ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Προσαρμογή σε οδηγίες Επίβλεψης και Συμβούλου

ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ 01 28.06.2013 02 25.11.2013 Προσαρμογή σε οδηγίες Επίβλεψης και Συμβούλου 03 14.03.2014 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ 1. ΥΠΕΚΑ / Γενική Γραμματεία Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος / Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού 2. ΑΘΗΝΑ ΤΖΑΚΟΥ 3. ΦΩΤΗΣ ΚΑΛΟΥΔΙΩΤΗΣ 4. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ 5. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΕΚΟΥΡΑΣ 01/25.11.2013 1 από 151

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΕΥΧΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΩΝ... 4 1. ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ... 5 1.1. Γεωγραφική Θέση Έκταση Διοικητική Υπαγωγή της Ιθάκης... 5 1.2. Σύνοψη των Προοπτικών και των Δεσμεύσεων του Ευρύτερου Χωροταξικού Πλαισίου 6 1.2.1. Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης... 6 1.2.2. Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό 19 1.2.3. Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για την Βιομηχανία... 25 1.2.4. Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας... 28 1.2.5. Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Υδατοκαλλιέργειες... 31 1.2.6. Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας... 32 2. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ... 45 2.1. Ταυτότητα Νησιών... 45 2.2. Πληθυσμός - Δημογραφικά Χαρακτηριστικά... 47 2.2.1. Μέγεθος, Κατανομή και Εξέλιξη Πληθυσμού κατά Οικισμό... 48 2.2.2. Ηλικιακή Διάρθρωση Πληθυσμού... 51 2.2.3. Φυσική Κίνηση Πληθυσμού... 54 2.2.4. Χαρακτηριστικά Νοικοκυριών... 56 2.2.5. Μορφωτικό Επίπεδο... 57 2.3. Οικονομικές Δραστηριότητες Τομείς Παραγωγικής Δραστηριότητας... 60 2.3.1. Πρωτογενής τομέας Παραγωγής Αφορά σε όλο το Ν. Κεφαλληνίας... 61 2.3.2. Δευτερογενής Τομέας Παραγωγής Αφορά σε όλο το Ν. Κεφαλληνίας... 62 2.3.3. Τριτογενής Τομέας Παραγωγής Αφορά σε όλο το Ν. Κεφαλληνίας... 62 2.3.4. Τουρισμός... 62 2.3.5. Οικοδομική Δραστηριότητα... 66 2.4. Απασχόληση, Ανεργία, ΑΕΠ... 68 3. ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ... 76 3.1. Φυσικό Περιβάλλον... 76 3.1.1. Στοιχεία Ανάλυσης Φυσικού Περιβάλλοντος... 76 3.1.2. Αξιόλογα οικοσυστήματα, Προστατευόμενες Περιοχές, Φυσικά Τοπία... 92 3.1.3. Κρίσιμες Περιβαλλοντικές Παράμετροι ό... 97 3.2. Ιστορικό Πολιτιστικό Περιβάλλον... 99 3.2.1. Ιστορική Εξέλιξη... 99 3.2.2. Αξιόλογα και Προστατευόμενα Στοιχεία Πολιτισμού, Αρχιτεκτονικού και Ιστορικού Περιβάλλοντος... 103 3.3. Χωροταξική Πολεοδομική Διάρθρωση της ΠΕ Ζακύνθου... 106 3.3.1. Υπάρχουσες Χρήσεις Γης στον Εξωαστικό Χώρο... 106 3.3.2. Δίκτυο Οικισμών και η Εξέλιξή του Θεσμικό πλαίσιο... 111 3.3.3. Ιεράρχηση Οργάνωση και Λειτουργία των Οικισμών (Εξαρτήσεις)... 113 3.3.4. Τρόπος Δόμησης Οικισμών... 114 3.3.5. Υποδομές... 116 3.4. Προγραμματιζόμενα έργα και υποδομές... 121 3.5. Αρχιτεκτονική... 122 3.5.1. Οικοδομικά Χαρακτηριστικά... 122 01/25.11.2013 2 από 151

3.5.2. Μορφολογικά Χαρακτηριστικά και Τυπολογία Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική... 123 3.6. Διαπιστώσεις προβλήματα Αρχές Μελέτης... 128 3.7. Κατάλογος οικισμών κάτω από 2.000 κατοίκους, παραδοσιακών ή μη, που μελετήθηκαν στην Α Φάση της μελέτης.... 139 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ 2. ΠΔ 9-10-82 περί: Καθορισμού ειδικών όρων και περιορισμών δομήσεως. των λοιπών οικισμών της νήσου Ιθάκης. 3. Βιβλιογραφία 4. Πίνακας Οικισμών της ΠΕ Ιθάκης της περιφέρειας που περιλήφθησαν στην παρούσα μελέτη. 5. Πίνακας Κατηγοριοποίησης Οικισμών με βάση το ΠΔ 181Δ/1985 της ΠΕ Ιθάκης της περιφέρειας Ιονίων Νήσων 6. Λίστα Παραδοτέων Σχεδίων και Τευχών της ΠΕ Ιθάκης της περιφέρειας 7. Λίστα Layer Σχεδίων 01/25.11.2013 3 από 151

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΕΥΧΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΩΝ ΤΕΥΧΗ Α/Α Αρ. Τεύχους Τίτλος Τεύχους Έκδοση Ανάλυση Αναγνώριση ΠΕ Ιθάκης 1. Χωροταξική Θεώρηση 1 ΑΑ/34/1 2. Αναπτυξιακή Φυσιογνωμία 3. Δεδομένα του Χώρου και του Περιβάλλοντος Ανάλυση Αναγνώριση ΠΕ Ιθάκης 2 ΑΑ/34/2 4. Οικισμοί κάτω από 2.000 κατοίκους, παραδοσιακοί ή μη και εκτός σχεδίου ζώνες (Δημοτική Ενότητα Ιθάκης) ΣΧΕΔΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ - ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ Α/Α Κωδ. Σχεδίου Τίτλος Σχεδίου Έκδοση 1 Α/34/100.1 Αναγνώριση Ευρύτερης Περιοχής Π.Ε. Ιθάκης 2 Α/34/100.1 Κλείδα Διανομή Πινακίδων Σχέδια Δημοτικής Ενότητας Ιθάκης 3 ΑΑ/3401000101/5.1 ΑΑ/3401000601/5.1 Οικισμοί: Βαθύ, Περαχώρι 4 ΑΑ/3401000201/5.1 ΑΑ/3401000501/5.1 Οικισμοί: Ανωγή, Λέυκη, 5 ΑΑ/3401000301/5.1 ΑΑ/3401000701/5.1 ΑΑ/3401000702/5.1 Οικισμοί: Εξωγή, Πλατρειθιάς, Φρίκες, Σταυρός ΑΑ/3401000801/5.1 6 ΑΑ/3401000401/5.1 Οικισμός: Κιόνιον 7 ΑΑ/3401000502/5.1 Οικισμός: Αγ. Ιωάννης 8 ΑΑ/3401000102/5.1 Οικισμός: Αετός -Πισαετός 01/25.11.2013 4 από 151

1. ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ 1.1. Γεωγραφική Θέση Έκταση Διοικητική Υπαγωγή της Ιθάκης Η Περιφερειακή Ενότητα Ιθάκης ταυτιζόμενη με την πρώην ομώνυμη Επαρχία του πρώην Νομού Κεφαλληνίας - Ιθάκης, περιλαμβάνει τη νήσο Ιθάκη και μικρές ακατοίκητες νησίδες κοντά της καθώς και τις Εχινάδες νήσους, ανατολικότερα κοντά στις ακτές της Ακαρνανίας. Η ΠΕ Ιθάκης, ανήκει στην Περιφέρεια με έδρα την πόλη της Κέρκυρας. Το νησί βρίσκεται στα νότια της Λευκάδας και στα βορειοανατολικά της Κεφαλονιάς, από την οποία χωρίζεται με τον ομώνυμο πορθμό. Έχει συνολική έκταση 117,81 τ.χλμ. και συνολικό μήκος ακτογραμμής 104.46 χλμ. Βρίσκεται 7,3 ν.μ. νοτιοανατολικά της Σάμης, 46,30 ν.μ. βορειοδυτικά της Πάτρας, 9,7 ν.μ. νότια της Λευκάδας και 19,90 ν.μ. δυτικά του Αστακού. Η νήσος Ιθάκη ανήκε στο Νομό Κεφαλληνίας και πρόσφατα στον Νομό Κεφαλληνίας Ιθάκης. Η σύμφωνα με το Σχέδιο Καλλικράτης αυτόνομη πλέον Π.Ε. Ιθάκης, ταυτίζεται με το Καποδιστριακό Δήμο Ιθάκης και αποτελείται από τη Δημοτική Κοινότητα Ιθάκης και επτά Τοπικές Κοινότητες, ως ακολούθως: Τοπική Κοινότητα Ανωγής, Τοπική Κοινότητα Εξωγής, Τοπική Κοινότητα Κιονίου, Τοπική Κοινότητα Λεύκης, Τοπική Κοινότητα Περαχωρίου, Τοπική Κοινότητα Πλατρειθιά, Τοπική Κοινότητα Σταυρού. Στη Δημοτική Κοινότητα Ιθάκης περιλαμβάνεται ο Αετός καθώς και τα ακόλουθα ακατοίκητα νησιά: Αρκούδι, Άτοκος, Βρόμωνας, Δρακονέρα, Καρλονήσιον, Λαζαρέτο, Μάκρη, Ποντικός, Προβάτι και Οξεία, η οποία έχει αγοραστεί πρόσφατα από τη βασιλική Δυναστεία του Κατάρ. Σημειώνεται τέλος ότι η νήσος Πεταλάς, υπάγεται στην Π.Ε. Κεφαλληνίας. ΠΙΝΑΚΑΣ 1-1: Επιφάνεια, πληθυσμός και πυκνότητα 2011 ΠΕ Ιθάκης Διοικητική διαίρεση Αστικά και Αγροτικά Ορεινά Ημιορεινά και Πεδινά Πληθυσμός Επιφάνεια (τ.χμ.) Με εσωτερικά ύδατα Χωρίς εσωτερικά ύδατα 3.209 117,812 117,812 Πυκνότητα πληθυσμού ανά τ.χμ. Μέσος σταθμικός υψομέτρο υ ΔΗΜΟΣ ΙΘΑΚΗΣ 3.209 117,812 117,812 27,24 69 Δημοτική Κοινότητα Ιθάκης ΑΓ H 1.906 42,197 42,197 45,17 10 Ιθάκη (Βαθύ) ΑΓ H 1.891 18,250 18,250 103,62 10 Τοπική Κοινότητα Ανωγής ΑΓ H 37 11,623 11,623 3,18 510 Τοπική Κοινότητα Εξωγής ΑΓ Ο 25 4,925 4,925 5,08 340 Τοπική Κοινότητα Κιονίου ΑΓ H 191 8,647 8,647 22,09 20 Τοπική Κοινότητα Λεύκης ΑΓ Ο 43 8,449 8,449 5,09 131 Τοπική Κοινότητα Περαχωρίου ΑΓ H 340 23,947 23,947 14,20 240 Τοπική Κοινότητα Πλατρειθιά ΑΓ H 296 10,323 10,323 28,67 85 01/25.11.2013 5 από 151

Τοπική Κοινότητα Σταυρού ΑΓ Η 371 7,647 7,647 48,52 110 Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ. Επεξεργασία Ομάδας Μελέτης 1.2. Σύνοψη των Προοπτικών και των Δεσμεύσεων του Ευρύτερου Χωροταξικού Πλαισίου 1.2.1. Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΦΕΚ 128 Α/03.07.2008) Στο Άρθρο 5 περιγράφεται η Χωρική οργάνωση των κύριων εθνικών πόλων και αξόνων ανάπτυξης, καθώς και των διεθνών και διαπεριφερειακών εισόδων-πυλών και συνδέσεων της χώρας. Τα Ιόνια Νησιά εντάσσονται στην «Ηπειρωτική χώρα, Κρήτη και πλησίον αυτών νησιά», όπου τίθενται οι εξής βασικές επιδιώξεις: - Το διαμορφούμενο δίκτυο αστικών πόλων εντάσσεται σε ένα πλέγμα αξόνων ανάπτυξης, που συναρθρώνεται με τα λοιπά οικιστικά κέντρα, τους μικρότερους οικισμούς και τις περιοχές ανάπτυξης παραγωγικών, οικονομικών και διοικητικών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών. Το πλέγμα αυτό υποστηρίζεται από τα στρατηγικά δίκτυα μεταφορών και υποδομών και διασυνδέεται με τις πύλες εισόδου - εξόδου της χώρας. - Στο πλέγμα αυτό εντάσσονται και τα πλησίον της ηπειρωτικής χώρας και της Κρήτης νησιά (Ιόνια, Σποράδες, νησιά του Αργοσαρωνικού, Θάσος, Σαμοθράκη κ.α.) τα οποία αναμένεται να επωφεληθούν πολλαπλά από τη διάχυση της ανάπτυξης που θα κορυφωθεί με την ολοκλήρωση των αξόνων ανάπτυξης, αλλά και να συμβάλουν στην ενδυνάμωση των αξόνων αυτών με την ανάπτυξη δράσεων διεθνούς και εθνικής εμβέλειας με κύριο προσανατολισμό τον τουρισμό, τον πολιτισμό και το περιβάλλον καθώς και άλλων δραστηριοτήτων για τις οποίες διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα. Επιπλέον, επιδιώκεται η ανάπτυξη δράσεων που συνδέονται με τα προβλήματα του νησιωτικού χώρου, αναπτύσσοντας στην κατεύθυνση αυτή σχετικές συνεργασίες. - Για την ενίσχυση της δυναμικής του πλέγματος αυτού και την εξασφάλιση της χωρικής συνοχής με την ισόρροπη, κατά το δυνατό, διάχυση της ανάπτυξης στο σύνολο της επικράτειας, δίδεται έμφαση στη συμπληρωματικότητα των ρόλων των πόλεων, στην εξειδίκευση των περιφερειακών και τοπικών συστημάτων ανάπτυξης, στην ενίσχυση των δικτύων τεχνογνωσίας έρευνας και τεχνολογίας, καθώς και του ανθρώπινου δυναμικού. - Κατά τη διαδικασία ολοκλήρωσης των αξόνων ανάπτυξης λαμβάνονται μέτρα για την αντιμετώπιση συγκρούσεων χρήσεων γης που ανακύπτουν αφενός από την ανάγκη ανάπτυξης του αστικού χώρου και σημαντικών για τη χώρα παραγωγικών δραστηριοτήτων και αφετέρου από την ανάγκη προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της χώρας. - Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για την ενδογενή και ολοκληρωμένη ανάπτυξη με τη δημιουργία υποδομών, την παροχή υπηρεσιών και τη διευκόλυνση των μετακινήσεων, με τη μείωση του 01/25.11.2013 6 από 151

κόστους μεταφοράς και των χρονοαποστάσεων στις απομονωμένες ή δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας (ορεινός, παραμεθόριος και νησιωτικός χώρος). Πηγή: ΓΠΧΣΑΑ 01/25.11.2013 7 από 151

Όπως φαίνεται η Ιθάκη δεν εντάσσεται μέν άμεσα σε κατηγορία πόλων ανάπτυξης του εθνικού χώρου, όπως στην εμβέλεια του πρωτεύοντα εθνικού πόλου της Πάτρας (βλ. και επόμενο Χάρτη), αλλά σαφώς έμμεσα προτείνεται η συσχέτισή της με τον πρωτεύοντα εθνικό πόλο της Πάτρας. Ανάδειξη των Ιωαννίνων σε πόλο διακρατικών συνεργασιών και διασυνοριακής δικτύωσης, ιδιαίτερα στη δυτική περιοχή των Βαλκανίων και στον Αδριατικό διάδρομο, μέσω και της αναβάθμισης του ρόλου της Ηγουμενίτσας ως πύλης εισόδου της χώρας και της ανάδειξής της σε πόλο που να λειτουργεί συμπληρωματικά. Ισχυροποίηση των συνεργασιών αφ ενός με το μητροπολιτικό κέντρο της Θεσσαλονίκης και αφ ετέρου με τους εθνικούς πόλους Λάρισας Βόλου (δίπολο) και Πάτρας. Ενίσχυση της συνεργασίας με τα νησιά του Ιονίου (Κέρκυρα, Λευκάδα), με έμφαση σε σημαντικούς για την ανάπτυξη των νησιών τομείς (π.χ. τουρισμός, υγεία). Ως προς τις μεταφορικές υποδομές (Αρθ 6) υπάρχουν λίγες αναφορές για το νησί της Ιθάκης, καθώς και ο άμεσος συσχετισμός με την Ιόνια Οδό και την ενεργοποίηση του Αδριατικού/Ιόνιου Θαλάσσιου Αυτοκινητοδρόμου. Συγκεκριμένα, προβλέπονται 01/25.11.2013 8 από 151

- Αναβάθμιση και κατασκευή νέων τμημάτων των κυρίων οδικών αξόνων σε μεγάλα και πληθυσμιακά εύρωστα νησιά του Βορείου και Νότιου Αιγαίου (π.χ. Λέσβος, Ρόδος, Χίος, Σάμος, Λήμνος, Κως, Κάλυμνος) και του Ιονίου Πελάγους (π.χ. Κέρκυρα, Κεφαλληνία, Ζάκυνθος). Αναβάθμιση της σύνδεσης όλων των πρωτευουσών των νομών ή άλλων σημαντικών για τις μεταφορές περιοχών, που βρίσκονται πλησίον των ως άνω οδικών αξόνων (π.χ. αναβάθμιση του οδικού άξονα Βόλου Λάρισας Τρικάλων (Ε65) σε αυτοκινητόδρομο με την κατασκευή ανισόπεδων συνδέσεων, σύνδεση των πόλεων της Πρέβεζας και της Λευκάδας με την Ιόνια Οδό, σύνδεση της ΝΑ.ΒΙ.ΠΕ. Αστακού επίσης με την Ιόνια Οδό κ.ά.). (επηρεάζει άμεσα την περίπτωση της Ιθάκης, παρά του ότι δεν αναφέρεται ή θαλάσσια σύνδεση του νησιού μέσω του Αστακού.) - Ομοίως, για την υποστήριξη της προδιαγραφόμενης αυξημένης κίνησης ενός αριθμού τουριστικών περιοχών της χώρας, προτείνεται η ανάπτυξη των υποδομών και των υπηρεσιών στους αερολιμένες της Σαντορίνης, της Ζακύνθου, της Κεφαλληνίας, του Ακτίου, των Ιωαννίνων. Υποστήριξη της ανάπτυξης νέων ανεξάρτητων από το κέντρο αεροπορικών συνδέσεων μεταξύ προορισμών της νησιωτικής Ελλάδας (π.χ. Ηράκλειο Ρόδος, Μυτιλήνη Χίος Ρόδος, Κέρκυρα Ζάκυνθος Κεφαλληνία). - Με την ολοκλήρωση του νέου τμήματος του λιμένα της Πάτρας και με την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου της περιοχής (ΠΑΘΕ και Δυτικός Άξονας), o λιμένας θα αναβαθμισθεί σημαντικά τόσο σε ό,τι αφορά τον κλάδο των επιβατικών όσο και σε ό,τι αφορά τον κλάδο των εμπορευματικών μεταφορών. Με τη δημιουργία εξειδικευμένων υποδομών εφοδιαστικών υπηρεσιών και την ενεργοποίηση του Αδριατικού / Ιόνιου Θαλάσσιου Αυτοκινητόδρομου, ο οποίος έχει ενταχθεί στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών, θα ενισχυθεί περαιτέρω το μεταφορικό του έργο. Σχετικά σημειώνεται ότι παρά τις προβλέψεις για τον Ιόνιο Θαλάσσιο Αυτοκινητόδρομο, η επικοινωνία Κεφαλληνιάς, Ιθάκης με την Λευκάδα δεν είναι επαρκής ιδίως όλους τους μη τουριστικούς μήνες. Γενικότερες αναφορές σε θέματα σχετικά με την Ιθάκη, όπως και των υδροπλάνων, περιγράφονται και ως εξής: - Ομοίως, κρίσιμη θεωρείται η βελτίωση της επικοινωνίας των νησιών του Ιονίου με την ηπειρωτική χώρα μέσω της αναβάθμισης του εσωτερικού δικτύου των νησιών και των λιμενικών υποδομών. 01/25.11.2013 9 από 151

Ζωτικής επίσης σημασίας είναι η επέκταση της πολιτικής της επιδότησης των άγονων νησιωτικών γραμμών (για ακτοπλοϊκά πλοία, αεροπλάνα, υδροπλάνα), με αυστηρά ποιοτικά κριτήρια (τύπος, ταχύτητα και ηλικία μεταφορικού μέσου) που θα εξασφαλίζουν 12μηνη εξυπηρέτηση. Στο Χάρτη που ακολουθεί δίνονται οι βασικές κατευθύνσεις για τις μεταφορικές υποδομές σε εθνικό επίπεδο. Στο Άρθρο 9 του ΓΠΧΣΑΑ αναπτύσσεται η χωρική οργάνωση και ανάπτυξη του ορεινού, παράκτιου, νησιωτικού και αγροτικού χώρου, καθώς και των παραμεθόριων περιοχών. Συγκεκριμένα, σταχυολογούνται οι ακόλουθες γενικές και ειδικότερες ανά κατηγορία χώρου κατευθύνσεις που αφορούν την περιοχή μελέτης λόγω του χαρακτήρα της: 01/25.11.2013 10 από 151

Γενικές κατευθύνσεις Για τις ως άνω περιοχές δίδονται οι ακόλουθες γενικές κατευθύνσεις: - Ενίσχυση της ανάπτυξής τους με βιώσιμο τρόπο και της σύνδεσής τους με βασικά αστικά κέντρα της λοιπής χώρας, ώστε να εξασφαλιστεί η συνοχή και η περιφερειακή ισορροπία. - Διαφύλαξη της πλούσιας βιοποικιλότητας και των τοπίων που αποτελούν βασικά στοιχεία έλξης και, επομένως, συγκριτικά πλεονεκτήματα των περιοχών αυτών, καθώς και της αρμονίας του ανθρωπογενούς με το φυσικό περιβάλλον, που αποτελεί προϋπόθεση ποιότητας ζωής. Προς τούτο, κατά τον σχεδιασμό, πρέπει να γίνονται σεβαστές η κλίμακα 01/25.11.2013 11 από 151

του χώρου και η δυναμική αναπαραγωγής του φυσικού περιβάλλοντος και να λαμβάνεται υπόψη η φέρουσα ικανότητα των οικοσυστημάτων. Αγροτικός χώρος Επιδιώκεται η αύξηση της ελκυστικότητας του αγροτικού χώρου ως περιοχής οίκησης, αναψυχής και ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα δε του πρωτογενή τομέα, με την ανάπτυξη ποιοτικών πρωτογενών δραστηριοτήτων σε συνδυασμό με τον τουρισμό. Ειδικότερα για τη συγκράτηση του αγροτικού πληθυσμού προτείνεται η δημιουργία παραγωγικών και κοινωνικών υποδομών και η παροχή κίνητρων για τη δραστηριοποίηση των νέων και ασφαλή παραμονή των ηλικιωμένων. Επιδιώκεται, επίσης, η συνετή διαχείρισή του, με στόχο τη διαφύλαξη των χαρακτηριστικών του ως φυσικού αποθέματος και ως τοπίου, και η ανάδειξη της σημασίας του για τη διατήρηση των φυσικών οικοσυστημάτων και των αγροοικοσυστημάτων. Ο χώρος αυτός, που καταλαμβάνει το σύνολο σχεδόν του ορεινού και ημιορεινού χώρου καθώς και σημαντικά τμήματα του παράκτιου, δεν είναι ομοιόμορφος. Για το λόγο αυτό, καθορίζονται διαφοροποιημένες κατευθύνσεις: - Για τις αγροτικές περιοχές υψηλής παραγωγικότητας: υλοποίηση πολιτικών και αποτελεσματικών μέτρων για την αειφόρο διαχείριση των εδαφικών και υδατικών πόρων, με εξορθολογισμό της χρήσης των αγροχημικών και των συστημάτων άρδευσης. - Για τις περιαστικές αγροτικές περιοχές: λήψη μέτρων για την αποφυγή της απώλειας γόνιμης γης, λόγω άναρχης αστικοποίησης, και για τη διατήρησή τους ως περιοχών ελεύθερων χώρων και αναψυχής. Οι κατευθύνσεις αυτές πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την κατάρτιση του σχεδιασμού των αστικών κέντρων, με γνώμονα τον σεβασμό του περιβάλλοντος και των αναγκών σε γεωργική γη. - Για τις ορεινές και τις ημιορεινές περιοχές, καθώς και για τις νησιωτικές περιοχές με αγροτικό χαρακτήρα: ενθάρρυνση των πολλαπλών πρωτογενών δραστηριοτήτων, με καλλιέργειες φιλικές προς το περιβάλλον, με ενίσχυση της κτηνοτροφίας και έμφαση στα προϊόντα ποιότητας και συνδυασμό με τον εναλλακτικό τουρισμό και παραθερισμό. Ορεινός χώρος Στον ορεινό χώρο, επιδιώκεται η ανασυγκρότηση των παραγωγικών δραστηριοτήτων, η συγκράτηση του πληθυσμού και η ισόρροπη σχέση μεταξύ πόλης και υπαίθρου με τη στήριξη, μεταξύ άλλων, των δυναμικότερων μικρών οικισμών. Για τη χωρική αυτή ενότητα παρέχονται οι εξής κατευθύνσεις, οι οποίες εξειδικεύονται στο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Ορεινό χώρο: - αντιμετώπιση της δημογραφικής αποψίλωσης με την ενίσχυση των υποδομών/ υπηρεσιών και των δυνατοτήτων απασχόλησης, - ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε παραγωγικού πόρου, - στήριξη των δραστηριοτήτων της τοπικής ενδοχώρας και προώθηση νέων που αντικαθιστούν τις φθίνουσες και ενισχύουν την κοινωνική και οικονομική ανασυγκρότηση, 01/25.11.2013 12 από 151

- διαφύλαξη των τοπίων, των δασών, των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών, καθώς και προστασία και ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων ως αναπτυξιακών πόρων, με εξειδίκευση των πολιτικών και των μέτρων ανάλογα με τα κύρια χαρακτηριστικά των επιμέρους περιοχών, - διευκόλυνση της πρόσβασης σε υποδομές, επικοινωνία και γνώση, - ενίσχυση των δυναμικών ορεινών οικισμών που λειτουργούν ως κόμβοι διοίκησης, υπηρεσιών και μεταφορών, με τη διατήρηση και βελτίωση των κοινωνικών και τεχνικών υποδομών τους και την ανάδειξή τους σε κέντρα στήριξης των οικισμών της ευρύτερης περιοχής τους. Παράκτιος και νησιωτικός χώρος Τις περιοχές του παράκτιου και νησιωτικού χώρου κατοικούν ή/και επισκέπτονται μεγάλα τμήματα πληθυσμού, ενώ αναπτύσσονται σε αυτές πολλές δραστηριότητες, που συχνά δεν είναι συμβατές μεταξύ τους. Επομένως, οι περιοχές αυτές βρίσκονται υπό καθεστώς υψηλών πιέσεων. Για την αντιμετώπιση των πολύπλοκων προβλημάτων που προξενούν οι πιέσεις αυτές και για την εύρυθμη χωρική οργάνωση των, εξαιρετικά ευαίσθητων, παράκτιων περιοχών είναι αναγκαία η χρήση ολοκληρωμένου-συνολικού σχεδιασμού και διαχείρισης. Ο σχεδιασμός αυτός περιλαμβάνει ειδικές πολιτικές και δράσεις, μεταξύ των οποίων και οι ακόλουθες, οι οποίες εξειδικεύονται περαιτέρω στο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Παράκτιο και το Νησιωτικό χώρο 1 : - Ενίσχυση της συνοχής, προσβασιμότητας και επικοινωνίας των απομακρυσμένων παράκτιων περιοχών, με ιδιαίτερη έμφαση στο νησιωτικό χώρο του Αιγαίου. Ειδικότερα, εξασφάλιση δυνατοτήτων απασχόλησης, υπηρεσιών και ικανοποιητικών συγκοινωνιών και συνδέσεων με τα αστικά κέντρα. - Βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, τόσο του θαλάσσιου όσο και του χερσαίου τμήματος της παράκτιας ζώνης, με ιδιαίτερη προσοχή στους υδάτινους πόρους που συνήθως σπανίζουν, με σεβασμό στη χωρητικότητα και αντοχή των οικοσυστημάτων και στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των νησιών και στήριξη εναλλακτικών και ήπιων μορφών ανάπτυξης. - Βελτίωση του συντονισμού των δράσεων, που προωθούνται από τις ενδιαφερόμενες αρχές σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, τόσο στη θάλασσα, με σχέδια διαχείρισης θαλάσσιων περιοχών όπου χρειάζεται, όσο και στην ξηρά για τη διαχείριση των παράκτιων ζωνών, ώστε να εξασφαλίζεται η αναγκαία συμβατότητα, συμπληρωματικότητα και συνέργεια των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων και να διατηρούνται και οι απαραίτητες ζώνες ελεύθερης πρόσβασης και αναψυχής των πολιτών. - Ειδικότερα, επιδιώκεται : (α) η ανάπτυξη βασικών υποδομών στους τομείς της υγείας, της διοίκησης και της κοινωνίας της πληροφορίας, με επέκταση και σε λειτουργίες τηλεϊατρικής 1 Το οποίο δεν έχει θεσμοθετηθεί έως σήμερα 01/25.11.2013 13 από 151

και τηλεργασίας, (β) η προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού, ιδιαίτερα στον ορεινό νησιωτικό χώρο, (γ) η αναβάθμιση των υφιστάμενων τουριστικών εγκαταστάσεων και υπηρεσιών και η καθιέρωση υψηλότερων προδιαγραφών για τις νεότερες, (δ) η διαχείριση των προστατευόμενων φυσικών περιοχών και η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων (όπως των μικρών υγροτόπων του Αιγαίου), (ε) η ανάδειξη και η προστασία του ιστορικού και πολιτιστικού πλούτου, (στ) η βιώσιμη πολεοδομική οργάνωση των παραθεριστικών οικισμών, (ζ) η διαφύλαξη των τοπικών χαρακτηριστικών και του «τοπικού χρώματος» με προτεραιότητα στην ανάπλαση των παλαιών οικισμών που βρίσκονται πλησίον των ακτών και (η) η ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων. - Αποφυγή χωροθέτησης, κοντά στην παραλία, εγκαταστάσεων που δεν απαιτούν γειτνίαση με τη θάλασσα, καθώς και αποφυγή εγκαταστάσεων πολύ μεγάλης κλίμακας. - Κατά το σχεδιασμό μέτρων που αφορούν την παράκτια ζώνη, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να εφαρμόζουν τις αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων περιοχών ώστε να εξασφαλίζουν την καλή διαχείριση των οικείων ζωνών, λαμβάνοντας υπόψη τις καλές πρακτικές. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η πρόβλεψη μέτρων προστασίας των παράκτιων περιοχών από ενδεχόμενες δυσμενείς συνέπειες λόγω κλιματικής αλλαγής, όπως π.χ. η άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Στο Άρθρο 10 του ΓΠΧΣΑΑ που αφορά τη διατήρηση, την προστασία και ανάδειξη των περιοχών της εθνικής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, τη διατήρηση και ανάδειξη της ποικιλομορφίας της υπαίθρου, καθώς και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, προβλέπονται κατάλληλες πολιτικές και μέτρα ως ακολούθως. 1. Περιοχές προτεραιότητας φυσικού πλούτου, Σε εφαρμογή των διεθνών και κοινοτικών δεσμεύσεων της χώρας και της εθνικής περιβαλλοντικής πολιτικής, οι περιοχές προτεραιότητας για την προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος, που ενδεικτικά απεικονίζονται στο χάρτη 10, προσδιορίζονται ως ακολούθως: - Οι 27 περιοχές με Φορέα Διαχείρισης (Φ.Δ.), που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί. - Οι περιοχές προστασίας της φύσης και του τοπίου. - Οι περίπου 80 περιοχές, για τις οποίες έχουν εκπονηθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες ή σχέδια κήρυξής τους ως προστατευόμενων περιοχών. - Οι υπόλοιπες περιοχές που έχουν ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 (ΤΚΣ και ΖΕΠ). 2. Διαχείριση φυσικού και πολιτιστικού πλούτου Για την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς δίδονται οι ακόλουθες κατευθύνσεις: 01/25.11.2013 14 από 151

- Ολοκλήρωση και εφαρμογή της οριοθέτησης και των διαχειριστικών σχεδίων για τις 27 φυσικές περιοχές με Φορέα Διαχείρισης. Εξασφάλιση της καλής λειτουργίας των Κέντρων Ενημέρωσης για το περιβάλλον, που υπάρχουν ήδη σε αυτές. Σε περίπτωση γειτνίασης των εν λόγω περιοχών με κάποιες από τις ως άνω περιοχές πολιτιστικής κληρονομιάς (πχ, Κρήτη, Ιωάννινα), ευνοείται η δημιουργία από τους συναρμόδιους φορείς συνδυασμένων λειτουργικών τοπικών ενοτήτων για την αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών στοιχείων, με κατάλληλη οργάνωση των φυσικών και πολιτιστικών χώρων, με συμπληρωματικές διαδρομές και επισκέψεις, καθώς και με συντονισμένες ενέργειες ανάδειξης και πληροφόρησης. - Ολοκλήρωση μέχρι το 2013 των διαδικασιών μελέτης και κήρυξης των περίπου 80 φυσικών περιοχών. Διαχείριση αυτών, καθώς και των υπολοίπων ήδη κηρυγμένων περιοχών, με κατάλληλους κατά περίπτωση τρόπους και με δημιουργία αντίστοιχων Κέντρων Ενημέρωσης για το περιβάλλον. Αν υπάρχει γειτνίαση των εν λόγω περιοχών με κάποιες από τις ως άνω περιοχές πολιτιστικής κληρονομιάς (π.χ. Καστοριά, νησιά Αιγαίου), ευνοείται επίσης η δημιουργία από τους συναρμόδιους φορείς συνδυασμένων ενοτήτων αξιοποίησης. - Εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών για τις υπόλοιπες φυσικές περιοχές, που έχουν ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια για την εξασφάλιση διαδρόμων φυσικής συνέχειας μεταξύ όμορων περιοχών προστασίας. - Προστασία και αναβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. - Ενσωμάτωση σε όλα τα διαχειριστικά σχέδια των προστατευόμενων περιοχών εδικών μέτρων για την αντιμετώπιση τυχόν επιπτώσεων στα οικοσυστήματα και τα είδη της αντίστοιχης περιοχής από τις κλιματικές αλλαγές, με ιδιαίτερη αναφορά κατά περίπτωση στις θερμοκρασιακές αλλαγές, στη μείωση των υδάτινων πόρων και στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. - Ανάδειξη και προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αξιοποίησή τους ως πόλων έλξης επισκεπτών με την κατάλληλη υποδομή πρόσβασης, την λειτουργική σύνδεσή τους με τον περιβάλλοντα χώρο τους και τη σύνδεση των μνημείων μεταξύ τους ανά χωρική ενότητα. Παράλληλα, προστασία των εναλίων αρχαιοτήτων από φυσικούς και ανθρωπογενές κινδύνους. - Προώθηση της δημιουργίας ενιαίων δικτύων φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, οργάνωση χώρων και διαδρομών και εν γένει ανάδειξη και αξιοποίησή τους με συνεργασία των αρμόδιων αρχών. - Διεύρυνση της προστασίας των αρχαιολογικών χώρων, με την ένταξη σε αυτούς της διαφύλαξης των τοπίων. Παράλληλα, καθιέρωση τυπολογίας τοπίων, απογραφή τους 01/25.11.2013 15 από 151

βάσει αυτής και αναγνώριση των τοπίων που χρήζουν παρεμβάσεων διαφύλαξης και προστασίας. - Διατύπωση όρων και προϋποθέσεων για την προστασία των, μικρής κλίμακας, τοπίων που αφθονούν στον αγροτικό και τον αστικό χώρο, σε συνδυασμό με την επιδίωξη ήπιας και ποιοτικής τουριστικής ανάπτυξης. 3. Χωρικές κατευθύνσεις για την προστασία του τοπίου και της υπαίθρου από την άναρχη οικιστική ανάπτυξη Την κυριότερη απειλή κατά της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί η κατανάλωση χώρου από την άναρχη οικιστική ανάπτυξη. Για τον δραστικό περιορισμό της, δίδονται οι ακόλουθες κατευθύνσεις: - Προώθηση της αρχής της «συμπαγούς πόλης» σε όλα τα επίπεδα χωρικού σχεδιασμού. Οι όποιες προτάσεις επεκτάσεων θα πρέπει να αιτιολογούνται τεκμηριωμένα επί τη βάσει αντικειμενικών αναγκών (δημογραφικών, οικιστικών και παραγωγικών). - Λήψη μέτρων για τις υπόλοιπες προστατευόμενες περιοχές, στο πλαίσιο Ρυθμιστικών- Πολεοδομικών Σχεδίων. - Στον υπόλοιπο περιαστικό και αγροτικό χώρο: περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης και ενίσχυση της συγκέντρωσης νέων παραγωγικών μονάδων σε οργανωμένους υποδοχείς σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 12 του παρόντος. 4. Κατευθύνσεις για τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, κατά το σχεδιασμό σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Στο πλαίσιο των διεθνών, κοινοτικών και συνταγματικών δεσμεύσεων της χώρας για την εφαρμογή των αρχών βιώσιμης χρήσης των πόρων (εδάφους, υδάτων, ατμόσφαιρας κ.ά.), δίδονται γενικές κατευθύνσεις για: Το υδατικό και θαλάσσιο περιβάλλον, το έδαφος, την ατμόσφαιρα τις κλιματικές αλλαγές, τα δάση και δασικές εκτάσεις 5. Πρόληψη - αντιμετώπιση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών. Αποκατάσταση πληγεισών περιοχών 6. Ρυθμίσεις για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου για τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό 2 - Αναθεώρηση της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας με σκοπό την ουσιαστική διασύνδεση του χωροταξικού με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό, την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών κατάρτισης και έγκρισης των πολεοδομικών σχεδίων, τον 2 Αρθρο 12 01/25.11.2013 16 από 151

εξορθολογισμό και, ενδεχομένως, ελάττωση των επιπέδων πολεοδομικού σχεδιασμού, καθώς και την αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων. - Κατάλληλη ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους - κεντρικού και αποκεντρωμένου - και τοπικής αυτοδιοίκησης, βάσει των αρχών της επικουρικότητας, της εγγύτητας και της καταλληλότητας των μέσων, καθώς και καθιέρωση αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου της νομιμότητας, της ποιότητας και της επάρκειας των επιμέρους πολεοδομικών σχεδίων όταν η αρμοδιότητα κατάρτισης και έγκρισής τους ανατίθεται σε αποκεντρωμένα όργανα του κράτους ή σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. - Υιοθέτηση της αρχής της, κατά περίπτωση αναγκαίας, ευελιξίας στο σύστημα του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, βάσει κατάλληλων κριτηρίων ή και μεγεθών. - Υποχρεωτική υπαγωγή στο πεδίο εφαρμογής της γενικής χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας όλων των παράλληλων - και αποσπασματικών - τρόπων χωροθέτησης και οικιστικής ανάπτυξης που κατά καιρούς έχουν εισαχθεί σε ειδικά νομοθετήματα αρμοδιότητας άλλων υπουργείων. - Αναμόρφωση, βάσει των κατευθύνσεων του παρόντος Γενικού Πλαισίου καθώς και των υπό έκδοση Ειδικών Πλαισίων, των Χωροταξικών Σχεδίων των Περιφερειών ώστε να καταστούν περισσότερο επιχειρησιακά με έμφαση στον καθορισμό των προγραμματικών μεγεθών και των ορίων ανάπτυξης των παραγωγικών τομέων και των δραστηριοτήτων οικιστικής ανάπτυξης. - Βελτιώσεις του συστήματος πολεοδομικού σχεδιασμού με: (α) αύξηση της ευελιξίας των Γ.Π.Σ. / Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. κατά τον προσδιορισμό ζωνών, χρήσεων και δικτύων τεχνικής υποδομής ώστε να έχουν διττό χαρακτήρα άλλοτε κανονιστικό και άλλοτε στρατηγικό / ενδεικτικό ανάλογα με το είδος της επιδιωκόμενης ρύθμισης, (β) θεσμική κατοχύρωση της δυνατότητας για ενιαία σύνταξη Γ.Π.Σ. / Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. σε όμορους δήμους με έντονη αλληλεξάρτηση και (γ) συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου των Γ.Π.Σ. / Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. με προδιαγραφές που θα καθορίζουν τον τρόπο προσδιορισμού των προγραμματικών μεγεθών (πληθυσμιακά μεγέθη, ανάγκες επέκτασης κλπ.) και τον χρονικό τους ορίζοντα στο πλαίσιο των κατευθύνσεων και των αναλυτικών μεθόδων του περιφερειακού χωροταξικού σχεδιασμού. - Αναθεώρηση και επικαιροποίηση των υφιστάμενων γενικών πολεοδομικών κανόνων και σταθεροτύπων. - Αναμόρφωση της ισχύουσας κατάταξης και του περιεχομένου των γενικών και ειδικών χρήσεων γης, ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες λειτουργικές ανάγκες των πόλεων, της υπαίθρου και των ευρύτερων αστικών περιοχών. 01/25.11.2013 17 από 151

- Καθιέρωση μηχανισμών χωρικής αναδιάταξης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος για χωροταξικούς σκοπούς και σκοπούς προστασίας περιβάλλοντος, κατά προτίμηση εντός οικιστικών περιοχών, με παράλληλη διαχείριση των εκτάσεων του δημοσίου. - Αναθεώρηση των διατάξεων που ρυθμίζουν τους οικισμούς <2000 κατοίκων, με στόχο την προώθηση του σχεδιασμού και του ελέγχου των χρήσεων γης εντός των ορίων τους. - Οριστικοποίηση της οριοθέτησης - θεσμοθέτησης ζωνών Α απολύτου προστασίας και ζωνών Β προστασίας της περιβάλλουσας περιοχής (αρχαιολογικοί τόποι και τοπία, ενάλιες αρχαιότητες, τοπία φυσικών οικοσυστημάτων, αγροτικά τοπία), όπου η εκτός σχεδίου δόμηση δεν θα επιτρέπεται παρά μόνον σε ειδικές και περιορισμένες περιπτώσεις. - Περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης με: α) την βαθμιαία υποκατάστασή της, με την προώθηση Γ.Π.Σ. Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. και άλλων σχεδιαστικών ρυθμίσεων, κατά προτεραιότητα στις κρίσιμες περιοχές του εξωαστικού χώρου όπου ασκούνται και οι μεγαλύτερες πιέσεις (ευρύτερες αστικές, νησιωτικές, παράκτιες, τουριστικές περιοχές κ.λπ.). β) τον προσδιορισμό ευρύτερων ζωνών στις οποίες θα επιτρέπεται η χωροθέτηση οχλουσών χρήσεων (μεταποιητικές δραστηριότητες μέσης και υψηλής όχλησης, κτηνοτροφικές μονάδες κ.λπ.), έτσι ώστε να απαγορευτεί η διάχυση τους σε όλο το χώρο, γ) τον προσδιορισμό ζωνών προστασίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, των φυσικών πόρων και του τοπίου, στις οποίες θα περιορίζεται ή/και θα απαγορεύεται η δυνατότητα δόμησης, δ) την ενθάρρυνση της δημιουργίας ζωνών ανάπτυξης οργανωμένης οικιστικής, παραγωγικής και επιχειρηματικής ανάπτυξης (ΒΕΠΕ, ΠΟΤΑ, ΠΟΑΠΔ, ΠΕΡΠΟ κ.λπ.) με την απλοποίηση των διαδικασιών δημιουργίας τους και ε) την επιβολή περιορισμών στη δόμηση, τη χρήση και την κατάτμηση, όπως εξειδικεύονται στα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια για τη Βιομηχανία, τον Τουρισμό, τον Ορεινό και τον Παράκτιο χώρο 3. - Αντιμετώπιση του φαινομένου της αυθαίρετης δόμησης, με: - Μεταρρύθμιση της πολεοδομικής νομοθεσίας. - Αλλαγή του τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών και ενίσχυση των αρμοδίων υπηρεσιών σε προσωπικό και μέσα. 3 Τα Ειδικά Πλαίσια για τον Ορεινό και Παράκτιο χώρο δεν έχουν θεσμοθετηθεί έως σήμερα 01/25.11.2013 18 από 151

- Άμεση πολεοδόμηση περιοχών που παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση (περιοχές περιαστικών, παραθεριστικών ή τουριστικών δραστηριοτήτων). - Επαρκή έλεγχο και αυστηρή εφαρμογή της περί αυθαιρέτων κτισμάτων νομοθεσίας. 1.2.2. Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό Σύμφωνα με το ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό 4 το νησί της Ιθάκης α. κατατάσσεται στις Αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές και ειδικότερα στις περιοχές με περιθώρια ανάπτυξης ήπιων και εναλλακτικών μορφών τουρισμού (Β2). β. ανήκει στην Ομάδα ΙΙ από 47 νησιά με σημαντική τουριστική δραστηριότητα ή νησιά που αναπτύσσονται τουριστικά, με ή χωρίς άλλη ιδιαίτερα δυναμική παραγωγική δραστηριότητα και εκμεταλλεύσιμους πόρους. α. Οι σχετικές κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης του τουρισμού για την κατηγορία περιοχών στην οποία έχει καταταχθεί η Ιθάκη, δίδονται ακολούθως 5 : 4 Άρθρο 4 5 Άρθρο 5 01/25.11.2013 19 από 151

Πηγή: ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό (Β2) Περιοχές με περιθώρια ανάπτυξης ήπιου και εναλλακτικού τουρισμού - Διατήρηση, προστασία και ανάδειξη των φυσικών, ιστορικών, αρχιτεκτονικών, κ.α., σημείων του χώρου με «μοναδικά» χαρακτηριστικά καθώς και του χαρακτήρα, της κλίμακας και των χαρακτηριστικών των οικισμών. - Λήψη μέτρων για την έγκαιρη πρόληψη φαινομένων υποβάθμισης της ποιότητας των φυσικών και ανθρωπογενών πόρων και συνδυασμένη προβολή τους. - Συγκρότηση τοπικών πολυθεματικών δικτύων και βελτίωση της προσβασιμότητας μεταξύ των πόλων και των πόρων που τα συγκροτούν με περιβαλλοντικά ήπιες παρεμβάσεις στις οδικές συνδέσεις. - Κατασκευή νέων, συμπλήρωση και αναβάθμιση υφιστάμενων τεχνικών, κοινωνικών (περίθαλψης και αθλητισμού), περιβαλλοντικών και πολιτιστικών υποδομών (μουσεία, τεχνολογικά θεματικά πάρκα, κ.λπ.). - Περιορισμός της δόμησης νέων υποδομών φιλοξενίας, εστίασης και λοιπών σχετικών με τον τουρισμό υποδομών, στον Ηπειρωτικό χώρο, εντός οικισμών καθώς και σε μια ζώνη πλάτους 500 μέτρων από τα όρια τους στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται σχετικός κορεσμός (ποσοστό αδόμητων γηπέδων <40%). 01/25.11.2013 20 από 151

Ο περιορισμός αυτός δεν ισχύει α) Για την επέκταση υφισταμένων εγκαταστάσεων για λόγους βιωσιμότητας των μονάδων, β) για τη δημιουργία ειδικών τουριστικών υποδομών με ή χωρίς υποδομές φιλοξενίας που από τη φύση τους συνδέονται με την αξιοποίηση πόρων με έντονη χωρική εξάρτηση π.χ. (ιαματικές πηγές) και γ) για τη δημιουργία ενός μικρού αριθμού ολοκληρωμένων τουριστικών αναπτύξεων του άρθρου 9 του παρόντος για την υποστήριξη των ευρύτερων περιοχών στις οποίες εντάσσονται. - Προσαρμογή της τυπολογίας των καταλυμάτων (μορφολογικοί περιορισμοί, δυναμικότητα, τάξεις) και άλλων σχετικών με τον τουρισμό υποδομών σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής και των ειδικών μορφών που υποστηρίζουν. - Προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος συμπεριλαμβανομένης της προστασίας της βιοποικιλότητας και του τοπίου. - Επανάχρηση αξιόλογων κτιρίων ή συνόλων. - Αξιοποίηση των εκάστοτε τοπικών πόρων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού (αγροτουρισμού, περιηγητικού, πεζοπορικού, πολιτιστικού τουρισμού, κ.α.) - Στήριξη δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην αναβάθμιση της εικόνας και γενικότερα στην ανάδειξη και προβολή των χαρακτηριστικών και της φυσιογνωμίας του αγροτικού χώρου. - Δημιουργία δικτύων μονοπατιών (εθνικών, ευρωπαϊκών) και διαδρομών («δρόμοι» καπνού, αμπέλου, ελιάς κ.α.) περιβαλλοντικής ευαισθησίας και εκπαίδευσης. - Δημιουργία υποδομών στήριξης, προώθηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και πιστοποίησης απασχολουμένων σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού (Eco-Management and Audit Scheme- EMAS). - Προώθηση προγραμμάτων στήριξης αγροτικών ή και παραδοσιακών μεταποιητικών δραστηριοτήτων φιλικών προς το περιβάλλον (στήριξη ολοκληρωμένης ή βιολογικής γεωργίας, προϊόντων ονομασίας προέλευσης, παραδοσιακών τεχνικών, κ.ά). - Ενίσχυση του προσανατολισμού των συνεχιζόμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων για τον αγροτικό χώρο (Leader+, ΟΠΑΑΧ) προς μια ολοκληρωμένη αγροτική ανάπτυξη, πέραν της αποκλειστικής χρηματοδότησης καταλυμάτων. - Προώθηση τοπικών συμφώνων ποιότητας. Επιπρόσθετα στα νησιά που κατατάσσονται στην ομάδα ΙΙ, διακρίνεται ζώνη υψηλής ανταγωνιστικότητας διαφόρων οικονομικών δραστηριοτήτων, η οποία εκτείνεται σε απόσταση 350 μ. από τον αιγιαλό και έχει ιδιαίτερη σημασία για την ανάπτυξη του τουρισμού. Στη ζώνη 01/25.11.2013 21 από 151

αυτή που παρατηρείται υψηλός ανταγωνισμός χρήσεων γης και δραστηριοτήτων όλων των ειδών, με άμεση ή έμμεση επίπτωση στον τουρισμό και δίδονται ειδικότερες κατευθύνσεις 6 : Για το σύνολο του παράκτιου χώρου και τα νησιά ορίζεται, για τις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές, ελάχιστη απόσταση (Ε) τοποθέτησης των κτισμάτων, που εξυπηρετούν υποδομές φιλοξενίας, εστίασης και αναψυχής, από τη γραμμή αιγιαλού πενήντα (50,00μ.) μέτρα. Σε περίπτωση που η υψομετρική στάθμη του φυσικού εδάφους (Υ) στο πλησιέστερο στην ακτογραμμή σημείο τοποθέτησης του κτιρίου είναι μικρότερη των δέκα (10,00) μέτρων από την στάθμη της θάλασσας, η ελάχιστη απόσταση τοποθέτησης των κτισμάτων (Ε1) από την ακτογραμμή δίδεται από τη σχέση Ε1=50+(10-Υ)Χ5. Σε τμήματα με υψομετρική στάθμη εδάφους μικρότερη των δύο μέτρων από τη στάθμη της θάλασσας δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση κτισμάτων 7. β. Η Ομάδα ΙΙ όπου ανήκει η Ιθάκη, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση που υιοθετείται στο ΕΠΧΣΑΑ, περιλαμβάνει 47 νησιά με σημαντική τουριστική δραστηριότητα ή νησιά που αναπτύσσονται τουριστικά, με ή χωρίς άλλη ιδιαίτερα δυναμική παραγωγική δραστηριότητα και εκμεταλλεύσιμους πόρους. Στα νησιά αυτά έμφαση πρέπει να δοθεί σε δράσεις που σκοπό έχουν α) την αντιμετώπιση συγκρούσεων μεταξύ των δραστηριοτήτων, β) τον έλεγχο των περιβαλλοντικών πιέσεων και του είδους της ανάπτυξης και γ) την αποτροπή της μονόπλευρης εξάρτησής τους από τον τουρισμό. Στην ομάδα αυτή πέραν των κατευθύνσεων που δίδονται ανά 6 - Ο περιορισμός της δημιουργίας νέων εγκαταστάσεων χρήσεων μη συμβατών με την τουριστική δραστηριότητα (ιδίως βιομηχανικές / βιοτεχνικές εγκαταστάσεις χονδρικού εμπορίου, εμπορικές εκθέσεις, κτίρια και γήπεδα αποθήκευσης, γραφεία, κτίρια περίθαλψης, πρατήρια καυσίμων) ιδιαίτερα στις περιοχές που χαρακτηρίζονται ως ανεπτυγμένες τουριστικά. Κατ εξαίρεση είναι δυνατή η χωροθέτηση βιομηχανικών δραστηριοτήτων, που έχουν ανάγκη θαλάσσιου μετώπου και εξυπηρετούν άμεσες τοπικές ανάγκες ή είναι σημαντικές για την εθνική οικονομία, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Ειδικού Πλαισίου για τη Βιομηχανία ύστερα από συνεκτίμηση κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων και στα τμήματα των περιοχών αυτών που παρουσιάζουν μειωμένο τουριστικό ενδιαφέρον. Στις υπόλοιπες περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος (περιοχές υπό στοιχεία Β και Δ του άρθρου 4) η χωροθέτηση άλλων χρήσεων επιτρέπεται σε τμήματα τους που δεν παρουσιάζουν τουριστικό ενδιαφέρον είτε μεμονωμένα είτε σε οργανωμένους υποδοχείς. - Η κατά προτεραιότητα προώθηση δράσεων αποκατάστασης της αισθητικής του τοπίου και αναβάθμισης της λειτουργίας του χώρου. - Η διατήρηση των φυσικών χαρακτηριστικών της ζώνης υψηλής ανταγωνιστικότητας σε ορισμένα τμήματα της ακτογραμμής. 7 Οι περιορισμοί αυτοί δεν ισχύουν για την επέκταση υφισταμένων τουριστικών εγκαταστάσεων στα γήπεδα που κατείχαν κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος καθώς και για εγκεκριμένους, κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος, οργανωμένους υποδοχείς τουρισμού που μπορούν να τροποποιούνται χωρίς υπέρβαση των προβλεπόμενων, από την εγκριτική τους πράξη, όρων που αφορούν στην απόσταση των κτισμάτων από τη γραμμή αιγιαλού. Σε κάθε περίπτωση η ελάχιστη απόσταση (Ε) τοποθέτησης των κτισμάτων από τη γραμμή αιγιαλού δεν μπορεί να είναι μικρότερη των πενήντα (50,00μ.) μέτρων. 01/25.11.2013 22 από 151

κατηγορία περιοχής (άρθρο 5 του παρόντος) και για τη χωρική οργάνωση των ειδικών μορφών τουρισμού (άρθρο 6 του παρόντος) ο σχεδιασμός των χρήσεων γης (Γ.Π.Σ. / Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., Ε.Χ.Μ.) πρέπει να διερευνά α) τη σκοπιμότητα καθορισμού ζωνών τουριστικής ανάπτυξης στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές και να τις ορίζει κατά περίπτωση και β) τον προσδιορισμό ζωνών προστασίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, των φυσικών πόρων και του τοπίου, στις οποίες θα περιορίζεται ή/και θα απαγορεύεται η δυνατότητα δόμησης. Σε κάθε περίπτωση, λαμβάνεται υπόψη η φέρουσα ικανότητα των περιοχών, με την ιδιαίτερη επισήμανση ότι η ανεπάρκεια και υπέρβαση της αντοχής των πόρων θα πρέπει να αποτελεί απαγορευτικό κριτήριο για τη χωροθέτηση ζωνών ή τουριστικών μονάδων. Ανώτατο όριο δυναμικότητας νέων τουριστικών εγκαταστάσεων εντός ορίων οικισμών και σχεδίων πόλεως 100 κλίνες. Ο περιορισμός αυτός δεν ισχύει στις νήσους Κρήτη, Κέρκυρα και Ρόδο και στα οικιστικά κέντρα των νησιών της ομάδας αυτής με πληθυσμό κατά την τελευταία απογραφή μεγαλύτερο των 10.000 κατοίκων εφόσον από τον σχεδιασμό σε τοπικό επίπεδο δεν τίθενται αυστηρότερα όρια. Σε κάθε περίπτωση οι εγκαταστάσεις αυτές πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στα μορφολογικά πρότυπα και την κλίμακα των οικισμών. Στην ΠΕ Ιθάκης δεν υπάρχουν νησιά που ανήκουν στην Ομάδα Ι. (κατοικημένα νησιά που δεν περιλαμβάνονται στην Ομάδα ΙΙ) Όσον αφορά στα υπόλοιπα μικρά ακατοίκητα νησιά και νησίδες της ΠΕ Ιθάκης κατατάσσονται στην Ομάδα ΙΙΙ Βραχονησίδες και ακατοίκητα νησιά - Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται οι βραχονησίδες, τα νησιά εμβαδού μικρότερου των 500 στρεμμάτων καθώς και μεγαλύτερα νησιά τα οποία εμπίπτουν στο Δίκτυο Φύση (NATURA) 2000 ή είναι σημαντικά για προστατευόμενα είδη ορνιθοπανίδας ή άλλης απειλούμενης και σπάνιας πανίδας και χλωρίδας. Στην ίδια κατηγορία περιλαμβάνονται τα απομονωμένα, από άποψη θέσης, νησιά (απόσταση από παράκτιες περιοχές του ηπειρωτικού τμήματος της χώρας ή από νησιά με πληθυσμό μεγαλύτερο των 2.000 κατοίκων μεγαλύτερη των 4 ναυτικών μιλίων) καθώς και τα νησιά που καλύπτονται από καθεστώτα προστασίας που απαγορεύουν τη δόμηση. Στα νησιά της κατηγορίας αυτής απαγορεύεται η δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων. - Στη δεύτερη κατηγορία επιτρέπεται η ανάπτυξη τουριστικών εγκαταστάσεων με τον όρο ότι κάλυψή τους δεν θα υπερβαίνει το 3% της έκτασης του νησιού, τηρουμένης της λοιπής νομοθεσίας. Σημειώνεται ότι στο ΕΠΧΣΑΑ για τον τουρισμό διακρίνονται οι ορεινές και πεδινές περιοχές, οι Περιοχές του Δικτύου Φύση (NATURA) 2000 και λοιπές περιοχές περιβαλλοντικής ευαισθησίας 8, 8 - Αξιοποίηση των εκάστοτε τοπικών πόρων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού (αγροτουρισμού, περιηγητικού, πεζοπορικού, πολιτιστικού τουρισμού, κ.α.). 01/25.11.2013 23 από 151

οι αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία, για τις οποίες δίνονται ειδικότερες κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης του τουρισμού. γ. Στο Αρθρο 6 του ΕΠΧΣΑΑ δίνονται κατευθύνσεις για κάθε ειδική μορφή τουρισμού. Μεταξύ των μορφών που αναφέρονται γενικώς για τον ελληνικό χώρο επομένως και για την ΠΕ Ιθάκης, ειδικές αναφορές σχετιζόμενες με το νησί περιλαμβάνονται για τον θαλάσσιο τουρισμό και τον τουρισμό φύσης. Συγκεκριμένα για τον θαλάσσιο τουρισμό που προσδιορίζεται από τη δυνατότητα χρήσης ιδιόκτητων και εκμισθωμένων σκαφών αναψυχής διαφορετικών μεγεθών και εμβέλειας ταξιδίων, με ή άνευ πληρώματος και με ποικίλους τρόπους κίνησης, επιβάλλεται για την ανάπτυξή του η δημιουργία ενός αριθμού κέντρων υποστήριξης έντεκα (11) ενοτήτων θαλάσσιου τουρισμού, τα οποία θα διαθέτουν σύγχρονες υποδομές ελλιμενισμού, ανεφοδιασμού και επισκευών και υπηρεσίες διοικητικής υποστήριξης για πρακτορεύσεις, ενοικιάσεις, αγοραπωλησίες, κ.λπ. Τα κέντρα αυτά θα εξυπηρετούν το μεγαλύτερο δυνατό συνδυασμό θαλάσσιων δραστηριοτήτων του τουρισμού. Βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη αυτών των κέντρων αποτελεί η ύπαρξη σύγχρονης υποδομής φιλοξενίας, εστίασης και ψυχαγωγίας και η γειτνίαση με αεροδρόμιο. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνεται η Πάτρα, με ακτίνα επιρροής τις ακτές της της Β.Δ. Πελοποννήσου και των νησιών του Ιονίου. - Ανάδειξη και προστασία περιβάλλοντος και τοπίου (προστασία φυσικού περιβάλλοντος, αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, άϋλης πολιτιστικής κληρονομιάς, δημιουργία μουσείων, κ.α.). - Δημιουργία δικτύων μονοπατιών (εθνικών, ευρωπαϊκών) και διαδρομών («δρόμοι» καπνού, αμπέλου, ελιάς, κ.α.) περιβαλλοντικής ευαισθησίας και εκπαίδευσης. - Προώθηση προγραμμάτων στήριξης αγροτικών δραστηριοτήτων φιλικών προς το περιβάλλον (στήριξη ολοκληρωμένης ή βιολογικής γεωργίας, προϊόντων ονομασίας προέλευσης, παραδοσιακών τεχνικών, κ.ά). - Δημιουργία υποδομών στήριξης, προώθηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και πιστοποίησης (Eco- Management and Audit Scheme- EMAS). - Οργανωτική και λειτουργική υποστήριξη των Φορέων Διαχείρισης. - Θέσπιση ειδικού τέλους υπέρ των Φορέων Διαχείρισης, επί των δραστηριοτήτων του τουρισμού που αναπτύσσονται στις περιοχές αυτές, με σκοπό να χρησιμοποιείται για την προστασία, διαχείριση και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και του τοπίου. Μέχρι τον καθορισμό χρήσεων και δραστηριοτήτων στις περιοχές αυτές η ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων περιορίζεται στη δημιουργία μικρών, σύμφωνα με την κείμενη τουριστική νομοθεσία, τουριστικών καταλυμάτων στις εντός σχεδίου και εντός ορίων οικισμών περιοχές, καθώς και σε μια ζώνη πλάτους 500 μέτρων από τα όρια τους στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται σχετικός κορεσμός (ποσοστό αδόμητων γηπέδων <40%). Ο περιορισμός αυτός δεν ισχύει α) στις υπό το στοιχείο Θ περιοχές (παραδοσιακοί οικισμοί) που η δόμηση περιορίζεται μόνο εντός σχεδίου και εντός ορίων οικισμών, β) για την επέκταση υφισταμένων μονάδων για λόγους βιωσιμότητας, γ) για τη δημιουργία ειδικών τουριστικών υποδομών με ή χωρίς υποδομές φιλοξενίας που από τη φύση τους συνδέονται με την αξιοποίηση πόρων με έντονη χωρική εξάρτηση π.χ. (ιαματικές πηγές) και δ) για την ανάπτυξη σύνθετων και ολοκληρωμένων τουριστικών υποδομών μικτής χρήσης για τις οποίες ισχύουν οι όροι και οι προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 9 του παρόντος. Σε κάθε περίπτωση κατά την αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων πρέπει να δίδεται η δέουσα βαρύτητα στην οικολογική συνιστώσα. 01/25.11.2013 24 από 151

Οι σχετικές κατευθύνσεις και προβλέψεις για τα κέντρα υποστήριξης ενοτήτων θαλάσσιου τουρισμού είναι: Η βελτίωση των υποδομών των σημείων ελλιμενισμού (μαρίνες, αγκυροβόλια) και η εποχική αύξηση της χωρητικότητάς τους (ειδικά στο Ιόνιο, τις Κυκλάδες και τις Σποράδες). Η ανάπτυξη «πράσινων υποδομών» (ενέργεια, διαχεί ριση απορριμμάτων κ.λπ.). Η ανάπτυξη και λειτουργία συστημάτων ηλεκτρονικής ενημέρωσης για διαθεσιμότητα θέσης, κόστος κ.λπ. Όσον αφορά στον τουρισμό φύσης 9 για την Ιθάκη, προσφέρονται προς ανάπτυξη τόσο δράσεις σχετικά με φυσιολατρικά μονοπάτια και διαδρομές όσο και σχετικά με θέματα αγροτουρισμού μέσω αποκατάστασης παραδοσιακών κτισμάτων που έχουν διασωθεί. Στο Άρθρο 8 δίνονται κατευθύνσεις για κατηγορίες χώρου με ειδικό καθεστώς (δάση, αγροτική γη κλπ.) και για την επίλυση συγκρούσεων με άλλες χρήσεις, ενώ στο Άρθρο 9 δίνονται κατευθύνσεις για τις Σύνθετες και Ολοκληρωμένες Τουριστικές Υποδομές μικτής χρήσης. 1.2.3. Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για την Βιομηχανία Στο Άρθρο 5 δίνονται κατευθύνσεις κλαδικού και ειδικού χαρακτήρα για τη στρατηγική χωρική οργάνωση της βιομηχανίας. Αναφέρονται οι ακόλουθες κατηγορίες βιομηχανικών δραστηριοτήτων ως άμεσα ή έμμεσα συναφείς με το χαρακτήρα της περιοχής μελέτης: - με χωροθετική εξάρτηση από αγροτικές πρώτες ύλες - με χωροθετική εξάρτηση από πρώτες ύλες προερχόμενες από εξόρυξη - με ανάγκη χωροθέτησης σε άμεση επαφή με θαλάσσιο μέτωπο. Για όλα τα νησιά πλην Εύβοιας και Κρήτης δίδονται οι εξής κατευθύνσεις: - Για την εξεύρεση κατάλληλων θέσεων εγκατάστασης ενεργειακών δραστηριοτήτων (εγκαταστάσεις αποθήκευσης καυσίμων, μονάδες παραγωγής κλπ.), με εξαίρεση τις εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Α.Π.Ε., έχουν εφαρμογή τα κριτήρια χωροθέτησης της παρ. 1 εδάφιο ε του άρθρου 8. Στην περίπτωση δραστηριοτήτων που υπάγονται και στην παρ. 3 του παρόντος άρθρου, πρέπει να γίνεται συνδυασμός των κριτηρίων. - Σε εξωαστικές περιοχές που ρυθμίζονται στο σύνολο τους ή σε σημαντικό τμήμα του παράκτιου χώρου τους με Ζ.Ο.Ε. ή άλλα σχέδια χρήσεων γης του εξωαστικού χώρου, τα οποία δεν έχουν προβλέψει ζώνες εγκατάστασης ενεργειακών δραστηριοτήτων του προηγούμενου εδαφίου, είναι δυνατή η χωροθέτηση ενεργειακών δραστηριοτήτων σε περιοχές που δεν έχουν χαρακτήρα υψηλής προστασίας, με χρήση των κριτηρίων της παρ. 1 εδάφιο ε του άρθρου 8. 9 Άρθρο 7 Ζ 01/25.11.2013 25 από 151

- Οι κατευθύνσεις των πιο πάνω εδαφίων έχουν εφαρμογή και για την χωροθέτηση μονάδων αφαλάτωσης για την κάλυψη τοπικών αναγκών. Στο Κεφάλαιο Δ περιλαμβάνονται Κατευθύνσεις για το καθεστώς χωροθέτησης και δόμησης της βιομηχανίας, και ειδικότερα: στο Άρθρο 6, Κατευθύνσεις για το καθεστώς και τους όρους οργανωμένης χωροθέτησης της βιομηχανίας, με παράλληλη αναμόρφωση του συστήματος των οργανωμένων υποδοχέων, στο Άρθρο 7, Κατευθύνσεις για το καθεστώς και τους όρους δόμησης της βιομηχανίας σε εκτός σχεδίου περιοχές, στο Άρθρο 8, Κριτήρια και συμβατότητες χωροθέτησης των βιομηχανικών μονάδων και υποδοχέων που συνδέονται με τα χαρακτηριστικά της περιοχής χωροθέτησης καθώς και κατευθύνσεις που συνδέονται με ειδικά θεσμικά καθεστώτα και κατηγορίες χώρου (δάση και δασικές εκτάσεις, γεωργική γη υψηλής προτεραιότητας, περιοχές του δικτύου ΦΥΣΗ (NATURA) 2000 περιλαμβανομένων των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (Ζ.Ε.Π.) της ορνιθοπανίδας της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ), κρίσιμη παραθαλάσσια ζώνη, ζώνες που από το Ε.Π. Τουρισμού χαρακτηρίζονται ως τουριστικής προτεραιότητας και μάλιστα ως ανεπτυγμένες τουριστικά, περιαστικές ζώνες. Στο Κεφάλαιο Ε δίνονται Κατευθύνσεις για διάφορες κατηγορίες σχεδιασμού και χωρικών πολιτικών, όπως τον υποκείμενο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό (όσον αφορά τη ρύθμιση της βιομηχανίας στον οικιστικό ιστό και τον φυσικό σχεδιασμό του εξωαστικού χώρου. Στο Παράρτημα Ι δίνονται κατευθύνσεις του Ειδικού Πλαισίου για τη στρατηγική χωρική οργάνωση της βιομηχανίας σε περιφερειακό επίπεδο και συγκεκριμένα, προσδιορίζονται για κάθε Περιφέρεια προτεραιότητες σε επίπεδο κλάδων ή κατηγοριών βιομηχανίας, το χωροταξικό πρότυπο της βιομηχανίας, κατευθύνσεις για την οργανωμένη χωροθέτηση, κατευθύνσεις για την πολιτική χρήσεων γης και τη διάσπαρτη χωροθέτηση της βιομηχανίας και, κατά περίπτωση, κατευθύνσεις για άλλα θέματα ειδικού ενδιαφέροντος. Επιπρόσθετα προσδιορίζονται σε επίπεδο πρώην Νομού (νυν Περιφερειακής Ενότητας), βαθμίδες προτεραιότητας για την άσκηση χωρικής πολιτικής για τη βιομηχανία, που αντανακλούν ισχυρή υφιστάμενη βιομηχανική βάση, τάση ανάπτυξής της, ή προγραμματική επιλογή. Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι προβλεπόμενες Κατευθύνσεις για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων 10 είναι οι ακόλουθες: Βασικά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και στόχοι: Στην προγραμματική περίοδο 2007-2013 θα δοθεί έμφαση στις θαλάσσιες συνδέσεις, και στα περιβαλλοντικά προβλήματα. Οι αναπτυξιακές προτεραιότητας εστιάζονται στον τουρισμό, τον αναπροσανατολισμό της οικονομίας του αγροτικού χώρου και τη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης του δευτερογενή τομέα, ενώ διατομεακά θα επιδιωχθεί η αύξηση των επιχειρήσεων με υψηλή προστιθέμενη αξία. Λαμβανομένης υπόψη, ωστόσο, της ήδη πολύ περιορισμένης μεταποιητικής βάσης, και της 10 Παράρτημα Ι, παρ. 2.3 01/25.11.2013 26 από 151