E-MEDICINE
Τι είναι η e-medicine Medicine; (Ο όρος ) ηλεκτρονική ιατρική (e-medicine) περιγράφει την εφαρµογή των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών σε όλο το φάσµα των δραστηριοτήτων που επιδρούν στην ιατρική.
Κύρια χαρακτηριστικά Τα κύρια χαρακτηριστικά της ηλεκτρονικής ιατρικής είναι: Αποδοτικότητα Βελτίωση της ποιότητας περίθαλψης Επιστηµονική τεκµηρίωση Ενδυνάµωση πολιτών και ασθενών Ενίσχυση της αλληλεπίδρασης Συνεχής εκπαίδευση ιευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφορίας Επέκταση της εµβέλειας της ιατρικής περίθαλψης Ασφάλεια Ισότητα
Πεδίο εφαρµογών Οι εφαρµογές βασίζονται στο διαδίκτυο και υποστηρίζουν δυναµικά τα εξής: Ιατρική πράξη Ιατρική εκπαίδευση και συνεχιζόµενη κατάρτιση Ιατρική έρευνα Ενηµέρωση του πολίτη σε θέµατα υγείας και ασθένειας
Πρόσβαση σε επιστηµονικές βάσεις δεδοµένων Η πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό και επιστηµονικό τύπο είναι ανάµεσα στις πλέον δηµοφιλείς χρήσεις του διαδικτύου για τους ιατρούς. Ραγδαία αύξηση της Ιατρικής Πληροφορίας ύσκολη διαχείριση της γνώσης και της εµπειρίας 600 000 άρθρα το χρόνο 80 000 επιστηµονικά περιοδικά 200 άρθρα το χρόνο ανά έµπειρο αναγνώστη Ένας γιατρός που διαβάζει 2 επιστηµονικά άρθρα την ηµέρα από την τρέχουσα ιατρική βιβλιογραφία, χρειάζεται 800 χρόνια για να διαβάσει την ετήσια βιβλιογραφία... Κωδικοποίηση της πληροφορίας Έξυπνες αναζητήσεις για την ανάγνωση µόνο των σηµαντικών για αυτών άρθρων
Παράδειγµα ιατρικής Β Το ποιο χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί ή δυνατότητα χρήσης µέσω διαδικτύου της βάσης δεδοµένων MedLine της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ιατρικής των ΗΠΑ. Έχουν αναπτυχθεί διάφορες διαδικτυακές εφαρµογές για πρόσβαση στα περιεχόµενα της βάσης MedLine, ωστόσο ιδιαίτερα δηµοφιλής είναι σήµερα η εφαρµογή PubMed που προσφέρεται από την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής των ΗΠΑ στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez/ και υποστηρίζεται και εµπλουτίζεται λειτουργικά από διάφορα επιπρόσθετα εργαλεία.
MEDLINE
ιαδικτυακά συγγράµµατα (1) Το ηλεκτρονικό βιβλίο αποτελεί τη σύγχρονη άποψη για τη διάθεση εκπαιδευτικού υλικού µέσο του διαδικτύου. Στο ηλεκτρονικό βιβλίο επιστρατεύονται όλα τα εποπτικά µέσα για την παρουσίαση της γνώσης, δηλαδή: κείµενο, εικόνα ( σε διάφορες αναλύσεις, αντίθεση, φωτεινότητα κ.λπ., πολλές φορές δυναµικά καθοριζόµενα από τον αναγνώστη), ήχος, video (για την παρουσίαση επεµβατικής διαδικασίας ή και απεικόνισης που το αποτέλεσµά της είναι video και όχι στατική εικόνα, π.χ. υπερηχογράφηµα, ακτινοσκόπηση κ.λπ.)
Χαρακτηριστικά του ιατρικού διαδικτυακού βιβλίου Περιλαµβάνον συντονισµό πολλαπλών διαδικτυακών πηγών πληροφόρησης. υνατότητα δυναµικής οργάνωσης ύλης από των αναγνώστη. Μηχανισµούς αυτόµατης αναζήτησης. Εργαλεία προστιθέµενης αξίας (προσθήκη σχολίων, ψηφιακός σελιδοδείκτης, επεξεργασία και ανάλυση εικόνων, συγκερασµός δεδοµένων κ.λπ.). ιαδραστικό µέρος µε ερωτήσεις για αυτοαξιολόγηση. υνατότητα για άµεση προσθήκη διορθόσεων/σχολίων και δηµοσίευση νέων εκδόσεων. Μπορεί να χρησιµοποιήσει µηχανισµούς για την διασύνδεση µε αντίστοιχα ιατρικά πληροφοριακά συστήµατα για την άµεση άντλησης ιατρικής πληροφορίας, καθώς και για την απρόσκοπτη πρόσβαση στο σύγγραµµα κατά τη διάρκεια ιατρικής πράξης.
Παράδειγµα διαδικτυακών ιατρικών συγγραµµάτων Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελούν ανατοµικοί άτλαντες που συνοδεύονται από διάφορα υπολογιστικά εργαλεία για προηγµένη διαχείριση του υλικού, καθώς και πληθώρα εκπαιδευτικών εγχειριδίων σε διάφορα ιατρικά θέµατα.
Αρχεία ιατρικών περιστατικών Οι ψηφιακές τεχνολογίες προσφέρονται για την παρουσίαση αρχείων ιατρικών περιστατικών δίνοντας προηγµένες δυνατότητες για την ολοκληρωµένη παρουσίαση υλικού πολυµέσων, δυναµική οργάνωση σύνθετου υλικού. Η πρόσβαση µέσω δικτύου παρέχει: το ιδιαίτερο πλεονέκτηµα της άµεσης και γενικευµένης διάδοσης του υλικού, τη συνεχή ενηµέρωση της βάσης µε νέα πληροφορία, τη δυνατότητα για ενηµέρωση και συντήρηση της βάσης από οµάδα επιστηµόνων από διαφορετικά µέρη στον κόσµο
Παράδειγµα ιατρικού παραστατικού
Πλεονεκτήµατα: Ηλεκτρονικές εκδόσεις επιστηµονικών περιοδικών Εύκολη και άµεση πρόσβαση στα περιεχόµενα και τα πλήρη κείµενα των επιστηµονικών άρθρων που είναι διαθέσιµα. Οργάνωση και αναζήτηση ανάλογα µε τις προτιµήσεις του κάθε αναγνώστη. Η συνδροµή για την πρόσβαση στο πλήρες κείµενο των άρθρων είναι χαµηλότερου κόστους από την αντίστοιχη συνδροµή της συµβατικής έκδοσης. ωρεάν διάθεση ηλεκτρονικών περιοδικών. Παράδειγµα: Στη διαδικτυακή διεύθυνση http://www.freemedicaljournals.com δίνεται ένας κατάλογος µε >430 διαδικτυακές διευθύνσεις έγκυρων περιοδικών σε θέµατα επιστηµών υγείας που διαθέτουν δωρεάν την ηλεκτρονική τους έκδοση.
www.freemedicaljournals freemedicaljournals.com
Εκπαίδευση, ενηµέρωση και συνεχιζόµενη κατάρτιση Οι τεχνολογίες τηλεµατικής έχουν να επιδείξουν διάφορες εφαρµογές, που στηρίζουν την ιατρική εκπαίδευση και την συνεχιζόµενη ενηµέρωση και κατάρτιση µέσα από το διαδίκτυο.
Εφαρµογές Τηλεµατικής στην Ιατρική Τηλε-Μετάδοση Τηλε-Σεµινάρια - Έχουν ως σκοπό να καλύψουν τις ανάγκες για συνεχιζόµενη εκπαίδευση ιατρικού προσωπικού σε γεωγραφικά αποµακρυσµένες περιοχές Τηλε-Ιατρική (Tele-Medicine) - Αφορά κυρίως ασθενείς Τηλε-Υγεία (Tele-Health) -Αφορά κυρίως υγιείς πολίτες
Παραδείγµατα
Ιατρική επικοινωνία και συνεργασία Ηλεκτρονικό ταχυδροµείο Εξειδικευµένες εφαρµογές που αναπτύσσονται µε βάση την υποδοχή και τις τεχνολογίες του διαδικτύου. Σήµερα αναπτύσσονται προηγµένες εφαρµογές για την υποστήριξη της ιατρικής συνεργασίας µέσα από το διαδίκτυο, οι οποίες βασίζονται σε κατανεµηµένα περιβάλλοντα συνεργασίας ή ακόµα και σε τεχνικές εικονικής πραγµατικότητας.
ίκτυα Τηλεπικοινωνιών Σταθερά δίκτυα µικρού εύρους ζώνης PSTN, ISDN Σταθερά ευρυζωνικά δίκτυα xdsl, LAN Κυψελωτά δίκτυα GSM, GPRS, UMTS Άλλα ασύρµατα δίκτυα ορυφορικά δίκτυα
Υπηρεσίες εύτερη γνώµη (Collaboration) ιεύρυνση του P2P δικτύου Συνοµιλία (Chat) Μετάδοση στατικών εικόνων Whiteboarding Μετάδοση βίντεο Αµφίδροµη φωνητική επικοινωνία
Τηλεϊατρική Είναι η παροχή υπηρεσιών από επαγγελµατίες υγείας, εκεί όπου η απόσταση είναι ένας κρίσιµος παράγοντας, χρησιµοποιώντας τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών για ανταλλαγή πολύτιµων πληροφοριών για τη διάγνωση, θεραπεία, πρόληψη ασθενειών και για τη συνεχή εκπαίδευση των λειτουργών υγείας, καθώς επίσης και για την έρευνα και αξιολόγηση, αλλά και για όλα αυτά που βρίσκονται στο πεδίο ενδιαφέροντος για την αναβάθµιση των υπηρεσιών υγείας της κοινωνίας. (World Health Organisation)
Τηλεϊατρική ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΚΑΤ ΟΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑ
Υπηρεσίες Τηλεϊατρικής Αφορά στην παροχή ιατρικής περίθαλψης από όλους τους επαγγελµατίες του χώρου της Υγείας µε χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Επιτρέπει την ανταλλαγή έγκυρης πληροφορίας για την διάγνωση, αγωγή και πρόληψη ασθενειών, την έρευνα και εκτίµηση, όπως και την συνεχή εκπαίδευση των επαγγελµατιών Υγείας των ατόµων και των κοινοτήτων τους.
Υπηρεσίες Τηλεϊατρικής Τηλεδιάγνωση και Τηλεπαρακολούθηση Τηλεακτινολογία Τηλεκαρδιολογία Τηλεπαθολογία Τηλεδερµατολογία Τηλεσυµβούλευση Τηλεδιαχείριση Τηλεεκπαίδευση Υπηρεσίες Προστιθέµενης Αξίας Πρόληψη (διατροφή, ασθένειες, εµβόλια, συνθήκες διαβίωσης)
Πλατφόρµα Τηλε-ιατρικής
Τηλεπαρακολούθηση και τηλεχειρισµός Το διαδίκτυο έχει αποδειχτεί κατάλληλο µέσο για την τηλεπαρακολούθηση ασθενών στο σπίτι τους ή σε άλλο αποµακρισµένο σηµείο, καθώς και για τη συνολική διαχείριση ασθενών από µακριά. Κατ οίκον φροντίδα ιαρκής ιατρική φροντίδα και παρακολούθηση των ασθενών µακριά από το νοσοκοµείο. Σηµαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτής της µετατόπισης παίζει η ανάπτυξη της τηλεϊατρικής. Μετάδοση στατικών εικόνων, ιατρικών µετρήσεων. Αποτέλεσµα: Μείωση του αριθµού των κατ οίκον επισκέψεων του νοσηλευτικού προσωπικού καθώς και οι απαιτήσεις για επισκέψεις σε νοσοκοµεία ασθενών µε χρόνια νοσήµατα.
Τηλεπαρακολούθηση Έχουν αναπτυχθεί πολλές εφαρµογές για την παρακολούθηση ευπαθών οµάδων ασθενών στο σπίτι τους µε απλή βιντεοσκόπηση, που αναµεταδίδεται σε τακτικά χρονικά διαστήµατα στο συµβεβληµένο ιατρικό κέντρο, µε περισσότερο προηγµένη, σύγχρονη παρακολούθηση βιοσηµάτων και άλλων στοιχείων ενδεικτικών της κατάστασης της υγείας του ασθενούς. Αυτές οι εφαρµογές αφορούν συχνά σε παρακολούθηση παιδιών µε άσθµα, ασθενών µε διαβήτη, ασθενών µε χρόνιες καρδιοπάθειες, του τραύµατος, πορείας του ασθενούς µετά από µεταµόσχευση οργάνων ή ιστών.
Στην χώρα µας έχει αναπτυχθεί το «Πιλοτικό ίκτυο Τηλεµετρίας Ιατρικών Παραµέτρων Αποµακρυσµένων Οµάδων Πληθυσµού» που είναι ένα πρωτοποριακό έργο µε στόχο την ενίσχυση της πρόσβασης των πολιτών σε υπηρεσίες υγείας. Το ίκτυο βασίζεται στις τεχνολογίες κινητών επικοινωνιών και νέας γενιάς τηλεϊατρικών συσκευών αυτόµατης µέτρησης και ασύρµατης µετάδοσης βιολογικών σηµάτων για την από απόσταση παρακολούθηση ασθενών µε χρόνιες παθήσεις.
Τηλεµετρία
Καρδιοτοκογράφος Συσκευή παρακολούθησης εµβρύου-εγκύου Μεταφορά δεδοµένων Μέσο τηλεφώνου µε την χρήση του εσωτερικού modem. Απευθείας στον Η/Υ µέσω infra-red
Σπιρόµετρο Καταγράφει πνευµονικές παραµέτρους χρόνιων ασθενών Μεταφορά δεδοµένων Μέσο τηλεφώνου σε ένα κέντρο λύψης
Γλυκοζόµετρο ίνει τη δυνατότητα τήρησης ηλεκτρονικού αρχείου µετρήσεων Μεταφορά δεδοµένων Σύνδεση κινητής τηλέφωνίας απλή ή data (GPRS ή 3G)
Minimonitor Ηλεκτροκαρδιογραφήµατος Με δυνατότητες προβολής πραγµατικού χρόνου, καταγραφή καρδιογραφήµατος, µεταφορά σε ηλεκτροκαρδιογράφο και Η/Υ
Ηλεκτρονικό πιεσόµετρο Bluetooth Οξύµετρο bluetooth
Τηλεχειρισµός Καθοδήγηση από µακριά κατά το χειρισµό και την τοποθέτηση ασθενούς από προσωπικό που δεν είναι επαρκώς εξειδικευµένο για τη συγκεκριµένη δραστηριότητα. Τηλεχειρισµό ιατρικού εξοπλισµού µέσα από την υποδοµή του διαδικτύου. Παραδείγµατα : Το πρόγραµµα Virtual Pathology Slide δηµιουργεί ένα προσοµοιωτή µικροσκοπίου στο διαδίκτυο. Αποµακρυσµένη χειρουργική επέµβαση µέσω ροµποτικής ή µέσω της επικουρικής βοήθειας από άλλο χειρουργό ( το µεγάλο πρόβληµα είναι η µεγάλη δικτυακή καθυστέρηση). Τηλεαισθητήρες
TELEMATICS PLATFORM FOR REMOTE MONITORING OF PATIENTS
Τηλεχειρισµός
Το διαδίκτυο για τους ασθενείς Η χρήση του διαδικτύου από τους ασθενείς γίνεται κυρίως για την αναζήτηση πληροφοριών σχετικά µε -ασθένειες, -διαγνωστικές δοκιµασίες, -θεραπευτικές επιλογές, επικοινωνία και την ενηµέρωση, για θέµατα υγείας, για θέµατα διατροφής, για θέµατα πρόσληψης.
Κρίσιµοι παράγοντες Τεχνολογία - τηλεπικοινωνίες Επικοινωνία ανθρώπου -µηχανής (user interface) - ευχρηστία Ταχύτατες µεταβολές στο χώρο Τεχνολογίας και Υγείας Σχετικά µικρή αγορά σε σχέση µε τις ανάγκες ανάπτυξης / έρευνας Σχετικά µικρή τεχνική προτυποποίηση
Κρίσιµοι παράγοντες Πρότυπα Πρωτόκολλα απεικόνισης ιατρικών δεδοµένων ιαδικασίες διαχείρισης δεδοµένων Ηλεκτρονικός Ιατρικός Φάκελος ιαδικασίες Συνεχιζόµενης Ιατρικής Εκπαίδευσης
Το µέλλον Χρήση ιαδικτύου (Internet - WEB) Χαµηλές Απαιτήσεις Κόστους για τον Χρήστη Συνεργασία Νοσοκοµειακών ικτύων Φορητές Συσκευές Προσδιορισµός της Αγοράς
www.emedicine emedicine.com com
www.medicinenet medicinenet.com com
www.medscape medscape.com com
www.mdconsult mdconsult.com com
www.mednet mednet.gr
www.iatronet iatronet.gr
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!