι προσωρινής διάρκειας και να μπορούν να μετακινηθούν όταν η δράση επίδειξης ολοκληρωθεί. Για παράδειγμα η επένδυση για την κατασκευή ενός χώρου αρμέγματος για την επίδειξη της λειτουργίας ενός νέου συστήματος αρμέγματος, είναι επιλέξιμη. Οι επενδύσεις επίσης πρέπει να συνδέονται ξεκάθαρα με την επιδεικτική δραστηριότητα και γι αυτές εφαρμόζεται το άρθρο 45. Λόγω της προσωρινής διάρκειας των επενδύσεων δεν εφαρμόζεται σε αυτές το άρθρο 71 του Καν. 1303/2013. 2. Οι δαπάνες των συμμετεχόντων (επισκεπτών): δαπάνες οδοιπορικών και ημερήσιες δαπάνες των συμμετεχόντων. --Δράσεις ενημέρωσης 1. Οι δαπάνες οργάνωσης και εκτέλεσης των δράσεων ενημέρωσης (εκθέσεις, συναντήσεις, παρουσιάσεις, έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα (π.χ. web platforms για την αύξηση της τεχνικής ενημέρωσης μεταξύ των γεωργών)): Δαπάνες που συνεπάγεται η υλοποίηση της δραστηριότητας (π.χ. αμοιβή των υπαλλήλων, δαπάνες οδοιπορικών, υλικό κατάρτισης (έντυπο, ηλεκτρονικό κ.α.), δαπάνες που συνδέονται με τις εγκαταστάσεις όπου γίνεται η δράση κ.τ.λ.). Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα ενισχυόμενα υλικά και δράσεις δεν πρέπει να περιέχουν επώνυμα προϊόντα ή παραγωγούς ή να προωθούν συγκεκριμένα προϊόντα. 2. Οι δαπάνες των συμμετεχόντων: δαπάνες οδοιπορικών και ημερήσιες δαπάνες των συμμετεχόντων. Όλες οι δαπάνες που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο πληρώνονται στον δικαιούχο (πάροχο δράσης). 178
8.2.1.3.2.6. Eligibility conditions Για να είναι επιλέξιμοι στο μέτρο αυτό, οι δικαιούχοι θα πρέπει να: Έχουν την αρμοδιότητα υλοποίησης των εν λόγω δράσεων, με βάση την ισχύουσα εθνική νομοθεσία. Διαθέτουν προσωπικό που έχει τα κατάλληλα προσόντα στην παροχή των υπηρεσιών μεταφοράς γνώσης στα συγκεκριμένα θεματικά πεδία. Διαθέτουν την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή πρακτικής άσκησης και επίδειξης. Αποδεικνύουν τακτική επιμόρφωση του προσωπικού τους. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία του προγράμματος κατάρτισης με την στρατηγική του Π.Α.Α 8.2.1.3.2.7. Principles with regards to the setting of selection criteria Τα κριτήρια επιλογής πρέπει να: Διασφαλίζουν ότι οι δικαιούχοι διαθέτουν κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή, επάρκεια δομών και προσωπικού, γενική και ειδική εμπειρία σε θέματα κατάρτισης. Λαμβάνουν υπόψη την ποιότητα της πρότασης: ποιοι θα συμμετέχουν, ποιες ανάγκες καλύπτονται, ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, που και πότε θα πραγματοποιηθούν οι δραστηριότητες κατάρτισης κ.α. Δίνουν έμφαση σε ενέργειες που αφορούν στην παραγωγική διαδικασία. Πριμοδοτούν συνέργειες με άλλες δράσεις κατάρτισης. 8.2.1.3.2.8. (Applicable) amounts and support rates Μέγιστο ποσοστό στήριξης 100% των επιλέξιμων δαπανών για ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή, τη μεταποίηση ή την εμπορία γεωργικών προϊόντων με το ανώτατο ποσό ενίσχυσης να περιορίζεται στα 100.000 ευρώ κατά τη διάρκεια 3 οικονομικών ετών στην περίπτωση των έργων επίδειξης. Μέγιστο ποσοστό στήριξης στο 60% των επιλέξιμων δαπανών για μεσαίες επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές Μέγιστο ποσοστό στήριξης στο 70% των επιλέξιμων δαπανών για μικρές επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές Μέγιστο ποσοστό στήριξης στο 70% των επιλέξιμων δαπανών για δραστηριότητες ενημέρωσης όσο αναφορά το βαμβάκι και τρόφιμα που καλύπτονται από σύστημα ποιότητας. 179
8.2.1.3.2.9. Verifiability and controllability of the measures and/or types of operations 8.2.1.3.2.9.1. Risk(s) in the implementation of the measures 8.2.1.3.2.9.2. Mitigating actions 8.2.1.3.2.9.3. Overall assessment of the measure 8.2.1.3.2.10. Methodology for calculation of the amount or support rate, where relevant Δεν απαιτείται. 8.2.1.3.2.11. Information specific to the operation Definition of appropriate capacities of bodies providing knowledge transfer services to carry out their tasks in the form of staff qualifications and regular training Definition of the duration and content of farm and forest exchange schemes and visits as referred to in Article 3 of [DA RD C(2014)1460] 180
8.2.1.3.3. Στήριξη για επαγγελματική κατάρτιση και δράσεις απόκτησης δεξιοτήτων (επιμορφωτικά μαθήματα, εργαστήρια και ατομική καθοδήγηση) Sub-measure: 1.1 - support for vocational training and skills acquisition actions 8.2.1.3.3.1. Description of the type of operation Οι δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων, αξιοποιούν τις σύγχρονες εκπαιδευτικές μεθόδους, τις νέες τεχνολογίες και προσαρμόζονται στις ανάγκες των εν δυνάμει ωφελούμενων, ενισχύοντας, εκτός από τα κλασσικά προγράμματα κατάρτισης και άλλους τύπους επαγγελματικής κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων: Προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης διάρκειας μέχρι 300 ώρες ανάλογα με το θεματικό πεδίο. Εργαστήρια (workshops): αφορούν μία θεματική συνάντηση ή φόρουμ (forums) για ένα συγκεκριμένο θέμα, που αναδεικνύεται από μια ομάδα ωφελούμενων. Επαγγελματική Καθοδήγηση (Coaching): εξατομικευμένη υπηρεσία που έχει στόχο να δώσει απαντήσεις σε ειδικές ανάγκες. Σύμφωνα με τη ανάλυση SWOT οι νέοι επιχειρηματίες (γεωργοί ή όχι) θα πρέπει να μπορούν να αξιοποιήσουν υπηρεσίες coaching κατά την εγκατάσταση και εκκίνηση (start up) της νέας δραστηριότητας. Προγράμματα κατάρτισης μέσω διαδικτύου ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων (e-learning courses): Με την μέθοδο αυτή θα γίνει ευκολότερα και αποτελεσματικότερα η κατάρτιση των ωφελούμενων στις νησιωτικές, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές, αφού η συγκεκριμένη μέθοδος δεν απαιτεί τη φυσική παρουσία των εκπαιδευομένων στην αίθουσα διδασκαλίας και ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα για κατάρτιση μεγάλου αριθμού εκπαιδευομένων σε διαφορετικές περιοχές της χώρας. Επιπλέον, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα δώσει την ευκαιρία στους καταρτιζόμενους να γνωρίσουν και να χρησιμοποιήσουν τις ΤΠΕ 8.2.1.3.3.2. Type of support H ενίσχυση χορηγείται με τη μορφή επιχορήγησης και το ύψος της υπολογίζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών 8.2.1.3.3.3. Links to other legislation Η εφαρμογή του μέτρου πρέπει να είναι συμβατή με τη νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις. ΚΥΑ 1.5188/3.968/2011 (ΦΕΚ 915/Β/20.5.2011) - Ενιαίο Σύστημα Διαχείρισης Ενεργειών Κατάρτισης (ΕΣΔΕΚ). Κανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 702/2014 της Επιτροπής για την απαλλαγή ενισχύσεων κατά κατηγορία στην γεωργία. 181
Κανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής για την απαλλαγή ενισχύσεων κατά κατηγορία. Κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις στον γεωργικό και τον δασοκομικό τομέα και στις αγροτικές περιοχές για την περίοδο 2014-2020 8.2.1.3.3.4. Beneficiaries Επιλέξιμοι δικαιούχοι είναι οι «πάροχοι» των υπηρεσιών επαγγελματικής κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων, δηλαδή οι οντότητες ή οι φορείς, οι οποίοι παρέχουν κατάρτιση προς όφελος των ατόμων που απασχολούνται στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοπονίας, των διαχειριστών γης και άλλων οικονομικών φορέων όπως είναι οι ΜΜΕ οι οποίες δραστηριοποιούνται στις αγροτικές περιοχές. Δεν υπάρχει όριο μεγέθους για τις εκμεταλλεύσεις στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοπονίας, οι οποίες μπορούν να ωφεληθούν των παρεχόμενων δράσεων μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης. Όσον αφορά όμως στις επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές οι ωφελούμενοι περιορίζονται μόνο στις ΜΜΕ 8.2.1.3.3.5. Eligible costs Επιλέξιμες δαπάνες είναι: 1. Οι δαπάνες οργάνωσης και εκτέλεσης των δράσεων μεταφοράς γνώσης και ενημέρωσης: Δαπάνες που συνεπάγεται η υλοποίηση της δραστηριότητας (π.χ. αμοιβή προσωπικού και δαπάνες οδοιπορικών, υλικό κατάρτισης (έντυπο, ηλεκτρονικό κ.α.), υλικά πρακτικής άσκησης, δαπάνες που συνδέονται με τις εγκαταστάσεις όπου γίνεται η δράση κ.λπ.). 2. Οι δαπάνες των συμμετεχόντων: δαπάνες οδοιπορικών και ημερήσιες δαπάνες συμμετεχόντων. Όλες οι δαπάνες που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο καταβάλλονται στο δικαιούχο (πάροχο της δράσης). 8.2.1.3.3.6. Eligibility conditions Για να είναι επιλέξιμοι στο μέτρο αυτό, οι δικαιούχοι θα πρέπει να: Έχουν την αρμοδιότητα υλοποίησης των εν λόγω δράσεων, με βάση την ισχύουσα εθνική νομοθεσία. Διαθέτουν προσωπικό που έχει τα κατάλληλα προσόντα στην παροχή των υπηρεσιών μεταφοράς γνώσης, στα συγκεκριμένα θεματικά πεδία. Αποδεικνύουν τακτική επιμόρφωση του προσωπικού τους. Επίσης: 182
Θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία του προγράμματος κατάρτισης με την Στρατηγική του ΠΑΑ. Αποκλείονται οι υποψήφιοι πάροχοι σε περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων. 8.2.1.3.3.7. Principles with regards to the setting of selection criteria Τα κριτήρια επιλογής πρέπει να: Διασφαλίζουν ότι οι δικαιούχοι διαθέτουν κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή, επάρκεια δομών και προσωπικού, γενική και ειδική εμπειρία σε θέματα κατάρτισης. Λαμβάνουν υπόψη της ποιότητα της πρότασης: ποιοι θα συμμετέχουν, ποιες ανάγκες καλύπτονται, ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, που και πότε θα πραγματοποιηθούν οι δραστηριότητες κατάρτισης κ.α. Πριμοδοτούν συνέργειες με άλλες δράσεις κατάρτισης 8.2.1.3.3.8. (Applicable) amounts and support rates Μέγιστο ποσοστό στήριξης 100% των επιλέξιμων δαπανών για ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση ή την εμπορία γεωργικών προϊόντων και στον δασικό τομέα Μέγιστο ποσοστό στήριξης στο 60% των επιλέξιμων δαπανών για μεσαίες επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές Μέγιστο ποσοστό στήριξης στο 70% των επιλέξιμων δαπανών για μικρές επιχειρήσεις στις αγροτικές περιοχές 8.2.1.3.3.9. Verifiability and controllability of the measures and/or types of operations 8.2.1.3.3.9.1. Risk(s) in the implementation of the measures 8.2.1.3.3.9.2. Mitigating actions 8.2.1.3.3.9.3. Overall assessment of the measure 183
8.2.1.3.3.10. Methodology for calculation of the amount or support rate, where relevant Δεν απαιτείται. 8.2.1.3.3.11. Information specific to the operation Definition of appropriate capacities of bodies providing knowledge transfer services to carry out their tasks in the form of staff qualifications and regular training Definition of the duration and content of farm and forest exchange schemes and visits as referred to in Article 3 of [DA RD C(2014)1460] 8.2.1.4. Verifiability and controllability of the measures and/or types of operations 8.2.1.4.1. Risk(s) in the implementation of the measures 1) Επιλογή δικαιούχου: α) Δυσκολίες στον καθορισμό κατάλληλων κριτηρίων επιλογής ανά δράση: Η επιλογή των έργων και των μορφών συνεργασίας πρέπει να ανταποκρίνεται στο στόχο κάθε επιμέρους δράσης ώστε να αποφευχθούν οι αλληλεπικαλύψεις και η αναποτελεσματικότητα στις ενισχυόμενες ενέργειες. β) Μορφή συνεργασίας: Τυχόν ασάφειες όσον αφορά στη νομική μορφή των συνεργασιών και των επιχειρησιακών ομάδων μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στον έλεγχο και την καταβολή των πληρωμών, αλλά και στην ανάκτηση ποσών σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. 2) Αιτήσεις πληρωμής- έλεγχος επιλεξιμότητας δαπανών: Δυσκολίες κατά το διαχωρισμό των δαπανών σε επιλέξιμες και μη και πιθανές παρερμηνείες κατά τον έλεγχο της τεκμηρίωσης της πραγματικής εκτέλεσης των αιτηθεισών δαπανών λόγω του μεγάλου αριθμού άυλων ενεργειών. 8.2.1.4.2. Mitigating actions 1.α. Η επιλογή και η τελική έγκριση των κριτηρίων επιλογής των πράξεων από την Επιτροπή Παρακολούθησης θα προκύψει μετά από διαβούλευση με όλα τα συμβαλλόμενα μέρη και αφού έχουν ληφθεί υπόψη τα αποτελέσματα της SWOT ανάλυσης, οι στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης των Περιφερειών (RIS3) και η εθνική στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης (ΓΓΕΤ) με στόχο την επίτευξη της στοχευόμενης στήριξης. 184
1.β. Οι επιχειρησιακές ομάδες μπορούν είτε να έχουν νομική υπόσταση η μορφή της οποίας θα είναι σύμφωνη με την εκάστοτε εθνική νομοθεσία είτε να έχουν ένα έγγραφο σύμπραξης/συνεργασίας που θα αναφέρει ρητώς και σαφώς τον καταμερισμό των ευθυνών και των υποχρεώσεων μεταξύ των μελών της επιχειρησιακής ομάδας. Ο παραπάνω καταμερισμός της ευθύνης θα είναι σχετικά εύκολος για τα έργα των οποίων καλύπτονται μόνο οι λειτουργικές δαπάνες. Όταν όμως το χρηματοδοτούμενο έργο περιλαμβάνει και επένδυση, το έγγραφο συνεργασίας/σύμπραξης θα πρέπει να ορίζει σαφώς τον υπεύθυνο του έργου, τον χρηματοδότη/ες της ιδιωτικής συμμετοχής καθώς και τον κύριο της επένδυσης μετά την ολοκλήρωση του έργου και εφόσον η επένδυση εξακολουθεί να έχει αξία. Για τις άλλες μορφές συνεργασίας (π.χ. δίκτυα κλπ) προγραμματίζεται να καθοριστεί το περίγραμμα των σχέσεων και των αρμοδιοτήτων σε έγγραφα συνεργασίας με την αποδοχή των όρων από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη. 2.α. Καθορισμός στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο των δράσεων και στις σχετικές εγκυκλίους ελέγχων των ειδικότερων διαδικασιών αξιολόγησης των έργων από άποψη σκοπιμότητας και τεχνικής αρτιότητας και των διαδικασιών παρακολούθησης αυτών κατά τα στάδια ελέγχου των αιτημάτων ενίσχυσης και/ή πληρωμής. Τα απαιτούμενα έγγραφα τεκμηρίωσης της ενισχυόμενης ενέργειας που θα συνοδεύουν το αίτημα ενίσχυσης/πληρωμής θα περιλαμβάνονται στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο (ΚΥΑ, ΥΑ, εγκύκλιοι του Οργανισμού Πληρωμών) στο οποίο θα καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής των δράσεων του Μέτρου. Η εφαρμογή του εν λόγω Μέτρου θα συνοδεύεται από αναβάθμιση και επικαιροποίηση των Πληροφοριακών Συστημάτων με στόχο τη διευκόλυνση διασταύρωσης στοιχείων και εξαγωγής αποτελεσμάτων κατά την υλοποίηση των δράσεων. 2.β. Ενδεικτικά, εξετάζεται η χρήση του απλοποιημένου κόστους για τα λειτουργικά έξοδα των επιχειρησιακών ομάδων με στόχο την εκ των προτέρων εξασφάλιση του εύλογου κόστους. 8.2.1.4.3. Overall assessment of the measure Η μορφή του μέτρου απαιτεί μεγάλο αριθμό άυλων ενεργειών, οι οποίες αναμένεται να εγείρουν πολλές και διαφορετικές δυσκολίες κατά τον έλεγχο και την επαλήθευσή τους. Ωστόσο, θεωρούμε ότι οι ανωτέρω δράσεις μετριασμού θα αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα μείωσης της πιθανότητας εμφάνισης λαθών. Επιπροσθέτως, τονίζεται ότι το μέτρο 16 εφαρμόζεται πρώτη φορά και για το λόγο αυτό σκοπεύουμε να προκηρύξουμε αρχικά μία δράση. Με την εξέταση όλων των παραμέτρων που μπορεί να προκύψουν κατά την εφαρμογή της πρώτης προκήρυξης αυτής της δράσης, προγραμματίζουμε να προβούμε σε όλες τις απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες, ώστε να μην παρουσιαστούν παρόμοια ζητήματα σε επόμενες προκηρύξεις των υπόλοιπων δράσεων. Τέλος, παρά τις ανωτέρω αναφερόμενες δυσκολίες, η προστιθέμενη αξία που θα προκύψει για τον αγροτικό χώρο από την εφαρμογή του μέτρου ξεπερνά τις όποιες αστοχίες μπορεί να προκύψουν, αφού πρόκειται να θέσει τα θεμέλια για τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας μέσω κάθετων και οριζόντων συμπράξεων φορέων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της παραγωγής, της μεταποίησης, της εμπορίας και της έρευνας αγροτικών προϊόντων και όχι μόνο. 8.2.1.5. Methodology for calculation of the amount or support rate, where relevant Δεν απαιτείται. 185
8.2.1.6. Information specific to the measure Definition of the duration and content of farm and forest exchange schemes and visits as referred to in Article 3 of [DA RD C(2014)1460] Διάρκεια βραχυπρόθεσμων ανταλλαγών 2-26 εβδομάδες. Διάρκεια επισκέψεων 1-2 εβδομάδες και σε ειδικά αιτιολογημένες περιπτώσεις μέχρι 6 εβδομάδες. Το προτεινόμενο σχέδιο των βραχυπρόθεσμων ανταλλαγών και επισκέψεων πρέπει να περιλαμβάνει μία τουλάχιστον θεματική ενότητα (πεδίο κατάρτισης) από τις προτεραιότητες 2, 3, 6 και μία τουλάχιστον θεματική ενότητα από τις προτεραιότητες 4, 5 που περιγράφονται παρακάτω: Προτεραιότητα 2 (ενδεικτικές θεματικές ενότητες: Νέες τεχνικές διαχείρισης των πόρων (νερό, ενέργεια) με στόχο τη μείωση του κόστους, πληροφόρηση σχετικά με νέες ποικιλίες ή αποδοτικότερες καλλιέργειες, κ.λπ.) Προτεραιότητα 3 (ενδεικτικές θεματικές ενότητες: Οργάνωση και δημιουργία εναλλακτικών μορφών εμπορίας γεωργικών προϊόντων (δημοπρατήρια, ηλεκτρονικές συναλλαγές, αγορές αγροτών), δημιουργία και συμμετοχή σε βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού, κ.λπ). Προτεραιότητα 4 (ενδεικτικές θεματικές ενότητες: Νέες τεχνικές διαχείρισης των πόρων (νερό, ενέργεια), βιολογική γεωργία, εφαρμογή των Κοινοτικών Οδηγιών και Κανονισμών για τα Ενδιαιτήματα, τα Πτηνά και το Νερό, καλλιεργητικές πρακτικές διατήρησης των εδαφών από διάβρωση, κ.λπ.) Προτεραιότητα 5 (ενδεικτικές θεματικές ενότητες: Νέες τεχνικές διαχείρισης των πόρων (νερό, ενέργεια) με στόχο την αποδοτικότερη διαχείριση των πόρων και των λιπασμάτων, καλλιέργειες για παραγωγή βιοκαυσίμων, ΑΠΕ σε θερμοκήπια και σταβλισμένη κτηνοτροφία, παραγωγή βιομάζας από καλλιέργειες και υπολείμματα καλλιεργειών, παραγωγή βιομάζας στα δάση, διαχείριση αποβλήτων κτηνοτροφίας, διαχείριση δασών για την κλιματική αλλαγή (δέσμευση διοξειδίου, αύξηση ανθεκτικότητας, ανθεκτικές καλλιέργειες στη κλιματική αλλαγή, κ.λπ.) Προτεραιότητα 6 (ενδεικτικές θεματικές ενότητες: ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών ευκαιριών και νέων τεχνολογιών στις αγροτικές περιοχές, διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, διαφοροποίηση οικονομικής βάσης αγροτικών περιοχών κ.λπ.) Definition of appropriate capacities of bodies providing knowledge transfer services to carry out their tasks in the form of staff qualifications and regular training Ορισμός των κατάλληλων ικανοτήτων όσον αφορά τα προσόντα του προσωπικού και τακτική επιμόρφωση για την εκτέλεση του εν λόγω καθήκοντος. Κατάλληλες ειδικότητες για την κάλυψη των προγραμμάτων κατάρτισης. Εμπειρία στη διεξαγωγή προγραμμάτων κατάρτισης. Αρχική και συνεχιζόμενη κατάρτιση σχετική με τα πεδία/θεματικές ενότητες κατάρτισης καθώς 186
και σε τεχνικά και οικονομικά αντικείμενα και ανάπτυξη εκπαιδευτικών ικανοτήτων. Προσδιορισμός των ελάχιστων προσόντων των φορέων που παρέχουν υπηρεσίες μεταφοράς γνώσης. Διαχειριστική επάρκεια για την υλοποίηση δράσεων κατάρτισης που συγχρηματοδοτούνται από ταμεία της ευρωπαϊκής ένωσης σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία Οι φορείς κατάρτισης θα πρέπει να έχουν τη σχετική αρμοδιότητα. Σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία για την πιστοποίηση των φορέων παροχής μεταφοράς γνώσης. 8.2.1.7. Other important remarks relevant to understand and implement the measure Πρέπει να σημειωθεί ότι προγράμματα διδασκαλίας ή κατάρτισης τα οποία αποτελούν τμήμα των προγραμμάτων ή συστημάτων κανονικής εκπαίδευσης στη δευτεροβάθμια ή υψηλότερες βαθμίδες αποκλείονται από το μέτρο. 187