Κεφάλαιο 2 Ορισμοί κόστους, βασικές αρχές και κατηγοριοποιήσεις
Συγκρίνοντας τις βιομηχανικές με τις εμπορικές δραστηριότητες 2-2 Οι έμποροι... Αγοράζουν έτοιμα προϊόντα Πωλούν έτοιμα προϊόντα Οι βιομήχανοι... Αγοράζουν πρώτες ύλες Παράγουν και πωλούν έτοιμα προϊόντα
Το κόστος παραγωγής 2-3 Η εστίαση μας μεταφέρεται από τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις στο κόστος των προϊόντων Χρηματοοικονομική Λογιστική Το κόστος μετρά την χρησιμοποίησηανάλωση των πόρων για την επίτευξη ενός δεδομένου σκοπού της επιχείρησης. Διοικητική Λογιστική Το κόστος των προϊόντων είναι το κόστος που η επιχείρηση επιμερίζει στις μονάδες που παράχθηκαν.
Το κόστος παραγωγής 2-4 Άμεσο κόστος πρώτων υλών Άμεσο κόστος εργασίας Γενικά βιομηχανικά έξοδα Το προϊόν
Το άμεσο κόστος των πρώτων υλών 2-5 Είναι τα υλικά εκείνα που έπειτα από επεξεργασία γίνονται ένα ενιαίο κομμάτι του προϊόντος και μπορούν εύκολα να εντοπιστούν πάνω του Παράδειγμα: Το ραδιοκασετόφωνο σε ένα αυτοκίνητο
Το άμεσο κόστος εργασίας 2-6 Είναι το κόστος εκείνο που μπορεί να εντοπιστεί στις μεμονωμένες παραγόμενες μονάδες Παράδειγμα: Οι μισθοί που πληρώνονται στους εργάτες που απασχολούνται στην γραμμή παραγωγής του αυτοκινήτου
Τα γενικά βιομηχανικά έξοδα 2-7 Είναι τα κόστη εκείνα που δεν μπορούν να εντοπιστούν σε συγκεκριμένες παραγόμενες μονάδες, διότι αφορούν την εν γένει λειτουργία του εργοστασίου. Παραδείγματα: Έμμεσο κόστος εργασίας και πρώτων υλών. Μισθοί που πληρώνονται σε εργαζόμενους που δεν έχουν άμεση σχέση με την παραγωγή των προϊόντων. Παράδειγμα: εργάτες συντήρησης μηχανημάτων και φύλακες των κτιρίων. Υλικά που χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη τις διαδικασίας παραγωγής. Παράδειγμα: Λιπαντικά και εφόδια καθαρισμού που χρησιμοποιούνται στην γραμμή παραγωγής του εργοστασίου.
2-8 Κατηγοριοποιήσεις κόστους Το κόστος παραγωγής χωρίζεται συνήθως ως εξής: Άμεσο κόστος πρώτων υλών Άμεσο κόστος εργασίας Γενικά βιομηχανικά έξοδα Πρωταρχικό κόστος Κόστος μετατροπής
2-9 Δεν ανήκουν στο κόστος παραγωγής Κόστος Μάρκετινγκ και Πώλησης Προϊόντων... Περιλαμβάνουν τα κόστη εκείνα που είναι απαραίτητα για την παραλαβή της παραγγελίας και την παράδοση του προϊόντος. Κόστος Διοικητικών Υπηρεσιών... Περιλαμβάνουν όλα τα έξοδα που γίνονται για το διοικητικό προσωπικό της επιχείρησης.
Κόστος προϊόντος και κόστος περιόδου 2-10 Το κόστος του προϊόντος περιλαμβάνει το άμεσο κόστος πρώτων υλών, το άμεσο κόστος εργασίας και τα γενικά βιομηχανικά έξοδα. Το κόστος περιόδου δεν περιλαμβάνεται στο κόστος του προϊόντος και θεωρείται ως δαπάνη στα Αποτελέσματα Χρήσης. Απόθεμα Πώληση Κόστος πωληθέντων Δαπάνη Ισολογισμός Κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης Αποτελέσματα Χρήσης
2-11 Ισολογισμός Έμπορος Κυκλοφορούν ενεργητικό: Ταμείο Γραμμάτια εισπρακτέα Έξοδα προηγούμενων χρήσεων Αποθέματα εμπορευμάτων Κατασκευαστής Κυκλοφορούν ενεργητικό: Ταμείο Γραμμάτια εισπρακτέα Έξοδα προηγούμενων χρήσεων Αποθέματα: Πρώτες ύλες Παραγωγή σε εξέλιξη Έτοιμα προϊόντα
2-12 Κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης Το κόστος των πωληθέντων για τους κατασκευαστές διαφέρει ελάχιστα από το αντίστοιχο κόστος για τους εμπόρους.
Η ροή του κόστους παραγωγής 2-13 Κόστη Αγορές υλικών Αποθέματα Ισολογισμού Πρώτες ύλες Δαπάνες αποτελεσμάτων χρήσης
Η ροή του κόστους παραγωγής 2-14 Κόστη Αγορές υλικών Άμεσο εργατικό κόστος Γενικά βιομηχανικά έξοδα Αποθέματα Ισολογισμού Πρώτες ύλες Παραγωγή σε εξέλιξη Δαπάνες αποτελεσμάτων χρήσης
Η ροή του κόστους παραγωγής 2-15 Κόστη Αγορές υλικών Άμεσο εργατικό κόστος Γενικά βιομηχανικά έξοδα Αποθέματα Ισολογισμού Πρώτες ύλες Παραγωγή σε εξέλιξη Τελικά προϊόντα Δαπάνες αποτελεσμάτων χρήσης Κόστος πωληθέντων
Η ροή του κόστους παραγωγής 2-16 Κόστη Αγορές υλικών Άμεσο εργατικό κόστος Γενικά βιομηχανικά έξοδα Αποθέματα Ισολογισμού Πρώτες ύλες Παραγωγή σε εξέλιξη Τελικά προϊόντα Δαπάνες αποτελεσμάτων χρήσης Κόστος πωληθέντων Πωλήσεων και Διοίκησης Κόστος περιόδου Πωλήσεων και Διοίκησης
2-17 Η ροή των αποθεμάτων Αρχικά αποθέματα Αγορές + αποθεμάτων = Διαθέσιμα αποθέματα _ Αναλώσεις = Τελικά αποθέματα
2-18 Το κόστος παραγωγής αναλυτικά Κόστος Παραφωγή Πρώτες ύλες Παραγωγής σε εξέλιξη Αρχική απογραφή Άμεσα υλικά πρώτων υλών + Πρώτες ύλες που αγοράστηκαν = Πρώτες ύλες έτοιμες για χρήση στην παραγωγή Τελική απογραφή πρώτων υλών = Πρώτες ύλες που χρησιμποιήθηκαν στην παραγωγή Όταν οι πρώτες ύλες αφαιρούνται από την αρχική απογραφή τους και χρησιμοποιούνται στην διαδικασία παραγωγής, μετονομάζονται σε «άμεσες πρώτες ύλες»
2-19 Το κόστος παραγωγής αναλυτικά Κόστος Παραφωγή Πρώτες ύλες Παραγωγής σε εξέλιξη Αρχική απογραφή Άμεσα υλικά πρώτων υλών + Άμεσο κόστος εργασίας + Πρώτες ύλες + Γενικά βιομηχανικά έξοδα που αγοράστηκαν = Συνολικό κόστος = Πρώτες ύλες παραγωγής έτοιμες για χρήση στην παραγωγή Τελική απογραφή πρώτων υλών = Πρώτες ύλες χρησιμoποιήθηκαν στην παραγωγή Conversion costs Το are κόστος costs incurred μετατροπής to convert προέρχεται the direct από material την into μετατροπή a finished των άμεσων product. υλικών σε έτοιμα προϊόντα
2-20 Το κόστος παραγωγής αναλυτικά Κόστος Παραγωγή Πρώτες ύλες Παραγωγής σε εξέλιξη Conversion costs are costs incurred to convert the direct material into a finished Το συνολικό κόστος παραγωγής product. προστίθεται στα αρχικά αποθέματα ημιτελών προϊόντων Αρχική απογραφή Άμεσα υλικά Αρχικά αποθέματα πρώτων υλών + Άμεσο κόστος εργασίας ημιτελών προϊόντων + Πρώτες ύλες + Γενικά βιομηχανικά έξοδα + Συνολικό κόστος που αγοράστηκαν = Συνολικό κόστος παραγωγής = Πρώτες ύλες παραγωγής = Σύνολο έτοιμες για χρήση ημιτελών στην παραγωγή προϊόντων Τελική απογραφή πρώτων υλών = Πρώτες ύλες χρησιμoποιήθηκαν στην παραγωγή
2-21 Το κόστος παραγωγής αναλυτικά Κόστος Παραγωγή Πρώτες ύλες Παραγωγής σε εξέλιξη Αρχική απογραφή Άμεσο κόστος Ά υλών Αρχικά αποθέματα πρώτων υλών + Άμεσο κόστος εργασίας ημιτελών προϊόντων + Πρώτες ύλες + Γενικά βιομηχανικά έξοδα + Συνολικό κόστος που αγοράστηκαν = Συνολικό κόστος παραγωγής = Πρώτες ύλες παραγωγής = Σύνολο έτοιμες για χρήση ημιτελών στην παραγωγή προϊόντων Τελική απογραφή - Τελικά αποθέματα πρώτων υλών ημιτελών προϊόντων = Πρώτες ύλες Το κόστος που συνδέεται με τα τελικά προϊόντα μεταφέρεται στα αποθέματα των έτοιμων προϊόντων που χρησιμποιήθηκαν στην παραγωγή = Κόστος έτοιμων παραχθέντων προϊόντων
Το κόστος παραγωγής αναλυτικά 2-22 Παραγωγή σε εξέλιξη Έτοιμα προϊόντα Αρχική απογραφή Αρχική απογραφή ημιτελών προϊόντων έτοιμων προϊόντων + Κόστος + Κόστος των έτοιμων παραγωγής προϊόντων που παράχθησαν = Σύνολο = Κόστος προϊόντων ημιτελών προϊόντων διαθέσιμων για πώληση Τελική απογραφή - Τελική απογραφή ημιτελών προϊόντων έτοιμων προϊόντων = Κόστος των έτοιμων Κόστος πωληθέντων προϊόντων που παράχθησαν προϊόντων
Η ροή των Πρώτων Υλών 2-23 Η απογραφή των πρώτων υλών στην αρχή του έτους ήταν 32.000 Ευρώ. Κατά την διάρκεια του Ιανουαρίου αγοράστηκαν πρώτες ύλες αξίας 276.000 Ευρώ. Μια απογραφή στο τέλος του μήνα αποκάλυψε την ύπαρξη πρώτων υλών αξίας 28.000 Ευρώ. Ποιο είναι το άμεσο κόστος των πρώτων υλών που χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή; α. 276.000 Ευρώ β. 272.000 Ευρώ γ. 280.000 Ευρώ δ. 2.000 Ευρώ
Η ροή των Πρώτων Υλών 2-24
Η ροή των Πρώτων Υλών 2-25 Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή ενός μήνα έχουν συνολική αξία 280.000 Ευρώ. Το άμεσο κόστος εργασίας είναι 375.000 Ευρώ και τα γενικά βιομηχανικά έξοδα 180.000 Ευρώ. Ποίο είναι το συνολικό κόστος παραγωγής για αυτόν τον μήνα; α. 555.000 Ευρώ β. 835.000 Ευρώ γ. 655.000 Ευρώ δ. Δεν μπορεί να καθοριστεί
Η ροή των Πρώτων Υλών 2-26 Υλικά που χρησιμοποιήθηκαν 280,000 + Άμεσο κόστος εργασίας 375,000 + Γενικά βιομηχανικά έξοδα 180,000 = Συνολικό κόστος παραγωγής για τον συγκεκριμένο μήνα 835,000
2-27 Κατηγοριοποιήσεις κόστους για την πρόβλεψη της συμπεριφοράς του Ποια θα είναι η αντίδραση του κόστους στις μεταβολές των δραστηριοτήτων της επιχείρησης; Το συνολικό μεταβλητό κόστος μεταβάλλεται όταν οι δραστηριότητες της επιχείρησης διαφοροποιούνται Το συνολικό σταθερό κόστος παραμένει αμετάβλητο καθώς οι δραστηριότητες της επιχείρησης διαφοροποιούνται
2-28 Μεταβλητό Κόστος Τα χρήματα που πληρώνετε για υπεραστικές κλήσεις εξαρτώνται από τα λεπτά που μιλάτε. Χρήματα για υπεραστικές κλήσεις Χρόνος συνομιλίας
2-29 Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα Το κόστος για κάθε λεπτό υπεραστικής κλήσης είναι σταθερό. Για παράδειγμα, 0,5 Ευρώ το λεπτό. Κόστος υπεραστικής κλήσης ανά λεπτό Χρόνος ομιλίας
2-30 Σταθερό Κόστος Το πάγιο του σταθερό σας τηλεφώνου δεν εξαρτάται από τον αριθμό των κλήσεων που πραγματοποιείτε. Μηνιαίο Πάγιο Αριθμός κλήσεων
Σταθερό Κόστος ανά μονάδα 2-31 Το μέσο κόστος για κάθε αστική κλήση μειώνεται καθώς ο αριθμός των αστικών κλήσεων που πραγματοποιείτε αυξάνεται. Μέσο κόστος για κάθε αστική κλήση Αριθμός αστικών κλήσεων
Κατηγοριοποιήσεις κόστους για την πρόβλεψη της συμπεριφοράς του 2-32 Συμπεριφορά του κόστους Κόστος Συνολικό Ανά μονάδα Μεταβλητό Σταθερό Το συνολικό μεταβλητό κόστος μεταβάλλεται καθώς μεταβάλλεται και η παραγωγή Το συνολικό σταθερό κόστος παραμένει αμετάβλητο καθώς η παραγωγή της επιχείρησης μεταβάλλεται Το μεταβλητό κόστος ανά μονάδα παραμένει αμετάβλητο καθώς μεταβάλεται η παραγωγή Το μοναδιαίο σταθερό κόστος μειώνεται καθώς η παραγωγή της επιχείρησης αυξάνεται
2-33 Συμπεριφορά του κόστους Ερώτηση: Τι είναι το σταθερό κόστος: α. Εξαρτώμενο από τα λειτουργικά έξοδα της επιχείρησης β. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή μειώνεται γ. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή αυξάνεται δ. Κόστος που παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από το μέγεθος της παραγωγής
2-34 Συμπεριφορά του κόστους Ερώτηση: Τι είναι το σταθερό κόστος: α. Εξαρτώμενο από τα λειτουργικά έξοδα της επιχείρησης β. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή μειώνεται γ. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή αυξάνεται δ. Κόστος που παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από το μέγεθος της παραγωγής
2-35 Συμπεριφορά του κόστους Ερώτηση: Τι είναι το μεταβλητό κόστος: α. Εξαρτώμενο από τα έσοδα της επιχείρησης β. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή μειώνεται γ. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή αυξάνεται δ. Κόστος που παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από το μέγεθος της παραγωγής
2-36 Συμπεριφορά του κόστους Ερώτηση: Τι είναι το μεταβλητό κόστος: α. Εξαρτώμενο από τα έσοδα της επιχείρησης β. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή μειώνεται γ. Κόστος που αυξάνεται καθώς η παραγωγή αυξάνεται δ. Κόστος που παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από το μέγεθος της παραγωγής
Άμεσο και έμμεσο κόστος 2-37 Άμεσο κόστος Το άμεσο κόστος μπορεί να εντοπιστεί εύκολα στις μεμονωμένες παραγόμενες μονάδες ή σε ένα άλλο αντικείμενο κόστους. Παράδειγμα: Άμεσο κόστος πρώτων υλών και άμεσο κόστος εργασίας Έμμεσο κόστος Το έμμεσο κόστος δεν μπορεί να εντοπιστεί εύκολα στις μεμονωμένες παραγόμενες μονάδες ή σε ένα άλλο αντικείμενο κόστους. Παράδειγμα: Γενικά βιομηχανικά έξοδα
2-38 Διαφορικό κόστος και πρόσοδος Το διαφορικό κόστος και η διαφορική πρόσοδος διαφέρουν ανάλογα με τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν. Παράδειγμα: Μια εργασία που βρίσκεται στην πόλη σας, σας αποδίδει 1.500 Ευρώ τον μήνα. Δέχεστε μια προσφορά εργασίας για μια δουλειά σε μια γειτονική πόλη που θα σας αποδίδει 2.000 Ευρώ τον μήνα. Το μηνιαίο κόστος μεταφοράς από την μία πόλη στην άλλη είναι 300 Ευρώ τον μήνα. Η διαφορική πρόσοδος είναι: 2000 Ευρώ - 1500 Ευρώ = 500 Ευρώ Το διαφορικό κόστος είναι: 300 Ευρώ
2-39 Κόστος ευκαιρίας Κόστος ευκαιρίας είναι η θυσία που γίνεται όταν μια εναλλακτική λύση επιλέγεται αντί μίας άλλης. Παράδειγμα: Σε περίπτωση που δεν σπουδάζατε στο Πολυτεχνείο, θα μπορούσατε να κερδίζατε 15.000 Ευρώ τον χρόνο. Επομένως το κόστος ευκαιρίας για ένα χρόνο είναι 15.000 Ευρώ.
Οριστικό κόστος 2-40 Το οριστικό ή αμετάκλητα δαπανηθέν κόστος δεν μπορεί να αλλάξει με καμία απόφαση. Δεν πρόκειται για διαφορικό κόστος και πρέπει να αγνοείται όταν λαμβάνονται αποφάσεις. Παράδειγμα: Κάποιος αγόρασε πριν δύο χρόνια ένα αυτοκίνητο που κόστιζε 10.000 ευρώ. Αυτά τα 10.000 ευρώ είναι το οριστικό κόστος, διότι δεν επιστρέφονται ακόμα και αν το αυτοκίνητο πωληθεί, τρακαριστεί, ανταλλαχθεί ή καταστραφεί.