Συµβάσεις µε Οικολογικά Κριτήρια Ηµερίδα για Πράσινες/ Οικολογικές ηµόσιες Συµβάσεις στην Ελλάδα Αθήνα, 26 Ιανουαρίου 2007 Συµπληρώστε το παρόν έντυπο και στείλτε το: E-mail: environment@epta.gr Fax: 0030 210 2914 534 Αίτηση για Βραβείο Καλής Πρακτικής (Παρακαλούµε να έχετε υπ όψη σας ότι το κοινό θα αποτελείται κυρίως από φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης) Στοιχεία επικοινωνίας Όνοµα ΚΑΤΕΡΙΝΑ Ο.Τ.Α./ Άλλος οργανισµός Τίτλος εργασίας/ Θέση Οδός ΒΑΣ.ΣΟΦΙΑΣ 9 &.ΜΟΣΧΑ Επίθετο ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗ ΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πόλη ΜΑΡΟΥΣΙ Τ.Κ. 15124 Χώρα ΕΛΛΑ Α Τηλέφωνο +30 210 8760088 Fax +30 210 8760511 E-mail kapkat@maroussi2004.gr Ιστοσελίδα www.maroussi2004.gr Τίτλος ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ «ΠΡΑΣΙΝΩΝ» ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Στόχοι Το Σύστηµα Περιβαλλοντικής ιαχείρισης του ήµου Αµαρουσίου έδωσε το κίνητρο για την προµήθεια όσο το δυνατόν περισσότερων πράσινων προϊόντων, ακόµη και αν η τιµή τους είναι υψηλότερη από τα αντίστοιχα συµβατικά προϊόντα. Προς την κατεύθυνση αυτή ο ήµος Αµαρουσίου προέβη στα εξής : 1. Τροποποίηση των προδιαγραφών συγκεκριµένων προϊόντων 2. Από κοινού µε άλλους φορείς προµήθεια ανακυκλωµένου χαρτιού
Περιβαλλοντικές προδιαγραφές/ απαιτήσεις Αναφέρετε τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις που περιλαµβάνονται στην προκήρυξη (αντικείµενο, τεχνικές προδιαγραφές, κριτήρια ανάθεσης, κριτήρια επιλογής, εναλλακτικές προσφορές,, κριτήρια εκτέλεσης της σύµβασης) 1. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Το γραφείο Περιβάλλοντος του ήµου διενήργησε έρευνα της Ελληνικής αγοράς για την εύρεση πράσινων προϊόντων. Στη συνέχεια προσδιορίστηκαν συγκεκριµένες προδιαγραφές για κάθε είδος ξεχωριστά. Το βασικότερο κριτήριο που τέθηκε για τα προϊόντα ήταν οι µικρότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον και συγκεκριµένα: Να απαιτούν µικρότερη χρήση φυσικών πόρων (πρώτες και βοηθητικές ύλες, ενέργεια, νερό) για την κατασκευή και λειτουργία τους Να µην περιέχουν επικίνδυνες ουσίες Να µπορούν να επαναχρησιµοποιηθούν και να µην είναι µιας χρήσης Να µπορούν να ανακυκλωθούν Η συσκευασία τους να είναι από το κατάλληλο υλικό (ανακυκλωµένη και ανακυκλώσιµη). Μετά την έγκριση της ιοίκησης οι προδιαγραφές αυτές παραδόθηκαν στα αρµόδια τµήµατα Προµηθειών του ήµου. Έκτοτε γίνεται η προµήθεια προϊόντων σύµφωνα µε τις συγκεκριµένες προδιαγραφές. Τα προϊόντα για τα οποία τροποποιήθηκαν οι προδιαγραφές είναι : Αναλώσιµα γραφείου (π.χ. χαρτί εκτυπώσεων, φάκελοι αλληλογραφίας, κλασέρ, ζελατίνες, µολύβια, µπλοκ, τετράδια) Προσκλήσεις και αφίσες εκδηλώσεων Ηλεκτρολογικό υλικό (λαµπτήρες, καλώδια) Ηλεκτρικές συσκευές Υλικά χώρων υγιεινής (π.χ. καθαριστικά) Λιπάσµατα Ωφέλιµα έντοµα Μπαταρίες οχηµάτων 2. ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΜΕΝΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ Στο πλαίσιο του έργου LEAP ο ήµος Αµαρουσίου συντόνισε την κοινή προµήθεια ανακυκλωµένου χαρτιού διαστάσεων Α4. Στόχος της κοινής προµήθειας ήταν η λήψη καλύτερης τιµής για το ανακυκλωµένο χαρτί µέσω της µεγάλης ζητούµενης ποσότητας. Συνολικά στην κοινή προµήθεια συµµετείχαν 7 Φορείς: - Η ηµοτική επιχείρηση ανάπτυξης δήµου Αµαρουσίου - Η Αειφορία µη-κερδοσκοπική επιχείρηση Καλλιθέας Ρόδου - Το ΚΕΚ του ήµου Χολαργού - Η ηµοτική επιχείρηση αρχαίας Ολυµπιάς - Η ηµοτική επιχείρηση περιβάλλοντος και βιώσιµης ανάπτυξης ήµου Ν. Ψυχικού - Η ηµοτική επιχείρηση καθαριότητας Ρόδου
- Η Μαραθώνιος αναπτυξιακή Α.Ε. Αρχικά συστάθηκε µία επιτροπή µε γενικό συντονιστή το. Αµαρουσίου. Το Μαρούσι σαν συντονιστής, είχε την ευθύνη της προετοιµασίας των εγγράφων που θα χρησιµοποιούνταν για το διαγωνισµό προµηθειών. Προώθησε τα έγγραφα αυτά στους συµµετέχοντες προς έγκριση. Η αναγγελία του διαγωνισµού προµηθειών εκδόθηκε την 1η Μαρτίου στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (OJEU), καθώς και σε εθνικές και τοπικές εφηµερίδες και έκλεισε στις 20 Μαρτίου. Παράλληλα συστάθηκε µία Επιτροπή Αξιολόγησης των προσφορών απαρτιζόµενη από κάθε εταίρο. Οι τεχνικές προδιαγραφές που αποτέλεσαν και κριτήρια επιλογής του ανακυκλωµένου χαρτιού ήταν : - Το 80% τουλάχιστον, της πρώτης ύλης του χαρτιού θα πρέπει να αποτελείται από ανακυκλωµένη ίνα, σύµφωνα µε το πιστοποιητικό Blue Angel ή ισότιµο ή δήλωση του προµηθευτή. - εν θα πρέπει να έχουν χρησιµοποιηθεί ουσίες χλωρίου (TCF (Totally Chlorine Free)), κατά τη διαδικασία λευκάνσεως του χαρτιού, σύµφωνα µε σχετικό πιστοποιητικό. Το - Το επίπεδο λεύκανσης θα πρέπει να είναι µεγαλύτερο από 80 σύµφωνα το πιστοποιητικό ISO 2470 ή ισότιµο - Η αντοχή του θα πρέπει να είναι µεγαλύτερη των 100 χρόνων σύµφωνα µε το πιστοποιητικό ISO 9706, DIN 6738 ή ισότιµο - Η συµβατότητά του µε µηχανήµατα θα πρέπει να είναι σύµφωνη µε το πιστοποιητικό DIN 19309, AFNOR Q11-013 ή ισότιµο Επιπλέον, ο ανάδοχος είχε την υποχρέωση για σταδιακή παράδοση των πακέτων χαρτιού στον τόπο που θα καθόριζε ο κάθε φορέας. Η αξιολόγηση των προσφορών έγινε στις 20 Μαρτίου, έπειτα από το κλείσιµο του διαγωνισµού. Ακολούθησε η υπογραφή συµβολαίου κάθε φορέα ξεχωριστά µε τον ανάδοχο που επελέγη. Επιπτώσεις και αποτελέσµατα Περιγράψτε περιληπτικά τα αποτελέσµατα της δράσης σας. Τι πετύχατε και τι όχι; Υπάρχουν περαιτέρω προοπτικές; Αναφέρατε άλλες λεπτοµέρειες όπως: αριθµό προσφορών που πληρούσαν τις προδιαγραφές, αποτελέσµατα του διαγωνισµού, κόστος/ όφελος της δράσης. 1. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Στο πλαίσιο του EMAS διεξάγεται σε τακτά χρονικά διαστήµατα εκστρατεία ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού σε θέµατα περιβάλλοντος. Αυτό είχε σαν αποτέλεσµα ο µηχανισµός του ήµου να υιοθετήσει µια φιλική προς το περιβάλλον συµπεριφορά. Τόσο οι υπεύθυνοι προµηθειών όσο και οι χρήστες-υπάλληλοι απαιτούν σιγά σιγά τη χρήση πράσινων προϊόντων καθώς έχει γίνει συνείδηση το όφελος από µία τέτοια δράση. Παράλληλα παρατηρείται και ενεργοποίηση από την πλευρά των προµηθευτών, καθώς
αρκετοί από αυτούς που αποκλείστηκαν από κάποιες προµήθειες αναζητούν τρόπους για τη συµµόρφωσή τους στις προδιαγραφές που έχουν τεθεί. 2. ΚΟΙΝΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΜΕΝΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ Η ποσότητα που ζητήθηκε και για τις 7 τοπικές αρχές ήταν 430 πακέτα των 5 τεµαχίων συνολικά για τον καθένα. Κάθε τεµάχιο περιέχει 500 φύλλα. εχτήκαµε µόνο µία προσφορά, η οποία πληρούσε τις τεχνικές προδιαγραφές, και αυτή ήταν από την εταιρεία XEROX. Η µείωση της τιµής που πετύχαµε τελικά ήταν της τάξης του 19% καθώς η τελική τιµή του πακέτου ανήλθε στα 2,34, έναντι των 2,90 που αρχικώς προσέφερε η XEROX. Είναι σηµαντικό να αναφερθεί ότι η τιµή του συµβατικού χαρτιού που αγοράζαµε ήταν 2,20 δηλαδή µόνο 6% λιγότερο. Τι αποκοµίσατε; Εδώ πρέπει να συµπεριλάβετε τις σηµαντικότερες εµπειρίες που αποκοµίσατε από τη δράση που εφαρµόσατε. Ποια ήταν τα σηµαντικότερα εµπόδια και ευκαιρίες που σας παρουσιάστηκαν; Ποια από αυτά τα εµπόδια έδωσαν στον ήµο την ευκαιρία να εξάγει χρήσιµα συµπεράσµατα και εµπειρίες; Περιγράψτε τρόπους µε τους οποίους οι εµπειρίες και τα συµπεράσµατα που αποκοµίσατε θα αξιοποιηθούν στις µελλοντικές εργασίες και δράσεις του ήµου. Η σηµαντικότερη εµπειρία που έχει αποκοµίσει ο ήµος Αµαρουσίου είναι η εθελοντική ουσιαστικά συµµετοχή των εργαζοµένων του προς την κατεύθυνση της σωστής υλοποίησης του EMAS. Σε σχέση µε την τροποποίηση των προδιαγραφών για την προµήθεια πράσινων προϊόντων ήρθαµε και πάλι αντιµέτωποι µε την Ελληνική πραγµατικότητα. Η αγορά δεν διαθέτει µεγάλο αριθµό πράσινων προϊόντων καθώς δεν υπάρχει η αντίστοιχη ζήτηση. Οι τιµές των πράσινων προϊόντων είναι υψηλότερες από αυτές των συµβατικών µε αποτέλεσµα να προµηθευόµαστε µικρότερες ποσότητες. Στην περίπτωση της κοινής προµήθειας λάβαµε πολύ καλή τιµή για το ανακυκλωµένο χαρτί καθώς η σύµπραξη 7 φορέων διασφάλισε αρκετά µεγάλες ποσότητες προϊόντος. Ένα πρόβληµα που όλοι οι φορείς του ηµοσίου έχουν να αντιµετωπίσουν είναι η εθνική νοµοθεσία για τις ηµόσιες προµήθειες, που είναι αυστηρή και περιοριστική. Είναι χαρακτηριστικό ότι το βασικό κριτήριο για την επιλογή ενός προµηθευτή είναι η «συµφερότερη τιµή». Αυτό προκάλεσε αρκετά προβλήµατα κυρίως στην κοινή προµήθεια µε τους άλλους φορείς και χρειάστηκε να αφιερώσουµε πολύ χρόνο, ώστε να γίνει εφικτή η από κοινού προµήθεια, ιδιαίτερα αφού αυτή ήταν η πρώτη τέτοια προσπάθεια στον ελλαδικό χώρο. Αυτός ήταν και ο λόγος που προχωρήσαµε µέσα από δηµοτικές επιχειρήσεις όπου η νοµοθεσία έχει λιγότερους περιορισµούς. Η κοινή προµήθεια κινητοποίησε γενικότερα το µηχανισµό των προµηθειών και σε άλλους φορείς οι οποίοι µας καλούν για να µάθουν περισσότερα για την κοινή προµήθεια αλλά και για τις προδιαγραφές που έχουµε θέσει. Αυτό επαληθεύεται από τη XEROX, η οποία ανέφερε πως δεχόταν αιτήµατα από τοπικές αυτοδιοικήσεις για το πώς να συµµετέχουν και εκείνες στη συντονισµένη προµήθεια.
Τι µπορεί να µεταβιβαστεί σε άλλους; Εδώ πρέπει να αναφέρετε τα στοιχεία που µπορούν να µεταβιβαστούν και να βοηθήσουν άλλους ΟΤΑ/ δηµόσιους φορείς, να καθορίσουν εάν θα µπορούσαν να εφαρµόσουν παρόµοιες δράσεις και τι χρειάζεται για την εφαρµογή τους.. Τι πόροι χρειάστηκαν (π.χ. χρήµατα, προσωπικό); - Προδιαγραφές των προµηθευόµενων ειδών - Κατάλογος προµηθευτών - ιαδικασία για την κοινή προµήθεια - Εµπειρία από την εφαρµογή του EMAS εν απαιτήθηκαν πρόσθετοι πόροι (σε χρήµατα και σε ανθρώπινο δυναµικό), καθώς τόσο το EMAS όσο και η κοινή προµήθεια υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο της καθηµερινής εργασίας των Γραφείων Ευρωπαϊκών Προγραµµάτων και Περιβάλλοντος. Κριτήρια επιλογής Για να αξιολογηθούν οι αιτήσεις και να επιλεχθεί η καλύτερη περίπτωση καλής πρακτικής, θα χρησιµοποιηθούν τα παρακάτω κριτήρια επιλογής: - Αντικείµενο της σύµβασης. Περισσότερους πόντους θα πάρει ο υποψήφιος ο οποίος πραγµατοποίησε σύµβαση/ προµήθεια µε οικολογικά κριτήρια σε ένα προϊόν ή υπηρεσία για το οποίο / οποία είναι δύσκολο να εισαχθούν οικολογικά κριτήρια. Για παράδειγµα, µια σύµβαση για χαρτί γραφείου θα βαθµολογηθεί λιγότερο από µια σύµβαση για κατασκευή κτιρίου (έως 15 πόντους). - Προδιαγραφές. Εάν οι περιβαλλοντικές παράµετροι έχουν εισαχθεί ως τεχνικές προδιαγραφές, που σηµαίνει ότι οι προµηθευτές θα πρέπει υποχρεωτικά να συµµορφωθούν µε αυτές, η πρόταση θα πάρει περισσότερους πόντους από αυτούς που θα πάρει εάν τα κριτήρια λαµβάνονται υπόψη µόνο στη φάση ανάθεσης της σύµβασης. Επίσης θα αξιολογηθεί το επίπεδο της προτεραιότητας / αναγκαιότητας που δίνεται στους περιβαλλοντικούς όρους (έως 55 πόντους). - Αποτελέσµατα της διαδικασίας, όπως ο αριθµός των προσφορών που κατατέθηκαν και πληρούσαν τις προδιαγραφές, το αποτέλεσµα του διαγωνισµού, το συνολικό κόστος / όφελος της δράσης, κλπ. (έως 30 πόντους). Παρουσίαση της Καλής Πρακτικής σας στην Ηµερίδα (επιλέξτε) Θα ήθελα να παρουσιάσω τη δράση µας σχετικά µε τις οικολογικές συµβάσεις/ προµήθειες στην Ηµερίδα εν θα ήθελα να παρουσιάσω τη δράση µας σχετικά µε τις οικολογικές συµβάσεις/ προµήθειες στην Ηµερίδα Περισσότερες πληροφορίες Εάν θέλετε περισσότερες πληροφορίες ή διευκρινήσεις, παρακαλούµε επικοινωνήστε µε: Γιάκος ηµήτρης, τηλ: 210-2224208 εσ. 114, email: dgiakos@epta.gr Επίσης: 1. Αιτήσεις που αφορούν δράσεις οικολογικών συµβάσεων/ προµηθειών οι οποίες δεν συνάγουν µε την νέα ευρωπαϊκή οδηγία δεν θα εντάσσονται στη διαδικασία απονοµής του βραβείου καλής πρακτικής. 2. Για την περίπτωση καλής πρακτικής που θα επιλεχθεί, θα πρέπει να δοθούν επιπλέον πληροφορίες για να παρουσιαστεί στην επίσηµη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUROPA) που αφορά στις πράσινες δηµόσιες συµβάσεις/ προµήθειες, καθώς επίσης και στη σειρά διεθνών περιπτώσεων καλής πρακτικής για την αειφορία του ICLEI.