Συστήµατα Τηλεκπαίδευσης: Κύκλος ζωής εκπαιδευτικού υλικού

1 Συστήµατα Τηλεκπαίδευσης: Κύκλος ζωής εκπαιδευτικού υλικού Τµήµα Διοίκησης Επιχειρήσεων Τει Δυτικής Ελλάδας Μεσολόγγι Δρ. Α. Στεφανή Διάλεξη 3

Το Εκπαιδευτικό Υλικό Το Εκπαιδευτικό Υλικό, έχει έντυπη ή ψηφιακή µορφή. Η ψηφιακή του µορφή περιέχει ένα ή περισσότερα συστατικά από τις παρακάτω κατηγορίες ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού:

Το Εκπαιδευτικό Υλικό

Η ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού ως έργο (project) Η υλοποίηση ενός έργου περιλαµβάνει τα παρακάτω βήµατα: 1. Ανεπίσηµη έναρξη έργου (προαιρετικό) 2. Αρχικοποίηση έργου 3. Σχεδιασµός 4. Υλοποίηση

Η ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού ως έργο (project)

Το εκπαιδευτικό υλικό ως προϊόν Αν αντιµετωπίσουµε το εκπαιδευτικό υλικό ως προϊόν τότε αντί για Κύκλο Ζωής Έργου χρησιµοποιείται ο όρος Κύκλος Ζωής Προϊόντος (Product Life Cycle).

Το εκπαιδευτικό υλικό ως προϊό Ο κύκλος ζωής προϊόντος περιέχει αρχικά ένα επιχειρηµατικό σχέδιο (που εξετάζει τους τρόπους οικονοµικής και επιχειρηµατικής εκµετάλλευσης του προϊόντος), τον κύκλο έργου που παράγει το προϊόν, και επιπλέον φάσεις που αφορούν τη λειτουργία του και την αναβάθµισή του.

Κύκλος ζωής ΕΥ

Ο κύκλος ζωής του εκπαιδευτικού υλικού

Ο κύκλος επαλήθευσης του ΕΥ: καθορισµός απαιτήσεων χρήστη

Ο κύκλος επαλήθευσης του ΕΥ

Ανάλυση Απαιτήσεων 1. Η αρχικοποίηση του έργου: όπου διατυπώνεται η αρχική ιδέα και οι γενικοί στόχοι όπως και οι ανάγκες που οδηγούν στην ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού. Επίσης γίνονται αρχικές προβλέψεις για τον τύπο του ΕΥ, το µέσο διάθεσης, τον οικονοµικό προϋπολογισµό και τον τρόπο παραλαβής.

Ανάλυση Απαιτήσεων 2 Καθορισµός εµπλεκοµένων: ποιοι θα εµπλακούν και πώς. 3. Καθορισµός Στόχων: όπου καθορίζονται: η οµάδα στόχος (εκπαίδευση από απόσταση, εκπαίδευση ενηλίκων, εξειδίκευση-training εργαζοµένων) οι σύνθετοι τύποι εκπαιδευτικού περιεχοµένου η διάρκειας χρήσης (πχ. το εκπαιδευτικό υλικό χρίζει ανανέωσης ως προς το εκπαιδευτικό περιεχόµενο και τη βιβλιογραφική µελέτη) η ανάγκες για υποστήριξη εκπαιδευτικού υλικού (τεχνική, επιστηµονική, διευκρινήσεων)

Ανάλυση Απαιτήσεων 4 Καθορισµός Απαιτήσεων: όπου καθορίζονται οι προδιαγραφές: περιεχοµένου, διδακτικής µεθοδολογίας, οι τεχνικές προδιαγραφές, αλληλεπίδρασης και περιβάλλοντος διεπαφής.

Σχεδίαση 1. Καθορισµός εκπαιδευτικών στόχων: ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι και βάσει ποιών σεναρίων θα καλυφθούν. 2. Επιλογή τύπου και µέσου διάδοσης: επιλογή του τύπου του εκπαιδευτικού υλικού (έντυπο, ηλεκτρονικό, LO, πολυµεσικό, υπερκείµενο, µεικτό) έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι εκπαιδευτικοί στόχοι.

Σχεδίαση 3. Επιλογή εκπαιδευτικής µεθόδου: επιλογή µεθόδου βάσει της οποίας θα υλοποιηθούν τα εκπαιδευτικά σενάρια (χτίσιµο γνώσης, µεταφορά γνώσης κτλ.). 4.Επιλογή βαθµού διάδρασης: προαιρετική ενέργεια που αφορά εκπαιδευτικό υλικό το οποίο διαχέεται µέσω LMS και απαιτεί επιπλέον ειδικό σχεδιασµό για τη διάδραση του χρήστη µε το σύστηµα (π.χ. feedback στην αυτό - αξιολόγηση ή προσωποποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας).

Δηµιουργία Οι δηµιουργοί του εκπαιδευτικού υλικού σχεδιάζουν, αναπτύσσουν και παραδίδουν το ΕΥ σύµφωνα µε τους εκπαιδευτικούς στόχους και την οµάδα στόχο. 1. Δηµιουργία περιεχοµένου: δηµιουργία του περιεχοµένου µε τη χρήση εργαλείων. 2. Ενσωµάτωση στο µέσο διάχυσης: προαιρετική διεργασία που αφορά υλικό το οποίο γίνεται διαθέσιµο µέσω LMS και χρειάζεται επιπλέον ειδική προσαρµογή για την ενσωµάτωσή του

Δηµιουργία 3. Πιλοτική Χρήση: προαιρετική διεργασία που αφορά υλικό το οποίο γίνεται διαθέσιµο µέσω LMS και χρειάζεται έλεγχος για τον αν διαχέεται ορθά. 4. Εσωτερική αξιολόγηση: Στο στάδιο αυτό εντάσσεται το quality in use του ΕΥ και η µελέτη της ικανοποίησης των προσδοκιών του χρήστη (εκπαιδευτικών στόχων, αναµενόµενων λειτουργιών, εκπαιδευτικό περιβάλλον).

Διαχείριση Χρήση: σε ειδικές περιπτώσεις η χρήση του εκπαιδευτικού υλικού περιλαµβάνει καθήκοντα διαχείρισης σε περιβάλλοντα LMS (διαχείρισης λογαριασµών χρηστών, εκκαθάριση φακέλων, on-line και off-line διάδραση εκπαιδευτικών- εκπαιδευοµένων κτλ.). Επαναχρησιµοποίηση: το εκπαιδευτικό υλικό µπορεί να επαναχρησιµοποιείται εφόσον έχει την κατάλληλη µορφή είτε ως ολότητα για άλλους εκπαιδευτικούς σκοπούς είτε εν µέρει για να συνθέσει νέο εκπαιδευτικό υλικό.

Αξιολόγηση - Βελτίωση Εξωτερική αξιολόγηση: Η εξωτερική αξιολόγηση περιλαµβάνει την αξιολόγηση της ποιότητας του εκπαιδευτικού υλικού όπως την αντιλαµβάνεται ο χρήστης, την οποία ορίζουµε ως εξωτερική ποιότητα. Την εξωτερική ποιότητα αφορούν κυρίως τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ευχρηστίας, της λειτουργικότητα, της αποδοτικότητας και της αξιοπιστίας Παράλληλα η εξωτερική ποιότητα αναφέρεται στην ποιότητα αλληλεπίδρασης ή ποιότητα χρήσης (quality in use).

Αξιολόγηση - Βελτίωση Σχεδίαση Βελτιώσεων: επανάληψη (όλων ή κάποιων) διεργασιών εφόσον έχει εντοπιστεί η ανάγκη για αλλαγές στο εκπαιδευτικό υλικό. Ανανέωση ή Μετα αξιολόγηση: ανατροφοδότηση του κύκλου ζωής του εκπαιδευτικού υλικού. Η µετά-αξιολόγηση στην ουσία εξετάζει την αποτελεσµατικότητα της διαδικασίας εκπαιδευτικού σχεδιασµού. Η µέτρηση και η ποιοτική και ποσοτική ερµηνεία των εσωτερικών µετρικών του κύκλου ζωής οδηγούν είτε στην αποδοχή του ΕΥ είτε στην εσωτερική ανατροφοδότηση του. Ο προσδιορισµός προηγούµενων καλών πρακτικών και λαθών ανάπτυξης και σχεδιασµού οδηγεί στη βελτίωση του κύκλου ζωής

Μεθοδολογία σχεδιάσης ΕΥ To EY που προορίζεται για εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα πρέπει να γράφεται µε διαφορετικό τρόπο από ένα που προορίζεται για κλασσική εκπαίδευση. Η βασική διαφορά έγκειται στην απουσία της συνεχούς επαφής εκπαιδευτών εκπαιδευοµένων και την επεξήγηση της ύλης µέσω διαλέξεων (φυσική παρουσία). Αν και δεν υπάρχουν οδηγίες για το πως γράφεται ένα καλό κείµενο για εξ αποστάσεως εκπαίδευση, αυτό θα πρέπει να είναι γραµµένο µε απλά λόγια, επεξηγηµατικό όπου χρειάζεται και σαφές.

Συστατικά στοιχεία ΕΥ σε συστήµατα τηλε-εκπαίδευσης Το ΕΥ θα πρέπει να είναι Σύντοµο. Το ΕΥ θα πρέπει να είναι Επίκαιρο. Το ΕΥ θα πρέπει να είναι Πλήρες. Παράθεση προ-απαιτούµενων γνώσεων Παράθεση πηγών από το Διαδίκτυο Οδηγός Περαιτέρω Μελέτης

Συστατικά στοιχεία ΕΥ σε συστήµατα τηλε-εκπαίδευσης Το ΕΥ θα πρέπει να είναι Αξιόπιστο. Ένα κείµενο θα πρέπει να είναι αξιόπιστο ως προς την εγκυρότητα των πληροφοριών που παρέχει. Οι πηγές θα πρέπει να είναι Προσβάσιµες. Το ΕΥ θα πρέπει να είναι Ευανάγνωστο

Αυτοαξιολόγηση ανάδραση ΕΥ Οι ασκήσεις αυτό-αξιολόγησης και οι δραστηριότητες είναι από τα κύρια µέσα διδασκαλίας στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Θα πρέπει να σχεδιάζονται πολύ προσεκτικά έτσι ώστε να προσφέρουν την κατάλληλη ανάδραση λόγω της έλλειψης φυσικής επαφής εκπαιδευοµένου εκπαιδευτή.

Αυτοαξιολόγηση ανάδραση ΕΥ Έλεγχος των απαντήσεων κάθε άσκησης αυτόαξιολόγησης και κάθε δραστηριότητας του ΕΥ για: Αναφορά για τον εκπαιδευτικό στόχο, αναλυτική λύση (στις ασκήσεις αυτό-αξιολόγησης), υπόδειγµα λύσης ή βασικά σηµεία της λύσης (στις δραστηριότητες), αναφορά για το επίπεδο δυσκολίας, υποδείξεις για την άρση του γνωσιακού αδιεξόδου.

Αυτοαξιολόγηση ανάδραση ΕΥ

Αυτοαξιολόγηση ανάδραση ΕΥ Η αυτο-αξιολόγηση θα πρέπει να συνδέεται στενά µε όλους τους µαθησιακούς στόχους. Σηµαντικά σηµεία της αξιολόγησης είναι: 1. Οι µαθησιακοί στόχοι δηλώνονται στην αρχή κάθε κεφαλαίου ή µεγάλης ενότητας. 2. Η επίτευξη γενικών µαθησιακών στόχων που αφορούν έννοιες µπορούν να ελεγχθούν µέσω ασκήσεων αυτοαξιολόγησης πολλαπλών ερωτήσεων. 3. Η εµπέδωση γνώσεων επιτυγχάνεται µέσω ασκήσεων πράξης (λύση προβληµάτων). 4. Το χτίσιµο και η επέκταση των γνώσεων µέσω δραστηριοτήτων.

Τι είναι τα µαθησιακά αποτελέσµατα; Τα µαθησιακά αποτελέσµατα είναι οι διατυπώσεις όλων αυτών που ο εκπαιδευόµενος γνωρίζει, κατανοεί και µπορεί να κάνει µετά την ολοκλήρωση µιας µαθησιακής διαδικασίας και οι σχετικοί ορισµοί που αφορούν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες.

Χαρακτηριστικά µαθησιακών αποτελεσµάτων: Εξειδικευµένα Αντικειµενικά Επιτεύξιµα, εφικτά Χρήσιµα Κατάλληλα Τυποποιηµένα 4 8 ανά µάθηµα 15 20 ανά πρόγραµµα σπουδών

Παράδειγµα 1 Εκµάθηση των βασικών δοµών στον προγραµµατισµό Η/ Υ. των δοµών προγραµµατισµού σε µια γλώσσα προγραµµατισµού υψηλού επιπέδου (C++). Επίλυση µαθηµατικών προβληµάτων µε την βοήθεια µιας γλώσσας προγραµµατισµού υψηλού επιπέδου. Έµφαση δίνεται στον αλγόριθµο επίλυσης.

Παράδειγµα 2 Οι φοιτητές αναµένεται ότι στα πλαίσια του µαθήµατος θα καλλιεργήσουν τις προσωπικές τους µουσικές δεξιότητες σε βασικές µουσικές γνώσεις µέσω χρήσης της φωνής και χειρισµού απλών ρυθµικών και µελωδικών µουσικών οργάνων συνδέσουν θεωρία µε πράξη µέσω βιωµατικής συµµετοχής σε µουσικές δραστηριότητες εξοικειωθούν µε την οργάνωση και παρουσίαση ηχοϊστοριών ώστε να αφοµοιώσουν βασικές µουσικές γνώσεις στα πλαίσια της οµαδοσυνεργατικής διαδικασίας

Διατύπωση µαθησιακού αποτελέσµατος Με την επιτυχή ολοκλήρωση του µαθήµατος, οι φοιτητές θα: ΚΑΝΟΥΝ ΤΙ (πως)

Από πού µπορεί να αρχίσει κανείς; Μετατροπή µαθησιακών στόχων σε µαθησιακά αποτελέσµατα Δηµιουργία καταλόγου γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που αναµένεται να αποκτήσουν οι φοιτητές Επαγγελµατικές απαιτήσεις

Μαθησιακά αποτελέσµατα (ερώτηση)