Π.Κ. Ιωακειµίδης Μάθηµα: Εξωτερικές Σχέσεις και Πολιτική της ΕΕ (42861) (2016-2017) Το µάθηµα είναι κυρίως σεµιναριακής µορφής. Μετά από µια σειρά εισαγωγικών διαλέξεων οι φοιτητές θα κληθούν να παρουσιάσουν εργασίες σε ειδικά θέµατα των εξωτερικών σχέσεων-πολιτική της ΕΕ (ακολουθεί ενδεικτικός κατάλογος µαθηµάτων και θεµάτων). Δομή Μαθήματος Παρουσιάσεις 1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στο διεθνές σύστηµα: πολιτικές, εµπορικές και οικονοµικές πτυχές. Παγκοσμιοποίηση. 2. Το πρότυπο των εξωτερικών οικονοµικών σχέσεων της ΕΕ. Μορφές και τύποι συµφωνιών. 3. Η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ - CFSP) της ΕΕ. 4. Η Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άµυνας (ΚΠΑΑ CSDP). 5. Οι προοπτικές της νέας διεύρυνσης της ΕΕ και οι συνέπειές της. 6. Οι σχέσεις της ΕΕ µε την Τουρκία. Οι προοπτικές ένταξης. 7. Οι σχέσεις της ΕΕ µε τις χώρες της Μεσογείου. 8. Οι σχέσεις της ΕΕ µε τις χώρες των υτ. Βαλκανίων. 9. Οι σχέσεις της ΕΕ µε τη Ρωσία: πολιτικές, οικονοµικές, ενεργειακές πτυχές. 10. Οι σχέσεις της ΕΕ µε τις αναπτυγµένες χώρες (ΗΠΑ, Ιαπωνία, ΕΟΧ, κ.ά.). 11. Οι σχέσεις της ΕΕ µε τις αναπτυσσόµενες χώρες (Lome, Cotonou, κ.λπ.). 12. Ο ρόλος της Ελλάδας στην ανάπτυξη των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ. Θέματα Εργασιών 2016-2017 1. Πώς η κρίση επηρέασε την εξωτερική πολιτική και τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ); 2. Πως η κρίση επηρέασε την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας; 1
3. Ο ρόλος της Ελλάδας στη διαμόρφωση των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ στην περίοδο της κρίσης. 4. Οι σχέσεις ΕΕ- Τουρκίας και η Ελλάδα σήμερα. 5. Οικονομική κρίση και παγκοσμιοποίηση: οι προοπτικές. 6. Brexit και Ευρωπαϊκή Ένωση Οι πιθανές συνέπειες. ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΕ Π.Κ. Ιωακειµίδης, Κρίση, Ευρώπη και Αριστερά, Αθήνα, εκδόσεις Παπαζήση, 2016. Σ. Μπέρµαν, Το Πρωτείο της Πολιτικής, η Σοσιαλδηµοκρατία και η Ευρώπη του 20ού αιώνα, Πανεπιστηµιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2014. H. Van Rompuy, Η Ευρώπη στη Θύελλα, Αθήνα, εκδ. Παπαδόπουλος, 2014. European Commission, EU Accountability Report on Financing for Development, Brussels, June 2015. Giddens, Turbulent and Mighty Continent, What Future for Europe?, London, Polity, 2014. J. Habermas, The Crisis of the European Union: A Response, Polity, 2012. D. Macsane, Brexit. How Britain Will Leave Europe, London, I.B. Tauris, 2015. L.V. Middelaar, The Passage to Europe, London Yale University Press, 2013. J. Peet and A. La Guardia, Unhappy Union, How the Euro crisis and Europe can be fixed, The Economist, 2014. Α. Sapir and G.B. Wolf, The Great Transformation: Memo to the Incoming EU Presidents, Bruegel Policy Brief, 2014. L. Tsoukalis, The Unhappy State of the European Union, Policy Network, 2014. United Nations, Transforming the World: 2030 Agenda for Sustainable Development, New York, June 2015. 2
ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Π.Κ. Ιωακειµίδης, Η θέση της Ελλάδας στο διεθνές, ευρωπαϊκό και περιφερειακό σύστηµα, Αθήνα, Θεµέλιο, 2007.... 1. Ε. Ανδρικοπούλου, Γρ. Καυκαλάς (επιµ.), Ο νέος ευρωπαϊκός χώρος. Η διεύρυνση και η γεωγραφία της ευρωπαϊκής ανάπτυξης, Αθήνα, Θεµέλιο, 2000. 2. Σ. Βαλντέν, Τα Βαλκάνια και η Ευρώπη µετά τον πόλεµο του Κοσόβου, σσ. 231-280 στο Θ. Ντόκος-Φ. Πιέρρος (επιµ.), Τα Βαλκάνια µετά τον πόλεµο του Κοσσυφοπεδίου, Αθήνα, ΕΛΙΑΜΕΠ/Ι. Σιδέρης, 2000. 3. Σ. Βαλντέν, «Η διεύρυνση της ΕΕ µετά τη Νίκαια», στο Σ. Ντάλης (επιµ.) Από το Άµστερνταµ στη Νίκαια: η Ευρώπη και η Ελλάδα µπροστά στη νέα εποχή, Αθήνα, εκδ. Κριτική, 2001. 4. Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη ιεύρυνση: http://ec.europa.eu/enlargement/index_el.htm. 5. Π.Κ. Ιωακειµίδης, Η Συνθήκη της Λισσαβώνας. Παρουσίαση, Ανάλυση, Αξιολόγηση, β έκδοση συµπληρωµένη, Αθήνα, Θεµέλιο, 2010. 6. Π.Κ. Ιωακειµίδης, «Ελλάδα-Τουρκία: Το περιεχόµενο της ειδικής σχέσης», Το Βήµα, 24 Φεβρουαρίου 2008. 7. Π.Κ. Ιωακειµίδης (επιµ.), Το Μέλλον της Ευρώπης και η Ελλάδα, ΕΚΕΜ/Αντ.Ν. Σάκκουλας, 2002. 8. Π.Κ. Ιωακειµίδης, Η Συνθήκη της Νίκαιας και το Μέλλον της Ευρώπης, Αθήνα, ΕΚΕΜ (Ελληνικό Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών) Θεµέλιο (Βιβλιοθήκη Ευρωπαϊκών Θεµάτων), 2001. 9. Π.Κ. Ιωακειµίδης, Το Μέλλον της Ευρώπης. Η Προοπτική της Ευρωπαϊκής οµοσπονδίας και η Ελλάδα, Αθήνα, Ι. Σιδέρης, 2000. 10. Π.Κ. Ιωακειµίδης, Η Συνθήκη του Άµστερνταµ, Νέο Πρότυπο Ολοκλήρωσης ή Σύµπτωµα Απο-ολοκλήρωσης, Αθήνα, Θεµέλιο, 1998. 11. Π.Κ. Ιωακειµίδης, Η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση 1981-1996. Επιλογή Βιβλιογραφίας (βασικός βιβλιογραφικός οδηγός για τις εργασίες), Αθήνα, Θεµέλιο, 1997. 12. Π.Κ. Ιωακειµίδης, Η Νέα ιεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ελλάδα, Αθήνα, Ι. Σιδέρης/ΕΛΙΑΜΕΠ, 1996. 3
13. Π.Κ. Ιωακειµίδης, Ευρωπαϊκή Πολιτική Ένωση, Αθήνα, Θεµέλιο, 1993. 14. Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «Συνθήκη της Λισσαβώνας για την τροποποίηση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, υπογράφηκε στη Λισσαβώνα στις 13 εκεµβρίου 2007», 2007/C 306/01, Βρυξέλλες, 17 εκεµβρίου 2007. 15. Σ. Ντάλης (επιµ.), Από την ένταξη στην Κρίση. Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση 1981-2011, Αθήνα, Παπαζήσης, 2012. 16. Κ. Σηµίτης, «Ελλάδα-Τουρκία: Γιατί πρέπει να αλλάξουµε πολιτική», Το Βήµα, 17 Φεβρουαρίου 2008. 17. Μ. Σηµίτη, Η Κοινωνία Πολιτών στην Ευρωµεσογειακή Εταιρική Σχέση, Αθήνα, Αντ. Ν. Σάκκουλας, 2008. 18. Π. Σιούσουρας και Κ. Χαζάκης (επιµ.), Παγκοσµιοποίηση. Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα, Αθήνα, Ποιότητα, 2009. 19. O. Antonenko και K. Pinnick, Russia and the European Union, London, Routledge, 2004. 20. J.Becker-J.Jurkeit, The Balkans Stability Pact and the interests of the west, South East Europe Review, vol.4, no.1, 2001, p.145-160. 21. Th. Christiansen και Ch. Reh, Constitutionalizing the European Union, Λονδίνο, Palgrave, 2009. 22. P. Eeckhout, EU External Relations Law, Οξφόρδη, Oxford University Press, 2012. 23. European Commission, Enlargement Strategy and Main Challenges 2012 2013, COM(2012) 600 final, Brussels, 10.10.2012. 24. K. Featherstone και D. Papadimitriou, The Limits of Europeanization, Reform Capacity and Policy Conflict in Greece, Λονδίνο, Palgrave, 2008. 25. P. Graziano and M.P. Vink (eds), Europeanization - New Research Agendas, London, Palgrave Macmillan, 2008. 26. Ch. Hill and M. Smith (eds), International Relations and the European Union, 2 nd ed., Oxford, Oxford University Press, 2011. 27. J. Howorth, Security and Defence Policy in the European Union, Λονδίνο, Palgrave, 2008. 28. K. Hughes, Turkey and the EU. Four Scenarios: From train crash to full steam ahead, Friends of Europe, September 2006 στο http://www.chathamhouse.org.uk/pdf/research/europe/turkeyeu0906.pdf. 4
29. P.C. Ioakimidis (ed.), Greece in the European Union The New Role and the New Agenda, Ministry of Press and Mass Media with the assistance of the Hellenic Centre for European Studies (EKEM), Athens, 2002. 30. Independent Commission on Turkey, Turkey in Europe. Breaking the vicious circle, Open Society Foundation, Σεπτέµβριος 2009 στο http://www.independentcommissiononturkey.org/pdfs/2009_english.pdf. 31. St. Keukeleire και J. MacNaughtan, The Foreign Policy of the European Union, Λονδίνο, Palgrave, 2008. 32. St. McGuire και M. Smith, The European Union and the United States, Λονδίνο, Palgrave, 2008. 33. Special Eurobarometer, Attitudes towards European Union Enlargement, July 2006 στο http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_255_en.pdf. 34. M. Telò, Europe: A Civilian Power? European Union, Global Governance, World Order, Λονδίνο, Palgrave, 2007. 35. M. Ugur and N. Canefe, Turkey and European Integration, London, Routledge, 2004. 5