ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Σύντοµες Οδηγίες για τη ηµιουργία Προσβάσιµων Εγγράφων µε το MS Word 2010 Έκδοση: 1.0 Περιεχόµενα Όλα τα αντικείµενα διαθέτουν εναλλακτικό κείµενο Πίνακες µε σαφή κεφαλίδα Μεγάλα έγγραφα µε σωστή οργάνωση Προσθήκη Πίνακα Περιεχοµένων Προσθήκη Λεζάντα Εικόνας και Πίνακα Εικόνων Έλεγχος Βαθµού Προσθήκη Πνευµατικών ικαιωµάτων 1
Όλα τα αντικείµενα διαθέτουν εναλλακτικό κείµενο Με το εναλλακτικό κείµενο, οι χρήστες κατανοούν τις πληροφορίες που παρουσιάζονται στις εικόνες και σε άλλα αντικείµενα. Επιπροσθέτως, το εναλλακτικό κείµενο βοηθάει στην περίπτωση ατόµων µε προβλήµατα όρασης, αφού µε ακουστικό τρόπο µπορούν να αντιληφθούν το πλήρες περιεχόµενο των διαφανειών. Βήµατα Προσθήκης Εναλλακτικού Κειµένου: i. Κάντε δεξί κλικ στο αντικείµενο και κατόπιν κάντε κλικ στα στοιχεία Μορφοποίηση > Εναλλακτικό κείµενο ii. Πληκτρολογήστε µια περιγραφή του αντικειµένου στα πλαίσια κειµένου Τίτλος και Περιγραφή. Όλα τα αντικείµενα διαθέτουν εναλλακτικό κείµενο Βήµατα Προσθήκης Εναλλακτικού Κειµένου: iii. Κάντε κλικ στην επιλογή Κλείσιµο όταν τελειώσετε. 2
Πίνακες µε σαφή κεφαλίδα Ο κανόνας αυτός, επιβεβαιώνει ότι οι πίνακες δεδοµένων, δηλαδή αυτοί που δεν έχουν το στυλ «κανονικού πίνακα», έχουν µια γραµµή κεφαλίδας που αντιπροσωπεύει το περιεχόµενο τους. Έτσι, οι επικεφαλίδες των στηλών δίνουν επαρκής πληροφορίες για το τι έχει καταγραφεί στον πίνακα και προσφέρουν στο χρήστη µια εύκολη περιήγηση σε αυτόν. Βήµατα Προσθήκης Γραµµής κεφαλίδας: i. Επιλέξτε το πίνακα που σας ενδιαφέρει ii. Επισηµάνετε τις γραµµές που θέλετε να αποτελούν την κεφαλίδα σας iii. Ανοίξτε την καρτέλα ιάταξη Πίνακες µε σαφή κεφαλίδα Βήµατα Προσθήκης Γραµµής κεφαλίδας: iv. Επιλέξτε Επανάληψη Γραµµών κεφαλίδων 3
Μεγάλα έγγραφα µε σωστή οργάνωση Ο κανόνας αυτός φροντίζει ώστε οι συντάκτες ενός µεγάλου εγγράφου (πάνω από 1000-1200 λέξεις), έχουν δοµήσει το περιεχόµενο χρησιµοποιώντας ενσωµατωµένα στυλ του MS Word. Έτσι, το περιεχόµενο είναι ευανάγνωστο και κατανοητό από όλους τους χρήστες, αλλά και αυτοί που χρησιµοποιούν πρόγραµµα ανάγνωσης οθόνης, αντιλαµβάνονται το νόηµα των κεφαλίδων. Το MS Word περιέχει µια ικανοποιητική ποικιλία έτοιµων στυλ, τόσο για το βασικό κείµενο του εγγράφου, όσο και για τους τίτλους των ενοτήτων και των υποενοτήτων. Στην Κεντρική καρτέλα, υπάρχει η ενότητα Στυλ, όπου µπορείτε να δείτε όλα τα διαθέσιµα στυλ. Μεγάλα έγγραφα µε σωστή οργάνωση Μερικές φορές, οι ανάγκες του συντάκτη απαιτούν π.χ. µια άλλη µορφή του στυλ ενός τίτλου. Κάνοντας δεξί κλικ πάνω σε ένα συγκεκριµένο στυλ και επιλέγοντας Τροποποίηση, έχουµε τη δυνατότητα διαµόρφωσης του σύµφωνα µε τις ανάγκες µας. Εφαρµόζοντας συγκεκριµένα στυλ σε όλη την έκταση του εγγράφου µας, έχουµε τη δυνατότητα µε απλά βήµατα να προσθέσουµε πίνακα περιεχόµενων, κάτι που θα δούµε στην επόµενη ενότητα. 4
Προσθήκη Πίνακα Περιεχοµένων Με αυτό τον κανόνα διασφαλίζουµε ότι το έγγραφο µας διαθέτει ένα σωστά δοµηµένο και ενηµερωµένο πίνακα περιεχοµένων, που θα βοηθήσει κάθε χρήστη στην προσπέλαση του εγγράφου. Εκτός αυτού, όµως, ακόµα και τα άτοµα µε προβλήµατα όρασης που χρησιµοποιούν την ανάγνωση οθόνης, θα µπορούν να έχουν πρόσβαση µόνο στην ενότητα που επιθυµούν. Βήµατα ηµιουργίας Πίνακα Περιεχοµένων i. ηµιουργούµε το έγγραφο χρησιµοποιώντας τα έτοιµα στυλ του MS Word (όπως δείξαµε στην προηγούµενη ενότητα) ii. Πάµε στη θέση του εγγράφου που θέλουµε να προσθέσουµε τον πίνακα iii. Ανοίγουµε την καρτέλα Αναφορές Προσθήκη Πίνακα Περιεχοµένων Βήµατα ηµιουργίας Πίνακα Περιεχοµένων iv. Επιλέγουµε Πίνακας Περιεχοµένων v. Στο παράθυρο που ανοίγει, επιλέγουµε τη µορφή πίνακα που επιθυµούµε και έτσι δηµιουργείτε αυτόµατα ο πίνακας περιεχοµένων, ο οποίος περιλαµβάνει όλους τους τίτλους ενοτήτων και υποενοτήτων που έχουµε χρησιµοποιήσει τα έτοιµα στυλ. 5
Προσθήκη Λεζάντα Εικόνας και Πίνακα Εικόνων Φτιάχνοντας ένα πίνακα εικόνων, δίνουµε τη δυνατότητα στο χρήστη να γνωρίζει ποιες εικόνες περιέχει το έγγραφο, αλλά και να εστιάσει µόνο σε αυτές που τον ενδιαφέρουν. Οµοίως και µε το πίνακα περιεχοµένων, έτσι και ο πίνακας των εικόνων µπορεί να διευκολύνει κάποια άτοµα µε ειδικές ανάγκες. Βήµατα ηµιουργίας Πίνακα Εικόνων i. Προσθέτουµε τη φωτογραφία που επιθυµούµε ii. Έχοντας επιλεγµένη τη φωτογραφία, ανοίγουµε την καρτέλα Αναφορές iii. Πατάµε Εισαγωγή λεζάντας Προσθήκη Λεζάντα Εικόνας και Πίνακα Εικόνων Βήµατα ηµιουργίας Πίνακα Εικόνων iv. Στο παράθυρο που ανοίγει, συµπληρώνουµε το τίτλο της εικόνας και πατάµε ΟΚ. Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται µέχρι να προσθέσουµε όσες εικόνες χρειαζόµαστε. 6
Προσθήκη Λεζάντα Εικόνας και Πίνακα Εικόνων Βήµατα ηµιουργίας Πίνακα Εικόνων v. Όταν έχουµε ολοκληρώσει την εισαγωγή των λεζάντων, πάµε στη θέση του εγγράφου που θέλουµε να προσθέσουµε ανοίγουµε πάλι την καρτέλα Αναφορές vi. Πατάµε Εισαγωγή πίνακα εικόνων Έλεγχος Βαθµού Βήµατα ελέγχου βαθµού : i. Επιλέξτε Αρχείο -> Πληροφορίες ii. Αν ο Έλεγχος εντοπίσει πιθανά ζητήµατα, θα δείτε ένα µήνυµα δίπλα στο κουµπί Έλεγχος για θέµατα 7
Έλεγχος Βαθµού Βήµατα ελέγχου βαθµού : iii. Για να προβάλετε και να επιδιορθώσετε τα ζητήµατα στο αρχείο σας, κάντε κλικ στις επιλογές Έλεγχος για θέµατα -> Έλεγχος iv. Το αρχείο σας επανεµφανίζεται και το παράθυρο εργασιών Έλεγχος παρουσιάζει τα αποτελέσµατα του ελέγχου v. Κάντε κλικ σε ένα συγκεκριµένο ζήτηµα για να δείτε Πρόσθετες πληροφορίες και βήµατα που µπορείτε να κάνετε για να αλλάξετε το περιεχόµενο Προσθήκη Πνευµατικών ικαιωµάτων Πνευµατικά δικαιώµατα ονοµάζονται τα αποκλειστικά δικαιώµατα των πνευµατικών δηµιουργών στο έργο τους. Παραχωρούνται από τον νόµο για ορισµένο χρόνο για να απαγορεύσουν σε τρίτους τη χρήση των έργων χωρίς την άδεια του δηµιουργού. Το πνευµατικό δικαίωµα υφίσταται σε έργα λογοτεχνίας και τέχνης, όπως βιβλία, θέατρο, ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, αρχιτεκτονική αλλά και άλλες δηµιουργίες όπως λογισµικό ή βάσεις δεδοµένων (databases). Περιλαµβάνει το δικαίωµα της εκµετάλλευσης του έργου (περιουσιακό δικαίωµα) και το δικαίωµα της προστασίας του προσωπικού δεσµού του δηµιουργού του προς αυτό (ηθικό δικαίωµα). Το πνευµατικό δικαίωµα αποκτάται αυτοδικαίως χωρίς να απαιτείται αίτηση του δηµιουργού ή καταχώριση του έργου σε κάποια υπηρεσία. 8
Έλεγχος Βαθµού Συνολικά υπάρχουν έξι κατηγορίες αδειών χρήσης: i. Attribution v.3.0 ii. iii. Αναφορά-Μη-Εµπορική v.3.0 Αναφορά-Μη-Εµπορική Χρήση-Όχι Παράγωγο Έργο v. 3.0 iv. Αναφορά-Όχι Παράγωγο Έργο v.3.0 v. Αναφορά-Παρόµοια ιανοµή v.3.0 vi. Αναφορά-Μη-Εµπορική Χρήση-Παρόµοια ιανοµή v.3.0 Έλεγχος Βαθµού Μπορείτε ναι βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την κάθε µία στη διεύθυνση http://www.creativecommons.gr/?page_id=71 (ελληνικά) ή στη διεύθυνση http://creativecommons.org/licenses/ (αγγλικά). Επίσης, στη διεύθυνση http://creativecommons.org/choose/, παρέχει ένα ηλεκτρονικό οδηγό που βοηθάει να εντοπίσετε την άδεια που καλύπτει περισσότερο τις ανάγκες σας. 9