ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Βασικοί ορισμοί Χαρακτηριστικά έργου Κατηγορίες τεχνικών έργων Παράγοντες των έργων Κριτήρια επιτυχίας Κύκλος ζωής του έργου Επιρροή παραγόντων υλοποίησης Οικονομικές επιπτώσεις τεχνικών έργων
ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ (1) Έργο (project) Αλυσίδα δραστηριοτήτων με σκοπό την επίτευξη ενός συγκεκριμένου τελικού παραδοτέου (λόγος υλοποίησης) Απαιτούνται: μέσα (πόροι) προϋπολογισμός (κόστος) διάρκεια (χρόνος) Κατά PMI: έργο είναι ένα προσωρινό εγχείρημα που στοχεύει στη δημιουργία ενός μοναδικού προϊόντος ή υπηρεσίας Τεχνικό έργο Νέα κατασκευή ή επέκταση ή ανακαίνιση ή επισκευή και συντήρηση και κάθε ερευνητική εργασία που απαιτεί τεχνική γνώση και επέμβαση
ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ (2) Δραστηριότητα (activity) Βασικό στοιχείο του έργου, με κοινά χαρακτηριστικά με το έργο (κόστος, πόροι, χρόνος) Υποέργο (sub-project) Μέρος του έργου βάσει συγκεκριμένων οργανωτικών, γεωγραφικών, κατασκευαστικών ή λειτουργικών αναγκών Πρόγραμμα έργων (project portfolio) Σύνολο έργων που σχετίζονται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους προκειμένου να εκπληρωθούν πολλαπλοί στόχοι
ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΡΓΟΥ (1) Σύλληψη ιδέας ολοκλήρωση στόχων Κόστος, χρόνος, πόροι ολοκλήρωση
ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΡΓΟΥ (2) Συγκεκριμένος προϋπολογισμός Στοιχεία κινδύνου υλοποίησης και επιχειρηματικού κινδύνου
ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΡΓΟΥ (3) Μοναδικότητα Ποιότητα (συγκεκριμένες προδιαγραφές)
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΡΓΩΝ Πλήθος δραστηριοτήτων Σύνθετα ή απλά Φύση και χρήση τελικού παραδοτέου... Τρόπος κατασκευής...
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΡΓΩΝ ΒΑΣΕΙ ΧΡΗΣΗΣ Οικοδομικά (κατοικίες, εργοστάσια, γραφεία, καταστήματα, ξενοδοχεία, κ.α.) Υδραυλικά, λιμενικά, εγγειοβελτιωτικά (φράγματα, υδροηλεκτρικά έργα, υδρεύσεις, αποχετεύσεις, υδραγωγεία, διώρυγες, λιμάνια, κ.α.) Συγκοινωνιακά (δρόμοι, γέφυρες, αεροδρόμια, σιδηρόδρομοι, μεταλλεία, κ.α.) Υπόγεια (σήραγγες, ορυχεία, υπόγειοι σιδηρόδρομοι, κ.α.) Ενεργειακά/τηλεπικοινωνιακά (τηλεφωνικές ή ηλεκτρικές γραμμές, αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, διυλιστήρια, ηλεκτρικοί σταθμοί, κ.α.) Μηχανολογικά (μηχανολογικές εγκαταστάσεις) Πληροφορικής (συστήματα πληροφορικής)
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΡΓΩΝ ΒΑΣΕΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ (1) Τοιχοποιίες Οπλισμένου σκυροδέματος Μεταλλικές κατασκευές
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΡΓΩΝ ΒΑΣΕΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ (2) Σύμμικτες κατασκευές Προκατασκευές
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΟΥ (1) (ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ) ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ (ιδέα, ανάγκη) ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ (υλοποίηση) ΜΕΛΕΤΗΤΗΣ (σχεδιασμός)
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΟΥ (2) (ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ) Κύριος του έργου (ιδιοκτήτης) - Έχει την αρχική ιδέα - Ο σκοπός του εξυπηρετείται από την υλοποίηση του έργου Μπορεί να είναι: - Δημόσιος φορέας - Ιδιωτικός τομέας (Φ.Π.Ν.Δ./Ι.Π.Ν.Δ.) - Συνδυασμός αυτών
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΟΥ (3) (ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ) Εργοδότης - Κατέχει ή διαχειρίζεται προϋπολογισμό του έργου - Συνήθως είναι ο κύριος του έργου
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΟΥ (4) (ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ) Μελετητής - Σχεδιάζει το έργο - Μεμονωμένο άτομο ή ομάδα ατόμων - Σχετική ειδικότητα
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΟΥ (5) (ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ) Κατασκευαστής (ανάδοχος ή εργολάβος) - Αναλαμβάνει να κατασκευάσει το έργο - Υποχρεούται να τηρήσει τις απαιτήσεις του ιδιοκτήτη και τις προδιαγραφές της μελέτης για τα υλικά - Φυσικό ή νομικό πρόσωπο
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΟΥ (6) (ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ) Σύμβουλος - Άτομο ή ομάδα, με εξειδικευμένες γνώσεις - Συμμετέχει σε αναγκαίες φάσεις (μελέτης ή κατασκευής) - Βοηθά τον κύριο του έργου, το μελετητή ή τον κατασκευαστή - Φυσικό ή νομικό πρόσωπο
ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΟΥ (7) (ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ) Εξωτερικοί παράγοντες - Άτομα ή ομάδες που έχουν ενδιαφέρον για την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου - Δεν συμμετέχουν ενεργά στην διαδικασία υλοποίησης του έργου - Μπορεί να έχουν ωφέλειες ή ζημίες από το έργο - Έχουν διαφορετική στάση απέναντι στο έργο - Συνήθεις εμπλεκόμενοι: χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τοπική κοινωνία, διάφοροι σύλλογοι ή επιμελητήρια, ανταγωνιστές, κ.α.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (1) Βασικά κριτήρια (κατά τον κύριο του έργου) - Έγκαιρη ολοκλήρωση - Υλοποίηση εντός προϋπολογισμού - Ποιότητα τελικού παραδοτέου Διαφορετική βαρύτητα ανά έργο Το ένα ωφελείται εις βάρος του άλλου Στόχος η βέλτιστη λύση
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (2) Επιπλέον κριτήριο Παράγοντας κινδύνου (ρίσκο) - Εξαιτίας μελλοντικών αβεβαιοτήτων θεωρούνται ορισμένες αρχικές παραδοχές για τη μελέτη και την κατασκευή - Οφείλονται είτε στην μοναδικότητα, είτε στην πολυπλοκότητα του έργου, είτε στην έλλειψη γνώσεων και εμπειρίας - Εμφανίζονται στο σχεδιασμό, στις μελέτες (π.χ. γεωλογικές), στις αδειοδοτήσεις, στους προμηθευτές, στα υλικά, κ.α. - Η χρήση τυποποιημένων ή κοινά αποδεκτών λύσεων μειώνει τους κινδύνους - Επιτυχημένο είναι το έργο που αντιμετώπισε τους λιγότερους κινδύνους
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (3) Επιπλέον κριτήριο Ελαχιστοποίηση έκπληξης του πελάτη - Εξαιτίας ελλιπούς πληροφόρησης για τις πραγματικές ανάγκες του κύριου του έργου ή του τελικού χρήστη Ο πελάτης ζήτησε αυτό.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (4) και όχι αυτό.
ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (1) Αποτελείται από 5 βασικά στάδια ΣΥΛΛΗΨΗ ΙΔΕΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ ΑΝΑΘΕΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΡΓΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΡΓΟΥ Ανάθεση μελέτης Αναζήτηση κατασκευαστή
ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (2) Σύλληψη ιδέας. Προκύπτει από την ανάγκη κάλυψης συγκεκριμένων απαιτήσεων που είτε εμφανίζονται πρώτη φορά, είτε δεν καλύπτονται από την υπάρχουσα προσφορά Ανάθεση μελέτης Σχεδιασμός του έργου - Το σημαντικότερο στάδιο - Διαμορφώνονται όλα τα χαρακτηριστικά και τα στοιχεία - Μπορεί να αφορά αναλυτική ή προκαταρκτική σχεδίαση - Για συνήθη έργα γίνεται αναλυτική περιγραφή του έργου και περιγράφονται οι στόχοι, οι περιορισμοί σχετικά με τους πόρους, το χρόνο, το κόστος, κ.α. και γενικά οι βασικές προδιαγραφές
ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (3) Σχεδιασμός του έργου (συνέχεια) - Για μεσαία ή μεγάλα έργα γίνεται επιπλέον και εκτίμηση εφικτότητας (τεχνική, λειτουργική, οικονομική και συμπεριφοράς προσωπικού) - Κατόπιν αποφασίζεται εάν θα υλοποιηθεί το έργο, με γνώμονα και την εμπειρία από υλοποίηση ανάλογων έργων - Από τη στιγμή που επιλεγεί να γίνει το έργο, γίνεται ολοκληρωμένη μελέτη που περιλαμβάνει τον καθορισμό (σχέδια, ποσότητες, περιγραφή), τη δημιουργία χρονοδιαγραμμάτων, τον καταμερισμό των πόρων και τη σύνταξη προϋπολογισμού για κάθε μια από τις επιμέρους εργασίες
ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (4) Αναζήτηση κατασκευαστή Ανάθεση κατασκευής - Γίνεται είτε με δημοπρασία είτε με απευθείας ανάθεση - Περιλαμβάνει δημοπρατήσεις, εξεύρεση κατάλληλου δυναμικού, παραγγελίες υλικών και εγκατάσταση εργολάβου Υλοποίηση έργου - Έναρξη της κατασκευής μέχρι και υλοποίηση και παράδοση στον κύριο του έργου - Απαραίτητα στοιχεία ο σωστός συντονισμός και ο συστηματικός έλεγχος υλοποίησης - Το τελευταίο καθορίζει και τις τακτικές αμοιβές προσωπικού και εργολάβου
ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (5) Λειτουργία έργου - Τελευταίο στάδιο - Ενδεχόμενο πρόσθετων κατασκευών στο τελικό παραδοτέο - Αιτίες η ελλιπής πρόβλεψη κατά τον αρχικό σχεδιασμό (συνήθης περίπτωση ελλιπούς ενημέρωσης για τις ανάγκες των τελικών χρηστών), η αλλαγή των αναγκών και η μεταβολή των οργανωτικών, λειτουργικών ή τεχνικών δομών.
ΕΠΙΡΡΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ (1) Αρχικό στάδιο - Λίγα άτομα - Μικρή ένταση - Δυνατότητα μεγάλης επιρροής στο τελικό παραδοτέο Ενδιάμεσο στάδιο - Πολλά άτομα - Μεγάλη ένταση - Μικρότερη δυνατότητα επιρροής στο τελικό παραδοτέο Τελικό στάδιο - Λίγα άτομα - Μικρή ένταση - Μηδαμινή δυνατότητα επιρροής στο τελικό παραδοτέο
ΕΠΙΡΡΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ (2) 100,00% 75,00% 50,00% 25,00% Συνολικό κόστος Δυνατότητα επιρροής 0,00% Σύλληψη Σχεδίαση Κατασκευή Λειτουργία
ΕΠΙΡΡΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ (3) Μετά το τελικό στάδιο - Εάν απαιτηθούν πρόσθετες κατασκευές ή τροποποιήσεις, το κόστος υλοποίησης είναι πολύ μεγαλύτερο από ότι εάν είχαν προβλεφθεί οι εργασίες αυτές.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΕΧΝ. ΕΡΓΩΝ Αξιοποίηση εθνικών πόρων Απασχόληση προσωπικού Ενίσχυση παραγωγικής αλυσίδας σε προϊόντα και υπηρεσίες Ενίσχυση οικονομικής δραστηριότητας Αναδιανομή πλούτου Ενίσχυση εγχώριας παραγωγής Αύξηση ανταγωνιστικότητας 50% των επενδύσεων αφορούν κατασκευές 10% του ΑΕΠ παράγεται από τεχνικά έργα