ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ EΛΛΑ ΟΣ ΣΤΗ ΣΟΥΗ ΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ Box 55565, 102 04 Stockholm, Tηλ. (+46-8) 545 660 16, Tέλεφαξ (+46-8) 667 32 93 Email: commerce.stockholm@mfa.gr ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟY & ΕΛΑΙΩΝ ΣΤΗ ΣΟΥΗ ΙΑ 1
Α. Εξωτερικό εµπόριο της Σουηδίας Η δηµοσιονοµική κατάσταση της Σουηδίας κρίνεται αρκετά ικανοποιητική, εν τούτοις η σουηδική Κυβέρνηση θεωρεί ότι η γενικότερη οικονοµική κρίση που πλήττει πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει επηρεάσει αρνητικά το ρυθµό ανάπτυξης της Σουηδίας, δεδοµένου ότι η σουηδική οικονοµία εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από τις εξαγωγές που πραγµατοποιεί. Πρέπει να σηµειωθεί ότι, το 56% των εξαγωγών της Σουηδίας κατευθύνεται προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το 38% προς την ευρωζώνη, η οποία πλήττεται από την οικονοµική κρίση. Επίσης, η σουηδική κορόνα ενισχύεται συνεχώς σε σχέση µε το ευρώ, γεγονός που δυσχεραίνει ακόµα περισσότερο τις προσπάθειες της Σουηδίας για αύξηση των εξαγωγών της. Το δηµόσιο χρέος της Σουηδίας ανερχόταν σε 1,28 τρισ. κορόνες (148 δισ. ευρώ) στο τέλος του 2013, το οποίο αντιστοιχεί στο 35% περίπου του ΑΕΠ της χώρας. Εντούτοις, το ποσοστό χρέους του ιδιωτικού τοµέα είναι αρκετά υψηλό και ανέρχεται σε 237% του ΑΕΠ. Η Σουηδία πρωτοπορεί διεθνώς ως χώρα ελεύθερου εµπορίου και περισσότερη από τη µισή της οικονοµία εξαρτάται από το εξωτερικό της εµπόριο. Η αξία των εξαγωγών της χώρας κατά το 2013 ανήλθε σε 1,09 τρισ. κορόνες Σουηδίας (126,2 δισ. ευρώ), ενώ το ίδιο διάστηµα οι εισαγωγές ήταν 1,04 τρισ. κορόνες (120,4 δισ. ευρώ). Το 2013, το πλεόνασµα στο εµπορικό ισοζύγιο της χώρας έφθασε τις 51 δισ. κορόνες (5,9 δισ. ευρώ). Εξωτερικό εµπόριο της Σουηδίας τα τελευταία τρία έτη (Ποσά σε δισ. SEK. Εντός παρένθεσης το ποσό κατά προσέγγιση σε δισ. ευρώ) 2011 2012 2013 Όγκος εµπορίου 2349,7 (260,2) 2222,8 (257,5) 2133,0 (246,6) Εξαγωγές 1213,6 (134,4) 1154,6 (132,5) 1092,0 (126,2) Εισαγωγές 1136,1 (125,8) 1068,2 (125,0) 1041,0 (120,4) Εµπορικό ισοζύγιο 77,5 (8,6) 86,4 (7,5) 51,0 (5,9) Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας (Statistics - SCB) * Το 2013, το 1 ευρώ, κατά µέσο όρο, αντιστοιχούσε σε 8,65 σουηδικές κορόνες (SEK). Τα προηγούµενα χρόνια η µέση ισοτιµία ήταν για το 2011: 1 ευρώ = 9,03SEK και τo 2012: 1 ευρώ = 8,71 SEK Β. H αγορά ελαιολάδου και ελαιών στη Σουηδία Η προτίµηση των Σουηδών για κατανάλωση ελαιολάδου γίνεται εντονότερη µε την πάροδο του χρόνου, εντασσόµενη στη γενικότερη στροφή προς υγιεινότερες διατροφικές συνήθειες (µεσογειακή κουζίνα, ελαιόλαδο κ.λπ.) και προς νέες κουζίνες και γεύσεις (π.χ. εξωτικά µη ευρωπαϊκά προϊόντα). Η εισαγωγή ελαιολάδου γίνεται κυρίως από τις οµογενειακές επιχειρήσεις εισαγωγής ελληνικών τροφίµων (π.χ. Meletis Imports, Fontana Food κ.ά.), ενώ η λιανική διακίνηση γίνεται από τις µεγάλες αλυσίδες σούπερ-µάρκετ ειδών διατροφής στη Σουηδία (ICA, COOP, LIDL κ.λπ.). 2
Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, η Ελλάδα, κατά την πάροδο των τελευταίων ετών, είναι στην τρίτη θέση όσον αφορά στις εξαγωγές ελαιολάδου στη Σουηδία, τόσο σε ποσότητες όσο και σε αξία (10,3% επί του συνόλου των εξαγωγών το 2013). Στην πρώτη θέση της κατάταξης βρίσκεται η Ιταλία και ακολουθεί η Ισπανία. Στατιστικά στοιχεία για τις εισαγωγές ελαιολάδου στη Σουηδία (2011-2013) 2011 2012 2013 Ποσότ. Αξία Ποσότ. Αξία Ποσότ. Αξία Χώρα (τόνοι) (χιλ.sek) (τόνοι) (χιλ.sek) (τόνοι) (χιλ.sek) Iταλία 4.375 129.513 4.619 124.338 4.934 161.106 Ισπανία 2.628 46.423 2.680 44.135 2.204 44.341 Ελλάδα 976 23.888 993 22.983 1.084 25.898 Bέλγιο 308 6.694 226 4.809 273 6.943 ανία 53 2.133 79 2.899 66 2.683 Πορτογαλί α 14 719 29 1.584 37 1.854 Γερµανία 42 5.164 30 1.288 21 1.048.. Σύνολα 8.487 217.815 8.710 204.864 10.711 249.632 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας (Statistics - SCB) * Το 2013, το 1 ευρώ, κατά µέσο όρο, αντιστοιχούσε σε 8,65 σουηδικές κορόνες (SEK). Τα προηγούµενα χρόνια η µέση ισοτιµία ήταν για το 2011: 1 ευρώ = 9,03SEK και τo 2012: 1 ευρώ = 8,71 SEK Επίσης, λόγω της µικρής σχετικά κατανάλωσης ελαιολάδου στη Σουηδία, τουλάχιστον σε σύγκριση µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι συσκευασίες που διατίθεται το ελαιόλαδο στην αγορά της Σουηδίας είναι συνήθως µικρότερες από ότι συµβαίνει στις µεσογειακές χώρες. Παρατίθενται ενδεικτικές τιµές λιανικής των διαφόρων συσκευασιών, µε κατά προσέγγιση προσδιορισµό του εύρους διακύµανσης (ισοτιµία στις 19 Μαΐου 2014: 1 ευρώ = 9,05 SΕΚ) 250 ml: 35-45 SΕΚ (3,8-4,9 ευρώ) 500 ml: 45-60 SΕΚ (4,9-6,6 ευρώ) 750 ml: 50-70 SΕΚ (5,5-7,7 ευρώ) 1 lt : 75-90 SΕΚ (8,2-9,9 ευρώ) 2 lt: 145-165 SΕΚ (16-18,2 ευρώ) Σηµειώνεται ότι, το βιολογικό ελαιόλαδο που πωλείται είναι πιο ακριβό από τις τιµές που αναγράφονται παραπάνω για τις ίδιες συσκευασίες, ενώ το ελαιόλαδο που διατίθεται µε την επωνυµία του εκάστοτε καταστήµατος ή super-market διακύµανσης (π.χ. ελαιόλαδο ICA) έχει χαµηλότερη τιµή από τα υπόλοιπα. Οι µεγάλες συσκευασίες των 5 λίτρων συνήθως δεν διατίθενται σε καταστήµατα εντός του 3
κέντρου της πόλης αλλά σε περιορισµένα µεγάλα super-markets, µακριά από το κέντρο των πόλεων. Σχετικά µε τις εισαγωγές ελαιών στη Σουηδία, η Ισπανία είναι στην πρώτη θέση και ακλουθεί η χώρα µας. Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, η Ελλάδα εξάγει το 42% των συνολικών εξαγωγών ελαιών στη σουηδική αγορά. Παρατίθενται ενδεικτικές τιµές λιανικής διαφόρων συσκευασιών ελαιών (ισοτιµία στις 19 Μαΐου 2014: 1 ευρώ = 9,05 SΕΚ). Ελιές πράσινες εκπυρηνωµένες (380 γρ.) 32 SEK Ελιές µαύρες Καλαµών (450 γρ.) 34 SEK Ελιές µαύρες Καλαµών (840 γρ.) 55 SEK Ελιές Καλαµών (290 γρ.) 26 SEK Ελιές πράσινες µε πιµέντο (290 γρ.) 26 SEK Ελιές Καλαµών εκπυρηνωµένες (450γρ.) 38 SEK Ελιές Καλαµών βιολογικές (380γρ.) 36,50 SEK Στατιστικά στοιχεία για τις εισαγωγές ελαιών στη Σουηδία (2011-2013) 2011 2012 2013 Ποσότ. Αξία Ποσότ. Αξία Ποσότ. Αξία Χώρα (τόνοι) (χιλ.sek) (τόνοι) (χιλ.sek) (τόνοι) (χιλ.sek) Ισπανία 5.569 66.968 6.161 67.660 6.107 69.535 Ελλάδα 2.382 49.192 2.405 53,254 3.210 60.742 Iταλία 259 8. 271 216 7.477 166 5.807 Tουρκία 332 4.915 362 5.180 332 5.716 Μαρόκο 355 3.828 187 1.888 219 2.153 Γερµανία 103 3.551 45 2.121 36 1.432 ανία 18 775 31 1.241 36 1.420.. Σύνολα 9.201 140.208 11.613 143.730 12.373 152.829 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας (Statistics - SCB) * Το 2013, το 1 ευρώ, κατά µέσο όρο, αντιστοιχούσε σε 8,65 σουηδικές κορόνες (SEK). Τα προηγούµενα χρόνια η µέση ισοτιµία ήταν για το 2011: 1 ευρώ = 9,03SEK και τo 2012: 1 ευρώ = 8,71 SEK Γ. οµή της λιανικής αγοράς της Σουηδίας Οι 3 µεγαλύτερες αλυσίδες super-markets ελέγχουν το 85-90% της σουηδικής αγοράς. Στη Σουηδία τρεις αλυσίδες υπερκαταστηµάτων κυριαρχούν στη λιανική αγορά τροφίµων, µε ποσοστό µεριδίου αγοράς γύρω στο 85%. Είναι κατά σειρά η ICA, η COOP και η Axfood. 4
Οι τιµές των τροφίµων είναι υψηλότερες από ότι σε άλλες χώρες της ΕΕ. Σε γενικές γραµµές παρατηρείται υψηλή συγκέντρωση της αγοράς λιανικού εµπορίου, υψηλό εργατικό κόστος, συχνοί έλεγχοι ποιότητας και υψηλός συντελεστής ΦΠΑ. Μεγαλύτερη αλυσίδα λιανικής πώλησης είναι η ICA µε µερίδιο αγοράς 45-49%, η οποία διαθέτει περισσότερα από 1.350 καταστήµατα στη Σουηδία, 2.150 καταστήµατα σε όλη τη Σκανδιναβία και τις βαλτικές χώρες. Τα καταστήµατα της συγκεκριµένης αλυσίδας έχουν διαφορετικό προφίλ, ανάλογα µε την τοποθεσία, τη γκάµα των προϊόντων και το µέγεθος του καταστήµατος. Υπάρχουν τα καταστήµατα ICA Nära, συνήθως σε γειτονιές, τα καταστήµατα ICA Supermarket, µεσαίου µεγέθους σούπερ µάρκετ, ενώ τα ICA Kvantum και τα MAXI ICA είναι hypermarkets και βρίσκονται συνήθως έξω από το κέντρο των πόλεων και διαθέτουν πολύ µεγάλη γκάµα προϊόντων, ακόµα και έπιπλα και διάφορα είδη για τον κήπο. Η δεύτερη µεγαλύτερη αλυσίδα super-markets είναι η Coop, µε µερίδιο αγοράς 21-23%, ενώ στην τρίτη θέση είναι η αλυσίδα λιανικής πώλησης Axfood µε µερίδιο αγοράς 18% και περισσότερα από 230 καταστήµατα µε τις επωνυµίες Willys και Hemköp. Σηµαντική παρουσία στη σουηδική αγορά έχουν επίσης η αλυσίδα Bergendahls µε µερίδιο αγοράς 5-6%, τα Lidl, µε περισσότερα από 80 καταστήµατα στη χώρα καθώς και τα 7 Eleven και Pressbyrån που τα συναντά κανείς σε κάθε συνοικία. Η διανοµή των προϊόντων, όπως έχει εξελιχθεί σήµερα, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη αποτελεσµατικότητα. Σχεδόν δύο τρίτα του συνόλου των εισαγωγών διακινούνται από τους εισαγωγείς-χονδρεµπόρους. Τα καταναλωτικά αγαθά και οι βιοµηχανικές πρώτες ύλες εισάγονται συνήθως µε τον τρόπο αυτό. Τα κύρια κέντρα διανοµής είναι η Στοκχόλµη, το Γκέτεµποργκ, το Μάλµε και το Χέλσινγκµποργκ. Στοκχόλµη, Mάιος 2014 Γραφείο ΟΕΥ Στοκχόλµης 5
ΣΟΥΗ ΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΕΛΑΙΩΝ & ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ Caldic AB Visiting address Frihamnsallén 7 SE-201 21 Malmö Postal address Postbox 104 SE-201 21 Malmö Phone +46 40 698 11 00 Fax +46 40 698 11 01 info@norfoods.se http://www.norfoods.se Matkompaniet AB Visiting address Företagsgatan 55 SE-504 94 Borås Phone +46 33 22 52 00 Fax +46 33 22 52 20 info@matkompaniet.se http://www.matkompaniet.se Ellco Food AB Visiting address Pinnåvägen 3, Stidsvig SE-264 91 Klippan ellcofood@ellcofood.com OREX AB Visiting address Tirupsvägen 13 SE-245 93 Staffanstorp Phone +46 46 25 01 50 Fax +46 46 25 51 02 Mobil: 0704-44 45 01 info@orex.se http://www.orex.se North American Foods Visiting address Västra Drottningg 8 SE-692 33 Kumla Phone +46 19 57 56 84 Fax +46 19 57 56 85 info@usnaf.com 6
Fontana Food AB Visiting address Studiovägen 6 SE-135 21 Tyresö Postal address Postbox 43 SE-135 21 Tyresö Phone +46 8 448 71 00 Fax +46 8 448 71 21 loizos@fontanafood.se http://www.fontanafood.se Unilever Sverige AB Postal address Postbox 1056 SE-171 21 Solna Phone +46 8 619 95 00 Fax +46 42 13 22 61 info@unilever.com http://www.unilever.se KåKå AB Visiting address Kastanjevägen 17 SE-234 22 Lomma Postal address Postbox 63 SE-234 22 Lomma Phone +46 40 641 95 00 Fax +46 40 641 95 89 info@kaka.se http://www.kaka.se Foodmark AB Postal address Postbox 3033 SE-136 03 Haninge Phone +46 8 500 722 00 Fax +46 8 500 722 99 kundkontakt@foodmark.se http://www.foodmark.se Martin Olsson Handelsaktiebolag Postal address Postbox 1003 SE-121 23 Johanneshov Phone +46 8 722 25 00 Fax +46 8 81 72 56 info@martinolsson.se http://www.martinolsson.se 7