Α ΣΤΑΔΙΟ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ Δ.Ε. ΚΕΡΑΜEΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ...3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α.2. Α.2.1. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ Δ.Ε. ΚΕΡΑΜEΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ...3 ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΉ ΕΞΈΛΙΞΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΆ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΆ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ...3 Α.2.1.1. Εξέλιξη του πληθυσμού...3 Α.2.1.2. Σύνθεση του Μόνιμου Πληθυσμού κατά Φύλο και Ηλικία...8 Α.2.1.3. Νοικοκυριά και Κατοικίες...14 Α.2.1.4. Επίπεδο Εκπαίδευσης του Μόνιμου Πληθυσμού...19 Α.2.1.5. Πληθυσμιακή Πυκνότητα - Αστικοποίηση...23 Α.2.2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΆ ΕΝΕΡΓΌΣ ΠΛΗΘΥΣΜΌΣ, ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΕΡΓΊΑ...25 Α.2.2.1. Οικονομικά ενεργός πληθυσμός, ανεργία και απασχόληση...25 Α.2.2.2. Απασχόληση κατά Κλάδο / Ομάδες Κλάδων...30 Α.2.3. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΈΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΕΣ...40 Α.2.3.1. Πρωτογενής τομέας...40 Α.2.3.2. Τουρισμός...60 Α.2.3.3. Το Μητρώο Επιχειρήσεων της ΕΛ.ΣΤΑΤ...60 Α.2.3.4. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) και Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ)...61 Α.2.4. ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΈΣ (ΤΕΧΝΙΚΈΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΈΣ) ΥΠΟΔΟΜΈΣ ΚΑΙ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΖΩΉΣ...71 Α.2.4.1. Τεχνικές υποδομές...71 Α.2.4.2. Κοινωνικά Χαρακτηριστικά Βιοτικό Επίπεδο, Ευημερία και Ποιότητα Ζωής...72 Α.2.5. ΕΠΊΠΕΔΟ ΔΙΑΚΥΒΈΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΉΣ ΔΡΆΣΗΣ ΦΟΡΈΩΝ...77 Σελ. 1 από 82

Α.2.6. ΤΟΠΙΚΌ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΌ ΔΥΝΑΜΙΚΌ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΊ ΠΌΡΟΙ (ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΆ ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ - ΤΆΣΕΙΣ - ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ)...78 Α.2.6.1. Σύνοψη των πορισμάτων της ανάλυσης των κοινωνικοοικονομικών χαρακτηριστικών στη Δ.Ε. Κεραμειών...78 Σελ. 2 από 82

Α. 2. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ Δ. Ε. ΚΕΡΑΜ EΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Α.2.1. Πληθυσμιακή εξέλιξη και δημογραφικά - κοινωνικά χαρακτηριστικά Στο παρόν κεφάλαιο αναλύονται τα μεγέθη και δημογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού και υπολογίζονται σχετικές δυναμικές και τάσεις στα ακόλουθα επίπεδα: Συνόλου δημοτικής ενότητας, τοπικής κοινότητας και οικισμού της Δ.Ε. Κεραμειών. Α.2.1.1. Εξέλιξη του πληθυσμού Α.2.1.1.1. Πληθυσμιακά μεγέθη Στον Πίνακα Α.2.1 παρατίθενται τα στοιχεία των Απογραφών Πληθυσμού της ΕΛΣΤΑΤ για την εξέλιξη του πληθυσμού της ΔΕ Κεραμειών κατά τοπική κοινότητα (ΤΚ) και οικισμό κατά την περίοδο 1991-2011, καθώς και εκτίμηση του μελετητή για τον πιθανό πληθυσμό του 2014, διαμορφωμένη στη βάση σχετικών στοιχείων-εκτιμήσεων της EUROSTAT για τον πληθυσμό της Π.Ε. Χανίων (περιοχής NUTS 3) κατά το έτος αυτό. Στη βάση των στοιχείων και εκτιμήσεων αυτών: Στο Διάγραμμα Α.2.1 παρουσιάζεται η εξέλιξη του πληθυσμού των τοπικών κοινοτήτων (ΤΚ) της Δ.Ε. Κεραμειών κατά την υπ όψη περίοδο. Στο Διάγραμμα Α.2.2 παρουσιάζεται η αντίστοιχη εξέλιξη του πληθυσμού των οικισμών της Δ.Ε. Στο Διάγραμμα Α.2.3 παρουσιάζεται η εξέλιξη του μεριδίου της Δ.Ε. Κεραμειών στο συνολικό πληθυσμό του Δήμου Χανίων. Σελ. 3 από 82

Πίνακας Α.2.1: Μόνιμος Πληθυσμός της Δ.Ε. Κεραμειών 1991-2011 και Εκτίμηση 2014 Πηγές: Απογραφές ΕΛΣΤΑΤ 1991-2011 και εκτίμηση μελετητή για το 2014 βάσει EUROSTAT Αριθμός Ατόμων Τοπική Κοινότητα και Οικισμός Απογραφές Εκτίμηση ΜΕΡΜ % Συνόλου Δ.Ε. Κωδικός Ονομασία 1991 2001 2011 2014 1991-2001 2001-2011 1991-2011 2011-2014 1991 2001 2011 2014 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 384 379 186 148-0,13% -6,87% -3,56% -7,24% 28,1% 28,6% 27,4% 25,8% 7401050101 Λούλος 171 171 85 67 0,00% -6,75% -3,43% -7,44% 12,5% 12,9% 12,5% 11,7% 7401050102 Αχλάδες 30 20 13 11-3,97% -4,22% -4,10% -4,92% 2,2% 1,5% 1,9% 1,9% 7401050103 Γέρο Λάκκος 115 149 58 43 2,62% -9,00% -3,36% -9,68% 8,4% 11,2% 8,6% 7,4% 7401050104 Παναγιά 68 39 30 27-5,41% -2,59% -4,01% -3,31% 5,0% 2,9% 4,4% 4,7% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 252 233 60 39-0,78% -12,69% -6,92% -13,33% 18,4% 17,6% 8,8% 6,8% 7401050201 Δρακόνα 252 233 60 39-0,78% -12,69% -6,92% -13,33% 18,4% 17,6% 8,8% 6,8% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 253 184 92 73-3,13% -6,70% -4,93% -7,23% 18,5% 13,9% 13,6% 12,8% 7401050301 Κάμποι 179 127 57 44-3,37% -7,70% -5,56% -8,38% 13,1% 9,6% 8,4% 7,6% 7401050302 Μαδαρό 33 27 15 12-1,99% -5,71% -3,87% -6,40% 2,4% 2,0% 2,2% 2,1% 7401050303 Τσακίστρα 41 30 20 17-3,08% -3,97% -3,53% -4,68% 3,0% 2,3% 2,9% 3,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 258 309 204 194 1,82% -4,07% -1,17% -1,67% 18,9% 23,3% 30,1% 33,7% 7401050401 Κοντόπουλα 101 105 63 53 0,39% -4,98% -2,33% -5,68% 7,4% 7,9% 9,3% 9,5% 7401050402 Κατωχώρι 157 204 141 123 2,65% -3,63% -0,54% -4,33% 11,5% 15,4% 20,8% 22,1% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 125 137 115 107 0,92% -1,74% -0,42% -2,46% 9,2% 10,3% 17,0% 18,5% 7401050501 Μαλάξα 125 137 115 107 0,92% -1,74% -0,42% -2,46% 9,2% 10,3% 17,0% 18,5% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 94 83 21 14-1,24% -12,84% -7,22% -11,97% 6,9% 6,3% 3,1% 2,5% 7401050601 Πλατυβόλα 33 25 3 2-2,74% -19,11% -11,30% -19,70% 2,4% 1,9% 0,4% 0,3% 7401050602 Θυμιά 29 34 7 4 1,60% -14,62% -6,86% -15,25% 2,1% 2,6% 1,0% 0,7% 7401050603 Σπηλιάρια 32 24 11 9-2,84% -7,51% -5,20% -8,19% 2,3% 1,8% 1,6% 1,5% Σύνολο 1.366 1.325 678 576-0,30% -6,48% -3,44% -5,29% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Ευρύτερες Χωρικές Ενότητες 740101 Δήμος Χανίων 83.712 98.202 108.642 110.940 1,61% 1,02% 1,31% 0,70% Π.Ε. Χανίων 131.939 148.450 156.585 157.622 1,19% 0,53% 0,86% 0,22% Κρήτη 536.433 594.368 623.065 Ελλάδα 10.223.392 10.934.097 10.816.286 Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 1,6% 1,3% 0,6% 0,5% Σελ. 4 από 82

Διάγραμμα Α.2.1: Εξέλιξη Πληθυσμού Τ.Κ. της Δ.Ε. Κεραμειών 1991-2014 Διάγραμμα Α.2.2: Εξέλιξη Πληθυσμού Οικισμών της Δ.Ε. Κεραμειών 1991-2014 Σελ. 5 από 82

Διάγραμμα Α.2.3: Εξέλιξη του Μεριδίου της Δ.Ε. Κεραμειών στον Πληθυσμό του Δήμου Χανίων 1991-2014 Παρατηρούνται τα εξής: Με πληθυσμό 678 κατοίκους το 2011, σύμφωνα με τη σχετική απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ, η Δ.Ε. Κεραμειών είναι μακράν η μικρότερη πληθυσμιακά Δ.Ε. του Δήμου Χανίων, με μερίδιο 0,6% του συνόλου του Δήμου 1. Οι πληθυσμιακές εξελίξεις της περιόδου 1991-2011 ήταν αρνητικές για τη Δ.Ε. Κεραμειών, της οποίας ο πληθυσμός μειώθηκε ουσιαστικά, με την αρνητική αυτή τάση πιθανώς να συνεχίζεται μέχρι το 2014. Ως αποτέλεσμα: Το 2011 ο μόνιμος πληθυσμός της Δ.Ε. Κεραμειών ήταν μόλις το 49,6% του αντίστοιχου μεγέθους του 1991. Η μείωση αυτή συνέβη σε μια περίοδο, κατά την οποία ο συνολικός πληθυσμός του Δήμου Χανίων αυξήθηκε συνολικά κατά 33% περίπου. Κατά συνέπεια, το μερίδιο της Δ.Ε. στο συνολικό πληθυσμό του Δήμου μειώθηκε από 1,6% το 1991 σε 0,6% το 2011. Η Δ.Ε. Κεραμειών αποτελείται από 6 ΤΚ και 14 οικισμούς. 1 Στην προτελευταία θέση μεταξύ των 7 Δ.Ε. του Δήμου Χανίων δηλαδή η αμέσως μεγαλύτερη πληθυσμιακά Δ.Ε. είναι η Δ.Ε. Σούδας, με πληθυσμό 2011 ίσο με 8.442 μόνιμους κατοίκους, 12,5 φορές όσο ο πληθυσμός της Δ.Ε. Κεραμειών. Σελ. 6 από 82

Η μεγαλύτερη από τις ΤΚ ως προς τον πληθυσμό είναι η ΤΚ Κοντοπούλων, με ποσοστό 30,1% του συνολικού πληθυσμού της Δ.Ε. το 2011. Ο ένας από τους δύο οικισμούς της ΤΚ αυτής, το Κοντοχώρι, ήταν το 2011 ο μεγαλύτερος πληθυσμιακά μεταξύ των 14 οικισμών της Δ.Ε. Κεραμειών έστω και με μόλις 141 μόνιμους κατοίκους. Όλοι οι οικισμοί της Δ.Ε. κατέγραψαν σημαντικές μειώσεις πληθυσμού κατά τη δεκαετία 2001-2011. Η μεγαλύτερη αναλογικά μείωση κατά την περίοδο αυτή καταγράφεται στους μικρούς οικισμούς της ΤΚ Πλατυβόλας και στη Δρακόνα, η οποία απώλεσε τα ¾ του μόνιμου πληθυσμού της μεταξύ 2001 και 2011 το 1991 και το 2001 η Δρακόνα ήταν ο μεγαλύτερος οικισμός της Δ.Ε. Ο 2 ος μεγαλύτερος πληθυσμιακά οικισμός της Δ.Ε. Κεραμειών το 2011 ήταν η Μαλάξα, με 115 μόνιμους κατοίκους μετά από μείωση κατά 16% κατά την περίοδο 2001-2011, η οποία ήταν η μικρότερη μεταξύ όλων των οικισμών της Δ.Ε. Αντίστοιχες μειώσεις γνώρισαν και άλλοι σημαντικοί (στα μέτρα της Δ.Ε.) οικισμοί, όπως ο Λούλος, ο Γέρο Λάκκος, οι Κάμποι κλπ. Η μικρότερη πληθυσμιακά ΤΚ της Δ.Ε. το 2011 ήταν η ΤΚ Πλατυβόλας, με μόνιμο πληθυσμό μόλις 21 κατοίκους (μετά τη μεγαλύτερη αναλογικά μείωση κατά τη δεκαετία 2001-2011), σε τρείς οικισμούς με πληθυσμούς 2, 4 και 11 κατοίκους. Α.2.1.1.2. Πληθυσμιακές μετακινήσεις Στοιχεία πληθυσμιακών μετακινήσεων της Απογραφής 2011 δεν ήταν διαθέσιμα κατά τη συγγραφή του παρόντος στο επίπεδο των Δημοτικών Ενοτήτων. Οι μεγάλες όμως πληθυσμιακές μειώσεις της περιόδου 2001-2011 όταν ο μόνιμος πληθυσμός μειώθηκε κατά 647 άτομα, ανερχόμενος το 2011 σε περίπου το ½ αυτού του 2001 δείχνουν ότι υπάρχει υψηλό (για τα μεγέθη της Δ.Ε.) ρεύμα εγκατάλειψης της Δ.Ε. Κεραμειών από τον πληθυσμό της, διάσπαρτο σε όλους ουσιαστικά τους οικισμούς της. Ορισμένες ποσοτικές ενδείξεις παρέχονται από τη σύγκριση των διαθέσιμων από την ΕΛΣΤΑΤ στοιχείων για το μόνιμο, το de facto (πραγματικό) και το νόμιμο πληθυσμό του 2011 που παρουσιάζονται στον Πίνακα Α.2.2. Σημειώνεται ότι: Μόνιμος είναι ο πληθυσμός που, κατά την απογραφή 2011, δήλωσε ότι έχει τη μόνιμη κατοικία του στο συγκεκριμένο τόπο έστω και αν απογράφηκε σε άλλο τόπο. De facto είναι ο πληθυσμός που απογράφηκε στο συγκεκριμένο τόπο έστω και αν η μόνιμη κατοικία του είναι σε άλλο τόπο. Σελ. 7 από 82

Νόμιμος είναι ο πληθυσμός που προκύπτει από το δημοτολόγιο του Δήμου. Σχετικά στοιχεία είναι διαθέσιμα μόνο στο επίπεδο του συνόλου της Δ.Ε. Η σημαντικότερη ένδειξη από τα στοιχεία του Πίνακα Α.2.2 προκύπτει από τη σύγκριση του μόνιμου με το νόμιμο πληθυσμό: Ο μόνιμος πληθυσμός της Δ.Ε. Κεραμειών είναι μόλις 40% του νόμιμου πληθυσμού της, ενδεικτικό πιθανώς του ότι η Δ.Ε. έχει απολέσει το 60% του εν δυνάμει υφισταμένου πληθυσμού της. Πίνακας Α.2.2: Μόνιμος, De Facto και Νόμιμος Πληθυσμός της Δ.Ε. Κεραμειών το 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Απογραφή Πληθυσμού 2011 Τοπική Κοινότητα και Οικισμός Πληθυσμός Κωδικός Ονομασία Μόνιμος De Facto Νόμιμος 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 186 186 7401050101 Λούλος 85 85 7401050102 Αχλάδες 13 13 7401050103 Γέρο Λάκκος 58 58 7401050104 Παναγιά 30 30 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 60 60 7401050201 Δρακόνα 60 60 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 92 91 7401050301 Κάμποι 57 55 7401050302 Μαδαρό 15 15 7401050303 Τσακίστρα 20 21 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 204 211 7401050401 Κοντόπουλα 63 65 7401050402 Κατωχώρι 141 146 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 115 115 7401050501 Μαλάξα 115 115 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 21 20 7401050601 Πλατυβόλα 3 3 7401050602 Θυμιά 7 7 7401050603 Σπηλιάρια 11 10 Σύνολο 678 683 1.691 Α.2.1.2. Σύνθεση του Μόνιμου Πληθυσμού κατά Φύλο και Ηλικία Η ανάλυση του πληθυσμού της Δ.Ε. Κεραμειών κατά φύλο και ηλικία το 2011 βασίσθηκε σε στοιχεία που παρέσχε η ΕΛΣΤΑΤ (κατόπιν αιτήματος του μελετητή) ανά ΤΚ, στα οποία ορισμένα κενά (λόγω εμπιστευτικότητας σε περιπτώσεις μικρών μεγεθών) συμπληρώθηκαν από το μελετητή, κατά τρόπο που να είναι συμβατά με τα στοιχεία της πηγής για τα σχετικά σύνολα (σε επίπεδο συνόλου Δ.Ε. ή, όταν αυτά δεν ήταν διαθέσιμα, Δήμου 2, καθώς και σε επίπεδο συνολικού πληθυσμού των ΤΚ). Τα διαθέσιμα στοιχεία της απογραφής 2001 (που χρησιμοποιούνται στο παρόν για τον προσδιορισμό των μεταβολών που επήλθαν την περίοδο 2001-2011 στη σύνθεση του πληθυσμού κατά ηλικία) ήταν πλήρη. 2 Η συμπλήρωση των μη διαθέσιμων στοιχείων έγινε για όλες τις ΔΚ-ΤΚ του Δήμου Χανίων. Σελ. 8 από 82

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη σύνθεση του πληθυσμού της Δ.Ε. Κεραμειών κατά φύλο και ηλικία και για όλα τα διαθέσιμα κλιμάκια ηλικιών (μετά τις προαναφερθείσες συμπληρώσεις βάσει εκτιμήσεων του μελετητή) το 2011 παρατίθενται στον Πίνακα Α.2.3. Πίνακας Α.2.3: Άτομα Μόνιμου Πληθυσμού κατά Φύλο και Ομάδα Ηλικιών 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Α.2.3.1. Άρρενες ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων 0-4 4 1 2 3 3 0 13 3.357 5-9 2 1 1 5 1 0 9 3.052 10-14 3 1 1 5 4 0 14 3.089 15-19 4 1 2 9 3 0 19 3.217 20-24 8 2 4 9 3 1 26 3.712 25-29 6 3 7 8 5 0 28 4.239 30-34 4 1 2 4 5 0 16 4.635 35-39 7 3 4 5 6 1 26 4.306 40-44 6 2 2 9 4 1 23 4.508 45-49 6 2 4 11 3 1 25 3.831 50-54 4 1 4 6 7 0 22 3.487 55-59 5 1 2 4 2 0 15 2.954 60-64 6 3 6 7 6 0 27 2.675 65-69 8 4 1 3 3 0 20 2.033 70-74 8 1 1 9 2 0 22 1.818 75-79 8 3 5 3 0 4 23 1.545 80-84 2 1 4 4 1 0 12 1.059 85 + 6 1 1 2 4 0 13 653 Σύνολο 98 31 52 103 59 10 353 54.169 Σελ. 9 από 82

Α.2.3.2. Θήλεις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων 0-4 2 1 1 3 3 0 10 3.240 5-9 2 1 1 5 3 0 12 2.850 10-14 4 1 1 6 1 0 12 2.865 15-19 5 1 2 6 7 0 21 2.604 20-24 4 1 1 6 3 0 15 2.948 25-29 2 1 1 2 3 0 9 3.997 30-34 4 1 2 6 3 0 16 4.585 35-39 4 1 1 10 3 0 19 4.458 40-44 4 1 2 5 3 0 15 4.775 45-49 5 1 4 3 7 0 21 4.083 50-54 7 2 3 5 4 1 20 3.728 55-59 7 1 4 8 2 0 22 3.075 60-64 12 5 1 5 1 0 24 2.757 65-69 5 4 3 3 2 0 17 2.025 70-74 7 2 3 12 3 1 27 2.104 75-79 5 3 8 11 3 5 34 1.801 80-84 7 1 2 4 3 0 16 1.463 85 + 4 1 3 4 3 0 15 1.117 Σύνολο 88 29 40 101 56 11 325 54.472 Α.2.3.3. Σύνολο ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων 0-4 7 2 3 6 6 1 23 6.597 5-9 4 1 2 10 4 0 21 5.902 10-14 7 1 2 11 5 0 26 5.955 15-19 9 2 3 15 9 1 40 5.821 20-24 12 3 5 15 6 1 41 6.660 25-29 8 4 8 10 7 0 37 8.236 30-34 8 2 3 10 7 1 32 9.219 35-39 11 4 6 15 8 1 45 8.763 40-44 10 3 4 14 6 1 38 9.283 45-49 11 3 7 14 10 1 45 7.914 50-54 11 3 6 11 10 1 42 7.215 55-59 12 3 5 12 5 1 37 6.028 60-64 18 8 7 12 7 0 52 5.431 65-69 13 8 4 6 5 1 37 4.058 70-74 15 3 4 20 5 1 49 3.922 75-79 13 6 13 14 3 8 57 3.346 80-84 9 2 5 8 4 1 28 2.522 85 + 10 2 4 6 7 1 28 1.769 Σύνολο 186 60 92 204 115 21 678 108.641 Βάσει των ανωτέρω στοιχείων, υπολογίζεται στον Πίνακα Α.2.4 η σύνθεση του πληθυσμού κατά φύλο και μεγάλη μονάδα ηλικιών το 2011, ανά ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών και για το σύνολο του Δήμου Χανίων. Εν συνεχεία, στον Πίνακα Α.2.5 υπολογίζονται οι διαφοροποιήσεις της ποσοστιαίας σύνθεσης του μόνιμου πληθυσμού που επήλθαν κατά τη δεκαετία 2001-2011, κατά μεγάλη ομάδα ηλικιών. Σελ. 10 από 82

Πίνακας Α.2.4: Μόνιμος Πληθυσμός κατά Μεγάλη Ομάδα Ηλικιών 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Α.2.4.1. Αριθμός Ατόμων ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων Άρρενες 0-14 9 3 3 13 7 1 36 9.499 15-24 12 3 5 17 6 1 45 6.930 25-44 23 9 15 25 19 2 93 17.687 45-64 21 7 15 27 17 1 89 12.946 65-74 16 5 3 12 5 1 41 3.851 75 + 16 4 10 9 5 4 48 3.257 Σύνολο 98 31 52 103 59 10 353 54.169 Θήλεις 0-14 8 2 3 14 7 1 34 8.955 15-24 8 2 3 12 9 1 36 5.551 25-44 14 4 6 22 11 1 59 17.814 45-64 30 9 11 20 15 2 87 13.643 65-74 12 6 5 15 6 1 44 4.129 75 + 16 5 12 18 8 5 65 4.380 Σύνολο 88 29 40 101 56 11 325 54.472 Σύνολο 0-14 17 4 6 26 14 1 70 18.453 15-24 21 6 8 29 15 2 81 12.481 25-44 37 13 21 48 30 3 152 35.501 45-64 51 16 26 48 32 3 176 26.589 65-74 28 11 8 26 10 2 85 7.979 75 + 32 9 22 27 13 10 114 7.637 Σύνολο 186 60 92 204 115 21 678 108.641 Α.2.4.2. % Σύνθεση ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων Άρρενες 0-14 9,3% 8,1% 6,6% 12,2% 12,7% 8,2% 10,2% 17,5% 15-24 12,6% 11,0% 10,0% 16,9% 9,5% 11,2% 12,8% 12,8% 25-44 23,6% 28,3% 29,8% 24,4% 31,8% 19,0% 26,4% 32,7% 45-64 21,1% 22,8% 29,5% 26,3% 29,7% 13,4% 25,2% 23,9% 65-74 16,7% 16,2% 5,2% 11,5% 7,9% 6,5% 11,7% 7,1% 75 + 16,6% 13,7% 18,9% 8,6% 8,3% 41,6% 13,7% 6,0% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Θήλεις 0-14 9,5% 6,8% 6,7% 13,5% 12,0% 5,9% 10,4% 16,4% 15-24 9,6% 8,1% 8,0% 11,5% 16,7% 7,0% 11,0% 10,2% 25-44 15,6% 14,7% 14,5% 22,3% 19,7% 12,8% 18,1% 32,7% 45-64 34,2% 32,2% 27,1% 20,2% 26,4% 15,4% 26,8% 25,0% 65-74 13,1% 20,2% 13,3% 14,4% 10,2% 9,5% 13,6% 7,6% 75 + 17,9% 18,0% 30,4% 18,1% 15,0% 49,4% 20,1% 8,0% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Σελ. 11 από 82

ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων Σύνολο 0-14 9,4% 7,4% 6,6% 12,8% 12,4% 7,0% 10,3% 17,0% 15-24 11,2% 9,6% 9,1% 14,3% 13,0% 9,0% 11,9% 11,5% 25-44 19,8% 21,7% 23,2% 23,4% 25,9% 15,8% 22,4% 32,7% 45-64 27,3% 27,3% 28,4% 23,3% 28,1% 14,5% 26,0% 24,5% 65-74 15,0% 18,2% 8,8% 12,9% 9,0% 8,1% 12,6% 7,3% 75 + 17,2% 15,8% 23,9% 13,3% 11,6% 45,7% 16,7% 7,0% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Πίνακας Α.2.5: Σύγκριση Μόνιμου Πληθυσμού κατά Μεγάλη Ομάδα Ηλικιών 2011 και 2001 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Α.2.5.1. % Σύνθεση 2001 ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων Άρρενες 0-14 19,3% 25,2% 12,4% 20,0% 12,7% 6,8% 18,0% 18,3% 15-24 10,5% 14,4% 18,0% 12,1% 11,3% 11,4% 12,7% 17,2% 25-44 21,5% 27,0% 24,7% 26,7% 29,6% 20,5% 25,0% 32,5% 45-64 24,9% 15,3% 15,7% 18,2% 26,8% 9,1% 19,5% 21,0% 65-74 12,2% 8,1% 20,2% 13,9% 8,5% 34,1% 14,1% 7,1% 75 + 11,6% 9,9% 9,0% 9,1% 11,3% 18,2% 10,7% 3,9% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Θήλεις 0-14 18,2% 24,6% 6,3% 14,6% 15,2% 12,8% 16,3% 17,3% 15-24 14,6% 12,3% 13,7% 11,1% 15,2% 2,6% 12,7% 13,2% 25-44 22,2% 31,1% 20,0% 22,9% 27,3% 17,9% 23,9% 33,7% 45-64 23,7% 13,9% 20,0% 27,1% 19,7% 15,4% 21,2% 21,4% 65-74 12,6% 10,7% 25,3% 15,3% 15,2% 33,3% 16,1% 8,7% 75 + 8,6% 7,4% 14,7% 9,0% 7,6% 17,9% 9,8% 5,7% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Σύνολο 0-14 18,7% 24,9% 9,2% 17,5% 13,9% 9,6% 17,1% 17,8% 15-24 12,7% 13,3% 15,8% 11,7% 13,1% 7,2% 12,7% 15,2% 25-44 21,9% 29,2% 22,3% 24,9% 28,5% 19,3% 24,5% 33,1% 45-64 24,3% 14,6% 17,9% 22,3% 23,4% 12,0% 20,4% 21,2% 65-74 12,4% 9,4% 22,8% 14,6% 11,7% 33,7% 15,1% 7,9% 75 + 10,0% 8,6% 12,0% 9,1% 9,5% 18,1% 10,3% 4,8% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Α.2.5.2. Μεταβολή σε Ποσοστιαίες Μονάδες 2001-2011 ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Ηλικιών διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων Άρρενες 0-14 -10,0% -17,2% -5,7% -7,8% 0,0% 1,4% -7,8% -0,8% 15-24 2,1% -3,4% -8,0% 4,8% -1,7% -0,2% 0,1% -4,4% 25-44 2,1% 1,3% 5,1% -2,2% 2,2% -1,4% 1,5% 0,1% Σελ. 12 από 82

45-64 -3,8% 7,5% 13,7% 8,1% 3,0% 4,3% 5,7% 2,9% 65-74 4,6% 8,1% -15,0% -2,5% -0,5% -27,6% -2,4% 0,0% 75 + 5,0% 3,8% 9,9% -0,5% -3,0% 23,4% 2,9% 2,1% Σύνολο 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Θήλεις 0-14 -8,7% -17,8% 0,4% -1,1% -3,1% -7,0% -5,8% -0,8% 15-24 -5,0% -4,2% -5,7% 0,4% 1,5% 4,4% -1,6% -3,0% 25-44 -6,6% -16,5% -5,5% -0,6% -7,6% -5,2% -5,9% -1,0% 45-64 10,5% 18,3% 7,1% -6,9% 6,8% 0,0% 5,6% 3,6% 65-74 0,5% 9,6% -11,9% -0,8% -5,0% -23,8% -2,6% -1,1% 75 + 9,3% 10,6% 15,7% 9,0% 7,4% 31,5% 10,3% 2,4% Σύνολο 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Σύνολο 0-14 -9,3% -17,5% -2,6% -4,6% -1,5% -2,6% -6,8% -0,8% 15-24 -1,4% -3,7% -6,7% 2,6% -0,1% 1,8% -0,7% -3,7% 25-44 -2,1% -7,5% 0,9% -1,5% -2,6% -3,5% -2,0% -0,4% 45-64 3,0% 12,7% 10,5% 1,0% 4,8% 2,4% 5,6% 3,3% 65-74 2,6% 8,7% -14,1% -1,6% -2,6% -25,6% -2,5% -0,6% 75 + 7,2% 7,2% 12,0% 4,2% 2,1% 27,6% 6,5% 2,2% Σύνολο 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από την επισκόπηση των ανωτέρω είναι τα ακόλουθα: Σε σχέση με το σύνολο του Δήμου Χανίων, το 2011 ο πληθυσμός της Δ.Ε. Κεραμειών και όλων των τοπικών κοινοτήτων είναι σημαντικά γερασμένος, όπως φαίνεται από το ότι το μερίδιο του κλιμακίου των ηλικιών 0-14 ετών είναι σημαντικά μειωμένο σε όλες τις ΤΚ της ΔΕ, ενώ αντίθετα αυξημένο είναι μερίδιο στις ηλικίες 75 ετών και άνω και στους άρρενες και στις θήλεις. Σχετικά καλύτερη είναι η κατάσταση στις ΤΚ Κοντοπούλων και Μαλάξας, αν και αυτές επίσης υστερούν σημαντικά του συνόλου του Δήμου, ως προς την ηλικιακή σύνθεση του πληθυσμού. Η εξέλιξη της δεκαετίας 2001-2011 ήταν αρνητική στη Δ.Ε. Κεραμειών, δεδομένου ότι η μείωση του μεριδίου των νεαρών ηλικιών ήταν μεγαλύτερη αυτής του Δήμου σε όλες τις ΤΚ και παράλληλα μεγαλύτερη ήταν η αύξηση του μεριδίου των μεγαλύτερων ηλικιών. Οι μικρές εξαιρέσεις στους άρρενες στις ηλικίες 0-14 ετών στις ΤΚ Πλατυβόλας και Μαλάξας δεν μεταβάλουν τη γενική εικόνα της επιδείνωσης της γήρανσης του πληθυσμού της Δ.Ε. Α.2.1.3. Νοικοκυριά και Κατοικίες Τα στοιχεία της απογραφής 2011 της ΕΛΣΤΑΤ για τον αριθμό των νοικοκυριών και των μελών τους ανά ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών, καθώς και για το σύνολο του Δήμου Χανίων, συνοψίζονται στον Πίνακα Α.2.7, όπου και υπολογίζεται το μέσο μέγεθος του νοικοκυριού (άτομα ανά νοικοκυριό, κατά μέσο όρο) 3. 3 Όπως σε όλες τις περιπτώσεις των στοιχείων που παρασχέθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ στο επίπεδο των ΔΚ- ΤΚ του Δήμου Χανίων, υπήρχαν (για λόγους εμπιστευτικότητας, στην περίπτωση μικρών μεγεθών) κενά που συμπληρώθηκαν στη βάση στοιχείων διαθέσιμων πρωτογενώς (α) για ευρύτερες κατηγορίες και (β) για ευρύτερες χωρικές ενότητες (π.χ. σύνολο ΔΕ ή και Δήμου). Σελ. 13 από 82

Τα στοιχεία αυτά της απογραφής 2011 παρέχονται διακεκριμένα για νοικοκυριά αποτελούμενα από μία ή δύο πυρηνικές οικογένειες, ή και χωρίς πυρηνική οικογένεια. Πυρηνική είναι η οικογένεια στην, οποία δύο ή περισσότερα άτομα συνδέονται με δεσμούς συγγένειας (δεσμούς εξ αίματος, εξ αγχιστείας, ή εξ υιοθεσίας) και που ζουν μαζί κάτω από την ίδια στέγη. Το 66% περίπου των νοικοκυριών της Δ.Ε. Κεραμειών (με το 80% του πληθυσμού) συνίστανται από μια πυρηνική οικογένεια, ποσοστό που είναι λίγο χαμηλότερο από το αντίστοιχο του Δήμου Χανίων (68%). Τα νοικοκυριά με μια πυρηνική οικογένεια αναλογούν στο 70% του συνόλου στις ΤΚ Μαλάξας και Παππαδιανών ενώ το μικρότερο σχετικό μερίδιο καταγράφεται στην ΤΚ Πλατυβόλας (50%),, όπου το υπόλοιπο 50% είναι νοικοκυριά χωρίς πυρηνική οικογένεια (δηλαδή αποτελούμενα από άτομα χωρίς μεταξύ τους συγγένεια). Ο αριθμός των νοικοκυριών με δύο πυρηνικές οικογένειες είναι περιορισμένος συνολικά 5 νοικοκυριά (2% του συνόλου των νοικοκυριών, με 5% του συνόλου των μελών τους στη Δ.Ε. Κεραμειών, έναντι μεριδίων 1% και 3% στο σύνολο του Δήμου Χανιών). Τα νοικοκυριά χωρίς πυρηνική οικογένεια αναλογούν στο 31% του συνόλου των νοικοκυριών και στο 14% του συνόλου των μελών τους στη Δ.Ε. Κεραμειών ποσοστά περίπου ίσα με αυτά του συνόλου του Δήμου Χανίων. Το μεγαλύτερο μέσο μέγεθος νοικοκυριού καταγράφεται στα (λίγα) νοικοκυριά με δύο πυρηνικές οικογένειες και το μικρότερο στα νοικοκυριά χωρίς πυρηνική οικογένεια. Σελ. 14 από 82

Πίνακας Α.2.6: Ιδιωτικά Νοικοκυριά στη Δ.Ε. Κεραμειών 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Νοικοκ.με 1 Πυρηνική Οικογένεια Νοικοκ.με 2+ Πυρηνικές Οικογ. Νοικοκ. Χωρίς Πυρηνικές Οικογ. Σύνολο Ιδιωτικών Νοικοκυριών Τοπική Κοινότητα Συνολικός αριθμός Μέλη / Συνολικός αριθμός Μέλη / Συνολικός αριθμός Μέλη / Συνολικός αριθμός Μέλη / Κωδικός Ονομασία Νοικοκυριά Μελών Νοικοκυρ. Νοικοκυριά Μελών Νοικοκυρ. Νοικοκυριά Μελών Νοικοκυρ. Νοικοκυριά Μελών Νοικοκυρ. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 49 159 3,2 1 3 3,0 20 27 1,4 70 189 2,7 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 15 38 2,5 2 16 8,0 6 6 1,0 23 60 2,6 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 25 69 2,8 1 5 5,0 15 15 1,0 41 89 2,2 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 51 163 3,2 1 7 7,0 25 33 1,3 77 203 2,6 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 30 100 3,3 0 0 0,0 13 14 1,1 43 114 2,7 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 6 14 2,3 0 0 0,0 6 6 1,0 12 20 1,7 Σύνολο 176 543 3,1 5 31 6,2 85 101 1,2 266 675 2,5 Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 28.655 87.930 3,1 554 2.957 5,3 13.153 14.942 1,1 42.362 105.829 2,5 Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 0,6% 0,6% 101% 0,9% 1,0% 116% 1% 1% 105% 0,6% 0,6% 102% Σελ. 15 από 82

Αναφορικά με τα μέσα μεγέθη του συνόλου των νοικοκυριών δηλαδή ως προς το μέσο αριθμό μελών ανά νοικοκυριό το 2011, παρατηρούνται τα εξής: Το μέσο μέγεθος του νοικοκυριού στο σύνολο της Δ.Ε. Κεραμειών είναι ίσο με εκείνο του συνόλου του Δήμου Χανίων. Σε 4 από τις 6 ΤΚ της Δ.Ε. (Παππαδιανών, Μαλάξας, Κοντοπούλων και Δρακόνας) το μέσο αυτό μέγεθος είναι 2,6-2,7 άτομα ανά νοικοκυριό. Στην ΤΚ Κάμπων το μέγεθος αυτό είναι 2,2 άτομα, ενώ στην ΤΚ Πλατυβόλας είναι μόλις 1,7 άτομα ανά νοικοκυριό. Στον Πίνακα Α.2.7 συγκρίνεται το μέσο μέγεθος του νοικοκυριού της Δ.Ε. Κεραμειών (κατά ΤΚ) και του συνόλου του Δήμου Χανίων του 2011 με τα αντίστοιχα της απογραφής του 2001. Παρατηρείται σημαντική μείωση του μέσου αυτού μεγέθους σε όλες τις εξεταζόμενες χωρικές ενότητες μεταξύ 2001 και 2011. Η μείωση αυτή, όμως, ήταν αισθητά μεγαλύτερη στη Δ.Ε. Κεραμειών (κατά 22%) από ό,τι στο Δήμο Χανίων (μείωση κατά 9%). Μεγάλες ήταν οι μειώσεις σε όλες τις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών, με μεγαλύτερη αυτή της ΤΚ Δρακόνας. Μόνο στην ΤΚ Μαλάξας δεν καταγράφηκε μείωση του μέσου μεγέθους νοικοκυριού μεταξύ 2001 και 2011. Πίνακας Α.2.7: Μέσος Αριθμός Ατόμων ανά Νοικοκυριό 2001 και 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Τοπική Κοινότητα Κωδικός Ονομασία 2001 2011 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 3,4 2,7 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 4,9 2,6 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 2,8 2,2 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 3,3 2,6 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 2,7 2,7 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 2,3 1,7 Σύνολο 3,3 2,5 Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 2,8 2,5 Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 119% 102% Στοιχεία των Απογραφών 2011 και 2001 για τις κατοικίες στη Δ.Ε. Κεραμειών (κατά ΤΚ) και στο Δήμο Χανίων παρουσιάζονται στους Πίνακες Α.2.8 και Α.2.9 κατωτέρω. Σελ. 16 από 82

Πίνακας Α.2.8: Κανονικές Κατοικίες 2011 (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή) Μόνιμοι Κενές Κατοικίες % Συνόλου Αριθμός Κανονικών Κατοικιών Κάτοικοι Για Κενές Γενικό ανά Ενοικίαση. Σύνολο Για Ενοι- Σύνολο Κύρια Εξοχικές- Πώληση, Κενών Τοπική Κοινότητα Κατοι- κίαση ή Δευτερεύ- Για Άλλο Κανονικών Κατοικούμ. Δευτερεύ- Άλλο Κανονικών Κωδικός Ονομασία κούμενες Πώληση Εξοχικές ουσες Λόγο Σύνολο Κατοικιών Κατοικία ουσες Λόγο Κατοικιών ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 69 3 63 14 4 84 153 2,7 50,1% 4,8% 54,9% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 23 0 8 29 7 44 67 2,6 55,2% 10,4% 65,7% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 41 0 72 5 10 87 128 2,2 60,2% 7,8% 68,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 74 0 84 7 4 95 169 2,8 53,8% 2,4% 56,2% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 43 5 56 5 1 67 110 2,7 55,1% 5,8% 60,9% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 12 0 24 26-50 62 1,8 80,6% 0,0% 80,6% Σύνολο 262 8 307 85 27 427 689 2,6 56,9% 5,0% 62,0% Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 42.309 6.121 2.791 4.089 3.490 16.491 58.800 2,6 11,7% 16,3% 28,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 0,6% 0,1% 11,0% 2,1% 0,8% 2,6% 1,2% 101% 487% 31% 221% Σελ. 17 από 82

Πίνακας Α.2.9: Κανονικές Κατοικίες 2001 (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή) Αριθμός Κανονικών Κατοικιών Κενές Μόνιμοι Κενές Κατοικίες % Συνόλου Για Ενοι- Κάτοικοι Για κίαση ή Γενικό ανά Ενοικίαση. Σύνολο Κύριες Πώληση Εξοχικές- Σύνολο Κύρια Εξοχικές- Πώληση, Κενών Τοπική Κοινότητα Κατοι- ή Άλλο Δευτερεύ- Κανονικών Κατοικούμ. Δευτερεύ- Άλλο Κανονικών Κωδικός Ονομασία κούμενες Λόγο ουσες Σύνολο Κατοικιών Κατοικία ουσες Λόγο Κατοικιών ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 98 6 34 40 138 3,9 24,6% 4,3% 29,0% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 47 4 20 24 71 5,0 28,2% 5,6% 33,8% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 64 3 36 39 103 3,0 35,0% 2,9% 37,9% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 86 2 48 50 136 3,7 35,3% 1,5% 36,8% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 43 4 40 44 87 3,2 46,0% 4,6% 50,6% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 35 0 19 19 54 2,6 35,2% 0,0% 35,2% Σύνολο 373 19 197 216 589 3,6 33,4% 3,2% 36,7% Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 35.594 6.121 2.791 8.912 44.506 3,2 6,3% 13,8% 20,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 1,0% 0,3% 7,1% 2,4% 1,3% 113% 533% 23% 183% Σελ. 18 από 82

Το 2011 καταγράφηκαν εντός των ορίων της Δ.Ε. Κεραμειών 262 κανονικές κατοικίες, εκ των οποίων το 38% ήταν κατοικούμενες και το 62% κενές. Το ποσοστό των κενών κατοικιών στη Δ.Ε. Κεραμειών ήταν σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο στο σύνολο του Δήμου Χανίων (28%), πιθανώς ως αποτέλεσμα της εγκατάλειψης της Δ.Ε. από το μόνιμο πληθυσμό της. Αυτό διαφαίνεται και από το γεγονός ότι οι κατοικούμενες κατοικίες της Δ.Ε. Κεραμειών μειώθηκαν κατά 30% κατά την περίοδο 2001-2011. Αντίθετα, περίπου διπλασιάσθηκαν οι κενές κατοικίες αυξήθηκαν κατά 83% οι κατοικίες που είναι σε αναμονή για ενοικίαση, πώληση ή άλλο λόγο και κατά 99% οι κατοικίες που χαρακτηρίζονται ως εξοχικές-δευτερεύουσες. Σημειώνεται ότι τα ποσοστά των κατοικιών που το 2011 χαρακτηρίζονται ως εξοχικές ή δευτερεύουσες στη Δ.Ε. Κεραμειών (56,9%) και σε όλες τις ΤΚ της (μεταξύ 50,1-80,6%) είναι πολύ υψηλότερα από το αντίστοιχο στο σύνολο του Δήμου Χανίων (16,3%). Αντίθετα, με εξαίρεση την ΤΚ Δρακόνας, χαμηλότερα στη Δ.Ε. (σε σχέση με το Δήμο) είναι τα ποσοστά των κανονικών κατοικιών που δηλώθηκε ότι είναι κενά προς ενοικίαση, πώληση ή για άλλο λόγο. Κατά παρόμοιο τρόπο με εκείνο του μέσου μεγέθους του νοικοκυριού, μειώθηκε σημαντικά (από 3,6 σε 2,6) ο αριθμός μονίμων κατοίκων ανά κατοικούμενη κατοικία στη Δ.Ε. Κεραμειών πτώση κατά 29%, μεγαλύτερη από την αντίστοιχη στο σύνολο του Δήμου Χανίων (-20%). Σε επίπεδο ΤΚ, η μεγαλύτερη μείωση του αριθμού μονίμων κατοίκων ανά κατοικούμενη κατοικία καταγράφηκε στην ΤΚ Δρακόνας (-47%) και η μικρότερη στην ΤΚ Μαλάξας (-16%). Α.2.1.4. Επίπεδο Εκπαίδευσης του Μόνιμου Πληθυσμού Τα σχετικά στοιχεία των απογραφών 2001 και 2011 της ΕΛΣΤΑΤ αφορούν στο μόνιμο πληθυσμό 6 ετών και άνω και είναι διαθέσιμα μέχρι το επίπεδο των ΔΚ-ΤΚ. Τα στοιχεία αυτά (μετά τη συμπλήρωση κενών από το μελετητή 4 ) συνοψίζονται στους Πίνακες Α.2.10 (για το 2011) και Α.2.11 (για το 2001) κατωτέρω, κατά ευρεία κατηγορία εκπαίδευσης. Οι κατηγορίες αυτές προκύπτουν από σύνθεση των αναλυτικών κατηγοριών εκπαίδευσης των πρωτογενών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, ως εξής: a. Ανώτατη, ανώτερη και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση: Περιλαμβάνει κατόχους διδακτορικού και μεταπτυχιακού, πτυχιούχους ανωτάτων σχολών, πτυχιούχους ΑΤΕΙ, ΑΣΠΑΙΤΕ και ισότιμων σχολών (περιλαμβανομένων ΤΕΙ), καθώς και πτυχιούχους ανωτέρων σχολών και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. 4 Όπως σε όλες τις περιπτώσεις στοιχείων της απογραφής 2011 που παρασχέθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ στο επίπεδο των ΔΚ-ΤΚ του Δήμου Χανίων, υπήρχαν (για λόγους εμπιστευτικότητας, στην περίπτωση μικρών μεγεθών) κενά που συμπληρώθηκαν από το μελετητή. Σελ. 19 από 82

b. Μέση εκπαίδευση: Περιλαμβάνει αποφοίτους λυκείου, πτυχιούχους ΤΕΛ και ΤΕΣ / επαγγελματικών σχολών και αποφοίτους τριταξίου γυμνασίου. c. Στοιχειώδης εκπαίδευση: Περιλαμβάνει αποφοίτους δημοτικού και εκείνους που φοιτούν στο δημοτικό. d. Γνωρίζοντες γραφή και ανάγνωση, παρά το ότι εγκατέλειψαν το σχολείο, καθώς και εκείνους που ολοκλήρωσαν την προσχολική αγωγή. e. Μη γνωρίζοντες γραφή και ανάγνωση. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω και κατ αναλογία με τα μεγέθη του πληθυσμού 6 ετών και άνω της Δ.Ε. Κεραμειών, σε σχέση με τα αντίστοιχα του Δήμου Χανίων, παρατηρείται σημαντική υστέρηση της Δ.Ε. ως προς το ποσοστό του πληθυσμού που έχει ολοκληρώσει ανώτατη, ανώτερη και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση το 2011 6,0% στη Δ.Ε., έναντι 25,5% στο Δήμο. Υστέρηση της Δ.Ε. καταγράφεται επίσης στους κατέχονες μέση εκπαίδευση (39,5%, έναντι 41,7% στο Δήμο). Αντίθετα, το ποσοστό του πληθυσμού της Δ.Ε. που δεν γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση (7,0%) είναι σχεδόν εξαπλάσιο του αντίστοιχου του συνόλου του Δήμου (1,2%), ενώ μεγαλύτερα είναι τα ποσοστά του πληθυσμού του Δήμου που περιορίζονται σε στοιχειώδη εκπαίδευση ή απλώς γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση. Είναι εμφανές, επομένως, ότι το επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού της Δ.Ε. Κεραμειών και όλων των τοπικών κοινοτήτων που τη συνιστούν είναι χαμηλότερο του αντίστοιχου μέσου στο σύνολο του Δήμου Χανίων. Αυτό, εν μέρει τουλάχιστον, συνδέεται με τον αγροτικό χαρακτήρα της Δ.Ε. Κεραμειών και με τη γήρανση του πληθυσμού της, δεδομένου ότι το επίπεδο εκπαίδευσης των νεότερων ηλικιών είναι συνήθως υψηλότερο. Οι περισσότεροι από τους μη γνωρίζοντες γραφή και ανάγνωση στη Δ.Ε. Κεραμειών (81%) είναι θήλεις. Οι θήλεις επίσης καταγράφουν υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των απλώς γνωριζόντων γραφή και ανάγνωση. Στο άλλο άκρο της κλίμακας, πάντως, οι θήλεις αναλογούν στο 65% του πληθυσμού της Δ.Ε. που κατέχουν ανώτερη, ανώτατη και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση. Κατά την περίοδο 2001-2011 βελτιώθηκε το επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού της Δ.Ε. Κεραμειών. Παρά τη συνολική μείωση του πληθυσμού, αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των μονίμων κατοίκων που κατέχουν ανώτατη, ανώτερη και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς και το ποσοστό των κατεχόντων μέση εκπαίδευση. Η αύξηση του ποσοστού και η σταθεροποίηση του αριθμού των ατόμων που δεν γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση κατά την περίοδο αυτή πιθανώς οφείλεται στο ότι πρόκειται ως επί το πλείστον για ηλικιωμένους που δεν ακολούθησαν τη γενική τάση φυγής από τη Δ.Ε. Σελ. 20 από 82

Πίνακας Α.2.10: Επίπεδο Εκπαίδευσης του Μόνιμου Πληθυσμού 6 Ετών και Άνω κατά Ευρείες Κατηγορίες 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Αριθμός Ατόμων Ποσοστιαία Σύνθεση Ανώτατη, Ανώτατη, Ανώτερη Δεν Ανώτερη Δεν & Μεταδευ- Στοιχει- Γνωρίζουν Γνωρίζουν & Μεταδευ- Στοιχει- Γνωρίζουν Γνωρίζουν Τοπική Κοινότητα τεροβάθμια Μέση ώδης Γραφή & Γραφή & τεροβάθμια Μέση ώδης Γραφή & Γραφή & Κωδικός Ονομασία Εκπαίδευση Εκπαίδ. Εκπαίδ. Ανάγνωση Ανάγνωση Σύνολο Εκπαίδευση Εκπαίδ. Εκπαίδ. Ανάγνωση Ανάγνωση Σύνολο Άρρενες Δ.Ε. Κεραμειών 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 2 33 47 7 3 92 2,5% 35,9% 51,1% 7,7% 2,8% 100,0% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 2 7 14 8 0 31 6,4% 24,0% 45,1% 24,5% 0,0% 100,0% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 2 10 35 3 1 51 3,1% 20,3% 69,1% 5,2% 2,2% 100,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 1 41 43 11 4 100 1,4% 40,8% 42,8% 11,0% 4,0% 100,0% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 6 14 28 6 0 55 11,4% 26,3% 51,0% 11,2% 0,0% 100,0% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 0 1 7 1 1 10 0,0% 7,7% 69,9% 12,2% 10,2% 100,0% Σύνολο 14 107 174 36 9 339 4,0% 31,6% 51,3% 10,5% 2,6% 100,0% 740101 Δήμος Χανίων 12.228 21.933 10.525 4.813 514 50.013 24,5% 43,9% 21,0% 9,6% 1,0% 100,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δ. Χανίων 0,1% 0,5% 1,7% 0,7% 1,7% 0,7% 16% 72% 244% 110% 251% 100% Θήλεις Δ.Ε. Κεραμειών 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 10 21 32 19 3 84 11,3% 25,2% 37,9% 22,1% 3,5% 100,0% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 1 5 14 5 4 29 2,2% 16,9% 48,5% 18,5% 13,8% 100,0% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 0 8 18 4 9 39 0,0% 21,0% 45,9% 10,2% 22,9% 100,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 8 21 41 12 14 96 8,0% 22,0% 42,8% 12,5% 14,6% 100,0% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 7 17 20 7 2 53 13,8% 32,2% 37,4% 13,1% 3,5% 100,0% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 0 1 3 2 5 10 0,0% 6,6% 29,2% 15,4% 48,7% 100,0% Σύνολο 25 73 128 49 37 312 8,1% 23,5% 41,0% 15,6% 11,8% 100,0% 740101 Δήμος Χανίων 13.388 19.928 11.348 5.071 684 50.419 26,6% 39,5% 22,5% 10,1% 1,4% 100,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δ. Χανίων 0,2% 0,4% 1,1% 1,0% 5,4% 0,6% 31% 60% 182% 155% 870% 100% Σύνολο Δ.Ε. Κεραμειών 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 12 54 79 26 6 176 6,7% 30,8% 44,8% 14,6% 3,1% 100,0% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 3 12 28 13 4 60 4,4% 20,6% 46,7% 21,6% 6,7% 100,0% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 2 19 53 7 10 90 1,8% 20,6% 59,0% 7,4% 11,3% 100,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 9 62 84 23 18 196 4,6% 31,7% 42,8% 11,7% 9,2% 100,0% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 14 32 48 13 2 108 12,6% 29,2% 44,3% 12,2% 1,7% 100,0% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 0 1 10 3 6 20 0,0% 7,2% 49,3% 13,8% 29,7% 100,0% Σύνολο 39 180 302 84 46 651 6,0% 27,7% 46,4% 12,9% 7,0% 100,0% 740101 Δήμος Χανίων 25.617 41.861 21.873 9.884 1.197 100.432 25,5% 41,7% 21,8% 9,8% 1,2% 100,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δ. Χανίων 0,2% 0,4% 1,4% 0,9% 3,8% 0,6% 23% 66% 213% 132% 587% 100% Σελ. 21 από 82

Πίνακας Α.2.11: Επίπεδο Εκπαίδευσης του Μόνιμου Πληθυσμού 6 Ετών και Άνω κατά Ευρείες Κατηγορίες 2001 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Αριθμός Ατόμων Ποσοστιαία Σύνθεση Ανώτατη, Ανώτατη, Ανώτερη Δεν Ανώτερη Δεν & Μεταδευ- Στοιχει- Γνωρίζουν Γνωρίζουν & Μεταδευ- Στοιχει- Γνωρίζουν Γνωρίζουν Τοπική Κοινότητα τεροβάθμια Μέση ώδης Γραφή & Γραφή & τεροβάθμια Μέση ώδης Γραφή & Γραφή & Κωδικός Ονομασία Εκπαίδευση Εκπαίδ. Εκπαίδ. Ανάγνωση Ανάγνωση Σύνολο Εκπαίδευση Εκπαίδ. Εκπαίδ. Ανάγνωση Ανάγνωση Σύνολο Άρρενες Δ.Ε. Κεραμειών 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 3 30 121 14 5 173 1,7% 17,3% 69,9% 8,1% 2,9% 100,0% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 5 20 69 5 0 99 5,1% 20,2% 69,7% 5,1% 0,0% 100,0% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 2 17 60 6 0 85 2,4% 20,0% 70,6% 7,1% 0,0% 100,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 0 45 95 12 3 155 0,0% 29,0% 61,3% 7,7% 1,9% 100,0% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 0 15 49 1 2 67 0,0% 22,4% 73,1% 1,5% 3,0% 100,0% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 0 6 27 7 2 42 0,0% 14,3% 64,3% 16,7% 4,8% 100,0% Σύνολο 10 133 421 45 12 621 1,6% 21,4% 67,8% 7,2% 1,9% 100,0% 740101 Δήμος Χανίων 8.817 19.940 16.322 1.086 457 46.622 18,9% 42,8% 35,0% 2,3% 1,0% 100,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δ. Χανίων 0,1% 0,7% 2,6% 4,1% 2,6% 1,3% 9% 50% 194% 311% 197% 100% Θήλεις Δ.Ε. Κεραμειών 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 6 41 105 17 13 182 3,3% 22,5% 57,7% 9,3% 7,1% 100,0% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 4 27 70 12 0 113 3,5% 23,9% 61,9% 10,6% 0,0% 100,0% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 4 21 44 17 7 93 4,3% 22,6% 47,3% 18,3% 7,5% 100,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 4 27 89 8 9 137 2,9% 19,7% 65,0% 5,8% 6,6% 100,0% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 1 14 45 3 1 64 1,6% 21,9% 70,3% 4,7% 1,6% 100,0% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 0 2 18 11 5 36 0,0% 5,6% 50,0% 30,6% 13,9% 100,0% Σύνολο 19 132 371 68 35 625 3,0% 21,1% 59,4% 10,9% 5,6% 100,0% 740101 Δήμος Χανίων 7.987 17.456 16.202 2.099 1.055 44.799 17,8% 39,0% 36,2% 4,7% 2,4% 100,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δ. Χανίων 0,2% 0,8% 2,3% 3,2% 3,3% 1,4% 17% 54% 164% 232% 238% 100% Σύνολο Δ.Ε. Κεραμειών 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 9 71 226 31 18 355 2,5% 20,0% 63,7% 8,7% 5,1% 100,0% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 9 47 139 17 0 212 4,2% 22,2% 65,6% 8,0% 0,0% 100,0% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 6 38 104 23 7 178 3,4% 21,3% 58,4% 12,9% 3,9% 100,0% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 4 72 184 20 12 292 1,4% 24,7% 63,0% 6,8% 4,1% 100,0% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 1 29 94 4 3 131 0,8% 22,1% 71,8% 3,1% 2,3% 100,0% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 0 8 45 18 7 78 0,0% 10,3% 57,7% 23,1% 9,0% 100,0% Σύνολο 29 265 792 113 47 1.246 2,3% 21,3% 63,6% 9,1% 3,8% 100,0% 740101 Δήμος Χανίων 16.804 37.396 32.524 3.185 1.512 91.421 18,4% 40,9% 35,6% 3,5% 1,7% 100,0% Δ.Ε. Κεραμειών % Δ. Χανίων 0,2% 0,7% 2,4% 3,5% 3,1% 1,4% 13% 52% 179% 260% 228% 100% Σελ. 22 από 82

Α.2.1.5. Πληθυσμιακή Πυκνότητα - Αστικοποίηση Η Δ.Ε. Κεραμειών είναι καθαρά αγροτική περιοχή. Αυτό διαφαίνεται κατ αρχήν από το μέγεθος των οικισμών της ο μεγαλύτερος εκ των οποίων (Κατωχώρι) είχε πληθυσμό 141 μόνιμους κατοίκους το 2011 ενώ ακόμη και ο συνολικός πληθυσμός της Δ.Ε. ήταν μόλις 678 μόνιμοι κάτοικοι το έτος αυτό (βλ. Πίνακα Α.2.1 ανωτέρω). Ακόμη και πριν από την πληθυσμιακή «αποψίλωση» της δεκαετίας 2001-2011, το μέγιστο καταγραφέν πληθυσμιακό μέγεθος οικισμού ήταν 233 μόνιμοι κάτοικοι (στη Δρακόνα το 2001). Ο αγροτικός χαρακτήρας της Δ.Ε. Κεραμειών καταδεικνύεται επί πλέον από την πληθυσμιακή πυκνότητα σε όρους μονίμων κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο του 2011, όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα Α.2.12. Πίνακας Α.2.12: Πληθυσμιακή Πυκνότητα - κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Τοπική Κοινότητα Έκταση Κάτοικοι Κωδικός Ονομασία (τ.χλμ.) ανά τ.χλμ. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 19,6 9,5 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 13,0 4,6 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 22,8 4,0 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 9,3 21,9 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 13,6 8,4 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 11,4 1,8 Σύνολο 89,7 7,6 Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 351,3 309,3 Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 26% 2% Παρατηρούνται τα εξής: Η μέση πληθυσμιακή πυκνότητα της Δ.Ε. Κεραμειών της οποίας η συνολική έκταση ανέρχεται σε 89,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα (26% της συνολικής έκτασης του Δήμου Χανίων) είναι 7,6 μόνιμοι κάτοικοι ανά τ.χλμ., έναντι 309,3 κατοίκων ανά τ.χλμ. στο σύνολο του Δήμου Χανίων και 4.291 κατοίκων ανά τ.χλμ. στα Χανιά, την κατ εξοχήν αστική περιοχή του Δήμου και της Περιφερειακής Ενότητας, δεύτερο μεγαλύτερο οικισμό στην Κρήτη και ένα από τους μεγαλύτερους οικισμούς της Ελλάδας. Εντός της Δ.Ε., η μεγαλύτερη πληθυσμιακή πυκνότητα καταγράφεται στην ΤΚ Κοντοπούλων (έκταση 9,3 τ.χλμ. με πυκνότητα 12,9 κατοίκους ανά τ.χλμ.), ακολουθούμενη από τις ΤΚ Παππαδιανών (έκταση 19,6 τ.χλμ. με πυκνότητα 9,5 κατοίκους ανά τ.χλμ.) και Μαλάξας (έκταση 13,6 τ.χλμ. με πυκνότητα 8,4 κατοίκους ανά τ.χλμ.). Η μικρότερη πυκνότητα καταγράφεται στην ΤΚ Πλατυβόλας (έκταση 11,4 τ.χλμ., Σελ. 23 από 82

πυκνότητα 1,7 άτομα ανά τ.χλμ.), ενώ χαμηλότερες της μέσης της Δ.Ε. είναι οι πυκνότητες στις ΤΚ Κάμπων (που, με 22,8 τ.χλμ., είναι η μεγαλύτερη σε έκταση ΤΚ της Δ.Ε., αλλά με πυκνότητα μόλις 4,0 κατοίκους ανά τ.χλμ.) και Δρακόνας (έκταση 13,0 τ.χλμ., πυκνότητα 4,6 κάτοικοι ανά τ.χλμ.). Σελ. 24 από 82

Α.2.2. Οικονομικά Ενεργός Πληθυσμός, Απασχόληση και Ανεργία Α.2.2.1. Οικονομικά ενεργός πληθυσμός, ανεργία και απασχόληση Στον Πίνακα Α.2.13 και στα Διαγράμματα Α.2.4-Α.2.6 συνοψίζονται τα στοιχεία που παρασχέθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ (μετά τις συμπληρώσεις του μελετητή) αναφορικά με τους οικονομικά ενεργούς, τους απασχολουμένους συνολικά και τους ανέργους το 2011 στη Δ.Ε. Κεραμειών κατά ΤΚ, καθώς και στο σύνολο του Δήμου Χανίων. Διάγραμμα Α.2.4: Ποσοστό Πληθυσμού που είναι Οικονομικά Ενεργοί και Μη Ενεργοί στη Δ.Ε. Κεραμειών και στο Δήμο Χανίων το 2011 Σελ. 25 από 82

Διάγραμμα Α.2.5: Ποσοστό Πληθυσμού που είναι Οικονομικά Ενεργοί και Μη Ενεργοί στις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών 2011 Διάγραμμα Α.2.6: Ποσοστά Ανεργίας στις ΤΚ και στο Σύνολο της Δ.Ε. Κεραμειών και στο Δήμο Χανίων το 2011 Σελ. 26 από 82

Πίνακας Α.2.13: Οικονομικά Ενεργοί, Συνολική Απασχόληση και Ανεργία 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Ποσοστά Μη Αριθμός Ατόμων Οικονομικά Άνεργοι Οικονομικά Οικονομικά Ενεργοί Μη Οικο- Ενεργοί % % Ενεργοί % Τοπική Κοινότητα Απασχο- Άνεργοι νομικά Γενικό Συνολικού Οικονομ. Συνολικού Κωδικός Ονομασία Σύνολο λούμενοι Παλιοί Νέοι Σύνολο Ενεργοί Σύνολο Πληθυσμ. Ενεργών Πληθυσμ. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 79 68 11 0 11 107 186 42,5% 13,9% 57,5% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 23 23 0 0 0 37 60 38,3% 0,0% 61,7% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 33 30 2 1 3 59 92 35,9% 9,1% 64,1% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 75 59 10 6 16 129 204 36,8% 21,3% 63,2% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 44 34 10 0 10 71 115 38,3% 22,7% 61,7% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 3 3 0 0 0 18 21 14,3% 0,0% 85,7% Σύνολο 257 217 33 7 40 421 678 37,9% 15,6% 62,1% Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 49.424 41.417 5.768 2.239 8.007 59.218 108.642 45,5% 16,2% 54,5% Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 0,5% 0,5% 0,6% 0,3% 0,5% 0,7% 0,6% 83% 96% 114% Σελ. 27 από 82

Παρατηρούνται τα ακόλουθα: Οι οικονομικά ενεργοί δηλαδή εκείνοι που έχουν ή αναζητούν εργασία είναι ποσοστό του συνολικού πληθυσμού της Δ.Ε. Κεραμειών (37,9%) σημαντικά χαμηλότερο του αντίστοιχου του συνόλου του Δήμου Χανίων (45,5%). Η μόνη ΤΚ της Δ.Ε., στην οποία το ποσοστό αυτό πλησιάζει το αντίστοιχο του Δήμου, είναι η ΤΚ Παππαδιανών (42,5%). Αντίθετα, οι έχοντες ή αναζητούντες εργασία στην ΤΚ Πλατυβόλας είναι μόλις το 14,3% (3 άτομα) του συνόλου των 21 κατοίκων της, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά στις λοιπές ΤΚ ποικίλουν μεταξύ 35,9-38,3%. Πιθανώς η υστέρηση της Δ.Ε. Κεραμειών ως προς το τμήμα του πληθυσμού που είναι οικονομικά ενεργοί σχετίζεται με τη γήρανση του πληθυσμού της 5. Η ανεργία ήταν το 2011 ποσοστό του οικονομικά ενεργού πληθυσμού λίγο μικρότερο (15,6%) στη Δ.Ε. Κεραμειών από ότι στο σύνολο του Δήμου Χανίων (16,2%) ήταν όμως σχετικά πολύ υψηλή στις ΥΚ Μαλάξας και Κοντοπούλων. Η ανεργία αυξήθηκε σημαντικά μεταξύ 2011 και 2015 στο σύνολο της χώρας και στην Κρήτη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό των ανέργων επί του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανήλθε το Γ τρίμηνο του 2015 σε 24,0% στο σύνολο της Ελλάδας και σε 20,7% στην Κρήτη έναντι αντίστοιχων ποσοστών που προκύπτουν από τα στοιχεία της απογραφής 2011 ίσων με 18,7% και 16,4%. Είναι πιθανό η αύξηση αυτή της ανεργίας στις ευρύτερες χωρικές ενότητες να συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση στη Δ.Ε. Κεραμειών και στο Δήμο Χανίων. Το 2011, το 31% του συνόλου των 217 απασχολουμένων ατόμων της Δ.Ε. Κεραμειών ήταν συγκεντρωμένοι στην ΤΚ Παππαδιανών. Ακολουθούσε η Τ.Κ. Κοντοπούλων (27%) και εν συνεχεία οι άλλες ΤΚ της Δ.Ε. Στο Διάγραμμα Α.2.7 και στον Πίνακα Α.2.14 παρουσιάζεται η εξέλιξη του ποσοστού των οικονομικά ενεργών επί του συνολικού πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές 1991, 2001 και 2011 της ΕΛΣΤΑΤ και η αντίστοιχη εξέλιξη του ποσοστού ανεργίας επί του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Παρατηρούνται τα εξής: Η εξέλιξη του ποσοστού του οικονομικά ενεργού πληθυσμού εμφανίζει διακυμάνσεις στη Δ.Ε. Κεραμειών και στις ΤΚ της, μάλλον λόγω των περιορισμένων σχετικών μεγεθών μικρές μεταβολές απολύτων μεγεθών έχουν σημαντική εξέλιξη στη μεταβολή των ποσοστών. Αντίθετα, το ποσοστό των οικονομικά ενεργών στο σύνολο του Δήμου Χανίων εμφανίζεται να αυξάνεται σταθερά κατά την περίοδο 1991-2011. 5 Η γήρανση πιθανώς σχετίζεται και με το ότι οι νέοι άνεργοι είναι αναλογικά λιγότεροι στη Δ.Ε. Κεραμειών από ό,τι στο σύνολο του Δήμου Χανίων. Σελ. 28 από 82

Τα ποσοστά ανεργίας στις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών (καθώς και στο σύνολο της Δ.Ε.) ήταν σε χαμηλά επίπεδα το 1991 και το 2001 αισθητά χαμηλότερα των αντίστοιχων του Δήμου Χανίων, σε επίπεδα κατώτερα της ανεργίας τριβής. Κατά την περίοδο 2001-2011, όμως, το ποσοστό της ανεργίας εκτινάχθηκε κυρίως στις ΤΚ Μαλάξας και Κοντοπούλων και δευτερευόντως στις ΤΚ Παππαδιανών και Κάμπων, με αποτέλεσμα το ποσοστό ανεργίας στο σύνολο της Δ.Ε. Κεραμειών να πλησιάσει το (ούτως ή άλλως αυξημένο) αντίστοιχο ποσοστό στο σύνολο του Δήμου. Όπως προαναφέρθηκε, είναι πιθανό η ανεργία σε όλες τις εξεταζόμενες στο παρόν χωρικές ενότητες να αυξήθηκε περαιτέρω μετά το 2011, ακολουθώντας τις γενικές σχετικές τάσεις στην Κρήτη και στο σύνολο της Ελλάδας. Πίνακας Α.2.14: Ποσοστά Οικονομικά Ενεργών και Ανέργων 1991, 2001 και 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή Οικονομικά Ενεργοί Άνεργοι Τοπική Κοινότητα % Συνολικού Πληθυσμού % Οικονομικά Ενεργών Κωδικός Ονομασία 1991 2001 2011 1991 2001 2011 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 42,2% 31,1% 42,5% 3,1% 3,4% 13,9% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 43,7% 36,9% 38,3% 0,0% 0,0% 0,0% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 28,9% 32,6% 35,9% 1,4% 0,0% 9,1% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 32,6% 40,1% 36,8% 2,4% 0,8% 21,3% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 39,2% 38,7% 38,3% 2,0% 1,9% 22,7% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 38,3% 28,9% 14,3% 2,8% 0,0% 0,0% Σύνολο 37,6% 35,1% 37,9% 1,9% 1,3% 15,6% Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 36,9% 43,7% 45,5% 7,3% 11,1% 16,2% Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 102% 80% 83% 27% 12% 96% Σελ. 29 από 82

Διάγραμμα Α.2.7: Εξέλιξη Ποσοστών Οικονομικά Ενεργών και Ανέργων 1991-2001-2011 Όσον αφορά στη συνολική απασχόληση, αφ ενός η συρρίκνωση του πληθυσμού, ιδιαίτερα στις παραγωγικές ηλικίες, σε συνδυασμό με την αύξηση της ανεργίας, οδήγησαν σε σημαντική πτώση του αριθμού των απασχολουμένων στη Δ.Ε. Κεραμειών. Α.2.2.2. Απασχόληση κατά Κλάδο / Ομάδες Κλάδων Στον Πίνακα Α.2.15 παρατίθενται τα αναλυτικά στοιχεία της απογραφής 2011 της ΕΛΣΤΑΤ για την απασχόληση κατά κλάδο στις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών και στο σύνολο του Δήμου Χανίων. Όπως σε όλες τις παρόμοιες περιπτώσεις, τα κενά που υπήρξαν στα διατεθέντα από την ΕΛΣΤΑΤ στοιχεία στο επίπεδο αυτό (ΤΚ), συμπληρώθηκαν από το μελετητή, κατά τρόπο που να εξασφαλίζει απόλυτη συμβατότητα με τα πρωτογενή στοιχεία (σύνολα κλάδων ανά ΤΚ και σύνολα ΤΚ ανά κλάδο), όπου αυτά ήταν διαθέσιμα. Υπό το πρίσμα αυτό, στο Διάγραμμα Α.2.8 παρουσιάζεται η κατανομή της συνολικής απασχόλησης της Δ.Ε. Κεραμειών στις ΤΚ της, ενώ το Διάγραμμα Α.2.9 παρουσιάζεται η κλαδική σύνθεση της απασχόλησης ανά ΤΚ, στο σύνολο της Δ.Ε. Κεραμειών και στο σύνολο του Δήμου Χανιών. Στα σχετικά υπομνήματα των διαγραμμάτων, οι κλάδοι αναφέρονται με τους κωδικούς τους που παρατίθενται στην ακραία αριστερή στήλη των δύο τμημάτων του Πίνακα Α.2.15. Στον Πίνακα Α.2.16 παρουσιάζεται η απασχόληση κατά ομάδα κλάδων και ανά ΤΚ το 2011, συγκριτικά με την αντίστοιχη του 2001 αριθμός απασχολουμένων ανά ομάδα κλάδων, σύνθεση της απασχόλησης ανά Σελ. 30 από 82

ομάδα κλάδων σε κάθε ΤΚ, καθώς και στο σύνολο της Δ.Ε. Κεραμειών και του Δήμου Χανίων και ποσοστιαίες μεταβολές της απασχόλησης ανά κλάδο και χωρική ενότητα μεταξύ 2001 και 2011. Τέλος, στο Διάγραμμα Α.2.10 παρουσιάζεται η κατανομή της απασχόλησης κάθε κλάδου στις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών το 2011. Και στην περίπτωση αυτή, οι ομάδες κλάδων αναφέρονται με τους κωδικούς τους. Διάγραμμα Α.2.8: Αριθμός Απασχολουμένων ανά ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών 2011 Σελ. 31 από 82

Πίνακας Α.2.15: Απασχόληση κατά Κλάδο 2011 (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή) Α.2.15.1. Αριθμός Απασχολουμένων ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Δ.Ε. Κλάδος Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Κεραμειών Κωδ Ονομασία διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων % Δήμου 1 Γεωργία, δασοκομία, αλιεία 37 15 15 23 11 2 103 1.460 7,1% 2 Ορυχεία, λατομεία 0 0 0 0 0 0 0 43 0,0% 3 Μεταποίηση 2 1 0 4 0 0 7 2.382 0,3% 4 Παροχή ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού, κλιματισμού 0 0 0 0 0 0 0 274 0,0% 5 Παροχή νερού, διαχ. λυμάτων-αποβλήτων, δραστ. εξυγίανσης κ.α. 0 0 0 1 0 0 1 232 0,4% 6 Κατασκευές 4 1 1 4 5 0 15 3.511 0,4% 7 Εμπόριο, επισκευές οχημάτων 4 2 4 11 3 0 24 7.304 0,3% 8 Μεταφορά και αποθήκευση 5 0 4 0 3 0 12 1.787 0,7% 9 Παροχή καταλύματος και εστίασης 1 1 1 6 4 0 13 5.583 0,2% 10 Ενημέρωση και επικοινωνία 0 0 1 0 1 0 2 523 0,4% 11 Χρηματοπιστωτικές & ασφαλιστικές δραστηριότητες 0 0 0 0 0 0 0 781 0,0% 12 Διαχείριση ακίνητης περιουσίας 0 0 0 0 0 0 0 89 0,0% 13 Επαγγελματικές-τεχνικές-επιστημονικές δραστηριότητες 0 0 0 2 0 0 2 2.130 0,1% 14 Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες 1 1 1 0 3 0 6 1.184 0,5% 15 Δημόσια διοίκηση, άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση 3 0 1 2 1 1 8 5.101 0,2% 16 Εκπαίδευση 0 0 1 0 1 0 2 4.114 0,0% 17 Υγεία και κοινωνική μέριμνα 6 1 1 4 2 0 14 3.062 0,5% 18 Τέχνες, διασκέδαση, ψυχαγωγία 0 0 0 0 0 0 0 430 0,0% 19 Άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών 3 1 0 0 0 0 4 732 0,5% 20 Δραστηριότητες νοικοκυριών 2 0 0 2 0 0 4 585 0,7% 21 Ετερόδικοι οργανισμοί και όργανα 0 0 0 0 0 0 0 110 0,0% Σύνολο 68 23 30 59 34 3 217 41.417 0,5% Σελ. 32 από 82

Α.2.15.2. Ποσοστιαία Σύνθεση ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Δ.Ε. Κλάδος Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Κεραμειών Κωδ Ονομασία διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων % Δήμου 1 Γεωργία, δασοκομία, αλιεία 54,4% 65,2% 50,0% 39,0% 32,4% 66,7% 47,5% 3,5% 1346% 2 Ορυχεία, λατομεία 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% 0% 3 Μεταποίηση 2,9% 4,3% 0,0% 6,8% 0,0% 0,0% 3,2% 5,8% 56% 4 Παροχή ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού, κλιματισμού 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,7% 0% 5 Παροχή νερού, διαχ. λυμάτων-αποβλήτων, δραστ. εξυγίανσης κ.α. 0,0% 0,0% 0,0% 1,7% 0,0% 0,0% 0,5% 0,6% 82% 6 Κατασκευές 5,9% 4,3% 3,3% 6,8% 14,7% 0,0% 6,9% 8,5% 82% 7 Εμπόριο, επισκευές οχημάτων 5,9% 8,7% 13,3% 18,6% 8,8% 0,0% 11,1% 17,6% 63% 8 Μεταφορά και αποθήκευση 7,4% 0,0% 13,3% 0,0% 8,8% 0,0% 5,5% 4,3% 128% 9 Παροχή καταλύματος και εστίασης 1,5% 4,3% 3,3% 10,2% 11,8% 0,0% 6,0% 13,5% 44% 10 Ενημέρωση και επικοινωνία 0,0% 0,0% 3,3% 0,0% 2,9% 0,0% 0,9% 1,3% 73% 11 Χρηματοπιστωτικές & ασφαλιστικές δραστηριότητες 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 1,9% 0% 12 Διαχείριση ακίνητης περιουσίας 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,2% 0% 13 Επαγγελματικές-τεχνικές-επιστημονικές δραστηριότητες 0,0% 0,0% 0,0% 3,4% 0,0% 0,0% 0,9% 5,1% 18% 14 Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες 1,5% 4,3% 3,3% 0,0% 8,8% 0,0% 2,8% 2,9% 97% 15 Δημόσια διοίκηση, άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση 4,4% 0,0% 3,3% 3,4% 2,9% 33,3% 3,7% 12,3% 30% 16 Εκπαίδευση 0,0% 0,0% 3,3% 0,0% 2,9% 0,0% 0,9% 9,9% 9% 17 Υγεία και κοινωνική μέριμνα 8,8% 4,3% 3,3% 6,8% 5,9% 0,0% 6,5% 7,4% 87% 18 Τέχνες, διασκέδαση, ψυχαγωγία 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 1,0% 0% 19 Άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών 4,4% 4,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 1,8% 1,8% 104% 20 Δραστηριότητες νοικοκυριών 2,9% 0,0% 0,0% 3,4% 0,0% 0,0% 1,8% 1,4% 131% 21 Ετερόδικοι οργανισμοί και όργανα 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,3% 0% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100% Σελ. 33 από 82

Πίνακας Α.2.16: Απασχόληση κατά Ομάδα Κλάδων 2001-2011 (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή) Α.2.16.1. Αριθμός Απασχολουμένων ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Δ.Ε. Ομάδα Κλάδων Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Κεραμειών Κωδ Ονομασία διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων % Δήμου 2011 Α Γεωργία, δασοκομία, αλιεία 37 15 15 23 11 2 103 1.460 7,1% Β Ορυχεία, λατομεία 0 0 0 0 0 0 0 43 0,0% Γ Μεταποίηση 2 1 0 4 0 0 7 2.382 0,3% Δ Παροχή ρεύματος, νερού κλπ., διαχ.λυμάτων-αποβλήτων κ.α. 0 0 0 1 0 0 1 506 0,2% Ε Κατασκευές 4 1 1 4 5 0 15 3.511 0,4% ΣΤ Εμπόριο, επισκευές οχημάτων, καταλύματα και εστίαση 5 3 5 17 7 0 37 12.887 0,3% Ζ Μεταφορά και αποθήκευση, επικοινωνία 5 0 5 0 4 0 14 2.310 0,6% Η Χρηματοπιστωτικές & ασφαλιστικές δραστηριότητες 0 0 0 0 0 0 0 781 0,0% Θ Λοιπές Υπηρεσίες 15 3 4 10 7 1 40 17.537 0,2% Σύνολο 68 23 30 59 34 3 217 41.417 0,5% 2001 Α Γεωργία, δασοκομία, αλιεία 65 49 38 72 32 15 271 2.354 11,5% Β Ορυχεία, λατομεία 0 0 0 0 0 0 0 24 0,0% Γ Μεταποίηση 0 0 0 2 0 0 2 2.554 0,1% Δ Παροχή ρεύματος, νερού κλπ., διαχ.λυμάτων-αποβλήτων κ.α. 3 0 0 0 0 0 3 396 0,8% Ε Κατασκευές 9 12 4 10 11 2 48 4.590 1,1% ΣΤ Εμπόριο, επισκευές οχημάτων, καταλύματα και εστίαση 8 4 6 15 3 2 38 9.941 0,4% Ζ Μεταφορά και αποθήκευση, επικοινωνία 9 5 6 7 1 2 30 2.590 1,2% Η Χρηματοπιστωτικές & ασφαλιστικές δραστηριότητες 2 0 0 0 0 0 2 786 0,3% Θ Λοιπές Υπηρεσίες 18 15 6 17 5 3 64 14.912 0,4% Σύνολο 114 86 60 123 52 24 459 38.148 1,2% Σελ. 34 από 82

Α.2.16.2. Ποσοστιαία Σύνθεση ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Δ.Ε. Ομάδα Κλάδων Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Κεραμειών Κωδ Ονομασία διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων % Δήμου 2011 Α Γεωργία, δασοκομία, αλιεία 54,4% 65,2% 50,0% 39,0% 32,4% 66,7% 47,5% 3,5% 1346% Β Ορυχεία, λατομεία 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% 0% Γ Μεταποίηση 2,9% 4,3% 0,0% 6,8% 0,0% 0,0% 3,2% 5,8% 56% Δ Παροχή ρεύματος, νερού κλπ., διαχ.λυμάτων-αποβλήτων κ.α. 0,0% 0,0% 0,0% 1,7% 0,0% 0,0% 0,5% 1,2% 38% Ε Κατασκευές 5,9% 4,3% 3,3% 6,8% 14,7% 0,0% 6,9% 8,5% 82% ΣΤ Εμπόριο, επισκευές οχημάτων, καταλύματα και εστίαση 7,4% 13,0% 16,7% 28,8% 20,6% 0,0% 17,1% 31,1% 55% Ζ Μεταφορά και αποθήκευση, επικοινωνία 7,4% 0,0% 16,7% 0,0% 11,8% 0,0% 6,5% 5,6% 116% Η Χρηματοπιστωτικές & ασφαλιστικές δραστηριότητες 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 1,9% 0% Θ Λοιπές Υπηρεσίες 22,1% 13,0% 13,3% 16,9% 20,6% 33,3% 18,4% 42,3% 44% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100% 2001 Α Γεωργία, δασοκομία, αλιεία 57,0% 57,1% 63,3% 58,5% 61,5% 60,9% 59,0% 6,2% 956% Β Ορυχεία, λατομεία 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% 0% Γ Μεταποίηση 0,0% 0,0% 0,0% 1,6% 0,0% 0,0% 0,4% 6,7% 7% Δ Παροχή ρεύματος, νερού κλπ., διαχ.λυμάτων-αποβλήτων κ.α. 2,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,7% 1,0% 63% Ε Κατασκευές 7,9% 14,3% 6,7% 8,1% 21,2% 8,7% 10,5% 12,0% 88% ΣΤ Εμπόριο, επισκευές οχημάτων, καταλύματα και εστίαση 7,0% 4,8% 10,0% 12,2% 5,8% 8,7% 8,3% 26,1% 32% Ζ Μεταφορά και αποθήκευση, επικοινωνία 7,9% 6,0% 10,0% 5,7% 1,9% 8,7% 6,6% 6,8% 97% Η Χρηματοπιστωτικές & ασφαλιστικές δραστηριότητες 1,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,4% 2,1% 21% Θ Λοιπές Υπηρεσίες 15,8% 17,9% 10,0% 13,8% 9,6% 13,0% 14,0% 39,1% 36% Σύνολο 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100% Σελ. 35 από 82

Α.2.16.2. % Μεταβολή 2001-2011 ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών Ομάδα Κλάδων Παππα- Κοντο- Πλατυ- Δήμος Κωδ Ονομασία διανών Δρακόνας Κάμπων πούλων Μαλάξας βόλας Σύνολο Χανίων Α Γεωργία, δασοκομία, αλιεία -43,1% -69,5% -60,5% -68,1% -65,6% -86,3% -62,0% -38,0% Β Ορυχεία, λατομεία 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 79,8% Γ Μεταποίηση +/0 +/0 0/0 100,0% 0/0 0/0 250,0% -6,7% Δ Παροχή ρεύματος, νερού κλπ., διαχ.λυμάτων-αποβλήτων κ.α. -100,0% 0/0 0/0 +/0 0/0 0/0-66,7% 27,8% Ε Κατασκευές -55,6% -91,9% -75,0% -60,0% -54,5% -100,0% -69,0% -23,5% ΣΤ Εμπόριο, επισκευές οχημάτων, καταλύματα και εστίαση -37,5% -26,7% -16,7% 13,3% 133,3% -100,0% -3,1% 29,6% Ζ Μεταφορά και αποθήκευση, επικοινωνία -44,4% -100,0% -16,7% -100,0% 300,0% -100,0% -53,7% -10,8% Η Χρηματοπιστωτικές & ασφαλιστικές δραστηριότητες -100,0% 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0-100,0% -0,7% Θ Λοιπές Υπηρεσίες -16,7% -80,5% -33,3% -41,2% 40,0% -68,1% -38,0% 17,6% Σύνολο -40,4% -73,3% -50,0% -52,0% -34,6% -87,5% -52,7% 8,6% Σελ. 36 από 82

Διάγραμμα Α.2.9: % Σύνθεση της Απασχόλησης κατά Κλάδο στις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών 2011 Σελ. 37 από 82

Διάγραμμα Α.2.10: % Κατανομή της Απασχόλησης ανά Κλάδο στις ΤΚ της Δ.Ε. Κεραμειών το 2011 Από τους ανωτέρω πίνακες και διαγράμματα, προκύπτουν τα ακόλουθα: Ο αριθμός απασχολουμένων στη Δ.Ε. Κεραμειών το 2011 ήταν συνολικά περιορισμένος 217 άτομα, 0,5% της συνολικής απασχόλησης του Δήμου Χανίων. Μακράν ο σημαντικότερος κλάδος ως προς τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης στη Δ.Ε. το έτος αυτό ήταν ο πρωτογενής γεωργία, δασοκομία και αλιεία, με 103 άτομα και αναλογία στο 47,5% της συνολικής απασχόλησης, έναντι μόλις 3,5% στο σύνολο του Δήμου Χανίων. Η Δ.Ε. Κεραμειών αναλογούσε το 2011 στο 7,1% της συνολικής απασχόλησης του πρωτογενή στο Δήμο Χανίων. Ο πρωτογενής αναλογούσε στο 50% και άνω της συνολικής απασχόλησης τις ΤΚ Δρακόνας, Παππαδιανών και Κάμπων, καθώς και στην ΤΚ Πλατυβόλας 6. Μόνο στις ΤΚ Μαλάξας και Κοντοπούλων ο πρωτογενής αναλογούσε σε λιγότερο από το μισό της απασχόλησης (32,4% και 39,0% αντίστοιχα), αλλά και πάλι ήταν ο σημαντικότερος ως προς τον αριθμό απασχολουμένων. 6 Ο δεύτερος σημαντικότερος ως προς τον αριθμό απασχολουμένων κλάδος το 2011 στη Δ.Ε. ήταν αυτός που περιλαμβάνει τις δραστηριότητες εμπορίου (χονδρικού και λιανικού) και επισκευής οχημάτων με 24 άτομα και 11,1% της συνολικής απασχόλησης στη Δ.Ε. Άλλοι κλάδοι που αριθμούσαν περισσότερους από 10 απασχολουμένους στη Δ.Ε. Κεραμειών ήταν οι κατασκευές, η υγεία-κοινωνική μέριμνα, η παροχή υπηρεσιών καταλύματος και εστίασης και οι δραστηριότητες μεταφοράς και αποθήκευσης. Με αναφερόμενη συνολική απασχόληση, όμως, μόλις 3 άτομα, εκ των οποίων 2 απασχολούνταν στον πρωτογενή και το τρίτο στον κλάδο που περιλαμβάνει τη δημόσια διοίκηση, άμυνα και υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση. Σελ. 38 από 82

Στην ΤΚ Παππαδιανών συγκεντρωνόταν το 2011 το 31% της συνολικής απασχόλησης της Δ.Ε. Κεραμειών (68 άτομα). Ακολουθούσε η ΤΚ Κοντοπούλων με 27% (59 άτομα). Ο κύριος κλάδος απασχόλησης στην ΤΚ Παππαδιανών το 2011 ήταν ο πρωτογενής (όπως και σε όλες τις ΤΚ της Δ.Ε.) και εν συνεχεία οι λοιπές υπηρεσίες, με τους άλλους κλάδους να συγκεντρώνουν σχετικά περιορισμένα ποσοστά του συνόλου. Αντίθετα, στην ΤΚ Κοντοπούλων αξιόλογο (για τα μεγέθη της περιοχής) ήταν το μερίδιο της συνολικής απασχόλησης της ομάδας κλάδων που περιλαμβάνει το εμπόριο, τις επισκευές οχημάτων και την παροχή υπηρεσιών καταλύματος και εστίασης. Η δυναμική της περιόδου 2001-2011 ήταν εξαιρετικά αρνητική για την απασχόληση στη Δ.Ε. Κεραμειών, η οποία, στο σύνολό της, μειώθηκε κατά 53% περίπου. Την ίδια περίοδο, η συνολική απασχόληση στο Δήμο Χανίων αυξήθηκε κατά 9%. Πολύ υψηλή ήταν η μείωση του παραμένοντος κυρίαρχου κλάδου της οικονομίας της περιοχής του πρωτογενή, με απώλεια του 62% της απασχόλησής του στο σύνολο της Δ.Ε. και μεταξύ 43,1-86,3% στις ΤΚ. Οι απώλειες αυτές ήταν πολύ υψηλότερες από τις αντίστοιχες στο σύνολο του Δήμου Χανίων η απασχόληση στον πρωτογενή στον οποίο μειώθηκε κατά 38% κατά την υπ όψη δεκαετία. Υψηλές απώλειες απασχόλησης καταγράφονται και στους λοιπούς κλάδους σε όλες της ΤΚ, με μοναδικές εξαιρέσεις την αύξηση στην ΤΚ Κοντοπούλων της απασχόλησης στις λοιπές υπηρεσίες (κατά 7 άτομα) και στη μεταποίηση (κατά 2 άτομα). Τα χαρακτηριστικά και η δυναμική της απασχόλησης στη Δ.Ε. Κεραμειών και στις ΤΚ της, επομένως, διαμορφώνουν την εικόνα καθαρά αγροτικής περιοχής σε έντονα φθίνουσα πορεία. Σελ. 39 από 82

Α. 2. 3. Οικονομικ ές δραστηριότητες Α.2.3.1. Πρωτογενής τομέας Σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά των πληθυσμιακών μεγεθών και του μεγέθους και δομής της απασχόλησης που αναλύθηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια, η Δ.Ε. Κεραμειών χαρακτηρίζεται ως καθαρά αγροτική περιοχή του Δήμου Χανίων. Αυτό επιβεβαιώνεται από την ανάλυση των χαρακτηριστικών των αγροτικών δραστηριοτήτων που ακολουθεί, βάσει των οποίων προκύπτει η σημασία της Δ.Ε. για την αγροτική οικονομία του Δήμου, ιδιαίτερα στην κτηνοτροφία και την παραγωγή ζωικών προϊόντων, καθώς και στην παραγωγή αμπελουργικών προϊόντων. Η ανάλυση του πρωτογενή τομέα γίνεται στη βάση των στοιχείων που παρέσχε η ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τις εκτάσεις και την παραγωγή γεωργικών προϊόντων, τις εκτάσεις δενδρώνων και την παραγωγή δενδρωδών προϊόντων, τον αριθμό ζώων και την παραγωγή ζωικών (κτηνοτροφικών) προϊόντων, καθώς και για τα χαρακτηριστικά της εκμηχάνισης (αλιευτική δραστηριότητα δεν καταγράφεται στη Δ.Ε. Κεραμειών). Τα σχετικά στοιχεία παρασχέθηκαν από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. (την οποία η ομάδα μελέτης ευχαριστεί θερμά) ανά Τ.Κ. και ανά προϊόν (με τους σχετικούς κωδικούς της πηγής να αναφέρονται στους πίνακες που ακολουθούν) για την πιο πρόσφατη τριετία διαθεσιμότητας, δηλαδή τα έτη 2010, 2011 και 2012. Τα πρωτογενή στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. υπέστησαν διαδοχικές επεξεργασίας στα προγράμματα Access και Excel του MS Office, προκειμένου να καταρτισθούν οι συνοπτικοί πίνακες που παρουσιάζονται και αναλύονται ακολούθως. Βάση της ανάλυσης του παρόντος είναι η τριετία δηλαδή ο μέσος ετήσιος όρος της περιόδου 2010-2012 προκειμένου να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις στα συμπεράσματα ετήσιων διακυμάνσεων που είναι συχνές στην αγροτική παραγωγή. Στον Πίνακα Α.2.17 και στα Διαγράμματα Α.2.11-Α.2.13 παρουσιάζονται οι αγροτικές εκτάσεις της Δ.Ε. Κεραμειών ανά ΤΚ, καθώς και σε σύγκριση με τις αντίστοιχες εκτάσεις στο σύνολο του Δήμου Χανίων. Παρατηρούνται τα εξής: Οι αγροτικές εκτάσεις καταλαμβάνουν συνολικά 19.443 στρέμματα στη Δ.Ε. Κεραμειών. Το 57,8% των εκτάσεων αυτών είναι συγκεντρωμένες στις ΤΚ Κοντοπούλων (31,6%) και Παππαδιανών (26,2%). Δεδομένων αυτών, η Δ.Ε. Κεραμειών αναλογεί στο 21,7% του συνόλου των αγροτικών εκτάσεων του Δήμου Χανίων ποσοστό λίγο μικρότερο από τη συμμετοχή της Δ.Ε. στη συνολική έκταση του Δήμου Σελ. 40 από 82

(25,5%), αλλά πολλαπλάσιο του ποσοστού συμμετοχής της Δ.Ε. στο συνολικό πληθυσμό (0,6%), στη συνολική απασχόληση (0,5%) ή στην απασχόληση στον πρωτογενή τομέα (7,1%) του Δήμου Χανίων. Το 79,1% των αγροτικών εκτάσεων της Δ.Ε. Κεραμειών (έναντι 83,7% στο Δήμο Χανίων) είναι σε δενδρώνες, οι οποίοι είναι μακράν στην πρώτη θέση μεταξύ όλων των κατηγοριών αγροτικών εκτάσεων σε όλες τις ΤΚ της Δ.Ε. Το 78% περίπου των εκτάσεων των δενδρώνων στη Δ.Ε. (και ανάλογα ποσοστά στις ΤΚ) καταλαμβάνεται από ελαιόδενδρα, κυρίως για ελιές ελαιοποίησης. Η Δ.Ε. Κεραμειών αναλογεί στο 20,6% των εκτάσεων δενδρώνων στο σύνολο του Δήμου Χανίων. Αν και μικρότερες (1.600 στρέμματα), οι εκτάσεις αμπέλων-σταφιδαμπέλων της Δ.Ε. Κεραμειών είναι σημαντικές, αναλογώντας σχεδόν στο μισό (47,8%) του συνόλου των εκτάσεων της κατηγορίας αυτής στο Δήμο Χανίων. Το 41% περίπου των εκτάσεων αυτών είναι συγκεντρωμένες στην ΤΚ Παππαδιανών. Πίνακας Α.2.17: Δ.Ε. Κεραμειών ανά Τ.Κ. - Γεωργικές Εκτάσεις κατά Κατηγορία Μ.Ο. 2010-2012 (στρέμματα πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργασία μελετητή) Κηπευτική Γη, Θερμοκήπια Εμπορικοί Άμπελοι Αγρανά- Αροτραίες Ανθόκηποι Δενδρώδεις Σταφιδά- παυση Σύνολο Τοπική Κοινότητα Καλλιέργ. Σπορεία Καλλιέργ. μπελοι Φυτώρια 1-5 ετών % της Κωδικός Ονομασία 167 239 337 177 178 173 Στρέμματα Δ.Ε. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΜΙΩΝ (κωδικός 740105) 74010501 Τ.Κ. Παππαδιανών 404 201 3.750 650 0 82 5.087 26,2% 74010502 Τ.Κ. Δρακόνας 214 52 2.504 370 0 20 3.160 16,3% 74010503 Τ.Κ. Κάμπων 282 56 942 150 0 38 1.468 7,6% 74010504 Τ.Κ. Κοντοπούλων 309 310 5.190 300 0 40 6.149 31,6% 74010505 Τ.Κ. Μαλάξας 161 29 500 60 0 20 770 4,0% 74010506 Τ.Κ. Πλατυβόλας 165 44 2.500 70 0 30 2.809 14,4% Σύνολο 1.535 692 15.386 1.600 0 230 19.443 100,0% Δήμος Χανίων 740101 Σύνολο Δήμου 6.091 2.997 74.863 3.345 21 2.167 89.484 Δ.Ε. Κεραμειών % Δήμου Χανίων Σύνολο 25,2% 23,1% 20,6% 47,8% 0,0% 10,6% 21,7% Σελ. 41 από 82

Διάγραμμα Α.2.11 % Μερίδια της Δ.Ε. Κεραμειών στις Αγροτικές Εκτάσεις του Δήμου Χανίων - Μ.Ο. 2010-2012 Διάγραμμα Α.2.12 Σύνθεση των Αγροτικών Εκτάσεων της Δ.Ε. Κεραμειών - Μ.Ο. 2010-2012 Σελ. 42 από 82